ရာဇဝင္ကုိျပန္ၾကည့္ျခင္း ၇ လူမ်ိဳးစုံစြာ ျပည္ျမန္မာ
by ဘုိ Bo on Friday, April 1, 2011 at 3:11am
လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ၾကာသပေတး မနက္
ဒီတပတ္မွာေတာ့ နမူနာအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အေရွ႕တုိင္းနဲ႔အာဖရိကေက်ာင္းမွာ သင္တဲ့ ျမန္မာသမုိင္းသင္ရုိးေတြအေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ ဒီလုိ နယ္ေျမေဒသေလ့လာေရးေက်ာင္းေတြကုိ ကုိလုိနီႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဝန္ထမ္းေတြ ဘာသာစကားနဲ႔ ေဒသအေၾကာင္းေလ့လာဘုိ႔ ေနာက္ ကုိလုိနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အက်ိဳးျပဳဘုိ႔ သုေတသနဌာနေတြအေနနဲ႔ စတင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ျပင္သစ္ ဂ်ာမနီ နယ္သာလန္ အေမရိကန္ ရုရွစတဲ့ႏုိင္ငံႀကီးေတြမွာ ဒီလုိဌာနေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာစာ ျမန္မာမႈကုိေလ့လာတာေတြလဲ ဒီႏုိင္ငံ ဒီဌာနေတြမွာ ရွိဆဲပါ။ အထူးသျဖင့္ လန္ဒန္အေရွ႕တုိင္းေက်ာင္းနဲ႔ ေယးလ္တကၠသုိလ္ဟာ ျမန္မာဘာသာကုိ စနစ္တက် သဒၵေဗဒနည္းစနစ္ကုိ ေလ့လာရာမွာ ကနဦးက်ပါတယ္။ သမုိင္းဘာသာမွာလဲ လန္ဒန္ေက်ာင္းရဲ့အရွိန္ဟာ ေဒါက္တာသန္းထြန္းၾသဇာႀကီးတဲ့ ျမန္မာျပည္သမုိင္းေလာကမွာ က်န္ေနဆဲပါ။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပဌာန္းဆက္မ်ားတဲ့သူတုိ႔သင္ရုိးကုိ ေလ့လာပီး က်ေနာ္တုိ႔ဆီနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ၾကဘုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဆရာႀကီးေတြ ျပန္လာခါစက မြမ္းမံခဲ့တဲ့ ဆုိရွယ္လစ္ပညာေရးနဲ႔အညီ ျပဳျပင္ခဲ့တဲ့သင္ရုိးေတြကုိ စစ္အစုိးရေခတ္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ထက္သန္ေရးမူေတြနဲ႔ ျပင္ဆင္သုံးေနရတာ မဟုတ္ပါလား။ သမုိင္းကုိ ဘာသာရပ္တခုလုိ ပညာရပ္ဆန္ဆန္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဝဖန္သုံးသပ္မႈမရွိဘဲ ႏုိင္ငံေရးအေရာင္ခံပီး အစြဲေတြ တထစ္ခ်အျမင္ေတြနဲ႔ ၾကည့္ေနရတုန္းမဟုတ္ပါလား။ ဒီလုိပညာေရးအေလ့အထကစ မျပင္ႏုိင္ရင္ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရးမွာ ဒီမုိကေရစီစံဘက္ ေျပာင္းလဲလာဘုိ႔က ေတာ္ေတာ္ခက္ပါ့မယ္။
ေက်ာင္းရဲ့ ဘြဲ႔ႀကိဳတန္းေတြမွာ The Creation of Modern Burma 1852-C.1941 ေခတ္သစ္ျမန္မာျပည္ဖန္တီးျခင္း ဆုိတဲ့ သင္ရုိးတခုရွိပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္တုိင္းျပည္ဘဝကေန ကုိလုိနီစနစ္ေအာက္မွာ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲသြားခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ အထူးျပဳသင္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ တရုတ္ အိႏၵိယနဲ႔ အေနာက္တုိင္းသားေတြရဲ့ ၾသဇာရိပ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ သမုိင္းလမ္းေၾကာင္း ဘယ္လုိေျပာင္းသြားတယ္ဆုိတာပါ။ အထက္တန္းထိ က်ေနာ္တုိ႔ သင္ရုိးေတြမွာေတာ့ ကုိလုိနီစနစ္ကုိ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လုိတြန္းလွန္တုိက္ထုတ္ဆုိတာကုိ ဦးစားေပးသင္ခဲ့ရတာမုိ႔ တျခားျပင္ပ ပေယာဂေတြကုိ အာရုံစုိက္မိဘုိ႔ခဲယဥ္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားလႊမ္းမုိးမႈမွာ ေကာင္းက်ိဳးဆုိးျပစ္ဘယ္လုိရွိတယ္ဆုိတာ ေဝဖန္ႏုိင္ရင္ တုိင္းျပည္အတြက္ အမ်ားႀကီးအဖုိးတန္တဲ့သင္ခန္းစာရပါမယ္။
ေနာက္ Violence and Disorder in Colonial Burma ကုိလုိနီေခတ္ျမန္မာျပည္ ဆူပူအုံၾကြမႈမ်ားဆုိတာကေတာ့ ဆရာစံလယ္သမား သူပုန္ႀကီးနဲ႔ အလားတူဆူပူမႈေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ကုိလုိနီေခတ္က စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈအက်ိဳးဆက္ ရာဇဝတ္မႈခင္းေပါမ်ားတာေတြကုိ သင္ၾကားတာပါ။ လက္ရွိေခတ္ကာလအေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရးမတည္ၿငိမ္မႈေတြရဲ့ ဇာစ္ျမစ္နဲ႔ အေလ့အထပုံစံေတြကုိ ပုိသိရွိလာပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာေတြဟာ ထစ္ကနဲရွိ ဒုတ္ဆြဲဓားဆြဲ လက္နက္ကုိင္အၾကမ္းဖက္ခ်င္တယ္ဆုိခ်င္သူမ်ားကလဲ ဘယ္အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ဒီလုိလက္ယဥ္အၾကမ္းဖက္တဲ့အေလ့ရွိေနတာလဲဆုိတာကုိ ျပန္စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ဖိႏွိပ္ေသြးစုပ္တဲ့ ကုိလုိနီအစုိးရရဲ့ တရားလြန္အျမတ္ထုတ္မႈကုိ ေသမထူးေနမထူးခံေနရတဲ့ လက္ေအာက္ခံႏုိင္ငံေတြမွာ ဒီလုိအုံၾကြမႈေတြ ေပၚခဲ့တာမဆန္းပါဘူး။ အလားတူပဲ ဖိႏွိပ္အုပ္စုိးတဲ့ယႏၱရားကုိ ဆက္က်င့္သုံးတဲ့ တုိင္းရင္းသားအစုိးရေတြလက္ထက္မွာ ပုန္ကန္မႈန္ဆန္တာေတြ ရာဇဝတ္မႈခင္းေတြ ဆက္ရွိေနပါအုံးမယ္။
ဘြဲ႔လြန္တန္းေတြမွာေတာ့ The State and the Art: Photography and Nation Building in Burma ဆုိတဲ့ စိတ္ဝင္စားစရာ သင္ရုိးငယ္တခုရွိပါတယ္။ ကုိလုိနီေခတ္ ဓာတ္ပုံဆရာေတြ ရုိက္ကူးလာတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ့ အေလ့အထဓာတ္ပုံေတြကုိ မႏုႆေဗဒတင္မက သမုိင္းဘက္ကပါ ျပန္ပုိ႔ခ်တာပါ။ ျမန္မာျပည္ရယ္လုိ႔ ကမၻာ့အျမင္မွာ ဘယ္လုိရုပ္လုံးၾကြလာေအာင္ တင္ဆက္မယ္စိတ္ကူးတဲ့ အႏုပညာစာသမား သတင္းသမားမ်ား အစုိးရျပန္ၾကားေရးတာဝန္ရွိသူမ်ား သိသင့္တဲ့ဘာသာပါ။
Histories of Ethnicity and Conflict in South East Asia မွာေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ အာဏာပုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ေတြ ေပၚထြက္လာပုံနဲ႔ လူမ်ိဳးေရးမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေဒသေတြျဖစ္ေပၚလာပုံပါ။ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရးအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစုပဋိပကၡေတြ ဘယ္လုိစခန္းသြားခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ျမန္မာပညာေရးနဲ႔ မီဒီယာမွာ ေသခ်ာျပန္သုံးသပ္ဖုိ႔ ေကာင္းပါပီ။ ျမန္မာျပည္က ျမန္မာ ကရင္ ရွမ္း ရခုိင္ မြတ္စလင္စတဲ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးလႈပ္ရွားေတာင္းဆုိမႈေတြကုိ ထုိင္း အင္ဒုိနီးရွား မေလးရွား ဖိလစ္ပုိင္ လာအုိစတဲ့ ျပည္နီးခ်င္းေတြက အလားတူကိစၥေတြနဲ႔ ဘယ္လုိကြာျခားတယ္ တူညီတယ္၊ ေျဖရွင္းပုံမွာ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ ဘာေတြရွိတယ္ဆုိတာကုိ ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ပုိ႔ခ်ခဲ့တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွေလ့လာေရး ျမန္မာျပည္ေလ့လာေရး ဘာသာေတြမွာေတာ့ မည္သုိ႔ပုိ႔ခ်ေဆြးေႏြးတယ္ ဘယ္လုိပညာတတ္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးတယ္မသိပါ။
Society and Politics in Late Colonial South East Asia မွာေတာ့ ၂၀ ရာစုဆန္း အေရွ႕ေတာင္အာရွကုိလုိနီေတြမွာ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရး ဘယ္လုိေျပာင္းလဲႏုိးၾကားလာခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကုိ ႏုိင္ငံေရးစြဲမပါဘဲ ျပန္ေလ့လာလုိသူမ်ား စိတ္ဝင္စားမွာပါ။ ပုိစိတ္ဝင္စားဘြယ္ေကာင္းတာကေတာ့ World War II, Cold War, and the “War On Terror”: the United States and South East Asia ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမွသည္ အႀကမ္းဖက္မႈတုိက္ဖ်က္ေရးစစ္အထိ စစ္ေအးေခတ္တေလ်ာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္း အေမရိကန္ရဲ့ လႊမ္းမုိးမႈပါ။ အေမရိကန္ တရုတ္ ဆုိဗီယက္ ၃ ပြင့္ဆုိင္ အားၿပိဳင္မႈမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံငယ္ေတြက ႏုိင္ငံေရးက႑ေတြ ဘယ္လုိေျပာင္းခဲ့တယ္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပည္သူေတြရဲ့ တိမ္းညြတ္မႈ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲခဲ့တယ္ဆုိတာေတြကုိ ျပန္ၾကည့္ပီး လက္ရွိ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေနအထား က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ကုိ ျပန္ဆင္ျခင္ႏုိင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဘယ္ႏုိင္ငံကုိမွ ယုံပီး မပုံလုိက္ဖုိ႔ မီးစင္ၾကည့္ကစားတယ္ဆုိတာ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲတယ္ ေနာက္ပီး ႏြားကြဲက်ားဆြဲဆုိတာေတြကုိ ေတြ႔လာမွာပါ။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အင္အားႀကီးေတြနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြေပါင္းသင္းပီး ကုိယ့္ျပည္သူေတြ ႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိ ဖိႏွိပ္ေသြးစုတ္တဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္ေဝခံ အာဏာရွင္ေတြအေၾကာင္းလဲ ပုိသေဘာေပါက္လာမွာပါ။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ သမုိင္းကုိ အိမ္စာေက်ေအာင္ ျပန္ဖတ္ပီး ႏုိင္ငံေရးစာေမးပြဲမွာ ေအာင္ဆုရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရေအာင္လုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ေက်းဇူးပါ။
ဒီတပတ္မွာေတာ့ နမူနာအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အေရွ႕တုိင္းနဲ႔အာဖရိကေက်ာင္းမွာ သင္တဲ့ ျမန္မာသမုိင္းသင္ရုိးေတြအေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ ဒီလုိ နယ္ေျမေဒသေလ့လာေရးေက်ာင္းေတြကုိ ကုိလုိနီႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဝန္ထမ္းေတြ ဘာသာစကားနဲ႔ ေဒသအေၾကာင္းေလ့လာဘုိ႔ ေနာက္ ကုိလုိနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အက်ိဳးျပဳဘုိ႔ သုေတသနဌာနေတြအေနနဲ႔ စတင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ျပင္သစ္ ဂ်ာမနီ နယ္သာလန္ အေမရိကန္ ရုရွစတဲ့ႏုိင္ငံႀကီးေတြမွာ ဒီလုိဌာနေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာစာ ျမန္မာမႈကုိေလ့လာတာေတြလဲ ဒီႏုိင္ငံ ဒီဌာနေတြမွာ ရွိဆဲပါ။ အထူးသျဖင့္ လန္ဒန္အေရွ႕တုိင္းေက်ာင္းနဲ႔ ေယးလ္တကၠသုိလ္ဟာ ျမန္မာဘာသာကုိ စနစ္တက် သဒၵေဗဒနည္းစနစ္ကုိ ေလ့လာရာမွာ ကနဦးက်ပါတယ္။ သမုိင္းဘာသာမွာလဲ လန္ဒန္ေက်ာင္းရဲ့အရွိန္ဟာ ေဒါက္တာသန္းထြန္းၾသဇာႀကီးတဲ့ ျမန္မာျပည္သမုိင္းေလာကမွာ က်န္ေနဆဲပါ။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပဌာန္းဆက္မ်ားတဲ့သူတုိ႔သင္ရုိးကုိ ေလ့လာပီး က်ေနာ္တုိ႔ဆီနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ၾကဘုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဆရာႀကီးေတြ ျပန္လာခါစက မြမ္းမံခဲ့တဲ့ ဆုိရွယ္လစ္ပညာေရးနဲ႔အညီ ျပဳျပင္ခဲ့တဲ့သင္ရုိးေတြကုိ စစ္အစုိးရေခတ္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ထက္သန္ေရးမူေတြနဲ႔ ျပင္ဆင္သုံးေနရတာ မဟုတ္ပါလား။ သမုိင္းကုိ ဘာသာရပ္တခုလုိ ပညာရပ္ဆန္ဆန္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဝဖန္သုံးသပ္မႈမရွိဘဲ ႏုိင္ငံေရးအေရာင္ခံပီး အစြဲေတြ တထစ္ခ်အျမင္ေတြနဲ႔ ၾကည့္ေနရတုန္းမဟုတ္ပါလား။ ဒီလုိပညာေရးအေလ့အထကစ မျပင္ႏုိင္ရင္ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရးမွာ ဒီမုိကေရစီစံဘက္ ေျပာင္းလဲလာဘုိ႔က ေတာ္ေတာ္ခက္ပါ့မယ္။
ေက်ာင္းရဲ့ ဘြဲ႔ႀကိဳတန္းေတြမွာ The Creation of Modern Burma 1852-C.1941 ေခတ္သစ္ျမန္မာျပည္ဖန္တီးျခင္း ဆုိတဲ့ သင္ရုိးတခုရွိပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္တုိင္းျပည္ဘဝကေန ကုိလုိနီစနစ္ေအာက္မွာ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲသြားခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ အထူးျပဳသင္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ တရုတ္ အိႏၵိယနဲ႔ အေနာက္တုိင္းသားေတြရဲ့ ၾသဇာရိပ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ သမုိင္းလမ္းေၾကာင္း ဘယ္လုိေျပာင္းသြားတယ္ဆုိတာပါ။ အထက္တန္းထိ က်ေနာ္တုိ႔ သင္ရုိးေတြမွာေတာ့ ကုိလုိနီစနစ္ကုိ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လုိတြန္းလွန္တုိက္ထုတ္ဆုိတာကုိ ဦးစားေပးသင္ခဲ့ရတာမုိ႔ တျခားျပင္ပ ပေယာဂေတြကုိ အာရုံစုိက္မိဘုိ႔ခဲယဥ္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားလႊမ္းမုိးမႈမွာ ေကာင္းက်ိဳးဆုိးျပစ္ဘယ္လုိရွိတယ္ဆုိတာ ေဝဖန္ႏုိင္ရင္ တုိင္းျပည္အတြက္ အမ်ားႀကီးအဖုိးတန္တဲ့သင္ခန္းစာရပါမယ္။
ေနာက္ Violence and Disorder in Colonial Burma ကုိလုိနီေခတ္ျမန္မာျပည္ ဆူပူအုံၾကြမႈမ်ားဆုိတာကေတာ့ ဆရာစံလယ္သမား သူပုန္ႀကီးနဲ႔ အလားတူဆူပူမႈေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ကုိလုိနီေခတ္က စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈအက်ိဳးဆက္ ရာဇဝတ္မႈခင္းေပါမ်ားတာေတြကုိ သင္ၾကားတာပါ။ လက္ရွိေခတ္ကာလအေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရးမတည္ၿငိမ္မႈေတြရဲ့ ဇာစ္ျမစ္နဲ႔ အေလ့အထပုံစံေတြကုိ ပုိသိရွိလာပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာေတြဟာ ထစ္ကနဲရွိ ဒုတ္ဆြဲဓားဆြဲ လက္နက္ကုိင္အၾကမ္းဖက္ခ်င္တယ္ဆုိခ်င္သူမ်ားကလဲ ဘယ္အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ဒီလုိလက္ယဥ္အၾကမ္းဖက္တဲ့အေလ့ရွိေနတာလဲဆုိတာကုိ ျပန္စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ဖိႏွိပ္ေသြးစုပ္တဲ့ ကုိလုိနီအစုိးရရဲ့ တရားလြန္အျမတ္ထုတ္မႈကုိ ေသမထူးေနမထူးခံေနရတဲ့ လက္ေအာက္ခံႏုိင္ငံေတြမွာ ဒီလုိအုံၾကြမႈေတြ ေပၚခဲ့တာမဆန္းပါဘူး။ အလားတူပဲ ဖိႏွိပ္အုပ္စုိးတဲ့ယႏၱရားကုိ ဆက္က်င့္သုံးတဲ့ တုိင္းရင္းသားအစုိးရေတြလက္ထက္မွာ ပုန္ကန္မႈန္ဆန္တာေတြ ရာဇဝတ္မႈခင္းေတြ ဆက္ရွိေနပါအုံးမယ္။
ဘြဲ႔လြန္တန္းေတြမွာေတာ့ The State and the Art: Photography and Nation Building in Burma ဆုိတဲ့ စိတ္ဝင္စားစရာ သင္ရုိးငယ္တခုရွိပါတယ္။ ကုိလုိနီေခတ္ ဓာတ္ပုံဆရာေတြ ရုိက္ကူးလာတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ့ အေလ့အထဓာတ္ပုံေတြကုိ မႏုႆေဗဒတင္မက သမုိင္းဘက္ကပါ ျပန္ပုိ႔ခ်တာပါ။ ျမန္မာျပည္ရယ္လုိ႔ ကမၻာ့အျမင္မွာ ဘယ္လုိရုပ္လုံးၾကြလာေအာင္ တင္ဆက္မယ္စိတ္ကူးတဲ့ အႏုပညာစာသမား သတင္းသမားမ်ား အစုိးရျပန္ၾကားေရးတာဝန္ရွိသူမ်ား သိသင့္တဲ့ဘာသာပါ။
Histories of Ethnicity and Conflict in South East Asia မွာေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ အာဏာပုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ေတြ ေပၚထြက္လာပုံနဲ႔ လူမ်ိဳးေရးမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေဒသေတြျဖစ္ေပၚလာပုံပါ။ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရးအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစုပဋိပကၡေတြ ဘယ္လုိစခန္းသြားခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ျမန္မာပညာေရးနဲ႔ မီဒီယာမွာ ေသခ်ာျပန္သုံးသပ္ဖုိ႔ ေကာင္းပါပီ။ ျမန္မာျပည္က ျမန္မာ ကရင္ ရွမ္း ရခုိင္ မြတ္စလင္စတဲ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးလႈပ္ရွားေတာင္းဆုိမႈေတြကုိ ထုိင္း အင္ဒုိနီးရွား မေလးရွား ဖိလစ္ပုိင္ လာအုိစတဲ့ ျပည္နီးခ်င္းေတြက အလားတူကိစၥေတြနဲ႔ ဘယ္လုိကြာျခားတယ္ တူညီတယ္၊ ေျဖရွင္းပုံမွာ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ ဘာေတြရွိတယ္ဆုိတာကုိ ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ပုိ႔ခ်ခဲ့တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွေလ့လာေရး ျမန္မာျပည္ေလ့လာေရး ဘာသာေတြမွာေတာ့ မည္သုိ႔ပုိ႔ခ်ေဆြးေႏြးတယ္ ဘယ္လုိပညာတတ္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးတယ္မသိပါ။
Society and Politics in Late Colonial South East Asia မွာေတာ့ ၂၀ ရာစုဆန္း အေရွ႕ေတာင္အာရွကုိလုိနီေတြမွာ ႏုိင္ငံေရးလူမႈေရး ဘယ္လုိေျပာင္းလဲႏုိးၾကားလာခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကုိ ႏုိင္ငံေရးစြဲမပါဘဲ ျပန္ေလ့လာလုိသူမ်ား စိတ္ဝင္စားမွာပါ။ ပုိစိတ္ဝင္စားဘြယ္ေကာင္းတာကေတာ့ World War II, Cold War, and the “War On Terror”: the United States and South East Asia ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမွသည္ အႀကမ္းဖက္မႈတုိက္ဖ်က္ေရးစစ္အထိ စစ္ေအးေခတ္တေလ်ာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္း အေမရိကန္ရဲ့ လႊမ္းမုိးမႈပါ။ အေမရိကန္ တရုတ္ ဆုိဗီယက္ ၃ ပြင့္ဆုိင္ အားၿပိဳင္မႈမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံငယ္ေတြက ႏုိင္ငံေရးက႑ေတြ ဘယ္လုိေျပာင္းခဲ့တယ္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပည္သူေတြရဲ့ တိမ္းညြတ္မႈ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲခဲ့တယ္ဆုိတာေတြကုိ ျပန္ၾကည့္ပီး လက္ရွိ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေနအထား က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ကုိ ျပန္ဆင္ျခင္ႏုိင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဘယ္ႏုိင္ငံကုိမွ ယုံပီး မပုံလုိက္ဖုိ႔ မီးစင္ၾကည့္ကစားတယ္ဆုိတာ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲတယ္ ေနာက္ပီး ႏြားကြဲက်ားဆြဲဆုိတာေတြကုိ ေတြ႔လာမွာပါ။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အင္အားႀကီးေတြနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြေပါင္းသင္းပီး ကုိယ့္ျပည္သူေတြ ႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိ ဖိႏွိပ္ေသြးစုတ္တဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္ေဝခံ အာဏာရွင္ေတြအေၾကာင္းလဲ ပုိသေဘာေပါက္လာမွာပါ။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ သမုိင္းကုိ အိမ္စာေက်ေအာင္ ျပန္ဖတ္ပီး ႏုိင္ငံေရးစာေမးပြဲမွာ ေအာင္ဆုရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရေအာင္လုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ေက်းဇူးပါ။
0 comments:
Post a Comment