"အားလုံးအတြက္ ပညာေရး (၂)".

[By Kyi Win]

ဘ၀ေရႇ႕ခရီးကို ယံုၾကည္မႈ ျပည့္ျပည့္၀၀ အာမခံခ်က္ေကာင္းေကာင္း (security) ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားရာမႇာ ဘာေတြေ႐ြးလို႔ ဘာေတြပယ္မယ္၊ ဘာေတြ ဦးစားေပးရမယ္ ဆိုတဲ့ အေရးႀကီး ျပႆနာပုစၧာေတြ ေျဖရႇင္းစရာေတြ ရႇိပါတယ္။ဒီလို ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ျပတ္သား ၾကည္လင္စြာ သ႐ုပ္ေဖာ္ျပလိုက္တဲ့ (opinion survey) ကြင္းဆင္းေလ့လာခ်က္ရဲ႕အစီရင္ခံစာတစ္ခု မၾကာေသးခင္က ထြက္လာတယ္။ စိတ္၀င္စားဖြယ္လဲေကာင္း၊ လူေတြ (society)ရဲ႕ အနာဂတ္ရဲ႕ ေရႇ႕ေျပးပံုရိပ္ေတြကို ေရးေရးျမင္လာေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္တဲ့ ကားခ်ပ္တစ္ခုလို႔ ေခၚႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ကြင္းဆင္းသုေတသနမႇာပါတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြကေတာ့ မေလးရႇား၊ စင္ကာပူ၊ ထိုင္း၊ ေဟာင္ေကာင္၊ အင္ဒိုနီးရႇား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ တ႐ုတ္ျပည္တို႔ ျဖစ္တယ္။ အစူးစမ္းခံသူေတြကေတာ့ အဲဒီတိုင္းျပည္ေတြက ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူ လူတန္းစား အသက္(၂၅)ႏႇင့္(၅၀)ၾကား လူေပါင္း (၂၄၀၀)တို႔ ျဖစ္တယ္။ အသက္အာမခံ ကုမၸဏီတစ္ခု လုပ္တာျဖစ္ၿပီး ဒီလူေတြဟာ ယခု 'ဘ၀' ျဖစ္ရပ္ေတြထဲက အေရးႀကီးတဲ့ အပိုင္းေတြျဖစ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျဖစ္စဥ္(career) မိသားစုပိုင္းဆိုင္ရာခံယူခ်က္(family)နဲ႔၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ အၿငိမ္းစားယူျခင္းအေၾကာင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ထူးျခားစြာ ေတြ႕ရတာကေတာ့ ဒီမိဘအ႐ြယ္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အုပ္စုမႇာ သားသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အထူး အသားေပးၿပီး စဥ္းစားၾကပါတယ္။ စစ္တမ္းယူထားတဲ့ ငါးရာမွ်ေသာ မေလးရႇား ျပည္သူေတြထဲက ကေလးရႇိသူမ်ားနဲ႔ ကေလးယူမယ္လို႔ စိတ္ကူးေနသူေတြ အတြက္ဆို ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးဟာ ဦးစားေပး အခံရဆံုးအပိုင္း ျဖစ္တယ္။ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကဆိုတာ ပညာေရးသာလွ်င္ သူတို႔ကေလးေတြရဲ႕ ေနာင္ေရးေအာင္ျမင္မႈကို ေပးမႇာပါလို႔ ဆိုတယ္။ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္က သူတို႕ အခုစုေဆာင္းထားတဲ့ ေငြေတြဟာ ေနာင္လာမဲ့ (၅) ႏႇစ္အတြက္ က်န္းမာေရးစရိတ္အတြက္ လံုေလာက္မႈရႇိမယ္ ထင္ေပမယ့္ ဒါ့ထက္ေက်ာ္လွ်င္ေတာ့ က်န္းမာေရးစရိတ္ေတြ တက္လာမႇာမို႔ စုထားတဲ့ေငြနဲ႔ မေလာက္မႇာ ေသခ်ာတယ္လို႔ အထင္ရႇိၾကတယ္။ ၇၄% က သူတို႔ရဲ႕ လက္ရႇိ အလုပ္အကိုင္ဟာ ေနာက္အၿငိမ္းစားယူတဲ့ ဘ၀ရဲ႕ သာယာမႈနဲ႔ အာမခံခ်က္ေပးမယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ရႇိကာလမႇာေတာ့ ေနာင္ အၿငိမ္းစားယူမယ့္ ကာလအတြက္ ရည္႐ြယ္ၿပီး ျပဳစုရတာမို႔ ၿခိဳးၿခံၿပီး ေလ်ာ့မေနပါဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ အခုလက္ရႇိ (lifestyle) ေနႏိုင္ေရးကို အေလးထားတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပဲ။ အေရးႀကီးဆံုးေသာ ေတြ႕ရႇိခ်က္ကေတာ့ ၃၀% ေသာ မေလးရႇားတို႔ဟာ ကေလးမယူဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္တဲ့။ အေၾကာင္းကေတာ့ ကေလးေတြ ေကြၽးေမြး ေစာင့္ေရႇာက္ရတဲ့စရိတ္ ႀကီးတာရယ္၊ ယခုဘ၀နဲ႔ ေနာင္ေရႇ႕ေရး မေရရာ မေသခ်ာတာေတြ ရႇိလြန္းေနတာရယ္၊ ကိုယ္ရဲ႕အလုပ္(career)ကို ဂ႐ုစိုက္ အေလးေပးခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းကို ဦးစားေပးခ်င္တာရယ္နဲ႔ အခု ကိုယ့္ဘ၀ေနမႈဟန္ပန္(lifestyle)ကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းသြားခ်င္တာေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒါကိုေတာ့ အေလ်ာ့မေပးခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါ ပါတယ္။

ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးစရိတ္ကလည္း ႀကီးလိုက္တာ သင္စရာေတြကမ်ား၊ မတက္မျဖစ္ သင္တန္းေတြကလည္းမ်ား၊ တစ္ေန႔တစ္ျခား တိုးေနတဲ့ အသိပညာေတြ ျဖည့္ဆည္းဖို႔ကလည္း လိုေသးတယ္။ ဘြဲ႕လြန္သင္တန္း
တက္ၿပီးတာေတာင္ ပညာသင္ကာလက မၿပီးဆံုးေသးပါဘူး။ ပညာေရးဟာ ဘယ္အ႐ြယ္ကစသလဲ။ ကေလးေတြဟာ ကြၽန္မအျမင္ေတာ့ (၄)ႏႇစ္အ႐ြယ္ဆို လံုးလံုးလ်ား စေနပါၿပီ။
ဒါေပမယ့္လည္း အာရႇရႇိ မိဘေတြကေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးကို သူတို႔ရဲ႕ဘ၀မႇာ ဦးထိပ္ထားၾကပါတယ္။ အထက္က ကြင္းဆင္းေလ့လာေရးမႇာဆို ပါ၀င္တဲ့ မေလးလူမ်ိဳး (၃၀၀)ထဲက ဒီလို သေဘာထားၾကပါတယ္။ ၇၀% က ပညာေရးသာလွ်င္ သူတို႔သား၊ သမီးေတြေနာင္ေရး ေအာင္ျမင္ရာ ေအာင္ျမင္ေၾကာင္းအတြက္ အဓိကအေၾကာင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးေတြ ပညာေရးအတြက္ ဘယ္လိုေပးဆပ္မႈမ်ိဳးမဆို လုပ္မႇာပဲလို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားတယ္။ ျမန္မာမႇာလည္း ေရေျမရပ္ျခားသြားၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကသူ ျမန္မာမိဘမ်ားရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ ရည္မႇန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကလည္း ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရး တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းပဲ။
ပညာကို အျမတ္တႏိုးထားရမယ္၊ ပညာသာလွ်င္ လူတစ္ဦးရဲ႕ တိုးတက္မႈ၊ အနာဂတ္နဲ႔ ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈမ်ိဳးစံုကို ေပးမယ္ဆိုတာ ေခတ္အခါခါက သိၿပီးသား၊ သံမႈိစြဲၿပီးသား ခံယူခ်က္ပါ။ အခုအခါမႇာေတာ့ သိစရာပညာ (knowledge) ေတြက ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ဆိုသလို တိုးပြားေနေတာ့ ေက်ာင္းသားဘ၀က လြန္ေျမာက္ၿပီး လုပ္ငန္းခြင္မႇာပါ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆည္းပူးသင္ယူရမႇာ ျဖစ္တယ္။ မိဘျဖစ္ႏိုင္မယ့္ အ႐ြယ္ လူငယ္အုပ္စုအတြက္ ပိုလာတဲ့ ပညာေရး တာ၀န္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ရင္ေသြးငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးပဲ။ ဒီပညာေရးနယ္ပယ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ က်ယ္၀န္းလာပါေစ၊ မိဘေတြအတြက္ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ဆို ဘာမဆို ေပးဆပ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ခံယူထားတာ။အနစ္နာခံဖို႔ကေတာ့ အဆင္သင့္ပဲ။


အခုေခတ္ အခုကာလက (knowledge-based society) ပညာကို အေျခခံတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ဖို႔ အလြန္လိုပါတယ္။ ဒီလိုအေျခမ်ိဳး မဟုတ္လွ်င္ေတာ့ တိုင္းျပည္ဟာ ဘယ္လိုမႇ တိုးတက္မႈ မရႇိတဲ့အျပင္ အခုလို
အၿပိဳင္အဆိုင္ေခတ္မႇာ ျပဳတ္က်က်န္ခဲ့ဖို႔ ေသခ်ာပါတယ္။ LDC (Least Developing of Country) ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအနည္းဆံုးတိုင္းျပည္ ဒီအထဲမႇာ ျမန္မာ ပါတယ္)လို႔ ေခၚေခၚမေခၚေခၚ ေအာက္ဆုံးမႇာရႇိေတာ့မႇာ ဧကန္ပါပဲ။ (knowledge-based society) ျဖစ္ဖို႔ အေရး လူမႈအဖြဲ႕အစည္းထဲရႇိသူ အားလံုး အလႊာတိုင္းက လူတုိင္းလူတိုင္းတို႔ဟာ (literate) စာတတ္ေပတတ္ ျဖစ္ရပါမယ္။ ဘြဲ႕ရဘြဲ႕လြန္ရႇိဖို႔ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ တတ္ဖို႔သိဖို႔ ေျပာတာ၊ အားလံုးဆိုရာမႇာ အိမ္ရႇင္မေတြလည္း ပါပါမယ္။ ဥပမာ (welder) ဂေဟဆက္လုပ္သား ဆိုပါေတာ့။ သူ႕လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အသက္၀မ္းေၾကာင္းအတြက္ ကြၽမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာတို႔မႇာ ပညာတတ္ (႐ႇိ) ရပါမယ္။
တစ္နည္းဆိုေသာ္ သက္ဆိုင္ရာမႇာ (scientific literacy) ရႇိရပါမယ္။ ျမင္ဘူးၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ "၀ါယာရိန္း" "ဒူးဇစ္" "ဘိုးရင္း" "ကလပ္" "ပါ၀ါ၀င္းဒိုး" ဒါေတြဟာ ျမန္မာကားျပင္ဆရာ (မက္ကဲနစ္)ေတြ ပါးစပ္ဖ်ားရႇိ အဂၤလိပ္စကား ေ၀ါဟာရေတြပါ။ အားလံုးသာ ပညာတတ္ေတြဆိုရင္ ပညာတတ္ဆိုရာမႇာ အဂၤလိပ္စာတတ္႐ံုတင္ မကေသးပဲ သိပၸံပညာအေျခခံျဖင့္ (႐ူပေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒ)နဲ႔ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္ရာ ပတ္သက္ေၾကာင္းေတြကို ရည္ရည္လည္လည္ တတ္သိလွ်င္ ဘယ္ေလာက္ အဆင့္ျမင့္သြားမလဲ။ အဓိပၸါယ္ရႇိလိုက္မလဲ။ အလုပ္ တြင္က်ယ္လိုက္မလဲ။ ဒါမ်ိဳးကို ဆိုလိုတာပါ။ ျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။

ေလာေလာဆယ္မႇာ က်င့္သံုးေနတဲ့ ပညာသင္ၾကားေရး၊ ယခုေခတ္ ပညာသင္ၾကားေရး ျမင္ကြင္းကို တစ္ေထာင့္ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္-
၁။ ႏႈတ္တိုက္ အာဂံုေဆာင္တာကို အလြန္အမင္းသံုးေနတဲ့ စနစ္ထဲ နစ္ျမဳပ္သြားသူမ်ားက အမ်ားစု ျဖစ္တယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ လူထုအစိတ္ အပိုင္းရဲ႕ သားသမီးေတြက (၄) တန္းက ထြက္ရတယ္။ အခ်ိဳ႕ အထက္တန္း အဆင့္ျမင့္အထိ ေရာက္တယ္။ သင္ၾကားစနစ္က ခ်ိဳ႕တဲ့ခြၽတ္ယြင္းတဲ့ အထက္ပါ ႏႈတ္တိုက္စနစ္ မ်ားတာမို႔ ဘ၀နဲ႔ ေန႔စဥ္ေနထိုင္ႏိုင္ေရးမႇာလို (reasoning) က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေတြးျခင္း၊ (thinking) စဥ္စားျခင္း၊ (problem solving) ျပသနာေတြ ေျဖရႇင္းႏိုင္ျခင္းနဲ့ (decision making) အဆံုးအျဖတ္ ေပးတတ္ျခင္းတို႔မႇာ အေလ့အထ သိပ္မရလိုက္ဘူး။ သင္ၾကားတဲ့ မာတိကာမႇာေတာင္ စာေမးပြဲအတြက္ တစ္ပြဲတိုး က်က္မႇတ္တာမို႔ မခိုင္လံုဘူး။ ဒါ လူတိုင္းအသိပါ။ အေ၀းသင္မႇ ဘြဲ႕ရသူေတြထဲက ဘြဲ႕သာရသြားတယ္ သူ တို႔ဘာမႇ မသိလိုက္ပါဘူးလို႔ ၀န္ခံသူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးကေလးမ်ား (၄)တန္းက ထြက္ရတယ္။ ဒါလည္းမေကာင္းပါဘူး။
အမ်ိဳးသမီးေတြ ပညာတတ္မႇ တိုင္းျပည္အက်ိဳး ပိုမ်ားတာ။ ဒီအုပ္စု၊ ဆင္းရဲတဲ့အုပ္စုက ျမန္မာလူထုရဲ႕ အမ်ားစုျဖစ္ေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကို ပညာတတ္ေအာင္ လုပ္ရာမႇာ သူတို႔သာလွ်င္ အႀကီးဆံုးေသာ ပစ္မႇတ္ ျဖစ္ထိုက္တယ္။ ပညာေရးစနစ္ တစ္ခုလံုး အထူးသျဖင့္ သင္ၾကားပံုသင္ယူပံု နည္းစနစ္နဲ႔ စာေမးပြဲစနစ္ကို အထူးဂ႐ုစိုက္ၿပီး ျပဳျပင္သင့္တာေတြကို ျပဳျပင္ရပါမယ္။ ဆရာဆုိတာဘာလဲ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးဟာ ဆရာေတြ ျဖစ္သင့္တာလဲ။
သူတုိ႔ရဲ႕ အဓိက ဂုဏ္ပုဒ္ေတြဟာ ဘာျဖစ္သင့္သလဲ။ ဗမာေ၀ါဟာရ 'သင္'ဆိုတာဟာ တိက်တဲ့ ေ၀ါဟာရကို မေခၚႏုိင္ပါဘူး။ teaching နဲ့ learning ကို ခြဲမျပႏုိင္ဘူး။ teaching သင္ေပးတာ နဲ့ learning သင္ယူတာ သင္ေပးလို႔ တတ္သြားတာလား။ လက္ေတြ႕မႇာ အလြန္မႇကြာပါတယ္။ ေခ်ာက္ကမ္းပါးႀကီး ျခားေနတယ္လို႔ေတာင္ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ဆရာဆိုတာ သူသိထား မႇတ္ထား က်က္ထားတာေတြကို ဆရာမႇ ေက်ာင္းသားသို႔ တစ္လမ္းသြားအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေက်ာင္းသားေတြကို ဒါကို က်က္မႇတ္ျပန္အံထုတ္တတ္ရင္ ၿပီးတာပဲလို႔ ယူဆၾကတာျဖစ္မႇာ ေက်ာင္းသားေတြသင္ယူပံု(learning process) ဟာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မတူပါဘူး။ ဒါကို education & psychology ေတြက ေဖၚျပၿပီးတာ ၾကာပါၿပီ။ လူေတြလည္း သိၾကမႇပါ။ ဒီေတာ့ ဆရာဆုိတဲ့သူကို ေက်ာင္းသားတတ္ေအာင္ 'သင္ယူ' ႏုိင္ေအာင္ ဆီေလ်ာ္တဲ့ နည္းသံုးၿပီး ကူညီေပးတဲ့သူ ျဖစ္ရမႇာ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္ ဆရာေတြဟာ fucilitator ေတြျဖစ္ရမႇာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ တတ္ေစခ်င္တာေတြကို ဆရာက ပဏာမအေၾကာင္းေတြေျပာၿပီး သူဖာသာ သူ႕နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ သိသြားတတ္သြားေအာင္ ကူညီသူေတြ ျဖစ္ရမႇာ ေက်ာင္းသားေတြ မ်ားလြန္းေတာ့ ဒီလို ဘယ္ျဖစ္ႏိုင္မလဲလို႔ ထင္လွ်င္ သင္ေပး၊ သင္ယူနည္း (leaching learning method) ေတြကို ေျပာင္းလွ်င္ ဒီပံုစံ၀င္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္စရာ ရႇိပါတယ္။


ေက်ာင္းသားအေနနဲ႔ကလည္း ပညာတတ္ခ်င္ေပမယ့္ ဒီသိခ်င္တတ္ခ်င္ ဆိုတာကို သိပ္အေလးမထားဘူး။ သင္တန္းတက္ၿပီး လက္မႇတ္ရဖို႔ ပိုအေရးႀကီးတယ္။ အလုပ္ေလွ်ာက္၊ အျခား ေလွ်ာက္တင္ရမယ့္ အခါမ်ိဳးမႇာ
အေထာက္အကူရမယ္ထင္လို႔ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြ အထူးသျဖင့္ ဘြဲ႕လြန္ေက်ာင္းသားေတြက examination oriented system (စာေမးပြဲရဲ႕ရလဒ္)ကိုပဲ ႁခြင္းခ်က္မရႇိ အေလးေပးေနေတာ့ အျခားဘ၀ ရင္ဆုိင္ေရးမႇာ အေရးႀကီးတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားေနတာပဲ ဒီလိုစာေတြ႕နဲ႔ စာေမးပြဲအမႇတ္ကို တရားလြန္ အေလးေပးၿပီး လက္ေတြ႕အရည္အေသြး skill အတတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြကို အေလးမထားတဲ့၊ မမွ်တတဲ့ စနစ္ေၾကာင့္ ေအာင္လာတဲ့ ကေလးေတြဟာ လုပ္ငန္းစဥ္မႇာ အသံုးမက် ျဖစ္ေနတာ။ curriculum လို႔ ေခၚတဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတန္းထဲက စာခ်ည္းသက္သက္ သင္ခန္းစာေတြအျပင္ ျပင္ပလႇဳပ္ရႇားမႈနဲ႔ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကလည္း ထည့္ေပးရမႇာ။ (enrichment program) လူပံုအလယ္နဲ႔ကမၻာမႇာ ပညာတတ္တစ္ဦးလို႔ ေခၚဆုိႏုိင္ဖို႔အေရး ႏႈတ္တိုက္အာဂံုေဆာင္ထား႐ံု၊ facts ေတြ အံ႐ြတ္ႏိုင္႐ံုနဲ႔ေတာ့ မျဖစ္ေလာက္ပါဘူး။ စိတ္ပိုင္းနဲ႔ ခံယူခ်က္ပိုင္း ဆုိင္ရာမႇာ အဆင့္တက္လာေရး (intellectual standing) ဗဟုသုတ ႂကြယ္၀ေရး စတာေတြလည္း လိုတာမို႔ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ ေက်ာင္းကေန တာ၀န္ယူဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။

(Eleven Media)