စမံုျမစ္ဝွမ္း ၂ ျမန္မာအစ ျမန္မာက ဟု ဆိုရာဝယ္

Athenian Ahnyarthar and Tin Latt shared Thar Wa's photo.

ဟိုတုန္းကေတာ့ ျမန္မာျဖစ္လာမယ့္ သူေတြဟာ ဘီစီ ၁၃၀၀၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၃၀၀ ေက်ာ္ ေလာက္က တိဗက္ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ကိုကိုေနာ အိုင္ႀကီး တစ္ဝိုက္ လာတဲ့ သူေတြ၊ ဒါမွ မဟုတ္ တရုတ္ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ကန္စု နယ္က လာတဲ့ သူေတြလို႔ မွန္းဆခဲ့ၾကတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ အေရွ႕၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္ ဆိုတဲ့ အရပ္ မ်က္ႏွာ အေခၚ အေဝၚေတြ ေၾကာင့္ပါ တဲ့။ ေယဘုယ် အားျဖင့္ အေရွ႕ နဲ႔ အေနာက္ကို ေနထြက္ရာ၊ ေနဝင္ရာ လို႔ ေခၚၾကတယ္။ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကိုက်ေတာ့ ကိုယ္ေနထိုင္တဲ့ အရပ္ေဒသ ပထဝီ အေနအထားကို လုိက္ၿပီး ေခၚၾကတယ္။
ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာေတြမွာ ေျမာက္ ကို၊ မႅစ္ၾသက္ (ဝါ) ျမစ္ေအာက္ လုိ႔ ေရးထိုး ခဲ့ၾကတယ္။ ေနထြက္ရာ အရပ္ကို မ်က္ႏွာ မူလိုက္မယ္။ ၿပီးေတာ့ မိမိလက္ယာဘက္ အရပ္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ “ေတာင္” ေတြကို ျမင္ရေတာ့ “ေတာင္” အရပ္လို႔ ေခၚမယ္။ လက္ဝဲဘက္ကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ျမစ္ရဲ႕ ေအာက္ဘက္၊ ျမစ္ေအာက္ (ဝါ) ေျမာက္ လို႔ ေခၚမယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပထဝီအရ က် ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္ေနတယ္။ ေတာင္ ဘက္မွာ ေတာင္ ေတြ မရွိပဲ ျမစ္ေၾက (ဝါ) ျမစ္ေအာက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲ့ဒီ ပထဝီအေနအထား နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ေတာင္ ကေန ေျမာက္ကို ျပန္စီးေနတဲ့ ျမစ္ ရွိရာ အရပ္ဟာ ျမန္မာေတြ ရဲ႕ ဇာတိ အရပ္ပဲ။
အဲသလို ေတာင္ ကေန ေျမာက္ ကို ျပန္စီးဆင္းတဲ့ ျမစ္ဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ မရွိပဲ ဟိုး တိဘက္၊ တရုတ္ တို႔ဆီက “ဟိုအင္ဟို” ျမစ္ ဟာ ေတာင္ကေန ေျမာက္ကို စီးသမို႔ အဲ့ဒီေနရာဟာ ျမန္မာ တု႔ိရဲ႕ ေနရာ ဇာတိ အစ ျဖစ္မယ္လို႔ ယူဆ ခဲ့ၾကတယ္။ ခိုင္မာ တဲ့ အေထာက္အထား မရွိပဲ ယာယီ ယူဆ ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီေနရာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အလြန္ေဝးကြာလွၿပီး ၾကားထဲမွာ အခု ယူနန္နယ္ႀကီး တစ္ခုလံုး ျခားထားပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပညာရွင္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေက်ာက္ေခတ္ လူသားေတြအေနနဲ႔ အဲဒီေလာက္ ေဝးကြာရာ ေဒသကို သြားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီ ျမန္မာေတြဟာ ႏိုင္ငံျခား ဝင္ေရာက္လာတယ္၊ ျမန္မာေတြရဲ႕ ဇာတိ အစဟာ ဟိုး. . . တိဘက္၊ တရုတ္ နယ္က ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အယူဆကို အေကာင္းဆံုး ေျခဖ်က္လိုက္တာကေတာ့ စမံုျမစ္ဝွမ္း သုေတသန ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ အဓိက ျမစ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဧရာဝတီ၊ စစ္ေတာင္း၊ ခ်င္းတြင္း၊ သံလြင္ တို႔ဟာ ေျမာက္ကေန ေတာင္ကို စီးဆင္းေနေပမယ့္ ျမန္မာ့ ေျမေပၚမွာ ေတာင္ကေန ေျမာက္ကို စီး ေနတဲ့ ျမစ္ေတြပါ။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့ ပန္းေလာင္ျမစ္၊ ေဇာ္ဂ်ီျမစ္၊ စမံုျမစ္ တို႔ပါပဲ။ အဲ့ဒီ ျမစ္ေတြဟာ ေဘးခ်င္းယွဥ္ ဧရာဝတီျမစ္ထဲကို ေတာင္ကေန ေျမာက္ကို စီးဆင္းၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီထဲမွာမွ စမံုျမစ္ဝွမ္းကို သုေတသန လုပ္ျဖစ္တာ အဲ့ဒီေဒသက ေရွးေဟာင္း သံုးေရာင္ခ်ယ္ ဗုံရွည္ပံု ပ်ဴပုတီး (အျဖဴ၊ အနက္၊ လိေမၼာ္) တစ္ခုကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေစ်းထဲမွာ ေဒၚလာ ၁၀၀ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္ကို ေရာင္းလိုက္တာက စပါတယ္။
စမံုျမစ္ဝွမ္းက ဒီလို ပစၥည္းေတြ ထြက္တယ္ ဆိုေတာ့ ဘာေျပာ ေကာင္းမလဲ အေရာင္းအဝယ္ သမားေတြ၊ ပုတီး မုဆိုးေတြ၊ ပ်ဴသခၤ်ဳိင္း တူးစားသူေတြ ကလည္း တူးခိုင္းတယ္။
ရြာသားေတြကလည္း တူးေရာင္းတယ္။ အဲဒီတုန္းက မိုးကေခါင္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးက မျဖစ္ေတာ့ ဒါကိုပဲ အဓိကထား တူးေရာင္းလိုက္ၾကတာ သမိုင္း အတြက္ အေထာက္အထား မက်န္ သေလာက္ဆုိရေအာင္ တူးေရာင္း ပစ္ၾကတယ္။
ကုန္သေလာက္ ရွိမွ ဆရာ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ နဲ႔ သူ႔တပည့္ေတြ (တမၸဝတီ ဦးဝင္းေမာင္တို႔) က သိၿပီး ရသေလာက္ေလး အိတ္စိုက္ ေစ်းေကာင္းေပးဝယ္ထား၊ ေရွး/သု ကလည္း အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွ တူးႏိုင္ပါေတာ့တယ္။
ေရွး/သုက တရားဝင္အေနနဲ႔ ၁၉၉၈ ကေန ၂၀၀၉ အထိ ၁၁ႏွစ္ေက်ာ္မွာ ၁၆ ေနရာေလာက္တူးတယ္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ဗဟိုအမ်ိဳးသားသိပၸံ ႏွင့္ သုေတသန ဌာန (National Centre of Scientific Research, University in French ) နဲ႔တြဲတူးတယ္။ ျပည္တြင္းက ျပင္ပ ပညာရွင္ တမၸဝတီ ဦးဝင္းေမာင္၊ ျပည္ပက ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံသား ေဒါက္တာ ေဘာ့ဟာဆန္ တို႔ ပါဝင္တယ္။
ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ စမံုျမစ္ဝွမ္း ေဒသဟာ ပထမအခ်က္အေနနဲ႔ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ ေတာင္၊ ေျမာက္ အေခၚ အေဝၚေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေနတဲ့ ေဒသျဖစ္တယ္။ ေတာင္ဘက္မွာ ေတာင္ ေတြရွိၿပီး ေျမာက္ဘက္က ျမစ္ေအာက္ ေဒသႀကီးဗ်ား။
ဒုတိယ အခ်က္ကေတာ့ ေက်ာက္ေခတ္ေဟာင္း၊ ေက်ာက္ေခတ္လည္၊ ေက်ာက္ေခတ္ သစ္ကေန၊ ေၾကးေခတ္၊ သံေခတ္ဦး၊ ပ်ဴေခတ္ ကေန ပုဂံေခတ္ အထိ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရေတာ့တာပါပဲ။
ဒီစမံု ျမစ္ဝွမ္းမွ တဆင့္ ဟံလင္း၊ တေကာင္း၊ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၱရာ စသျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတြ ထူေထာင္ ႏိုင္ခဲ့မယ္။ သေရေခတၱရာ မွ တဆင့္ ပုဂံ စသျဖင့္ ဆက္လက္ စည္ပင္ဖြ႔ံၿဖိဳးသြားမယ္။ ဒီေက်ာက္ေခတ္ လူသားေတြကေန တစ္ခ်ိန္က ပ်ဴ လို႔ ေခၚတဲ့ လူေတြျဖစ္လာမယ္။ အဲ့ဒီ ပ်ဴေတြဟာ အခု ျမန္မာ လို႔ေခၚေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္။
အဲ့ဒီ့ စမံုျမစ္ဝွမ္းမွာကို ဘိႏၷက ပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္း ဆိုတာ တမၸဝတီ ဦးဝင္းေမာင္တို႔က ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါ ေက်ာက္ေခတ္ကေန၊ ေၾကးေခတ္၊ သံေခတ္ ပ်ဴေခတ္ စသျဖင့္ စမံုျမစ္ဝွမ္း လြင္ျပင္မွာ ထြန္းကား ခဲ့ေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပါ။
ဒါကို ဆရာခ်စ္စံဝင္း ရဲ႕ လူသား ဇာစ္ျမစ္ စတင္ရွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးခဲ့ရာ စမံုျမစ္ဝွမ္း သုေတသန စာတမ္း (၃-၅-၂၀၁၄၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘဏ္မ်ား အသင္းတိုက္ တြင္ဖတ္ၾကား) ကေန အတိုၿခံဳး၊ အႏွစ္ခ်ဳပ္ၿပီး ေရးပါတယ္။
တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိမႈ မွတ္တမ္းေတြ၊ အျခား အေထာက္ အထားေတြထက္ ျမန္မာေတြဆုိတာ အျခား ေဒသက ဝင္လာတာမဟုတ္၊ ျမန္မာအစ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက၊ စမံုျမစ္ဝွမ္းမွာ ေက်ာက္ၾကမ္းေခတ္က စလို႔ ပ်ဴေခတ္ အထိ အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္တည္လာမႈကိုသာ အဓိက ေဇာင္းေပး ေဖာ္ျပ ေကာက္ႏႈတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မူရင္းစာတမ္းက ဒီထက္ ျပည့္စံု ပါတယ္။
မျပည့္စံုမႈ၊ ခၽြတ္ေခ်ာ္မႈ၊ မွားယြင္းမႈ တို႔ ရွိခဲ့ရင္၊ မူလ စာတမ္းရွင္ ဆရာတို႔နဲ႔ မဆိုင္ပဲ ကၽြန္ေတာ့္မွာသာ တာဝန္ရွိပါတယ္။
(မွားရင္ ျပင္ၾကပါ။ ေဝဖန္ ေဆြးေႏြးၾကပါ)