ျငိမ္းခ်မ္းေရးစစ္တမ္း (၃)။ အဌမပိုင္း တို႔တာ၀န္အေရးသံုးပါး ေဘာင္အတြင္း ျပန္လည္ဆြဲသြင္းျခင္း

Aung Htoo January 21, 2014 at 6:36pm

စနစ္ေဟာင္းကို ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲလိုသည့္ အင္အားစုမ်ားနွင့္ စနစ္ေဟာင္းကို ဖက္တြယ္ထားလို ေသာ အင္အားစုမ်ားအၾကား လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲမဆင္ႏႊဲဘဲ အျခားနည္းလမ္းရွာကာ လူ ့အဖြဲ႔အစည္းအား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ေဆာင္သြားၾကမည္ ဟူေသာ သေဘာထားအေျခခံျဖင့္  ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေပၚေပါက္ လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ ႁခြင္းခ်က္ နိုင္ငံတခ်ိဳ ့မွ လြဲ၍ မ်ားေသာအားျဖင့္ တကမာၻလံုး အသြင္လကၡဏာေဆာင္ သည္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ နိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ စစ္အာဏာသိမ္း ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသည္ ဤ သေဘာတြင္ လံုး၀ပင္ အေျခခံသည္။ သို႔ရာတြင္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေဟာင္းကို ဖက္တြယ္ ထားလိုသူမ်ားက အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပကာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကေသာ ေၾကာင့္ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ရျခင္း ပင္။
လက္ရွိစစ္ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း၊ သစ္မ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္တမ္းျမတ္နိုး သည္ ဆိုပါက ဤအတိတ္ သမိုင္းသခၤန္းစာမ်ားမွ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားအား ျပန္လည္ ေလ့လာကာ ျပဳျပင္က်င့္သံုးသင့္ၿပီ ျဖစ္သည္။

ဒီမိုကေရစီ အေျခခံကို ဖ်က္ဆီးလ်က္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ျခင္းသည္ စနစ္ေဟာင္းျဖစ္သည္။ ခြဲထြက္ေရးကို အေၾကာင္းျပကာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို ျငင္းပယ္ခဲ့ျခင္းသည္ စနစ္ေဟာင္းျဖစ္ သည္။ အာဏာ သိမ္းၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္ သည္ ဆိုရွယ္လစ္ေရးကို တကယ္တမ္း ဦးမတည္ဘဲ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ေၾကညာလုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းမွာ စနစ္ေဟာင္းျဖစ္သည္။ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းထားခဲ့စဥ္ အတြင္း တပ္မေတာ္သာ အမိ၊ တပ္မေတာ္သာ အဖ ဟူ၍ ေႂကြးေၾကာ္ က်င့္သံုးခဲ့ျခင္းသည္ စနစ္ ေဟာင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္မွစ၍ ယေန႔ကာလ အထိ တပ္မေတာ္က ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့သည့္ စနစ္ေဟာင္းအေျမာက္အမ်ားသည္ ပ်က္စီးသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

ေခတ္စနစ္ကို တကယ္တမ္းေျပာင္းလဲလိုေသာ ဆႏၵရွိလွ်င္ စနစ္ေဟာင္းမ်ားအား ဆက္လက္ဖ်က္ သိမ္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းကို လက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ရိုးသားစြာလက္ခံရန္ အခ်ိန္ေရာက္ ပါၿပီ။ လက္မခံ ေသးလွ်င္ လက္ခံ လာေစရန္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ မ်က္နွာခ်င္းဆိုင္ထိုင္ၿပီး ေျပာခြင့္ရ သည့္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားရန္ တာ၀န္ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ လူထုသည္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ မိမိတို႔၏ အျမင္၊ သေဘာထားနွင့္ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားအား တကမာၻလံုးၾကားေအာင္ ေဖၚ ထုတ္သင့္ပါၿပီ။

ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပဳိကြဲေရးနွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရး ဟူသည့္ တို႔တာ၀န္အေရးသံုးပါးသည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့သည့္ နိုင္ငံေရး ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပဳိကြဲေရး တို႔မွာ နားေထာင္ လိုက္လွ်င္ ဟုတ္သေယာင္ေယာင္နွင့္ လြဲေနသည္။ ယင္းတို႔မွာ အပ်က္သေဘာမ်ား[1] ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔ စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒနွင့္၊ အျခားဥပေဒမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း မဂၤလာ မရွိသည့္ အပ်က္ သေဘာမ်ားကို မထည့္သြင္းသင့္ပါ။

အပ်က္သေဘာျဖစ္ပါလ်က္ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ထည့္သြင္းခဲ့သနည္း။ အပ်က္သေဘာ အေျခခံကို လက္ညွိဳးထိုးကာ ယင္းကိုကာကြယ္ရန္ဟု အေၾကာင္းျပလ်က္  တရား၀င္ဖိနွိပ္ခြင့္ရေအာင္ ဥပေဒေၾကာင္း အေျခခံကို တည္ေဆာက္လိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေစရန္၊ တိုင္းရင္းသား စည္း လံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေစရန္ ၾကိဳးပမ္းသည့္ (ဆိုး၀ါးစြာအၾကမ္းဘက္ တိုက္ခိုက္ဖိနွိပ္မႈ မ်ား အပါအ၀င္) မည္သည့္လုပ္ ေဆာင္ခ်က္မဆို တရား၀င္သည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္နိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေၾကာက္မက္ဘြယ္ေကာင္းသည့္ ပဋိပကၡမ်ားကိုသာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေစပါမည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းနိုင္ေရးကို ေသာ္လည္းေကာင္း ဦးမတည္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး နွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းနိုင္ေရးကို စစ္မွန္စြာ ဦးတည္ခ်က္ ထားမည္ ဆိုပါက စာခ်ဳပ္တြင္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ နိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုသာ ထည့္သြင္းသင့္ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး နွင့္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ရရွိေရး တို႔ျဖစ္သည္။

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံသည္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း ပင္ျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဟူသည့္ အရာသည္ အဘယ္နည္း။ ျမင့္ျမတ္သည့္ အခြင့္အာဏာ[2] အေနျဖင့္ မိုးေပၚကက်လာသည့္အရာ မဟုတ္သလို၊ ေျမႀကီးထဲက ေရႊေတာင္ႀကီးေပၚထြက္လာျခင္းလည္း မဟုတ္ပါ။ လူထု၊ နယ္ေျမ နွင့္အစိုးရတို႔ရွိၿပီး နိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ ျပဳမႈကို ရရွိပါက အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိလာမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာနိုင္ငံတကာဥပေဒအရ ျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ေလးစား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္ မွန္ေသာ္ လည္း မည္သည္က ပို၍ အဓိကက်သည္ကို သံုးသပ္ ရပါမည္။
လူထု၊ နယ္ေျမ နွင့္ အစိုးရ တို႔ခိုင္မာစြာ ရွိေနၿပီး နိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳမႈရေနသမွ် အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ရွိေနပါမည္။ လူထု၊ နယ္ေျမနွင့္ အစိုးရ သံုးရပ္ မွာ အေျခခံျဖစ္သည္။ ယင္းသံုးရပ္တြင္ လူထု နွင့္ နယ္ေျမ က ပို၍ အေရးႀကီးသည္။ လူထု နွင့္ နယ္ေျမရွိမွ အစိုးရရွိလာမည္။ အစိုးရဟူသည္မွာ လူထုနွင့္ နယ္ေျမေပၚ မူတည္၍ ေပၚ ေပါက္လာရျခင္းျဖစ္သည္။ လူထုနွင့္ နယ္ေျမနွစ္ရပ္အနက္ လူထု သည္ ပို၍ အဓိက က်သည္။ သက္ဆိုင္ရာ နိုင္ငံတြင္ လူထုသည္ နိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ သည္ နိုင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္သည္။ ဤသည္ကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ပုဒ္မ (၄) မွာပင္ လက္ခံထားရ သည္။

                    သို႔ျဖစ္၍အဓိက ထား ကိုင္စြဲသင့္သည့္ အေျခခံမူမွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ မဟုတ္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆို ေသာ္ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ရည္ညႊန္း၍ လူထုအေပၚ၊ နိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ ဖိနွိပ္ ရက္စက္ က်ဴးလြန္မႈ မွန္သမွ် တရား၀င္ ေၾကာင္းျဖင့္ အေၾကာင္းျပနိုင္ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယင္းအစား နိုင္ငံအေနျဖင့္ ကိုင္စြဲ သင့္သည့္ အေျခခံမူမွာ နိုင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးနွင့္ အက်ိဳး စီးပြားမ်ားအား ကာကြယ္ေရး ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံသား မ်ား သည္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာဆင္းသက္လာရာ မူလဘူတ ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ပင္။ နိုင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးနွင့္ အက်ိဳး စီးပြားမ်ားအား ကာကြယ္ထားနိုင္သမွ် အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တန္ ့ခိုင္ျမဲမည္။ ေခတ္စနစ္ကို ေျပာင္းလဲရန္ဦးတည္ မည္ဆိုလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္လည္းေကာင္း မွန္ကန္သည့္ အေတြး အေခၚ မ်ားကို အုတ္ျမစ္ခ်ရန္စဥ္းစားသင့္ပါၿပီ။

လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို မည္သူက စြန္႔လႊတ္ရမည္နည္း။

စာခ်ဳပ္၏ စာမ်က္နွာ ၂ ပထမ စာေၾကာင္းတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဖၚျပထားသည္။
“ျပည္ေထာင္စုအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ႏို္င္ငံသားအားလံုးကို ထိခိုက္နစ္နာျခင္းမ်ား၊ လံုျခံဳမႈ ကင္းမဲ့ျခင္း ႏွင့္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚခံစားေစခဲ့သည့္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ရန္”ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ယင္းနွင့္ တဆက္တည္းတြင္ “အတိတ္ျဖစ္ရပ္မ်ား အေပၚ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပစ္မတင္ဘဲ နားလည္မႈႏွင့္ ယံုၾကည္မႈတည္ ေဆာက္ကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေျဖမ်ား ကိုရွာေဖြရန္” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေဖၚျပထားသည္။

ယင္းနွစ္ခုမွာ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္ ့က်င္ေနသည္။

ပထမတခုမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအား ရည္ညႊန္းသည္မွာ အတိအက် ျဖစ္ သည္။ ယင္းတို႔ အား လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ခိုင္းျခင္း ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံ ကာကြယ္ရန္လက္နက္ကိုင္စြဲ ထားၾကျခင္းကို လမ္းစဥ္မွားအျဖစ္စြန္႔လႊတ္ခိုင္းျခင္းမွာ တရားမွ်တမႈမရွိသလို လက္ေတြ႔ လည္း မက်ပါ။ မျဖစ္နိုင္မွန္းသိပါလ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဖိအား ေပးေနသနည္း။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ား လိုလားသည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးေတာင္းဆိုခ်က္ ႀကီးထြားမလာ ေစ ရန္ ၾကိဳတင္ဟန္ ့တားသည့္ သေဘာေဆာင္သည္။ “တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား လက္နက္ကိုေတာ့  ကိုင္ခြင့္ ျပဳမည္၊ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ ကိုေတာ့ စြန္႔။” ဟူသည့္မူ၀ါဒ ကို က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း လံုးပါးပါးသြားေစရန္ ျဖစ္သည္။

အစိုးရ၏ ယင္းမူ၀ါဒသည္ အေတြးအေခၚအရမွားသည္။ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရာတြင္လည္း ဥပေဒစိုးမိုး ေရး ပ်က္ျပားေစသည္။ ေရရွည္အတြက္လည္း  တည္ျငိမ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေဆာက္နိုင္ဘြယ္ မရွိ သည့္ မူ၀ါဒ ျဖစ္သည္။
“အေတြးအေခၚအရမွား သည္။” ဟု အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုသနည္း။ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဖိနွိပ္သူ ရွိေနသမွ် လက္နက္ကိုင္ၿပီးခုခံသူ ရွိေနမည္။ ဤသည္မွာ ကမာၻဦးအစမွေန၍ ရွိ လာသည့္ တရားျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဖိနွိပ္မႈကို ရပ္စဲပါမည္ဟု အာမခံခ်က္မေပးဘဲ၊ (အတိအက်အားျဖင့္) လက္နက္ကိုင္ၿပီး ဖိနွိပ္ခံ ရလွွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပန္ လည္အေရးယူေဆာင္ရြက္နိုင္မည့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱယားမ်ားတည္ရွိလာေစရန္ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္မေပးဘဲ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း မ်ားအား လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို စြန္႔ခိုင္းျခင္းသည္ ဓါးမိုး၍ ေမတၱာသုတ္ ရြတ္ခိုင္း ေနျခင္းျဖစ္သည္။

“လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရာတြင္လည္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္ျပားေစသည္။” ဟု အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုသနည္း။ “တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း မ်ားအား လက္နက္ကိုေတာ့ ဆက္ကိုင္ခြင့္ ျပဳမည္၊ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ ကိုေတာ့ စြန္႔။” ဟူသည့္မူ၀ါဒ ကို ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကထဲက စတင္က်င့္သံုးခဲ့ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔သည္ တျဖည္းျဖည္း လံုးပါးပါးမသြားၾကပါ။ ပ်က္စီး ေပ်ာက္ကြယ္ မသြားၾကပါ။ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ကာ ႀကီးထြားလာေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုပင္ေတြ႔နိုင္သည္။ သာဓက အားျဖင့္ ၀သပ ကို ၾကည့္ပါ။ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ၿပီးေနာက္ အျမဲတမ္းတပ္ႀကီး ပံုမ်ိဳးေပၚ လာသည့္အျပင္ ယခုအခ်ိန္၌ စစ္သံံုးရဟတ္ယဥ္မ်ား၊ ေလယဥ္ပစ္ အေျမာက္ႀကီးမ်ား၊ေခတ္မွီလက္နက္ႀကီးမ်ား အေျမာက္အမ်ားတပ္ဆင္နိုင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ ေနသည္ မွာမူ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ျဖစ္သည္။

စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ႀကီးသည့္အဖြဲ႔ကိုႀကီးသလို အခြင့္အေရးပိုေပး၊ ငယ္ သည့္အဖြဲ႔ကို ငယ္သလို ေခ်ာင္ထိုးထားၿပီး အထက္စီးမွ ဆက္ဆံ၊ နိုင္ေလာက္မည္ ထင္သည့္ အဖြဲ႔ကို ဖိၿပီး အျပတ္ တိုက္ျပ၊ အလယ္အလတ္ေလာက္ရွိမည့္ အဖြဲ႔မ်ားကို ေျခာက္ခ်ည္တခါ ေခ်ာ့ခ်ည္တခါ ဗ်ဴဟာနွင့္ ကိုင္တြယ္၊ နွစ္ေပါင္း အစိပ္ နီးပါးခန္႔ၾကာၿပီးေနာက္ တျပည္လံုးကို ျခံဳၾကည့္လိုက္ေသာအခါ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမ်ား၏ တည္ရွိမႈ အား အေနအထား အမ်ိဳးမ်ိဳးေအာက္တြင္ အသြင္အမ်ိဳး မ်ိဳးျဖင့္ ဗရမ္းဗတာ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးထားေၾကာင္းေတြ႔ နိုင္သည္။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုးအေပၚ မူအရ တသမတ္တည္းက်၊ တေျပးညီ ဆက္ဆံ၊ တန္းတူ အခြင့္အေရး အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္မေပးခဲ့သျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္ျပားျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းဒဏ္ ကို တျပည္လံုး ခံစားေနရသည္မွာ ရစရာမရွိ။

ကိုးကန္႔ အဖြဲ႔ေလးကို အျပစ္ရွာ၍ အျပတ္ေခ်မႈန္းခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္း ခိုင္းသည္ကို ခပ္တင္းတင္း ျငင္းဆန္ ရပ္ခံေနေသာ ၀သပ အားလက္ဖ်ားနွင့္ ပင္ မတို႔ရဲ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ ထားသည္ျခင္း အတူတူ ရခုိင္မွ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ ့ပိုက္လိုင္းလမ္းေၾကာင္း ျဖတ္သြားရာေနရာ နွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ ရွမ္းအဖြဲ႔မ်ား အား အၾကိမ္ေပါင္းရာခ်ီ တုိက္ခိုက္ေနေသာ္လည္း ေကအင္ယူ ကို မတိုက္။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔ေရး အားလက္မခံသည္ျခင္း အတူတူ နိုင္ငံေရးအရ အားမရွိသည့္ ဒီေကဘီေအ အား ေက်ာသတ္ေမြးျမဴထားသည္။ ထိုးစစ္ ဆင္ တိုက္ခိုက္ျခင္းမရွိ။ သို႔ရာတြင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို မီးေမာင္းထိုးၿပီး နိုင္ငံေရးအရ အားေကာင္းေကာင္း ေတာင္းဆို လာေသာ ေကအိုင္အိုအား အျပတ္ေခ်မႈန္းျပရန္ ထိုးစစ္ႀကီးမ်ား ႀကီးႀကီးမားမား ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။  လန္က် လာ ေသာ အခါ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကို ရန္စၿပီးအေၾကာင္း ရွာ သြားတိုက္ျပန္သည္။
အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး မပ်က္လွ်င္ မည္သို႔ခံနိုင္ပါအံ့နည္း။

ဥပေဒစိုးမိုးေရး အား ခရား ေရလႊတ္ တတြတ္တြတ္ရြတ္ေနသည့္ အစိုးရ၀န္ႀကီးမ်ား၊ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္းေရာက္ ဒီမိုကေရစီ အင္ အားစုမ်ားသည္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ ယင္းသို႔ဗရမ္းဗတာ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားအား ေထာက္မျပရဲၾက။ ျပင္းျပင္းထန္ ထန္ ကန္႔ကြက္ရန္မွာမူ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္မွ်သာ ျဖစ္ပါမည္။

စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္သည္ ယေန႔တိုင္ ျပည္နယ္အသီးသီးရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအား ဟိုတမ်ိဳး၊ သည္တဖံု၊ ဆက္ဆံ ကိုင္တြယ္၊ ရပ္ခ်င္သည့္အခါရပ္၊ တိုက္ခ်င္သည့္အခါတိုက္၊ သံုးခ်င္သည့္အခါ ဥပေဒကို သံုး၊ မသံုးခ်င္သည့္ အခါ ဥပေဒကို မ်က္ကြယ္ျပဳထား စသည္တို႔ေၾကာင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္ျပားေနမႈ အား ေက်ာေကာ့ေအာင္ခံ ေနရသည္မွာ တိုင္းရင္း သားေပါင္းစံုလူထုျဖစ္သည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္ေန သမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အဘယ္မွာ သြားၿပီးရွာေဖြနိုင္ေတာ့အံ့နည္း။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး နွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိတ္သုဥ္းလွ်င္ တိုး တက္ ဖြံ ့ၿဖိဳးေရးဟူသည္ကို အဘယ္မွာ ရနိုင္ပါမည္နည္း။

ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္ပါ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလမ္းစဥ္သည္ ၁၉၈၉ ခုနွစ္က စတင္ က်င့္ သံုး ခဲ့သည့္ န၀တစစ္အစိုးရ ေဟာင္း ေခတ္က မူ၀ါဒ ေဟာင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အနွစ္သာရအရ ဘာတခုမွ် ျခားနားမႈ မရွိ။ ပံုသ႑ာန္အရမူ ထုိစဥ္က န၀တ က တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားအား နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးျခင္လွ်င္ အမ်ိဳးသားညီလာခံ သြား ဟု လက္ညွိဳးထိုးျပခဲ့သည္။ ယခု အစိုးရ စာခ်ဳပ္ တြင္မူ “အမ်ိဳးသားညီလာခံ” ေနရာ၌ “နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ” ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရ အစားထိုး၀င္ေရာက္လာသည္။

နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္း အရ မည္သည့္ အာမခံခ်က္မွ် မရွိေသာ “နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ”။
နိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းမူေဘာင္[3] ကို ယခုခ်က္ျခင္းေဆြးေႏြးလွ်င္ ရပါလ်က္ မေဆြးေႏြး ဘဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔ စည္းပံု ေထာင္နံရံေလးဘက္အတြင္းသို႔အဘယ္ေၾကာင့္ ျပန္လည္ဆြဲဲသြင္းေနသနည္း။


တဖန္ အစိုးရ၏ စာခ်ဳပ္၏ အထက္ပါ ေဖၚျပခ်က္အရ ႏို္င္ငံသား အားလံုးကို ထိခိုက္ နစ္နာျခင္း၊ လံုျခံဳမႈ ကင္းမဲ့ျခင္း ႏွင့္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚ ခံစားေစေအာင္ က်ဴးလြန္ခဲ့ သည့္ တရားခံမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားျဖစ္သည္ ဟု တိုက္ရိုက္ ရည္ညႊန္းအျပစ္တင္လိုက္ျပန္သည္။ အျဖစ္မွန္နွင့္ ေျပာင္းျပန္ ေျပာေနပါၿပီ။ ယင္းသို႔က်ဴးလြန္ခဲ့သူမွာ မည္သူနည္း။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု လူထုႀကီးတရပ္လံုးအား လံုျခံဳမႈ ကင္းမဲ့ေစ သူမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုေဖၚေဆာင္၊ သို႔မဟုတ္ နာခံအလုပ္အေကၽြးျပဳခဲ့သည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၆၂ခုနွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပို၍ ထင္ရွားသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားရွိသည္။ ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားရွိပါသည္။

လက္နက္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ဖိနွိပ္မႈမ်ားရွိလာသျဖင့္ လူထုမ်ားသည္ ရရာလက္နက္စြဲကိုင္၍ခုခံတုိက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္သက္ဆိုးရွည္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အတိတ္ျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚ ပကတိ အတိုင္းေကာက္ ခ်က္ဆြဲ၊ သခၤန္းစာယူၿပီး ျပဳျပင္ကုစားရန္ မၾကိဳးပမ္းသမွ် စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရနိုင္။ အျဖစ္မွန္ကို ဖံုးကြယ္ကာ တဖက္သတ္ စြပ္စြဲျခင္းျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ပို၍နာက်ည္းေစျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္သင့္။

အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္တြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ျပည္တြင္းစစ္၏ တရားခံ မ်ားအျဖစ္ ပထမ၀ါက်၌ အရင္ဦးေအာင္အျပစ္တင္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယ ၀ါက်တြင္ “အတိတ္ျဖစ္ရပ္မ်ား အေပၚ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး အျပစ္မတင္ဘဲ -----” ဟူ၍ ေျဖေလွ်ာ့သည္ ့စကားကို သံုးထားျပန္သည္။ ယင္းသို႔ျဖင့္ ေရွ႕ေနာက္မညီသည့္ ေဖၚျပခ်က္မ်ားစြာ ပါ၀င္သည့္ အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အက်ိဳးမျဖစ္ေစရံုသာမက အက်ိဳးယုတ္ ေစပါသည္။ စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရိုးသားစြာ ဦးတည္ပါက လက္ရွိအာဏာရ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းသစ္ မ်ား သည္ ဤသို႔ မျပဳသင့္ပါ။

အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားေအာက္တြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမ်ား။ 
နိုင္ငံတကာ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားအရ ယင္းကဲ့သို႔ေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အစိုးရနွင့္ ယင္းကို လက္နက္ကိုင္ဆန္ ့ က်င္ တိုက္ပြဲ၀င္လ်က္ ရွိေသာ အင္အားစုမ်ားအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းစာခ်ဳပ္ မ်ားအား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာ တူညီခ်က္မ်ား[4] ဟု ေခၚေလ့ရွိ ၾကသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ရည္မွန္းကာ သေဘာ တူညီမႈကို ရွာေဖြၾကျခင္းမွာ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။

  အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖၚေဆာင္ရန္ၾကိဳးပမ္းရာ၌ အေရးႀကီးသည္ မွန္ေသာ္ လည္း ပံ့ပိုးမႈ နည္းလမ္းတခု သာ ျဖစ္ရပါမည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အဓိက ရည္မွန္းကာ သေဘာတူညီမႈကို ရွာေဖြ ျခင္းမဟုတ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အဓိက ရည္မွန္းကာ သေဘာတူညီမႈကို ရွာေဖြျခင္း ျဖစ္ရပါမည္။ အစိုးရ၏ စာခ်ဳပ္သည္ ယင္းနွင့္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနသည္။ စာမ်က္နွာ (၃) အခန္း(၁) ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ေခါင္းစဥ္ ေအာက္တြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္းကို ထိပ္ဆံုးမွာတင္ထားရံုသာမက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ ပထမ၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သည္ ဒုတိယ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ တတိယ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ထို ့အျပင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ လက္ခံရမည္ဟု ပင္ ဆိုထားသည္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေလ့လာနိုင္သည္။

(က) အပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္းကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ လက္ခံေဆာင္ရြက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္သေဘာတူညီထားသည့္ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္အညီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ရန္။

“ႁခြင္းခ်က္မရွိ” ဟူေသာ အၿပီးသတ္ပိတ္ပင္မႈအား တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက လက္ခံနိုင္ဘြယ္မရွိပါ။ ႁခြင္းခ်က္မရွိဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို သံုးထားျခင္းျဖင့္ မည္သို႔ေသာ အေျခအေနေအာက္တြင္ ျဖစ္ပါေစ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအား မထိခိုက္ေစရ ဟူသည့္ သေဘာေဆာင္ ေသာ ေၾကာင့္ပင္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား လက္နက္ကို တုတ္သဘြယ္ ကိုင္ခြင့္ေပးထားမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ျပည္နယ္ မ်ား အတြင္းအစိုးရလုပ္ျခင္တာလုပ္သမွ်၊ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား အား ထုတ္လုပ္ျခင္သလို ထုတ္လုပ္ေနသမွ်၊ ကုန္သြယ္ ေရးလမ္းေၾကာင္းမွန္သမွ်အား ထိမ္းခ်ဳပ္ျခင္သလို ထိမ္းခ်ဳပ္ေနသမွ်၊ ျပည္နယ္မ်ားအတြင္းရွိေျမယာမ်ားအေပၚ နိုင္ငံျခား ကုမၸဏီႀကီးမ်ားနွင့္ ျပည္တြင္းခရိုနီကုမၸဏီႀကီးမ်ားအား လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ထင္သလို ခ်ေပးကာ ေနျပည္ေတာ္က အက်ိဳး စီးပြားမ်ား ထင္သလို ခံစားေနသမွ်၊ အမ်ားျပည္သူသံုးလမ္းမ်ားအား ျပန္ဖြင့္ေစၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေထာက္ပံ့ေရးနွင့္ တပ္လဲလွယ္ေရးဟု အေၾကာင္းျပကာ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ အစိုးရစစ္တပ္က ထင္သလို အသံုးခ်ေနသမွ် တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ငုတ္တုတ္ထိုင္ၾကည့္ေနေစလိုသည့္ အေနအထားကို စာခ်ဳပ္အရ ဖန္တီးထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္သည္ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ေသာ စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။

၁၇ နွစ္တာ အပစ္ရပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျပန္ျဖစ္ခဲ့ျခင္းမွာ ေကအိုင္အို ဆက္ ဆံေရး ရံုးကို အစိုးရတပ္က ၀င္ေရာက္စီးနင္း၊ ဆက္ဆံေရးရံုးမွ ကခ်င္ရဲေဘာ္  ဒု တပ္ၾကပ္ခ်န္းယိန္း အား ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြား၊ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္းၿပီး သတ္ပစ္ခဲ့ရာမွ စတင္ခဲ့သည္။ ဒု တပ္ၾကပ္ ခ်န္းယိန္း၏ အေလာင္းအား ေကအိုင္အိုက ျပန္လည္ရရွိေသာအခါ ကိုယ္ခႏၶာ အနွံ ့တြင္ ထုေထာင္းရိုက္နွက္၊ ဓါးခၽြန္နွင့္ ထိုး၊ ဦးေခါင္းကြဲဒဏ္ရာ၊ ညာဘက္လက္ဖ၀ါး ေၾကမြပ်က္စီး၊ ၀မ္းဗိုက္တြင္ အနီးကပ္ ေသနတ္ပစ္ သြင္း ဒဏ္ရာမ်ားကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ ဓါတ္ပံုအေထာက္အထားမ်ား ယခုတိုင္ရွိေနဆဲ။ ဤသည္မွာ နိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားသည့္ ဥပေဒ ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္းရွင္းကို ခ်ိဳးေဖါက္ကာ အစိုးရစစ္တပ္က စစ္ရာဇ၀တ္မႈကို အတိအက် က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္းကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ လက္ခံရမည္ ဆိုျခင္းမွာ အစိုးရစစ္တပ္က အလားတူ ျပစ္မႈ မ်ိဳးအား မည္သို႔ပင္ ထပ္ခါ ထပ္ခါ က်ဴးလြန္ပါေစ၊ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားဘက္က မည္သို႔မွ် တုန္ ့ျပန္တိုက္ခိုက္မႈ မျပဳဘဲ ျငိမ္ခံေနရမည္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ စာမ်က္နွာ ၅ အခန္း (၃) တြင္လည္း ယင္းသေဘာေဆာင္သည့္ ျပဌာန္းခ်က္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရသည္။

(ဇ) ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္လုံၿခံဳေရးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ တပ္မေတာ္ကြပ္ကဲမႈေအာက္ရွိ တပ္စခန္းမ်ားႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္မွ် တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ေႏွာက္ယွက္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ မိုင္းေထာင္ျခင္း မျပဳလုပ္ရန္။
ယင္းတြင္ “မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္မွ်“ ဟူေသာ အၿပီးသတ္ပိတ္ပင္မႈကို လည္း အထက္ပါအတိုင္းပင္ စဥ္းစားနိုင္ပါသည္။

၂၀၀၈ အေျခခံေဘာင္အတြင္း ျပန္လည္ဆြဲသြင္းျခင္း
အစိုးရ၏ အဆိုျပဳစာခ်ဳပ္တြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားသည္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒေဘာင္အတြင္းျပန္လည္ဆြဲသြင္းၿပီး  ၄င္းအရ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ တိုင္းျပည္အေဆာက္အအံု[5] မ်ား၏ ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေအာက္သို႔ အတိအက် ျပန္လည္ က် ေရာက္သြားေစသည္။
အခန္း (၄) အပုဒ္ (၄)
(ဃ) ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ေလးစားလိုက္ နာရန္။

အခန္း (၈) အပုဒ္ (၁၂)
(ဂ) မိမိ၏လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီမွ တစ္ဆင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးဗဟိုေကာ္မတီသို႔တင္ျပရန္၊

အခန္း (၈) အပုဒ္ (၁၃)
      ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မခ်ႏိုင္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားရွိလာပါက ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး  လုပ္ငန္းေကာ္မတီမွတစ္ဆင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီသို႔ တင္ျပ၍ အဆုံးအျဖတ္ ခံယူရမည္။

အခန္း (၉) အပုဒ္ (၁၆)
ဤသေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးခ်ိန္မွ (၂) လအတြင္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူ ညီခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ စတင္ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီသည္။

မွတ္ခ်က္။                ။ “ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္” ဟူေသာ ႁခြင္းခ်က္ျပဌာန္းခ်က္ကို ျဖဳတ္လွ်င္မူ လက္ခံနိုင္ဘြယ္ရွိသည္။
                                      အခန္း (၁၁) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၌ အတည္ျပဳျခင္း 
၁၈။ ဤသေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးခ်ိန္တြင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးခဲ့သည့္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အဆင့္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕မွတဆင့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပ၍ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ သေဘာတူညီသည္။

၁၉။ ဤသေဘာတူညီခ်က္အား လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးပါက အနီးကပ္ဆံုးက်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးသို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕မွတစ္ဆင့္ တင္ျပ၍ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ သေဘာတူညီသည္။

      ဤအတိုင္းဆိုပါက စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရန္ပင္ မလိုေတာ့ပါ။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု ေအာက္သို႔ ၀င္ ေရာက္ ပါဟု တခြန္းတည္း ေျပာလိုက္လွ်င္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အတြက္ စဥ္း စားရပိုၿပီး ရွင္း လင္းလြယ္ကူ နိုင္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ သံုးနွစ္တာကာလအတြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သမွ်မ်ားမွာ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ(၄) ရက္ ေန႔၌ အစိုးရ အဆိုျပဳစာခ်ဳပ္ထြက္ေပၚလာ ေသာအခါ သဲထဲေရသြန္ ျဖစ္သြားခဲ့သကဲ့သို႔ ယခုစာခ်ဳပ္ ကို လက္မွတ္ေရး ထိုး၊ ေနာက္ထပ္ နွစ္အခ်ိဳ ့ၾကာေဆြးေႏြးၾက၊ ရရွိလာ သည့္ သေဘာတူညီခ်က္အား ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း ၾကံ့ဖြံ႔အမတ္မ်ားႀကီးစိုးထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပ၊ ယင္းက အတည္မျပဳနိုင္ပါဟု နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္လွ်င္ ဘာတခုမွ် အရာမထင္ဘဲ ၿပီးဆံုးသြားမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပင္။

ဦးေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ


[1] Negative Sense

[2] Divine authority

[3] Political framework

[4] Peace agreements

[5] State institutions