ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္မွာ Sanction မရွိေတာ့တဲ့ ကာလ ဘာေတြျဖစ္လာႏုိင္သလဲ????

by Duwa Kachin on Wednesday, July 18, 2012 at 3:17pm ·

ႏုိင္ငံေရး သုေတသီ မ်ား သုေတသန လုပ္ထားေသာ စာတမ္းမ်ားအရ ဥပေဒ စုိးမုိးေရး ႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈတုိက္ဖ်က္ေရး၏ အထိေရာက္ဆုံး ႏုိင္ငံေရး လမ္းစဥ္မွာ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး (Decentralization) ပင္ျဖစ္သည္။ ဆုိတာပါပဲ။

ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္ ဆုိသည္မွာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒလုိ အထက္မွ ေအာက္ကုိ အာဏာပုိင္အဆင့္ဆင့္ ခန္႔ထားႏုိင္ေသာ စနစ္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ဆုိရေသာ္၊ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ား ႏွင့္ ၀န္ႀကီးမ်ားကုိ သမၼတက တုိက္ရိုက္ သူ႔စိတ္ႀကိဳက္လူ ကုိ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ ျပဳထားျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။

ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္ ကုိ ေလွ်ာ့ခ်ေသာ နည္း စနစ္ သာဓကမွာ ေအာက္ေျခ (ၿမိဳ႕နယ္မွဴးအဆင့္) မွ အစ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား တုိက္ရုိက္ ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားၿပီး အထက္ကုိ အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဒီထက္ပုိအဆင့္ျမင့္တာကေတာ့ ဖယ္ဒရယ္မူျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္ ႏွင့္ တုိင္းအလုိက္ ကိုယ္ပုိင္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခြင့္ျဖစ္သည္။

အထက္ (ဗဟုိ) မွ ေအာက္ အဆင့္ဆင့္ အာဏာပုိင္မ်ားကုိ ခန္႔ထားေသာ စနစ္ (Top-down system) တြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ အေလ့အထမ်ားမွာ၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ထိေတြ႕ေနရမည့္ အာဏာပုိင္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားသည္ သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားကုိ ကိုယ္စားမျပဳေတာ့ပဲ၊ အထက္လူႀကီးမ်ားကုိသာ ကုိယ္စားျပဳရေတာ့သည္။ ထုိအခါ အထက္မွ ညြန္ႀကားခ်က္ကလဲႊၿပီး၊ သူအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ေဒသခံ (နယ္ခံ) ျပည္သူမ်ား အေရး ဂရုစုိက္စရာ မလုိေတာ့ပါ။ အစီရင္ခံစာ ေကာင္းေကာင္းေရးႏုိင္ရင္ ေသာ္၄င္း၊ အထက္လူႀကီးမ်ားကုိ ကပ္ဖါးထားရင္ေသာ္၄င္း၊ သူ႕အတြက္ စား၀တ္ေနေရး ဖုိလုံ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ဒီလုိ အေျခအေနမွာ ဥပေဒ စုိးမုိးေရး အစစ္အမွန္ မရႏုိင္ေတာ့ပါ။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ သံသရာ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ေနမွာသာ ျဖစ္သည္။

ဥပေဒ စို္းမုိးေရး မရွိေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ... Sanction လုံး၀ ရုတ္သိမ္းလုိက္ၿပီ ဆုိပါစုိ႕....

ဂုဏ္သိကၡာ အင္မတန္ထိန္းတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံသားေတြက Sanction မရွိလဲ အစုိးရရဲ႕ စီမံခန္႔ခဲြမႈ မမွႏ္ကန္ရင္ လာၿပီး ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမွာ မဟုတ္ပါ...

အမ်ားဆုံးေရာက္လာမွာက အာရွတလႊားက တရုတ္လုပ္ငန္းရွင္ အေပါစားေတြျဖစ္သည္။ သူတုိ႔က အေနာက္ႏုိင္ငံကုိ ေရာင္းလုိ႔စြန္မဲ့ ပစၥည္းမွန္တမွ် ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာလုပ္မည္။ အလုပ္ရတဲ့လူေတြလဲ ရမွာေတာ့ ေသျခာသည္

သုိ႔ေသာ္...

အစုိးရပုိင္းမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားႏုိင္တဲ့ စနစ္က ရွိေနေတာ့ အဲဒီ သိကၡာထိန္းစရာ မလုိတဲ့ အေပါစား သူေဌးေတြက အစုိးရ ၀န္ထမ္းေတြကုိ ပ်က္စီးေအာင္လုပ္ေတာ့မွာ ျဖစ္သည္။

အၿပိဳင္အဆုိင္ ျဖစ္လာတာႏွင့္ အမွ် သူ႕ထက္သာ ေအာင္ သက္ဆုိင္တဲ့ ၀န္ထမ္းအႀကီးအကဲေတြကုိ ကန္ေတာ့မယ္... သူတုိ႔က အဆင့္ဆင့္ကုိယ့္ေနရာ တည္ၿမဲဖုိ႔ အထက္လူႀကီးေတြကုိ ထပ္ ကန္ေတာ့မယ္... အေပၚဆုံးက ၀န္ႀကီးေတြကုိ ထပ္ကန္ေတာ့မယ္... အဲဒီ၀န္ႀကီးေတြကလဲ သူတုိ႔ကုိ ေနရာေပးထားတဲ့ ဆရာႀကီးအဆင့္ဆင့္ကိုထပ္ ကန္ေတာ့မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ထိပ္ဆုံးက အုပ္စုေတြ မဆင္းခ်င္ေတာ့ပါ။

အခုရွိေနတဲ့သမၼတက အဲလုိပုဂၢိဳလ္မဟုတ္ဘူးထား..ေနာက္လူကုိ ဘယ္သူအာမခံမလဲ?... ထိပ္ဆုံးက လူႀကီးေတြ သေဘာေကာင္းတယ္ ဆုိအုံးေတာ့.. ေအာက္က စားေပ်ာ္ေနတဲ့ တပည့္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျမာက္ပင့္ေပးၿပီး သူတုိ႔ ဆရာႀကီးမ်ား မဆင္းရေလေအာင္ ႀကံဖန္ေပးေတာ့မည္.... ဒီေတာ့ ထပ္ခံလုိက္အုံး...

ဒါေၾကာင့္ ေအာက္ေျခက အဆင့္ဆင့္ ေရြးေကာက္ၿပီးတက္လာတဲ့ အာဏာပုိင္စနစ္ (Decentralization) လုိအပ္တယ္ လုိ႔ေျပာရတာပါ.... အခုေရြးေကာက္ထားတဲ့ အမတ္အားလုံးက သူတုိ႔ရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္မွာ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ေတြ မဟုတ္ပါ။

ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္မွာ အထိအနာဆုံး ျဖစ္ရမွာက စက္မႈဇုံ ေျမေနရာသိမ္းမႈ၊ ဗဟုိအစုိးရ ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ပါမစ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား စုိက္ပ်ဳိးေရး ကုမၸဏီႀကီးေတြ အတြက္ စုိက္ပ်ဳိးေျမဧက သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ လယ္ယာေျမ အတင္းအဓမၶ သိမ္းပဲြမ်ား ျဖစ္လာမည္။ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ား ေနရာတကာ ေပၚေပါက္လာမည္။ အဲဒီ ကုမၸဏီႀကီးေတြကလဲ လူသူမေပါက္၊ လမ္းမေကာင္းတဲ့ ေျမေနရာေတြ ႀကိဳက္မွာ မဟုတ္ေလေတာ့၊ လူသြားလူလာမ်ားတဲ့ ၿမိဳ႕၀န္းက်င္ေဒသမ်ားမွ သူမ်ားလုပ္ေနရင္း တန္းလန္း လက္ငုတ္ ေျမက်က္ေတြကုိ လုိခ်င္လာမည္။ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနေတြက ေျမလြတ္ေျမရုိင္း ဆုိၿပီး သိမ္းၿပီးျပန္ေရာင္းမည္။ ေဒသခံအာဏာပုိင္မ်ားကလဲ ဘာမွ ေျပာပုိင္ခြင့္မရွိ။ ပုိဆုိးတာက၊ ေအာက္ေျခက တက္လာတဲ့ ဌာေန အာဏာပုိင္ စနစ္မဟုတ္တဲ့ အတြက္ အထက္လူႀကီးအဆင့္ဆင့္ရဲ႕ အထက္ အမိန္႕ နဲ႔ ပုိက္ဆံ ကလဲႊလုိ႔ ဂရုစုိက္စရာ မလုိတဲ့ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ မ်ားရဲ႕ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ဆက္ဆံျခင္းကုိ ခံရမယ္။ ဒီေတာ့ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား ကုိယ့္ေမြးရပ္ေျမမွာ ေျမပုိင္၊ ယာပုိင္ဘ၀ ကေန စက္ရုံ၀န္ထမ္းဘ၀ (၀ါ) ေပးသမွ်ယူရတဲ့ မ၀ေရစာ လုပ္ခ နဲ႔ တစ္သက္လုံး ကၽြန္ဘ၀ ေရာက္ရမဲ့ ကိန္းျဖစ္ေလသည္။

ဒီေတာ့ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ စနစ္ထက္ အဆ ေပါင္းမ်ားစြာ ထပ္ ၿပီး ခံရအုံးမဲ့ အတိတ္နမိတ္ပါ။

ေအာက္ေျခက အဆင့္ဆင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္တဲ့ အာဏာပုိင္စနစ္ (Bottom-Up system) မွာ ေတာ့ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားသာလွ်င္ အဓိက ျဖစ္လာသည္။ ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာ သည္ ျဖစ္ေစ။ အစုိးရ အထက္၀န္ႀကီးမကလုိ႔ သမၼတ ဆီက ပါမစ္ကုိင္ၿပီး ေရာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ေပါက္ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြ ျဖစ္ေနပါေစ၊ သူတုိ႔လုပ္ငန္းသည္ ေဒသခံ (နယ္ခံ) ျပည္သူမ်ားကုိ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္စရာ လုပ္ငန္း ဆုိလွ်င္ အခ်ိန္မေရြး ျဖဳတ္သိမ္းရေလၿပီ။ (ထုိင္းႏုိင္ငံ Rayong ေဒသမွာ ေဒသခံမ်ား ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ စက္မႈဇုံမ်ား ျဖဳတ္သိမ္းခဲ့ရဖူးသည္)။ ေျမေနရာမ်ားကုိလဲ အတင္းအဓမၶ သိမ္း၍ မရေတာ့ေပ။ နယ္ခံျပည္သူမ်ား ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားေသာ အာဏာပုိင္မ်ားမွာလဲ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားကုိ ကိုယ္စားျပဳေသာေၾကာင့္ လုိက္ေလွ်ာ ညီေထြမႈ ရွိေနရန္ လုိလာၿပီျဖစ္သည္။ ထုိအခါ၊ ကုိယ္က်ဳိးစီပြါး အတြက္ ထင္တုိင္းက်ဲလုိ႔ မရေတာ့ပါ။ အဲဒါေတြပင္ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းကုိ တုိက္ဖ်က္ျခင္း နည္းဗ်ဴဟာ ျဖစ္သည္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ လုံး၀ မရွိမွာေတာ့မဟုတ္၊ နည္းသည္ထက္ နည္းသြားမည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ား၏ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္းခြန္အားသည္၊ အစုိးရေကာင္း ျဖစ္လာေအာင္ တြန္းပုိ႔ေသာ အဓိက အျပန္အလွန္ထိန္းညွိႏုိင္ေသာ (Check & Balance) စနစ္၏ အက်ဳိးတက္ေရာက္မႈ ျဖစ္သည္။

ခုိင္မာေသာ ျပည္သူ႕အစုိးရ (ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ စနစ္ေလွ်ာ့ခ်ေသာအစုိးရ) အစစ္အမွန္ မေပၚေသးခင္ ဒီလုိအခ်ိန္မွာ Sanction အားလုံး ပြင့္သြားျခင္းသည္၊ မေမ်ာ္လင့္ေသာ ေနာက္ထပ္အိမ္မ်က္ဆုိးမ်ား ထပ္ေရာက္လာ ႏုိင္စရာရွိသည္။ အင္မတန္ စုိးရိမ္စရာ ေကာင္းပါသည္။ သာဓကအားျဖင့္ Cambodia ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး သမုိင္းကုိေလ့လာႏုိင္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိပဲ၊ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိမႈစနစ္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း မရွိေသးခင္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္မွ အျမန္ဆုံး ကယ္တင္ေသာ အေနျဖစ္ စီးပြါးေရး အျမန္ဦးေမာ့ လာႏုိင္ရန္ ၀ုိင္း၀န္းကူညီခဲ့သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ေငြရွင္ေၾကးရွင္မ်ား ကုိ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ ေနာက္ေတာ့ အဲဒီ  သူတုိ႔ ေမ်ာ္လင့္တဲ့ သိကၡာရွိ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြက မလာပဲ၊  အာရွက်ားအုပ္စုေတြက အ ေပါစား၊ ေလာဘသား ေငြရွင္၊ ေၾကးရွင္မ်ားႏွင့္ အာဏာပုိင္မ်ား ေပါင္းစားသြားၿပီး အခုလုိ ဒီမုိကေရစီ အာဏာရွင္ စနစ္ ႏွင့္ စခန္းသြားေနရသည္မွာ ကမာၻမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ သက္တမ္း အရွည္ၾကာဆုံး ဘဲြ႕ကုိခံယူထားေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႀကီး Hun Sen အစုိးရ ကုိေမြးထုတ္လိုက္သည္သာ ဆယ္စုႏွစ္ သုံးခုပင္ ေရာက္လာေတာ့မည္။ Sanction မရွိလဲ Cambodia ျပည္သူေတြ အခုထိ ငမဲြစာရင္းမွ မကၽြတ္ႏုိင္ေသးေပ။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သည္လဲ အဖက္ဖက္မွ စဥ္းစား ခ်င့္ခ်ိန္လွ်က္၊ လက္ရွိအာဏာပုိင္မ်ား၊ ၀န္ႀကီးမ်ား၏ စားေပါက္ထြင္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကုိ နားမေယာင္ပဲ၊ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္ေသာ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ား အရင္လုပ္ႏုိင္ရန္ ၀ုိင္း၀န္း အႀကံေပးသင့္ေလသည္။

ေ၀ဖန္ႏုိင္ပါသည္။

အားလုံးကုိ ေလးစားလွ်က္

Duwa Kachin