Dhyan သည္ စိတ္၏ အလြန္
|
8:02 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
by Zay Ya on Sunday, July 1, 2012 at 1:41am
အေနာက္တိုင္း ဘာသာစကား မွာ - က်ေနာ္ တို႔ အခု သံုးေနတဲ့ "ဘာဝနာ" ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရနဲ႔ ညီမ်ွတဲ့ စကား မရွိဘူး။ အနီးစပ္ဆံုး "Meditation" ဆိုတာသာ ရွိပါတယ္။
"ေဝါဟာရ ျဖစ္ေပၚရျခင္းဟာ အေတြ႕အၾကံဳ အေပၚမွာ အေျခတည္တယ္" ဆုိတဲ့ ဘာသာေဗဒ အဆိုတစ္ခု ရွိတယ္။ အဲ့ဒါကို မွီၿပီး ေျပာရင္ - "ေဝါဟာရ အားနည္း ရျခင္းဟာ အေတြ႕အၾကံဳ အားနည္း တာ ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္" လို႔ ေကာက္ခ်က္ ခ်ပါတယ္။
အေနာက္တိုင္း မွာတင္ မကဘူး - အေရွ႕တိုင္း ဘာသာစကားေတြမွာလည္း "ဘာဝနာ" နဲ႔ တူမ်ွတဲ့ စကားလံုး ရွားပါးတယ္။
အလားတူ - အေနာက္တိုင္း ေဝါဟာရကို အေရွ႕တိုင္း အတြင္း ဖလွယ္ သံုးစြဲတဲ့ အခါ မွာလည္း - ထပ္တူျပဳ မရႏိုင္ တဲ့ အရင္းခံ စကားလံုး မရွိတာ မ်ားေသး တယ္။ ဥပမာ - Scientific - သိပၸံနည္းက်ေသာ၊ Technological - နည္းပညာ ပိုင္း ဆန္ေသာ၊ Objective - ဓမၼဓိ႒ာန္ က်ေသာ ~ အဲ့ထက္ ပိုၿပီး ထပ္ခ်ဲ႕ေျပာ ဖို႔က ရွား ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေဝါဟာရမ်ားကို ဖြင့္ဆိုတဲ့ အခါ ဖြင့္ဆိုရခက္တဲ့ အေၾကာင္း အရာ မ်ား ရွိေၾကာင္း အရင္နားလည္ ထားဖို႔ လိုတယ္။
အေနာက္ အဂၤလိပ္တို႔ ဘာသာစကားမွာလည္း ရွိ၊ က်ေနာ္တို႔ အေရွ႕ တိုင္း ေဝါဟာရ မွာလည္း ထပ္တူ ရွိတဲ့ ေဝါဟာရ သံုးလံုး အေၾကာင္း ေျပာရင္ -
၁။ ပထမ ေဝါဟာရ က "Concentration". စူးစိုက္မႈ ျဖစ္ၿပီး ဧကဂၢရတၱ "Ekagarata" လို႔ ေခၚပါ တယ္။
၂။ ဒုတိယ ေဝါဟာရ က "Contemplation". ဆင္ျခင္မႈ ျဖစ္ၿပီး ဝိမာသ်ွ္ "Vimarsh" လို႔ ေခၚတယ္။ သူကလည္း ပထမ ေဝါဟာရနဲ႔ နင္လား ငါလားပဲ။ တစ္ေနရာ တည္း အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုတည္း ကို စူးစိုက္တယ္- တစ္ဆင့္ျမင့္ၿပီး - နားလည္ သိျမင္ေအာင္ -ဆင္ျခင္ ေတြးေတာ တာ ျဖစ္ တယ္။ ျဖစ္ျဖစ္ သမ်ွ အရာ အားလံုးကို မေရာက္ဘူး။ မျပန္႔ႏွံ႕သြားဘူး။ ရွဳျမင္ သံုးသပ္တဲ့ အေၾကာင္း အခ်က္ တစ္ခုကို အတြင္းပိုင္းထိ တိုးဝင္ၿပီး နားလည္ေအာင္ ၾကည့္တဲ့ သေဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ Concentration ရဲ႕ တစ္ဆင့္ ျမင့္တက္ လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ ပါပဲ။
၃။ တတိယ ေဝါဟာရ က "Meditation". ဘာဝနာ လို႔ က်ေနာ္ တို႔ အလြယ္ ေခၚ ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေနာက္တိုင္းမွာ ဒီစကားလံုးကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သံုး တယ္။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ အေစာဆံုး အေနနဲ႔ - Mercus Aurelius က Meditation အမည္နဲ႔ စာအုပ္စတင္ ေရးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ တို႔ နားလည္ တဲ့ ဘာဝနာ နဲ႔ ထပ္တူ မတူညီ ပါဘူး။ သူသံုးစြဲတဲ့ "Meditation" ဟာ - "Concentration နဲ႔ Contemplation ကို ထပ္ၿပီး ေလးနက္သြားေစတဲ့ ျဖစ္စဥ္" ကိုသာ ဆိုလုိေနၿပီး အျခား အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ ရွိမေနဘူးရယ္။
အေရွ႕တိုင္းမွာပဲ ရွိၿပီး အေနာက္တုိင္းမွာ ဘယ္လိုမွ ဖလွယ္သံုးစြဲလို႔ မရ တဲ့ ေဝါဟာရ ဟာ "Dhyan" ျဖစ္ ပါ တယ္။ သူက စူးစိုက္မႈလည္း မဟုတ္၊ ဆင္ျခင္ မႈ လည္း မဟုတ္၊ အထက္ အဓိပၸာယ္ နဲ႔ သံုးတဲ့ ဘာဝနာ လည္း မဟုတ္ ဘူး။ စိတ္ကူး အေတြးစဥ္တို႔ လံုးဝ ကင္းဆိတ္ ေနတဲ့ အေျခ အေန တစ္ခု သာ ျဖစ္တယ္။
အထက္ အမွတ္စဥ္ ၁,၂,၃ ဟာ စိတ္အေတြးတို႔ရဲ႕ နယ္ပယ္ ျဖစ္ၿပီး၊ သိသူ နဲ႔ အသိခံ (Observer နဲ႔ Observed) က တကြဲ တျပား ျဖစ္တည္တယ္။ စူးစိုက္ မယ္ ဆိုရင္လည္း စူးစိုက္စရာ အရွဳခံ ရွိတယ္။ ဆင္ျခင္မယ္ ဆိုရင္လည္း ဆင္ျခင္ စရာ အရွဳခံ ရွိတယ္။ ဘာဝနာျပဳတယ္ ဆိုရင္ လည္း ဘာဝနာ အရွဳခံ ရွိတယ္။ အမွတ္စဥ္ ၁,၂,၃၊ အားလံုး ဟာ အရွဳဉာဏ္ နဲ႔ အရွဳခံ အၾကား ကြဲျပားေနမႈ ရွိေၾကာင္း ျပဆိုေနပါတယ္။ ဒီလို ကြဲျပား ေနတဲ့ ရွဳမွတ္မႈ မ်ိဳးကို - စိတ္သႏၱာန္ က ေကာင္းေကာင္း အလုပ္လုပ္ ႏိုင္တယ္။
"Dhyan" က အဲ့လို မဟုတ္ဘူး။ သူက စိတ္အေတြးတို႔ရဲ႕ အလြန္ပဲ။ Observer နဲ႔ Observed မကြဲျပားေနဘူး။ Observer ကိုယ္တိုင္က Observed ျဖစ္တယ္။ ကြဲျပားေနတဲ့ နယ္နိမိတ္ မ်ဥ္း ေပ်ာက္ကြယ္ သြားတယ္။ ဒါဟာ "Dhyan" ကို အျခားဘာသာစကားေတြ ဆီ ျပန္ဆို ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲ ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ပဲ။
ဗုဒၶေဂါတမအရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီး ႏွစ္အတန္ၾကာ ( ယခုကတြက္ရင္ - လြန္ခဲ့ တဲ့ ႏွစ္ တစ္ေထာင့္ရွစ္ရာ အလြန္မွာ ) ဗုဒၶသာဝကေတြ တ႐ုတ္ျပည္ ကို ေရာက္ တယ္။ သူတို႔ စေတြ႕ရတဲ့ အခက္အခဲဟာ အဲ့ဒီ အခက္အခဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ "Dhyan" ကို မိခင္ ဘာသာစကားဆီ ျပန္ဆိုမယ့္ အစား အသံကိုသာ ဖလွယ္ယူပစ္ လိုက္တယ္။ တရုတ္အသံထြက္ အားျဖင့္ - "Dhyan" ဟာ "Ch'an" ျဖစ္လာတယ္။
ေနာက္ႏွစ္ အတန္ၾကာ တဲ့အခါ (လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ တစ္ေထာင့္ေလးရာ အၾကာက) - ဂ်ပန္ဆီ ေရာက္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ ဘာသာ အေနနဲ႔ လည္း အဲ့ဒါကို ျပန္ဆိုရ ခက္ေနျပန္ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္အသံ ဖလွယ္ ယူရင္း "Ch'an" ကေန "Zen" ျဖစ္လာတယ္။
ဒီလို ျပန္ဆိုရခက္ေနတဲ့ အပိုင္းကို ၾကည့္ရင္ -အရင္းခံက -- "Dhyan is beyond Mind" - Dhyan ရဲ႕အျဖစ္ဟာ စိတ္အေတြးအၾကံတို႔ရဲ႕ အလြန္မွာ တည္ရွိေနလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
...................
For intro ~ Five Flavors of Ch'an.
...................
June 15th 2012 at 5:20 PM
...................
0 comments:
Post a Comment