ပုံျပင္ အရသာ (လူထုဦးလွ ၏ စာတမ္း)

မျမင့္ျမင့္သိန္း

ေရွးေရွးတုန္းက ဆိုတဲ႔စကားဟာ ကေလးအျဖစ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ႏွစ္သက္သက္ အေစာဆုံးၾကားရတဲ႔ စကား တစ္လုံး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က အားႀကီးေမွ်ာ္ပါတယ္။ မိခင္က ယုယ ပိုက္ေထြးရင္ခြင္ထဲမွာ ထာၿပီး “ ေရွး..ေရွး….တုန္းက ” လို႔စလိုက္ရင္ ပုံျပင္ၾကားၾကရေတာ႔မယ္ ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေတြ အင္မတန္သေဘာက်ၾကတယ္ မဟုတ္လား ။

ေရႊယုန္ နဲ႔ ေရႊက်ား သစ္ကယ္ရိပ္သြားတဲ႔ ပုံျပင္ကို အေမက ထပ္တလဲလဲ ေျပာျပ ရင္လဲ ႀကိဳက္တာပဲ ။

ပုံျပင္မႀကိဳက္တဲ႔ သူရယ္လို႔ ေလာက ႀကီးထဲမွာ ရွိပါ႔မလား။ ကၽြန္္ေတာ္ကေတာ႔ မရွိဘူးလို႔ ထင္တာပဲ၊ ကေလးေတြလဲ ႀကိဳက္၊ လူပ်ဳိ လူရြယ္ေတြလဲ ႀကိဳက္၊ ႀကီးသူ အိုသူေတြလဲ ႀကိဳက္တာပဲ ။ တကယ္လို႔ မႀကိဳက္ဖူးဆိုရင္ ပုံျပင္ေျပာသူက သူ႔ေနရာနဲ႔သူ ပုံျပင္ကို အံကိုက္ေအာင္မေရြးလို႔၊ ေျပာဟန္လို လို႔သာ ျဖစ္ရမွာပဲ ။ အံကိုက္ရင္ ပုံျပင္ကို မႀကိဳက္သူ မရွိႏိုင္ပါဘူး ။

ပုံျပင္ဘယ္တုန္းကစေပၚသလဲလို႔ ေမးရင္ လူရယ္လို႔ ေလာက ႀကီးမွာ ရွိလာၿပီး စကား ေတာ္ေတာ္သင္႔သင္႔ စုံစုံေျပာလာကတည္းက စေပၚတယ္လို႔ ဆိုရင္ မမွားႏိုင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္ ။ ပုံျပင္ဟာ လူ႔သမိုင္းမွာ အေစာဆုံးေပၚတဲ႔ စာေပပဲ ။ စာအေရးအသား မရွိေသး၊ မေပၚေသးေတာ႔ ေလစာ အေနနဲ႔ ရွိခဲ႔တဲ႔ စာေပလို႔ ဆိုရမွာေပါ႔ ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ဟာ မက်ယ္ဝန္းလွေပမယ္႔ လူမ်ဳိးလည္း မ်ားတယ္၊ ပုံျပင္ေတြလည္း ေပါတယ္ ။ သမိုင္းပညာရွင္မ်ားက ဘုရင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပုံစံေျပာင္းပုံေတြ ကို အေထာက္အထား အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ တင္ျပ ၾကတာကို ေတြ႔ၾကရပါတယ္ ။ သာမာန္တိုင္းသူျပည္သားရိုးရုိးေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ႔ထုံးစံေတြ၊ အေတြးေခၚ အယူဆေတြနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ေတာ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားတာေတြ နည္းလိမ္႔ဦးမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

လူပအဖြဲ႔စည္း တိုးတက္ပုံကို ေလ႔လာၾကတဲ႔အခါ ပညာရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဓေလ႔ထုံးစံေတြ၊ အယူေတြ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေသာင္းကာလ အတြင္းမွာ ဘယ္လိုအဆင္႔ဆင္႔ ေျပာင္းလဲလာတယ္ ဆိုတာ အထူးဂရုစိုက္ ေလ႔လာၾကရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပုံျပင္ေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ေနာက္ခံသမိုင္းကို အထိုက္ေလ်ာက္သိေစႏိုင္ဖို႔ အေထာက္ကူ ရႏိုင္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပုံျပင္စာအုပ္ေတြထဲမွာ ကုန္သည္ေတြ၊ စစ္သားေတြ၊ သာသနာျပဳေတြနဲ႔ အတူ ဇာတ္နိပါတ္ေတြ၊ ပုံျပင္ေတြ၊ ခရီးသြားပုံေတြ ကို ကၽြန္ေတာ္ ေဖာ္ျပဖူးပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလဲ ဘုရားဖူးသြားရင္း၊ ေဆြမ်ဳိးမ်ားဆီ အလည္သြားရင္း၊ အေရာင္းဝယ္ကိစၥ နဲ႔သြားရင္း ပုံျပင္ေတြ၊ သီခ်င္းေတြ၊ စကားထာေတြ၊ စကားပုံေတြ သိမွတ္စရာ နီတိစကားေတြဟာ ဟိုဟို ဒီဒီ အႏွံ႔ေရာက္ၾကေပါက္ၾကတယ္။ ျပည္ပနဲ႔သြားလာဆက္ဆံမႈရွိေနတာလည္း ၾကာၿပီျဖစ္လို႔ ကုန္းလမ္း၊ ေရလမ္း နဲ႔ (အခုဆို ေလလမ္းနဲ႔ပါေပါ႔) သြားခဲ႔ လာခဲ႔တဲ႔ ပုံျပင္ေတြ အင္မတန္မ်ားပါတယ္။

ဒီလိုပဲ ႏွစ္ေပါင္းရာေထာင္ ႏႈတ္နဲ႔သယ္၊ ႏႈတ္နဲ႔ ေျပာေနခဲ႔ၾကတာပဲ။ စာေပၚေပေပၚ တင္ခဲ႔ၾကတာ တကယ္ကေတာ႔ တယ္မၾကာေသးဘူး။

ပုံျပင္သုေတသီ (Folklorists) မ်ားက ပုံျပင္ေတြ အေပၚ ျမင္ပုံ ၃ မ်ဳိးရွိပါတယ္။

မက္(စ) မူလား (Max Mueller) ဆိုသူက စာေပဆိုတာ ေရွးတုန္းက နတ္ေတြ၊ ျပင္ပေလာက တန္ခိုး ဣဒၵိပါတ္ ရွိသူေတြ အေၾကာင္းေျပာဆိုခဲ႔ၾကတယ္ ဆိုတဲ႔ အေထာက္အထားျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆာအယ္ေဂၚမီ ( Sir L Gomme) ဆိုသူက ပုံျပင္ကို သမိုင္းရႈေထာင္႔က ၾကည္႔ေလ႔လာတာ အေကာင္းဆုံးပဲ လို႔ဆိုတယ္ ။

ဖေရဇာ (Frezer)  ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ႔ ကိုယ္ပိုင္စဥ္းစားဥာဏ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပီးေလ႔လာဖို႔ တုိက္တြန္းတယ္။

ဖေရဇာက လူႀကိဳက္မ်ားတဲ႔ ပုံျပင္စာေပဟာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု အမွီျပဳတယ္။ အေျခခံ လူ႔သဘာဝျဖစ္တဲ႔ ထူးထူးဆန္းဆန္းကို ၾကားသိခ်င္တဲ႔ စိတ္ကို ႏွစ္သိမ္႔ေစတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ယခုႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာပဲ ပုံျပင္သုေတသီ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္တဲ႔ မလင္ႏိုစကီး ( Malinosky ) နဲ႔ ရက္ဒ္ကလစ္ ဘေရာင္း (Redcliff Brown) တို႔လိုပုဂၢိဳလ္မ်ားက ပုံျပင္ဟာ ဒီကေန႔ ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ အရင္းခံ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုၾကပါတယ္ ။

တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံ ပုံျပင္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ဘာ႔ေၾကာင္႔စုသလဲ၊ ႏိုင္ငံျခားပုံျပင္ေတြကို ဘာျဖစ္လို႔ ဘာသာျပန္သလဲေမးရင္ ပုံျပင္ေကာင္းေတြ ဟာ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ ဘဝကို ေကာင္းေအာင္ ဖန္တည္းႏိုင္စြမ္း ရွိလို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ကုိယ္ေတြ႔နဲ႔တြဲၿပီး အေလးအနက္ေျဖၾကားလိုပါတယ္။ အျခား အေၾကာင္း မ်ားလည္း ရွိပါေသးတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ပုံျပင္နားေထာင္တတ္စအရြယ္ ငယ္ငယ္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တိုရြာမွာ ဦးဖုိးလႈိင္ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ အင္မတန္ ပုံျပင္အေျပာေကာင္းတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က “ဘႀကီးဦးဖိုးလႈိင္”လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ အားလပ္တဲ႔ရက္ေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေဖက ဘႀကီးဦးဖိုးလႈိင္နဲ႔ အျခားခင္မင္သူ ေလး ငါးေယာက္ကို လက္ဘက္ရည္ေသာက္ဖိတ္ေလ႔ရွိပါတယ္။ ဒီစကားဝိုင္းကို ည ၇ နာရီခြဲေလာက္မွာ စတာ၊ ည ၁၁ နာရီ၊ ၁၂ နာရီေလာက္မွာ သိမ္းေလ႔ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လူႀကီးေတြ ေဘးနားကေပါ႔ ။ ဘႀကီးဦးဖိုးလႈိင္ေျပာျပတဲ႔ ပုံျပင္ တစ္ခုဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အမ်ားႀကီး သတိရွိေစခဲ႔ပါတယ္။ ပညာတတ္ဖို႔ လိုတယ္၊ ပညာတတ္မွ ျဖစ္ပါမယ္၊ ဗဟုသုတ ရွိရမယ္ လို႔ တတြတ္တြတ္ သတိေပးသလို ရွိေနခဲ႔ပါတယ္။ ဒီပုံျပင္ေလးကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ္က ဘႀကီးဦးဖိုးလႈိင္ ေျပာျပတဲ႔ ဟန္အတိုင္း ေျပာျပပါရေစ ။

ေရွးေရွးတုန္းက ရြာတစ္ရြာမွာ လယ္သမား လင္မယားႏွစ္ေယာက္ရွိၾကတယ္။ လယ္သမားဆိုေပမယ္႔ ဆင္းရဲတဲ႔ လယ္သမားပါ။ လယ္သမားဆိုတာက ယဥ္ေအာင္ေခၚတာ၊ တကယ္ေတာ႔ သူမ်ားငွားရင္ လယ္ထဲမွာ လိုက္လုပ္ရတဲ႔ အလုပ္သမားပါပဲ ။ သူတို႔မွာ သားကေလး တစ္ေယာက္ရွိတယ္။ ပညာတတ္တဲ႔ လူေတြႀကီးပြားတယ္၊ ေကာင္းစားတယ္လို႔ ၾကားဖူူးတာေၾကာင္႔ မိဘမ်ားက သူတို႔ သားကေလးကိုလည္း ပညာတတ္ႀကီး ျဖစ္ေစခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ေန႔ဖို႔ ညစာ စားေရးေသာက္ေရးမွာ အႏိုင္ႏိုင္မို႔ သူတို႔ သားေလးပညာသင္ၾကားေရး အတြက္ သူတို႔ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။

သူတို႔သားကေလး ေက်ာင္းသားအရြယ္ေရာက္လာေပမယ္႔ သူတို႔ရြာမွာက ေက်ာင္းမရွိဘူး။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထားတာလည္း ကေလးက မွန္မွန္မသြားဘူး။ လယ္ထဲမွာ ပုဇြန္ႏႈိက္ ဖားရိုက္လုပ္ေနတာပဲ။ ဒါကေတာ႔ သူမွ မဟုတ္ပါဘူး ေက်းလက္က ကေလးေတြဒီလိုပဲ မ်ားတာပဲ။

ဒီကေလးဟာ ႀကီးလာတဲ႔ အထိ စာလည္းမေရးတတ္၊ မဖတ္တတ္၊ ပညာဗဟုသုတလည္း ဘာမွ မရွိဘူး။ ဒီေတာ႔ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္လည္း ႏုံေန အေနတာေပါ႔။ ဒါေၾကာင္႔ အရပ္ထဲကလူေတြက အ လြန္း၊ န လြန္း၊ တုံးလြန္းတယ္ ဆိုၿပီး “ တုံးတာ ” လို႔ နာမည္ေပးၾကတယ္။

အဲဒီ ေမာင္တုံးတာကေလးဟာ ပညာဗဟုသုတဘက္က မတိုးတက္ေပမယ္႔ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လူေကာင္က ႀကီးလာလိုက္တာ လူပ်ဳိေပါက္ ကေလးျဖစ္လာေရာ။ လူပ်ဳိေပါက္ဆိုတာ ကၽြဲေပါက္ ဆင္ေပါက္ ဆိုတာလို အရြယ္ေပါ႔။

ဒီအရြယ္ေရာက္လာေတာ႔ လူက အ ေပမယ္႔ အတြင္းစိတ္၊ အတြင္းသဘာဝက ေတာ႔ အ ခံမေနဘူး။ ေနာက္ပိုး ပိုးတတ္လာတယ္။ သူ႔အေၾကာင္း တစ္ရြာလုံးသိၾကေပမယ္႔ သူ႔ကို သနားၿပီး ခ်စ္တဲ႔ မိန္းကေလးက ရွိေသးတယ္။ ေမာင္တုံးတာ ၁၈ ႏွစ္ ၁၉ ႏွစ္ ရြယ္ေလာက္ရွိလာၿပီ။

တစ္ေန႔ေတာ႔  “သန္ဘက္ခါညမွာ ငါလာခဲ႔ မယ္။ စကားေျပာရေအာင္၊ ေစာင္႔ပါ ” လို႔ ခ်စ္သူကို ပူဆာတယ္။ သနားခ်စ္ ခ်စ္ေနသူက အလိုလိုက္မွပဲ ဆိုၿပီး “ဒီလိုဆိုရင္ အေဖတို႔ အေမတို႔ အိပ္ေပ်ာ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္ သန္းေခါင္ ေလာက္မွာ လာခဲ႔ပါ။ ကၽြန္မ ဗူးစင္ေအာက္မွာ ေစာင္႔ေနပါမယ္ ” လို႔ျပန္ေျပာသတဲ႔။

ေမာင္တုံးတာဟာ မိုး ဒူးနဲ႔ တိုက္ခ်င္ေလာက္ေေအာင္ ဝမ္းသာၿပီး အိပ္လို႔ေတာင္ မေပ်ာ္ရွာဘူး။ ေနာက္ေန႔မွာေတာ႔ ေနဝင္ခဲ ဝင္ခဲ နဲ႔ မရိုးမရြ ျဖစ္ေနေတာ႔တယ္။

ခ်စ္သူက သူ႔ကို သန္းေခါင္အခ်ိန္မွာ ခ်ိန္းလိုက္တာပဲ။ သူက အခ်ိန္နာရီဆိုတာလည္း ေကာင္းေကာင္းမသိဘူး။ ခ်စ္သူနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲ ေတြ႔ခ်င္ေဇာကလည္း အေလာတႀကီးျဖစ္ေနတာေၾကာင္႔ ည ၉ နာရီေလာက္မွာ သူသြားေတာ႔တာေပါ႔။

ဗူးစင္ေအာက္က ကြပ္ပ်စ္ေပၚမွာ တစ္စုံတစ္ေယာက္ထုိင္ေနတာကို သူအေဝးႀကီးက ျမင္ရတယ္။ ဒီလိုျမင္လိုက္ေတာ႔ ပီတိေတြ ျဖန္းကနဲ ထၿပီး ဝမ္းသာလုံးဆို႔မတတ္ ျဖစ္သြားတယ္။ ျခံစပ္နားေရာက္သြားေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက ေျခသံမၾကားေအာင္ ေျခဖ်ားေလးေထာက္ၿပီး သြားတယ္။ သူကလည္း မေခဘူး။ လူဆိုတာ တျခားေနရာမွာ တုံးေပ အ ေပမယ္႔ ဒီလိုေနရာမွာ အ ခ်င္မွ အ တာ။ တျခားေနရာမွာ လူလည္ ျဖစ္ေပမယ္႔ ဒီလိုေနရာမွာ အ ခ်င္ အ ေနတတ္တာ။

ေျခဖ်ားေထာက္ၿပီး အသာေလးဝင္သြားေတာ႔ ကြပ္ပ်စ္ေပၚက လူက ဘယ္သိပါ႔မလဲ၊ သူက သူ႔ခ်စ္သူ ရုတ္တရက္ အံ႔အားသင္႔သြားေအာင္ လုပ္္ခ်င္တာကိုး။ ဒီလိုနဲ႔ ေမာင္တုံးတာ ဟာ ကြပ္ပ်စ္ကေလးနား ေရာက္သြားေရာ။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ငါ႔ခ်စ္သူဟာ လသာထဲမွာ ေစာင္ျဖဴကေလးၿခဳံၿပီး ငါ႔ကို ေစာင္႔ေနတယ္လို႔ ထင္ရွာသတဲ႔။ ခ်စ္သူလန္႔သြားေအာင္ ၾကည္စယ္မယ္ ဆိုၿပီး ေမာင္တုံးတာက ေနာက္ကေန ဖက္လိုက္တာ။ လား…လား…ကြပ္ပ်စ္ေပၚက ေခြးမႀကီး က လန္႔ၿပီး ကိုက္ဖုိ႔ လိုက္ပါေလေရာ။ ေအာင္မယ္ေလး ကံေကာင္းလို႔၊ အေျပးေကာင္းလို႔ မကိုက္မိတာေပါ႔။

ကြပ္ပ်စ္ေပၚမွာ ထိုင္ေနတာ သူ႔ရည္းစားမဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီအိမ္က ေခြးျဖဴမအိုႀကီး။ သန္းေခါင္ခ်ိန္မွာ ခ်ိန္းထားၿပီး ည ၉ နာေလာက္မွာလာေတာ႔ အလြဲလြဲ အေခ်ာ္ေခ်ာ္ေတြ ျဖစ္ကုန္တာေပါ႔။ စိတ္ကူးယဥ္ထားသမွ် အလကားျဖစ္ကုန္တာပဲ။ တုံးသူ အ သူ ဆိုေတာ႔ ဒီလုိျဖစ္ရတာ သူ႔ေၾကာင္႔လို႔ သူ သေဘာမေပါက္ဘူး။ သူ႔ရည္းစားက သူ႔ကို တပါတ္ရိုက္တယ္ လို႔ထင္တယ္။ နည္းနည္းမွ သူမေက်နပ္ဘူး။

ေနာက္တစ္ေန႔မွာ သူ႔ရည္းစားနဲ႔ေတြ႕႔ေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက အျပစ္တင္တာေပါ႔။ မင္းလုပ္ပုံေကာင္းရဲ႕လားေပါ႔။ သူ႔ရည္းစားကလည္း သန္းေခါင္ခ်ိန္က လင္းၾကက္တြန္ခါနီးထိ သူေစာင္႔ေနတဲ႔ အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပသတဲ႔။ ေသေသခ်ာခ်ာ စစ္ လိုက္ေတာ႔ သူက ၃ နာရီ ၄ နာရီ ေစာၿပီးလာတာ ျဖစ္ေနတာေပါ႔။

ဒါနဲ႔ ထပ္ခ်ိန္းၾကျပန္တယ္။ ခ်စ္သူက “ ဒီေန႔ည ရွင္လာခ်င္တဲ႔ အခ်ိန္လာခဲ႔၊ အိမ္ေအာက္ကေန ပဲႀကီးဝါးလိုက္ပါ။ ပဲႀကီးဝါးသံၾကားရင္ က်မဆင္းလာမယ္ ” လို႔ေျပာလိုက္္တယ္။ အဲဒီေန႔ ည ၉ နာရီ ၁၀ နာရီေလာက္မွာ ေမာင္တုံးတာသြားတာပဲ။ ပါသြားတဲ႔ ပဲႀကီးေတြ ဝါးဝါးစားတာပဲ။ ဒါေပမယ္႔ သူယူလာတာေတြက ပဲေလွာ္မဟုတ္ဘူး။ ပဲျပဳတ္ေတြ။ ဒီေတာ႔ အိမ္ေပၚက လူက ဘာမွ မၾကားရေတာ႔ဘူးေပါ႔။ သူကေတာ႔ သူ႔ရည္းစားဟာ သူ႔ကို လွည္႔စားျပန္ၿပီ ဆိုၿပီး ေဒါပြေနတာေပါ႔ ။ ပဲႀကီးျပဳတ္ တစ္ပိသာေလာက္လဲကုန္ေတာ႔မယ္။ ရည္းစားကလဲ ဆင္းမလာေသးဘူး။

ကံအားေလ်ာ္စြာ ည ၁၁ နာရီေလာက္ရွိေတာ႔ ပဲစုန္းျပဴးေလး တစ္ေစ႔ ပါတာကို ေမာင္တုံးတာ ဝါးလိုက္မိတာနဲ႔ ေတာက္ကနဲ မည္သြားတယ္။ အိမ္ေပၚက နားစြင္႔ေနသူကလည္း ဒီအသံ ၾကားတာနဲ႔ ဆင္းလာရတယ္။ ျဖည္းျဖည္းဆင္းလာလို႔ သူ႔နားေရာက္လာေတာ႔ ေမာင္မင္ႀကီးသားက အျပစ္တင္လိုက္တာ မေျပာပါနဲ႔ေတာ႔။ ဒီေတာ႔ မိန္းကေလးက “ ကၽြန္မလည္း နားစြင္႔ေနတာပဲ ပဲေလွာ္ဝါးသံ မၾကားလို႔ ဆင္းမလာတာပါ။ အခုၾကားၾကားျခင္းဆင္းလာတာပဲ ” လို႔ ျပန္ေျပာရွာတာေပါ႔။ ေမာင္တုံးတာက  “ ပဲေလွာ္ဝါးေနတာ တစ္နာရီ မက ေတာ႔ ဘူး မင္းဟာ လြန္လြန္းအားႀကီးတယ္ ” လို႔ ျပန္ေျပာျပန္တယ္။

မိန္းခေလးက မသကၤာလို႔ သူ႔ပဲလက္က်န္ကို ၾကည္႔လိုက္ေတာ႔ ပဲေလွာ္မဟုတ္ ပဲျပဳတ္ေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီေတာ႔ “ ေၾသာ္ ကိုတုံးတာ ျဖစ္မွ ျဖစ္ရပေလ၊ ပဲေလွာ္ကို ဝါးပါမွေပါ႔၊ ပဲျပဳတ္ကို ဝါးလို႔ ဘယ္ အသံထြက္ပါ႔မလဲ ” ဆိုၿပီး ညည္းရွာသတဲ႔။ အဲဒီေတာ႔မွ ေမာင္တုံးတာက “ ဟင္ ဟုတ္လား။ ဟင္ ဟုတ္ပါရဲ႕” နဲ႔ ျဖစ္ေတာ႔ တာေပါ႔။

စကားေျပာေနရင္းပဲ ဗိုက္က နာလာတယ္။ မနာခံနိုင္ပါ႔မလား။ ပဲႀကီးျပဳတ္က ရွစ္ဆယ္သား ကိုးဆယ္သား ေလာက္ ဗိုက္ထဲဝင္ေနၿပီကိုး။ ဒါနဲ႔ သူ႔ရည္းစားကို ဗိုက္နာတဲ႔ အေၾကာင္း ေျပာျပေတာ႔ အိမ္က အိမ္သာမွာသြားရင္ လူစိမ္းတစ္ေယာက္လာတယ္ဆိုတာ လူႀကီးမိဘ ရိပ္မိမွာစိုးတာနဲ႔ “ ဟုိအေရွ႕ဘက္ျခံေထာင္႔ကိုသြားပါ။  အဲဒီမွာ ျခံတိုင္ အသစ္ေတြ စိုက္ထားတယ္။  ေျမမဖို႔ၾကရေသးဘူး။ တိုင္တစ္တိုင္ကို အသာဆြဲႏႈတ္ၿပီးေနာက္ေဖးသြားပါ။ ေနာက္ၿပီးျခံတိုင္ကို ေျဖးေျဖး ျပန္စိုက္ထားခဲ႔ပါ ” လို႔မွာလိုက္တယ္။ ေမာင္တုံးတာခမ်ာ ဗိုက္နာနာနဲ႔ သြက္သြက္ကေလး သြားရရွာတယ္။ အႏၲရာယ္ၾကာၾကာလြယ္မထားႏိုင္ဘူးေလ။

ကိစၥေတြၿပီးေတာ႔ ရည္းစားဆီ ျမန္ျမန္ျပန္ေျပးခ်င္လို႔ မွာလိုက္တာေတြ ဘာမွ သတိမရေတာ႔ဘူး။ ေျမမဖို႔ရေသးတဲ႔ ျခံတိုင္ကို ျဖည္းျဖည္း ျပန္မခ်ပဲ အရွိန္နဲ႔လႊတ္ခ်ေတာ႔  သူစြန္႔ထားတဲ႔ မစင္ေပ်ာ႔ေတြ တစ္ကိုယ္လုံးေပကုန္တာေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔ သူကေတာ႔ မသိဘူး။

သူ႔ရည္းစားနားကို ျပန္ေရာက္ေတာ႔ သူက “ ေဟ႔ ေလသင္႔လို႔ထင္တယ္၊ အိမ္သာေစာ္နံလိုက္တာ ” တဲ႔။ မိန္းကေလးကေတာ႔ ရိပ္မိၿပီ။ “ ရွင္ တိုင္ကို ျဖည္းျဖည္းျပန္မခ်ဘူးထင္တယ္ ဒေရာေသာပါး ခ်ခဲ႔လို႔ ေပကုန္ၿပီထင္တယ္ ” လို႔ေျပာလိုက္ေတာ႔မွ သူ႔ကိုယ္သူ စုံစမ္းၾကည္႔ၿပီး “ ေအး ဟုတ္တယ္၊ ေပကုန္ၿပီ ” လို႔ ဆိုတယ္။

ဒီေတာ႔ “ ျဖည္းျဖည္းသြား၊ ေရခ်ဳိးခန္း ေတာင္ဘက္တန္းမွာ ရွိတာက သစ္ေစးအိုး၊ အဲဒီအဖုံးေပၚက ဖလားကိုယူၿပီး ေျမာက္ဘက္တန္းမွာ ရွိတဲ႔ စဥ္႔အိုးႀကီးထဲက ေရကို ခ်ဳိးပါ။ အသံမျမည္ေအာင္ ျဖည္းျဖည္းလည္း ေလာင္းပါ ” လို႔ ေျပာျပတယ္။

ရည္းစားမွာတဲ႔ အတိုင္း စဥ္႔အိုးကေလး အဖုံးေပၚက ေၾကးဖလားကို ယူတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အရင္လိုေနသူ မဟုတ္လား။ ေျမာက္ဘက္တန္းက ေရအိုးႀကီးဆီ မကူးေတာ႔ဘူး။ စဥ္႔အိုးကေလးထဲမွာရွိတဲ႔ သစ္ေစးေတြကိုပဲ ေလာင္းခ်ဳိးလိုက္တယ္။ မစင္နံ႔ကေတာ႔ ေပ်ာက္သြားတာေပါ႔။ မိန္းကေလးဆီျပန္ေရာက္ေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက “ မင္းတို႔ ေရ က ကပ္ေစး ကပ္ေစး နဲ႔ပါလား ” လို႔ ေျပာသတဲ႔။ ဒီစကားၾကားကတည္းက သူ႔လူတလြဲ လုပ္လာၿပီ ဆိုတာ မိန္းကေလးက သိၿပီ။ သစ္ေစးနံ႔လည္းရေနၿပီေလ။ ဒီေတာ႔ အံ႔ပါရဲ႕ ကိုတုံးတာရယ္ ေသေသခ်ာခ်ာမွာလိုက္ပါရဲ႕နဲ႔ ဘယ္႔ႏွယ္လုပ္တာလဲ။ သစ္ေစးေတြ တစ္ကိုယ္လုံး ေပေနၿပီ။ ဒုကၡပါပဲ ” လို႔ညည္းရွာသတဲ႔။ ေမာင္တုံးတာလည္း ငါလည္း အရင္လိုတာနဲ႔ မွားကုန္တာပါဟယ္ လို႔ ျပန္ေျပာတယ္။

သစ္ေစးေတြကို ခၽြတ္ဖို႔ လိုျပန္တယ္။ ဒီေတာ႔ မိန္းကေလးက “ အိမ္ေပၚမွာ အေဖတုိ႔ အေမတို႔ အိပ္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ေခါင္းရင္းမွာ ဆီထည္႔ထားတဲ႔ ဆယ္ဝင္အိုး ရွိတယ္။ အိုးဖုံးကို ျဖည္းျဖည္းဖြင္႔ပါ။ အိုးအနား အတြင္းပိုင္းမွာ ဆီခပ္တဲ႔ခြက္ကေလး ခ်ိတ္ထားပါတယ္။ လက္ကိုင္ေလးကို အသာကိုင္ၿပီး ဆီအိုးကို ျဖည္းျဖည္းခပ္ပါ။  ကိုယ္ေပၚကို သုံးေလးခြက္ေလာက္ ျဖည္းျဖည္း ေလာင္းခဲ႔ပါ ” လို႔ မွာတယ္။ ဒီတစ္ခါေတာ႔ ေမာင္တုံးတာ ေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္တယ္ေလ။  ထပ္မွားလို႔ မေကာင္းေတာ႔ ဘူးမဟုတ္လား။

မွာထားတဲ႔အတိုင္း အိမ္ေပၚထပ္တက္သြားတယ္။ ေခါင္းရင္းခန္း ေရာက္ေတာ႔ လူႀကီးေတြ အိပ္ေနတဲ႔ အိပ္ယာ ေခါင္းရင္းဘက္မွာ ဆီအိုးကို ေတြ႔တယ္။ မွာလိုက္တဲ႔ အတိုင္း အိုးအဖုံးကိုဖြင္႔ၿပီး ဆီခြက္ကို ႏႈိက္ယူလိုက္တယ္။  သတိကလည္း အင္မတန္ထားရပါတယ္။ ဆီခြက္လက္တံရွည္ကို ကိုင္ၿပီး ဆီကိုခပ္မလို႔လုပ္တုန္း သူ႔ရည္းစားရဲ႕ ဖခင္ႀကီး ဦးေခါင္း ေျပာင္ေျပာင္ႀကီး ျခင္ေထာင္အျပင္ဖက္ ထြက္ေနတာ ေတြ႔လိုက္ရတယ္။ ဒီလိုေတြ႔ လိုက္ေတာ႔ ဘယ္လိုျဖစ္သြားတယ္ မသိဘူး။  ဆီအိုးထဲက ဆီကို မခပ္မိေတာ႔ဘဲ နဖူးႀကီးကို ဆီခြက္နဲ႔ ခပ္လိုက္တာ အဘိုးႀကီးက “ လူ..လူ..လူ..လူ..” နဲ႔ေအာ္လို႔ ေမာင္တုံးတာ ထြက္ေျပးရေတာ႔တာေပါ႔။

သူခိုးထင္လို႔ လိုက္ၾကည္႔တဲ႔ အခါ မိန္းကေလးရဲ႕ ဖခင္ႀကီးက သမီးကို အိမ္ေအာက္မွာ ေတြ႔တယ္။ ဒီေတာ႔       “ အင္း တန္ေတာ႔ တန္ေတာ႔ ဒါ သူခိုး မဟုတ္ဘူး။ ေမာင္တုံးတာပဲ ျဖစ္ရမယ္။ ငါ႔သမီးႏွယ္ေနာ္ မိုက္ လိုက္ပါဘိ” ညည္းရွာတယ္။

မနက္မိုးလင္းေတာ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံတိုင္ပင္ၾကၿပီး ဒီလိုျဖစ္ေနၾကမွေတာ႔ ေပးစားလိုက္တာပဲ ေကာင္းတယ္ ဆိုၿပီး သူတို႔ သမီးကို ေမာင္တုံးတာနဲ႔ ေပးစားလိုက္ၾကတယ္။

အိမ္ေထာင္က်ၿပီးတဲ႔ေနာက္ ေယာကၡမ မိဘမ်ားအေပၚ တာဝန္မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆိုၿပီး သူတုိ႔အိမ္ကေလးတစ္လုံးေဆာက္ၿပီး ခြဲေနၾကတယ္။ ကိုယ္႔ဝန္ကိုယ္ထမ္းမယ္။ မွီခိုမေနခ်င္ဘူးဆိုတဲ႔ မာနမ်ဳိးလည္းေမာင္တုံးတာမွာရွိတယ္။  ဒါကေတာ႔ အေကာင္းပါပဲ။

ဇနီးသည္က မနက္ကို ေစာေစာထၿပီး ေစ်းေရာင္းတယ္။ ေခါင္းရြက္ေစ်းသည္ေပါ႔။ ေမာင္တုံးတာက ေတာ႔ အိမ္မွာပဲ ေတာင္းကြပ္တယ္။ သူက အဲဒီလက္မႈပညာေတာ႔ နဲနဲပါးပါး တတ္ထားတယ္ေလ။ ေရွးတုန္းကေတာ႔ ေတာင္သူလယ္သမား သားသမီးဆိုတာ ထရံရက္တတ္တယ္။ ႏွီးဖ်ာတတ္တယ္။ ႀကိဳးက်စ္တတ္တယ္။ ဒီလိုမတတ္လို႔မျဖစ္ဘူး။ အင္မတန္ တုံးတယ္ အ တယ္ န တယ္ဆိုတဲ႔ ေမာင္တုံးတာ လည္း ဒီေလာက္ေတာ႔ တတ္တယ္။ အလုပ္လည္း လုပ္ရတယ္။ ေပၚေၾကာ႔ေနလို႔ မရဘူး။

ဒီလိုလုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကရင္းက ၁ ႏွစ္ခြဲ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ေနၾကေတာ႔ သူတုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ သားေလးတစ္ေယာက္ ရလာတယ္။ ဝဝ လွလွ ခ်စ္စရာကေလးပါ ။ ဇနီးျဖစ္သူက မနက္ေစာေစာ ကေလးကို ႏို႔ဝေအာင္ တိုက္ထားခဲ႔ၿပီး ေစ်းေရာင္းထြက္တယ္။ ေမာင္တုံးတာကေတာ႔ အိမ္မွာေရခပ္၊ ထမင္းဟင္းခ်က္၊ ကေလးပုခက္လႊဲ၊ ကေလးထိန္း၊ အားတဲ႔အခ်ိန္မွာ ေတာင္းကြပ္တယ္။ ေပ်ာ္စရာႀကီး။

တစ္ေန႔ေတာ႔ သူ႔မိန္းမ ေစ်းေရာင္းသြားတာက ျပန္ေရာက္ရမယ္႔အခ်ိန္ ျပန္မေရာက္ဘူး။ ေရာင္းမေကာင္းတဲ႔ေန႔ျဖစ္လို႔ ေန႔တြက္ကေလး ကိုက္ေအာင္၊ ဟင္းသီးဟင္း ရြက္ေတြလည္း အလကားမျဖစ္ကုန္ေအာင္ ရြာရိုးေလွ်ာက္ၿပီး ေရာင္းေနရလို႔ေပါ႔။ ဒီလိုေခါင္းရြက္ ေစ်းသည္ဆိုတာ မေရာင္းရရင္ ပင္ပန္းတဲ႔ အျပင္ ရႈံးတတ္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေျခတိုမတတ္ ေလွ်ာက္ရတယ္။ ေအာ္ရ ဟစ္ရတယ္။

ေမာင္တုံးတာကေတာ႔ ေတာင္းကြပ္ရင္း ပုခက္လႊဲေနတယ္။ ေနျမင္႔ေတာ႔ ကေလးက ႏို႔ဆာၿပီး ငိုတာေပါ႔ ။ ေသးေတြကလည္း ရြဲလို႔။ ေမာင္တုံးတာကေတာ႔ “ မိန္းမႏွယ္ ခုထိျပန္မလာဘူး။ ေနျမင္႔လွၿပီ ” ဆိုၿပီး သူ႔မိန္းမကို အျပစ္တင္ေနတယ္။ ကေလးကလည္း ငိုလွၿပီကိုး။

ပုခက္လႊဲၿပီး ေမာင္တုံးတာက “ လူကေလးရဲ႕ငို ခိုဖမ္းလို႔ေပး ” ဆိုတဲ႔သီခ်င္းကို ဆိုေပမယ္႔ မရဘူး။ ငိုတာပဲ။ ေအာ္ေအာ္ၿပီးငိုတယ္။ တြန္႔တြန္႔ၿပီး ငိုလာတယ္။ ဒီေလာက္ ငိုအားႀကီးေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက ကေလးေနမေကာင္းဘူးထင္တယ္။ အရင္ဘယ္ေတာ႔မွ ဒီေလာက္မငိုဖူးဘူး။  အခုၾကည္႔စမ္း တိတ္ကို မတိတ္ဘူး။ တက္မတတ္ငိုေနၿပီ ဆိုၿပီး ကေလးကို ပုခက္ထဲက ေကာက္ခ်ီ လိုက္တယ္။ စိတ္ပူတယ္ေလ။

ကေလးက မရပ္မနား ငိုေနတာပဲ။ အေမကလည္း ျပန္မလာေသးဘူး။ ဘယ္သူမွလည္း တိုင္ပင္စရာ ေမးစရာ မရွိဘူး။  ဒါနဲ႔ေမာင္တုံးတာ ကေလးကို ေသေသ ခ်ာခ်ာစစ္ေဆးၾကည္႔တယ္။ ဘာေကာင္ကိုက္သလဲ ဘယ္က နာေနတာလဲေပါ႔။ လားလား ထိပ္တည္႔တည္႔က လႈပ္ေနတာပါကလား။ ငယ္ထိပ္ကေလး လႈပ္ေနတာကို သူေတြ႔ရတယ္။

မိန္းမႏွယ္ မိုက္လိုက္ပါဘိ၊ ကေလးေခါင္းမွာ အနာႀကီးျဖစ္ေနတာေတာင္ မသိဘူူး။ အနာက ျပည္ေတြတည္လို႔ ၾကည္႔စမ္း။ အနာနဲ႔ ကေလး မမွ်ဘူး။ နာရွာမွာေပါ႔။ အနာကိုက္ရင္ လူႀကီးေတာင္ ငိုခ်င္တာ ” လို႔ျမည္တြန္ၿပီး ေတာင္းကြပ္စူးနဲ႔ ေဖာက္ေပးလိုက္တယ္။ ကေလးကလည္း ငယ္ထိပ္ေပါက္သြားေတာ႔ ၿငိမ္သြားရွာတာေပါ႔။

နာရီဝက္ေလာက္ေနေတာ႔ သူ႔မိန္းမ ျပန္ေရာက္လာတယ္။ အိမ္ထဲ ဝင္လာကတည္းက ေမာင္တုံးတာက ဆီမာန္တာပဲ။  ကေလးေခါင္း အနာႀကီးျဖစ္ၿပီး ျပည္တည္ေနတာကိုေတာင္မွ မသိဘူး။ မင္းအင္မတန္ မိုက္တယ္။ ကေလးကို ဘာမွာ ဂရုမစိုက္ဘူး။ အနာနာၿပီး ငိုရတာ ကေလးကို ပင္ပန္းလို႔။ ေတာင္းကြပ္စူးနဲ႔ ငါ ျပည္ ေဖာက္ေပးလိုက္မွ သက္သာသြားေတာ႔တယ္။ ျပည္ေတြလည္း ညွစ္ေပးလိုက္ေရာ ကေလးလည္း အနာသက္သာၿပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားတာပဲ ” လို႔ ေျပာသတဲ႔။

မိခင္က “ ေအာင္မေလး ေအာင္မေလး၊ တစ္ခါေတာ႔ ဒုကၡ ျဖစ္ကုန္ပါၿပီ ” ဆိုၿပီး ငိုေတာ႔တာပဲ။ သိၿပီေလ ။

ေမာင္တုံးတာကေတာ႔ ပုခက္လႊဲမပ်က္ဘူး။ သူ႔မိန္းမ ဘာျဖစ္လို႔ ငိုတယ္ဆိုတာလဲ သူနားမလည္ဘူး။ ပုခက္ထဲက ကေလးကို ေျပးခ်ီလိုက္ေတာ႔ ဦးေႏွာက္ေပါက္ၿပီး ေသေနတာေတြ႔ရ ေတာ႔တာေပါ႔။

ကေလးဆိုတာ ငယ္ရင္ ငယ္ထိပ္မေစ႔ေသးဘူး။ ဒီလိုပဲ လႈပ္ေနတာပဲ၊ အနာမဟုတ္ဘူး၊ ျပည္တည္တာမဟုတ္ဘူး၊  ရွင္လုပ္လို႔ ကေလးေသၿပီ ” လို႔ ေျပာေတာ႔ ေမာင္တုံးတာ ငိုရွာသတဲ႔။ “ငါလည္း ငါ႔သားေလး ငိုရလြန္း လို႔ သနားတာနဲ႔ လုပ္ေပးလိုက္တာပဲကြယ္ ” လို႔ ေျပာသတဲ႔။ ပညာနည္းတဲ႔၊ အ တဲ႔၊ န တဲ႔ လူခ်စ္တာ၊ သနားတာ ဟာ ဒုကၡေပးတာ လိုလည္းျဖစ္တတ္တယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားတာပဲ။

ဒါနဲ႔ ကေလးအေလာင္းကို ျမဳပ္ႏွံဖို႔ စီစဥ္ၾကရတာေပါ႔။ ဇနီးျဖစ္သူက ေရွ႕က ေပါက္တူးထမ္းၿပီး ငိုလို႔၊ ေမာင္တုံးတာက ကေလးအေလာင္းကို ဖ်ာလိပ္ထဲထည္႔ၿပီး ေနာက္က ေပြ႕လိုက္လာခဲ႔တာေပါ႔။ ရြာကိုလြန္ၿပီး သခ်ႋႋႋဳင္းေရာက္ေတာ႔ အေလာင္းဖ်ာလိပ္ေလးကို ခဏခ်ထားၿပီး ေမာင္တုံးတာကေျမတူးတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေလာင္းထည္႔လိပ္လာတဲ႔ ဖ်ာလိပ္ကို အသာေလးခ်ၿပီး ေျမဖို႔ခဲ႔ၾကတယ္။

အိမ္ျပန္လာၾကေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက ေရွ႕က ေပါက္တူးထမ္းလို႔။ သူ႔မိန္းမက ေနာက္က ငိုလို႔ေပါ႔။ ရြာအဝင္ ေရာက္ခါနီးေတာ႔ လွည္းလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေလာင္းကို ေတြ႕ၾကသတဲ႔။ ဒီေတာ႔ ေမာင္တုံးတာက သူ႔မိန္းမကို “ ရွင္မရယ္ မငိုပါနဲ႔၊  တုိ႔ကေလးကမွ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ျမဳပ္ႏွံရပါေသးတယ္။ ၾကည္႔စမ္းပါဦး၊ သူမ်ားကေလးမ်ား ရြာဦး လွည္းလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ပစ္ထားၾကတာ ” လို႔ ေျပာတယ္။

သူ႔မိန္းမက “ ကေလးအေလာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာၾကည္႔လိုက္ပါဦး” ဆိုၿပီး ေျပာေျပာဆိုဆို ၾကည္႔လိုက္ၾကေတာ႔မွ သူတို႔ကေလး အ ေလာင္းျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ၾကရတယ္။ ျဖစ္ပုံက အေလာင္းပါတဲ႔ ဖ်ာလိပ္ပိုက္ၿပီး သခ်ႋႋႋဳင္းကို သြားၾကတုန္းက နေမာ္နမဲ႔နဲ႔ အေလာင္းက်က်န္ခဲတာ ေမာင္တုံးတာ မသိဘူး။ ဖ်ာလိပ္ျမဳပ္ၿပီးျပန္ခဲ႔တာပဲ။ ဒါနဲ႔ ကေလးအေလာင္းကို ဇနီးသည္က ေကာက္ယူေပြ႕ပိုက္ၿပီး တငိုငုိနဲ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံသုသာန္ ျပန္သြားၿပီး ထပ္မံျမဳပ္ႏွံၾကရေတာ႔တယ္။

လူထုဦးလွ