19.05.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Friday, May 18, 2012 at 4:07pm ·

ကလင္တန္နဲ႔ ဉီးဝဏၰ ေမာင္လြင္ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းအေမရိကန္ ျမန္မာကို ပိတ္ဆို႔မႈ ေလၽွာ႔ေပး

ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို အေမရိကန္က ဒဏ္ခပ္ ပိတ္ဆို႔ ထားမႈကို ယာယီ ျပန္ဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္တဲ့ အ တြက္ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ျမန္ မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ တို႔ ဝါရွင္တန္ ဒီစီမွာ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္း ပြဲ ျပဳလုပ္ရာမွာ ကလင္တန္က ဆန္ရွင္ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ယာယီ ဖြင့္ေပးတာကို ေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။

သတၳဳ တူးေဖာ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ စြမ္းအင္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ဘ႑ာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးတဲ့ ကုမၸဏီေတြ အားလုံး ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး ခြင္သစ္ ရွာႏိုင္ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ လက္နက္ ေရာင္းခ်မႈကိုေတာ့ ဆက္ပိတ္ထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ့ အေရး ေလ့လာသူ ေဂ်ာ့ေတာင္း တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ စတိုင္းဘတ္ကေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရ အတြက္ သူတို႔ လိုခ်င္တာ ရသြားတာပဲလို႔ မွတ္ခ်က္ ေပးပါတယ္။

US Campaign for Burma ကေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ရွိေနတဲ့ အတြက္ ကလင္တန္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ကို စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒဏ္ခပ္ ပိတ္ဆို႔မႈ ျပဳလုပ္ထားတာကို ေခတၱ ႐ုပ္သိမ္းတယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေၾကညာသြားတာ ျဖစ္ေပမယ့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈအားျဖင့္ ေခတၱ ႐ုပ္သိမ္းတာနဲ႔ လုံးဝ ႐ုပ္သိမ္းတာ အတူတူပဲလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဒဏ္ခပ္ ပိတ္ဆို႔မႈကို ေခတၱ ႐ုပ္သိမ္း ေပးလိုက္တယ္လို႔ ေၾကညာလိုက္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ ကိုလည္း အသိေပးရာ ေရာက္သြားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ေနာက္ျပန္လွည့္သြားမွာ မဟုတ္ေတာ့ ဘူးလို႔ ေနျပည္ေတာ္ အစိုးရက ေျပာေနေပမယ့္ အီးယူနဲ႔ အေမရိကန္တို႔လို ႏိုင္ငံေတြက ဒဏ္ခပ္ ပိတ္ဆို႔မႈ လုံးဝ ႐ုပ္မေပးေသးတာမို႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္မသြားဘူးဆိုတဲ့ အစိုးရ ေျပာစကားကို လက္မခံေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ရွိေနတာကို ျပေနပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ မလွည့္ ဘယ္လို အခ်က္ ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာႏိုင္မလဲဆိုတာ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ၾကေပမယ့္ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သြားေစႏိုင္တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ေဒးဗစ္ စတိုင္းဘတ္က ခုလို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ပထမ တခ်က္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရက ျပည္ပက အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြ ဆက္ရ ေနဖို႔ လိုတယ္၊ ေလာေလာဆယ္ သူတို႔ အေထာက္အပံ့ေတြ ရေနပုံရွိေတာ့ စိန္ေခၚမႈႀကီး ျဖစ္မယ့္ပုံ မရွိဘူး။

ေနာက္တခုကေတာ့ အစိုးရထဲမွာနဲ႔ တျခား က႑ေတြမွာ ကၽြမ္းက်င္တဲ့၊ ေခတ္နဲ႔အညီ လုပ္ ႏိုင္မယ့္ လူေတြ လိုအပ္ေနတယ္။

ဒီေတာ့ ေပၚလစီေတြက ေကာင္းရင္ေတာင္ ေဖာ္ေဆာင္မႈ အပိုင္းမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိႏိုင္ တယ္၊ ေနာက္ တတိယ တခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ျပင္ပက လႈံ႔ေဆာ္လို႔ျဖစ္လာတယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ိဳးဝင္မသြားေစဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဂ်ာ့ေတာင္းတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ စတိုင္းဘတ္က ေျပာသြားပါတယ္။

စက္႐ုံေတြမွာ စာကပ္ ၿခိမ္းေျခာက္လႈိင္သာယာမွာ ဆႏၵျပသူ ၿခိမ္းေျခာက္

လႈိင္သာယာက အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ုံ ၅ ႐ုံမွာ အေျခခံ လစာ တိုးေပးဖို႔ ဆႏၵျပ ေနၾကသူေတြကို ေျဖရွင္းမေပးဘဲ အလုပ္ရွင္ေတြက ၿခိမ္းေျခာက္ ေနၾကပါတယ္။

တ႐ုတ္ ျမန္မာ ဖက္စပ္ နဲ႔ ကိုရီးယား ပိုင္ ေနမင္းေအာင္၊ တိုင္ကို၊ စပယ္ပြင့္၊ ျမန္မာ့ပုလဲနဲ႔ YJ စက္႐ုံ ေတြမွာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုလို႔ မရတဲ့ အတြက္ ခ႐ိုင္ အလုပ္သမား႐ုံးမွာ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ေနၾကပါတယ္။

စက္႐ုံေတြမွာ မနက္က မိုးခ်ဳပ္ထိ အလုပ္လုပ္ရၿပီး လုပ္ခက် နည္းနည္းပဲ ေပးခ်င္တယ္၊ အလုပ္ရွင္ကလည္း စက္႐ုံေတြမွာ စာကပ္ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္လို႔ အလုပ္သမား ေတြဘက္က ဆိုပါတယ္။

ေမလဆန္းက တျခား စက္႐ုံေတြမွာ ဆႏၵျပတာကို အလုပ္သမား႐ုံးက ဝင္ရွင္းေပးလို႔ အဆင္ေျပ သြားခဲ့ပါတယ္။

မေကြးတိုင္း လယ္သမား လုပ္သားေတြကို ကူမယ္မေကြး လယ္သမားကြန္ယက္ဖြဲ႕

အလုပ္သမား လယ္သမား အေရးအတြက္ ျမစ္ေကြ႕ဧရာ လူမႈ ကြန္ယက္ မေကြးမွာ ၾကာသပေတး ေန႔က ဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။

ဥပေဒ အတိုင္ပင္ခံ ဦးတင္ထြန္းေအာင္ ဦးေဆာင္ ၿပီး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူ ၂၃ ေယာက္ ပါပါတယ္။

ႏိုင္ငံ အႏွံ႔ ေျမသိမ္း လယ္သိမ္း အမႈေတြ ျဖစ္ေနၿပီး ေျမလတ္ မွာလည္း ေပၚေနလို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ တိုင္တန္းတဲ့ အမႈေတြ ထဲမွာ လယ္သိမ္း ေျမသိမ္း ကိစၥေတြ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ 

စပိန္ စီးပြားေရး တုံ႔ဆိုင္းလို႔ လူထု မေက်နပ္စပိန္ ဘ႑ာေရး အေျခအေနဆိုး

မူဒီ အကဲျဖတ္ အဖြဲ႕က စပိန္ ဘဏ္ ၁၆ ခုရဲ႕ အဆင့္အတန္းကို ေလၽွာ႔ခ် ခဲ့တဲ့ အတြက္ ယူ႐ို ဇုန္ ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္း အတြက္ ပိုစိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

စပိန္ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုံ႔ဆိုင္းလာမႈနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ ေထာက္ကန္ ႏိုင္စြမ္း က်ဆင္းလာမႈ ေတြေၾကာင့္ ဒီလို ေလၽွာ႔ခ် ခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

လူေတြက သူတို႔ စုေငြေတြကို အေျပးအလႊား သြားထုတ္ ကုန္ၾကလို႔ စပိန္ရဲ႕ စတုတၳ အႀကီးဆုံး ဘဏ္ ျဖစ္တဲ့ ဘန္ကီယာ ဘဏ္ရဲ႕ ရွယ္ယာေတြ ထိုးက်သြား ခဲ့ပါတယ္။

အိုးအိမ္ ေစ်းကြက္ ပ်က္ျပားမႈက အဆုံးအ႐ႈံး ႀကီးလြန္းတဲ့ အတြက္ အစိုးရက ထုတ္ေခ်းၿပီး ကယ္ႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လည္း စိုးရိမ္ ေနၾကတယ္ လို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ဆိုပါတယ္။

ဥေရာပအေရး ရင္မေအးရေသး

သီတင္း တပတ္ၾကာေအာင္ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ဥေရာပ ဇုန္အတြင္း စီးပြားေရးနဲ႔ မတည္ၿငိမ္မႈ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာ တလႊား အစု ရွယ္ယာ ေစ်းေတြ က်ဆင္း သြားခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္း မွာပဲ စပိန္ႏိုင္ငံပိုင္ ဘဏ္ေတြ အေပၚ ဖိအားေတြ တိုးလာေန ပါတယ္။

ဘဏ္ေတြမွာ ေငြေျပးထုတ္သူေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ဥေရာပတိုက္က ယူ႐ို ေငြေၾကး တမ်ိဳးတည္း သုံးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဂရိ နဲ႔ စပိန္ ႏိုင္ငံတို႔မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ မေသခ်ာ မေရရာမႈ ေတြက ကမၻာတဝန္းလုံးမွာ ရွိတဲ့ အစုရွယ္ယာ ေစ်းကြက္ေတြ ကို ဂယက္ ႐ိုက္ခတ္ သြားခဲ့ပါတယ္။ စပိန္ႏိုင္ငံ ဆိုရင္ ေစာေစာပိုင္းက အစုရွယ္ယာ ၫႊန္းကိန္း ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြား ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကေန႔ မနက္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ေစ်းျပန္တက္ၿပီး အေရာင္း အဝယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ ကေတာ့ အႏၲရာယ္ ပိုနည္းတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံကို ေျပာင္းၿပီး ေငြေၾကး စာခ်ဳပ္ေတြကို ဝယ္ယူ ေနၾက ပါတယ္။

ဥေရာပ ဘဏ္ေတြ အေပၚ လူေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ က်ဆင္း လာခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္းက Moody လို႔ ေခၚတဲ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ ေခ်းေငြ ျပန္ဆပ္ ႏိုင္စြမ္း အဆင့္ သတ္မွတ္တဲ့ ေအဂ်င္စီက စပိန္ ႏိုင္ငံပိုင္ ဘဏ္ ၁၆ ဘဏ္ကို မေန႔က ၾကာသပေတးေန႔ကပဲ အဆင့္ႏွိမ့္ သတ္မွတ္ ခဲ့တဲ့ အတြက္ ျဖစ္ ပါတယ္။

Moody ေအဂ်င္စီက စပိန္ႏိုင္ငံ ဘဏ္ႀကီးရဲ႕ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံက ဘဏ္ခြဲ တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ Santander ဘဏ္ကိုလည္း အလားတူ အဆင့္ ေလၽွာ႔ခ်ခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Santander ဘဏ္ရဲ႕ အစု ရွယ္ယာ ေတြက ေစာေစာပိုင္းက ေစ်းက်ၿပီး ႐ႈံးေန ခဲ့ရာက အခု ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပန္တက္ လာခဲ့တဲ့ အျပင္ စပိန္ရဲ႕ စတုတၳ အႀကီးဆုံး Bankia ဘဏ္ႀကီးရဲ႕ ရွယ္ယာ ေစ်းေတြ ကလည္း မေန႔က ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားၿပီးတဲ့ ေနာက္ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ကို ျပန္တက္ လာခဲ့ ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ရွယ္ယာ ေစ်းေတြလည္း ျပန္တက္လာတဲ့ ၾကားမွာ Moody ေအဂ်င္စီ က ဘာေၾကာင့္မ်ား ဘဏ္ေတြရဲ႕ အဆင့္ အတန္း သတ္မွတ္ခ်က္ကို ေလၽွာ႔ခဲ့တာလဲ ဆိုတာက ေမးစရာ ျဖစ္လာ ပါတယ္။ Moody ကေတာ့ သူတို႔ အေနနဲ႔ ေလၽွာ႔ခ်ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္၊ အဲဒီထဲမွာ စပိန္ ႏိုင္ငံက စီးပြားေရး ထိုင္းမႈိင္းတဲ့ ဘက္ကို ျပန္သြား ေနတာရယ္၊ စပိန္ အစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဘ႑ာေရး ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အိမ္ၿခံေျမ လုပ္ငန္း မွာ ေႂကြးဆုံး ကိစၥေတြ ကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အခုလို အဆင့္ႏွိမ့္ သတ္မွတ္ေပမဲ့ စပိန္ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ဘ႑ာေရး အေျခ အေန ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ခဲ့တဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ အေထာက္အပံ့လည္း ရေနခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကိုေတာ့ Moody က အသိအမွတ္ျပဳ ပါတယ္။

ဒီကေန႔ စပိန္ ဗဟိုဘဏ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြ အရ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လတုန္းက စပိန္ဘဏ္ေတြ ေႂကြးဆုံး ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရတာ ၈ ဒႆမ ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ စံခ်ိန္ခ်ိဳးသြားခဲ့ တယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။ ေႂကြးဆုံးေတြ ပိုမ်ားလာၿပီး၊ ဘဏ္ေတြ အဆင့္ႏွိမ့္ သတ္မွတ္ခံရတဲ့ အျပင္ ျပႆနာ တက္ ေနတဲ့ Bankia ဘဏ္ အုပ္စုမွာ ေငြအပ္ထားၾကသူေတြက ေငြေတြ အမ်ားႀကီး ျပန္ထုတ္ေနၾကတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ တက္ေနေပမဲ့ စပိန္ အစိုးရ ကေတာ့ သူတို႔ ဘဏ္ေတြ မွာ ေငြပင္ ေငြရင္း မရွိေတာ့တဲ့ အထိ ျဖစ္မသြား ဘူးလို႔ ေမၽွာ္လင့္ ပါတယ္။

လၽွပ္စစ္ဓာတ္ ေလၽွာ႔သုံးဖို႔ ဂ်ပန္အစိုးရ ပန္ၾကား

ဓာတ္အား မျပတ္ရေအာင္ စြမ္းအင္ကို ေခၽြတာ သုံးဖို႔ အစိုးရက ပန္ၾကား

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ လၽွပ္စစ္ ဓာတ္အား ျပတ္လပ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတာေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဓာတ္အားကို ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ေလၽွာ႔ သုံးဖို႔ ဂ်ပန္အစိုးရက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေျမငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီ ဒဏ္ေၾကာင့္ ဖူကူရွီးမား ႏ်ဴးကလီးယား ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံက ႏ်ဴလီးယား ေလာင္စာ ေခ်ာင္းေတြ အရည္ေပ်ာ္က်ခဲ့တာေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို ၅၀ အကုန္လုံးကို လုပ္ငန္းေတြရပ္စဲ ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔လို ႏိုင္ငံမွာ ဓာတ္အား ျပတ္လပ္မႈေတြ မျဖစ္ရေအာင္ အတြက္ စြမ္းအင္ေတြကို ေခၽြတာသုံးဖို႔ အစိုးရက ပန္ၾကားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ကေန စလို႔ စက္တင္ဘာလအထိ စတင္ေခၽြတာ သုံးဖို႔ကို ပန္ၾကားလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား ျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိုင္း ထိခိုက္မႈျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေန တယ္လို႔ တိုက်ိဳမွာ ရွိတဲ့ ဘီဘီစီသတင္းေထာက္က ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာ့ ခ႐ိုနီေတြကို လက္တြဲေခၚ သင့္သလား

ခ႐ိုနီေတြဟာလည္း တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးျမင့္ေျပာ

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ စီးပြားေရး အႀကံေပး ေဒါက္တာ ဦးျမင့္က တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး ကို အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ႀကိဳးကိုင္ ခ်ယ္လွယ္ထားသူ ခ႐ိုနီေတြဟာလည္း တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့သူေတြ ျဖစ္လို႔ သူတို႔ကို စနစ္တက် လက္တြဲေခၚယူဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာၾကား လိုက္တဲ့အေပၚ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အစည္းအေဝး တခုမွာ ဦးျမင့္က အခုလို ေျပာၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္လည္း သေဘာတူ လက္ခံပါတယ္လို႔ ဆိုတဲ့ ဦးျမင့္ရဲ႕ အခုလို ေျပာၾကားခ်က္အေပၚ၊ စာေရးဆရာနဲ႔ စီးပြားေရး ပညာရပ္ ကၽြမ္းက်င္သူ ဦးဟန္ထြန္း (အခြန္)ကေတာ့ အဲဒီ ခ႐ိုနီစီးပြားေရးသမားေတြ တိုင္းျပည္ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ အမ်ားႀကီး လုပ္မျပစရာမလိုပဲ အခြန္ပဲ မွန္ကန္ေအာင္ ေပးပါဦးလို႔ ေဝဖန္ ေထာက္ျပလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီခ႐ိုနီ လူအနည္းစုရဲ႕ လက္ထဲမွာပဲ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို ထားမယ္ဆိုရင္ ေကာင္းက်ိဳး ထက္ ဆိုးက်ိဳးက ပိုမ်ားၿပီး တိုင္းျပည္အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိေၾကာင္း ဦးဟန္ထြန္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလြန္တရာမွာ ခ်မ္းသာတဲ့ လူေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ အစိတ္ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီသူေတြဟာ တိုင္းျပည္မွာ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ အခြင့္အေရးေပၚမွာ ေရာင္းစားေနၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးဟန္ထြန္းက ေထာက္ျပပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ဆိုရင္ ခ႐ိုနီေတြရဲ႕ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ခ်ယ္လွယ္မႈေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး ပ်က္ဆီးသြားခဲ့ရတဲ့ သာဓကေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ အစုရွယ္ယာေတြ စေရာင္းၿပီ

အစုရွယ္ယာ ေဒၚလာ ၁၈ ဘီလ်ံ အထိ ကနဦး အေနနဲ႔ ေရာင္းခ်မွာ ျဖစ္ပါတယ္

ကမၻာ ေပၚမွာ လူသုံးမ်ားတဲ့ လူမႈ ကြန္ယက္ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္တခု ျဖစ္တဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္လုပ္ငန္း ရဲ႕ အစုရွယ္ယာေတြကို ေသာၾကာေန႔မွာ စတင္ေရာင္းခ် ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

တန္ဖိုး ေဒၚလာ ၁၀၀ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရွိတဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ဟာ သူ႕ရဲ႕ ရွယ္ယာနဲ႔ အစုစပ္ လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အစုရွယ္ယာ ၁၈ ဘီလ်ံ ေဒၚလာ အထိ ကနဦး အေနနဲ႔ ေရာင္းခ်မွာ ျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ အႀကီးမား ဆုံးေသာ အစုရွယ္ယာ ေရာင္းခ်မႈ တခု ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ကယ္လီဖိုနီးယား ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ ဌာနခ်ဳပ္႐ုံးမွာ ေဖ့စ္ဖြတ္ခ္ တည္ေထာင္သူ Mark Zuckerberg ဟာ Nasdaq ေစ်းကြက္ အတြက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ရွယ္ယာကို စတင္ ဖြင့္ေပးလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႕ကို အားေပး ေထာက္ခံသူေတြဟာ သူ႕ေဘးမွာ ဝိုင္းၿပီး ေကာင္းခ်ီး ၾသဘာ ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္က စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ခ်ိန္က စလို႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ဟာ ကမၻာေပၚမွာ တန္ဖိုး အႀကီးဆုံးေသာ နည္းပညာ ကုမၸဏီတခု ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကို ပုံမွန္ အသုံးျပဳသူ user ေပါင္း ၉ သန္းရွိပါတယ္။

အေမရိကန္ ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့ အေရးယူမႈ ေတြ ထဲ တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္တာ မပါ

အေမရိကန္ က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ လုပ္ေတာ့မယ္

အေမရိကန္ သမၼတ က သူ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ အရ ျမန္မာအေပၚ အေရးယူထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္မႈ ေတြ ရပ္ဆိုင္းေပးတဲ့ အထဲမွာ ျမန္မာျပည္ထုတ္ ကုန္ပစၥည္းေတြ အေမရိကန္ ကို တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ကိစၥ မပါဝင္ ေသး ပါဘူး။

ၾကာသပေတးေန႔ က အေမရိကန္ သမၼတ က ၁၉၉ရ ခုႏွစ္ က စတင္ခ်မွတ္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္ မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သက္မွတ္ခ်က္ သက္တမ္း ကို ေနာက္ထပ္ သက္တမ္း တႏွစ္ တိုးေပးလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အရ ပဲ ဒီ အေရးယူ မႈ ကို ဆိုင္းငံ့ ထားလိုက္ပါတယ္။

ဒီလို အေရးယူမႈ ေတြ ကို ေလၽွာ႔ေပါ့ ေပးလိုက္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာျပည္ ကို လာၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ေတာ့ မွာပါ။

ဒါ့အျပင္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္း ေတြ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းမႈ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေတြ ကိုလည္း အေမရိကန္ သမၼတ က ဆိုင္းငံ့ ေပးလိုက္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ကခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့ ျမန္မာ တင္ပို႔ကုန္ ေတြ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အေရးယူမႈ ကေတာ့ ဆက္လက္ရွိေနဆဲပါ။

ဒီအေရးယူမႈ ဥပေဒ ကို အေမရိကန္ ကြန္ကရက္ လႊတ္ေတာ္ က ခ်မွတ္ထားတာမို႔ လာမယ့္ ဇူလိုင္ လ အတြင္း လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖြယ္ ရွိတယ္ လို႔ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူ လည္းျဖစ္ ဘာကေလ တကၠသိုလ္ မွာ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံ ပါရဂူ တန္း တက္ေနတဲ့ သူ လည္းျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းဇင္ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ အေနအထား မွာေတာ့ ျမန္မာစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းရတာ ပိုမို လြယ္ကူသြားႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ရွိသြား ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ထုတ္ Made in Myanmar ကုန္ပစၥည္း ေတြ အေမရိကန္ ကို တင္သြင္းခြင့္ မရတဲ့ အခ်က္ က အတားအဆီး ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္ နဲ႔ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း က တြဲဘက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဉီးျမင့္စိုး က ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ လာမယ့္ ဇူလိုင္လ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ မွာေတာ့ ဒီတင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတာ လည္း ဆိုင္းငံ့ ေပးႏိုင္တယ္ လို႔ လည္း တြက္ဆ ေနၾကပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို လက္နက္ တင္ပို႔ခြင့္ ပိတ္ပင္တာ ကို ေတာ့ ဆက္လက္ ကိုင္စြဲသြားဉီးမွာ ျဖစ္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ ေတြ ကိုေတာ့ တဉီးခ်င္း ပစ္မွတ္ထား အေရးယူ သြားဉီးမယ္ လို႔လည္း သိရပါတယ္။

Dodgers Diamondbacks Baseball Sen. John McCain, R-Ariz., waves to the crowd as he and his wife, Cindy McCain, attend a baseball game between the Arizona Diamondbacks and the Los Angeles Dodgers on Sunday, Aug. 7, 2011, in Phoenix. (AP Photo/Ross D. Franklin) APဒဏ္ခတ္မႈဆိုင္းငံ့တာ ဆီနိတ္တာေတြ ႀကိဳဆို

By ဦးေက်ာ္ဇံသာ

အေမရိကန္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြကို အိုဘားမားအစိုးရက ယာယီ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သလို ၂၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ အေမရိကန္ သံအမတ္တေယာက္ကို ပထမဆံုးခန္႔ထားဖို႔အတြက္လည္း အဆိုျပဳလုိက္တဲ့အေပၚမွာ အေမရိကန္မွာ ၾသဇာႀကီးတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ႀကိဳဆိုလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တားဆီးပိတ္ပင္မႈေတြကို လံုးဝ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူးဆိုတာကိုလည္း အေလးအနက္ ေထာက္ျပ လိုက္ၾကပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္အမတ္ႀကီးေတြရဲ႕တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြကို ဦးေက်ာ္ဇံသာက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားလွတဲ့ ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီ အမတ္ေတြရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ မစၥတာ မစ္ခ်္ မက္ေကာနယ္လ္နဲ႔ ဂၽြန္မက္ကိန္းတို႔က ဆိုရင္ သူတို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ေရာ အေမရိကန္ဝန္ႀကီးနဲ႔ပါ စကားေျပာခဲ့တယ္၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအတြက္ ဘာလုပ္ရမလဲ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ အခုလို တားဆီးပိတ္ပင္မႈေတြကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္တာေရာ၊ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္လိုက္တာကိုေရာ သူတို႔ ႀကိဳဆိုၾကပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနျခင္းကို အားေပးမႈနဲ႔ ဒါေတြကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္သြားဖို႔ ဖိအားေပးျခင္း ႏွစ္ခုလံုးကို အညီအမွ် ညႇိၿပီး လုပ္ထားရာ ေရာက္တယ္လို႔ သူတို႔ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ဖိအားေပးမႈေတြကို လံုးဝ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း အခုိင္အမာကို ေျပာထားၾကတာပါ။

အခုလို ရပ္ဆုိင္းလိုက္တာဟာ အေျခအေနအရ သူတို႔အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ေျပာရရင္conditional suspension ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျခအေန မေကာင္းရင္ မေကာင္းသလို ျပန္ျပင္ႏုိင္ တယ္၊ ျပန္လွည့္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာကို သူတို႔ အေလးအနက္ေျပာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္စ္ လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းထားတဲ့ဥပေဒေတြကလည္း ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အသက္ဝင္ေနမွာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ Targeted sanction လို႔ေခၚတဲ့ ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆက္လက္ထားမယ္၊ ဆက္လက္လုပ္သြားမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ေထာက္ခံတယ္လို႔ သူတို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာသြားၿပီးလုပ္မယ့္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာလည္း အမ်ားျပည္သူအတြက္၊ လြတ္လပ္တဲ့စီးပြားေရးအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိး ျဖစ္ ရမယ္၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာတဲ့ စီးပြားေရးေပၚထြန္းဖို႔ အားေပးရမယ္ဆိုတာကိုလည္း သူတို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ လုိ႔လည္းပဲ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈကို လံုးဝရပ္ဆိုင္းဖို႔ကို ဆက္လက္ ဖိအားေပးသြားမယ္လို႔လည္း အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ႀကီး ႏွစ္ဦးတို႔က ေျပာၾကားထားၾကပါတယ္။

ေနာက္အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးျဖစ္တဲ့ ဂ်င္ဝဘ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံအမတ္ ခန္႔အပ္တာ၊ တားဆီးအေရးယူမႈေတြကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ေၾကညာလုိက္တာေတြကို ႀကိဳဆိုတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိ လုပ္ေဆာင္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပိုမိုပြင့္လင္းတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး အထီးတဲ့ဘဝက လြတ္ေျမာက္လာမယ္၊ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းထဲမွာ ဝင္ဆန္႔လာလိမ့္မယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ အေမရိကန္ ယာယီ႐ုပ္သိမ္း

By ကိုေအာင္လြင္ဦး

ဓာတ္ပံု (AP Photo/Susan Walsh)

ဆယ္စုႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ီၿပီး ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတာကုိ ရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္ၿပီး ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္သြားမယ္လုိ႔ ေၾကညာထားတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သံအမတ္ႀကီးေတြကုိလည္း အျပန္အလွန္ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္လုိက္တဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးတုိ႔ရဲ႕ ပူးတဲြသတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားတာပါ။ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာရွိတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ကုိယ္တုိင္ သတင္းသြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦးက အျပည့္အစုံ တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ လက္နက္တင္ပုိ႔ ေရာင္းခ်မႈေတြကလဲြလုိ႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ဆုိင္းငံ့ေပးသြား မွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ပူးတဲြက်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း အေမရိကန္ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ေၾကညာလုိက္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအသစ္ေတြနဲ႔ ဘ႑ာေရး၀န္ေဆာင္မႈေတြကုိ တားျမစ္တားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ ဥပေဒ တရပ္ ဒီသီတင္းပတ္ကုန္မွာ ကုန္ဆုံးေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ကုိ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ အၿပီး ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ ျပစ္ဒဏ္ ခတ္ထားတာေတြ ဖယ္ရွားေပးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ စီးပြားေရးနဲ႔ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ လုပ္ကုိင္ၾကဖုိ႔လည္း ၀န္ႀကီး ကလင္တန္က တုိက္တြန္းသြားပါတယ္။

“အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔႔ ဘ႑ာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ခြင့္ ရမယ့္ အစီအစဥ္သစ္ေတြကုိ လည္း ဒီကေန႔ က်မအေနနဲ႔ ေၾကညာလုိပါတယ္။ ဒါဟာဆုိရင္ ဒီကေန႔အခ်ိန္ အထိ က်မတုိ႔ က်င့္သုံးေနတဲ့ မူ၀ါဒေဟာင္းကေန သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ခရက္ဒစ္ အေႂကြးေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ ေဒၚလာေငြကုိ အေျခခံတဲ့ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းမႈေတြကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အသုံးျပဳႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ စီးပြားေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကုိင္ႏုိင္မယ့္ လုပ္ငန္းလုိင္စင္ေတြကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ထုတ္ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီကေန႔အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကပါလုိ႔ က်မတုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

ဒါေပမဲ့လည္း အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ အေနနဲ႔ တာ၀န္သိသိနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ၾကဖုိ႔ လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အေၾကာင္း ၀န္ႀကီးကလင္တန္ ကေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ပြားေနတာေတြ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္တာကုိ ျမင္လုိတယ္လုိ႔ လည္း ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“က်မတုိ႔ အေနနဲ႔ ဆက္လက္ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကုိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိ ျမႇင့္တင္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိလည္း ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္တြင္းက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ အဆုံးသတ္ဖုိ႔အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္္ေထာင္စုက အေလးအနက္ထား ပုိင္းျဖတ္ခ်က္ခ်ထားတာပါ။  အေသြးအေရာင္စုံတယ္ ဆုိတာဟာ တုိင္းျပည္ တခုရဲ႔ ခြန္အားအျဖစ္ က်မတုိ႔ ယုံၾကည္ထားပါတယ္။”

လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀ွမ္းက အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၅၀၀ ေလာက္ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာဆုိေနၾကတာပါ။ ဒီအတြက္လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢ (EU) တုိ႔လုိ ႏုိင္ငံေတြက ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးထားသူေတြ ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦး၀႑ေမာင္လြင္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ဆန္းပုိင္းကစလုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ၿပီး အစုိးရသစ္အျဖစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေပါင္း ၂ေသာင္း ၈ ေထာင္ေက်ာ္ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္ၿပီးျဖစ္ သလုိ က်န္ေနသူ တခ်ဳိ႕ဟာဆုိရင္လည္း ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြျဖစ္တာကို ေတြ႔ရတယ္္လုိ႔ ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားတာပါ။

“ဇန္န၀ါရီလမွာ ေနာက္ဆုံး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္အထိဆုိရင္ ဒီစာရင္းေတြထဲက အမ်ားစုကုိ လႊတ္ေပးလုိက္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ စာရင္းထဲမွာ ပါေနသူေတြထဲက တခ်ဳိ႔က်န္ေနတာတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း စာရင္းေတြကုိ အေသအခ်ာ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒီလူေတြထဲမွာ တခ်ဳိ႔ဟာ လူသတ္မႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈေတြလုိ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ အေရးယူထားတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဧၿပီလဆန္း လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ထားတာေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ၿပီး သံတမန္ အဆက္အသြယ္ေတြ တုိးျမႇင့္သြားဖုိ႔ ေၾကညာထားတာပါ။ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္တဲ့ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏုိ္င္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ မူ၀ါဒေရးရာ ညႇိႏႈိင္းေရးမႉး တာ၀န္ ယူထားသူ Derek Mitchell ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီး တာ၀န္ယူထားသူ ဦးသန္းေဆြ တုိ႔ကုိ အျပန္အလွန္ ခန္႔အပ္ဖုိ႔လည္း သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေၾကညာ သြားပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၂ ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးေတြ အခုလုိ ႀကီးထြားလာေနတာ မုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထီးက်န္အျဖစ္ ရွိေနစဥ္မွာ အဓိကေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ရင္းႏွီးမႈေတြမွာ အက်ဳိးဆက္ေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ဆန္းစစ္သူေတြက တြက္ဆေနၾကတာပါ။ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ကေတာ့ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ အျပန္အလွန္ အက်ဳိးစီးပြားေပၚမွာသာ အေျခခံပါ တယ္လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။

“ဒါဟာ တျခားႏုိင္္ငံေတြနဲ႔ မဆုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ က်မတုိ႔ခ်င္း ၾကားမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မတုိ႔ အကဲခတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ၊ ဒီလုိျဖစ္ထြန္းမႈေတြကုိ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေစခ်င္တဲ့ က်မတုိ႔ရဲ႔ ဆႏၵေတြအေပၚမွာ အျမစ္တြယ္ ေပါက္ဖြားလာတာပါ။ ေတြ႔ေနၾကရတဲ့ အတုိင္းပါပဲ အိမ္နီခ်င္း နဲ႔ ေဒသတြင္းကေရာ ႏုိင္ငံတကာကပါ ဆက္ဆံေရးေတြ တည္ေဆာက္ၿပီး ခုိင္မာေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေနၾကတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း က်မတုိ႔ အျပည့္အ၀ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လူေတြကုိ အခြင့္အလမ္းေတြ ပုိေပးတာဟာ ေကာင္းတယ္လုိ႔လည္း က်မထင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်မတုိ႔ လည္း မိတ္ေဆြအျဖစ္ ပါ၀င္လာတဲ့အတြက္ ေက်နပ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲေတြမွာ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြ ပါ၀င္ခြင့္ရွိလာတာ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ေတြ႔ျမင္လာရတဲ့အေပၚမွာေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ျမန္မာ့ဒီမုိ ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သက္ဆုိင္္သူေတြရဲ႔ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈေတြ အေပၚမွာလည္း ၀န္ႀကီးကလင္တန္က ခ်ီးက်ဴးစကားလည္း ေျပာဆုိသြားတာပါ။

စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းျခင္းကို ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား စိုးရိမ္

By ကိုသားညြန္႔ဦး

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကေန ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမလုပ္ဖို႔ ပိတ္ပင္တားျမစ္ခ်က္ ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့အေပၚမွာ အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ စိုးရိမ္မႈေတြ ရိွေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အခိုင္အမာမရိွေသးဘူး၊ လူ႔အခြင့္အေရးအရ စိုးရိမ္စရာေတြ ရိွေနဆဲပဲလို႔ သူတို႔က ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးတတ္ႂကြတဲ့ အထက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေတာ့ ဒီ ေၾကညာခ်က္ကို ႀကိဳဆိုၿပီး ဒါဟာ ယာယီ႐ုပ္သိမ္းထားတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေနပါတယ္။ ဒီအျမင္ေတြကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံအေပၚမွာ ေငြေၾကး၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈသစ္ေတြ မလုပ္ဖို႔ ပိတ္ပင္တားျမစ္ ခ်က္ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္တယ္လို႔ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမားကလည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ခဲ့ၿပီး ဒါဟာ အေမရိကန္- ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးရဲ႕ အခမ္းက႑သစ္ ကို စတင္လိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏို္င္ငံဘက္က အျပဳ သေဘာေဆာင္ တိုးတက္မႈေတြကို ျပန္လည္တုံ႔ျပန္မယ္လို႔ ကတိျပဳထားတဲ့ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ကိစၥေတြမွာ ကုန္သြယ္စီးပြား လုပ္ေဆာင္မယ့္ကိစၥကိုေတာ့ ႁခြင္းခ်က္ အေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး တားျမစ္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု က ျမန္မာအေပၚ အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္တဲ့အေပၚမွာ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ဒါဟာ အျပဳသေဘာထက္ အဆိုးဘက္ကို ေရာက္သြားမွာ စိုးရိမ္မႈေတြ ရိွေနပါတယ္။ USCB အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ အမႈေဆာင္ ညြန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္ဒင္ကေတာ့ အခုလို အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတဲ့ ကိစၥကို လက္မခံပါဘူး။

"က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီကိစၥအေပၚမွာ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္ ဧၿပီလ ၄ ရက္ေန႔က ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ကတည္းက က်ေနာ္တို႔က ကန္႔ကြက္ေနတာပါ။ လက္ရွိအေျခအေန မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြက ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ဘူးလို႔ စိတ္ခ်ရတဲ့ အေနအထားမွာ မရွိသလို ေရွ႕ကိုဆက္ၿပီး တိုးတက္ေလမလားဆိုတာကိုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျပည့္အဝ မရွိေသးတဲ့အခ်ိန္ - ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ အက်ဥ္းက်ေနေသး တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့စစ္ပဲြေတြကလည္း မၿပီးဆံုးေသးတဲ့အျပင္ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ႀကီးမားေနေသးတယ္။ ေနာက္တခါ လူထုခံစားေနရတဲ့ စီးပြားေရးဒုကၡေတြ၊ လူမႈေရးဒုကၡေတြ ပိုၿပီး ျမင့္မားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလိုမ်ဳိး အေမရိကန္အစိုးရက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈကို အတုိင္းအတာတခုအထိ ဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ဟာျဖင့္ ဗမာအစိုးရနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕အေပါင္းအပါ စီးပြားေရးသမားေတြသာ အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္မယ့္ကိစၥလုိ႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗမာအစိုးရနဲ႔ လက္ရွိ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြၾကားမွာ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြကိုလည္း တစံုတရာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔က ျမင္ပါတယ္။"

ေမး။  ။ "ဟုတ္ကဲ့။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ အာဏာပိုင္ေတြေျပာတာက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ တခုခု ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္- တခုခုျဖစ္လို႔ရွိရင္ အခ်ိန္မေရြး ျပန္ၿပီး အေရးယူႏုိင္တဲ့ အေနအထားရွိတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။"