17.04.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား
by Myanmar Journal on Thursday, April 19, 2012 at 6:59am ·
ကမၻာဘဏ္ ဥကၠဌ အေမရိကန္က အဆိုျပဳသူကိုဘဲေ႐ြး
ကမၻာဘဏ္ ဥကၠဌ ရာထူးအတြက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သူေတြလည္း ထူးထူးျခားျခား ဝင္ၿပိဳင္ခဲ့ေပမယ့္ ကိုရီးယားမွာ ေမြးၿပီး အေမရိကန္ ပညာတက္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ Jim Yong Kim ကိုဘဲ ေ႐ြးခ်ယ္ လိုက္ပါၿပီ။
ေဒါက္တာကင္မ္ဟာ ကမၻာ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြက က်န္းမာေရး ကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ ကၽြမ္းက်င္သူ တေယာက္ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကမၻာ့ဘဏ္ ဥကၠဌ ရာထူးအတြက္ အေမရိကန္က အဆိုျပဳတဲ့သူကိုခ်ည္း အၿမဲခန္႔ထားခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီတေခါက္ေတာ့ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း နဂိုဇီ အိုကန္ဂ်ိဳ အိုင္ေဝလာကိုလည္း ခန္႔ထားဖို႔ စဥ္းစားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မစၥ အိုင္ေဝလာကို ခန္႔ဖို႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေထာက္ခံခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ မဲေပးစံနစ္ အရ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ မဲေပးခြင့္ ပိုမ်ားတာေၾကာင့္ ႐ႈံးနိမ့္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိ ကမၻာဘဏ္ ဥကၠဌ ေရာဘတ္ ဇိုးလ္လက္ခ္ဟာ လာမယ့္ ဇြန္လမွာ ရာထူးက အနားယူေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာရိန္း လူ႕အခြင့္အေရး မလိုက္နာလို႔ Amnesty ဆို
ဘာရိန္း ႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ လတ္တေလာ သေဘာတူထားတာေတြကို လိုက္နာျခင္း မရွိဘူးလို႔ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီး Amnesty International က ေျပာပါတယ္။
ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ ၫွင္းပမ္း ခံရမႈေတြ အတြက္ သူတို႔ဆီမွာ တိုင္ၾကားထားတာေတြ ရွိတယ္လို႔ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ အစီရင္ခံစာ အသစ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက ဆႏၵျပသူေတြကို အင္အား အလြန္အကၽြံသုံး ႏွိမ္နင္းတာ ၊ သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ တရားစီရင္မႈ မရွိဘဲ လူေတြကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားတဲ့ အေရအတြက္ အမ်ားအျပား ရွိၿပီး အခုထိ ျပန္လႊတ္ မေပးေသးဘူးလို႔ ေရးသားထားပါတယ္။
ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ဘာရိန္း အတိုက္အခံ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ အေပၚ အမ်ား အာ႐ုံစိုက္မႈ ရေစဖို႔ လန္ဒန္က ဘာရိန္း သံ႐ုံးေခါင္မိုးေပၚကို ဆႏၵျပသမား ႏွစ္ေယာက္ တက္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
က်မ္းက်ိန္ဖို႔ စကားအသုံး အႏႈန္း မျပင္ရင္ NLD လႊတ္ေတာ္ မတက္
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခ ခံ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စကားလုံး အသုံး အႏႈန္း ကို ဘယ္လို ျပင္ဆင္ရင္ ရႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အႀကံ ျပဳခ်က္ကို အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဆီကို စာေပးပို႔ခဲ့ တယ္လို႔ NLD ပါတီက ေျပာပါတယ္။
စာထဲမွာ ပါတဲ့ အေၾကာင္း အရာအေသးစိတ္ကို မေျပာႏိုင္ေပမဲ့ ေ႐ြးေကာက္ခံ အန္အယ္လ္ဒီ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ နဲ႔ အမတ္ေတြ က်မ္းက်ိန္ ေရးမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခ ခံ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စကားလုံး အသုံး အႏႈန္း ကို ဘယ္လို ျပင္ဆင္ ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အႀကံ ျပဳခ်က္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္ကပဲ ေပးပို႔ခဲ့ တယ္လို႔ NLD ပါတီ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာ ပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္ ဆိုတဲ့ စကားလုံး အစား ေလးစား လိုက္နာ ပါမည္ ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ အစားထိုး လို႔ ၿပီးမွသာ NLD အမတ္ေတြ အေနနဲ႔ က်မ္းက်ိန္ ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ NLD ဘက္က ေျပာ ပါတယ္။
ဧၿပီ ၂၃ ရက္မွာ ျပန္လည္ စတင္မယ့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေဝးကို တက္ေရာက္ဖို႔ NLD အမတ္ေတြ ဖိတ္ၾကားခံထားၾကရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ စကား အသုံး အႏႈန္းကို ျပင္ဆင္မႈ မျပဳမခ်င္း အမတ္ေတြ လႊတ္ေတာ္ ထဲ ဝင္ၾကမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လည္း ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာ ပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ သမၼတ ဘက္က အေၾကာင္း ျပန္ၾကားျခင္း မရွိေသးေပမဲ့ ဒီကိစၥ ေျပလည္ သြားမယ္လို႔ ယူဆေၾကာင္း လည္း ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာ ပါတယ္။
သန္လ်င္ NLD လူငယ္ေတြ သႀကၤန္မွာ တိုက္ခိုက္ခံရ
သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ အဲန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္ေတြ ေရကစား မ႑ပ္ တနဂၤေႏြေန႔ ညေန သိမ္းအၿပီးမွာပဲ လူ တစု ေရာက္လာၿပီး ဝင္႐ိုက္ႏွက္လို႔ အဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕ ဒဏ္ရာေတြ ရသြားၾကပါတယ္။
ခုလို ျဖစ္ရတာကလဲ ကိုမင္းကိုႏိုင္ အပါအဝင္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ယာဥ္တန္း အဲဒီ မ႑ပ္ကိုေရာက္အၿပီး ျပန္ထြက္စမွာ ျဖစ္သြားတာလို႔ သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္ အဲန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္အဖြဲ႕က ကိုညီညီဉီးက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ကိုမင္းကိုႏိုင္တို႔ အဖြဲ႕ သန္လ်င္ ဘုရားႀကီးဖက္ကို ေဖ်ာ္ေျဖေရး သြားေရာက္ၿပီး ညေန ၆ နာရီေလာက္ မ႑ပ္ေရွ႕ကို ေရာက္လာလို႔ မ႑ပ္မွာရွိတဲ့ အဲန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္ေတြက ႏႈတ္ဆက္ေနတုန္း တဖက္က ဘီအမ္ ဘတ္စ္ကားတစီး ေရာက္လာၿပီး အဲဒီက လူ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ ဆင္းလာၿပီး လူငယ္ေတြကို စ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့တာလို႔ ကိုညီညီဦးက ေျပာပါတယ္။
ကိုမင္းကို ႏိုင္နဲ႔ အဖြဲ႕ကေတာ့ ကား စထြက္ေနၿပီမို႔လို႔ အတိုက္ခိုက္ မခံလိုက္ရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဝင္႐ိုက္တဲ့ လူေတြထဲမွာ တေယာက္က ႀကံ႕ခိုင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ တံဆိပ္ပါတဲ့ တီရွပ္ကို ဝတ္ထားတယ္လို႔လဲ ကိုညီညီဦးက ေျပာပါတယ္။
အ႐ိုက္ခံလိုက္ရတဲ့ လူငယ္ေတြကို သန္လ်င္ေဆး႐ုံကို ေခၚသြားၿပီး ေဆးကုသမႈခံခဲ့ရတယ္၊ ရဲစခန္းမွာလည္း တိုင္ခ်က္ဖြင့္ခဲ့လို႔ အခုေတာ့ ၅ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးထားၿပီလို႔ သိရပါတယ္။
၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား အဖြဲ႕ယာဥ္တန္းနဲ႔ ပါသြားတဲ့ ကိုဂ်င္မီကေတာ့ သူတို႔ အဖြဲ႕သားေတြ အားလုံး အဲဒီ သန္လ်င္မွာ ဘာျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ မသိပါဘူး၊ သူတို႔နဲ႔လဲ ဆက္စပ္မႈ ရွိတယ္လို႔ မထင္ပါဘူးလို႔ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
သန္လ်င္က အဲန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္ ကိုညီညီဦးကေတာ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္တို႔ ယာဥ္တန္းေရာက္လာအၿပီး အခုလို ဝင္တိုက္ခိုက္သူေတြ ေရာက္လာတယ္ဆိုတာကို က စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ၾသစေၾတးလၽွ၊ ေနာ္ေဝး ပိတ္ဆို႔မႈ တခ်ိဳ႕ ႐ုပ္သိမ္း
ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ၾသစေၾတးလၽွ အစိုးရဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ တခ်ိဳ႕ကို ႐ုပ္သိမ္း လိုက္ပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ နဲ႔ လူ ၂၆၀ အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ပိတ္ပင္မႈနဲ႔ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ေတာ့မယ့္အေၾကာင္း ၾသစေၾတးလၽွ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ေဘာ့ဘ္ ကားက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စစ္တပ္အရာရွိႀကီးေတြအပါအဝင္ တျခား လူ ၁၃၀ အေပၚမွာေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဆက္လက္ထားရွိဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ိဳ႕ ႐ုပ္သိမ္းရာမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးေတြ ကိုလည္း ပုံမွန္ ျပန္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ေနာ္ေဝးလည္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဆိုင္းငံ့
ေနာ္ေဝးအစိုးရကလည္း ျမန္မာအေပၚထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈ တခ်ိဳ႕ကို ဆိုင္းငံ့ေၾကာင္း ေၾကျငာလိုက္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ဗီဇာပိတ္ပင္တာနဲ႔ စီးပြားေရးပိတ္ပင္မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့လိုက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာအေပၚ လက္ရွိ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ မူေတြနဲ႔ေတာ့ ကိုက္ညီေအာင္ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအေပၚ လက္နက္ေရာင္းဝယ္မႈ၊ စိန္ နဲ႔ သစ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ကိုေတာ့ ဆက္လက္ ပိတ္ပင္ထားဦးမွာ ပါတယ္။
ဥေရာပ သမဂၢကလည္း အခုသီတင္းပတ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ပိတ္ဆို႔မႈအပါအဝင္ ျမန္မာအေပၚ ထားတဲ့ မူဝါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ဖို႔ ရွိပါတယ္။
သႀကၤန္ အက်ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္းကလည္း ျမန္မာအေပၚ ထားတဲ့ ပိတ္ဆိုမႈေတြ ဆိုင္းငံ့ထားဖို႔ ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္။
လူသတ္ေၾကာင္း ဝန္ခံသူ ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံသား အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေလွ်ာက္လဲ
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း ဌာန)
ဓာတ္ပံု Reuters
ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံသား အန္ဒေရး ဘာရင္ ဘရယ္ဗစ္ (Anders Behring Breivik) တရားခြင္သုိ႔ မဝင္ေရာက္ခင္ လက္သီးဆုပ္လိုက္ပံု။၊ ေအာ္စလို၊ ေနာ္ေဝး။ ဧၿပီ ၁၆၊ ၂၀၁၂။
လက္ယာယိမ္း စစ္ေသြးၾကြတဦးျဖစ္သူ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံသားက မႏွစ္ကဇူလိုင္လအတြင္း လူူ ၇၇ ေယာက္ကို သတ္ခဲ့တယ္ လို႔ ၀န္ခံလိုက္ေပမဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ လူသတ္မႈ အတြက္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ကိုယ့္ကို ကိုယ္ ခုခံကာကြယ္ ဖို႔အတြက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရတာလို႔ တရားခြင္မွာ ထြက္ဆိုလိုက္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႔တံုးက ေအာ္စလိုၿမိဳ႕လယ္မွာ ကားဗံုးခြဲတာနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပင္ ယူတိုရာကၽြန္း မွာ စုေ၀းခဲ့တဲ့ အာဏာရေလဘာပါတီ လူူငယ္ေႏြရာသီစခန္းကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တာေတြအတြက္ အန္ဒေရး ဘာရင္ ဘရယ္ဗစ္ (Anders Behring Breivik) က တရားရံုးမွာ ဒီေန႔ ေျဖာင့္ခ်က္ေပး၀န္ခံလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဘရယ္ဗစ္ (Breivik) က သူ႔လုပ္ရပ္ေတြ အတြက္၀န္ခံေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ ရာဇ၀တ္မႈအတြက္ သူ႔မွာ အျပစ္မရွိဘူး လို႔ တရားရံုး မွာ ထြက္ဆို လိုက္ပါတယ္။ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕ ကားဗံုးခြဲမႈမွာ ၈ ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး လူငယ္စခန္းမွာ ၆၉ ေယာက္ ေသဆံုး ခဲ့ရတာျဖစ္ ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံမွာ မူဆလင္ေတြ ေနရာယူလာမယ့္ အေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံ မွာ အျမစ္တြယ္ လာမွာကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ အာဏာရပါတီ ရဲ႕လူ၀င္မႈ စနစ္ကိုင္တြယ္ ပံုကို ကန္႔ကြက္ၿပီး အခုလိုတိုက္ခိုက္ခဲ့ တာလို႔ ဘရယ္ဗစ္ (Breivik) ကထြက္ဆိုသြားပါတယ္။
ႏ်ဴကလီးယား အေရး စိုးရိမ္မႈ အီရန္ ေျဖရွင္းရန္ အသင့္
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း ဌာန)
ဓာတ္ပံု AP
အီရန္ႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးမယ္ဆုိရင္ အျပန္အလွန္ အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ေတြအေပၚ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ေျဖရွင္းသြားဖုိ႔ အဆင္သင့္ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း အီရန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး က ေျပာလုိက္ပါတယ္။ အီရန္အေနနဲ႔ ယူေရနီယံ ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး ရွိတယ္လုိ႔ တေလွ်ာက္လုံး လက္ခံထားတာ ျဖစ္ေပမဲ့လည္း သန္႔စင္မႈ ပမာဏနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြး ညႇိႏႈိင္းေရး အတြက္ကုိေတာ့ လမ္းဖြင့္ထားတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အလီ အာကဘာ ဆာေလဟီ (Ali Akbar Salehi) က အီရန္သတင္းဌာန တခုကုိ ေျပာလုိက္တာပါ။
ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ အၿမဲတန္း အဖဲြ႔၀င္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံတုိ႔အျပင္ ဂ်ာမဏီ ႏုိင္ငံေတြက သံတမန္ေတြနဲ႔ပါ စေနေန႔က ေဆြးေႏြးရာ မွာေတာ့ အျပဳ သေဘာေဆာင္ တုိ္းတက္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အီရန္ရဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လုိက္နာဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ေတြကုိ စတင္ေဆာင္ရြက္တာေတြ မရွိပဲနဲ႔ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူးလုိ႔ ဥေရာပသမဂၢ (EU) ရဲ႔ အလွည့္က် ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာလုိက္တဲ့အေၾကာင္း ႐ုိက္တာစ္ သတင္းတပုဒ္က ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
အီရန္ႏုိင္ငံဟာ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈေတြကုိ အရပ္ဖက္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဖုံးကြယ္ထားတယ္္လုိ႔ ႏုိင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားက သံသယ၀င္ေနၾကေပမဲ့ အီရန္ကေတာ့ ဒါဟာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ျငင္းဆန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယား အေရး တူရကီႏုိင္ငံမွာ ေနာက္ဆုံးေဆြးေႏြးပဲြေတြ က်င္းပခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေတာ့ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား က အီရန္ႏုိ္င္ငံကုိ ဘာအခြင့္အေရးမွ ေပးမွာ မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ကမၻာနဲ႔အတူ တရုတ္ ပါ၀င္ ရႈတ္ခ်
By ေဒၚခင္စိုး၀င္း
- ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ေနာက္ထပ္ ရန္လိုတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သီးခံေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သတိေပး လိုက္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္အတြင္း မေအာင္ျမင္တဲ့ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြက သတိေပးခဲ့သလိုပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္း အခုလို သတိေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက ရန္လိုတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ေနာက္ထပ္ ထပ္လုပ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ပိုမို ထိေရာက္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ရလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို တရုတ္ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြက သေဘာတူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Hillary Clinton က မေန႔က ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ မၾကာခင္ကေတြ႔ရွိရတဲ့ ၿဂိဳဟ္တုသတင္းဓါတ္ပံုေတြအရ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ေျမေအာက္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပံု ရပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ေရရွည္ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ စိတ္ပ်က္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ လကၡဏာေတြကို ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းေတြမွာ ေဖၚျပေနပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ မေအာင္ျမင္တဲ့ ဒံုပ်ံလႊတ္တင္တဲ့ အစီအစဥ္ရဲ႕ ကုန္က်စရိတ္ဟာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၈၅၀ ျဖစ္ၿပီး စားနပ္ရိကၡာ ေျပာင္း တန္ခ်ိန္ ၂ တန္ခြဲ ၀ယ္ယူဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ ေငြပမာဏ ျဖစ္တယ္လို႔ ရွန္ဟိုင္းတကၠသိုလ္ ကိုရီးယား ကၽြန္းဆြယ္ အေရး သုေတသီ Cui Zhiying က တရုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ Global Times သတင္းစာမွာ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
အာဏာရွင္မွ ဒီမုိကေရစီစနစ္ဆီသို႔ ဦးတည္ေနၿပီလား?
By ဦးေက်ာ္ဇံသာ
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ တရားမွ်တတဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့ၿပီးေနာက္ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ကေန အေကာင္းဖက္ကို တဖတ္ျမႇင့္တက္လာၿပီးေတာ့ အျပည့္အဝ ဒီမုိကေရစီစနစ္ဆီ ဦးတည္ႏိုင္ၿပီလို႔ SDU (Shan Democratic Union) ေခၚ ရွမ္းဒီမိုကေရစီအစည္းအရံုး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္းက ေရးသားပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္းပါးရွင္ ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း (Sai Wansai), ပအိ႔ုဝ္အမ်ဳိးသား လႊတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ခြန္ဥကၠာ တို႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာ ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္းရဲ ႔ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကို ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုအခါမွာ electoral authoritarian အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္ကို ေရာက္လာၿပီလို႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီအဆင့္ကေန full fledge democracy အဆင့္ကို သြားေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆရာက အေကာင္းျမင္တဲ့သေဘာလို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကို မေဆြးေႏြးခင္ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ေလးကို အရင္ေျပာရေအာင္ပါ။ ဆရာက ~ ကိုးကားၿပီးေရးထားပါတယ္။ ဗမာလိုဆိုရင္ အၾကမ္းမ်ဥ္း ဘယ္လိုရွင္းမလဲခင္မ်ား။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုအခါမွာ closed authoritarian အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန electoral authoritarian အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေရာက္လာၿပီဆိုတာကို အၾကမ္းမ်ဥ္းေလး ပရိသတ္နားလည္းေအာင္ ရွင္းျပေပးပါ။
ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အစိုးရပံုစံကို သတ္မွတ္ထားတာ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေလးခုေလာက္ ရွိပါတယ္။ ထိပ္ဆံုးမွာေနတာကေတာ့ ဒီမုိကေရစီ (democracy type regime) အစိုးရပံုစံ။ အဲဒါကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အေနာက္ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြအားလံုးပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ electoral democracy regime အဲဒါကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို တရားမွ်မွ်တတ လုပ္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီမုိကေရစီ အခြင့္အေရးအျပည့္အဝ မရွိဘူး။ အဲဒါၾကေတာ့ တူရီကီ၊ ဘရာဇီး တုိ႔ကို ပံုစံေပးထားတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ electoral authoritarian regime ဒါကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဘန္းျပလုပ္ေပးတယ့္ အာဏာရွင္စနစ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ ႔ ေကာင္းက်ဳိးဆိုးက်ဳိးၾကေတာ့ နည္းနည္းပါးပါး လြတ္လပ္ခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီကေန တိုးတက္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးျပထားတယ္။ အဲဒါက အခု ဗမာျပည္၊ မေလးရွား၊ စကၤာပူတို႔ထဲမွာ အက်ဴံးဝင္တယ္။ ေနာက္ဆံုးတခုကေတာ့ authoritarian regime ဒါကေတာ့ တပါတီ၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ နဲ႔ သက္ဦးစံပိုင္စနစ္ စသျဖင့္ အဲဒါကေတာ့ တရုတ္ျပည္နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီယားကို ပံုစံေပးထားတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္က bi-elections ေရြးေကာက္ပြဲကိုၾကည့္ၿပီး၊ ေနာက္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို တျဖည္းျဖည္းလုပ္လာတဲ့အခါၾကေတာ့ ေအာက္ဆံုးအဆင့္ တပါတီ သို႔မဟုတ္ authoritarian regime ကေန တဆင့္အျမင့္ကို တက္လာၿပီလို႔ electoral authoritarian regime အဆင့္ကို တက္လာၿပီလို႔ သတ္မွတ္လို႔ရတယ္လို႔ က်ေနာ္က ယူဆပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာက အခုအခါမွာ electoral authoritarian ေရြးေကာက္ပြဲကို ဘန္းျပလုပ္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာဏာရွင္ေတာ့ ဆန္ေနေသးတယ္။ ဒီအဆင့္ကေန full fledge democracy ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ဆရာက အေကာင္းျမင္ သံုးသပ္ထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီလို အေကာင္းျမင္ႏိုင္တဲ့ အေထာက္အထား ဘာေတြေတြ႔ရလို႔လဲခင္မ်ား။
ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း။ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတယ္၊ မီဒီယာကို လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးလာတယ္၊ စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖို႔အတြင္း ဆိုင္းျပင္းေနတာရယ္။ ေနာက္ဆံုး အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က အခုန လုပ္သြားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက ဝင္ၿပီးမစြက္ဖက္ဘဲနဲ႔ သူႏိုင္ေအာင္လုပ္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးကို ျပလာတဲ့အခါၾကေတာ့ အေကာင္းျမင္တဲ့အပိုင္းကို သူက ေရာက္လာတယ္။ အဲဒါအျပင္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ စစ္မက္ကိုလည္း ၿငိမ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့အပိုင္းေတြရွိေတာ့ အဲဒါကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေျပာင္းလဲမႈကို ဦးသိန္းစိန္ တဦးတေယာက္အေနနဲ႔ အားသာေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ရႈသံုးသပ္လို႔ရတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဓိက ေလာေလာဆယ္ အခက္အခဲဆံုး ျပႆနာကေတာ့ တုိင္းရင္းသားျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းေရးလို႔ သတ္မွတ္ၾကတာ၊ သံုးသပ္ၾကတာ ရွိပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆရာ ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္းသံုးသပ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အျပည့္အဝ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားတဲ့အေျခအေန ေရာက္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေျပာသေလာက္ လြယ္ႏိုင္ပါ့မလား။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ဥကၠာ သေဘာထားကို သိပါရေစ။
ခြန္ဥကၠာ ။ ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္းနဲ႔ အျမင္တဝက္ပဲတူပါတယ္။ သူေျပာေနတဲ့total authoritarian ကေန elected authoritarian ကေန ဒီမုိကေရစီ သြားတယ္ဆိုတဲ့ဟာက အင္ဒိုနီးရွား ကို ဥပမာယူတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆူဟာတို ဆင္းေပးၿပီးေနာက္မွာ အင္ဂ်ီနီးယားတဦးျဖစ္တဲ့ ဟာဘီဘီ ကို ထားခဲ့ၿပီးေတာ့ ဟာဘီဘီ ကေန တျဖည္းျဖည္း sunset clock ေနဝင္ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း ဒီမုိကေရစီကို ေျပာင္းလာေတာ့ အင္ဒိုနီးရွား က တစံုတရာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို ေရာက္လာၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္ရဲ ႔ အခင္းအက်င္းၾကေတာ့ ဟာဘီဘီ မဟုတ္ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းစိန္ က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေနခဲ့တယ္။ authoritarian တုန္းက။ electoral authoritarian ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ တက္လာတဲ့ အာဏာရွင္လို႔ ေျပာတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔လား၊ အာဏာရွင္လက္ေဟာင္းတုန္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ဒီလူေတြပဲ တဆိပ္ခြါေျပာင္း၊ ဝတ္စံုေျပာင္းၿပီး ပါလာတဲ့အခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာသလို ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ ဒီမုိကေရစီကိုသြားတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္ၿပီလို႔ ေျပာရင္ေတာ့ နည္းနည္းေစာေနမလားလို႔ on the margin ျဖစ္ေနေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ပထမအခ်က္ ေထာက္ျပခ်င္တယ္။
တိုင္းရင္းသားေတြအျမင္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ခံစားခ်က္မွာ အဲဒီအေျပာင္းအလဲမႈဟာ သက္ေရာက္မႈရွိၿပီလား ဆိုရင္ေတာ့ အခုအခ်ိန္ထိ က်ေနာ္တို႔ၾကည့္တာေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ဦးဝမ္စိုင္းေျပာတဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မွ်တတယ္လို႔ သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာင္းႏိုင္တယ္ဆိုတာက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲရဲ ႔ အေနအထားကိုၾကည့္ရင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရက္စလံုးမွာ ရမယ့္ေနရာက ေလးဆယ္ေလာက္ရွိၿပီး အားလံုးေပါင္း ေျခာက္ရာေက်ာ္ရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္မွာ လူေလးဆယ္ရဲ ႔ အေနအထားက မေျပာပေလာက္ဘူး။ ဒါေတြမကဘူး ဒီလႊတ္ေတာ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲေသာ္လည္းေကာင္း အစစအရာရာအားလံုးသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ ႔ လက္ေအာက္ခံျပႆနာေတြပဲ ျဖစ္ေနေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာႀကီးကို ေမ့ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေျပာင္းလဲတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အခုိင္အမာ၊ အုပ္စီးထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခုနေျပာသေလာက္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကေနလာတဲ့ အာဏာရွင္ကေန ဒီမုိကေရစီဘက္ကို တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ခ်သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကေတာ့ လြယ္သင့္သေလာက္ မလြယ္ေသးဘူးလို႔ ေဆြးေႏြးခ်င္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုက ဆရာစိုင္းဝမ္းစိုင္း က ဘာေရးသလဲဆိုေတာ့ သေဘာထားတင္းမားတယ္ဆုိတဲ့ လူေတြက အဟန္႔အတားအေႏွာက္အယွက္ တစံုတရာမရွိခဲ့ရင္ condition ခံထားတယ္။ အဲဒီကိစၥကို က်ေနာ့္ ဒဲ့ဒိုး ေမးခ်င္တာက စစ္တပ္ က ဘယ္ေလာက္အထိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လုပ္ခ်င္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး။ ဥပမာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ အန္အယ္လ္ဒီ ရဲ ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ဦးတည္ခ်က္ေတြကိုလည္း မဆန္႔က်င္ဘူး။ စစ္တပ္ရဲ ႔ သေဘာတူညီမႈ၊ ေထာက္ခံမႈကို ဘယ္ေလာက္ရႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလဲ။ အဲဒါ မရရင္ေကာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေရွ ႔တိုးႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလား။
ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း။ ။ ပထမဦးဆံုး ခြန္ဥကၠာ က က်ေနာ္ရဲ ႔ သေဘာထားေကာက္ခ်က္ မွတ္ခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခုကလည္း က်ေနာ္က ခြန္ဥကၠာ ေျပာသလို လံုးလံုး ဂဃနဏ ေသေသခ်ာခ်ာ ဒီလမ္းကို သြားေနၿပီလို႔ က်ေနာ္က ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ ဆုိလိုခ်င္တာကေတာ့ လမ္းစေတာ့ ေပၚေနတယ္။ သူတုိ႔ ဒီလမ္းစအတိုင္း သြားသလား၊ မသြားဘူးလားဆုိတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ေရွ ႔တုိးၿပီး ၾကည့္ရမယ့္အေျခအေနမ်ဳိးပါ။ အခုန ဦးေက်ာ္ဇံသာ က်ေနာ့္ကို ေမးတဲ့ေမးခြန္းကလည္း အဲဒီ အဓိကက်တဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ သေေဘာထားတင္းမားတဲ့ စစ္တပ္လူတန္းစား သို႔မဟုတ္ စစ္တပ္ထြက္ လူတန္းစား အာဏာရလူတန္းစားရဲ ႔ လိုတိုးပိုေလွ်ာ့ေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္မယ္ဆိုတာ အင္မတန္ မွန္ကန္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔ သံုးေနတဲ့ manipulation ခ်ယ္လွယ္တာနဲ႔ အေျခအေနရွိတဲ့ အေနအထားမွာ သူတို႔ ခ်ယ္လွယ္မႈကို မလုပ္ဘဲနဲ႔ အခုအခ်ိန္ကစၿပီး ၂၀၁၅ ခုကာလမွာ ေပးသြားမယ္ဆိုရင္ ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးကို ေရာက္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု လက္ထက္တုန္းကလည္း ၆၂ မွွာ ေနာက္ဆံုး ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပးမယ္ဆိုၿပီး တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေခၚၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ အဲဒါကို အေၾကာင္းျပၿပီး ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲမယ္ဆိုၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း ဦးေဆာင္ၿပီး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ history repeats itself ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလား။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အလားတူ တုိင္းရင္းသားေတြက ဖယ္ဒရယ္ ေျပာေနခ်ိန္မွာ ဒီလို ပံုစံမ်ဳိး ထပ္ျဖစ္လာႏိုင္ေသးသလားဆိုတာကို စဥ္းစားမိပါတယ္။ ခြန္ဥကၠာ ဘယ္လို သေဘာရပါသလဲ။
ခြန္ဥကၠာ ။ ။ က်ေနာ္ အျမင္ကေတာ့ ဒီ သြားေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါဝင္တာေရာ၊ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အပစ္ရပ္ အေျပာင္းအလဲေတြအားလံုးက တဖတ္က သြားေနတယ္။ တဖတ္မွာလည္း ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲလိုအဆင့္ေလာက္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲက အဲဒီေလာက္အဆင့္ပဲ ရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ အာဏာရွင္ပံုစံကို အဲဒီေလာက္မွာေတာ့ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ သို႔ေသာ္ အဲဒီ ၂၀၁၅ ပြဲေလာက္မွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအဆင့္ေလာက္ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ အာဏာရွင္က အာဏာရွင္ပဲလို႔ အဲဒီလိုျမင္တယ္။ ေနာက္တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာပါဖို႔ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ကိစၥမွာ ဦးသိန္းစိန္ ကုိ က်ားကန္ေပးရာေရာက္ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို အဓိကျပင္ရမယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ပါေနေတာ့ အဲဒီလို အဓိက ျပင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုကို အသက္နဲ႔လဲၿပီးကာကြယ္မယ့္ တပ္မေတာ္က ဘယ္ေလာက္အထိ သည္းခံမလဲ။ တကယ္ ထိပ္တိုက္ျဖစ္လာရင္ေတာ့ သမိုင္းတပတ္၊ သံသရာတေကြ႔ ျပန္လည္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ျမင္မိတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာ စိုင္းဝမ္စိုင္းရဲ ႔ အျမင္ကိုလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာပါ။
ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း။ ။ ခြန္ဥကၠာ ေျပာသလို က်ေနာ္ကလည္း သေဘာထားတထပ္တည္း ရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ သူတုိ႔ကလည္း အာဏာသိမ္းခြင့္ဆိုတာ ပါေနေတာ့ ဒါက သိပ္ၿပီေတာ့ ထူးဆန္တဲ့အလုပ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ အခု အုပ္စုႏွစ္အုပ္စု ျပတ္ျပတ္သားသား ကြဲလာမယ္ဆိုပါေတာ့ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ ေတာင္းဆိုမႈကိုလည္း လက္ခံတယ္။ အသိအမွတ္ျပုတယ္။ လုပ္ခ်င္တယ္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့အုပ္စု။ တခါ စစ္တပ္နဲ႔ သေဘာထားတင္းမားတဲ့ အုပ္စုက ဒါကို လက္မခံႏိုင္တဲ့အုပ္စုဆိုေတာ့ အတိုက္အခံ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အပါအဝင္ တုိင္းရင္းသားပါတီေတြ၊ ျပည္သူေတြ၊ တုိးတက္တဲ့ အင္အားစုေတြက သမၼတဦးသိန္းစိန္ဖက္ကေန ခြန္ဥကၠာ ေျပာသလို က်ားကန္ေပးသင့္တယ္။ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးသင့္သလား။ သို႔မဟုတ္ဘဲ ဒီ အစိုးရက ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ သြားေနတယ္ဆိုၿပီ ပစ္ပယ္သင့္ပါသလား။ အတိုက္အခံနဲ႔ ျပည္သူေတြက ဘယ္ဖက္က ဘယ္လိုရပ္တည္သင့္ပါသလဲ။
ခြန္ဥကၠာ ။ ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ႏိုင္ငံတကာ၊ အာဆီယံ၊ အကုန္လံုးအျမင္ကေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်င္တယ့္လူျဖစ္ေတာ့ သူကို ရပ္တည္ေပးရမယ္ဆိုတာကေတာ့ မွန္တယ္။ သို႔ေသာ္ အခုအခ်ိန္အထိ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ၂၀၀၈ ကို ထိပါးရိပါး မေျပာရဲေသးဘူး။ ၂၀၀၈ ဘက္က သူရပ္တည္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လက္ရွိတပ္မေတာ္ရဲ ႔ အေနအထားနဲ႔ အခင္းအက်င္းကို ခ်ီးေျမာက္ေနေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အေနအထားနဲ႔ ၂၀၀၈ အေနအထားအေပၚ တည္တည္ႀကီး သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ သံုးသပ္ခ်က္ေပးတာေတြ မရွိေသးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ သို႔ေသာ္ သမၼတႀကီးရဲ ႔ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မင္းကေတာ့ ၂၀၀၈ ကို ျပင္သင့္တာကို ျပင္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း မႀကိဳက္ပါဘူးလို႔ ေျပာတာရွိတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လႊမ္းမုိးႏိုင္တဲ့ National Assembly သို႔တည္းမဟုတ္ တကယ့္ ႀကီးမားတဲ့ National Conference ႀကီးႀကီးေခၚၿပီး Political mandate နဲ႔ ျပင္ရင္ေတာ့ ၂၀၀၈ ကို ျပင္လို႔ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ျပင္ပံုျပင္နည္းမွာ တခါ ပညာသာပါတဲ့အခါၾကေတာ့ ၂၀၀၈ ေဘာင္ထဲက ဝင္ျပင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပင္လို႔မရႏိုင္တဲ့ဟာပဲ ျဖစ္သြားမယ္လို႔ သတိေပးေထာက္ျပခ်င္တာ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာစိုင္းဝမ္စိုုင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဖက္က ရပ္တည္သင့္သလား။ သို႔တည္းမဟုတ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ကာကြယ္ေနတဲ့ သမၼတျဖစ္လို႔ ပစ္ပယ္သင့္ပါသလား။
ဦးစိုင္းဝမ္စိုင္း။ ။ ဒီ ေမးခြန္းကို ေျဖတဲ့ေနရာမွာ conditional အေျခအေနအရဆိုတာကို အသံုးျပဳခ်င္တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားျပည္သူေတြ လိုလားတယ္ ဖယ္ဒရယ္စနစ္ နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီလမ္းကို သြားေနတဲ့ အေနအထားရွိရင္ေတာ့ သူကိုေထာက္ခံသင့္တယ္။ တကယ္လို႔ သူက ၂၀၀၈ ႀကီးကို လံုးလံုးကိုင္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ သူကို ေထာက္ခံရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ကိုယ့္လည္ပင္းႀကိဳးကြင္းစြပ္တာနဲ႔ တူေနတယ္။
0 comments:
Post a Comment