18.04.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, April 19, 2012 at 6:59am ·

ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေဆြးေႏြးစဥ္ျမန္မာ့အေရးမွာ စီးပြားေရးထက္ ႏိုင္ငံေရးကို ဦးစားေပးသင့္

အခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြကို တုန္႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ လူေပါင္း၂၆၀ ေက်ာ္ရဲ႕ ခရီးသြားလာခြင့္ ကန္႔သတ္တာကို ႐ုပ္သိမ္း ေပးလိုက္ပါ တယ္။ လက္နက္တင္ပို႔မႈကို ဆက္လက္ ပိတ္ဆို႔ ထားၿပီး တပ္မေတာ္ အရာရွိေတြ အပါအဝင္ လူ၁၃၀ ကိုလည္း ခရီးသြားခြင့္ ဆက္ပိတ္ ထားပါတယ္။ ေနာ္ေဝး ႏိုင္ငံကလည္း လက္နက္တင္ပို႔မႈနဲ႔ စစ္ေရးပူးေပါင္း မႈကလြဲလို႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ျပန္႐ုပ္သိမ္း မယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြမွာ အေမရိကန္ဘက္ကေတာ့ ဥပေဒ၅ခု သမၼတအမိန္႔ ၄ခုနဲ႔ ကေလး စစ္သားျပႆနာ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာတို႔အတြက္ သီးျခားပိတ္ဆို႔ ထားပါတယ္။

ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို အေထာက္အကူ ျပဳမယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ေငြေၾကးလုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕ကို အေမရိကန္က ေျဖေလၽွာ႔ ခဲ့ပါတယ္။

အခု ႏိုင္ငံတကာက ေနာက္ဆုံး ျမန္မာအေပၚ ဖြင့္ေပးလာတာကို အေမရိကန္ဘက္က ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္ သင့္ပါသလဲလို႔ Gerald Ford School of Public Policy မွ လက္ေထာက္ပါေမာကၡ John Ciorciari ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ သူက

'က်ေနာ္ ယုံၾကည္တာကေတာ့ အခုခ်ထားတဲ့ ဘက္စုံပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဘယ္ဟာဆက္ ထားမယ္ ဘယ္ေနရာေတြေတာ့ ေလၽွာ႔ေပါ့ေပးမယ္ ဆိုတာေတြကို ျပန္စဥ္းစား တုန္႔ျပန္ သင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သူ႕အဆင့္နဲ႔သူ ေယဘူယ်က်တဲ့ ဆန္ရွင္ေတြ ႐ုပ္သိမ္း သင့္ပါတယ္။ စစ္ဆင္ေရးလိုမ်ိဳး စိုးရိမ္စရာကိစၥမ်ိဳးေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္ ရည္႐ြယ္တဲ့ တာဂက္တစ္ ဆန္ရွင္ေတြကိုေတာ့ သိသာၿပီး ခိုင္မာတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရ လုပ္မွ ႐ုပ္သိမ္း သင့္တယ္လို႔ John Ciorciari က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက အေရးယူထားတာကို သေဘာ ထားအျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ေနၿပီး အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒီလိုပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ ျမင္ၾကသလို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ လက္ရွိ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး မတိုးတက္ဟာ အႏွစ္၅၀ေလာက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ညံ့ဖ်င္းလို႔ ျဖစ္ရတာလို႔လည္း ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။

အံ့မခန္း တိုက္ခိုက္မႈကို ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဘရီဗစ္ထြက္ဆို

အေကာင္းအတြက္ လုပ္တာ ျဖစ္လို႔ တရားေသ လႊတ္ေပးဖို႔ တရား႐ုံးကို ေတာင္းဆိုသြား

ေနာ္ေဝႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ဇူလိုင္လက လူ ၇၇ ဦးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ အန္ဒါးစ္ ဘဲရင္း ဘရီဗစ္ခ္က သူဟာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၿပီးေနာက္ ဥေရာပမွာ အႀကီးက်ယ္ဆုံးေသာ တိုက္ခိုက္မႈကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး တရား႐ုံးမွာ သူ႕ကိုသူ ခ်ီးက်ဴး ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ဒါေပမယ္လို႔ အခုလို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အေကာင္းအတြက္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူ႕ကို တရားေသ လႊတ္ေပးဖို႔ တရား႐ုံးကို ေတာင္းဆိုသြားပါတယ္။

သူဟာ ဥေရာပနဲ႔ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံကို ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ဝင္ေရာက္လာသူေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ေရာေႏွာ သြားမယ့္ အႏၲာရာယ္ကေန ေနာ္ေဝနဲ႔ ဥေရာပ ျပည္သူေတြ အတြက္ ကာကြယ္ေပးေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘရီဗစ္က ေျပာပါတယ္။

သူ႕ရဲ႕ထြက္ဆိုခ်က္ေတြ မၿပီးခင္မွာပဲ အဓိက တရားသူႀကီးကေန ၾကားနာမႈကို ရပ္ဆိုင္း လိုက္ပါတယ္။ ထြက္ဆိုခ်က္ကို ၾကားနားဖို႔ အတြက္ ၅ ရက္ေလာက္ ၾကာျမင့္ႏိုင္ ပါတယ္။

႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေန သူ႕ရဲ႕ သက္ေသ ထြက္ဆိုေနမႈေတြကို တိုက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင့္ဖို႔ကို တရား႐ုံးက ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။

ေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံထဲမွာပဲ ICC ရဲ႕ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္မွာ စစ္ေဆးဖို႔ ၫွိႏႈိင္းေနေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို လစ္ဗ်ားမွာပဲ တရားစီရင္ဖို႔ ၫွိႏႈိင္းေန

ကြယ္လြန္သူ လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္း ကဒါဖီရဲ႕ အားအထားရဆုံးသား ေဆ့ဖ္ အယ္လ္ အစၥလာမ္ ကဒါဖီ ကို ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ ခုံ႐ုံး ICC က သူတို႔ဆီ လႊဲေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနမႈကို ျပန္႐ုပ္သိမ္းေပးမယ့္ အေနအထားရွိတယ္လို႔ ဘီဘီစီက စုံစမ္းသိရပါတယ္။

ကဒါဖီရဲ႕ အ႐ိုက္အရာကိုေတာင္ ခံရႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတဲ့ သူ႕သား ေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို ဘယ္ေနရာ မွာ ဘယ္သူက တရားစီရင္မလဲဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ သူအဖမ္းခံရတဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ကတည္းက အျပင္းအထန္ေဆြးေႏြး အျငင္းပြားေနရတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ the Hague ၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး ICC ကေတာ့ ေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို လူမဆန္စြာ ျပဳမူတဲ့ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ စစ္ေဆး အေရးယူႏိုင္ဖို႔ သူတို႔ရဲ႕ ခုံ႐ုံးကို လႊဲေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ လစ္ဗ်ားအာဏာပိုင္ေတြဘက္က ေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို အခုခ်ိန္ထိ လႊဲမေပးခဲ့ပါဘူး။ အခုေနာက္ဆုံး လစ္ဗ်ား တရားမၽွတေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာတာကေတာ့ မစၥတာ ေဆ့ဖ္ကဒါဖီကို လစ္ဗ်ား ႏိုင္ငံတြင္းမွာ တရားစီရင္ႏိုင္ဖို႔ ICC နဲ႔ သေဘာတူညီမႈရဖို႔ ေနာက္ဆုံး အဆင့္ကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ICC ရဲ႕ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ဥပေဒဆိုင္ရာ ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ လုပ္ေကာင္း လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ICC ရဲ႕ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ လူးဝစ္ ေမာ္ရီႏို အိုကမ္ပိုကလည္း ဒီတပတ္အတြင္းမွာပဲ လစ္ဗ်ားကို သြားၿပီး အၿပီးသတ္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

လစ္ဗ်ားၿမိဳ႕ေတာ္ ထရစ္ပိုလီမွာ ရွိတဲ့ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ဂၽြန္ ဒိုနီဆန္ကို သံတမန္တစ္ဉီး ျပန္ေျပာျပတာကလည္း သေဘာတူညီမႈရဖို႔က အေတာ္နီးစပ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း ႐ုံးတင္စစ္ေဆးႏိုင္ဖို႔က လအေတာ္၊ ၾကာေကာင္း ၾကာႏိုင္တယ္လို႔လည္း လစ္ဗ်ား အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ေျပာပါတယ္။

လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြ ေထာက္ျပတာကလည္း ေဆ့ဖ္လို႔ နာမည္ႀကီး ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို တရားစီရင္ဖို႔က လစ္ဗ်ားမွာ ရွိတဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္နဲ႔တင္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ့္ အေနအထား မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

အသက္ ၃၉ ႏွစ္ရွိ ေဆ့ဖ္ အယ္လ္ အစၥလာမ္ကို ေလာေလာဆယ္ လစ္ဗ်ားက ဇင္တန္နယ္ အတြင္းက ျပည္သူ႕စစ္အဖြဲ႕ တစ္ခုကေန ထိန္းသိမ္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕ကလည္း ေဆ့ဖ္ အယ္လ္ အစၥလာမ္ကို လစ္ဗ်ားအစိုးရဆီကို ဘယ္ေတာ့ လႊဲေပးမလဲဆိုတာ အရိပ္ အႁမြက္ ေျပာတာေတာင္ မရွိေသးပါဘူး။

တကယ္လို႔ ေဆ့ဖ္ အယ္လ္ အစၥလမ္ကို လစ္ဗ်ားမွာ တရားစီရင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူဟာ ေသဒဏ္ က်ဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။

စပိန္ ေရနံ ကုမၸဏီကို ႏိုင္ငံပိုင္လုပ္ဖို႔ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ ေျပာၿပီစပိန္ ေရနံ ကုမၸဏီ အာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံပိုင္လုပ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာ

စပိန္ ေရနံ ကုမၸဏီ တခုကို ႏိုင္ငံပိုင္ လုပ္ဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ အာဂ်င္တီးနား အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ဟာ ရန္လိုၿပီး တဖက္သက္ ထင္ရာဆိုင္း လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုကာ စပိန္ အစိုးရက ႐ႈတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။

အေရးေပၚ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး က်င္းပၿပီးတဲ့ေနာက္ စက္မႈဝန္ႀကီး က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားရာမွာ စပိန္ အစိုးရဖက္က ဒီကိစၥကို ျပတ္ျပတ္သားသား အျပင္းအထန္ တုန္႔ျပန္ သြားမယ္ လို႔ ဆိုသလို ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးကလည္း အာဂ်င္တီးနားရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို ပ်က္ျပားေစတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အာဂ်င္တီးနားမွာ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ စပိန္ ေရနံ ကုမၸဏီ ဝိုင္ပီအက္ဖ္ YPF ရဲ႕ ရွယ္ယာ ၅၁ ရာႏႈန္းကို အာဂ်င္တီးနား အစိုးရ ယူၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္ လုပ္ခ်င္တယ္လို႔ သမၼတ ခရစ္စတီးနား ဖာနန္ဒက္ဇ္က အေစာပိုင္းတုန္းက ေၾကညာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဟာ အာဂ်င္တီးနားေျမေပၚမွာ ႏိုင္ငံပိုင္ သယံဇာတေတြ အေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ မစၥဖာနန္ဒက္ဇ္က ေျပာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ပုဂၢလိကပိုင္ ျပဳလုပ္ေရး အစီအစဥ္အရ Repsol စပိန္ ကုမၸဏီက ဝိုင္ပီအက္ဖ္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ ကတည္းက ဝယ္ယူခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး မၾကာေသးခင္တုန္း ကေတာ့ ဒီဝိုင္ပီအက္ဖ္ ေရနံ ကုမၸဏီက အဓိက ေရနံေျမ တခုကို ရွာေတြ႕ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာလ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးကတည္းက တိုက္ပြဲငယ္ ၁၄ ႀကိမ္ထက္ မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့SSA နဲ႔ အစိုးရတပ္ အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ေန

SSA ေတာင္ပိုင္း ေခၚ သၽွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (RCSS/SSA) ဟာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္ထားေပမယ့္ အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ မၾကာခဏ တိုက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားေန ေသးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီလို တိုက္ပြဲ ျပန္ျဖစ္ရတာဟာ တပ္ေနရာ ခ်ထားမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူခ်က္ကို အစိုးရစစ္တပ္ ဘက္က မလိုက္နာသလို ေအာက္ေျခ တပ္သားေတြကလည္း နားလည္မႈေတြ မရွိေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ရ တာလို႔ SSA က ေျပာပါတယ္။

SSA နဲ႔ အစိုးရ စစ္တပ္တို႔ ဒီလ ထဲမွာျဖစ္တဲ့ ပစ္ခတ္မႈ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စာရင္း အတိအက် ထြက္မလာေသးေပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ အခ်ိန္ ဒီဇင္ဘာလကေန ၿပီးခဲ့တဲ့လ အထိ၊ တိုက္ပြဲငယ္ေပါင္း ၁၄ ႀကိမ္ထက္ မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ တယ္လို႔ SSA က ေျပာပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္ အခ်င္းခ်င္းၫွိႏႈိင္း အေျဖရွာဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၁ ရက္ေန႔ သႀကၤန္ မတိုင္ခင္မွာ SSA ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္ဗႉးႀကီး အြန္တိန္းနဲ႔ အဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕ ဟာ ႀတိဂံတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ဒုတိုင္းမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဝလင္းနဲ႔ က်ိဳင္းတုံ ႀတိဂံတိုင္း စစ္ဌာခ်ဳပ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံ ၫွိႏႈိင္းမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ SSA ေျပာေရးခြင့္ရ စိုင္းဆိုင္မိန္းက ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ၾကားမွာ ေျပလည္မႈ မရခဲ့ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။

SSA တပ္ဖြဲ႕ေတြ သြားလာလႈပ္ရွားမယ့္ ေနရာေတြ၊ အေျခစိုက္မယ့္ ေနရာေတြမွာ အစိုးရစစ္တပ္ ေအာက္ေျခ တပ္ေတြက ဝင္ေရာက္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ တာေတြ၊ SSA နယ္ေျမေတြ ကေန ဖယ္မေပး တာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အခုခ်ိန္မွာ SSA ဘက္က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာရယ္၊ ဆက္ဆံေရး႐ုံး ဖြင့္လွစ္တာရယ္က လြဲလို႔၊ က်န္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဘာမွ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာ မရွိဘူးလို႔ သိရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီအခက္အခဲေတြကို ေမလဆန္းပိုင္းမွာ ျပဳလုပ္မယ့္ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ SSA ဘက္က တင္ျပဖို႔ ရွိတယ္လို႔ စိုင္းဆိုင္မိန္းက ေျပာပါတယ္။

KIA တပ္ဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕ အစိုးရစစ္တပ္ထံ လက္နက္ခ်

AK 47 ေသနတ္ေတြအပါအဝင္ လက္နက္ ၂၃ လက္နဲ႔ ခလရ ၂၇ ထံ လက္နက္ခ်

ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဖြဲ႕KIA ရဲ႕ တပ္မဟာ ၅ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း တစ္ခုက တပ္သား ၄၀ ေက်ာ္ဟာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ တာေလာႀကီး႐ြာမွာ ယာယီ အေျခစိုက္ေနတဲ့ အစိုးရ စစ္တပ္ ခလရ ၃၇ တပ္ရင္းထံ လက္နက္ ၂၃ လက္နဲ႔ လက္နက္ လာခ် တယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။

AK 47 ေသနတ္ေတြအပါအဝင္ လက္နက္ေတြနဲ႔ ခလရ ၃၇ ထံ လာေရာက္ လက္နက္ခ်တာ ျဖစ္ေၾကာင္း တာေလာႀကီး႐ြာခံတဦးက သူကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ခဲ့ရတာကို ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။

လက္ခ်က္ခ်ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ KIA တပ္အတြင္း သေဘာထားခ်င္း မတိုက္ဆိုင္မႈေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီေဒခံက ဆိုပါတယ္။

အခုလို လက္နက္လာခ်တာကို အစိုးရ စစ္တပ္နဲ႔ လူထုက တခဲနက္ႀကိဳဆိုခဲ့တယ္လို႔ သိရၿပီး၊ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ လက္နက္လာခ်တဲ့ KIA တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြကို အဲဒီ တေလာႀကီး ခလရ ၃၇ မွာပဲ ထားထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ဒီ KIA စစ္သားေတြဟာ တာေလာႀကီး႐ြာ လယ္လုပ္ငန္းေတြကေန KIA စစ္သားအျဖစ္ စုေစာင္းခံခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း အဲဒီေဒသခံက ေျပာပါတယ္။

ေကအိုင္ေအတပ္သား ၃၅ ေယာက္ အစိုးရထံ လက္နက္ခ်

By မိုးေဇာ္

• More Sharing Services

• 
  

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIAက အၾကပ္တပ္သား ၃၅ေယာက္က လက္နက္မ်ိဳးစံု ၂၃လက္နဲ႔အတူ ၿပီးခဲ့တဲ့ သၾကၤန္အတက္ေန႔က ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႔နယ္ တာေလာၾကီးရြာမွာ အေျခခ်ေနတဲ့ အစိုးရ တပ္ စခန္းကို လာေရာက္ လက္နက္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေဒသခံေတြကေတာ့ ဒီလုိ လက္နက္ ခ်လာ သူေတြ ဟာ KIAက အဓမၼ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းခံရ သူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္  ျပန္လာ တာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာဆုိၿပီး KIA ဘက္ကုိ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ ဒီသတင္း မၾကားသိေသးေၾကာင္း နဲ႔ အတင္းအက်ပ္ ေကာက္ယူတာ မရိွေၾကာင္း ျငင္းဆုိထားပါတယ္။ ဒီသတင္းအျပည့္အစံုကိုေတာ့ ထုိင္းအေျခစိုက္သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIAက တပ္ၾကပ္ေက်ာ္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖဲြ႔၀င္ ၃၅ေယာက္ ဟာ ျမစ္ၾကီးနား ၿမိဳ႔နယ္ တာေလာၾကီး ေက်းရြာမွာ အေျခခ်ေနတဲ့ ခလရ ၃၇ တပ္စခန္းကို ဒီလ ၁၆ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္း က  လက္နက္ခ်၀င္ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ၀င္ေရာက္လာသူေတြကို ခလရ ၃၇က ဒုရင္းမႈးက လက္ခံၿပီး ေနရာခ်ထားေပးတယ္လို႔ တာေလာၾကီး ရြာသား တေယာက္က ေျပာပါတယ္။

-   သူတုိ႔က သူတုိ႔ကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ စစ္ေၾကာင္းမႈးကိုေတာ့ မပါလာဘူး။ သူက ကခ်င္ေလ။ သူနဲ႔ အျပန္အလွန္ျဖစ္ၿပီးမွ သူတို႔ တပ္စိတ္မႈးေတြပဲ အခ်င္းခ်င္းညိွႏိႈင္းၿပီးမွ ဒီဘက္ ထြက္ခဲ့ၾကတာ။ သူတို႔ ၃၅ေယာက္။ လက္နက္မ်ိဳးစံု ၂၃လက္ပါတယ္။ အားလံုး အမွတ္ ၃၇ သူတုိ႔ တူးအိုင္စီကိုယ္တုိင္ အဲဒီ ကိစၥကို ေနရာခ်ထားေပးတယ္။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ပဲ။

ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသူေတြဟာ ရွမ္း၊ ဗမာနဲ႔ ကခ်င္ လူမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္လို႔ လည္း ေျပာပါတယ္။

အခုလုိ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသူေတြဟာ သူတို႔ စိတ္ဆႏၵမပါဘဲ အမႈထမ္းရသူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပန္ လာတာျဖစ္တယ္။ ဒီလုိ ျပန္လာတာေၾကာင့္ သူတုိ႔ ရြာလံုၿခံဳေရးထိခုိက္မွာလည္း စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ တာေလာၾကီး ရြာသားက ဆက္ေျပာပါတယ္။

-       သူတို႔က KIA ေတြ ေပၚတာဆဲြၿပီး ဖမ္းသြားတာေတြ၊ ေနာက္တခါ ဖိအားေပးျပီး စာနဲ႔ ဆင့္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ေခၚခံရသူေတြ၊ ေနာက္ဆံုး လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဖမ္းအဆီးခံရတဲ့ ကေလးေတြ ခ်ည္း ပဲ။ ျပႆနာေတာ့ ရွာမွာပဲ။ အရင့္အရင္ ဒါမ်ိဳးထြက္ခဲ့သူေတြကို မိသားစုကို ရန္ရွာတာတုိ႔၊ သူတို႔ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သူကို ရန္ရွာတာတုိ႔ အစဥ္အလာ ရိွခဲ့ဖူးတယ္။ အခုလည္း ေျပာလုိ႔ မရဘူးေလ။ သူတုိ႔ လုုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ေတြ ဆုိေတာ့ ရွာဖုိ႔ေတာ့ မ်ားပါတယ္။ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ထိ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ မလဲ ဆုိေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းခြင္မွာေတာ့ တာ၀န္ယူကာကြယ္လုိ႔ မရေပမဲ့ ေက်းရြာ တခုလံုး လံုၿခံဳမႈကိုေတာ့ အမွတ္ ၃၇ ကေန တာ၀န္ယူၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတယ္။

ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႔ KIOက ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရိွသူေတြကို ဆက္သြယ္ရာ မွာေတာ့ ဖုန္းေခၚဆုိလုိ႔ မရခဲ့ပါဘူး။

KIA အဆင့္ျမင့္ အရာရိွတေယာက္ကေတာ့ လက္နက္ခ်တဲ့သတင္းကို အတိအက် မသိ ရေသးေၾကာင္း  ေျပာပါတယ္။ ေဒသခံေတြ ေျပာသလို KIA က အတင္းအက်ပ္ စစ္သား စုေဆာင္း ေကာက္ယူ သလား ဆုိတာကိုေတာ့ KIA အရာရိွက အခုလုိ ေျဖပါတယ္။

-    မူ၀ါဒေတာ့ အဲလုိ မရိွဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတာ့ မရိွဘူးေလ က်ေနာ္တုိ႔က။ ဟုိဘက္ ေရာက္သြားရင္ေတာ့ အဲလုိပဲ ေျပာရမွာေပါ့ကြာ။ အဲလို မေျပာရင္ေတာ့ သက္သာမွာ မဟုတ္ဘူးေလ။

ေလာေလာဆည္မွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၀ိုင္းေမာ္ေဒသ၊ မုိးေမာက္ေဒသနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘက္ေတြမွာ တုိက္ပဲြေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြအၾကားမွာ ၁၇ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ရာက တုိုက္ပဲြေတြ ျပန္လည္ စတင္ ေနတာ အခုဆုိရင္ ၁၀ေက်ာ္လာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီတုိက္ပဲြျပန္စခဲ့တဲ့ အေစာပိုင္း ၂လတာ ကာလအတြင္းမွာ အစိုးရတပ္ေတြက အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလး ငယ္ ၃၇ ေယာက္ကို အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီး ၁၃ေယာက္သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးအဖဲြ႔က  အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အစုိးရပုိင္သတင္းစာေတြကေတာ့ KIA အဖဲြ႔ေတြက လမ္း၊ တံတားေတြ၊ မီးရထားသံလမ္းေတြကို မိုင္းခဲြ ဖ်က္ဆီး ခဲ့ေၾကာင္း နဲ႔ အဓမၼ လူသစ္ေကာက္ယူစုေဆာင္းေနေၾကာင္း သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။

အခုလက္ရိွအခ်ိန္မွာေတာ့ ေလာေလာဆည္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ၆ေသာင္းေလာက္ ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ၿမိဳ႔ၾကီးေတြနဲ႔ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသဘက္ေတြကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေန ရ ပါတယ္။

KIO ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြအၾကားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရိွဖုိ႔ အနညး္ဆံုး ၃ၾကိမ္ေဆြးေႏြးခဲ့ေပမဲ့ ဒီကေန႔အထိေတာ့ မေအာင္ျမင္ေသးပါဘူး။

ျမန္မာအေပၚ အေမရိကန္ အေရးယူမႈ ေလွ်ာ့ေပါ့ေရး စတင္

By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းေတြအတြက္ အေထာက္ အကူ ျဖစ္ေစမယ့္ ေငြေၾကးလဲႊေျပာင္းမႈေတြကုိ ခြင့္ျပဳတာလုိ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ တခ်ဳိ႕ကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးသြားမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေၾကညာ လုိက္ပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးသြားမယ့္ အစီအစဥ္ တစိတ္တပုိင္းအျဖစ္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက အဂၤါေန႔မွာ ေၾကညာလုိက္တာပါ။

ေကာင္းမြန္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အားကစားတုိ႔လုိ က႑ေတြမွာ အစုိးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ စီမံကိန္းေတြအတြက္ ေငြေၾကး လဲႊေျပာင္းမႈေတြကုိ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီး ဌာနရဲ႕ ျပည္ပပုိင္ဆုိင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနက ခြင့္ျပဳလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔  အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနေျပာခြင့္ရ Mark Toner က အဂၤါေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာနဲ႔ အေမရိကန္ လူထုၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ အားေကာင္းလာေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး အေမရိကန္ ပုဂၢလိကအဖဲြ႔အစည္းေတြ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကုိ ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္လာေအာင္ အားေပးလုိတာေၾကာင့္ အခုလုိ ေဆာင္ရြြက္ရတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း  ဆိုပါတယ္။ ဧၿပီလတစ္ရက္ေန႔ မွာ ျမန္မာအစုိးရက လႊတ္ေတာ္ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပခဲ့တဲ့ေနာက္ အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ပိတ္ဆုိ႔ထားတာေတြကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့လာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ဥေရာပသမဂၢ (EU) ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ဒီသီတင္းပတ္ကုန္ ျပန္ေျပာင္း သုံးသပ္ဖုိ႔ ရွိေနရာမွာ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျပသေနပါတယ္။ အစုိးရအရာရွိေတြ အေပၚ ျပည္၀င္ခြင့္ ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားတာေတြ ဇန္န၀ါရီလမွာ ဖယ္ရွား ေပးလုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီလကုန္ပုိင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ထပ္မံေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဦးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း EU ႏုိင္ငံျခားေရးရာ အႀကီးအကဲ Catherine Ashton က အဂၤါေန႔မွာ ေျပာလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

IAEA ကိုယ္စားလွယ္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေစလႊတ္ေရး အစီအစဥ္ပ်က္

By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ဒုံးပ်ံနဲ႔ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈေတြ မလုပ္ဖုိ႔အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူထားတာေတြကုိ ဆက္လက္ လုိက္နာေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားက ေျပာဆုိလုိက္တဲ့ေနာက္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ေစလႊတ္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြ မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အဏုျမဴ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ (IAEA) ကေျပာလုိက္ပါတယ္။

မတ္လထဲမွာတုန္းက IAEA ေျပာခြင့္ရသူ Gill Tudor ရဲ႕ အဂၤါေန႔ေႏွာင္းပုိင္း ေၾကညာခ်က္ေၾကာင့္ ေျမာက္ ကုိရီးယားနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းအၿပီး ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔တဖဲြ႔ ေစလႊတ္ဖုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိထားတာေတြ ဆုံးခန္း ေရာက္ခဲ့ရတာပါ။

ေျမာက္ကုိရီးယားကေတာ့ အဂၤါေန႔ အေစာပုိင္းမွာပဲ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဒုံးပ်ံ လႊတ္တင္တဲ့အစီအစဥ္အေပၚ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီက ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ခဲ့တာကုိ လက္မခံတဲ့အေၾကာင္း တုံ႔ျပန္သြား ပါတယ္။ ေသာၾကာေန႔တုန္းက ဒုံးပ်ံပစ္လႊတ္တဲ့ အစီအစဥ္ဟာ ေျမာက္ကုိရီးယားအေပၚ ခန္႔မွန္းဖုိ႔ မလြယ္ႏုိင္တဲ့ အျပဳအမူေတြထဲက တခုအျဖစ္နဲ႔လည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ တဦးျဖစ္တဲ့Mark Toner က ေျပာခဲ့တာပါ။

ေျမာက္ကုိရီးယားကေတာ့ မုိးေလ၀သၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ဖုိ႔လုိ႔ ေျပာထားတဲ့ တာေ၀းပစ္ဒုံးပ်ံ ပစ္လႊတ္မႈ အစီအစဥ္ေတြကုိ ဆက္လုပ္သြားမယ္လုိ႔ အဂၤါေန႔မွာပဲ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈတခ်ိဳ႕ အေမရိကန္ ေလွ်ာ့ေပါ့လိုက္ျခင္း

By မခင္ျဖဴေထြး

ဧၿပီလအေစာပိုင္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ အထင္ကရ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္လာေအာင္္ တြန္းအားေပးႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကို အေမရိကန္က ဒီတပတ္အတြင္း ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူသားခ်င္း စာနာကူညီတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ေတြ၊ ဘာသာေရးနဲ႔ တျခားေသာ လူမႈေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးသြားမယ့္အေၾကာင္း အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အဂၤါေန႔က ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ၊ ပညာေရးနဲ႔ အားကစားလို က႑ေတြအျပင္ စီးပြားေရးအျမတ္ထုတ္ ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ စာသင္ေက်ာင္း၊ စာၾကည့္တိုက္နဲ႔ ေဆး႐ံု စတာေတြ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

ဘာသာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဘုရားေက်ာင္း အပါအ၀င္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးေတြ နဲ႔ မိဘမဲ့ကေလးေဂဟာ စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလက လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာျပည္သူေတြကို ေငြေၾကးအကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ ေအဂ်င္စီေတြ၊ လူပုဂၢဳိလ္ေတြရဲဲ႕ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းမႈေတြကို ခြင့္ျပဳတဲ့ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ိဳ႕ကို အေမရိကန္က ယာယီ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ပါတယ္။

အမည္ခံ အရပ္သားအစိုးရ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္တဲ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလကတည္းကစလို႔ ျမန္မာအစိုးရကို အထီးက်န္ထားတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ ႏွစ္ရွည္လမ်ားစြာ မူ၀ါဒေတြကေန ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔အညီ တံု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ႐ုပ္သိမ္းေပးသြားမယ္ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒကို အေမရိကန္ အုိဘားမား အစိုးရက ေျပာင္းလဲ ခ်မွတ္လာခဲ့တာပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေက်ာ္ကာလအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိိမ္အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခ်ိန္ျပည့္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မယ့္ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ခန္႔အပ္ဖို႔လည္း အေမရိကန္အစိုးရက စီစဥ္ထားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ျမန္မာအစိုးရ အရာရွိေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တခ်ိဳ႕ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ လည္ပတ္ခြင့္ ျပဳမွာျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈေတြအေပၚ ယခင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြနဲ႔ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို စစ္အစိုးရက ျငင္းဆန္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာအစိုးရကို လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ ပိတ္ပင္ခဲ့သလို အႀကီးတန္း ျမန္မာအစိုးရ အရာရွိေတြ အေမရိကန္ ျပည္၀င္ခြင့္ ဗီဇာ ပိတ္ပင္မႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ Bill Clinton ရဲဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႔ အေမရိကန္က ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအသစ္ေတြကို တားျမစ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက သြင္းကုန္ေတြကို တားျမစ္တဲ့ Burmese Freedom and Democracy Act ဥပေဒကို အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ အရာရွိေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအပါေတြကို အေမရိကန္ရဲ႕ ဘ႑ာေရးစနစ္ကို သံုးစြဲခြင့္ ပိတ္ပင္တဲ့ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္မႈေတြကိုေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ George W. Bush ရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ ခ်မွတ္ခဲ့သလို ကန္႔ကြက္ခံရသူေတြရဲ႕ စာရင္းကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ထပ္တုိးခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာပဲ Tom Lantos Block Burmese JADE Act လို႔ေခၚတဲ့ ေနာက္ထပ္ ပိတ္ဆို႔မႈ ဥပေဒတရပ္ကို ကြန္ဂရက္စ္လႊတ္ေတာ္က ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ ခ်မွတ္ႏုိင္ေရး ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠ႒ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ Tom Lantos နံမည္တပ္ထားတဲ့ ဒီဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပတၱျမားနဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းတို႔လို အဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲ တင္သြင္းခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ိဳ႕ ေလွ်ာ့ခ်ေပးမယ္လုိ႔ ေၾကညာခဲ့တဲ့တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အမ်ားႀကီး ေရွ႕ဆက္ လုပ္သြားရဦးမယ္ဆုိတာကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က သတိေပးေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနတာနဲ႔အမွ် အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဘက္ကလည္း ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆက္ၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးသြားမယ့္အေၾကာင္းလည္း ၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ပိတ္ဆို႔မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးတုံ႔ျပန္မႈ ျမန္မာအစိုးရ၊ NLD နဲ႔ NGO ႀကိဳဆို

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ တခ်ဳိ႕ကို ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တဲ့အေပၚ အဓိက ႏုိင္ငံေရးပါတီႀကီးျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ႀကိဳဆိုလိုက္သလို သမၼတအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္တဦးကလည္း ဒါဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္ လို႔ ျပည္တြင္း အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူတဦးကလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဘန္ေကာက္ကေန ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

အေမရိကန္အေျခစိုက္ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူထုအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ဆိုင္ရာ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီျမႇင့္တင္ေရးဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္ ဘ႑ာေငြေၾကးဆုိင္ရာကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေျဖေလွ်ာ့သက္သာေပးေတာ့မယ္လို႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ပင္လယ္ရပ္ျခားပိုင္ဆိုင္ပစၥည္းမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲေရးဆိုင္ရာ ႐ံုးကေန အဂၤါေန႔မွာ ေၾကညာခဲ့တာပါ။

ဒီလိုေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ NLD ရဲ႕သေဘာထားကို ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဉာဏ္၀င္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ ႀကိဳဆိုတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္သာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။"

သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ကလည္း လုပ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

"နံပါတ္တစ္၊ အလြန္ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ-ေနာ္၊ နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က democratization လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိိန္မွာ အေထာက္အကူေတြ အမ်ားႀကီးရတာေပါ့။ လိုခ်င္တဲ့ ခရီးကို ေစာေစာေလး ေရာက္တာေပါ့ဗ်ာ။"

ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အခုေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလုိက္တာေတြထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ ထြက္ေျပး ပုန္းေအာင္းေနရသူေတြအတြက္ အ၀တ္အထည္၊ အစားအစာနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ကူညီေထာက္ပံ့တာအျပင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား ေလ့လာသင္ယူေရးနဲ႔ စာမတတ္သူ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစတဲ့ စီမံကိန္းေတြ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အားကစားက႑ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေတြ အတြက္လည္း အက်ဳံး၀င္ပါတယ္။

ဒီိစီမံကိန္းေတြအတြက္ဆိုၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္တာဟာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစမယ္လို႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ယံုၾကည္ပါတယ္။

"က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာကေတာ့ ဒီ လုပ္ငန္းရဲ႕ အေသးစိတ္က႑ေတြကေပါ့- အခုသြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ က အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ သြားေနတယ္ဆိုတာကို လက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ အတိုးအေလွ်ာ့ေလးနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ အဲဒီေတာ့ လူမႈေရးကိစၥေတြ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥေတြဆိုတာ အမ်ားႀကီးပါ။ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒီလုပ္ငန္းေတြအမ်ားႀကီးအေပၚမွာ ေလွ်ာ့လိုက္ေတာ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြဟာ ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာပဲ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျဖေလွ်ာ့လာတာျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာလည္း ဥေရာပႏုိင္ငံေတြဘက္က ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေတာ့မယ့္ အသံ ေတြကိုလည္း ၾကားေနရပါတယ္။ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ မၾကာခင္ကာလအတြင္းမွာ ထပ္ၿပီးေျဖေလ်ာ့လာဖို႔ ျမင္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္က ဆိုပါတယ္။ 

"အခုဟာက လူတစ္ေယာက္ေျပးေနတဲ့အခါမွာ အေပၚမွာ ဆန္အိတ္ထမ္းၿပီးေတာ့ မလိုအပ္တဲ့ အေလး အပင္ေတြနဲ႔ ေျပးေနရတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဆိုေတာ့..ခရီးက ျမန္ျမန္ထက္ထက္ မေရာက္ဘူးေပါ့။ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ေလ်ာ့က်သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ေက်ာေပၚမွာ ရွိေနတဲ့ အေလးကလည္း က်သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ က်သြားတယ္ဆိုရင္ သြားသေလာက္ခရီးက ေရာက္မွာေပါ့။"

သမၼတရဲ႕ အၾကံေပးပုဂိၢဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ပါ။

ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာအေျခစိုက္တဲ့ တမၸာဒီပအင္စတီက်ဴဆိုိတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း NGO တခုက ၫႊန္ၾကားေရးမႉးပါ။ ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ မႈေတြေၾကာင့္ ဆိုခဲ့ပါ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးမွာ အခက္အခဲ အဟန္႔အတားေတြ အမ်ားအျပား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့အတြက္ အခုလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တာဟာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကတည္းက လုပ္သင့္ခဲ့တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေလာကမွာလည္း ၾကာၿပီေလ။ NGO လည္း လုပ္ေနတယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ ဗမာျပည္က လုိအပ္ခ်က္ေတြကလည္း မ်ားတယ္။ ကိုယ့္ donor ေတြ၊ fun ေတြက ႏုိ္င္ငံျခားကေန သြင္းမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရပါတယ္။ တျခား INGO (InternationalNGO) ေတြလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ကေတာ့ local NGO ပဲေပါ့။ အခုလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီ၊ တျခားလိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အခုဟာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ sanction ကို ေရြးၿပီးေတာ့ ေလွ်ာ့လုိက္တာေပါ့။ အဲဒါကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ အက်ဳိးရွ�€