27.04.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, April 26, 2012 at 8:15pm 

တရား႐ုံးမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ခ်ားစ္ေတလာခ်ားစ္ေတလာ အျပစ္ရွိေၾကာင္း တရား႐ုံး ဆုံးျဖတ္

လိုက္ေဘးရီးယား ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ခ်ားစ္ေတလာကို အျပစ္ရွိေၾကာင္း သည္ဟိတ္ၿမိဳ႕ မွာရွိတဲ့ အထူးခုံ႐ုံး တစ္ခုကေန ဆုံးျဖတ္ခဲ့ ပါတယ္။ သူဟာ လူမဆန္စြာ ျပဳမူတဲ့ ရာဇဝတ္မႈ၊ လူသတ္မႈ၊ အဓမၼျပက်င့္မႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ကူညီအားေပးခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရတယ္လို႔ တရား႐ုံးက ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။

၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြက ျပည္တြင္းစစ္ အတြင္း အိမ္နီးခ်င္း ဆီးရာလီယြန္းက RUF သူပုန္အဖြဲ႕ကို မစၥတာ ေတလာက ကူညီ ပံ့ပိုးမႈ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြဟာ ရာဇဝတ္မႈ ေျမာက္ေနတယ္လို႔ တရားသူႀကီးက ေျပာပါတယ္။

ဆီရာလီယြန္း ပဋိပကၡေတြ အတြင္း သူပုန္အဖြဲ႕ကေန သတ္ျဖတ္တာ၊ မတရားျပဳက်င့္တာနဲ႔ ကိုယ္လက္ အဂၤါျဖတ္ေတာက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာဟာ သက္ေသ အေထာက္အထား ျပႏိုင္တဲ့ ကိစၥေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ တရားသူႀကီးက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီျပစ္မႈေတြ အားလုံးကို ခ်ားစ္ေတလာ တစ္ ဦးတည္းက အျပစ္ရွိ ေနသလား ဆိုတာကိုေတာ့ တရားသူႀကီးက မေျပာပါဘူး။ ဒီတရား႐ုံး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ ခ်ားစ္ေတလာကို တရားစြဲ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးၿပီး ငါးႏွစ္နီးပါး အၾကာက်မွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ကြင္းဆင္း ပညာေပး လုပ္ေနစဥ္ရန္ကုန္က WHO စည္းေဝးပြဲ

အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏိုင္ငံေတြမွာ လူေတြကို အေသေစာေစတဲ့ ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာ ဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ အပါအဝင္ ဆီးခ်ိဳ၊ ကင္ဆာ စတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ အေၾကာင္း သုံးရက္ၾကာ စည္းေဝးပြဲ တခု က်င္းပ ခဲ့ပါတယ္။

ဒီေရာဂါေတြေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံ ေတြမွာ တႏွစ္ကို လူေပါင္း ကိုးသန္း အသက္ ဆုံး႐ႈံးေနရၿပီး ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီေရာဂါ ေၾကာင့္ပဲ ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း အေျမာက္အျမား ေသဆုံးေနတယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ၾကပါတယ္။

အာဆီယံ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံ ဆယ့္တႏိုင္ငံက ဒီေရာဂါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္သလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ဒီစည္းေဝးပြဲမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာလည္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာ ဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ အျဖစ္ မ်ားလာၿပီး ဒီေရာဂါေတြနဲ႔ ေသဆုံးသူေတြ ပိုမ်ားလာပါတယ္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာ ဆိုင္ရာ ေရာဂါ အပါအဝင္ ဆီးခ်ိဳ၊ ကင္ဆာနဲ႔ အသက္႐ႈ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြကို ကုသေပးတဲ့ အပိုင္းမွာ တကမၻာလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ လာမယ့္ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ အတြင္းမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၇ ထရီလီယံေလာက္ထိ သုံးစြဲရဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေနပါတယ္။

ႏို႔ဖိုး ဒုကၡသည္ စခန္းက ဆႏၵျပပြဲထိုင္းနယ္စပ္က ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ဆႏၵျပ

ထိုင္း ျမန္မာ နယ္စပ္ မဲေဆာက္ ေတာင္ဘက္က ႏို႔ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဒုကၡသည္ႏွစ္ရာေလာက္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ဆႏၵ ျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ဆႏၵျပတဲ့သူ ႏွစ္ရာေလာက္ဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စစ္ ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။

သူတို႔ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလၽွာက္ ထားတာ ဆယ္ႏွစ္ ေက်ာ္ၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒုကၡ သည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရေသးသလို လြန္ခဲ့ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ကေန ကေန႔ထိ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရၿပီးေတာ့ တတိယ ႏိုင္ငံေတြကို သြားၿပီး အေျခခ်ခြင့္ ဆိုင္ငံ့ခံထား ရသူေတြ စုၿပီး ဗုဒၶဟူးေန႔ မနက္က ႏို႔ဖိုး ဒုကၡသည္ စခန္းက ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာ မင္းႀကီး႐ုံးေရွ႕မွာ ဆႏၵ ျပခဲ့ပါတယ္။

ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရဖို႔ အတြက္ ေလၽွာက္ထားဆဲ ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း ထိုင္းအစိုးရက ဆိုင္းငံ့ထားတာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ ရွိသြားၿပီ ျဖစ္ၿပီး တတိယ ႏိုင္ငံ ထြက္ဖို႔ အတြက္ ဒုကၡသည္ တခ်ိဳ႕ကိုလည္း ဆိုင္းငံ့ခံထားရတဲ့ အတြက္ UNHCR နဲ႔ ထိုင္းအစိုးရကို သိေအာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵ ထုတ္ေဖၚတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆႏၵလာျပသူ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုမ်ိဳးမင္း ေအာင္က ေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို UNHCR က တာဝန္ ရွိသူေတြက လက္ခံယူၿပီး သူ တို႔ရဲ႕ အထက္ အဆင့္နဲ႔ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြဆီကို တင္ျပေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရဖို႔က Provincial Administration Board လို႔ေခၚတဲ့ တာခ္ခ႐ိုင္က ဒုကၡသည္ စီစစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရး ဘုတ္အဖြဲ႕ေပၚ မူတည္ ၿပီးေတာ့ တတိယ ႏိုင္ငံေတြ သြားရေရးကလည္း အိမ္ရွင္ ႏိုင္ငံေတြေပၚ မူတည္တယ္လို႔ မဲေဆာက္ UNHCR ႐ုံးက အရာရွိ တေယာက္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဒီလို ဆႏၵ ျပၾကတာကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္တုံးက ျမ၀တီခ႐ိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးေဆာင္ တဲ့ အဖြဲ႕ဟာ ဒီေကဘီေအရဲ႕ ဆုံဆည္းၿမိဳင္႐ြာမွာ အုန္းျပန္႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္ ေနရာ ခ်ထားေပးဖို႔နဲ႔ ႏို႔ဖိုး ဒုကၡသည္ ေတြကိုေတာ့ ႏို႔ဖိုး ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ျမန္မာ ဖက္က စူးကလိ ၿမိဳ႕နယ္ခြဲမွာ ျပန္လည္ ေနရာ ခ်ထားေပးဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဆႏၵျပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္က စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႏို႔ဖိုး ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက စစ္ျဖစ္တဲ့ ေဒသက လူေတြ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးမွာ ပါ၀င္သူေတြနဲ႔ အိုးအိမ္နဲ႔ သူတို႔႐ြာေတြကို စြန္႔ၿပီး ထြက္ေျပးလာသူ ဒုကၡသည္မဟုတ္ပဲ တတိယ ႏိုင္ငံေတြကို သြားခ်င္သူေတြလို႔ ယူဆရသူေတြ စုစုေပါင္း တေသာင္းေက်ာ္ေလာက္လက္ရွိ ေနထိုင္ေနတယ္လို႔ တာခ္ခ႐ိုင္က ထိုင္းအာဏာ ပိုင္ေတြ စာရင္းအရ သိရပါတယ္။

အဲဒီထဲက နယ္စပ္က စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စစ္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ား ၾသစေတးလ်၊ နယူးဇီလန္၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါနဲ႔ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြကို သြားၿပီး အေျခ ခ်သူေတြလည္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ရွိတယ္လို႔ UNHCRနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ေျပာင္းေ႐ႊ႕ ေနရာ ခ်ထားေပးတဲ့ အိုင္အိုအမ္ အဖြဲ႕ စာရင္းေတြ အရ သိရပါတယ္။

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဝီလ်ံဟိတ္ၿဗိတိန္က ျမန္မာနဲ႔ စီးပြားေရး၊ သံတမန္ေရး တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္မယ္

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး၊ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံေရးေတြ တိုးျမႇင့္ႏိုင္ဖို႔ အားေပး လုပ္ေဆာင္ သြားမယ္လို႔ စင္ကာပူကို ေရာက္ေနတဲ့ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဝီလ်ံဟိတ္က ေျပာပါတယ္။

ဒီလို မဆုံးျဖတ္ခင္မွာ ျမန္မာ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔လည္း ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္မႈေတြ လုပ္ခဲ့သလို ၿဗိတိန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ ေၾကာင္း မစၥတာ ဟိတ္က စကၤာပူက ေဆြးေႏြး ေဟာေျပာမႈ တစ္ခုမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အနာဂတ္ကာလ စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈ လုပ္ရာမွာ က်င့္ဝတ္နဲ႔အညီ တာဝန္သိသိ လုပ္ေဆာင္မယ့္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ ေတြကိုလည္း အားေပးသြားမယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး ၿဗိတိန္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံႏိုင္မႈ အခြင့္အလမ္း အေျခအေနေတြကို ကမၻာဘဏ္ နဲ႔ အာရွ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ေတြနဲ႔ ပူးတြဲၿပီး အကဲျဖတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ မစၥတာ ဟိတ္က ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး ၿဗိတိန္ဟာ ေနျပည္ေတာ္ မွာလည္း သူ႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခား ေရးဆိုင္ရာ အထူး႐ုံး တစ္ခု ဖြင့္ဖို႔လည္း ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

အစၥလမ္မာဘတ္ၿမိဳ႕က တရား႐ုံးခ်ဳပ္ကို ေရာက္လာတဲ့ မစၥတာ ဂီလာနီပါကစၥတန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီလာနီအမႈ အယူခံဝင္မည္

ပါကစၥတန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယူဆြတ္ ရာဇာ ဂီလာနီကို တရား႐ုံး မထီမဲ့ ျမင္ျပဳမႈနဲ႔ အျပစ္ရွိ ေၾကာင္း ဗဟို တရား႐ုံးရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အေပၚ အယူခံ တင္မယ္လို႔ သူ႕ရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြက ေျပာပါတယ္။

ပါကစၥတန္ သမၼတ အဇစ္ အလီ ဇာဒါရီကို အဂတိ လိုက္စားမႈနဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ အာဏာပိုင္ ေတြကေန အမႈဖြင့္ ႏိုင္ေအာင္ ဆြစ္ဇာလန္ အာဏာပိုင္ေတြဆီ စာေရးသား ေပးပို႔ဖို႔ တရား႐ုံး ကေန မစၥတာ ဂီလာနီကို ၫႊန္ၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ဒါကို မလိုက္နာ တာဟာ တရား႐ုံးရဲ႕ အမိန္႔ကို မေလးမစား ျပဳတယ္ဆိုၿပီး တရား႐ုံးက သူ႕မွာ အျပစ္ ရွိေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တရားသူႀကီး ေတြက သူ႕ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို ဆက္လက္ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။

ပါကစၥတန္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ နဝပ္ဇ္ ရွာရစ္ဖ္ ကေတာ့ မစၥတာ ဂီလာနီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ ဆက္လက္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ေနတာဟာ ပါလီမန္ကို ေစာ္ကားသလို ျဖစ္ေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႏႈတ္ထြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။

အတိုက္အခိုက္ခံရတဲ့ အေဆာက္အအုံဆီးရီးယားတိုက္ခိုက္မႈ အေသးစိတ္ထြက္ေပၚ

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ ဟားမားၿမိဳ႕မွာ ဗုဒၶဟူး ေန႔တုန္းက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြ အပါအဝင္ လူအမ်ားအျပား သတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ တိုက္ခိုက္မႈအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။

ဟားမားၿမိဳ႕ ေတာင္ပိုင္းက အေဆာက္အအုံ တစ္ခုတိုက္ခိုက္ခံရလို႔ လူ ၇၀ ေသဆုံးခဲ့တယ္လို႔ အတိုက္အခံ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာ ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး ဒါဟာ အစိုးရတပ္ေတြကေန ဗုံးႀကဲ တိုက္ခိုက္လို႔၊ ေနာက္ၿပီး မစ္ဇိုင္း ဒုံးလက္နက္ နဲ႔ ပစ္လို႔ ျဖစ္ရတာလို႔ သူတို႔က စြပ္စြဲပါတယ္။

အင္တာနက္ေပၚမွာ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြ တင္ထားတဲ့ ဗီဒီယိုထဲမွာေတာ့ အပ်က္အစီးပုံ ထဲကေန အေလာင္းေတြကို သူတို႔ ဆြဲထုတ္ရပုံကို ျပသထားပါတယ္။

အစိုးရ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွာ ေဖာ္ျပတာကေတာ့ လူ ၁၆ ဦး ေသဆုံးတယ္လို႔ ေၾကျငာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီအေဆာက္ အအုံဟာ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြရဲ႕ ဗုံးထုတ္လုပ္တဲ့ စက္႐ုံလို႔ ျပန္လည္ စြပ္စြဲပါတယ္။

ေနာက္ျဖစ္ရပ္ တစ္ခုေတာ့ လူတစ္ဦးကို လုံၿခဳံေရး တပ္သားေတြက အရွင္လိုက္ ေျမျမဳပ္ ပစ္တယ္လို႔ ယူဆေကာင္း ယူဆႏိုင္တဲ့ ဗီဒီယို တစ္ခုကို တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြက အင္တာနက္ ေပၚကေန ျဖန္႔ခဲ့ပါတယ္။

က်မ္းက်ိန္လႊာ စာသား ျပင္ေရးက ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ မဟုတ္လို႔ ေဒၚစုေျပာ

ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ NLD အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီ အမတ္ေတြ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုရာမွာ ပါဝင္တဲ့ စကားအသုံး အႏႈန္း မျပင္ႏိုင္ ေသးတဲ့ ကိစၥဟာ နည္းနာပိုင္း ျပႆနာသာ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ အျဖစ္ မယူဆ ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က အီတလီ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥတာ ဂ်ဴလီယို တာဇိ (Giulio Terzi) နဲ႔ ၾကာသပေတးေန႔ မနက္က ေတြ႕ဆုံ အၿပီး ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အခုလို ေျပာခဲ့တာပါ။

ဒီကိစၥဟာ အန္အယ္လ္ဒီ အမတ္ေတြ လႊတ္ေတာ္ မတက္ႏိုင္ ၾကေသးတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ မွာပဲ NLD အေနနဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္အတြင္း ဝင္ေရာက္ေရးဟာ သိပ္မၾကာခင္ အခက္အခဲ မရွိဘဲ ေျပေျပ လည္လည္ ျဖစ္သြားမယ္ လို႔ သူေမၽွာ္လင့္ေၾကာင္း လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

NLD ပါတီအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ လုပ္ငန္းေတြ နဲ႔သာမက လႊတ္ေတာ္တြင္း ဝင္ေရာက္ၿပီး ျပည္သူေတြ အတြက္ အလုပ္ အေကၽြးျပဳ သြားႏိုင္မယ္ လို႔ ေမၽွာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္ႏွင့္ ေနၾကၿပီးသား တိုင္းရင္းသား အမတ္ေတြနဲ႔ တျခား ပါတီေတြက လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီ အမတ္ေတြ ကို လႊတ္ေတာ္တြင္း လာဖို႔ တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။

တသီး ပုဂၢလေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ပါတီေတြ နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ပါတီေတြ ပါဝင္တဲ့ ပါတီေပါင္း ၁၄ ပါတီ က ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေ႐ႊမန္းကို ဧၿပီ ၂၅ ရက္ေန႔က သေဘာထား ေပးပို႔ ထားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကိုလည္း ၂၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံး ထား လူကိုယ္တိုင္ သြားေပးဖို႔ မ်ားတယ္လို႔ RNDP ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီဥကၠဌ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။

ႀကံ႕ခိုင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ ဘက္က သေဘာထား ႀကီးဖို႔လည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ အခုလို သေဘာထား တင္ျပခဲ့တာဟာ လက္ရွိ အေျခ အေန အထိ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီးသား အေျခ အေန ေတြ အလဟႆ ျဖစ္မသြားရ ေလေအာင္ ရည္႐ြယ္ တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

အေရွ႕ ဥေရာပ မွာ တ႐ုတ္ ပိုျမႇဳပ္ႏွံခ်င္

အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း တေသာင္းထိ ေခ်းမယ္

တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ဥေရာပ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ပိုင္း ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး တိုးခ်ဲ႕ ဖို႔ အတြက္ ေခ်းေငြနဲ႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ကမ္းလွမ္း ခဲ့ပါတယ္။

အက်ိဳးတူ စီမံကိန္း ေတြအတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း တေသာင္းထိ ေခ်းေငြကို တ႐ုတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္ၾကားေပါင္က ကမ္းလွမ္း ခဲ့တာပါ။

တ႐ုတ္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ရန္ပုံေငြ မတည္ေပးမွာ ျဖစ္ၿပီး အေျခခံ လမ္းပန္း အေဆာက္အအုံေတြ၊ နည္းပညာသစ္ ေတြနဲ႔ သဘာဝ စြမ္းအင္ ကိစၥ ေတြမွာ အခြင့္အလမ္း ရွာေဖြ သြားမယ္လို႔ ဥေရာပ ခရီးစဥ္ အတြင္း ပိုလန္ကို ေရာက္ေန ခ်ိန္မွာ မစၥတာ ဝမ္က ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ေဒသတြင္း ပို႔ကုန္ တိုးျမႇင့္ေရး အတြက္ ေမၽွာ္လင့္ေၾကာင္း လည္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ဟာမာၿမိဳ႕မွာ ေပါက္ကြဲမႈႀကီး ျဖစ္ခဲ့အျမန္ဆုံး အပစ္ရပ္ဖို႔ ဘန္ေျပာ

ဆီးရီးယား အစိုးရက လူေန ထူထပ္ရာ အရပ္ေတြကို ဆက္ ဗုံးႀကဲ ေနတဲ့ အတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သတိေပး လိုက္တယ္လို႔ ကုလ သမဂၢ အတြင္းဝန္ခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္က ဆိုပါတယ္။

ဆီးရီးယား အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ မူလ သေဘာတူ ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စီမံခ်က္ကို မလိုက္နာ ေၾကာင္း ကုလ သမဂၢ အပစ္ရပ္ အကဲခတ္ ေတြက သတင္းပို႔ တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ ဒီ အစီအစဥ္ကို လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီဝင္ အားလုံး ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ ဆြဲထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို လက္မခံႏိုင္စရာ အေနအထားကို အျမန္ဆုံး အဆုံးသတ္ဖို႔လည္း မစၥတာ ဘန္က ဆိုပါတယ္။

ဟာမာၿမိဳ႕မွာ ေပါက္ကြဲမႈႀကီး ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ဒီလို ေျပာၾကား ခဲ့တာပါ။

လူ ၇ဝ ေလာက္ ေသဆုံးတယ္လို႔ အတိုက္အခံေတြက ဆိုပါတယ္။

အစိုးရ ကေတာ့ ဒီအေဆာက္အအုံဟာ ဗုံးလုပ္တဲ့ ေနရာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ခ်ားစ္ေတလာ အမႈ ဆီရီယား လီယြန္းမွာ ႀကိဳ

ကိုယ္လက္ အဂၤါျဖတ္ေတာက္ခံရ ေဆြမ်ိဳးေတြ ေပ်ာက္ဆုံးသြား

လိုင္ေဘးရီးယား သမၼတေဟာင္း ခ်ားလ္စ္ေတလာကို ဆီရီယား လီယြန္း သူပုန္ေတြကို ကူညီခဲ့မႈနဲ႔ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္တာကို ျပည္တြင္းစစ္ ကာလ သူပုန္ ႏွိပ္စက္တာ ခံခဲ့ရသူေတြက ႀကိဳဆို ခဲ့ၾကပါတယ္။

ကိုယ္လက္ အဂၤါျဖတ္ေတာက္ခံရတာ ေဆြမ်ိဳးေတြ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတာေတြကို ႀကဳံခဲ့ရသူ အမ်ားအျပားက တရားက ခုမွ စီရင္ႏိုင္ ေတာ့တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

မည္သူ တဦးတေယာက္မွ ဥပေဒ အထက္မွာ မရွိေၾကာင္း ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္က ျပလိုက္တာပဲလို႔ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြ ကလည္း ဆိုပါတယ္။

၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြ အတြင္း ဆီးရာလီယြန္း ျပည္တြင္းစစ္ မွာ RUF သူပုန္အဖြဲ႕ရဲ႕ လူသတ္ အဓမၼက်င့္တာ လက္ေတြ ျဖတ္ခဲ့တာ ေတြဟာ နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ေစာခဲ့ၿပီး မစၥတာ ေတလာ ကူညီ ေထာက္ပံ့ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြဟာ ရာဇဝတ္မႈ ေျမာက္ေနတယ္လို႔ သည္ဟိတ္ဂ္ၿမိဳ႕ ကုလ သမဂၢ တရား႐ုံး တရားသူႀကီးက ေျပာပါတယ္။

KIO ဌာနခ်ဳပ္ စစ္တပ္ဝိုင္း

ေကအိုင္ေအ နဲ႔ ျမန္မာတပ္ တိုက္ပြဲ ျပင္းထန္

အခု ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ ေကအိုင္အို ရဲ႕ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ အနီးတဝိုက္မွာ အစိုးရ စစ္တပ္ေတြက လက္နက္ခဲယမ္း နဲ႔ တပ္အင္အားေတြ တိုးခ်ဲ႕ ၿပီး ခ်ဥ္းကပ္မႈ ျပဳလာတယ္ လို႔ ၾကားရပါတယ္။ အရင္ က အစိုးရတပ္ေတြက လိုင္ဇာနဲ႔ ၁ဝ မိုင္ အကြာ မွာ ရွိေပမယ့္ အခု ၄ မိုင္ ၅ မိုင္ အကြာအေဝး မွာ ခ်ဥ္းကပ္ ေနရာယူေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေကအိုင္ေအ တာဝန္ခံ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။

အစိုးရတပ္ေတြ လိုင္ဇာ ဌာနခ်ဳပ္ နဲ႔ နီးကပ္လာတာနဲ႔ အမၽွ တိုက္ပြဲေတြ လည္းျပင္းထန္ လာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္က ဆိုရင္ လိုင္ဇာ ဌာနခ်ဳပ္ အဝင္လမ္းက လဂ်ားယန္ အနီးမွာ ပစ္ခတ္မႈ ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ လဂ်ားယန္ ကေန လိုင္ဇာ သြားရင္ ကားနဲ႔ဆို၊ ၁၅ မိနစ္ ပဲ ကြာတဲ့ ခရီးပါ။ ဒါ့အျပင္ ေကအိုင္ေအ လႈပ္ရွားတဲ့ နမ့္ဆန္ယန္၊ နားလုံ နဲ႔ ဆိုင္မိုင္ ဘက္မွာ တိုက္ပြဲ ေတြ ျပင္းထန္ေၾကာင္း ေကအိုင္ေအ မွ တာဝန္ခံ တဉီးက ဘီဘီစီ ကို ရွင္းျပပါတယ္။

အစိုးရ စစ္တပ္ေတြ ဟာလည္း အခု တပတ္၊ ႏွစ္ပတ္ အတြင္းမွာ စစ္အင္အား၊ လက္နက္ခဲယမ္း နဲ႔ ရိကၡာ ေတြ ကို နယ္ေျမ အဖက္ဖက္ ကေန ပို႔ေဆာင္ေပး ေနတာပါ။ လက္နက္ႀကီးေတြ ကို ဆိုရင္ ေလေၾကာင္းနဲ႔ ပို႔ေဆာင္ေနၿပီး တပ္အင္အား ကိုေတာ့ ျမစ္ႀကီးနား ဗန္းေမာ္ ကားလမ္း၊ ျမစ္ႀကီးနား လိုင္ဇာ ကားလမ္း ကေန ပို႔ေဆာင္ေနတါပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ ကလည္း မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ဂ်ယ္ဘက္ ကေန မဂ်ာယန္ နဲ႔ လိုင္ဇာ ဘက္ကို စစ္ကားေတြ အမ်ားအျပား ဝင္လာတါ ေတြ႕ ရေၾကာင္း လြယ္ဂ်ယ္ ေဒသခံ ေတြက ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ အတြက္ ေဒသ အတြင္း တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္လာဖို႔ ရွိေနလို႔ ေဒသခံေတြ စိုးရိမ္ ပူပန္ေနၾကပါတယ္။

ျႏဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈအတြက္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ တ႐ုတ္ ကာကြယ္ႏုိင္မည္မဟုတ္

By VOA (ျမန္မာပုိင္း)

တကယ္လုိ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကေန  ႏ်ဴကလီယား စမ္းသပ္မႈေတြ တတိယ အႀကိမ္ထပ္ၿပီး လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့  တရုတ္ႏိုင္ငံက သံတမန္ေရးရာ  အကာအကြယ္ေတြ ေပးႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဖူးလို႔ တရုတ္အစိုးရထိမ္းခ်ဳပ္မႈ ရွိတဲ့ သတင္းစာႀကီးတေစာင္မွာ  ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။

တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ နဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိတဲ့ Global Times သတင္းစာမွာ ၾကာသပေတးေန႔က အခုလိုေဖၚျပၿပီး ျပင္းထန္စြာ  သတိေပးလုိက္တာေၾကာင့္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ကစၿပီး ေျမေအာက္ ႏ်ဴကလီယား စမ္းသပ္မႈေတြလုပ္ေနတဲ့  ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရက  တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ စမ္းသပ္မႈေတြ ထပ္ၿပီး လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတယ္ဆိုတဲ့  ခန္႔မွန္းမႈေတြ   ပိုမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။   

တရုတ္ႏိုင္ငံက ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ့  ဘယ္စမ္းသပ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုမွ လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး  တကယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္ကဆက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္  သံတမန္ေရး လုပ္ေဆာင္မႈ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ ကူညီပ့ံပိုးမႈေတြ ေပးႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ ဖူးလို႔ ဆိုပါတယ္။  ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ့  လာမယ့္  ဘယ္ရန္စ လုပ္ေဆာင္မႈ တိုင္းကိုတုန္႔ျပန္ သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ 

ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ့  အရင္တုန္းက ႏ်ဴလီယား စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေနရာ ၂ ခုစလံုးမွာ လႈပ္ရွားမႈ အသစ္ေတြ လုပ္ေနတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး ေကာင္းကင္ဓါတ္ပံု ေတြကို ေတာင္ကိုရီးယားက VOA နဲ႔ တျခား သတင္းဌာနေတြကို ျပသခဲ့ပါတယ္။

ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြကို ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ့ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္မႈ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတြ႔လာရတာမို႔လည္း  သံသယေတြက ပိုႀကီးထြားလာခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္မႈနဲ႔ အတူ အရင္ စမ္းသပ္မႈေတြမွာ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ရမႈေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ စမ္းသပ္မႈေတြလုပ္ဖို႔ က်ိဳးစားလာတဲ့ အေနအထားေတြလည္း ျမင္ေနရပါတယ္။

ပါကစၥတန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကုိ ေထာင္ဒဏ္တစ္ရက္ ခ်မွတ္

By VOA (ျမန္မာပုိင္း)

ရံုးေတာ္ကို မေထမဲ့ျမင္ျပဳမႈနဲ႔ ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔၊ ပါကစၥတန္တရားရံုးခ်ဳပ္က ပါကစၥတန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယူဆြတ္ရာဇာဂီလာနီ (Yousuf Raza Gilani) အေပၚ အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္တာေၾကာင့္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရာရံုး ခ်ဳပ္တို႔ၾကားက အားၿပိဳင္လြန္ဆဲြပဲြ ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ အာဆစ္ဖ္ အလီ ဇါဒါရီ (Asif Ali Zadari) အေပၚ အရင္ကစဲြဆိုခဲ့ဖူးတဲ့ လာဘ္စားမႈကို အမႈျပန္ဖြင့္ဖို႔ တရားရံုးက ညႊန္ၾကားခဲ့တာကို၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီလာနီက မလိုက္နာပဲေနခဲ့တာေၾကာင့္၊ ပါကစၥတန္ရဲ႕ အျမင့္ ဆံုး  တရားရံုးခ်ဳပ္က မစၥတာဂီလာနီအေပၚ ရံုးေတာ္ကို မေထမဲ့ျမင္ျပဳမႈနဲ႔ ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔၊ ဧၿပီ(၂၆) ရက္ေန႔က စီရင္ခ်က္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ရံုးေတာ္ကို မေထမဲ့ျမင္ျပဳမႈနဲ႔ မစၥတာ ဂီလာနီဟာ ေထာင္ဒဏ္ (၆)လ အထိ အျပစ္ေပးခံရႏိုင္ဖို႕ ရိွေပမယ့္၊ တရားရံုးခ်ဳပ္က မစၥတာဂီလာနီကို ရံုးမင္းတစ္ထိုင္ ျပစ္ဒဏ္ပဲ ခ်မွတ္ခဲ့ပါ တယ္။

ဒါေပမဲ့ ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔ စီရင္ခဲ့တာေၾကာင့္ မစၥတာဂီလာနီကို ႏိုင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ အရည္အခ်င္းမျပည့္ မီွေတာ့သူအျဖစ္၊ လႊတ္ ေတာ္က သတ္မွတ္ၿပီး၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးက ဖယ္ရွားခံရမယ့္အလားအလာရိွေနပါ တယ္။

တရားရံုးခ်ဳပ္ရဲ႕စီရင္ခ်က္က တရားေရးမ႑ိဳင္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရပိုင္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္သတိေပး လိုက္ျခင္း  ျဖစ္တယ္လို႔၊ ပါကစၥတန္ဥပေဒေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ ဘာဘာ ဆတၱား (Babar Sattar)က ဆိုပါ တယ္။ က်င့္၀တ္နဲ႔ သမာဓိခိုင္က်ည္မႈ ရိွမရိွဆိုတဲ့ ရႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ေတာ့၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီလာနီဟာ တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ သမာဓိ မရိွသူ ျစဖ္ေနတယ္လို႔၊ မစၥတာဆတၱားက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရားရံုးရဲ႕ စီရင္ခ်က္ဟာ ဂရုတစိုက္နဲ႔ မွ်တတဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ေရးကို ေဖါက္ဖ်က္ေၾကာင္း ျပသေနတယ္လို႔လည္း၊ သူက ဆိုပါတယ္။

မစၥတာဂီလာနီကို ခ်မွတ္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ဟာ  အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္းမွာ အေရးအခင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ တဲ့ ေနာက္ဆက္တဲြမ်ိဳး မေပၚေပါက္ေစေရးဆိုတဲ့ အခ်က္ကို၊ မေလးစား မလိုက္နာရာ က်ေနတယ္လို႔၊ မစၥတာဆတၱားက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီလာနီရဲ႕ ေရွ႕ေန အိုင္ဇတ္အာဆန္ (Aitzaz Ahsan) က သူ႔ရဲ႕အမႈသည္ဟာ တရားရံုးခ်ဳပ္မွာ အယူခံ၀င္မယ္လို႔ ေျပာဆိုလိုက္ၿပီး၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း န၀ပ္ရွရစ္ဖ္ (Nawaz Sharif) အပါအ၀င္၊ အတိုက္ အခံ ေခါင္း ေဆာင္ေတြက မစၥတာဂီလာနီကို ရာထူးကႏႈတ္ထြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။

ကမၻာ့ဘဏ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ံုးခဲြဖြင့္မည္

By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ကမၻာ့ဘဏ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာမယ့္ဇြန္လအတြင္း ႐ံုးဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ေနၿပီလို႔ မေန႔က ၾကာသပေတးေန႔ က ေၾကညာလိုက္ ပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျပန္လည္ အဆက္အသြယ္လုပ္ရာ မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိိုလားတဲ့ အစိုးရက ႏိုင္ငံရဲ႕ ေႂကြးၿမီေတြျပန္ဆပ္ဖို႔နဲ႔ တိက်မွန္ကန္တဲ့ စီးပြားေရး စာရင္းဇယားေတြ တင္ျပမႈေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လို႔ ကမၻာ့ ဘဏ္ရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသေရးရာ ဒုဥကၠ႒ Pamela Cox ကေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

ကမၻာ့ဘဏ္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြလိုပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္ မႈေတြကို တဆင့္ခ်င္း တုံ႔ျပန္သြား မွာျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြက္လိုအပ္တဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအကူအညီေတြ အျပင္ ရသံုးမွန္းေျခ ေငြစာရင္းနဲ႔ စီးပြားေရး ရာေတြကို ကမၻာ့ဘဏ္ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ဆန္းစစ္အကဲခတ္ သြားမယ္လို႔ Ms. Cox က ေျပာပါတယ္။

ကမၻာ့ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အျပည့္အ၀ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမၻာ့ဘဏ္ကို ေပးဆပ္ရန္ က်န္ရွိေနတဲ့ ေဒၚလာ ၃၉၃ သန္းနဲ႔ ADB အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္အေပၚ တင္ရိွေန တဲ့ ေဒၚလာသန္း ၅၀၀ ကိုအရင္ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ၾကရဖို႔ ရွိပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လူထုအတြက္ အက်ိဳးရွိတယ္ ဆိုတာကို လက္ေတြ႔ျပသႏိုင္ေအာင္ ျပည္သူတရပ္လံုး ၀င္ေငြတိုးေစဖို႔ ကမၻာ့ဘဏ္က ႀကိဳးစားသြာမယ္လို႔ Ms. Cox ကေျပာပါတယ္။

Ms. Cox ဟာ လာမယ့္ဇြန္လအတြင္း ျမန္မာျပည္ကိုသြားေရာက္ဖို႔စီစဥ္ထားေၾကာင္းနဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္က အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျပန္လုပ္တာဟာ ပိတ္ဆို႔မႈ႐ုပ္သိမ္းတာေတြနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ အေျခခံ အခ်က္အလက္ စာရင္းဇယားေတြနဲ႔သာ ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ရင္ အေမရိကန္ အေရးယူမႈေတြ ျပန္လုပ္ႏိုင္

By ကိုသားညြန္႔ဦး 

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ကတိျပဳထားတဲ့အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈ တခ်က္ျခင္းအေပၚမွာ လုပ္ရပ္တခုခ်င္းအလိုက္ တုံ႔ျပန္ကိုင္တြယ္ေနတယ္ လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အဆင့္ျမင့္အရာရိွတဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ထြန္းမႈေတြ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားရင္လည္း၊ အေရးယူမႈ ေလွ်ာ့ေပါ့ထားတာေတြ ခ်က္ျခင္းဆုိသလို ျပန္လည္တင္းက်ပ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ အသင့္ရိွေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အခုအေျခအေနအရေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာလူထုအေပၚ အကူအညီေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေပးႏိုင္ေတာ့မယ္လို႔လည္း အေမရိကန္တာ၀န္ရိွသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးပါမယ္။

မေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာ္မတီရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ၾကားနာမႈမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရပိုင္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြ တက္ေရာက္ၿပီး လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ေမွ်ာ္မွန္းထားခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္တာ၀န္ရိွသူေတြကို ရွင္းျပသြားတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဘယ္လို ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္သြားမလဲ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အထက္ လႊတ္ေတာ္ကေန အေမရိကန္ အစိုးရပိုင္း တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူေတြကို ေခၚယူ ၾကားနာ စစ္ေဆးေမးျမန္းတဲ့ပဲြျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရိွ အစိုးရပိုင္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ကတိျပဳထားတဲ့အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ျဖစ္ထြန္းမႈေတြအေပၚ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်သြားၿပီး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရိွန္အဟုန္ေကာင္းလာေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန အာရွပစိဖိတ္ဆိုင္ရာ ဒုတိယ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳးဆက္ ယြန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ 

“ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမွာ အခိုင္အမာအေျခအေနေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ တုံ႔ျပန္ ဆက္ဆံခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ကို ေထာက္ခံေၾကာင္းနဲ႔ လုပ္ရပ္တခုခ်င္းအေပၚမွာ မဟာဗ်ဴဟာက်က် တုံ႔ျပန္သြားမယ္ ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ခ်ျပခဲ့ပါတယ္။

မူးယစ္ေဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ က်န္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္စစ္သည္ ႐ုပ္အေလာင္း ရွာေဖြမႈေတြ ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ ေလ့လာအကဲျဖတ္အဖဲြ႔ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားေရာက္မယ့္ကိစၥ ေထာက္ခံသြားမယ္ဆိုတာ ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၅၀ ေက်ာ္ ျပန္လြတ္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျပန္ထားမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။”

“ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပဲြအေျခအေနကို တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ဧၿပီ ၄ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္း အဆင့္ေတြကို ေၾကညာပါတယ္။ ဒီအထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ USAID ႐ံုးျပန္ထားမယ္ဆိုတာနဲ႔၊ UNDP ရဲ႕ ပံုမွန္ အစီအစဥ္လုပ္ငန္းေတြကို ေထာက္ခံသြားမယ္ဆိုတာ ပါ၀င္ပါတယ္။”

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္ လူပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ လုပ္ငန္းအဖဲြ႔အခ်ိဳ႕အေပၚ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူမႈေတြကိုေတာ့ ဆက္ထားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအဖဲြ႔နဲ႔ လႊတ္ေတာ္အတြင္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုိလားသူေတြကိုေတာ့ တဦးခ်င္းအလိုက္ အေရးယူမႈေတြကို ျပန္လည္ ေလွ်ာ့ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အလွည့္အေျပာင္းတခုခုမွာ တင္းႏိုင္ေလွ်ာ့ႏိုင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရပိုင္းက တာ၀န္ယူထားတယ္လို႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပိုင္ဆိုင္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမႉး Adam Szubin က ေျပာပါတယ္။

“ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ေငြေၾကး ၀န္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္အဆင့္ေတြ လွမ္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ေျပာထားသလို ဒီေျခလွမ္းေတြဟာ အေရးယူမႈအားလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့သေဘာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္စစ္အစိုးရရဲ႕ အေပါင္းအသင္း နီးစပ္သူေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းအဖဲြ႔အစည္းေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူထားမႈအခ်ိဳ႕ ဆက္ထားရိွမွာပါ။ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဥပေဒရဲ႕ လုပ္ငန္းသေဘာ ေဘာင္ကို ျပဳသာျပင္သာေအာင္လည္း လုပ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြ ေနာက္ျပန္လွည့္ၿပီဆိုတာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔မွာ အခုလို ေလွ်ာ့ေပးထားတာေတြကို ျပန္လည္ အေရးယူႏိုင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္လည္း ရိွထားပါတယ္။”

အခုလိုအေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ေပးတာဟာ ျမန္မာလူထုနဲ႔ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ပိုင္းထဲက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအင္အားစုေတြကို အားေပး အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ တာ၀န္ရိွသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အခု အေျခအေနမွာေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာကူညီေရးအဖဲြ႔ USAID အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူလူထုအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တို္က္႐ိုက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မယ့္ အေနအထားရိွလာတယ္လို႔ USAID ရဲ႕ အာရွေဒသဆိုင္ရာ လက္ေထာက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး သံအမတ္ႀကီး Nisha Biswal က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ကို အခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ခန္႔ထားဖို႔ရိွသလို လာမယ့္ ေႏြက်ရင္ေတာ့ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြအားလံုး ျပန္စဖို႔ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူေတြကို တိုက္႐ိုက္ အကူအညီေပးႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ရိွလာေတာ့မွာပါ။ ျမန္မာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြကို တိုက္႐ိုက္ ေထာက္ပံ့ကူညီႏုိင္ မွာပါ။ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အကူအညီ ေပးႏုိင္မွာပါ။

လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြအပါအ၀င္ လိုအပ္ခ်က္ေတြရိွေနတဲ့ အစုအဖဲြ႔ေတြကို ဆက္ၿပီး ကူညီသြားႏိုင္မွာပါ။ အစိုးရအဖဲြ႔တြင္းနဲ႔ အစိုးရအျပင္ဘက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားတဲ့ အစုအဖဲြ႔ေတြကို ထိစပ္ကူညီသြားႏိုင္မွာပါ။ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ ျမင့္တက္လာဖို႔ အားျဖည့္ ကူညီသြားႏိုင္မွာပါ။ အျခားအလႈရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြနဲ႔လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ဆက္စပ္လုပ္ကိုင္သြားႏိုင္မွာပါ။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ အခုျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အေျခအေနသစ္အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့၊ ဒီအကူအညီလုပ္ငန္းေတြကို က်မတို႔  ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲခြင့္ ရရိွလာမွာျဖစ္ပါတယ္။”

အခု အထက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာစစ္ေဆးမႈကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္သူကေတာ့ အထက္ လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆပ္ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဂ်င္၀က္ ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ၿပီး၊ ျမန္မာ အာဏာပို္င္ေတြ ႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တာပါ။