ဓာတုကလ်ာနဲ႔ သနပ္ခါး

The Express Times's photo.

ဓာတုကလ်ာ သနပ္ခါး လိမ္းသလားလို႔ တစုံတေယာက္ က ေမးလာမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ လိမ္းတယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ ပါတယ္။ သမိုင္းထဲကဓာတုကလ်ာမင္းသမီးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေထာက္အထား ျပစရာ ေတြ႕ခဲ့ရ လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ က ပဲခူးၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ေရႊေမာ္ေဓာ ေစတီႀကီးကို ေရာက္ရွိ ဖူးေျမာ္ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီ ေစတီႀကီး ရင္ျပင္ေပၚက ျပ တိုက္ထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၆ ရာစုေလာက္က အခု ပဲခူးလို႔ေခၚတဲ့ ဟံသာ၀တီ ျပည့္ရွင္မင္း ဒုတိယ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ ခဲ့တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္ (ေအဒီ ၁၅၅၁-၁၅၈၁) ရဲ႕ သမီးေတာ္ ရာဇဓာတုကလ်ာ မင္းသမီး သနပ္ခါးေသြးတဲ့ ေက်ာက္ပ်ဥ္ကို လွဴဒါန္း ထားတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ေရႊေမာ္ေဓာ ေစတီေတာ္ႀကီးသို႔ရာဇဓာတုကလ်ာ မင္းသမီး လွဴဒါန္းခဲ့သည့္
ေရႊခ် ေက်ာက္ပ်ဥ္ သကၠရာဇ္ ၉၆၀….စတဲ့ ကမၸည္း စာတန္းလည္း ေရးထားပါတယ္။
ဓာတုကလ်ာ မင္းသမီးဟာ ေခ်ာေမာ လွပသူ တဦး ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္တမ္းေတြမွာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ အဲဒီလို လွပသူ တဦး ျဖစ္လို႔လည္း ေတာင္ငူ ေရႊနန္းက စာဆို စစ္ဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္ဟာ ဓာတုကလ်ာကို စြဲလမ္းခဲ့ရဟန္ တူပါရဲ႕။ ဓာတု ကလ်ာနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး နတ္သွ်င္ေနာင္ဟာ “တင့္လွေပဟန္” အစရွိတဲ့ ရတု ကဗ်ာေတြ ခံစားဖြဲ႕ဆုိ႐ုံတင္ မဟုတ္ဘဲ မုဆိုးမဘ၀ အထိပင္ ေမတၱာ သက္၀င္ စုံဖက္ခဲ့တဲ့ အထိပါပဲ။ ဓာတုကလ်ာနဲ႔ နတ္သွ်င္ေနာင္ဟာ ပုဂံ၊ ပင္းယ၊ အင္း၀၊ ေတာင္ငူ၊ ေညာင္ရမ္း၊ ကုန္းေဘာင္ ဆိုတဲ့ ျမန္မာစာေပ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ သမိုင္းေခတ္ေတြထဲက ေတာင္ငူေခတ္ စာဆိုေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ေတာင္ငူ ေခတ္က ဓာတုကလ်ာ မင္းသမီးရဲ႕ စာကဗ်ာ ဖြဲ႕ဆိုရတဲ့အထိ အလွအပဟာ သနပ္ခါး ရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ပါေလမလား လို႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။ သူတို႔ ေခတ္ကာလက ႐ိုးရာ သနပ္ခါးနဲ႔ ေဆးဖက္၀င္ သစ္ျမစ္၊ သစ္ဥ၊ သစ္ပင္ အစရွိတဲ့ သဘာ၀ရင္းျမစ္ ေတြ ကိုပဲ သုံးစြဲၾကတာ မဟုတ္လား…။
ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အစဥ္အဆက္ သုံးစြဲခဲ့ၾကတဲ့ ႐ိုးရာ သနပ္ခါးဟာ အလွအပ အတြက္တင္ မကပါဘူး၊ အပူဒဏ္ကို ခံႏုိင္တယ္၊ အသားအေရကို ေခ်ာေမြ႕ေစတယ္၊ ေအးျမေစတယ္၊ ရနံ႔ ေမႊးျမတယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြအရလည္း လိမ္းခ်ယ္ ခဲ့ၾကတာပါ။ သနပ္ခါး အတုံးေတြ၊ အေခါက္ေတြက ေသြးယူလို႔ရတဲ့ အႏွစ္ကို လိမ္းၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သနပ္ခါးပင္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အထက္ပိုင္း ေဒသမွာ အမ်ားဆုံး ေပါက္ေရာက္တာ ေတြ႕ရၿပီး ပခုကၠဴ ၊ ေရစႀကိဳ၊ မုံရြာ အရာေတာ္ စတဲ့ နယ္ေတြမွာ စိုက္ပ်ိဳးၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ သနပ္ခါး အေရာင္းအ၀ယ္မွာ အေပြး နဲ႔ အပင္ အရြယ္အစားေပၚလိုက္ၿပီး ေစ်းျဖတ္ၾက တယ္လို႔ သိရၿပီး တပင္ကို က်ပ္ ေသာင္း ဂဏန္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သနပ္ခါးပင္ကို ႐ုကၡ ေဗဒ အေခၚအရ လင္မိုနီးယား အက္ဆစ္ဒီစီမား(Limonia acidissima) လို႔ေခၚၿပီး သီး၊ ဥသွ်စ္၊ လိေမၼာ္၊ ေရွာက္၊ သံပရာ၊ ပ်ဥ္းေတာ္သိမ္ စတဲ့ အပင္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးရင္းတူတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အိႏၵိယ ႏုိင္ငံ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္၊ အာသံ၊ ၾသရိႆ ျပည္နယ္တို႔ နဲ႔ ဒကၡိဏ ကုန္းျပင္ျမင့္ရွိ ေျခာက္ေသြ႕ ေဒသေတြမွာလည္း ေပါက္ ေရာက္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕မွတ္တမ္းေတြက ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္း ေရႊဘိုခ႐ုိင္ကေန ျပည္ခ႐ုိင္အထိ မိုးပါး ေရရွား ရပ္၀န္း ေတြမွာ သနပ္ခါးပင္ေတြ ေပါက္ေရာက္တယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက သနပ္ခါး အမ်ိဳးစားထဲမွာ ရွင္မေတာင္ သနပ္ခါးတုိ႔ ၊ ေရႊဘို သနပ္ခါးတို႔ ဆိုတာ နာမည္ႀကီးေတြပါ။ ေတးျပဳစာဆုိ နန္းေတာ္ေရွ႕ ဆရာတင္ ကေတာင္ “ေရႊဘို သနပ္ခါးတုံးမ်ား ရန္ကုန္ လိမ္းဖို႔ယူ” ဆိုၿပီးေတာ့ ေရးဖြဲ႕ ခဲ့ပါေသးတယ္။
အခုေခတ္ လူငယ္ေတြလည္း သနပ္ခါးနဲ႔ တြဲၿပီး သဘာ၀ အလွကို ေတးဖြဲ႕ ခံစားတာ ရွိပါတယ္။
“ပါးျပင္မွာ သနပ္ခါးေလးနဲ႔ ခ်စ္စရာ ေကာင္းလိုက္တာကြာ….
….. ႐ိုး႐ိုးေလးမင္းမ်က္ႏွာ… ကမၻာေက်ာ္ေတာင္ မမီႏိုင္ဘူးကြာ….”
ဆိုတဲ့ အဲဒီစာသားေလးေတြ ပါတဲ့ “သနပ္ခါး” အမည္နဲ႔ ႏွစ္သက္စရာ သီခ်င္းေလးတပုဒ္ အခုေခတ္ လူငယ္ေတြၾကားမွာ ထြက္ေပၚ ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒီလို ခံစား တန္ဖိုး ထားမႈေတြရွိေပမယ့္လည္း အခုေခတ္ မိန္းမပ်ိဳေလးေတြ အမ်ားစုကေတာ့ သနပ္ခါးကို ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ သုံးစြဲမႈ နည္းပါးလာတယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
ဓာတုေဗဒ နည္းနဲ႔ ေဖာ္စပ္ထားတဲ့ မိတ္ကပ္တို႔ ၊ လိုးရွင္းတို႔၊ စႏိုးတို႔ စတဲ့ အသားအေရ နဲ႔ အလွအပ အတြက္ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံျခား အလွကုန္ ပစၥည္းေတြကို သုံးစြဲလာၾကတာ မ်ားပါတယ္။
တဖက္ကလည္း သနပ္ခါးလိမ္းရင္ သနပ္ခါး ေသြးဖို႔ ေက်ာက္ပ်ဥ္ ရွိဖို႔တို႔၊ အခ်ိန္ေပးရတာတို႔၊ သနပ္ခါး အစစ္ ျဖစ္ မျဖစ္တို႔ ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြကလည္း ရွိေသးတယ္ မဟုတ္လား။
သနပ္ခါး ေသြးဖို႔ အခ်ိန္မရသူေတြ၊ အခ်ိန္မေပးႏုိင္သူေတြ အတြက္ အသင့္လိမ္း႐ုံ သနပ္ခါး အႏွစ္လိုမ်ိဳးကို ဘူးနဲ႔ထည့္ၿပီး ထုတ္လုပ္ လာတာေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။ ေတာင္ႀကီး ေမာက္မယ္၊ ေရႊဘိုမင္းသမီး၊ ေရႊျပည္နန္း၊ နတ္မိမယ္၊ ေဒၚသီ အစရွိတဲ့ တံဆိပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြ နဲ႔ ထုတ္လုပ္ၾကတာပါ။ ျပည္ပ ပို႔ရတဲ့ အထိ ေစ်းကြက္ရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ အသင့္လိမ္း သနပ္ခါး ဘူးေတြက သနပ္ခါး အစစ္က နည္းနည္းနဲ႔ တျခား အေရာအေႏွာေတြနဲ႔ ထုတ္လုပ္တာလုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီလို မမွန္ကန္တဲ့ ထုတ္လုပ္မႈေတြ ရွိလို႔ မိန္းကေလး ေတြကလည္း ၀ယ္လိမ္းဖို႔ ၀န္ေလးလာၾကတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ လာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က မိန္းကေလးငယ္ တဦးက သူ သနပ္ခါး မလိမ္းျဖစ္တာ ႏွစ္ နဲ႔ ခ်ီ ရွိေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
ခ်င္းမိုင္ တကၠသိုလ္မွာ အခ်ိန္ပိုင္း ေက်ာင္းတက္ၿပီး တဖက္က အလုပ္လည္းလုပ္ေနတဲ့ မိန္းကေလး တဦးကေတာ့ သူ႔မွာ သနပ္ခါး တုံးေရာ ေက်ာက္ပ်ဥ္ေရာ ပါလာတယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ထိုင္းႏုိင္ငံထုတ္ အလွကုန္ပစၥည္းေတြကို ထိုင္းဘတ္ေငြ ၂၀၀၀ ဖိုး၊ ၃၀၀၀ ဖိုး ၀ယ္ယူ သုံးစြဲတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဟိုဘက္ ႏွစ္တုန္းက ထိုင္း တီဗီ ခ်န္နယ္ တခုမွာ ျမန္မာ့ သနပ္ခါး အေၾကာင္းကို အေသအခ်ာ ထုတ္လႊင့္ ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ထိုင္း ကုမၸဏီ တခုကလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေလာက္က သနပ္ခါး ျဖန္႔ခ်ိေရာင္းခ်ေရး လုပ္ကိုင္ရာမွာ ထိုင္း ဘတ္ေငြ သန္းခ်ီရွိတယ္လို႔ သိရ တယ္။ သနပ္ခါးဟာ ထိုင္းမွာလည္း ေပါက္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြလည္း သုံးစြဲပါတယ္။ ျမန္မာ့ သနပ္ခါးဟာ ထိုင္းႏုိင္ငံ အျပင္ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြကုိလည္း ေရာက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီလုိ ျမန္မာ့ သနပ္ခါးဟာ ျပည္ပအထိ ေျခဆန္႔ ႏုိင္သလို ျပည္တြင္းကိုလည္း ဓာတုေဗဒ အလွကုန္ ပစၥည္း မ်ိဳးစုံေတြလည္း ၀င္လာမစဲ တသဲသဲပါ။
အဲဒီ ဓာတုေဗဒ အလွအပသုံး ပစၥည္းေတြက တခ်ိဳ႕လူေတြ အတြက္ အဆင္ေျပသလို အဆင္မေျပသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မိတ္ ကပ္ ႀကိဳက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးႀကီး တဦးကုိ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ သူက ေန႔စဥ္လိုလို မိတ္ကပ္လိမ္းပါတယ္။ တခါေတာ့ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးႀကီး မ်က္ႏွာမွာ တင္းတိတ္လို မည္းမည္း ညိဳညိဳေတြ ရွိလာတာကို ေတြ႕ရဖူးပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ေသြးသားနဲ႔လည္း ဆိုင္မယ္ ထင္ပါရဲ႕။
မၾကာေသးခင္ကလည္း ဂ်ပန္ အလွကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္တဲ့ Kanebo ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီက အလွကုန္ ပစၥည္း တမ်ိဳးဟာ သုံးစြဲသူရဲ႕ အေရျပားမွာ အကြက္အစြန္းေတြ ထြက္လာတာမ်ိဳး ျဖစ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာကို ျဖန္႔ထားတဲ့ သူ႔ အလွကုန္ပစၥည္း အမ်ိဳးအစား ၅၀ ေက်ာ္ ကို ျပန္သိမ္းၿပီး ၀ယ္ယူ သုံးစြဲတဲ့ ပရိသတ္ကို ေတာင္းပန္ခဲ့ရပါတယ္။ ထိခိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာ အပါအဝင္ ထိုင္ဝမ္၊ ေဟာင္ ေကာင္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ထိုင္း၊ စကၤာပူ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ဗီယက္နမ္ တို႔ ပါဝင္တယ္လုိ႔ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
ဓာတုေဗဒနဲ႔ ေဖာ္စပ္ သုံးစြဲရတဲ့ အလွအပ၊ ဓာတုေဗဒ အလွ (Chemical Beauty) ဟာ အႏၲရာယ္ မ်ားလြန္းလွပါတယ္။ သဘာ၀ ရင္းျမစ္ေတြကို သုံးစြဲတာေလာက္ အႏၲရာယ္ မကင္းႏုိင္ပါဘူး။ သဘာ၀ အလွ (Natural Beautyွ) သာ အေကာင္းဆုံးဆိုတာ လည္း လူအမ်ား သိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ဓာတုေဗဒ အလွနဲ႔ ေခတ္သစ္ ဓာတုကလ်ာေတြ က ပုိမ်ားလာၿပီး ကမၻာမွာ ဓာတုေဗဒ အလွကုန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းကလည္း ၀င္ေငြအမ်ားဆုံးထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။
မၾကာေသးခင္က ဘယ္လာ႐ုစ္ ႏုိင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ Miss Supranational ၿပိဳင္ပြဲမွာ Miss Internet ပထမဆု အပါအဝင္ ဆုေပါင္း ေလး ဆု ရရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ေမာ္ဒယ္လ္ ခင္၀င့္၀ါ ကေတာ့ ျမန္မာကို ကမၻာက သိေအာင္ ျမန္မာ ၀တ္စုံေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ၀တ္စုံ အက်ႌေတြ ၀တ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ ႐ိုးရာ သနပ္ခါးကို လိမ္းခဲ့တယ္၊ ျမန္မာေတြရဲ႕ ႐ိုးရာ ဓေလ့ အစရွိတာေတြကို တတ္စြမ္းသေလာက္ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဘီဘီစီ နဲ႔ အင္တာဗ်ဴး မွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဓာတုေဗဒ နဲ႔ သဘာ၀ ရင္းျမစ္ကို သူ႔ေနရာနဲ႔သူ မွ်တေအာင္ အသုံးျပဳတတ္မယ္ဆိုရင္ အက်ိဳး ျဖစ္ထြန္းႏိုင္မယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေခတ္သစ္ ဓာတုကလ်ာေတြ အေနနဲ႔ ဓာတုေဗဒ အလွကုန္ေတြ အျပင္ ေက်ာက္ပ်ဥ္နဲ႔ သနပ္ခါးတုံးကိုပါ ေဆာင္ထားၿပီး သုံးစြဲႏုိင္ရင္ျဖင့္ အလွတြင္ အယဥ္ဆင့္ ဆိုသလို ျဖစ္လာမွာ မလြဲဧကန္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။
ေရႊေမာ္ေဓာ ေစတီႀကီးေပၚက ရာဇဓာတုကလ်ာ မင္းသမီးရဲ႕ ေက်ာက္ပ်ဥ္က သက္ေသတခုပဲ မဟုတ္ပါလား…..။ ။