ျငိမ္းခ်မ္းေရးစစ္တမ္း (၈)။ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရး နဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆက္စပ္မႈ
|
9:09 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရး ကို လာမည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထည့္သြင္း
ေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူထားခဲ့ျပီးမွ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က
ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္း လိုက္ေၾကာင္းၾကားရသည္။ စစ္အစိုးရ နွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္
စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကတိမတည္ဟု တဘက္က အဆိုးျမင္နိုင္ေသာ္လည္းအခုရႈပ္မွ
ေနာင္ရွင္း ဟူသည့္ ျမန္မာဆိုရိုးစကားရႈေဒါင့္မွ ၾကည့္လွ်င္မူအေကာင္း
ျမင္နုိင္ပါမည္။တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ ့မ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ ့စည္းမည့္အေျခခံတြင္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရးကို
၄င္းတို့အေနျဖင့္ အတိအက် သေဘာတူနိုင္ မတူနိုင္ဟူသည့္အေပၚ
ရွင္းရွင္းလင္းလင္းရွိေစရန္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခြင့္ရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။
ယခုကဲ့သို ့ဘက္နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးခြင့္ရေနသည့္ အခ်ိန္တြင္
ယင္းကိစၥအာမခံခ်က္ရရွိထားမွ သာလာမည့္ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ
အက်ိဳးရွိပါမည္။
သို ့မဟုတ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုပုဒ္မ ၃၃၈ ကို ကိုးကားျပီး ၄င္းတို့၏ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာ ရပ္ တည္သြား မည္ ဟု ဆက္လက္ကိုင္စြဲထားပါက လာမည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဟူသည္မွာမည္သို ့မွ် အဓိပၸါယ္မရွိပါ။ နွစ္ေပါင္း တရာ မွ်ပင္ေဆြးေႏြးၾကပါေစဦး အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ျခင္းသည္သာ အဖတ္တင္ပါမည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တည္ေဆာက္ေရးနိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈ တစံုတရာမွ် အရွိန္ေလးရလာ သည့္အခ်ိန္တြင္ ယင္းကိုရိုက္ခ်ိဳးသည့္သေဘာသက္ေရာက္ေအာင္ လြတ္လပ္ေသာ အာရွအသံမွ တဆင့္ တနိုင္ငံလံုး သိ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုလာသူမွာေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ မန္းျငိမ္းေမာင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းက ေအာက္ပါ အတိုင္းေျပာသြားခဲ့သည္။
ʻဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ေတာင္းဆိုမႈကသိပ္ျမင့္တယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရးကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးရ မယ့္ အခ်ိန္။ေရရွည္သြားရမယ့္ ကိစၥေတြ ျဖစ္တယ္။ စစ္ေရးကို အဓိက ေရွ႕တန္းတင္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အခုသြားေန တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကို အဓိက ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြသြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကိုထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထင္တယ္။ʼ
ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္တည္ေထာင္ရင္ စင္ျပိဳင္တပ္မေတာ္ စင္ျပိဳင္စစ္တပ္ျဖစ္ျပီး နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းကိုအဟန္ ့အတားျဖစ္နိုင္တယ္။ တကယ္ျဖစ္နိုင္တာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ ့ေၾကြးေၾကာ္သံေလာက္ပဲျဖစ္ေနရင္ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈ မေကာင္းနိုင္ဘူူး။ ေတြးဆံုေဆြးေႏြးေရးကာလမွာအထင္အျမင္လြဲမႈပဲ ျဖစ္နိုင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့က တကယ္ျဖစ္နိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကိုအျပဳသေဘာနဲ ့ေျပာတာပါ။
၄င္းက ေကအင္ယူ အဖြဲ ့အစည္းၾကီး၏ ေနာက္ခံကိုယူကာ လူထုတရပ္လံုးကိုအတိအလင္းေျပာၾကား သြား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာမွန္းေသခ်ာစြာ မသိေသး၊ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဖြဲ ့စည္းသင့္ေၾကာင္း ေကာင္းစြာေလ့လာခြင့္မရၾကေသးေသာလူထုမ်ားအၾကားတြင္ အျမင္ရႈတ္ေထြးသြား နိုု္င္သည္။
ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရးေတာင္းဆိုမႈသည္ စစ္ေရးသက္သက္လား၊နိုင္ငံေရး၏ အဆက္အေန ျဖင့္ ေတာင္းဆိုျခင္းလားဟူသည္ကို မန္းျငိမ္းေမာင္ခြဲျခားနားမလည္ေသာေၾကာင့္ေျပာျခင္းဟုတ္မဟုတ္ ကို စာေရးသူ မသိပါ။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္မႈနွင့္ ဆက္စပ္ျပီးဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရးေတာင္းဆိုမႈမွာ နိုင္ငံေရးအေပၚ အေျခခံသည့္ ေတာင္းဆိုမႈစင္စစ္တခုျဖစ္သည္။ နုိင္ငံေရးကို အဓိက ဦးစားေပးေဆြးေႏြးမည္ ဆိုပါက ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကိုေတာင္းဆိုသည္နွင့္ တဆက္တည္း ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ပါရန္ လိုပါမည္။ ယင္းအေပၚ သေဘာ တူညီၾကလွ်င္ နွစ္ဘက္စစ္တိုက္စရာ မလိုေတာ့။ျငိမ္းခ်မ္းေရးရသြားပါမည္။
ဤသည္ကို မန္းျငိမ္းေမာင္ နားမလည္ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ေနရာတြင္ ယူထားမည္ဆိုလွ်င္ ေကအင္ယူ အဖြဲ ့ အစည္းအမည္ ထိခုိက္ပါမည္။နားလည္ပါလွ်က္ တမင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္း ေပၚေပါက္လာျခင္းမရွိေစရန္ေျပာသည္ဆိုပါက ၄င္း၏ နိုင္ငံေရးအဆင့္မွာ သုညေအာက္ အနုတ္လကၡဏာ ျပသြားပါ မည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဤသို ့ဆိုသနည္း။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေပၚေပါက္လာေရးကို စစ္အာ ဏာရွင္ေဟာင္းသစ္မ်ားကက်ားထက္ပို၍ ေၾကာက္ၾကသည္။ တင္းၾကပ္သည့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ Rigid Centralization ပ်က္စီးကာစစ္အာဏာရွင္စနစ္ ျပိဳလဲသြားမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းသစ္မ်ား ေၾကာက္ၾကေသာအရာျဖစ္ေပၚမလာေအာင္ မန္းျငိမ္းေမာင္က ၀င္ေရာက္ ခုခံ ကာကြယ္ေပးေနသည့္ သေဘာသက္ေရာက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာနို္င္ငံအတြင္းရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား (လက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နွင့္ျပည္နယ္ အသီးသီးရွိ တိုင္းရင္း သားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား) အားလံုးအား ဥပေဒေဘာင္ LegalFramework တခုတည္းေအာက္ သို ့ေရာက္ရွိေစရန္ ဆြဲသြင္းနိုင္ေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဖြဲ့စည္းေရးအား အဘယ္ေၾကာင့္စဥ္းစားရသည္ကို ပထမဦးစြာေလ့လာ ဆန္းစစ္ရန္လိုပါမည္။ ျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က မည္မွ်ၾကီးမားေသာ စစ္အင္အား ကို သံုးခဲ့ ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားအား အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းနိင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ နိုင္ငံေရး အရ မည္သည့္ေနာက္ခံ အရွိန္အ၀ါ သမိုင္းေၾကာင္းဟူ၍ စိုးစဥ္းမွ် မရွိေသာ အငယ္ဆံုးအဖြဲ ့ကေလးဟု ေျပာနိုင္သည့္ကိုးကန္ ့အဖြဲ ့
အား သံုးရက္အတြင္း စစ္ေရးျဖင့္ အျပတ္ေခ်မႈန္းခဲ့ျပီ ဟု ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခု ၄င္းတို့ျပန္လည္ စုဖြဲ ့လႈပ္ရွား ေနၾကျပန္ျပီဟု ၾကားသိရသည္။
နိုင္ငံေရး အစဥ္အလာၾကီးမား၊ လူထုေနာက္ခံလည္းရွိ၊ နိုင္ငံတကာအထိပင္ေပါက္ေရာက္ေနၾကျပီျဖစ္ေသာအျခားတိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ၾကီးမ်ားအား စစ္အစိုးရသည္ မည္သို ့ပင္ၾကိဳးစားေသာ္လည္းစစ္ေရးသက္ သက္ နွင့္ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္း၍ ရမည္မဟုတ္ပါ။ နိုင္ငံေရးအရလည္း ဆက္လက္ကလိန္က်၍ရဘြယ္မျမင္ပါ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္အေျမာက္အမ်ားမွာ (လက္ရွိဦးသိန္းစိန္ အရပ္သားအသြင္ယူ စစ္အစိုးရ နွင့္ေပါင္းကာ လက္ေ၀ခံစားေသာက္လိုသူ အခ်ိဳ ့မွလြဲ၍) နိုင္ငံေရးအရလည္း အရိုးရင့္လာၾကျပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ သို ့ျဖစ္၍ အာဏာကို ခ်ုဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္ေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္း သစ္မ်ား စဥ္းစားသင့္သည္မွာနိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူ ့အခြင့္အေရးျပသနာမ်ားအားလံုးကို ရိုးသားစြာ ျဖင့္ နိုင္ငံေရးနည္းလမ္းအရေဆြးေႏြးအေျဖရွာသြားရန္ ျဖစ္သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ စစ္ေရးကိစၥ မေျပာရဟူသည္မွာ လြဲမွားေသာအယူအဆျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းစစ္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သည္၊ ယင္းကို မည္ကဲ့သို ့မွန္ကန္စြာ ျငိမ္းသတ္သင့္သည္၊စသည္တို ့ကို က်ယ္ျပန္ ့နက္ရွိဳင္းစြာ ေဆြး ေႏြးၾကရပါမည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေရးအား ေဆြးကို ေဆြးေႏြးရပါမည္။ သို ့မွသာ လက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သာမက၊ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားလည္း တရား၀င္တည္ရွိနိုင္ျပီး ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံကို တည္ေဆာက္ကာ၊စစ္မွန္သည့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္နုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
တန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိေသာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ ့စည္းထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း
စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္မ်ားက အာမခံပါသည္ဆိုရံုမွ်နွင့္ လက္ရွိ တိုင္း ရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ၾကီးမ်ားသည္ လက္နက္ခ်ကာ ၂၀၀၈ဖြဲ ့စည္းပံုကို လက္ခံ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေထာင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္သြားၾကလိမ့္မည္ဟု စာေရးသူမယံုၾကည္ပါ။ နွစ္ေပါင္း ၆၅ နွစ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္း စစ္ၾကီး အတြင္း အထူးသျဖင့္စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ေအာက္တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူ ့အခြင့္အေရးနွင့္ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ားအားေျမာက္မ်ားစြာခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္ခဲ့သျဖင့္ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ယြင္းျခင္း Lack of Trust ၾကီးမားစြာ ေပၚေပါက္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို ့ျဖစ္၍ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းသစ္မ်ားက သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးျပီးေနာက္၊ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိုျဖတ္သန္း၊ နွစ္ဘက္ သေဘာတူညီသည့္ အေျခခံ တြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုမ်ားပါ လက္ခံသည့္ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ တခုေပၚလာေအာင္ ၾကိဳးပမ္း၊ ၄င္းဖြဲ ့စည္းပံုအရ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ား သို ့မဟုတ္ ၄င္းတို ့ကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ နုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ပါ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ ပါ၀င္ေရြးခ်ယ္ခံျပီးေနာက္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ အမ်ိဳးသား ျပည္နယ္အသီးသီး မ်ားတြင္ အစိုးရသစ္မ်ား တက္လာသည့္ အခ်ိန္အထိကာလတခုကို ျဖတ္သန္းရပါဦးမည္။ ယင္းကိုအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလဟု သတ္မွတ္ရပါမည္။ ယင္းကာလသည္ တိုေတာင္းမည္ မဟုတ္ပါ။
ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ေတာင္းဆိုပါက ʻေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြသြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္းʼ မန္းျငိမ္းေမာင္ကေျပာခဲ့သည္။ စာေရးသူအေနျဖင့္မူ မန္းျငိမ္း ေမာင္ နွင့္ ေျပာင္းျပန္နားလည္သည္။ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားက်င္းပေနေသာ ယခုအခါ သမယသည္ ယံုၾကည္မႈ တည္ ေဆာက္သည့္ Trust Building ကာလမဟုတ္။ ယံုၾကည္မႈကို ရွာေဖြသည့္Trust Seeking ကာလသာ ျဖစ္သည္။
ယင္းသို ့ျဖစ္လွ်င္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ကာလ သည္ အဘယ္နည္း။
အထက္တြင္ေဖၚျပခဲ့သည့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအတြင္း တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္း ၾကီးမ်ားသည္ လက္နက္စြန္ ့ၾကဦးမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ယင္းကာလကို ျဖတ္သန္းျပီးေနာက္ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို က်င့္သံုးသည့္ကာလ ေရာက္လာပါမည္။ ယင္းကာလ အတြင္းမွာပင္ဆယ္စုနွစ္တခ်ိဳ ့ ၾကာသည္အထိ မိမိတို ့ျပည္နယ္မ်ား၌ မိမိတို ့လက္နက္မ်ားကိုဆက္ကိုင္ထားၾကလိုဦးမည္ဟု စာေရးသူ ခန္ ့မွန္း သည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ ့စည္းပံုကိုလက္ေတြ ့က်င့္သံုးေနသည့္ အဆိုပါ ကာလသည္သာ ယံုၾကည္မႈ တည္ ေဆာက္သည့္ ကာလ ျဖစ္နိုင္ပါသည္။
အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလနွင့္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ ကာလ နွစ္ခုလံုးအတြင္း WinWin Situation တနည္းအားျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးကအနိုင္ရသည့္ အေျခအေနတရပ္ကို ရွာေဖြ ရပါမည္။ ဤသည္မွာ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကစတင္ျပီး နွစ္ေပါင္း၂၅ ၾကာ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က က်င့္သံုးခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအားအဓိကထားေဖၚေဆာင္သည့္ နည္းလမ္းကို ဆိုလို ျခင္းမဟုတ္ပါ။
ဤသို ့အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုသနည္း။
မ်က္ေမွာက္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အေျခအေနအေပၚ သံုးသပ္နိုင္သည္။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္သည္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားကို စစ္ေရးသက္သက္ျဖင့္ အျမစ္ျပတ္လည္း တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းျခင္းမျပဳနိုင္၊ ၄င္းတို ့အား တရား၀င္ရပ္တည္ ခြင့္ေပးျခင္းလည္းမျပဳ၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လက္နက္ ကိုင္တပ္ မ်ားအားလံုး ဥပေဒေဘာင္ တခုေအာက္တြင္ ေရာက္ေအာင္ထားရွိကြပ္ကဲျခင္းလည္း မရွိ။ အခ်ိန္မေရြး ျပသနာ တက္ နိုင္သည့္အေျခအေနကိုဖန္တည္း ေပးထား၊၄င္းတို ့ခိုင္းတာလုပ္မည့္ ကရင္တပ္နွင့္ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကို လက္သက္ ေမြးျမဴထား၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအေျခခံမွ ရပ္တည္ခုခံကာကြယ္ေျပာဆိုမည့္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ျပသနာရွာ၊စစ္ေရးျဖင့္ ျခိမ္းေျခာက္၊ တိုက္ျခင္သည့္အခါ သြားတိုက္လိုက္ၾက၊ ၄င္းတို ့ အခ်င္းခ်င္းေျပလည္လွ်င္ ရပ္ လိုက္ၾက။ လူထုကို ဖုတ္ေလသည့္ ငါးပိ ရွိသည္ဟု သေဘာမထား။ စစ္အစိုးရ ဖန္တည္းထားသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္သည့္အေျခအေနေအာက္တြင္ယခု ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္အေျခအေနမွာ ျငိမ္းခ်မ္းတည္ျငိမ္မႈ ရရန္ ေ၀းပါသည္။ လူထုမွာ က်ီးလန္ ့စာစားေနၾကရသည္။
လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးက အနိုင္ရသည့္အေျခအေနကို ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွ ရွာမွ သာရပါမည္။ ဤသည္မွာ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ား ဥပေဒစနစ္တခုေအာက္တြင္ တရား၀င္ နည္း လမ္းတက် နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြယွဥ္တြဲရပ္တည္ေရး Peaceful Coexistence ကို ဆိုလိုသည္။ ယင္းမွာ နွစ္ဘက္၏တည္ရွိမႈကို တဘက္နွင့္တဘက္ တရား၀င္ အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳၾကျခင္း၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပံုေဖၚ၍ ဗဟိုကြပ္ကဲမႈတခု စုေပါင္း ဖန္တည္းျပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုတ၀ွမ္းလံုးရွိ ဘက္နွစ္ဘက္၏ တပ္မ်ားအားလံုးယင္းကြပ္ကဲမႈ ေအာက္တြင္ နည္းလမ္းတက်ထားရွိျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္တခုခ်င္းစီ အတြင္းတြင္ လက္ရွိရွိေနေသာ ေတာ္လွန္ ေရးတပ္ အသီးသီးသည္လည္း မိမိတို ့အခ်င္းခ်င္း နည္းလမ္းတက်ေပါင္းစည္းကာ(ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ၏ အစိပ္အပိုင္းအျဖစ္) ျပည္နယ္ကာကြယ္ေရးတပ္မ်ား အေနျဖင့္ရပ္တည္ျခင္း၊ ၄င္းတပ္မ်ားသည္ ျပည္နယ္မ်ား အလုိက္ က်င္းပသည့္ လြတ္လပ္၊ မွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွတက္လာျပီး သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားနွင့္သာ အဓိကထားဖြဲ ့စည္းထားသည့္ ျပည္နယ္အစိုးရအသီးသီး၏တိုက္ရိုက္ၾကီး ၾကပ္မႈေအာက္၌ ထားရွိျခင္း၊ အစရွိ သည္တို ့ကို ဆိုလိုသည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ လူဦးေရ ၅၅ သန္း၀န္းက်င္မွ်သာရွိသည့္နိုင္ငံတခုတြင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနျခင္းမွာ ေကာင္းသည့္လကၡဏာမဟုတ္ပါ။ျငိမ္းခ်မ္းေ၇းကို ျမတ္နိုးၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားသည္ လည္း ၄င္းတို ့လိုလားေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိေသာတန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုသာ ဥပေဒစနစ္တခုေအာက္ တြင္ တကယ္တန္းက်င့္သံုးခြင့္ရၾကမည္ဆိုပါက မည္သူမွ် လက္နက္ကိုင္လိုၾကမည္ မဟုတ္ပါ။ အထက္ပါ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ ကာလကို ျဖတ္သန္းေနစဥ္အတြင္း ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးသည္ မိမိတို ့၏ အတြင္းအနွစ္ သာရကို ျပင္ၾကရမည္ဟု စာေရးသူနားလည္သည္။
အဓိကအားျဖင့္ အာဏာကို ကိုင္ထားေသာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ဘက္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ မိမိ၏ အနွစ္သာရကိုေျပာင္းရာတြင္ ပထမအေနျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို စြန္ ့လႊတ္ရပါမည္။ ဒုတိယ အေနျဖင့္ အာဏာ နိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွရာနုန္းျပည့္ဆုတ္ခြာျပီး တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ အေျခခံတြင္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအရ တပ္တြင္း၀င္ေရာက္အမႈထမ္းျခင္း(Professionalism) ကို တည္ေဆာက္၊ လူထုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလႊမ္းမိုးမႈအယူအဆ (CivilianSupremacy) ကို လက္ခံရပါမည္။ တတိယအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္၏ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္သက္ ဆိုင္ရာျပည္နယ္လူထုက လိုလားေထာက္ခံေသာ တိုင္းရင္းသား စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တေျဖးေျဖးနွင့္နည္းလမ္း တက် ရာထူးေနရာ အပ္နွင္းျခင္းမ်ား ျပဳရပါမည္။ စတုတၱအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္ က တဗိုလ္ တမင္းလုပ္ျခင္ရာလုပ္ ခြင့္ရေစရန္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအရ သီးျခားတည္ေထာင္ထားေသာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာခံုရံုး ကို လံုး၀ဖ်က္သိမ္းရပါမည္။ တပ္တြင္း စစ္တရားရံုး (Court Martials) မ်ား ၏ ေနာက္ဆံုးအယူခံ၀င္ရာရံုးအားအရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားစီရင္ ေရး၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ ထားရွိေသာ စနစ္ကို က်င့္သံုးရပါမည္။ပဥၥမ အေနျဖင့္တပ္မေတာ္ အတြင္းတြင္ လူ ့အခြင့္အေရး၊တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ တန္းတူေရး နွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး၊ နိုင္ငံသားအခြင့္အေရး စသည့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား ပို ့ခ်ေပးရပါမည္။
အထက္ပါတို ့ကိုသာ ေဖၚေဆာင္မည္ဆိုလွ်င္ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးတေျဖးေျဖးရွိလာျပီး စီးပြားေရး တိုးတက္လာသည့္ အေျခခံမွေန၍စစ္မွန္သည့္ တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္မႈ ရလာပါမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ား ၌ ျပည္နယ္ ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ ့မ်ား၏ အေရအတြက္သည္ (လက္နက္ခ်ခိုင္းစရာမလိုဘဲ) အလိုအေလွွ်ာက္သိသာစြာတေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္းသြားပါမည္။ အရပ္သားလူထုဘ၀ကို ပိုမိုျမတ္နိုးလာၾကျပီး သူ ့အလုပ္သူထြက္လုပ္ကာ ဘ၀ ရပ္ တည္သြားၾကပါမည္။
ဤသို ့ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ကာလကိုသာ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးကာလ ဟု စာေရးသူနားလည္ သည္။ ယခုမူ စပင္ မစရေသးပါ။ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကာလသည္တစံုတရာ ရွည္ၾကာမည္ မုခ်ျဖစ္သည္။ ယင္းကာလကို ေအာင္ျမင္စြာျဖတ္ေက်ာ္နိုင္ရန္မွာ လက္ရွိျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ တည္ရွိမႈကို မထိခိုက္ေစဘဲ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားကိုပါ ပူးေပါင္းဖြဲ့စည္းေစကာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အသစ္တခုတည္ေဆာက္သည့္ နည္းျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တရပ္တည္ေဆာက္၊ တပ္အားလံုး၏ အထက္တြင္ ဥပေဒေဘာင္ Legal Framework အသစ္တခုဖန္တည္းျပီးကြပ္ကဲသြားရန္ျဖစ္သည္။
အထက္တင္ျပပါ အေျခခံမ်ိဳး၊ သို ့မဟုတ္ယင္းထက္ပိုမိုေကာင္းမြန္ျပီး လက္ရွိစစ္အစိုးရဘက္ကေရာ၊ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ့အစည္းမ်ားဘက္ကပါ လက္ခံနိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳးျဖင့္ ဥပေဒစနစ္တခု ေအာက္တြင္ နည္းလမ္းတက် နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲ ရပ္တည္ နိုင္မည့္ အေနအထားမ်ိဳးကို ဖန္တည္းနိုင္မည္ ဆိုပါက ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္မွန္စြာ ရသြားနိုင္ပါမည္။ ဤသည္ကို လက္ရွိက်င္းပေနသည့္ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား၌ ေဆြးေႏြးသြားၾကလိမ့္မည္ ဟု စာေရးသူေျမွာ္မွန္းသည္။ အေျခခံေက်ာရိုးက်သည့္ မူပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားအားေဆြးေႏြးသေဘာတူညီခ်က္ရလွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေ၇းစာခ်ဳပ္ Peace Agreement အသြင္ေျပာင္းခ်ဳပ္ဆိုင္နိုင္ပါကတိုင္း ရင္းသား ေပါင္းစံုလူထုတရပ္လံုးသာမက နိုင္ငံတကာကပါ နွလံုးစိတ္၀မ္းခ်မ္းေျမ့ၾကပါမည္။မည္သို ့မွ်အာမခံခ်က္ မရွိေသာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဟူသည္အား မေစာင့္သင့္ပါ။
လက္ရွိေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ယင္းသို့တင္ျပေဆြးေႏြးပါလွ်က္ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ စစ္အစိုးရ နွင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေခါင္းမာစြာဆက္လက္ ျငင္းဆန္ေနမႈမ်ိဳးရွိနုိင္သည္။ ၄င္းတို ့မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ နည္းေဟာင္းၾကီးမ်ားျဖစ္သည့္ စစ္ေရးနည္းသက္သက္ျဖင့္ အျပဳတ္တိုက္ေရး၊ သို့မဟုတ္ ကလိန္ကက်စ္ နိုင္ငံေရး နည္းမ်ားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား လံုးပါးပါးသြားေစေရးသို ့မဟုတ္ တဘက္က စစ္ေရးျဖင့္ ေျခာက္ အျခားတဘက္က နိုင္ငံေရးျဖင့္ လွည့္ဖ်ားေခ်မႈန္းေရးမဟာဗ်ဴဟာမ်ား က်င့္သံုးလာနိုင္သည္။ ဤသို ့ျဖစ္ပါကျမန္မာ့ တပ္မတာ္ ပါ၀င္လာသည္အထိ ေစာင့္စရာ မလိုဘဲ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ ့မ်ားသည္မိမိတို့အခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းျပီး ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တရပ္ ကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္တိုက္ပြဲ၀င္သြားျခင္းသည္သာ အသင့္ ျမတ္ဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္နုိင္ပါသည္။ ယင္းအေျခခံတြင္ ယူအင္အက္ဖ္စီ ၏ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ၌ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေရးကို စနစ္တက်ထည့္သြင္းေရးသားလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု စာေရးသူ နားလည္သည္။ ယူအင္န္အက္ဖ္စီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည့္ နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနွင့္ ျပင္ဆင္မႈ သည္ မွန္ကန္ေနဆဲဟု သံုးသပ္သည္။
မန္းျငိမ္းေမာင္က ဤသည္ကို လက္ေတြ ့မက်ဟုဆိုလွ်င္ မည္သည့္အရာသည္ လက္ေတြ ့က်ပါသနည္း။ နွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ အသက္ေသြးေပါင္းမ်ားစြာကိုရင္းကာစြန္ ့လႊတ္စြန္ ့စားတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳး သား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ကို လက္နက္စြန့္ခိုင္းျခင္း၊ သို ့မဟုတ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ Border Guard Force အျဖစ္သို ့အသြင္ေျပာင္းျခင္းမွာလက္ေတြ ့က်သည္ဟု ဆိုလိုျခင္သလား။ ဤသို ့မူ ျဖစ္ေစလိုပံုမရပါ။ ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္ အေျမာက္အမ်ားသာမကေအာက္ေျခတပ္ထုကပါ လက္ခံမည္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ပင္။
လက္နက္ခ်စရာလည္းမလို၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ေျပာင္းစရာလည္း မလိုဘဲ စစ္အစိုးရက လတ္တ ေလာခြင့္ျပဳခ်က္ ေပးထားသည့္ လက္နက္ကိုင္တပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ခြင့္ကို အသံုးျပဳသြားမည္ဆိုလွ်င္ေရာ ကရင္ ျပည္နယ္ နွင့္ လူထုအတြက္ လက္ေတြ ့အက်ိဳးရွိနိုင္မည္လား။ ဤသည္နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍မူ မန္းျငိမ္းေမာင္သာမက ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နိုင္ပါမည္။ ဤသည္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ပထမ ဆံုးအေနျဖင့္ လက္နက္ကို္င္ တပ္ရႈေဒါင့္မွေလ့လာတင္ျပပါမည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုနွစ္အထိ ၁၇ နွစ္တာ အပစ္ ရပ္ခဲ့သည့္ ေကအိုင္အို၏ လက္ေတြ ့ခံစားခဲ့ရမႈမ်ားကို သာဓက ျပဳသင့္သည္။
၂၀၀၁ ခုနွစ္မတ္လ အတြင္း ေကအိုင္အိုတပ္မဟာ (၄) စိုက္ပ်ိဳးေရးျခံသို ့အစိုးရတပ္က ၀င္ေရာက္ကာ ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားနွင့္အရပ္သားမ်ား စုစုေပါင္း (၁၁) ဦးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ အလားတူပင္ ၂၀၀၂ ခုနွစ္ တြင္ ေကအိုင္အိုတပ္မဟာ (၂) လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္း (၆) မွ ရဲေဘာ္စုစုေပါင္း (၄) ဦး ကိုလည္းေကာင္း၊ ၂၀၀၇ခုနွစ္တြင္ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ (၄) လက္ေအာက္ခံေဒသ နမ္းခမ္းျမိဳ ့အနီး နမ့္ငူးတိုက္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးရွိ ေကအိုင္ေအ ရဲေဘာ္ (၆) ဦးကိုလည္းေကာင္း အစိုးရတပ္က သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကျပန္သည္။သို ့ရာတြင္ ေကအိုင္အို သည္ စစ္မက္ျပန္လည္ျဖစ္ပြားရန္ မလိုလား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္လက္ရွာေဖြနိုင္ေရးအတြက္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးပ်က္စီး မည္ စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ၾကိတ္ခံခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လအတြင္းတာပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံခန္ ့ခြဲေရးကိစၥ မေျပ လည္ၾကသည့္ေနာက္ခံတြင္အျငင္းပြားၾကျပီးေနာက္နွစ္ဘက္အျပန္အလွန္ဖမ္းဆီးမႈမ်ားျဖစ္ပြားေသာအခါေကအိုင္ေအ က မိမိဖမ္းထားေသာ အရာရွိတဦးနွင့္အျခားစစ္သည္ တဦးအားျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သည္။ အစိုးရတပ္က ဖမ္းဆီး ထားေသာ ေကအိုင္ေအ မွ ဒုတပ္ၾကပ္ခ်န္းယိမ္းအားျမင္ရက္စရာမရွိေအာင္ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္းသတ္ျဖတ္ျပီး မွ အေလာင္းကို ျပန္ေပးခဲ့သည္။
သံုးနွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္ယခုအခ်ိန္အထိ တိုက္ပြဲၾကီးမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္း မွာ အထက္ပါတို ့ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကရာ၌ ျပသနာေျဖရွင္းေရး ယႏၱယားအား မည္သို ့တည္ေဆာက္လည္ပတ္မည္ကို နွစ္ဘက္သေဘာတူတိက်ရွင္းလင္းစြာ ေဖၚေဆာင္မထားနိုင္ခဲ့ ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ေကအင္ယူ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ေစာကြယ္ထူး၀င္းေျပာသြားခဲ့သည့္ ေကအင္ယူတြင္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ Sovereignty ရွိသည္ ဟူေသာမူ နွင့္ တူတာတြဲလုပ္မတူတာခြဲလုပ္သြားမည္ဟူေသာ မူတို ့မွာလည္း စစ္မွန္ သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုဦးမတည္ ပါ။ေကအင္ယူက ၄င္း၏ အဖြဲ ့အစည္းတြင္ ၄င္းတို ့ဖာသာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာရွိ သည္ ဆိုပါက ဦးသိန္းစိန္စစ္အစိုးရ နွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကလည္း ၄င္းတို ့တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ရွိသည္ဟု ဆိုကာထင္သလို က်င့္သံုးၾကပါေတာ့မည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျခင္းယွဥ္လွ်င္ မည္သည့္ဘက္က အနိုင္ရ ပါအံ့နည္း။
၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄အရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ နိုင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္ျပီး နိုင္ငံေတာ္တ၀ွမ္း၌ တည္သည္ ဟု ဆိုထားသည္။ ပုဒ္မ ၄၇ အရ နိုင္ငံေတာ္ဆိုသည္မွာ ဥပေဒျပဳမႈ နွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာတို ့ကိုက်င့္သံုးေသာ အဖြဲ ့အစည္း သို ့မဟုတ္ပုဂၢိဳလ္ ကို ဆိုလိုသည္ ဟူ၍ ဆက္လက္ေဖၚျပထားျပန္သည္။ ၄င္းပုဒ္မ နွစ္ခုအရ ရွင္းေနသည္မွာအခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို လက္ေတြ ့က်င့္သံုးနိုင္ခြင့္ရွိသူတို ့မွာ ဦးေရႊမန္း နွင့္ ဦးသိန္းစိန္တို ့ျဖစ္ၾကသည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ မည္သို ့လွ်င္ ေကအင္ယူတဖြဲ ့တည္းတြင္ ရွိနုိင္အံ့နည္း။ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရန္ ရွာေဖြရမည္မွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျခင္း ျပိဳင္သည့္ လမ္းေၾကာင္းမဟုတ္၊အစိုးရနွင့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ ျမန္မာတပ္မေတာ္နွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး တပ္မ်ား အားလံုး ဥပေဒေဘာင္ Legal Framework တခုတည္းေအာက္သို့ဆြဲသြင္းရမည့္ လမ္းေၾကာင္းသာ ျဖစ္သည္။
ဤသို ့ဆြဲမသြင္းနုိင္ခဲ့သျဖင့္ ၁၇ နွစ္တာအပစ္အခတ္ရပ္စဲထားစဥ္အတြင္း ေကအိုင္အို စစ္သားမ်ား အစုလိုက္ အစုလိုက္ ဥပေဒမဲ ့သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရသည့္သာဓက မွာ အထင္အရွားျဖစ္သည္။
၁၇ နွစ္ၾကာမွ် ကာလအတြင္း နဳတ္ျဖင့္ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး စကားကို ရႊန္းရႊန္းေ၀ ေအာင္ေျပာခဲ့ ေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ရက္စက္စရာရွိလွ်င္ ကမ္းကုန္ေအာင္ ရက္စက္ၾက ေၾကာင္း ကို ေကအိုင္အိုနွင့္ ဆက္ဆန္ေရးအေတြ့အၾကံဳမွ သခၤန္းစာမ်ားယူသင့္သည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟူသည္မွာ ၄င္းတုိ ့၏ လက္ထဲမွာပင္ရွိသည္။ပ်က္ ျခင္ သည့္ အခ်ိန္တြင္ ပ်က္ေအာင္ဖန္တည္းနိုင္ၾကသည္။
ယခုလည္း လာျပန္ေခ်ျပီ။ စက္တင္ဘာလ၁၆ရက္ေန ့တြင္ ေကအင္ယူ တပ္မဟာ (၆) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္သား ေစာတာႏိုသည္ ျမ၀တီၿမိဳ႕သို႔အလည္သြားရာမွ ည ၇နာရီအခ်ိန္ ခန္႔တြင္ ျမ၀တီၿမိဳ႕ႏွင့္ ေမတၱာလင္းၿမိဳင္ေက်းရြာ အၾကားBGF အမွတ္(၁၀၂၂)ရွိရာ မင္းခန္႔ဂိတ္တြင္ အျခားအရပ္သားႏွစ္ဦးႏွင့္အ တူဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခံရၿပီးေနာက္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ရာမွ အေလာင္းကိုသာ ျပန္လည္ရရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ေကအင္ယူနွင့္ စစ္အစိုးရတို ့သည္ ယခုအခ်ိန္တြင္အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားၾကျပီးျဖစ္သည္။ ဤမႈခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ေနာင္အလားတူ ေပၚေပါက္လာဦးမည့္ အျခားမႈခင္းမ်ားကိုလည္းေကာင္း မည္သို ့အေရးယူေဆာင္ရြက္ၾကမည္နည္း။
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေအာက္ေျခတြင္အမိန္ ့ေပးသည့္အတိုင္းလုပ္မည့္ လက္မရြံ ့စစ္သားအခ်ိဳ ့အား တရားခံ အျဖစ္ဖမ္းဆီးေစျပီး စတိမွ် အျပစ္ေပး၊ ေနာက္ပိုင္းျပန္လႊတ္ အလြန္ဆံုးလုပ္နိုင္သည္။ ထိုသူတို့အားအမိန္ ့ေပးသူကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် တရားခံအျဖစ္ဖမ္းဆီး ေဖၚထုတ္ အေရးယူနိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ အေျခအေနနွစ္ရပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ တ၇ပ္မွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ေရာကရင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တို ့ပါ ကိုယ့္တပ္ကို ကိုယ္အမိန္ ့ေပးေန ၾကသျဖင့္ယင္းတုိ ့အထက္ တြင္ နွစ္ဘက္ေပါင္းထားသည့္ ဗဟို အမိန္ ့ေပးစနစ္တခုကို တည္ေဆာက္မထားနိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ တရပ္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုး၏ အယူခံ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို ရယူထားျပီးအရပ္ဘက္ တရားစီရင္ေရး၏ ကြပ္ကဲမႈမွ လြတ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ယင္း နွစ္ခု ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္အားေကာင္းစြာေတာင္းဆိုရန္မွာ ေကအင္ယူ တဖြဲ ့တည္းနွင့္ မည္ သည့္နည္းနွင့္ မွ်မျဖစ္နိုင္ပါ။ ယခင္မာနယ္ပေလာ လြတ္ေျမာက္ေဒသၾကီးကို ေကအင္ယူတဖြဲ ့တည္းကၾကံ့ခိုင္စြာ တည္ေဆာက္ထိမ္းသိမ္းထားနိုင္စဥ္က စဥ္းစားလွ်င္ပင္မလြယ္ပါ။ ယခုမူ ေကအင္ယူသည္အစိပ္စိပ္ ခြဲ ခံထားရျပီး ျဖစ္သည္။ေကအင္ယူ က မိမိတို ့တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိသည္ဟု ေျပာပါက အျခားကရင္ အဖြဲ ့ငယ္မ်ားကသူတို ့တြင္လည္း အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိသည္ဟု ဆိုၾကပါမည္။ ကိုယ့္ျမင္း ကိုယ္စိုင္းစစ္ကိုင္း ေရာက္ေရာက္ လုပ္ျခင္ ရာ လုပ္ၾကပါေတာ့မည္။ မည္သို ့လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရွာနိုင္အ့့ံနည္း။
ဖြဲ့စည္းျပီးျဖစ္ေသာတပ္ေပါင္းစု ယူအင္န္ အက္ဖ္စီ တြင္ ခိုင္မာသည့္ စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေကအင္ယူအေနျဖင့္၀ိုင္း၀န္း တည္ေဆာက္၊ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္သည့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ Optimum Centralization ကိုရွာေဖြ၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ တရပ္ေပၚေပါက္ေရး ကို ၾကိဳးပမ္း၊ ဥပေဒ စိုးမိုးေ၇းအေျခခံကိုလက္ေတြ ့တည္ ေဆာက္ျပီး ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္တခုေပၚေပါက္လာေရးကို သာေဇာက္ခ်ျမွုဳပ္နွံ စြမ္းေဆာင္သင့္သည္ ဟု ရႈျမင္သည္။
ဦးေအာင္ထူး (ေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္တည္ေထာင္သူ
၂၀၁၄ ခုနွစ္ စက္တဘၤာလ (၂၈) ရက္
သို ့မဟုတ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုပုဒ္မ ၃၃၈ ကို ကိုးကားျပီး ၄င္းတို့၏ တပ္မေတာ္ တခုတည္းသာ ရပ္ တည္သြား မည္ ဟု ဆက္လက္ကိုင္စြဲထားပါက လာမည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဟူသည္မွာမည္သို ့မွ် အဓိပၸါယ္မရွိပါ။ နွစ္ေပါင္း တရာ မွ်ပင္ေဆြးေႏြးၾကပါေစဦး အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ျခင္းသည္သာ အဖတ္တင္ပါမည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တည္ေဆာက္ေရးနိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈ တစံုတရာမွ် အရွိန္ေလးရလာ သည့္အခ်ိန္တြင္ ယင္းကိုရိုက္ခ်ိဳးသည့္သေဘာသက္ေရာက္ေအာင္ လြတ္လပ္ေသာ အာရွအသံမွ တဆင့္ တနိုင္ငံလံုး သိ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုလာသူမွာေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ မန္းျငိမ္းေမာင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းက ေအာက္ပါ အတိုင္းေျပာသြားခဲ့သည္။
ʻဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ေတာင္းဆိုမႈကသိပ္ျမင့္တယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရးကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးရ မယ့္ အခ်ိန္။ေရရွည္သြားရမယ့္ ကိစၥေတြ ျဖစ္တယ္။ စစ္ေရးကို အဓိက ေရွ႕တန္းတင္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အခုသြားေန တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကို အဓိက ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြသြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကိုထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထင္တယ္။ʼ
ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္တည္ေထာင္ရင္ စင္ျပိဳင္တပ္မေတာ္ စင္ျပိဳင္စစ္တပ္ျဖစ္ျပီး နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းကိုအဟန္ ့အတားျဖစ္နိုင္တယ္။ တကယ္ျဖစ္နိုင္တာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ ့ေၾကြးေၾကာ္သံေလာက္ပဲျဖစ္ေနရင္ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈ မေကာင္းနိုင္ဘူူး။ ေတြးဆံုေဆြးေႏြးေရးကာလမွာအထင္အျမင္လြဲမႈပဲ ျဖစ္နိုင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့က တကယ္ျဖစ္နိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကိုအျပဳသေဘာနဲ ့ေျပာတာပါ။
၄င္းက ေကအင္ယူ အဖြဲ ့အစည္းၾကီး၏ ေနာက္ခံကိုယူကာ လူထုတရပ္လံုးကိုအတိအလင္းေျပာၾကား သြား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာမွန္းေသခ်ာစြာ မသိေသး၊ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဖြဲ ့စည္းသင့္ေၾကာင္း ေကာင္းစြာေလ့လာခြင့္မရၾကေသးေသာလူထုမ်ားအၾကားတြင္ အျမင္ရႈတ္ေထြးသြား နိုု္င္သည္။
ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရးေတာင္းဆိုမႈသည္ စစ္ေရးသက္သက္လား၊နိုင္ငံေရး၏ အဆက္အေန ျဖင့္ ေတာင္းဆိုျခင္းလားဟူသည္ကို မန္းျငိမ္းေမာင္ခြဲျခားနားမလည္ေသာေၾကာင့္ေျပာျခင္းဟုတ္မဟုတ္ ကို စာေရးသူ မသိပါ။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္မႈနွင့္ ဆက္စပ္ျပီးဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းေရးေတာင္းဆိုမႈမွာ နိုင္ငံေရးအေပၚ အေျခခံသည့္ ေတာင္းဆိုမႈစင္စစ္တခုျဖစ္သည္။ နုိင္ငံေရးကို အဓိက ဦးစားေပးေဆြးေႏြးမည္ ဆိုပါက ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကိုေတာင္းဆိုသည္နွင့္ တဆက္တည္း ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ပါရန္ လိုပါမည္။ ယင္းအေပၚ သေဘာ တူညီၾကလွ်င္ နွစ္ဘက္စစ္တိုက္စရာ မလိုေတာ့။ျငိမ္းခ်မ္းေရးရသြားပါမည္။
ဤသည္ကို မန္းျငိမ္းေမာင္ နားမလည္ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ေနရာတြင္ ယူထားမည္ဆိုလွ်င္ ေကအင္ယူ အဖြဲ ့ အစည္းအမည္ ထိခုိက္ပါမည္။နားလည္ပါလွ်က္ တမင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္း ေပၚေပါက္လာျခင္းမရွိေစရန္ေျပာသည္ဆိုပါက ၄င္း၏ နိုင္ငံေရးအဆင့္မွာ သုညေအာက္ အနုတ္လကၡဏာ ျပသြားပါ မည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဤသို ့ဆိုသနည္း။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေပၚေပါက္လာေရးကို စစ္အာ ဏာရွင္ေဟာင္းသစ္မ်ားကက်ားထက္ပို၍ ေၾကာက္ၾကသည္။ တင္းၾကပ္သည့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ Rigid Centralization ပ်က္စီးကာစစ္အာဏာရွင္စနစ္ ျပိဳလဲသြားမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းသစ္မ်ား ေၾကာက္ၾကေသာအရာျဖစ္ေပၚမလာေအာင္ မန္းျငိမ္းေမာင္က ၀င္ေရာက္ ခုခံ ကာကြယ္ေပးေနသည့္ သေဘာသက္ေရာက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာနို္င္ငံအတြင္းရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား (လက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နွင့္ျပည္နယ္ အသီးသီးရွိ တိုင္းရင္း သားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား) အားလံုးအား ဥပေဒေဘာင္ LegalFramework တခုတည္းေအာက္ သို ့ေရာက္ရွိေစရန္ ဆြဲသြင္းနိုင္ေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဖြဲ့စည္းေရးအား အဘယ္ေၾကာင့္စဥ္းစားရသည္ကို ပထမဦးစြာေလ့လာ ဆန္းစစ္ရန္လိုပါမည္။ ျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က မည္မွ်ၾကီးမားေသာ စစ္အင္အား ကို သံုးခဲ့ ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားအား အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းနိင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ နိုင္ငံေရး အရ မည္သည့္ေနာက္ခံ အရွိန္အ၀ါ သမိုင္းေၾကာင္းဟူ၍ စိုးစဥ္းမွ် မရွိေသာ အငယ္ဆံုးအဖြဲ ့ကေလးဟု ေျပာနိုင္သည့္ကိုးကန္ ့အဖြဲ ့
အား သံုးရက္အတြင္း စစ္ေရးျဖင့္ အျပတ္ေခ်မႈန္းခဲ့ျပီ ဟု ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခု ၄င္းတို့ျပန္လည္ စုဖြဲ ့လႈပ္ရွား ေနၾကျပန္ျပီဟု ၾကားသိရသည္။
နိုင္ငံေရး အစဥ္အလာၾကီးမား၊ လူထုေနာက္ခံလည္းရွိ၊ နိုင္ငံတကာအထိပင္ေပါက္ေရာက္ေနၾကျပီျဖစ္ေသာအျခားတိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ၾကီးမ်ားအား စစ္အစိုးရသည္ မည္သို ့ပင္ၾကိဳးစားေသာ္လည္းစစ္ေရးသက္ သက္ နွင့္ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္း၍ ရမည္မဟုတ္ပါ။ နိုင္ငံေရးအရလည္း ဆက္လက္ကလိန္က်၍ရဘြယ္မျမင္ပါ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္အေျမာက္အမ်ားမွာ (လက္ရွိဦးသိန္းစိန္ အရပ္သားအသြင္ယူ စစ္အစိုးရ နွင့္ေပါင္းကာ လက္ေ၀ခံစားေသာက္လိုသူ အခ်ိဳ ့မွလြဲ၍) နိုင္ငံေရးအရလည္း အရိုးရင့္လာၾကျပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ သို ့ျဖစ္၍ အာဏာကို ခ်ုဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္ေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္း သစ္မ်ား စဥ္းစားသင့္သည္မွာနိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူ ့အခြင့္အေရးျပသနာမ်ားအားလံုးကို ရိုးသားစြာ ျဖင့္ နိုင္ငံေရးနည္းလမ္းအရေဆြးေႏြးအေျဖရွာသြားရန္ ျဖစ္သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ စစ္ေရးကိစၥ မေျပာရဟူသည္မွာ လြဲမွားေသာအယူအဆျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းစစ္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သည္၊ ယင္းကို မည္ကဲ့သို ့မွန္ကန္စြာ ျငိမ္းသတ္သင့္သည္၊စသည္တို ့ကို က်ယ္ျပန္ ့နက္ရွိဳင္းစြာ ေဆြး ေႏြးၾကရပါမည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေရးအား ေဆြးကို ေဆြးေႏြးရပါမည္။ သို ့မွသာ လက္ရွိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သာမက၊ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားလည္း တရား၀င္တည္ရွိနိုင္ျပီး ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံကို တည္ေဆာက္ကာ၊စစ္မွန္သည့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္နုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
တန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိေသာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ ့စည္းထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း
စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္မ်ားက အာမခံပါသည္ဆိုရံုမွ်နွင့္ လက္ရွိ တိုင္း ရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ၾကီးမ်ားသည္ လက္နက္ခ်ကာ ၂၀၀၈ဖြဲ ့စည္းပံုကို လက္ခံ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေထာင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္သြားၾကလိမ့္မည္ဟု စာေရးသူမယံုၾကည္ပါ။ နွစ္ေပါင္း ၆၅ နွစ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္း စစ္ၾကီး အတြင္း အထူးသျဖင့္စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ေအာက္တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူ ့အခြင့္အေရးနွင့္ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ားအားေျမာက္မ်ားစြာခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္ခဲ့သျဖင့္ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ယြင္းျခင္း Lack of Trust ၾကီးမားစြာ ေပၚေပါက္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို ့ျဖစ္၍ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းသစ္မ်ားက သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးျပီးေနာက္၊ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိုျဖတ္သန္း၊ နွစ္ဘက္ သေဘာတူညီသည့္ အေျခခံ တြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုမ်ားပါ လက္ခံသည့္ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ တခုေပၚလာေအာင္ ၾကိဳးပမ္း၊ ၄င္းဖြဲ ့စည္းပံုအရ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ား သို ့မဟုတ္ ၄င္းတို ့ကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ နုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ပါ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ ပါ၀င္ေရြးခ်ယ္ခံျပီးေနာက္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ အမ်ိဳးသား ျပည္နယ္အသီးသီး မ်ားတြင္ အစိုးရသစ္မ်ား တက္လာသည့္ အခ်ိန္အထိကာလတခုကို ျဖတ္သန္းရပါဦးမည္။ ယင္းကိုအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလဟု သတ္မွတ္ရပါမည္။ ယင္းကာလသည္ တိုေတာင္းမည္ မဟုတ္ပါ။
ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ေတာင္းဆိုပါက ʻေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြသြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္းʼ မန္းျငိမ္းေမာင္ကေျပာခဲ့သည္။ စာေရးသူအေနျဖင့္မူ မန္းျငိမ္း ေမာင္ နွင့္ ေျပာင္းျပန္နားလည္သည္။ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားက်င္းပေနေသာ ယခုအခါ သမယသည္ ယံုၾကည္မႈ တည္ ေဆာက္သည့္ Trust Building ကာလမဟုတ္။ ယံုၾကည္မႈကို ရွာေဖြသည့္Trust Seeking ကာလသာ ျဖစ္သည္။
ယင္းသို ့ျဖစ္လွ်င္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ကာလ သည္ အဘယ္နည္း။
အထက္တြင္ေဖၚျပခဲ့သည့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအတြင္း တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္း ၾကီးမ်ားသည္ လက္နက္စြန္ ့ၾကဦးမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ယင္းကာလကို ျဖတ္သန္းျပီးေနာက္ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို က်င့္သံုးသည့္ကာလ ေရာက္လာပါမည္။ ယင္းကာလ အတြင္းမွာပင္ဆယ္စုနွစ္တခ်ိဳ ့ ၾကာသည္အထိ မိမိတို ့ျပည္နယ္မ်ား၌ မိမိတို ့လက္နက္မ်ားကိုဆက္ကိုင္ထားၾကလိုဦးမည္ဟု စာေရးသူ ခန္ ့မွန္း သည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ ့စည္းပံုကိုလက္ေတြ ့က်င့္သံုးေနသည့္ အဆိုပါ ကာလသည္သာ ယံုၾကည္မႈ တည္ ေဆာက္သည့္ ကာလ ျဖစ္နိုင္ပါသည္။
အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလနွင့္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ ကာလ နွစ္ခုလံုးအတြင္း WinWin Situation တနည္းအားျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးကအနိုင္ရသည့္ အေျခအေနတရပ္ကို ရွာေဖြ ရပါမည္။ ဤသည္မွာ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကစတင္ျပီး နွစ္ေပါင္း၂၅ ၾကာ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က က်င့္သံုးခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအားအဓိကထားေဖၚေဆာင္သည့္ နည္းလမ္းကို ဆိုလို ျခင္းမဟုတ္ပါ။
ဤသို ့အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုသနည္း။
မ်က္ေမွာက္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အေျခအေနအေပၚ သံုးသပ္နိုင္သည္။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္သည္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားကို စစ္ေရးသက္သက္ျဖင့္ အျမစ္ျပတ္လည္း တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းျခင္းမျပဳနိုင္၊ ၄င္းတို ့အား တရား၀င္ရပ္တည္ ခြင့္ေပးျခင္းလည္းမျပဳ၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လက္နက္ ကိုင္တပ္ မ်ားအားလံုး ဥပေဒေဘာင္ တခုေအာက္တြင္ ေရာက္ေအာင္ထားရွိကြပ္ကဲျခင္းလည္း မရွိ။ အခ်ိန္မေရြး ျပသနာ တက္ နိုင္သည့္အေျခအေနကိုဖန္တည္း ေပးထား၊၄င္းတို ့ခိုင္းတာလုပ္မည့္ ကရင္တပ္နွင့္ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကို လက္သက္ ေမြးျမဴထား၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအေျခခံမွ ရပ္တည္ခုခံကာကြယ္ေျပာဆိုမည့္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ျပသနာရွာ၊စစ္ေရးျဖင့္ ျခိမ္းေျခာက္၊ တိုက္ျခင္သည့္အခါ သြားတိုက္လိုက္ၾက၊ ၄င္းတို ့ အခ်င္းခ်င္းေျပလည္လွ်င္ ရပ္ လိုက္ၾက။ လူထုကို ဖုတ္ေလသည့္ ငါးပိ ရွိသည္ဟု သေဘာမထား။ စစ္အစိုးရ ဖန္တည္းထားသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္သည့္အေျခအေနေအာက္တြင္ယခု ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္အေျခအေနမွာ ျငိမ္းခ်မ္းတည္ျငိမ္မႈ ရရန္ ေ၀းပါသည္။ လူထုမွာ က်ီးလန္ ့စာစားေနၾကရသည္။
လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးက အနိုင္ရသည့္အေျခအေနကို ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွ ရွာမွ သာရပါမည္။ ဤသည္မွာ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့မ်ား ဥပေဒစနစ္တခုေအာက္တြင္ တရား၀င္ နည္း လမ္းတက် နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြယွဥ္တြဲရပ္တည္ေရး Peaceful Coexistence ကို ဆိုလိုသည္။ ယင္းမွာ နွစ္ဘက္၏တည္ရွိမႈကို တဘက္နွင့္တဘက္ တရား၀င္ အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳၾကျခင္း၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပံုေဖၚ၍ ဗဟိုကြပ္ကဲမႈတခု စုေပါင္း ဖန္တည္းျပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုတ၀ွမ္းလံုးရွိ ဘက္နွစ္ဘက္၏ တပ္မ်ားအားလံုးယင္းကြပ္ကဲမႈ ေအာက္တြင္ နည္းလမ္းတက်ထားရွိျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္တခုခ်င္းစီ အတြင္းတြင္ လက္ရွိရွိေနေသာ ေတာ္လွန္ ေရးတပ္ အသီးသီးသည္လည္း မိမိတို ့အခ်င္းခ်င္း နည္းလမ္းတက်ေပါင္းစည္းကာ(ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ၏ အစိပ္အပိုင္းအျဖစ္) ျပည္နယ္ကာကြယ္ေရးတပ္မ်ား အေနျဖင့္ရပ္တည္ျခင္း၊ ၄င္းတပ္မ်ားသည္ ျပည္နယ္မ်ား အလုိက္ က်င္းပသည့္ လြတ္လပ္၊ မွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွတက္လာျပီး သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားနွင့္သာ အဓိကထားဖြဲ ့စည္းထားသည့္ ျပည္နယ္အစိုးရအသီးသီး၏တိုက္ရိုက္ၾကီး ၾကပ္မႈေအာက္၌ ထားရွိျခင္း၊ အစရွိ သည္တို ့ကို ဆိုလိုသည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ လူဦးေရ ၅၅ သန္း၀န္းက်င္မွ်သာရွိသည့္နိုင္ငံတခုတြင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနျခင္းမွာ ေကာင္းသည့္လကၡဏာမဟုတ္ပါ။ျငိမ္းခ်မ္းေ၇းကို ျမတ္နိုးၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားသည္ လည္း ၄င္းတို ့လိုလားေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိေသာတန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုသာ ဥပေဒစနစ္တခုေအာက္ တြင္ တကယ္တန္းက်င့္သံုးခြင့္ရၾကမည္ဆိုပါက မည္သူမွ် လက္နက္ကိုင္လိုၾကမည္ မဟုတ္ပါ။ အထက္ပါ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ ကာလကို ျဖတ္သန္းေနစဥ္အတြင္း ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးသည္ မိမိတို ့၏ အတြင္းအနွစ္ သာရကို ျပင္ၾကရမည္ဟု စာေရးသူနားလည္သည္။
အဓိကအားျဖင့္ အာဏာကို ကိုင္ထားေသာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ဘက္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ မိမိ၏ အနွစ္သာရကိုေျပာင္းရာတြင္ ပထမအေနျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို စြန္ ့လႊတ္ရပါမည္။ ဒုတိယ အေနျဖင့္ အာဏာ နိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွရာနုန္းျပည့္ဆုတ္ခြာျပီး တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ အေျခခံတြင္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအရ တပ္တြင္း၀င္ေရာက္အမႈထမ္းျခင္း(Professionalism) ကို တည္ေဆာက္၊ လူထုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလႊမ္းမိုးမႈအယူအဆ (CivilianSupremacy) ကို လက္ခံရပါမည္။ တတိယအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္၏ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္သက္ ဆိုင္ရာျပည္နယ္လူထုက လိုလားေထာက္ခံေသာ တိုင္းရင္းသား စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တေျဖးေျဖးနွင့္နည္းလမ္း တက် ရာထူးေနရာ အပ္နွင္းျခင္းမ်ား ျပဳရပါမည္။ စတုတၱအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္ က တဗိုလ္ တမင္းလုပ္ျခင္ရာလုပ္ ခြင့္ရေစရန္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအရ သီးျခားတည္ေထာင္ထားေသာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာခံုရံုး ကို လံုး၀ဖ်က္သိမ္းရပါမည္။ တပ္တြင္း စစ္တရားရံုး (Court Martials) မ်ား ၏ ေနာက္ဆံုးအယူခံ၀င္ရာရံုးအားအရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားစီရင္ ေရး၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ ထားရွိေသာ စနစ္ကို က်င့္သံုးရပါမည္။ပဥၥမ အေနျဖင့္တပ္မေတာ္ အတြင္းတြင္ လူ ့အခြင့္အေရး၊တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ တန္းတူေရး နွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး၊ နိုင္ငံသားအခြင့္အေရး စသည့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား ပို ့ခ်ေပးရပါမည္။
အထက္ပါတို ့ကိုသာ ေဖၚေဆာင္မည္ဆိုလွ်င္ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးတေျဖးေျဖးရွိလာျပီး စီးပြားေရး တိုးတက္လာသည့္ အေျခခံမွေန၍စစ္မွန္သည့္ တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္မႈ ရလာပါမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ား ၌ ျပည္နယ္ ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ ့မ်ား၏ အေရအတြက္သည္ (လက္နက္ခ်ခိုင္းစရာမလိုဘဲ) အလိုအေလွွ်ာက္သိသာစြာတေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္းသြားပါမည္။ အရပ္သားလူထုဘ၀ကို ပိုမိုျမတ္နိုးလာၾကျပီး သူ ့အလုပ္သူထြက္လုပ္ကာ ဘ၀ ရပ္ တည္သြားၾကပါမည္။
ဤသို ့ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ကာလကိုသာ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးကာလ ဟု စာေရးသူနားလည္ သည္။ ယခုမူ စပင္ မစရေသးပါ။ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကာလသည္တစံုတရာ ရွည္ၾကာမည္ မုခ်ျဖစ္သည္။ ယင္းကာလကို ေအာင္ျမင္စြာျဖတ္ေက်ာ္နိုင္ရန္မွာ လက္ရွိျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ တည္ရွိမႈကို မထိခိုက္ေစဘဲ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားကိုပါ ပူးေပါင္းဖြဲ့စည္းေစကာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အသစ္တခုတည္ေဆာက္သည့္ နည္းျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တရပ္တည္ေဆာက္၊ တပ္အားလံုး၏ အထက္တြင္ ဥပေဒေဘာင္ Legal Framework အသစ္တခုဖန္တည္းျပီးကြပ္ကဲသြားရန္ျဖစ္သည္။
အထက္တင္ျပပါ အေျခခံမ်ိဳး၊ သို ့မဟုတ္ယင္းထက္ပိုမိုေကာင္းမြန္ျပီး လက္ရွိစစ္အစိုးရဘက္ကေရာ၊ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ့အစည္းမ်ားဘက္ကပါ လက္ခံနိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳးျဖင့္ ဥပေဒစနစ္တခု ေအာက္တြင္ နည္းလမ္းတက် နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲ ရပ္တည္ နိုင္မည့္ အေနအထားမ်ိဳးကို ဖန္တည္းနိုင္မည္ ဆိုပါက ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္မွန္စြာ ရသြားနိုင္ပါမည္။ ဤသည္ကို လက္ရွိက်င္းပေနသည့္ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား၌ ေဆြးေႏြးသြားၾကလိမ့္မည္ ဟု စာေရးသူေျမွာ္မွန္းသည္။ အေျခခံေက်ာရိုးက်သည့္ မူပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားအားေဆြးေႏြးသေဘာတူညီခ်က္ရလွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေ၇းစာခ်ဳပ္ Peace Agreement အသြင္ေျပာင္းခ်ဳပ္ဆိုင္နိုင္ပါကတိုင္း ရင္းသား ေပါင္းစံုလူထုတရပ္လံုးသာမက နိုင္ငံတကာကပါ နွလံုးစိတ္၀မ္းခ်မ္းေျမ့ၾကပါမည္။မည္သို ့မွ်အာမခံခ်က္ မရွိေသာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဟူသည္အား မေစာင့္သင့္ပါ။
လက္ရွိေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ယင္းသို့တင္ျပေဆြးေႏြးပါလွ်က္ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ စစ္အစိုးရ နွင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေခါင္းမာစြာဆက္လက္ ျငင္းဆန္ေနမႈမ်ိဳးရွိနုိင္သည္။ ၄င္းတို ့မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ နည္းေဟာင္းၾကီးမ်ားျဖစ္သည့္ စစ္ေရးနည္းသက္သက္ျဖင့္ အျပဳတ္တိုက္ေရး၊ သို့မဟုတ္ ကလိန္ကက်စ္ နိုင္ငံေရး နည္းမ်ားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား လံုးပါးပါးသြားေစေရးသို ့မဟုတ္ တဘက္က စစ္ေရးျဖင့္ ေျခာက္ အျခားတဘက္က နိုင္ငံေရးျဖင့္ လွည့္ဖ်ားေခ်မႈန္းေရးမဟာဗ်ဴဟာမ်ား က်င့္သံုးလာနိုင္သည္။ ဤသို ့ျဖစ္ပါကျမန္မာ့ တပ္မတာ္ ပါ၀င္လာသည္အထိ ေစာင့္စရာ မလိုဘဲ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ ့မ်ားသည္မိမိတို့အခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းျပီး ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တရပ္ ကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္တိုက္ပြဲ၀င္သြားျခင္းသည္သာ အသင့္ ျမတ္ဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္နုိင္ပါသည္။ ယင္းအေျခခံတြင္ ယူအင္အက္ဖ္စီ ၏ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ၌ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ ့စည္းေရးကို စနစ္တက်ထည့္သြင္းေရးသားလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု စာေရးသူ နားလည္သည္။ ယူအင္န္အက္ဖ္စီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည့္ နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနွင့္ ျပင္ဆင္မႈ သည္ မွန္ကန္ေနဆဲဟု သံုးသပ္သည္။
မန္းျငိမ္းေမာင္က ဤသည္ကို လက္ေတြ ့မက်ဟုဆိုလွ်င္ မည္သည့္အရာသည္ လက္ေတြ ့က်ပါသနည္း။ နွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ အသက္ေသြးေပါင္းမ်ားစြာကိုရင္းကာစြန္ ့လႊတ္စြန္ ့စားတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳး သား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ကို လက္နက္စြန့္ခိုင္းျခင္း၊ သို ့မဟုတ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ Border Guard Force အျဖစ္သို ့အသြင္ေျပာင္းျခင္းမွာလက္ေတြ ့က်သည္ဟု ဆိုလိုျခင္သလား။ ဤသို ့မူ ျဖစ္ေစလိုပံုမရပါ။ ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္ အေျမာက္အမ်ားသာမကေအာက္ေျခတပ္ထုကပါ လက္ခံမည္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ပင္။
လက္နက္ခ်စရာလည္းမလို၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ေျပာင္းစရာလည္း မလိုဘဲ စစ္အစိုးရက လတ္တ ေလာခြင့္ျပဳခ်က္ ေပးထားသည့္ လက္နက္ကိုင္တပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ခြင့္ကို အသံုးျပဳသြားမည္ဆိုလွ်င္ေရာ ကရင္ ျပည္နယ္ နွင့္ လူထုအတြက္ လက္ေတြ ့အက်ိဳးရွိနိုင္မည္လား။ ဤသည္နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍မူ မန္းျငိမ္းေမာင္သာမက ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နိုင္ပါမည္။ ဤသည္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ပထမ ဆံုးအေနျဖင့္ လက္နက္ကို္င္ တပ္ရႈေဒါင့္မွေလ့လာတင္ျပပါမည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုနွစ္အထိ ၁၇ နွစ္တာ အပစ္ ရပ္ခဲ့သည့္ ေကအိုင္အို၏ လက္ေတြ ့ခံစားခဲ့ရမႈမ်ားကို သာဓက ျပဳသင့္သည္။
၂၀၀၁ ခုနွစ္မတ္လ အတြင္း ေကအိုင္အိုတပ္မဟာ (၄) စိုက္ပ်ိဳးေရးျခံသို ့အစိုးရတပ္က ၀င္ေရာက္ကာ ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားနွင့္အရပ္သားမ်ား စုစုေပါင္း (၁၁) ဦးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ အလားတူပင္ ၂၀၀၂ ခုနွစ္ တြင္ ေကအိုင္အိုတပ္မဟာ (၂) လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္း (၆) မွ ရဲေဘာ္စုစုေပါင္း (၄) ဦး ကိုလည္းေကာင္း၊ ၂၀၀၇ခုနွစ္တြင္ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ (၄) လက္ေအာက္ခံေဒသ နမ္းခမ္းျမိဳ ့အနီး နမ့္ငူးတိုက္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးရွိ ေကအိုင္ေအ ရဲေဘာ္ (၆) ဦးကိုလည္းေကာင္း အစိုးရတပ္က သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကျပန္သည္။သို ့ရာတြင္ ေကအိုင္အို သည္ စစ္မက္ျပန္လည္ျဖစ္ပြားရန္ မလိုလား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္လက္ရွာေဖြနိုင္ေရးအတြက္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးပ်က္စီး မည္ စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ၾကိတ္ခံခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လအတြင္းတာပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံခန္ ့ခြဲေရးကိစၥ မေျပ လည္ၾကသည့္ေနာက္ခံတြင္အျငင္းပြားၾကျပီးေနာက္နွစ္ဘက္အျပန္အလွန္ဖမ္းဆီးမႈမ်ားျဖစ္ပြားေသာအခါေကအိုင္ေအ က မိမိဖမ္းထားေသာ အရာရွိတဦးနွင့္အျခားစစ္သည္ တဦးအားျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သည္။ အစိုးရတပ္က ဖမ္းဆီး ထားေသာ ေကအိုင္ေအ မွ ဒုတပ္ၾကပ္ခ်န္းယိမ္းအားျမင္ရက္စရာမရွိေအာင္ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္းသတ္ျဖတ္ျပီး မွ အေလာင္းကို ျပန္ေပးခဲ့သည္။
သံုးနွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္ယခုအခ်ိန္အထိ တိုက္ပြဲၾကီးမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္း မွာ အထက္ပါတို ့ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကရာ၌ ျပသနာေျဖရွင္းေရး ယႏၱယားအား မည္သို ့တည္ေဆာက္လည္ပတ္မည္ကို နွစ္ဘက္သေဘာတူတိက်ရွင္းလင္းစြာ ေဖၚေဆာင္မထားနိုင္ခဲ့ ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ေကအင္ယူ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ေစာကြယ္ထူး၀င္းေျပာသြားခဲ့သည့္ ေကအင္ယူတြင္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ Sovereignty ရွိသည္ ဟူေသာမူ နွင့္ တူတာတြဲလုပ္မတူတာခြဲလုပ္သြားမည္ဟူေသာ မူတို ့မွာလည္း စစ္မွန္ သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုဦးမတည္ ပါ။ေကအင္ယူက ၄င္း၏ အဖြဲ ့အစည္းတြင္ ၄င္းတို ့ဖာသာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာရွိ သည္ ဆိုပါက ဦးသိန္းစိန္စစ္အစိုးရ နွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကလည္း ၄င္းတို ့တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ရွိသည္ဟု ဆိုကာထင္သလို က်င့္သံုးၾကပါေတာ့မည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျခင္းယွဥ္လွ်င္ မည္သည့္ဘက္က အနိုင္ရ ပါအံ့နည္း။
၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄အရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ နိုင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္ျပီး နိုင္ငံေတာ္တ၀ွမ္း၌ တည္သည္ ဟု ဆိုထားသည္။ ပုဒ္မ ၄၇ အရ နိုင္ငံေတာ္ဆိုသည္မွာ ဥပေဒျပဳမႈ နွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာတို ့ကိုက်င့္သံုးေသာ အဖြဲ ့အစည္း သို ့မဟုတ္ပုဂၢိဳလ္ ကို ဆိုလိုသည္ ဟူ၍ ဆက္လက္ေဖၚျပထားျပန္သည္။ ၄င္းပုဒ္မ နွစ္ခုအရ ရွင္းေနသည္မွာအခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို လက္ေတြ ့က်င့္သံုးနိုင္ခြင့္ရွိသူတို ့မွာ ဦးေရႊမန္း နွင့္ ဦးသိန္းစိန္တို ့ျဖစ္ၾကသည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ မည္သို ့လွ်င္ ေကအင္ယူတဖြဲ ့တည္းတြင္ ရွိနုိင္အံ့နည္း။ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရန္ ရွာေဖြရမည္မွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျခင္း ျပိဳင္သည့္ လမ္းေၾကာင္းမဟုတ္၊အစိုးရနွင့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ ျမန္မာတပ္မေတာ္နွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး တပ္မ်ား အားလံုး ဥပေဒေဘာင္ Legal Framework တခုတည္းေအာက္သို့ဆြဲသြင္းရမည့္ လမ္းေၾကာင္းသာ ျဖစ္သည္။
ဤသို ့ဆြဲမသြင္းနုိင္ခဲ့သျဖင့္ ၁၇ နွစ္တာအပစ္အခတ္ရပ္စဲထားစဥ္အတြင္း ေကအိုင္အို စစ္သားမ်ား အစုလိုက္ အစုလိုက္ ဥပေဒမဲ ့သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရသည့္သာဓက မွာ အထင္အရွားျဖစ္သည္။
၁၇ နွစ္ၾကာမွ် ကာလအတြင္း နဳတ္ျဖင့္ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး စကားကို ရႊန္းရႊန္းေ၀ ေအာင္ေျပာခဲ့ ေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ရက္စက္စရာရွိလွ်င္ ကမ္းကုန္ေအာင္ ရက္စက္ၾက ေၾကာင္း ကို ေကအိုင္အိုနွင့္ ဆက္ဆန္ေရးအေတြ့အၾကံဳမွ သခၤန္းစာမ်ားယူသင့္သည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟူသည္မွာ ၄င္းတုိ ့၏ လက္ထဲမွာပင္ရွိသည္။ပ်က္ ျခင္ သည့္ အခ်ိန္တြင္ ပ်က္ေအာင္ဖန္တည္းနိုင္ၾကသည္။
ယခုလည္း လာျပန္ေခ်ျပီ။ စက္တင္ဘာလ၁၆ရက္ေန ့တြင္ ေကအင္ယူ တပ္မဟာ (၆) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္သား ေစာတာႏိုသည္ ျမ၀တီၿမိဳ႕သို႔အလည္သြားရာမွ ည ၇နာရီအခ်ိန္ ခန္႔တြင္ ျမ၀တီၿမိဳ႕ႏွင့္ ေမတၱာလင္းၿမိဳင္ေက်းရြာ အၾကားBGF အမွတ္(၁၀၂၂)ရွိရာ မင္းခန္႔ဂိတ္တြင္ အျခားအရပ္သားႏွစ္ဦးႏွင့္အ တူဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခံရၿပီးေနာက္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ရာမွ အေလာင္းကိုသာ ျပန္လည္ရရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ေကအင္ယူနွင့္ စစ္အစိုးရတို ့သည္ ယခုအခ်ိန္တြင္အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားၾကျပီးျဖစ္သည္။ ဤမႈခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ေနာင္အလားတူ ေပၚေပါက္လာဦးမည့္ အျခားမႈခင္းမ်ားကိုလည္းေကာင္း မည္သို ့အေရးယူေဆာင္ရြက္ၾကမည္နည္း။
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေအာက္ေျခတြင္အမိန္ ့ေပးသည့္အတိုင္းလုပ္မည့္ လက္မရြံ ့စစ္သားအခ်ိဳ ့အား တရားခံ အျဖစ္ဖမ္းဆီးေစျပီး စတိမွ် အျပစ္ေပး၊ ေနာက္ပိုင္းျပန္လႊတ္ အလြန္ဆံုးလုပ္နိုင္သည္။ ထိုသူတို့အားအမိန္ ့ေပးသူကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် တရားခံအျဖစ္ဖမ္းဆီး ေဖၚထုတ္ အေရးယူနိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ အေျခအေနနွစ္ရပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ တ၇ပ္မွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ေရာကရင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တို ့ပါ ကိုယ့္တပ္ကို ကိုယ္အမိန္ ့ေပးေန ၾကသျဖင့္ယင္းတုိ ့အထက္ တြင္ နွစ္ဘက္ေပါင္းထားသည့္ ဗဟို အမိန္ ့ေပးစနစ္တခုကို တည္ေဆာက္မထားနိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ တရပ္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုး၏ အယူခံ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို ရယူထားျပီးအရပ္ဘက္ တရားစီရင္ေရး၏ ကြပ္ကဲမႈမွ လြတ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ယင္း နွစ္ခု ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္အားေကာင္းစြာေတာင္းဆိုရန္မွာ ေကအင္ယူ တဖြဲ ့တည္းနွင့္ မည္ သည့္နည္းနွင့္ မွ်မျဖစ္နိုင္ပါ။ ယခင္မာနယ္ပေလာ လြတ္ေျမာက္ေဒသၾကီးကို ေကအင္ယူတဖြဲ ့တည္းကၾကံ့ခိုင္စြာ တည္ေဆာက္ထိမ္းသိမ္းထားနိုင္စဥ္က စဥ္းစားလွ်င္ပင္မလြယ္ပါ။ ယခုမူ ေကအင္ယူသည္အစိပ္စိပ္ ခြဲ ခံထားရျပီး ျဖစ္သည္။ေကအင္ယူ က မိမိတို ့တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိသည္ဟု ေျပာပါက အျခားကရင္ အဖြဲ ့ငယ္မ်ားကသူတို ့တြင္လည္း အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိသည္ဟု ဆိုၾကပါမည္။ ကိုယ့္ျမင္း ကိုယ္စိုင္းစစ္ကိုင္း ေရာက္ေရာက္ လုပ္ျခင္ ရာ လုပ္ၾကပါေတာ့မည္။ မည္သို ့လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရွာနိုင္အ့့ံနည္း။
ဖြဲ့စည္းျပီးျဖစ္ေသာတပ္ေပါင္းစု ယူအင္န္ အက္ဖ္စီ တြင္ ခိုင္မာသည့္ စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေကအင္ယူအေနျဖင့္၀ိုင္း၀န္း တည္ေဆာက္၊ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္သည့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ Optimum Centralization ကိုရွာေဖြ၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ တရပ္ေပၚေပါက္ေရး ကို ၾကိဳးပမ္း၊ ဥပေဒ စိုးမိုးေ၇းအေျခခံကိုလက္ေတြ ့တည္ ေဆာက္ျပီး ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္တခုေပၚေပါက္လာေရးကို သာေဇာက္ခ်ျမွုဳပ္နွံ စြမ္းေဆာင္သင့္သည္ ဟု ရႈျမင္သည္။
ဦးေအာင္ထူး (ေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္တည္ေထာင္သူ
၂၀၁၄ ခုနွစ္ စက္တဘၤာလ (၂၈) ရက္
0 comments:
Post a Comment