Saturday, March 8, 2014

Breast Lumps ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအက်ိတ္မ်ား

Breast Lumps ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအက်ိတ္မ်ား 

(၁) ဆရာ သမီးညီမေလးက ရင္သားမွာ အက်ိတ္ျဖစ္ေနတာကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ လေလာက္က စၿပီးစမ္းမိပါတယ္။ ခြဲမယ္ခြဲမယ္နဲ႔ မခြဲျဖစ္ပဲေနေနရတုန္းပဲ။ အသက္က ၃၁ႏွစ္ပါ အိမ္ေထာင္ မရွိပါဘူး။
(၂) သမီး 18 March က Breast Ultrasound ႐ိုက္ျပီးပါျပီဆရာ။ Attachment နဲ႔ပို႔ေပးလိုက္ပါတယ္။ သြားျပန္ျပေတာ့ အက်ိတ္ကေသးတယ္၊ ခြဲစရာမလိုဘူး၊ မစိုးရိမ္ရဘူးေျပာပါတယ္။ အျမဲေတာ့ကိုယ္ဖာသာကို သတိထားျပီးၾကည့္၊ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ Ultrasound ျပန္႐ိုက္ၾကည့္လို႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ ဘာေဆးမွမေပးလိုက္ပါဘူး။ ေဆးခန္းျပျပီး တစ္ပတ္ေလာက္ေနေတာ့ မာမာအေျမာင္းလိုလို အလုံးလိုလိုအက်ိတ္က ေသးလဲမေသးသြားေတာ့ စိတ္ျပန္ပူလာတယ္၊ စိုးရိမ္စိတ္လဲျဖစ္လာတယ္။ ေမးစရာေမးခြန္းနဲ႔ သိခ်င္တာေတြလဲရွိလာလို႔ ဆရာ့ကို Email ထပ္ပို႔လိုက္ရတာပါ။ ဘာေဆးေသာက္ရင္ ေပ်ာက္ႏိုင္လဲ။ စိုးရိမ္ရလားဆရာ။

မိန္းကေလးတိုင္း အမ်ိဳးသမီးၾကီးငယ္တိုင္း ကိုယ့္ရင္သာကိုယ္ စမ္းသပ္ျပီး၊ သံသယရွိရင္ ခ်က္ခ်င္း ဆရာဝန္ကုိ ျပသင့္တာ သိေနၾကပါျပီ။ ကင္ဆာဆိုရင္ ေၾကာက္စရာမွန္ေပမဲ့ ေစာေစာသိလို႔ စနစ္တက်ကုသရင္ အမ်ားၾကီး ေကာင္းေစတဲ့ ကင္ဆာထဲမွာ ရင္သားကင္ဆာက ထိပ္ကေနတယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအက်ိတ္ေတြက ၈ဝ% ရွိတယ္။ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ အက်ိတ္နခမ္းသားက ေခ်ာေမြ႔ေနမယ္၊ ေရြ႔ရွားလို႔လဲ လြယ္တယ္။ ေနာက္ျပီး အက်ိတ္ရယ္လို႔ မဟုတ္ဘဲ ထိခိုက္မိလို႔။ လစဥ္နဲ႔ အသက္ေၾကာင့္ ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲ၊ ေဆးဝါးေတြကေနလည္း ရင္သားမွာ အရင္လိုမဟုတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ ရင္သား ႏွစ္ဘက္ဟာ တသက္လံုး ေျပာင္းလဲေနတာပါ။

ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအကိ်တ္ေတြကေတာ့ -
(၁) Fibrocystic changes (ဖိုက္ဘရိုဆစ္စတစ္) အေျပာင္းအလဲ။ ေဟာ္မုန္းေျပာင္းလဲေနတာကေန ျဖစ္ေစတယ္။ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဥပမာ ရာသီမလာခင္ တင္းျပီး နာခ်င္တာမ်ိဳး။ တခါတေလ ႏို႔သီးအဖ်ားကိုညွစ္ၾကည့္ရင္ အရည္လိုပါ ထြက္ႏိုင္ေသးတယ္။ အက်ိတ္လိုျဖစ္ေနတာ အေခ်ာင္းလိုက္၊ အေျမွာင္းလိုက္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ခပ္မာမာ ရာဘာနဲ႔တူတယ္။ အသက္ ၄ဝ ေအာက္မွာသာအျဖစ္မ်ားတယ္။
(၂) Simple Cysts ရိုးရိုး (ဆစ္)။ အရည္ျပည့္ေနတဲ့အိတ္ေလးမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ တခုတည္းေရာ တခုမကပါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရြယ္အစားလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္တယ္။ နာႏိုင္တယ္။ နာတာကလည္း ရာသီခြင္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းတယ္။
(၃) Fibroadenomas (ဖိုက္ဘရိုအဒီႏိုးမား)။ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတဲ့ အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အစိုင္အခဲျဖစ္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ရင္သားအတြင္းထဲမွာ ေရြ႔တာ သိပ္လြယ္ကူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏို႔ထဲကၾကြက္လို႔တင္စားေခၚၾကတယ္။ ခြဲစိတ္ေပးရတာမ်ားတယ္။ အသက္ ၂ဝ-၃ဝ အတြင္း အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ 
(၄) Intraductal papillomas ႏို႔ျပြန္တြင္းက (ပက္ပလိုမား)။ ေသးတယ္၊ အေသအခ်ာၾကည့္ရင္ ၾကြက္ႏို႔လိုတူတယ္။ ႏို႔သီးအနာတဝိႈက္မွာေတြ႔ရတယ္။ အသက္ ၄ဝ-၅ဝ ေတြမွာပိုျဖစ္ျပီး ႏို႔သီးအဖ်ားကေန ေသြးထြက္ႏိုင္တယ္။ 
(၅) Traumatic fat necrosis ထိခိုက္မိလို႔ အဆီခဲေတြပ်က္စီးျခင္းျဖစ္တယ္။ ခပ္ဝိုင္းဝိုင္း။ ခပ္တင္းမာမာ၊ တခုတည္းရွိျပီး၊ မနာဘူး။ 
(၆) Mastitis (Breast Infection) ႏို႔နာ။ ႏို႔ပိုးဝင္ျခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အက်ိတ္ျဖစ္မယ္၊ နာမယ္၊ အေပၚယံအေရျပား နီျမန္းေနမယ္။ အနာက အေရျပားနဲ႔နီးမွသာ နီတာျမင္ရမယ္။ အပူခ်ိန္စမ္းရင္ ပိုပူေနမယ္။ 
(၇) Breast Pseudolumps အက်ိတ္မဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္။ ရင္သားအတုထဲက (စီလီကြန္) တေနရာကထူပ်စ္လာတာ၊ အဆီခဲတခ်ိဳ႕ေသတာ၊ ေအာက္ကနံရိုး။ Breast cancer ကင္ဆာ၊ Lipoma အဆီအက်ိတ္ နဲ႔ Milk cyst (galactocele) ႏို႔ရည္ခဲေတြလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ္။

ဘယ္လိုကုသမလဲ
(၁) Fibrocystic breast changes ဆိုတာ ကုစရာမလိုပါ။ နာတာေရာင္တာအတြက္ အေနရခက္ရင္ အနာ-အကိုက္ သက္သာေဆးေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
(၂) Simple cysts ဆိုရင္ ေဆးထိုးအပ္သံုးျပီး စုပ္ထုတ္ႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တာေသျခာဘို႔လုပ္တာလည္း ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္တာပါဘဲ။
(၃) Fibroadenomas နဲ႔ intraductal papillomas ေတြကို ခြဲစိတ္ကုသရမယ္။ Lumpectomy အက်ိတ္ခြဲထုတ္နည္းက သမားရိုးက်နည္းျဖစ္တယ္။ Laser ablation, or Cryoablation တျခားနည္းေတြလဲ ခုေခတ္မွာ စမ္းသံုးပါတယ္။
(၄) Mastitis ႏို႔နာကို အပူကပ္ေရးရမယ္။ ပိုးေသေဆး နဲ႔ အနာသက္သာေဆးေပးျပီး ျပည္တည္ရင္ေတာ့ ျပည္က္ုိခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ထုတ္ရမယ္။ 

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

(၁) ဆရာ သမီးညီမေလးက ရင္သားမွာ အက်ိတ္ျဖစ္ေနတာကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ လေလာက္က စၿပီး စမ္းမိပါတယ္။ ခြဲမယ္ခြဲမယ္နဲ႔ မခြဲျဖစ္ပဲေနေနရတုန္းပဲ။ အသက္က ၃၁ႏွစ္ပါ အိမ္ေထာင္မရွိပါဘူး။
(၂) သမီး 18 March က Breast Ultrasound ႐ိုက္ျပီးပါျပီဆရာ။ Attachment နဲ႔ ပို႔ေပးလိုက္ပါတယ္။ သြားျပန္ျပေတာ့ အက်ိတ္ကေသးတယ္၊ ခြဲစရာမလိုဘူး၊ မစိုးရိမ္ရဘူးေျပာပါတယ္။
အျမဲေတာ့ကိုယ္ဖာသာကို သတိထားျပီးၾကည့္၊ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ Ultrasound ျပန္႐ိုက္ၾကည့္လို႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ ဘာေဆးမွမေပးလိုက္ပါဘူး။ ေဆးခန္းျပျပီး တစ္ပတ္ေလာက္ေနေတာ့ မာမာအေျမာင္းလိုလို အလုံးလိုလိုအက်ိတ္က ေသးလဲမေသးသြားေတာ့ စိတ္ျပန္ပူလာတယ္၊ စိုးရိမ္စိတ္လဲျဖစ္လာတယ္။ ေမးစရာေမးခြန္းနဲ႔ သိခ်င္တာေတြလဲရွိလာလို႔ ဆရာ့ကို Email ထပ္ပို႔လိုက္ရတာပါ။ ဘာေဆးေသာက္ရင္ ေပ်ာက္ႏိုင္လဲ။ စိုးရိမ္ရလားဆရာ။

မိန္းကေလးတိုင္း အမ်ိဳးသမီးၾကီးငယ္တိုင္း ကိုယ့္ရင္သာကိုယ္ စမ္းသပ္ျပီး၊ သံသယရွိရင္ ခ်က္ခ်င္း ဆရာဝန္ကုိ ျပသင့္တာ သိေနၾကပါျပီ။ ကင္ဆာဆိုရင္ ေၾကာက္စရာမွန္ေပမဲ့ ေစာေစာသိလို႔ စနစ္တက်ကုသရင္ အမ်ားၾကီး ေကာင္းေစတဲ့ ကင္ဆာထဲမွာ ရင္သားကင္ဆာက ထိပ္ကေနတယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအက်ိတ္ေတြက ၈ဝ% ရွိတယ္။ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ အက်ိတ္နခမ္းသားက ေခ်ာေမြ႔ေနမယ္၊ ေရြ႔ရွားလို႔လဲ လြယ္တယ္။ ေနာက္ျပီး အက်ိတ္ရယ္လို႔ မဟုတ္ဘဲ ထိခိုက္မိလို႔။ လစဥ္နဲ႔ အသက္ေၾကာင့္ ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲ၊ ေဆးဝါးေတြကေနလည္း ရင္သားမွာ အရင္လိုမဟုတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ ရင္သား ႏွစ္ဘက္ဟာ တသက္လံုး ေျပာင္းလဲေနတာပါ။

ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအကိ်တ္ေတြကေတာ့ -
(၁) Fibrocystic changes (ဖိုက္ဘရိုဆစ္စတစ္) အေျပာင္းအလဲ။ ေဟာ္မုန္းေျပာင္းလဲေနတာကေန ျဖစ္ေစတယ္။ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဥပမာ ရာသီမလာခင္ တင္းျပီး နာခ်င္တာမ်ိဳး။ တခါတေလ ႏို႔သီးအဖ်ားကိုညွစ္ၾကည့္ရင္ အရည္လိုပါ ထြက္ႏိုင္ေသးတယ္။ အက်ိတ္လိုျဖစ္ေနတာ အေခ်ာင္းလိုက္၊ အေျမွာင္းလိုက္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ခပ္မာမာ ရာဘာနဲ႔တူတယ္။ အသက္ ၄ဝ ေအာက္မွာသာအျဖစ္မ်ားတယ္။
(၂) Simple Cysts ရိုးရိုး (ဆစ္)။ အရည္ျပည့္ေနတဲ့အိတ္ေလးမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ တခုတည္းေရာ တခုမကပါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရြယ္အစားလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္တယ္။ နာႏိုင္တယ္။ နာတာကလည္း ရာသီခြင္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းတယ္။
(၃) Fibroadenomas (ဖိုက္ဘရိုအဒီႏိုးမား)။ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတဲ့ အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အစိုင္အခဲျဖစ္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ရင္သားအတြင္းထဲမွာ ေရြ႔တာ သိပ္လြယ္ကူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏို႔ထဲကၾကြက္လို႔တင္စားေခၚၾကတယ္။ ခြဲစိတ္ေပးရတာမ်ားတယ္။ အသက္ ၂ဝ-၃ဝ အတြင္း အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။
(၄) Intraductal papillomas ႏို႔ျပြန္တြင္းက (ပက္ပလိုမား)။ ေသးတယ္၊ အေသအခ်ာၾကည့္ရင္ ၾကြက္ႏို႔လိုတူတယ္။ ႏို႔သီးအနာတဝိႈက္မွာေတြ႔ရတယ္။ အသက္ ၄ဝ-၅ဝ ေတြမွာပိုျဖစ္ျပီး ႏို႔သီးအဖ်ားကေန ေသြးထြက္ႏိုင္တယ္။
(၅) Traumatic fat necrosis ထိခိုက္မိလို႔ အဆီခဲေတြပ်က္စီးျခင္းျဖစ္တယ္။ ခပ္ဝိုင္းဝိုင္း။ ခပ္တင္းမာမာ၊ တခုတည္းရွိျပီး၊ မနာဘူး။
(၆) Mastitis (Breast Infection) ႏို႔နာ။ ႏို႔ပိုးဝင္ျခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အက်ိတ္ျဖစ္မယ္၊ နာမယ္၊ အေပၚယံအေရျပား နီျမန္းေနမယ္။ အနာက အေရျပားနဲ႔နီးမွသာ နီတာျမင္ရမယ္။ အပူခ်ိန္စမ္းရင္ ပိုပူေနမယ္။
(၇) Breast Pseudolumps အက်ိတ္မဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္။ ရင္သားအတုထဲက (စီလီကြန္) တေနရာကထူပ်စ္လာတာ၊ အဆီခဲတခ်ိဳ႕ေသတာ၊ ေအာက္ကနံရိုး။ Breast cancer ကင္ဆာ၊ Lipoma အဆီအက်ိတ္ နဲ႔ Milk cyst (galactocele) ႏို႔ရည္ခဲေတြလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ္။

ဘယ္လိုကုသမလဲ
(၁) Fibrocystic breast changes ဆိုတာ ကုစရာမလိုပါ။ နာတာေရာင္တာအတြက္ အေနရခက္ရင္ အနာ-အကိုက္ သက္သာေဆးေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
(၂) Simple cysts ဆိုရင္ ေဆးထိုးအပ္သံုးျပီး စုပ္ထုတ္ႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တာေသျခာဘို႔လုပ္တာလည္း ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္တာပါဘဲ။
(၃) Fibroadenomas နဲ႔ intraductal papillomas ေတြကို ခြဲစိတ္ကုသရမယ္။ Lumpectomy အက်ိတ္ခြဲထုတ္နည္းက သမားရိုးက်နည္းျဖစ္တယ္။ Laser ablation, or Cryoablation တျခားနည္းေတြလဲ ခုေခတ္မွာ စမ္းသံုးပါတယ္။
(၄) Mastitis ႏို႔နာကို အပူကပ္ေရးရမယ္။ ပိုးေသေဆး နဲ႔ အနာသက္သာေဆးေပးျပီး ျပည္တည္ရင္ေတာ့ ျပည္က္ုိခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ထုတ္ရမယ္။

  ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...