ျငိမ္းခ်မ္းေရးစစ္တမ္း (၃)။ ဒႆမပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာေရး လမ္းေၾကာင္း

Aung Htoo January 25, 2014 at 11:40pm

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာေရး လမ္းေၾကာင္းကိုသာ အဘယ္ေၾကာင့္ ဦးတည္သင့္သလဲ။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၏ သမိုင္းကို မွန္ကန္စြာ ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ လိုသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က် ဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ နိုင္ငံျခား က်ဴးေက်ာ္စစ္ကို ခုခံတုိက္ခိုက္နိုင္ခဲ့ျခင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ ေခါင္းေဆာင္လ်က္ တရုတ္ျဖဴ ေခ်မႈန္းေရးတိုက္ပြဲကို ဆင္ႏႊဲနိုင္ခဲ့၍သာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ နံမည္တက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္း တြင္ မည္သည့္ နိုင္ငံျခားက်ဴးေက်ာ္စစ္ကိုမွ် ခုခံတိုက္ခဲ့ရျခင္း မရွိ။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေသနတ္သံ တိတ္သြားခဲ့ ျခင္းမွာ ၀ အမ်ိဳးသားမ်ားက အာဏာသိမ္းခဲ့ ေသာေၾကာင့္သာ။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က စစ္ေရးအရ ေခ်မႈန္းနိုင္၍ မဟုတ္။

 ျပည္တြင္းစစ္ ၆၅ နွစ္ သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ကေလးမွလြဲ၍ အျခား ထင္ရွားသည့္ မည္သည့္ တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး တခုတေလကိုမွ် ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က စစ္ေရးသက္သက္နွင့္ ေခ်မႈန္း နိုင္ခဲ့သည္ မရွိ။ အပနာမ ေျပာျခင္းမဟုတ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မွန္ကန္စြာ ခ်ဥ္းကပ္ေစလိုေသာ ေစတနာရိုးျဖင့္ အရွိ ကို အရွိအတိုင္း ေထာက္ျပျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

ကိုးကန္႔ဟူသည္မွာလည္း တရုတ္ျပည္ရွိ လူမ်ိဳး စု ၅၆ မ်ိဳးအနက္ ေကာ္ကန္ ဟူေသာလူမ်ိဳးအျဖစ္ ပါ၀င္သည္။ ရွမ္းျပည္ရွိ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီနွင့္ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ကို တုန္ ့ျပန္ရန္ ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႔အေန ျဖင့္ ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့ရာမွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း တခုသဖြယ္ ရပ္တည္လာနိုင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္က ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးခဲ့သည့္ အဖြဲ႔ ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားဟုတ္မဟုတ္ပင္ အျငင္းပြားနိုင္ေသာ အဖြဲ႔ငယ္ေလးတခု အား ေခ်မႈန္းနိုင္သည့္အေပၚ စစ္မာန္ တက္ကာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္္အေနျဖင့္ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိမာန္နွင့္သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား အခိုင္အမာရွိသည့္အျခားတိုင္းရင္း သားလူမ်ိဳးမ်ား နွင့္ ယင္းတို႔၏ တိုက္စြမ္းရည္အား စိမ္ေခၚသည့္ ေျပာဆိုသံုးနွဳန္းမႈမ်ားသည္ ျပည္တြင္းစစ္မီး အရွိန္ကို ပို၍ျမင့္တက္ေစပါမည္။

ကခ်င္ကို ဖိတိုက္နိုင္ျခင္းမွာ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး ေကအင္ယူကို ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက စည္းရံုးထားနိုင္၍ျဖစ္သည္။ ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေနျပည္ေတာ္သို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ဖိတ္ေခၚ၊ သမတဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္ ကရင္၀တ္စံုႀကီး၀တ္ျပ၊ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္က ေကအင္ယူဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုးအား အသက္ ထြက္မတတ္ အတင္းဖက္ၿပီး မည္မွ်ခ်စ္ေၾကာင္း သရုပ္ေဖၚျပ အမ်ိဳးမ်ိဳးစည္းရံုးထားခ်ိန္တြင္ ေကအိုင္အို ကို စစ္ေရးျဖင့္ အျပတ္ထိုးခဲ့သည္။ ဤဗ်ဴဟာမ်ားမွာ စစ္အစိုးရေဟာင္းမ်ား အဆက္ဆက္ လုပ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သျဖင့္ ရိုးေန ပါၿပီ။ စစ္မွန္သည့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားလွ်င္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ေသြးခြဲစည္းရံုးသည့္ သေဘာေဆာင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ၿပီ။

ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး (ေကအင္ယူ) သည္ ျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္ အရွည္ၾကာဆံုးနွင့္ အဆက္မျပတ္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲခဲ့သည့္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ေကအင္ယူ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲဲေရး လုပ္ခဲ့ျခင္းမွာ ပထမဆံုးျဖစ္သည္။ ေကအင္ယူသည္စစ္စြမ္းရည္ရွိသည့္ နဂါးႀကီး မွန္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရနွင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ ေကာင္းမြန္စြာ သိၾကသည္။ ၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ စစ္ရွိန္ျမွင့္ တင္လာနိုင္ခဲ့ၿပီး မာနယ္ပေလာ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမကိုပင္ တည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့သည္။ စစ္ရွိန္အျမင့္ဆံုးနွစ္မ်ား ျဖစ္ သည့္ ၁၉၈၉ မွ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း စာေရးသူသည္ မာနယ္ပေလာတြင္လည္းေကာင္း၊ မာနယ္ပေလာနွင့္ အနီး ဆံုးေနရာ ေဒါင္းဂြင္တြင္လည္းေကာင္း ရွိေနခဲ့သည္။

စင္စစ္အားျဖင့္မူ မာနယ္ပေလာကိုလည္း စစ္ေရးသက္သက္ျဖင့္ တိုက္ပြဲဆင္နိုင္သျဖင့္ သိမ္းယူနိုင္ ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ၀မ္ခ၊ မဲသေရာ၊ ထီပါ၀ီက်ိဳးစေသာတိုက္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္ စစ္အစိုးရတပ္မ်ားဘက္မွအက်အဆံုး မ်ားျပား ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၂ ခုနွစ္တြင္ အေရွ႕ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္လွ က တဖက္သတ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးပင္ ေၾကညာခဲ့ရသည္။ ထိုကာလအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ ကရင္မ်ားျပႆနာေပၚသည္ကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔ ေခါင္းေဆာင္သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက အသံုးခ်စည္းရံုးၿပီး မာနယ္ပေလာ ေနာက္ ေဖးေပါက္မွ ၀င္ေရာက္လာနိုင္သျဖင့္သာ က်ဆံုးခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ေကအင္ယူသည္ ေတာ္လွန္စစ္ကိုဆက္ လက္ဆင္ႏႊဲ ခဲ့သည္။ "ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ခ်စ္တယ္ ဆိုတာ အျခားလူမ်ိဳးကို မုန္းဘို ့မဟုတ္ဘူး။" ဟူေသာ အဆိုအမိန္႔ျဖင့္ က်ယ္ျပန္ ့ ေသာ အမ်ိဳးသားေရး အျမင္ကို ကိုင္စြဲထားသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမသည္ ေတာ္လွန္စစ္ကို စြမ္းစြမ္းတမန္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတာ္လွန္စစ္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၿပီးေနာက္ မည္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ် အာမခံခ်က္ မရွိ ဘဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ခဲ့ျခင္းအေပၚ ေကအင္ယူအတြင္း သေဘာထားအျမင္ တင္းမာမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သို႔ ရာ တြင္ အဖြဲ႔အစည္းမကြဲေအာင္ထိန္း နုိင္ခဲ့ၿပီး ကရင္အမိ်ဳးသားေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးႀကီး ရည္မွန္းခဲ့သည့္ ကရင့္ၾကမၼာ ကရင္ ဖန္တီးခြင့္မ်ားရလာမလား ဟူေသာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ျဖင့္ ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဆက္လက္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ ၾကသည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနွင့္ အဆက္မျပတ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ရုပ္၀တၱဳ ပစၥည္း အခ်ိဳ ့နွင့္ လုပ္ငန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ အခ်ိဳ ့ရသည္မွလြဲ၍ ကရင္လူထုႀကီးအတြက္ ဥပေဒနွင့္ အညီခံစားခြင့္ရွိမည့္ မည္သည့္အခြင့္အေရး မွ်မရေသး။ ဤသည္မွာ လက္ရွိေကအင္ယူေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္သံုးသပ္ဖြယ္မ်ား ျဖစ္နိုင္သည္။

၂၀၁၃ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၉ မွ ၃၁ ရက္ေန႔အတြင္းက်င္းပခဲ့သည့္ UNFC ၏ ညီလာခံတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လက္မခံေၾကာင္း၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အသစ္ေရးဆြဲသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္အား မည္သို႔ဖြဲ႔စည္းသြားမည္ကို မူအရ သေဘာတူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။[1] ဤအခ်က္သံုးရပ္လံုးမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စစ္မွန္သည့္ အေျခခံမ်ားျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရဲရဲတင္းတင္း ဆံုးျဖတ္နိုင္ခဲ့ၾကျခင္းအေပၚ မွတ္တမ္းတင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုသာ ေနာက္ဆံုးခံကတုတ္အေနနွင့္ အေသအလဲဖက္တြယ္ထားလိုေသာ အစိုးရနွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အတြက္မူ နိုင္ငံေရးအရ အရွိဳက္ထိုးခံလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။

UNFC ညီလာခံမွ အဆိုပါ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ တလအတြင္းမွာပင္ အစိုးရဘက္ မွ တုန္ ့ျပန္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚလာသည္။ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရက UNSC အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ေသာ ေကအင္ယူနွင့္ RCSS နွစ္ဖြဲ႔တည္း အား ေနျပည္ေတာ္သို႔ ဖိတ္ေခၚ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ယင္းမွာ အစိုးရက UNFC ကို ေသြးခြဲရန္ ေကအင္ယူနွင့္ RCSS တို႔အား စည္းရံုးျခင္းဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ ထိုမွ နွစ္လနီးပါးၾကာၿပီးေနာက္ ေအာက္တို ဘာလကုန္တြင္ က်င္းပေသာ လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသား ညီလာခံသို႔ ေကအင္ယူ တက္ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အရင္ဦးဆံုး လက္မွတ္ထိုး၊ ၿပီးမွ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို က်င္းပ ဟူေသာ လမ္းေၾကာင္း ကို ဦးသိန္းစိန္၊ ဦးေအာင္မင္း အစိုးရနွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔က တင္လ်က္ရွိေန သည့္ အခ်ိန္တြင္ အျခားတိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနွင့္အတူ ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုးနွင့္ ေကအင္ယူ ေခါင္းေဆာင္မ်ားပါ လိုင္ဇာညီလာခံဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား အား အတည္ျပဳခဲ့ၾကျခင္းမွာ ထူးျခားခ်က္ဟု ဆိုနိုင္သည္။ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဖြဲ႔စည္းေရးအား ထပ္မံအတည္ျပဳလိုက္ရံု သာမက နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းကိုလည္း ေအာက္ပါ အတိုင္း ခ်မွတ္လိုက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

                    (၁) နိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဆိုင္ရာ မူေဘာင္ကိုခ်
                    (၂) တနိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုး
                    (၃) အမ်ိဳးသား အဆင့္ နိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲဲမ်ား က်င္းပ
လိုင္ဇာညီလာခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသည္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးအား ရွဴးရွဴးရွားရွားျဖစ္သြားေစခဲ့သည္။ ဦးေအာင္မင္း ဘာေျပာ ရမွန္းမသိ ႏႈတ္ဆိတ္သြားေစခဲ့သည္။ အဆိုပါအေရးႀကီးသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားစုႀကီးက စုေပါင္း ခ်မွတ္နိုင္ျခင္းမွာ တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးတြင္ ေရွ႕ေျခတလွမ္းတိုးလိုက္ျခင္း ဟု ေျပာနိုင္သည္။

လိုင္ဇာညီလာခံတြင္ အျခားတိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအား နားဆင္ေလ့လာၿပီးေနာက္ ေကအင္ယူ ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုး ကိုယ္တိုင္ ရွင္းသြားသျဖင့္ ၄င္းက ေကအင္ယူ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဦးေဆာင္ကာ ေကအင္ယူကိုယ္စား သေဘာတူညီခ်က္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္းလည္း ၾကားရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဤသေဘာတူညီခ်က္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ေလွ်ာက္ လွမ္းသြားမည္ဆိုပါက ေကအင္ယူ၏ နိုင္ငံေရး ျပန္လည္ဦးေမာ့လာေစမည့္ လမ္းေၾကာင္းဟု သံုးသပ္နိုင္သည္။

နိုင္ငံေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေဆြးေႏြးအေျဖရွာၿပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းနိုင္ရန္ ၾကိဳးစားပါလ်က္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ယခုကဲ့သို႔ဥပေဒေၾကာင္းအရ မတရားျပဳ ထားေသာ စာခ်ဳပ္မ်ိဳးနွင့္ ခ်ဳပ္ေနွာင္ရန္ၾကိဳးစားမႈကို ေကအင္ယူေခါင္းေဆာင္မ်ား သံုးသပ္မိနိုင္သည္။ ျပည္တြင္း ျပည္ပရွိ နိုင္ငံေရးအရ နိုးၾကားတက္ႂကြေသာ ကရင္မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ၀ိုင္းရံမႈ အၾကံေပးမႈ၊ အားေပး မႈမ်ားျဖင့္ ေကအင္ယူသည္ နိုးေနေသာ နဂါးႀကီး ျပန္ျဖစ္လာနိုင္သည္။

                      ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိမာန္ အေပၚ အေျခခံ သည့္ စစ္ေရး တုန္ ့ျပန္နိုင္စြမ္းအားကို ေလွ်ာ့မတြက္သင့္ပါ။ စစ္တပ္ကို အားကိုး၊ စစ္မာန္ကို တိုးၿပီး စစ္မုိးရြာ ေစမည့္ ဖိအားေပး ျခင္းမ်ိဳးသည္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုး အတြက္ေရာ လူထုႀကီးတရပ္လံုးအတြက္ပါ အက်ိဳးမရွိပါ။ ယင္းကို အျမန္ဆံုးစြန္႔ လႊတ္ကာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ နိုင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအေပၚ ဟန္ေဆာင္ အျပံဳးမ်ား၊ အနွစ္မပါသည့္စကား လံုးမ်ား မသံုးဘဲ လက္ေတြ႔အရ စာခ်ဳပ္စာတမ္းအရ ေရးသားေဖၚျပျခင္းျဖင့္ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါၿပီ။


ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ တာ၀န္ခံမႈကို မည္သို႔ရွာေဖြမည္နည္း။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား အဓိပါၸယ္ျပည့္၀စြာ တိုးတက္မႈ ရွိရွိက်င္းပနုိင္ရန္ လိုပါမည္။ ယင္း အတြက္ ပဋိပကၡ၏ ဘက္နွစ္ဘက္လံုးတြင္ အေျခခံအားျဖင့္ တာ၀န္ခံမႈ ရွိမွျဖစ္နိုင္သည္။ ယခုအစိုးရအဆိုျပဳ စာခ်ဳပ္၌ ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္၍ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးနွင့္ သံုးနွစ္နီးပါးၾကာမွ် ေတာက္ ေလွ်ာက္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၊ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားခဲ့သည္မ်ားအနက္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးမ်ားအား အေျခခံအားျဖင့္ အာမခံနိုင္သည့္ မည္သည့္ အခ်က္မွ်မပါ။ မူလက ရရွိထားခဲ့သည့္ အျခား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားပင္ အားလံုးဖ်က္သိမ္းခံရေတာ့မည့္ အေနအထား ရွိေနသည္။ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ ျမစ္ႀကီးနား ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ဦးေအာင္မင္း ကိုယ္တိုင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ကတိ၀န္ခံခ်က္ ေပးခဲ့သည္မ်ားအား ယခုစာခ်ဳပ္တြင္ တလံုး မွ မထင္ဟပ္။

“နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ဘာေတြေဆြးေႏြးနိုင္ၾကမလဲ ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ အား လံုးေတာင္းဆို ေနတဲ့ တန္းတူညီတူ အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရး၊ တဆက္ထဲမွာဘဲ ခင္ဗ်ားတို႔ ေျပာတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ Power sharing, resource sharing ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို အဲဒီမွာ ေဆြးေႏြးနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြ အားလံုးဟာ နိုင္ငံသားအားလံုးရဲ ့ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးေတြဘဲ ျဖစ္ပါ တယ္။”

            ၁၉၈၉ က စတင္ခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးလိုပါက အမ်ိဳးသား ညီလာခံသြား ဟူ၍စစ္အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသား ညီ လာခံသို႔တက္ေရာက္  ကာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိ ေရး စသည္မ်ားအား တင္ျပခဲ့ ေသာ္လည္း ပယ္ခ်ခံခဲ့ ရသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားေတာင္းဆိုသည့္ အခြင့္အေရး မ်ားအား စနစ္တက်ျငင္းပယ္ထားသည့္ ၂၀၀၈အေျခခံ ဥပေဒသာ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။  ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပ ၿပီးသည္အထိ ဘာမွ ျဖစ္မလာခဲ့။

            ယင္းေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲဟူသည္မ်ားအား သံုးနွစ္ခန္႔ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ လာ ခဲ့သည္။ နည္းသည့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ပါ။ ေငြေၾကးမ်ားစြာ ကုန္က်ခဲ့သလို၊ ပါ၀င္ပတ္သက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဖြဲ႔အစည္း မ်ား၏ အင္အားမ်ား လဲမ်ားစြာ ကုန္ဆံုးခဲ့သည္။ ထို ့ေနာက္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ (၄)ရက္ေန႔တြင္ ေပၚထြက္ လာ သည့္ အစိုးရအဆိုျပဳစာခ်ဳပ္ကို ေသခ်ာေစ့ငုစြာ သံုးသပ္လိုက္ေသာအခါ ဒံုရင္းက ဒံုရင္းအတိုင္းသာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ တိက်ေရရာမႈ မရွိသည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဟူသည့္ေ၀ါဟာရအား သံုးစြဲထားျခင္းမွလြဲ၍ ေရွ႕ ကို သြား မည့္ နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းအား တိတိက်က် မည္သည့္ အာမခံခ်က္မွ် မေတြ႔ရ။ ေနာက္ျပန္သြားေနေၾကာင္း ထင္ရွား သည္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကိုယ္စား အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုး က ၂၀၁၃ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ (၄) အစည္းအေ၀းၿပီးေနာက္ မီဒီယာတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဴးျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဆိုတာ မည္သည့္အရာမွန္းမသိ၊ သူသိတာ ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနွင့္ အညီ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ၿပီးျဖစ္ေနၿပီ ဟူ၍ပင္။

            ယင္းသို႔ျငင္းဆိုလိုက္ျခင္းျဖင့္ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးသည္ ျပည္ေထာင္စုကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အတိုင္းသာ တည္ေဆာက္သြားမည္ဟု ေၾကညာလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား နွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ အဆက္ မျပတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု ေတာင္းဆိုခ်က္ကို သိသိႀကီးနွင့္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္းပယ္ခ်လိုက္ ရာ ေရာက္သည္။  နို၀ဘၤာလ (၂) ရက္ေန႔ ကမွ က်င္းပ ၿပီးစီးခဲ့သည့္ လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသား ညီလာခံ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ကို ဥပကၡာျပဳ လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ပို၍ဆိုးသည္မွာ ဒီဗြီဘီနွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ၄င္းက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဘာကိုမွ စိုးရိမ္စရာမလို ဘူး ဟူ ေသာ စကားကို ထပ္ခါ ထပ္ခါ ေျပာၾကားသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဂရု မစိုက္၊ ငါလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္မယ္ဟု ေၾကညာ လိုက္သလို သက္ေရာက္သည္။

            အစိုးရ အဆိုျပဳစာခ်ဳပ္ကို အခိုင္အမာ ကိုင္လ်က္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးက ဖက္ဒရယ္ကို ေျပာင္ ေျပာင္တင္းတင္း ျငင္းပယ္သည့္ အဓိပၸါယ္ရွိသည့္ စကားမ်ားအား တျပည္လံုးသိေအာင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ (၂) ရက္ေန႔က လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား လိုလားေတာင္းဆိုတဲ့ ဖက္ဒရယ္ကို ေပးအပ္နိုင္ဘို႔ “ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ” မူၾကမ္းတခုေရးဆြဲရန္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္သည့္ ဦးတီခြန္ျမတ္နွင့္ ေဒၚနန္း၀ါနဳ တို႔အား တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္း ဆီကလည္း မည္သည့္တုန္ ့ျပန္သံမွ် ထြက္မလာ။ တနွစ္ေက်ာ္မွ် ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အဆိုပါ “ဖက္ဒရယ္ ဥပေဒ” ဟူသည္မွာလည္း ဘယ္ေရာက္ေန သည္မသိရ။ ဖက္ဒရယ္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ဥပေဒေရးဆြဲေပးမည့္ အဆင့္အထိပင္ ကတိက၀တ္ ျပဳခဲ့သည့္ ဦးေရႊမန္းသည္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးက ဖက္ဒရယ္ကို ေဘးဖယ္သည့္ စကားမ်ား တနိုင္ငံလံုးၾကားေအာင္ေျပာေနေသာ္လည္း မၾကားခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းႀကီးသည္ လက္ရွိဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို မလြန္ဆန္နိုင္သည့္ သာဓက လား (သို႔မဟုတ္) နွစ္ေယာက္ညိႇႏိႈင္းၿပီး ေျခာက္ခ်ည္တခါ ေခ်ာ့ခ်ည္တလွည့္နွင့္ သူရဲေမြးၿပီးကုစားေနသည့္ ေမွာ္ဆရာ ဇာတ္ခင္းေနသလား အျဖစ္မွန္ သိရန္ မလြယ္ပါ။

            စာေရးသူတို႔ငယ္စဥ္ကအေျပာေကာင္းသည့္ ဇာတ္မင္းသားမ်ားတြင္ ေရႊမန္းတင္ေမာင္နွင့္ စိန္ေအာင္ မင္း တို႔သည္ ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိခဲ့သည္။ အေျပာေနရာတြင္ ေရႊမန္းတင္ေမာင္ကို စိန္ေအာင္မင္း ထက္ပင္ ပို၍ ၾကိဳက္ၾက သည္။ အဆိုပါ ဇာတ္မင္း သားႀကီးမ်ားသည္ အေျပာေကာင္းရံုသာမက သူတို႔ဇာတ္ကို သူတို႔နိုင္ေအာင္ က ၾကသည္။ လူထု၏ ခ်က္ျခင္း ေမတၱာကို အျပည့္အ၀ ခံယူနိုင္ခဲ့သည္။ ယခုၾကည့္လိုက္ေသာ အခါ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌဦးေရႊမန္း နွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း တို႔သည္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအနက္ အေျပာေကာင္းသူမ်ားအျဖစ္ ေပၚ လြင္ လာၾကသည္။ သို႔ရာတြင္သူတို႔ဇာတ္ကို သူတို႔နုိင္ေအာင္ကနိုင္သည့္ အေနအထား မေတြ႔ရေသး။ တိုင္း ရင္း သားမ်ားေတာင္းဆိုေနသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ နဳတ္က ေႂကြးေၾကာ္ေနေသာ္ လည္း လက္ေတြ႔ဥပေဒအရ အခြင့္အေရးမ်ား ရေအာင္လုပ္ ေဆာင္ေပးနိုင္သည္ကို မျမင္ရေသး။ ၄င္းတို႔နွစ္ဦးသည္ လူထု၏ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာအား ေရႊမန္းတင္ေမာင္နွင့္ စိန္ေအာင္မင္း တို႔ကဲ့သို႔ခံယူလိုသည္ ဆိုလွ်င္ မိမိတို႔ အေန အထားကို မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္ ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ၿပီ။ မိမိတို႔၏ ႏႈတ္ထြက္စကား မ်ားနွင့္ ေပးထားခဲ့သည့္ ကတိမ်ား အေပၚ တာ၀န္ခံမႈ ရွိေၾကာင္းကို အစိုးရအဆိုျပဳ ယခုစာခ်ဳပ္တြင္ စာနွင့္ ေပနွင့္ ထင္ဟပ္ျပရန္ လိုသည္။

           တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဟူသည္မွာ အဘယ္နည္း
            “တိုင္းရင္းသားမ်ား လိုလား သည့္ ျပည္ေထာင္စုဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာမွန္းမသိ” လွ်င္ သိေအာင္ လုပ္ရန္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ားနွင့္ အစည္းအေ၀းအဆက္မျပတ္တက္ေနေသာ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးတြင္ တာ၀န္ရွိ သည္။ ဤသည္မွာ ဘက္တဘက္က ျဖစ္သည္။ အျခားဘက္တဘက္တြင္ လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသားညီလာခံ၏ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္မ်ားကို ဖတ္လိုက္ရေသာအခါ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးေျပာၾကားသည့္စကားအား တ၀က္လက္ခံရမလိုျဖစ္ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဟုသာ ပါရွိၿပီး ယင္းမွာမည္သည့္အရာမွန္း မည္သူမွ် တိတိက်က်နားမလည္နိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ အေသးစိတ္ ညႇိႏိႈင္းျပဳစုျခင္း မလုပ္နိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္နိုင္ပါသည္။

            တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနွင့္ နွစ္ေပါင္း ၂၅ နွစ္နီးပါးၾကာ အနီးကပ္ေနထိုင္၊ ဆက္ သြယ္၊ လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ တဦးအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) ေရးဆြဲ ရာတြင္ အစပိုင္းမွေန၍ အဆံုးနီးပါးေရာက္သည္အထိ ၁၅ နွစ္နီးပါးမွ် ပါ၀င္ခဲ့သူ တဦးအေနျဖင့္လည္းေကာင္း တိုင္းရင္း သားမ်ား လိုလားသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဟူသည္ကို အနီးစပ္ဆံုး အက်ဥ္းခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း နားလည္ပါသည္။

စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး အေျခခံမ်ား 

၁။ ျပည္ေထာင္စုကို ျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းျခင္း။ 
      အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး၊ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္တို႔ကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ အာမခံခ်က္ေပး ထားေသာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႕စည္းေစရမည္။

၂။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တို႔ျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ ေတာ္ကို ဖြဲ႕စည္းျခင္း။
      လူဦးေရအေပၚအေျခခံ၍ လူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္ႏွင့္ ျပည္နယ္အသီးသီးက အေရအတြက္တူညီစြာ ေစလႊတ္ေသာကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းသည့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဟူသည့္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္းျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႕စည္း ေစရ မည္။

၃။ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ျပည္နယ္လူဦးေရ၏ (၀.၁) ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ မပိုေစဘဲ ဖြဲ႕ စည္းထားသည့္ ျပည္နယ္လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားအေပၚ အေျချပဳ၍ အခ်ိဳးက်ေစလႊတ္ေသာ တပ္အင္အားမ်ား စုေပါင္းကာ ျပည္ ေထာင္စုတပ္မေတာ္ကို ဖြဲ႕စည္းေစရမည္။
၄။ ဥပေဒျပဳအာဏာကို ခြဲေဝျခင္း 
            (က) ျပည္ေထာင္စုအတြက္ သီးသန္႔ဥပေဒျပဳအာဏာမ်ား သတ္မွတ္၊
            (ခ)  ႂကြင္းက်န္အာဏာမ်ားကို ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ထားကာ၊
                        (ဂ) ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္ထပ္တူဥပေဒျပဳအာဏာကို ပူးတြဲေဖာ္ေဆာင္သည့္ ဥပေဒျပဳ  စနစ္ကို က်င့္သံုးေစရမည္။

၅။ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ
ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွ ေပးပို႔ေသာ သမၼတေလာင္းမ်ားအနက္မွ သမၼတႏွင့္ ဒုတိယ သမၼတႏွစ္ဦးတို႔ကို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ရမည္။ သမၼတသည္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရးတပ္မ်ား ၏ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ ျဖစ္ေစရမည္။

၆။ ျပည္ေထာင္စုတရားရုံးမ်ား ဖြဲ႕စည္းျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္မ်ားအၾကားတြင္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္တခုႏွင့္ အျခားတခု (သို႔မဟုတ္) ျပည္နယ္ အခ်ိဳ႕အၾကားတြင္လည္းေကာင္း၊ အစိုးရႏွင့္ လူထုအၾကားတြင္လည္းေကာင္း၊ လူထုအခ်င္းခ်င္း အၾကားတြင္ လည္း ေကာင္း ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္သည့္ ျပႆနာမ်ားအား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရာတြင္ အျမင့္ဆံုးအဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူလိုက္နာ က်င့္သံုးသြားေစရန္အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ လြတ္လပ္၊ ဘက္မလိုက္၊ ထက္ျမတ္ေသာ ေအာက္ပါတရား ရုံးမ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ေစရမည္။

(က) ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္
(ခ)  ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရုံး
(ဂ)  အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ တရားရုံးခ်ဳပ္

၇။ ေရြးေကာက္ပြဲ
ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါ ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းေစသည့္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ႀကီးၾကပ္မႈ ေအာက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုတဝွမ္းလံုးအတြက္ လြတ္လပ္၊ ဘက္မလိုက္၊ မွ်တေသာ ပံုမွန္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ မ်ား က်င္းပေစရမည္။ ျပည္နယ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္မ်ားတြင္ ျပည္နယ္လူထု အေနျဖင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစုိးရအဖြဲ႕မ်ားတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားအား လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ ရွိေစရမည္။

ဦးေအာင္ထူး (ေရွ ့ေန) ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ

[1] http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/international-news/item/558-unfc.html