အေရးေပၚေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီ၊ လျခမ္းနီနဲ႕ လူမႈေရးအဖြဲ႕အသင္းအဖြဲ႕မ်ားလိုက္နာရန္ခ်မွတ္ထားတဲ႕ အေျခခံက်င္႕၀တ္စည္း
by Khon Ja on Sunday, July 15, 2012 at 7:10pm·
လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီကို လူၾကီးလူငယ္ က်ားမမေရြး ဘယ္သူမဆို ရယူပိုင္ခြင့္ ေတာင္းခံပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ လူသားအားလံုးရဲ႕ အခြင့္အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးအေထာက္အပံ့မ်ား ေပးရာမွာ ဘက္လိုက္တဲ႕သေဘာနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ႕ သေဘာထားမ်ဳိး မေပၚလြင္ေစသင့္ပါ။
- လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈကိစၥသည္ မရွိမျဖစ္ ဦးစားေပးကိစၥျဖစ္သည္။
ေဘးဒုကၡၾကံဳေတြ႕ေနရသူေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ရာမွာ ၄င္းတို႕ရဲ႕လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေသခ်ာေလ႕လာျပီးမွ ကယ္ဆယ္ေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြကို လိုအပ္မႈအတိုင္းအတာအတိုင္း တြက္ခ်က္လုပ္ေဆာင္ရပါတယ္။
ေဘးအႏၱရယ္ေၾကာင့္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡကို ေလ်ာ႔ပါးသက္သာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ႏိုင္ငံ ဘယ္ေဒသမွာမဆို လူ႕အသက္သာ တန္ဖိုးအရွိဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ကယ္ဆယ္ေထာက္ပံ့ ကူညီေရးနည္းလမ္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ေဘးဒုကၡက်ေရာက္ရာေဒသမွာရွိတဲ႕ အမ်ဳိးသမီးမ်ားရဲ႕ အခန္းကၭအေရးပါပံုကိုလည္း အေလးထား အသိအမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။- အကူအညီေပးရာတြင္ လက္ခံသူ၏ လူမ်ဳိးဘာသာ အယူ၀ါဒႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမေရြး ေပးကမ္းျပီး ၄င္းတို႕ကို ထိခိုက္ေစမည္ မည္သည္႔ခြဲျခားမႈ တစံတရာမွ မရွိပါ။ အကူအညီေပးသင့္သူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လိုအပ္ခ်က္ တခုတည္းအေပၚတြင္ မူတည္ေရြးခ်ယ္သည္။
တဦးတေယာက္ခ်င္း၊ မိသားစုနဲ႕ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္အရ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီမ်ား ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအကူအညီအေထာက္အပံ့ေတြဟာ လက္ခံရရွိသူရဲ႕ ဘာသာေရးအယူ၀ါဒမ်ားနဲ႕ မသက္ဆိုင္ေစရပါဘူး။
- ႏိုင္ငံေရး (သို႕) ဘာသာေရးရွဳေထာင့္တစ္ခုခုကို မိုမိုခိုင္မာေစရန္အတြက္ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီမ်ားကို အသံုးမခ်ရပါ။
လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႕ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္မူ၀ါဒကိုသာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား အတြက္ျဖစ္ေစ၊ အလွဴရွင္အစိုးရမ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒအတြက္ ျဖစ္ေစ၊ ကယ္ဆယ္ေထာက္ပံ့ေရးဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အသံုးမျပဳသင့္ပါဘူး။ မိမိတို႕ရဲ႕ လြတ္လပ္ျခင္းကို ကာကြယ္ႏိုင္ဘို႕ ပင္မရံပံုေငြ အရင္းအျမစ္ တခုထဲေပၚမွာ မွီခိုေနရျခင္းကိုလည္း ေရွာင္ရွားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
- အစိုးရတစ္ရပ္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးသူမ်ားအျဖစ္ အသံုးခ်မခံရေအာင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႕အေနျဖင့္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကရမည္။
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မွီတင္းေနထုိင္ၾကတဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ားကိုလည္း ေလးစားလိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမယ္။
- ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ႔ထံုးစံမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္။
ေဒသခံေတြဟာ ေဘးဒုကၡက်ေရာက္စဥ္မွာလည္း စြမ္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ ျပင္ပအကူအညီကို လိုအပ္အံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္လို႕ရွိယင္ ေဒသခံေတြကို အလုပ္ခန္႕ထားေပးျခင္း၊ ေဒသထြက္ပစၥည္းမ်ားကို ၀ယ္ယူအားေပးျခင္း၊ ေဒသခံကုမၼဏီမ်ားနဲ႕ ဆက္သြယ္အလုပ္အပ္ႏွံျခင္းျဖင့္၊ ေဒသခံေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အေျခအေနေပးတိုင္း စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္းနဲ႕ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္တဲ႕ေနရာမွာ ေဒသခံလူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕သာမက၊ ေဒသခံအစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕လည္း သင့္ေတာ္သလို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ သင္႔ေတာ္တဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ဦးစားေပးရပါမယ္။
- ကၽြႏ္ုပ္တို႕သည္ ေဒသတြင္းရွိ စြမ္းေဆာင္ရည္အေပၚ မူတည္ျပီး ေဘးဒုကၡကို တံု႕ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ရမည္။
ေဘးဒုကၡတံု႕ျပန္ေရးအကူအညီနဲ႕ပတ္သက္ျပီး အက်ိဳးခံစားခြင့္ ရွိသူေတြအေပၚ ကန္႕သတ္ သတ္မွတ္ျခင္းမ်ဳိး လံုး၀ မရွိသင့္ပါဘူး။ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရွိေစခ်င္သူေတြကို ေထာက္ပံံံ႕ေရးအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲျခင္း၊ စီမံခန္႕ခြဲေရးကိစၥေတြမွာ ပါ၀င္ေစျခင္းနဲ႕ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္တဲ႕ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႕ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအစီအစဥ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာမွာျဖစ္ျပီး သက္ဆိုင္သူအားလံုးရဲ႕ အျပည္႕အ၀ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ ရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
- ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီမ်ားကို စီမံခန္႕ခြဲရာတြင္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိသူမ်ား ပါ၀င္ႏိုင္ေစရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာၾကံရမည္။
အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္တိုင္းမွ ေရရွည္ဖြ႔ံျဖိဳးေရးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးသာမက ဆိုးက်ဳိးတခ်ဳိ႕ကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင့္ အနာဂတ္ေဘးဒုကၡျဖစ္လြယ္မႈကို ေလွ်ာ႔ခ်ေစႏိုင္တဲ႕ ကယ္ဆယ္ေရးအစီအစဥ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲရာမွာ ၀န္းက်င္အေျခအေနမ်ားကို ဂရုျပဳထည္႔သြင္းစဥ္းစားရပါမယ္။ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထား ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီမ်ားအေပၚ ေရရွည္မီွခိုေနမႈကိုလည္း ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားရပါမယ္။
- ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီသည္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုျဖည္႔ဆည္းေပးရံုသာမက အနာဂတ္ေဘးဒုကၡမ်ားတြင္ ခံစားမႈေလ်ာ႕နည္းသက္သာေစရန္အတြက္လည္း ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမည္။
ေဘးဒုကၡက်ေရာက္ေနစဥ္အတြင္း အကူအညီေပးလိုသူမ်ားနဲ႕ အကူအညီလိုအပ္ေနသူမ်ားၾကား ဆက္သြယ္ေပးတဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ မိမိတို႕က ေဆာင္ရြက္ေပးရာမွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးအတြက္ တာ၀န္ခံႏိုင္ရပါမယ္။ အလွဴရွင္မ်ားနဲ႕တကြ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိသူ ေဒသခံမ်ားအား ဆက္ဆံမႈအားလံုးမွာ ပြင့္လင္းတဲ႕ ဆက္ဆံေရးမ်ဳိးျဖစ္ရပါမယ္။ လုပ္ေဆာင္မႈ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈနဲ႕တကြ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အကန္႕အသတ္ျဖစ္ေစတဲ႕ အခ်က္မ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ပိုျပီးေကာင္းေစတဲ႕ အခ်က္မ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပႏိုင္ရပါမယ္။
- အကူအညီေပးရမည္႕သူမ်ားႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႕ကို ပံ့ပိုးေပးေနသူမ်ားအတြက္ပါ ကၽြႏ္ုပ္တို႕အေနျဖင့္ တာ၀န္ခံရမည္။
ေဘးဒုကၡ က်ေရာက္ေနသူမ်ားကို လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအေနနဲ႕ သေဘာထား ေလးစားရပါမယ္။ အလွဴရွင္အမ်ားရဲ႕ တုန္႕ျပန္မႈ ပိုမိုရရွိေစႏိုင္ရန္၊ သတင္း၊ စာနယ္ဇင္းမ်ားနဲ႕ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားရမွာ ျဖစ္ေပမဲ႕လို႕ ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီ မ်ားႏိုင္သမွ် ရရွိေရးအတြက္သာ အသားေပးလုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ဳိး၊ အမ်ားျပည္သူမ်ားအၾကား ေၾကာ္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ ကယ္ဆယ္ေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ႕ တျခားအဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ ယွဥ္ျပိဳင္ျခင္းမ်ဳိးကိုလည္း မျပဳမိေအာင္ ေရွာင္ရွားရပါမယ္။
10. ကၽြႏ္ုပ္တို႕၏ ျပန္ၾကားေရး၊ လူထုဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ေၾကျငာခ်က္မ်ားတြင္ ေဘးဒုကၡက်ေရာက္ေနသူမ်ားအား သိကၡာရွိေသာ လူသားမ်ားအျဖစ္ သေဘာထားရမည္ျဖစ္ျပီး သနားစရာမ်ားအျဖစ္ သေဘာမထားသင့္ေၾကာင္း သတိျပဳရမည္။
အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လိုက္နာရမည္႕ အေျခခံက်င့္၀တ္ စည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေသးစိတ္သိရွိလိုပါက ICRC Code of Conduct Websit တြင္ ၀င္ေရာက္ေလ႕လာႏိုင္ပါသည္။
ေနာက္ခံအသံ - ျမသဲျဖဴ၊ ရိုက္ကူး - ကိုဦး၊ ရွင္ေဒ၀ီ၊ တည္းျဖတ္ - ေက်ာ္မ်ဳိးလြင္
Metta Development Foundation 2010
0 comments:
Post a Comment