ဥပုသ္ေန႔နဲ႔ပတ္သတ္သမွ် သိေကာင္းစရာမ်ား အပုိင္း(၁)

sanninaymin

ေမး။ ။ အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္တစ္ခုေလာက္ေမးခ်င္လို႔ပါဘုရား။
တပည့္ေတာ္တို႔ဆရာက ေမးခိုင္းလို႔ပါ။ ဥပုသ္ေန႔ကို ဘာျဖစ္လို႔ (၈)ရက္ေန႔နဲ႕
(၁၅)ရက္ေန႔လို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တာလဲဆိုတာ သိခ်င္လို႔ ေမးခိုင္းလို႔ပါဘုရား။
အရွင္ဘုရားအားတဲ့အခ်ိန္ ေျဖၾကားေပးေစလိုပါတယ္ဘုရား။

ေျဖ။ ။ ၀ါတြင္းကာလလည္း နီးလာတာနဲ႔ ဥပုသ္အေၾကာင္း ေမးလာတဲ့ေမးခြန္းမ်ားကုိ
အခ်ိန္မီသိရွိရေအာင္ ေျဖေပးလုိက္ပါတယ္။ ဥပုသ္ဆုိသည္မွာ ဥေပါသထ-
ဟူေသာပါဠိကို ဥပုသ္-ဟု ျမန္မာျပန္ထားၾကတာပါ။ ဥပ-ညစာမစားျခင္း၊
ေမထုန္ေရွာင္ျခင္းစတဲ့ ေကာင္းေသာ အက်င့္မ်ားနဲ႔ ျပည့္စံုစြာ ၀သထ-
ေနထိုင္ျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ကုိယ္က်င့္သီလ မပ်က္ေအာင္
ေစာင့္ထိန္းက်င့္သံုးတာကုိ ဥပုသ္ေစာင့္တယ္လုိ႔ ေခၚတာပါ။

ဥပုသ္ေစာင့္ဖို႔အတြက္ ေန႔ရက္ မ်ားကို ဘုရားပြင့္ေတာ္မမူမီကပင္
သူေတာ္ေကာင္းတို႔ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္ ရန္အတြက္
ေရွးအစဥ္အလာကပင္ ရက္သတ္မွတ္ထားတာ ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေတြ႕ရပါတယ္။

တစ္လကုိ (၁) အ႒မီ လဆန္း၊ လဆုတ္(ရွစ္ရက္ေျမာက္ေန႔)ဥပုသ္။ (၂) စတုဒၵသီ
(ရက္မစံုလအတြက္ (၁၄)ရက္ေျမာက္လကြယ္ေန႔) ဥပုသ္။ (၃) ပႏၷရသီ (၁၅)ရက္ေျမာက္
လျပည့္၊လကြယ္ေန႔)ဥပုသ္။ (၄) ပါဋိဟာရိက (အႀကိဳအပို) ဥပုသ္ဟု
အက်ဥ္းအားျဖင့္ (၄)မ်ိဳးရွိေၾကာင္း က်မ္းဂန္မ်ား တြင္ ေဖာ္ျပထားၾကပါတယ္။

ပါဋိဟာရိက-အႀကိဳဥပုသ္နဲ႔ အပိုဥပုသ္ဆုိတာကေတာ့ ထို(၃)ရက္မေရာက္မီ
ႀကိဳတင္ေစာင့္ရတဲ့ (၇)ရက္ေျမာက္၊ (၁၃)ရက္ေျမာက္၊ (၁၄)ရက္ေျမာက္ဥပုသ္တုိ႔
ျဖစ္ပါတယ္။ အပုိဥပုသ္ဆုိတာကေတာ့ ထို(၃)ရက္ေနာက္တြင္ အပိုျဖည့္စြက္ၿပီး
ေစာင့္ရေသာ (၉)ရက္၊ လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္၊ လဆန္း(၁)ရက္ဥပုသ္၊
၀ါတြင္းမွာဆုိရင္ေတာ့ (၁၅)ရက္ျဖစ္ေစ၊ တစ္၀ါတြင္းလံုးျဖစ္ေစ
ေစာင့္ထိန္းၾကတဲ့ ဥပုသ္မ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိ ဥပုသ္ေစာင့္ရက္ကုိ
ေရွးေရွးက သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။

ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီလုိရက္ရွည္ကာလမ်ားစြာ ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္ၾကတာလဲဆုိေတာ့
လူမ်ားရဲ႕ စိတ္အစဥ္မွာ ကိေလသာျမဴေတြ ေန႔စဥ္တင္ေနတဲ့အတြက္
ထိုကိေလသာျမဴေတြကို ဥပုသ္သီလ ေစာင့္ထိန္းၿပီး ေဆးေၾကာသုတ္သင္ၾကဖုိ႔
ျဖစ္ပါတယ္။


ျမတ္ဗုဒၶကုိယ္တုိင္ကလည္း ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္းကို ဦးေခါင္းေလွ်ာ္ျခင္းနဲ႔
ဥပမာျပၿပီး ၀ိသာခါေက်ာင္းအမႀကီး ကုိ ဒီလုိေဟာၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ လဆန္း
(၁)ရက္ေန႔ဆုိ ေနေရာင္ရွိလုိ႔ ဆံပင္ေျခာက္ေသြ႔မည္ကိုျမင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ
ေရခ်ိဳးေခါင္းေလွ်ာ္ၾကတယ္။ အဲဒီလုိ ေခါင္းေလွ်ာက္လုိက္ေတာ့ ဦးေခါင္းမွာ
အညစ္အေၾကးသန္႔ရွင္းလုိက္တဲ့အခါ ဆံပင္လည္း ေသြ႔ေျခာက္သြားလုိ႔ ဦးေခါင္းဟာ
သန္႔ရွင္းၿပီးေပါ့ပါးသြား တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ရက္မ်ားမွာ ဦးေခါင္းေပၚ၀ယ္
ျမဴမႈန္က်ျခင္း၊ အတြင္းက အညစ္အေၾကးမ်ား ဦးေခါင္းေပၚထြက္လာတဲ့အခါ
(၇)ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ ဦးေခါင္းဟာ ေလးလံလာျပန္တယ္။ အဲဒါနဲ႔
တစ္ပါတ္ေလာက္ၾကာတဲ့အခါ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရတယ္။

အဲဒီလုိပဲ လူတုိ႔ရဲ႕စိတ္မွာ ေန႔စဥ္ စီးပြားရွာတဲ့အခါျဖစ္ေစ၊
ေပ်ာ္ပါးတဲ့အခါျဖစ္ေစ၊ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ေနထုိင္သြားလာလႈပ္ရွားေနရင္း ရာဂ၊
ေဒါသစတဲ့ ကိေလသာျမဴမႈန္ေတြဟာ ကပ္ၿငိေနတယ္။ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုးကလည္း
ဘ၀မ်ိဳးစံုနဲ႔ ကပ္ၿငိလာခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မိမိတုိ႔သႏၱာန္မွာ
ကိေလသာေတြဟာ မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ မ်ားေနတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး
တရားထူးရတာခ်င္း မတူတာ၊ တရားအသိမတူတာ၊ အက်ိဳးေပးမတူတာေတြဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕
က်င္လည္ခဲ့ရတဲ့ဘ၀ေတြမွာ ကိေလသာေတြ ဘယ္ေလာက္ညစ္ေၾကးလာေအာင္
ျပဳလုပ္ခဲ့သလဲဆုိတာ မသိရတဲ့အတြက္ မတူၾကတာပါ။

တခ်ိဳ႕က သူမ်ားလုိ ခဏေလးနဲ႔တရားမွတ္ရင္ တရားသိမယ္ထင္တယ္။ သူမ်ားလုိ
ေကာင္းတာေလး တစ္ခုေလာက္လုပ္ရင္ အက်ိဳးေပးမယ္ထင္ေနတာေလ။ မိမိမွာ
ဘ၀မ်ားစြာက ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈကုိ မသိလုိ႔ျဖစ္ေစ၊
သိလ်က္နဲ႔မုိက္ခဲ့လုိ႔ျဖစ္ေစ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကိေလသာအညစ္ေၾကးေတြက
ဘယ္ေလာက္မ်ားသလဲဆုိတာ မသိရဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ မိမိတုိ႔က
မိမိတုိ႔သႏၱာန္မွာရွိတဲ့ ကိေလသာ အညစ္ေၾကးေတြကုိ မ်ားမ်ားပယ္သတ္ႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားမွ ကိေလသာကင္းရာကုိေရာက္မွာျဖစ္သလုိ မေရာက္ခင္မွာလည္း
ကိေလသာနည္းတဲ့ အက်ိဳးေပးေကာင္းမႈေတြကုိ ခံစားရမွာပါ။

အဲဒီလုိ မိမိတုိ႔ရဲ႕စိတ္အစဥ္မွာ ကပ္ၿငိမ္ေနတဲ့ ကိေလသာျမဴမႈန္ေတြ
သန္႔ရွင္းေအာင္ အိမ္ရာအလုပ္ေတြကို အနားေပးၿပီး မေကာင္းမႈမ်ားကုိလည္း
ေရွာင္ၾကဥ္ကာ ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္ျခင္းနဲ႔ ေဆးေၾကာေပးရပါ တယ္။
တစ္ပါတ္တစ္ခါေလာက္ မိမိသႏၱာန္မွာရွိတဲ့ ကိေလသာညစ္ေၾကးေတြ
မသန္႔ရွင္းႏုိင္၊ မေလွ်ာ့ပါးႏုိင္ေသးလုိ႔ အႀကိဳရက္၊ အပိုရက္မ်ားမွာပါ
ဥပုသ္သီလ ေစာင့္ထိန္းေပးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘက္ေခတ္မွာဆုိရင္ေတာ့
ရံုးပိတ္ရက္မ်ားျဖစ္တဲ့ စေန၊ တနဂၤေႏြေန႔မ်ားကုိ ဥပုသ္ေန႔မ်ားလုိ႔
သတ္မွတ္ေပးၿပီး ေစာင့္ထိန္းၾကရင္ ပုိမုိေကာင္းမြန္ပါလိမ့္မယ္။ တစ္ပါတ္ရဲ႕
အစဆံုးေန႔ျဖစ္တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔မွာ တစ္ခါသန္႔ရွင္းထားလုိက္ၿပီး
တစ္ပါတ္ရဲ႕အဆံုးျဖစ္တဲ့ စေနေန႔မွာ ထပ္သန္႔ရွင္းလုိက္မယ္ ဆုိရင္
ကိေလသာေတြဟာ ကပ္လုိက္၊ ေလွ်ာ့လုိက္နဲ႔ဆုိေတာ့ ခံသာေသးတာေပါ့ေလ။
အဲဒီလုိမဟုတ္ဘဲ တစ္ပါတ္တစ္ခါေလာက္ဆုိ ကိေလသာကပ္တာကပုိမ်ားၿပီး
ေလွ်ာ္တာကနည္းေနရင္ ကိေလသာက ဘယ္ေတာ့မွ ကင္းမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေျပာသာ
ေျပာရတာပါ။ ခုေခတ္က တစ္ပါတ္တစ္ခါမေျပာနဲ႔ ၀ါတြင္းေလး(၃)လကုိေတာင္မွ
တစ္ပါတ္တစ္ခါ ကိေလသာမေလွ်ာ္တဲ့လူေတြက မ်ားေနတာပါေလ။

အဓိကကေတာ့ မိမိေစာင့္ထိန္းႏုိင္တဲ့ရက္ကုိ ေစာင့္ထိန္းရင္
အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ျဖစ္တဲ့ သီလေစာင့္ထိန္းမႈကုိ ျမတ္ဗုဒၶက
ဘယ္ေန႔မွ ေစာင့္ထိန္းရမယ္လုိ႔ ေသခ်ာမေျပာခဲ့ဘဲ
အနည္းဆံုးတစ္ပါတ္တစ္ခါေလာက္ေတာ့ ဦးေခါင္းေလွ်ာ္သလုိ
ေစာင့္ထိန္းသင့္တယ္လုိ႔ပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မိမိတုိ႔က
ေန႔စဥ္ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ေလ ေကာင္းေလပါပဲ။ ငါးပါးသီလကေတာ့ လူသားေတြ
ေစာင့္ထိန္းရမဲ့ အရာပါ။ ရွစ္ပါးသီလဥပုသ္သီလကေတာ့
အရိယာသူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းတဲ့ သီလပါ။ အဲဒီေတာ့ မိမိက
လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္ရင္ ငါးပါးသီလကုိ ေန႔စဥ္ေစာင့္ထိန္းရမယ္။
အရိယာသူေတာ္ေကာင္းတစ္ေယာက္ပါ ျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ရွစ္ပါးသီလဥပုသ္သီလကုိ
ေန႔စဥ္ ေစာင့္ထိန္း ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ မိမိက တစ္ပါတ္တစ္ခါပဲ
အရိယာသူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ တစ္ပါတ္တစ္ခါ ဥပုသ္သီလ
ေစာင့္ထိန္းေပါ့။ ဘယ္ေတာ့မွမျဖစ္ခ်င္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွဥပုသ္
မေစာင့္နဲ႔ေပါ့ေလ။

အဲဒီေတာ့ ရွစ္ရက္၊ လျပည့္၊ လကြယ္ေန႔မ်ားကုိ ဥပုသ္ေန႔ဟု သတ္မွတ္ၾကတာဟာ
လူသားေတြရဲ႕ အခ်ိန္အခါအေျခအေနကုိၾကည့္ၿပီး သတ္မွတ္ၾကတာပါ။ ဥပုသ္သီလကုိ
ျမတ္ဗုဒၶအလုိက်ဆုိရင္ အနည္းဆံုးေတာ့ တစ္ပါတ္တစ္ခါေတာ့
ေစာင့္ထိန္းေပးရမွာျဖစ္ၿပီး မိမိေစာင့္ထိန္းႏုိင္ရင္
မိမိေစာင့္ထိန္းတဲ့ေန႔ဟာ ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္တာမုိ႔ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ေလ
ေကာင္းေလးဆုိတာပဲ မွတ္သားထားၾကၿပီး ေန႔ရက္မ်ားစြာ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း ဥပုသ္ေန႔အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာကုိ
ဒီမွ်နဲ႔ မိမိသိရွိသမွ် ေျဖဆုိေပးမႈကုိ ရပ္နားလုိက္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔
ဦးဇင္းေရးသားသမွ်ထက္ ပုိမုိသိခ်င္ေသးတယ္ဆုိရင္ေတာ့ မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္၊
အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသေရးသားတဲ့ ရတနာ့ဂုဏ္ရည္စာအုပ္မွာ ဖတ္ၾကည့္လုိက္ရင္
ဥပုသ္အမ်ိဳးအစားမ်ားပါ သိရွိရပါလိမ့္မယ္။

ထပ္မံေရးသားပါဦးမယ္။

စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအားလံုး အသိဉာဏ္ဗဟုသုတမ်ားတုိးပြားၿပီး တုိးပြားသမွ်
က်င့္သံုးလုိက္နာကာ ကိေလသာကင္းစင္တဲ့ ေနရာမွာၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
ေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလ်က္……။

အရွင္ေကာမလ(ခ)ဆန္နီေနမင္း

sanninaymin@gmail.com

http://www.sanninaymin.com/

ကုိလံဘုိၿမိဳ႕၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ။