04.05.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, May 3, 2012 at 5:18pm 

မစၥတာ ဟာရွ္မီ ဟာ တူရကီမွာ ေရာက္ ရွိေနအီရတ္ ဒုသမၼတ အမႈ ရက္ေ႐ႊ႕

အီရတ္ ဒုတိယ သမၼတ တာရက္ အယ္လ္ ဟာရွ္မီ (Tareq al-Hashmei) ကို လက္မ႐ြံ႕ သုတ္သင္ေရး အဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕စည္း အသုံးျပဳ မႈနဲ႔ သူ႕ကြယ္ရာမွာ တရား စီရင္မယ့္ အစီအစဥ္ ကို ေနာက္ တပတ္ အထိ ေ႐ႊ႕ဆိုင္း လိုက္ပါတယ္။

သူ႕ ေရွ႕ေန ေတြက ဒီအမႈကို ၾကားနာဖို႔ အတြက္ အထူး တရား႐ုံး ဖြဲ႕ေပးဖို႔ ပါလီမန္ မွာ ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။

ဆြန္နီ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံေရး သမား ျဖစ္တဲ့ မစၥတာ ဟာရွ္မီ ကေတာ့ ဒီအမႈ မွာ ႏိုင္ငံေရး ပေယာဂ ပါေနတယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။

သူ႕ကို ဖမ္းဆီးဖို႔ အတြက္ သမၼတ ႏိုရီ အယ္လ္ မာလီကီ က မႏွစ္ တုန္းက ဝရမ္း ထုတ္ခဲ့ တာေၾကာင့္ ဘာသာေရး အုပ္စု ကြဲျပားမႈ ကို အေျခခံ တဲ့ ပဋိပကၡ ေတြ ထပ္ျဖစ္ လာမွာကို စိုးရိမ္မႈ ေတြ တိုးပြား ခဲ့ ပါတယ္။

မစၥတာ ဟာရွ္မီ ဟာ ပထမေတာ့ ကာဒစၥတန္ ကို ထြက္ေျပး ခဲ့ၿပီး အခု အခါမွာ ေတာ့ တူရကီ ႏိုင္ငံမွာ ေရာက္ရွိ ေနပါတယ္။

လူ႕အခြင့္အေရး သမား ခ်န္ဂြမ္ခ်န္း တ႐ုတ္ျပည္က ခြာမယ္

သူ႕မိသားစု လုံၿခဳံေရး အတြက္ စိုးရိမ္ ရတယ္ လို႔ ခ်န္ဂြမ္ခ်န္း ကဆို

တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ က လူ႕ အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွား တဲ့ မ်က္မျမင္ တဦး ျဖစ္သူ ခ်န္ဂြမ္ခ်န္း ဟာ တ႐ုတ္ျပည္ ကေန ထြက္ခြာ ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု က အသိ အမွတ္ ျပဳလိုက္ ပါတယ္။

သူဟာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ကေန ထြက္ေျပးၿပီး အေမရိကန္ သံ႐ုံး ထဲမွာ ခိုလႈံ ခဲ့တာေၾကာင့္ ေဘက်င္းၿမိဳ႕ မွာ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ ႏွစ္ ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြး ၾကမယ့္ အစည္း အေဝးမွာ ဒီျပႆနာ က လႊမ္းမိုး ေနပါတယ္။

မစၥတာ ခ်န္က သူဟာ တ႐ုတ္ျပည္ မွာဘဲ ေနမယ္လို႔ မူလက ေျပာခဲ့ ေပမယ့္ ဗုဒၶဟူးေန႔ မွာ သံ႐ုံး ထဲက ထြက္လာ ၿပီးတဲ့ ေနာက္ သူေရာ သူ႕ဇနီးပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ေျပာင္းသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

မစၥတာ ခ်န္က သူထြက္ေျပး ခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္း သူ႕ဇနီး ကို ႐ိုက္ႏွက္ ခံခဲ့ ရတာ မို႔ တ႐ုတ္ျပည္ မွာ ဆက္ေနရင္ မလုံၿခဳံ ေတာ့ဘူးလို႔ ယူဆေၾကာင္း ေျပာခဲ့ ပါတယ္။

သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြ ကို ျပန္ၾကားေရး ဒုဝန္ႀကီး ေျပာခဲ့စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိဖို႔ ဘာေတြ လိုအပ္ သလဲ

ကမၻာ့ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေန႔ World Press Freedom Day အထိမ္း အမွတ္ေန႔ ကို ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ UNESCO ကုလ သမဂၢ စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပခဲ့ ပါတယ္။

ဒါဟာျမန္မာ အစိုးရက သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို အသိ အမွတ္ ျပဳတဲ့ ေနာက္ထပ္ လကၡဏာ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ေျပာ ပါတယ္။

အခုလို အခမ္း အနား ျပဳလုပ္တာဟာ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးမွာ သတင္း မီဒီယာ ပါဝင္တဲ့ အခန္း က႑ကို အသိ အမွတ္ ျပဳတာ ျဖစ္ တယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးစိုးဝင္းက ေျပာပါတယ္။

သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာနယ္ဇင္း သမားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းေရးသား ႏိုင္ခြင့္ အျပင္ သတင္း အခ်က္ အလက္ေတြ ရယူ ႏိုင္ေရးမွာ အစိုးရ ဘက္က လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးဖို႔ ကိုလည္း ျမန္မာ အစိုးရ ဘက္က လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္လို႔ ဦးစိုးဝင္းက ေျပာပါတယ္။

သတင္းနဲ႔ စာနယ္ဇင္း သမားေတြ ကေတာ့ ဘယ္လို စာနယ္ဇင္း ဥပေဒေတြ၊ ပုံႏွိပ္ မီဒီယာ ဥပေဒေတြပဲ ေပၚလာ ေပၚလာ မီဒီယာ သမားေတြရဲ႕ အခြင့္ အေရးနဲ႔ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္း ဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရးေတြ၊ လုပ္ငန္း ဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရး ေတြကို အကာ အကြယ္ ေပးတာ မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ေစ ခ်င္တယ္လို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သတင္းစာ ဆရာမ်ား အသင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မီတီ နာယက သတင္းစာ ဆရာ ေမာင္ဝံသက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္း သမဂၢေတြ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနၾကတဲ့ သတင္း ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကလည္း ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕တို႔ မွာ အထိမ္းအမွတ္ ပြဲေတြ က်င္းပ ခဲ့ၾက ပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ခရီးသြားမႈ တ႐ုတ္ သတိေပး

ကခ်င္ ျပည္နယ္ မွာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ေတြ ပို ျပင္းထန္ လာေန ပါတယ္

ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီး ျပင္းထန္ လာတဲ့ အတြက္ လုံၿခဳံေရး အရ သတိထား ၾကဖို႔ တ႐ုတ္ စီးပြားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ျမန္မာျပည္ မွာ ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံသား ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ေတြကို သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ အစိုးရ တရားဝင္ သတင္း ဌာန ရွင္ဝွာ က ဆို ပါတယ္။

တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ ေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကို စီးပြားေရး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ ခရီး မသြားလာ ၾကဖို႔နဲ႔ ရွိၿပီးသား ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ လည္း လုံၿခဳံ ေရး ကို ပို သတိ ထားဖို႔ အဲဒီ သတိ ေပးခ်က္က ဆိုထား ပါတယ္။

ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အို ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕တို႔ ၾကား တိုက္ပြဲေတြ အျပင္း အထန္ ျဖစ္ပြား ေန တဲ့ ကခ်င္ ျပည္နယ္ ထဲမွာ တ႐ုတ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုံးလက္နက္ ကာကြယ္ေရး စံနစ္ကို စိုးရိမ္ စရာ မလိုဘူး လို႔ NATO ကဆိုNATO ဒုံးလက္နက္ ကာကြယ္ေရး ႐ုရွနဲ႔ ၫွိလို႔ မရ

Nato ေျမာက္ အတၱလန္တိတ္ စာခ်ဳပ္ အဖြဲ႕က ဥေရာပ ကို ကာကြယ္ဖို႔ ဒုံးလက္နက္ ကာကြယ္ေရး စံနစ္ ကြန္ယက္ ျဖန္႔ခ် ထားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြား ေနတာ ကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမႈ ေတြဟာ အခုေတာ့ လမ္းဆုံး ေတာ့မယ့္ အေနအထား ျဖစ္ေနၿပီ လို႔ ႐ုရွ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး Anatoly Serdyukov က ေျပာပါတယ္။

႐ုရွ ႏိုင္ငံ ဟာ ဒုံးလက္နက္ ကာကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ တကာ ညီလာခံ တခုကို လက္ခံ က်င္းပ ေနၿပီး သူ႕ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ NATO ကာကြယ္ေရး စံနစ္ရဲ႕ အစိတ္ အပိုင္း တခုခု ကို လက္ဦးမႈ ရယူၿပီး တိုက္ခိုက္ ႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပး လိုက္ပါတယ္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဒုံးလက္နက္ ခ်ထားမႈ ဟာ အီရန္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳး ကေန ဒုံးပ်ံ လက္နက္ ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ မွာကို ကာကြယ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာထား ပါတယ္။

ဒီ ကာကြယ္ေရး စံနစ္ဟာ ႐ုရွ အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မဟုတ္တာ ေၾကာင့္ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ တာဟာ မွားယြင္း တဲ့ ယူဆခ်က္ သာ ျဖစ္တယ္ လို႔ NATO အဖြဲ႕ရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ တဉီး ျဖစ္တဲ့ Alexander Vershbow က ေျပာပါတယ္။

ဘင္လာဒင္ ေထာက္ခံသူေတြ ပါကစၥတန္မွာ ဆႏၵျပ

By VOA (ျမန္မာပုိင္း)

Al-Qaida ေခါင္းေဆာင္ အုိစာမား ဘင္လာဒင္ ေသဆုံးခဲ့ရတာ တႏွစ္ျပည့္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံသားေတြဟာ လမ္းမေတြေပၚထြက္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ 

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ေမလ ၂ရက္ေန႔က ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ  အယ္လ္ကိုင္ဒါေခါင္းေဆာင္ အိုစာမာဘင္ လာဒင္ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ ေနအိမ္ၿခံ၀င္းကို ၿဖိဳဖ်က္ရွင္းလင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္  အေမရိကန္ တပ္ေတြ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံထဲ  ၀င္ေရာက္ၿပီး အယ္လ္ကိုင္ဒါ ေခါင္းေဆာင္ကို သုတ္သင္ ရွင္းလင္းခဲ့တဲ့  ျပႆနာကေတာ့ အခုထိက်န္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို ၀င္ေရာက္ရွင္းလင္း မယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ပါကစၥတန္ စစ္တပ္ကို ဘာသတင္း အခ်က္အလက္မွ ႀကိဳတင္အသိမေပးတာနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ပါကစၥတန္ အစိုးရက ေဒါသထြက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္ဘက္က အသိမေပးပဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္ ဘင္လာဒင္ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းၾကာျမင့္စြာ အေမရိကန္နဲ႔  ပါကစၥတန္တို႔ ၂ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတာပါ။  

ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ဘက္ကေတာ့ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ေခါင္းေဆာင္ကို သူတို႔ ဖမ္းဖို႔လုပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြထြက္သြားရင္ သူတို႔ရဲ႕ အစီအစဥ္ ပ်က္သြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ အခုလိုလုပ္ခဲ့တာပါ။ 

ပါကစၥတန္ အရာရွိေတြ ဘက္ကလည္း အခုထိ သူတို႔ရဲ့ ထိပ္တန္း စစ္တပ္၀င္းတခုနားမွာ ဘင္လာဒင္ သူ႔မိသားစုနဲ႔အတူ ေနထိုင္မွန္း မသိခဲ့တာနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ တစံုတရာ မေပးခဲ့ပါဘူး။

ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔

By VOA (ျမန္မာပုိင္း) 

ကမၻာတလႊား အစိုးရေတြကေန စာနယ္ဇင္းေတြအေပၚ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားမႈေတြကို အာရပ္ေႏြဦး လႈပ္ရွားမႈႀကီးက ေျခဖ်က္ ပစ္ခဲ့ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပဳၿပီး စာနယ္ဇင္း သတင္းေလာကကို ဖိႏွိပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ေန႔မွာ ကုလသမဂၢနဲ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ လႈတ္ရွားေနၾကတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ေျပာဆိုပါတယ္ 

အာရပ္ကမၻာမွာ မီဒီယာ အသစ္နဲ႔အေဟာင္း ေပါင္းစည္းမိရာကေန အခြင့္လမ္းအသစ္ေတြ ေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ အင္အားေတြ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းနဲ႔ ယူနက္စကို အဖြဲ႕အဖြဲ႔ဥကၠဌ အိုင္ရီနာ ဘိုကိုဗာ (Irina Bokova) တို႔ ၾကာသာပေတးေန႔မွာ ပူးတြဲထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသနဲ႔ ေျမာက္အာဖရိက မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေအာင္ျမင္မႈေတြေကာ မေရရာမေသခ်ာမႈေတြပါ ရွိေနေသးေၾကာင္း ျပသေနတယ္လို႔ Freedom House အဖြဲ႔ကေျပာပါတယ္။

အီဂ်စ္? လစ္ဗ်ားနဲ႔ တူနီးရွားႏိုင္ငံေတြမွာ အာရပ္ေႏြဦးအျဖစ္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လႈတ္ရွားႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ ဘာရိန္းနဲ႔ ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ အစိုးရေတြက ႏိုင္ငံတြင္း ဆႏၵျပမႈေတြကို ၿဖိဳခြဲေနသလို စာနယ္ဇင္း သတင္းေလာကကိုလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွိပ္ကြက္ေနတာေတြ ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုထားပါတယ္။

တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ရုရွားႏိုင္ငံေတြဟာ မီဒီယာေတြအေပၚ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့သလို အစိုးရကို ေ၀ဖန္ ပစ္တင္သူေတြကို ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး မီဒီယာတခ်ိဳ႕ကို ပိတ္ပစ္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ လည္းေျပာဆိုပါတယ္။

ျမန္မာသတင္းလႊတ္လပ္ခြင့္ အားရစရာ မရွိေသး

By ကုိေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း

ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ သီးျခား အခမ္းအနားေတြကို ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕တို႔မွာ က်င္းပ ခဲ့ၾကပါတယ္။ စာနယ္ဇင္း သမားေတြ၊ စာေပေလာကသားေတြ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ က်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီလိုလုပ္ႏုိ္င္တဲ့အေပၚ အားတက္ ၀မ္းသာ ရွိၾကတာနဲ႔ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္္ငံက စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနဟာ တိုးတက္လာေနၿပီ ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိးနဲ႔အတူ အားရေက်နပ္စရာ အဆင့္ထိေတာ့ မေရာက္ေသးဘူးဆိုတဲ့ အျမင္ကလည္း တြဲေနပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဘန္ေကာက္ကေန ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထား ပါတယ္။

စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို တရား၀င္အသံုးျပဳၿပီး ေမလ ၃ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းအနားေတြကို လြတ္လြတ္လပ္ က်င္းပခြင့္ ရတာဟာျဖင့္ ျမန္မာ့ စာနယ္ဇင္းသမိုင္းမွာ ပထမဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ကို ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ (UNESCO) က ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္ သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Central ေဟာ္တယ္မွာ က်င္းပတဲ့ အခမ္းအနားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ (MJA) က ဦးစီးက်င္းပတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စာနုယ္ဇင္းသမားေတြ ကိုယ္တိုင္ ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ဒီအခမ္းအနားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး MJA ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဖိုးႏုိင္လင္းက ဗီြအိုေအကို အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။ 

"က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဒီ သတင္းစာ ဆရာမ်ားအသင္းကုိလည္း ျဖစ္ေျမာက္ေစခ်င္တယ္ဗ်ာ။ တကယ္တန္းေတာ့ ဒီမတုိင္ခင္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ အစည္းေ၀းတခု လုပ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိတယ္ဗ်။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီ အစည္းအေ၀း လုပ္မယ့္ရက္နဲ႔ ဒီ World PressFreedom Day နဲ႔က တုိက္ဆုိင္ေနတဲ့ အခါမွာ ဒီပြဲေလးကုိ အထိမ္းအမွတ္လည္း ျဖစ္သြားေအာင္ စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကုိ လုပ္ျဖစ္တာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ အကုန္လုံး တက္တက္ႂကြႂကြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ေရာ၊ လူႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဆရာ ေမာင္၀ံသတုိ႔၊ ဆရာ ဦးသီဟေစာတုိ႔၊ ဆရာ ဦးေအာင္လွထြန္းတုိ႔လည္း အကုန္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ၾကပါတယ္ဗ်။"

စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ႏွစ္ ၅၀ နီးပါးေလာက္ ေမွးမွိန္ ဆိတ္သုဥ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခု ျပန္ေပၚလာတာဟာ ထူးျခားတယ္လို႔ ျမင္သူကေတာ့ ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္သူ ေမာင္၀ံသပါ။ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္ေနၿပီး ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ဆီ သြားေနၿပီဆိုရင္ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ မလြဲမေသြ ရွိရမွာျဖစ္ၿပီး ျမႇင့္တင္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္ရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ 

"စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ မရွိျခင္းသည္ စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာ။ အဲဒီလုိ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာ။ အဲဒါေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ၊ ဥပေဒေတြကုိ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေျဖေလ်ာ့ေပးမယ္၊ ပယ္ဖ်က္ေပးမယ္၊ ရုပ္သိမ္းေပးမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔က စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ကုိ က်င့္သုံးခြင့္ရမယ္လုိ႔ အဲဒီလုိ ယုံၾကည္ပါတယ္။"

မႏၲေလးမွာလည္း လူငယ္စာနယ္ဇင္းသမား ႏွစ္ဦးက ဦးစီးၿပီးေတာ့ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းအနား တခုကို မနက္ ၉ နာရီက ဆင္ျဖဴေတာ္ စားေသာက္ဆိုင္မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး မႏၲေလးနဲ႔ အနီးအနား ေဒသေတြက စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာလည္းပဲ မႏၲေလးမွာ ပထမဆံုးက်င္းပတဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းအနား ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၀မ္းသာၿပီး ႏွစ္တိုင္း က်င္းပႏုိင္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္လုိ႔ အခမ္းအနား တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာ ညီပုေလးက ေျပာပါတယ္။ 

အခုဆိုရင္ ေျပာခြင့္ ဆိုခြင့္ ေရးသားခြင့္ေလးေတြ ပိုရလာေနၿပီ ျဖစ္ေပမဲ့ အဲဒီအေျခအေနက ဆက္တိုက္  ျဖစ္မွာလားဆိုတာကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္လို႔ သူကဆုိပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေနအထား နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ စာေရးဆရာညီပုေလးရဲ႕ အျမင္က - 

"က်ေနာ္ကေတာ့ အားမရေသးဘူးဗ်။ စာေပ စိစစ္ေရးဆုိတာ ရွိေနေသးတယ္ဗ်။ ေနာက္ စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ရယ္၊ ေရးသားေနၾကတဲ့ စာနယ္ဇင္းသမားေတြရဲ႕  ဘ၀ အာမခံခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ဥပေဒေတြ ဘာေတြနဲ႔ ကာကြယ္မယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဘာေတြ ရွိဖုိ႔၊ ေပၚေပါက္ဖုိ႔ လုိေသးတယ္ဗ်။"

မႏၲေလးၿမိဳ႕က စာေရးဆရာ ညီပုေလးပါ။

သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ေမာင္၀ံသကေတာ့ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနက အားရစရာ ဆိုတာထက္ တုိးတက္မႈ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ ဆိုႏုိင္ေၾကာင္း ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာႀကီး တဦးျဖစ္တဲ့ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ ေျပာဆုိခ်က္ကို ကိုးကားၿပီးေတာ့ ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ 

"ဥပမာအေနနဲ႔ က်ေနာ္ ေျပာမယ္ဆုိရင္ဗ်ာ၊ ဒီေန႔ထုတ္တဲ့ ျမန္မာ တုိင္းမ္စ္ (MyanmarTimes) ဂ်ာနယ္မွာ၊ ဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ အင္တာျဗဴး ပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္ကုိ အဲဒီလုိ ေမးခြန္း၊ ခုနက ဆရာတုိ႔ေမးတဲ့ ေမးခြန္းမ်ဳိးကုိပဲ ျမန္မာတုိင္းမ္စ္က ေမးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဆရာဦး၀င္းတင္က - တုိးတက္မႈ ရွိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေျပာႏုိင္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိရင္၊ အရင္တုန္းကဆုိရင္ ဦး၀င္းတင္ဆုိတဲ့ နံမည္လည္း မသုံးရဘူး၊ ဦး၀င္တင္ရဲ႕ ကေလာင္နံမည္လည္း မသုံးရဘူး၊ ဦး၀င္းတင္ ေရးတဲ့စာေတာ့ ေ၀လာေ၀းေပါ့။ အဲ အခုဆုိရင္ ဦး၀င္းတင္ အင္တာျဗဴးေတြ ထည့္လုိ႔ရတယ္၊ ဦး၀င္းတင္ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ ထည့္လုိ႔ရတယ္၊ ဦး၀င္းတင္ စာအုပ္ေတြ ထုတ္လုိ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒါကေတာ့ ဘာဘဲေျပာေျပာ တုိးတက္တယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္လုိ႔၊ အဲဒီလုိ သူေျပာပါတယ္။"

သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ေမာင္၀ံသပါ။

ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက အခုအခါမွာ စာနယ္ဇင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒ မူၾကမ္း တရပ္ကို ေရးဆြဲ ျပဳစုေနၿပီး ျမန္မာ့ မီဒီယာ ေလာက ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေစဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့  ေဆြးေႏြး ပြဲေတြလည္း လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဥပေဒဟာ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူးဆိုၿပီး ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ကလည္း ေျပာထားဖူးပါတယ္။ စာေပ စိစစ္ေရး အဖြဲ႔ဆိုတာ တခ်ိန္မွာ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့လည္း အဖြဲ႔ရဲဲ႕ ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူ တဦးကိုယ္တိုင္က ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိေတာ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရး အက္ဥပေဒက အသက္၀င္ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီဥပေဒနဲ႔ မညီလို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔က ေခၚယူ သတိေပးတာေတြကိုလည္း မၾကာခနဆိုသလို ၾကားေနရဆဲပါ။

အဲဒါေၾကာင့္လည္း သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အေမရိကန္အေျခစိုက္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ေရးေကာ္မတီ CPJ က ကမာၻေပၚမွာ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈ အမ်ားဆံုး (၁၀) ႏုိင္ငံစာရင္းထဲ အဆင့္ (၇) မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထည့္သြင္း သတ္မွတ္ထားဆဲရွိပါတယ္။

မီဒီယာေတြ ဘက္မလုိက္ဖုိ႔ ၀န္ႀကီးေျပာၾကား

By စုျမတ္မြန္

ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီကို အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ျမန္မာနိုင္ငံမွာ နိုင္ငံေရးရာေတြကို ဘယ္မလိုက္တင္ျပနိုင္ဖုိ႔ အေရး ႀကီးတယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရးဒုဝန္ႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လႊတ္လပ္ခြင့္ေန႔ကို ကုလသမဂၢရဲ႕ UNESCO အဖြဲ႔နဲ႔ေပါင္းၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ပထမဆံုး လုပ္တဲ့စာနယ္ဇင္းလႊတ္လပ္ခြင့္ေန႔မွာ ဒုဝန္ႀကီး ဦးစိုးဝင္းက ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းေတြကို ဘက္မလိုက္ တင္ျပနိုင္တဲ့အေျခအေန တကယ္ပဲရွိေနပါၿပီလား စံုစမ္းထားတဲ့ မစုျမတ္မြန္ေရ ေျပာျပပါဦး။

စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ အေရးပါမႈ၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာ အမွတ္ရေစဖုိ႔ လို႔ဆုိၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းအနားကို ဒီကေန႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ နိုင္ငံ့အေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ သတင္းေတြကို ဘက္မလိုက္ ေဖၚျပနိုင္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဒီအခမ္းအနားမွာ ျပန္ၾကားေရး ဒုတိဝန္ႀကီး ဦစိုးဝင္းက ခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

"ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ စာနယ္ဇင္းမ်ား အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ့ေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘက္မလုိက္ပဲ ဒါမွ ဓမၼဓိဌာန္ က်က် တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔၊ အေရးကိစၥအားလုံးကုိ ဘက္စုံ၊ ေဒါင့္စုံက သုံးသပ္ တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔၊ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ထိန္ခ်န္ျခင္း မျပဳဖုိ႔ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။"

ခုလို သတင္းတင္ျပမႈေတြမွာ ဘက္မလိုက္မဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ဒုဝန္ႀကီးကေျပာခ့ဲေတာ့ လက္ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံက စာနယ္ဇင္းသတင္းထုတ္ျပန္မႈပိုင္းမွာ ဘက္မလိုက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ျပန္နိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ရေနပါၿပီလား။ ျပည္တြင္း အပါတ္စဥ္ထုတ္ Weekly 11 ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုေဝၿဖိဳး ကေတာ့ ဘက္မလိုက္ သတင္း ထုတ္ျပန္နိုင္ဖုိ႔၊ ဘက္မလိုက္တဲ့ အေျခအေန ရဖုိ႔လုိအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"မီဒီယာဆုိတာ ဘက္မလုိက္ရဘူးဆုိတာ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ မွန္တဲ့ဘက္ကုိေတာ့ လုိက္ရမွာပါ။ ျပည္သူ လူထုအတြက္ မွန္တဲ့ဘက္မွာ ရွိရမွာပါ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဘက္မလုိက္ဖုိ႔၊ ဒါမွဟုတ္လုိ႔ရွိရင္လည္း ဘက္မလုိက္ဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိလုိ႔ ရွိရင္၊ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အေနအထားေတြမွာ က်ေနာ္တုိရဲ႕ ဒီလုိမ်ဳိး လြတ္လပ္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ေတြမွာ ဘက္မလုိက္တဲ့ အေနအထားတခု၊ အ၀န္းအ၀ုိင္းတခု ရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိေတြရွိရင္ ပုိၿပီး ေကာင္းမြန္ပါမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ မီဒီယာ လႊတ္လပ္ခြင့္ အေနအထားက ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိေနၿပီလဲဆုိတာ အခု ႏုိင္ငံတကာက က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ သတ္မွတ္တဲ့ အဆင့္ေတြကုိ ၾကည့္လုိက္လုိ႔ရွိရင္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေနထား အေျဖက ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။"

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း သတင္းထိန္းခ်ဳပ္မႈကို အရင္ကထက္ ေလွ်ာ့ေပါ့မႈေတြ လုပ္ေပးလာေနေပမဲ့ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္မႈ ရရွိဖုိ႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လိုအပ္ေနေသးတယ္ ဆိုတာကို နိုင္ငံတကာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္ေနၾကတဲ့ အဖဲြ႔ အစည္းေတြက ေထာက္ျပေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စာေပစိစစ္ေရးဆိုတဲ့ အဖဲြ႔မ်ဳိးေတြ ရွိေနသေရြ႕ သတင္းေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မွ်မွ်တတ ထုတ္ျပန္နိုင္ဖုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနေသးတယ္လို႔ျပည္တြင္း သတင္းသမားေတြက ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။

ဒီကေန႔ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ UNESCO အဖြဲ႔တို႔ ေပါင္းလုပ္တဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အခမ္းမွာေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို က်င့္သံုးနိုင္ဖုိ႔အတြက္ ပံုႏွိပ္ မီဒီယာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုး၊ UNESCO အဖြဲ႔ အျပင္၊ သတင္းပညာရွင္ေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေရးဆြဲေနတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းလဲ ဒုဝန္ႀကီးက ေျပာသြားပါတယ္။ သတင္းသမားေတြ သတင္းယူတဲ့အခါမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ အခ်က္ေတြကိုလဲ ဒီဥပေဒၾကမ္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆီသြားေနခ်ိန္မွာ သတင္း မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ ဒုဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။

"ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆုံးျဖစ္တဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ေပၚေပါက္လာၿပီး ဒီမုိကေရစီစနစ္ က်င့္စဥ္မ်ားကုိ အႏွစ္သာရ ရွိရွိ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ က်င့္သုံးႏုိင္သည့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ စည္းလုံး ညီညြတ္ေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးေတြမွာ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံး ရပ္တည္ရမယ့္ ဘုံရပ္တည္ခ်က္၊ တနည္းအားျဖင့္ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားအေနနဲ႔ ဒီအမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား အေျခခံေပၚမွာ ရည္တည္ၿပီး စတုတၳမ႑ဳိင္အျဖစ္ ရပ္တည္ ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖုိ႔ လုိအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျပည္သူလူထုသာမက အစုိးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနနဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။" 

သတင္းသမားေတြရဲ႕ က်င့္ဝတ္နဲ႔ အတတ္ပညာေတြ တုိးတက္ေရး လုပ္သြားနိုင္ဖုိ႔အတြက္လဲ လြတ္လပ္တဲ့ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကို ဖဲြ႔စည္း နိုင္ဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့အခ်က္ေတြကို ပံုႏွိပ္ မီဒီယာ မူၾကမ္းထဲမွာ ထည့္ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။  ျမန္မာနိုင္ငံစာေပနဲ႔ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႔ကို လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းစာဆရာ အသင္း၊ ျမန္မာနုိင္ငံ စာေရးဆရာအသင္းေတြ အျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႔နိုင္ဖုိ႔ ျပန္ၾကားေရးဌာနက အကူအညီ ေပးေနပါတယ္လို႔လဲ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အြန္လုိင္းမီဒီယာေတြကို သမရိုးက် မီဒီယာေတြ နည္းတူ သတ္မွတ္ဖို႔ကိုလဲ စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ဆုိေတာ့ ဒါဟာ အြန္လုိင္းမီဒီယာေတြ တိုးတက္လာဖုိ႔အတြက္ အားတက္စရာျဖစ္တယ္လို႔ Yangon PressInternational အြန္လုိင္းမီဒီယာ အယ္ဒီတာ ကိုျမင့္ေက်ာ္က ျမင္ပါတယ္။

"အြန္လုိင္းက မယုံရတဲ့ သတင္းေတြလုိ႔ တခါတေလ တခ်ဳိ႕ အစုိးရ ၀န္ႀကီးဌာနက လူေတြေျပာတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ မီဒီယာအေၾကာင္းကုိ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဂဃနဏ မသိလုိ႔ ေျပာတာေတြ ရွိပါတယ္။ မီဒီယာတခုအေနနဲ႔ လုပ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အြန္လုိင္းကလည္း သူလည္း တျခား ဂ်ာနယ္လုိ၊ သတင္းစာလုိပဲ တာ၀န္ယူရတာပဲေလ။ ေရးတဲ့ဟာကုိ ခ်က္ခ်င္း တင္ျပႏုိင္တာေတာ့ အခြင့္အေရးပုိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းေတြ (သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ) ရဖုိ႔ အေနအထားမွာက်ေတာ့ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိးပုိင္းမွာက်ေတာ့ ဟုိ တရား၀င္ျဖစ္လာတာက ေကာင္းတဲ့ အလားအလာလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။"

ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ပထမဆံုးလုပ္တဲ့ ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိန္းအမွတ္ အခမ္းအနားမွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိနိုင္ေရးအတြက္ ဥပေဒေတြ၊ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္နိုင္ဖုိ႔ အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးစိုးဝင္းက ေျပာသြားပါတယ္။ သတင္းသမားေတြကေတာ့ လက္ေတြ႔ သတင္းရယူ တင္ျပနိုင္မႈ အပိုင္းမွာ အခုထက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပုိရဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။

ဦးေအာင္ေသာင္း၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္အေပၚ KIO သံသယရွိ

ဖနိဒါ | ၾကာသပေတးေန႔၊ ေမလ ၀၃ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၉ နာရီ ၃၈ မိနစ္

ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။        ။ ဦးေအာင္ေသာင္း ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO မွ ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္မ်ားကုိ ေနျပည္ေတာ္ ထိပ္ပုိင္းအရာရွိမ်ားထံ တင္ျပမႈ ရွိမရွိ သံသယဝင္ေနေၾကာင္း KIO ေျပာခြင့္ရသူ ဦးလနန္က ေျပာသည္။

“အမွန္တကယ္ အထက္ကို တင္ျပမႈ ရွိသလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အခုတေလာ စံုစမ္းရရွိတဲ့ သတင္းေတြအရ ေနျပည္ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အထက္ပုိင္း လူၾကီးေတြ က်ေနာ္တို႔ KIO က တင္ျပတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဆင့္ သံုးဆင့္ကုိ မၾကားသိရဘူးဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေနတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ သံုးၾကိမ္တုိင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနရျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း “ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕တန္းေတြမွာက ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ျပားၿပီးေတာ့ တုိက္ပြဲေတြ ပုိၿပီးေတာ့ျပင္းထန္လာတယ္။ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈအဆင့္ မေရာက္ေပမယ့္ တဖက္နဲ႔တဖက္ ယံုၾကည္မႈရွိေအာင္၊ ေလးေလး စားစား ရွိလာဖုိ႔ကေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္ေပးတဲ့ လူေပၚမွာ အမ်ားၾကီး မူတည္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တယ္” ဟု ဦးလနန္ က ေျပာသည္။

ဦးေအာင္ေသာင္း ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO မွ ေဆြးေႏြး တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ ေနျပည္ေတာ္ ထိပ္ပုိင္းအရာရွိမ်ားထံ တင္ျပမႈ ရွိမရွိ သံသယဝင္ေနေၾကာင္း KIO ေျပာခြင့္ရသူ ဦးလနန္က ေျပာ (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔သစ္ကုိ ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိအဖြဲ႔သစ္တြင္ ၎ ပါဝင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ေသာင္း က ဧၿပီလ ၃ဝ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာဆုိ ထားသည္။

KIO မွ တင္ျပသည့္ အဆင့္ သံုးဆင့္ ဟူသည္မွာ ပဏာမ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ အဆင့္တြင္ ႏွစ္ဘက္တပ္စခန္းမ်ား ကိစၥကို ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူညီမႈရသည္အထိ ေဆြးေႏြးသြားရန္၊ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါဝင္သည့္ ပင္လံုကဲ့သို႔ ညီလာခံတရပ္ က်င္းပ၍ သေဘာတူညီခ်က္တရပ္ အတည္ျပရန္ႏွင့္ ထိုသေဘာတူညီမႈမ်ားအား အေကာင္အထည္ ေဖာ္သြားၾကရန္တို႔ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိ အစုိးရႏွင့္ KIO အဖြဲ႔မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထပ္မံေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ေနရာ ညွိႏႈိင္းေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး KIO ဘက္မွ မုိးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္ဂ်ယ္အနီးရွိ ပရန္ဝမ္ေက်းရြာတြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ တင္ျပထားမႈကုိ အစုိးရဘက္က သေဘာတူညီမႈ မရွိသလုိ၊ အစုိးရဘက္က တင္ျပထားသည့္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ ကုိလည္း KIO က ျငင္းဆုိထားသည္။

တုိက္ပြဲအေျခအေန အစုိးရတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား ေမလ ၂ ရက္ေန႔ တရက္တည္းတြင္ ဝုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ်ီေဖြၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ KIO လုိင္ဇာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တုိက္ပြဲ ငါးၾကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု KIO မွ ဦးလနန္က ေျပာသည္။

ေမလ ၁ ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းက KIO၏ တပ္မဟာ ၅ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၃ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ျမစ္ၾကီးနား-လုိင္ဇာ ကားလမ္းေပၚရွိ ဂါးရားယန္ေက်းရြာ အနီးမွ ဝူေထာ္ကုန္းဘက္ အစုိးရတပ္ရင္း ၈၈ နည္းဗ်ဴဟာ ၁ မွ တက္လာသည့္ စစ္ကား သံုးစီးမွ ႏွစ္စီးကုိ ဗံုးခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ရာ ဒုစစ္ေၾကာင္းမႉး ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရခဲ့သည္ဟု သူက ဆုိသည္။

ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါ့ဖုန္းယန္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ နမ္ဆန္ယန္ေက်းရြာအနီး အစုိးရတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ား တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ထုိေက်းရြာအနီးရွိ အနီး အဇီးလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္သည့္ ရြာတရြာကုိ အစုိးရ တပ္ဖြဲ႔မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ သည္ဟု သိရသည္။

ပန္ဝါၿမိဳ႕အေျခစုိက္ထားသည့္ ဗုိလ္ၾကီး Waw Lau ဦးေဆာင္သည့္ နံပါတ္ ၁ဝဝ၂ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကုိ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ရန္ ေျမာက္ပုိင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္ဗ်ဴဟာမႉး ဗုိလ္မႉးၾကီး မ်ဳိးတင္ က ညြန္ၾကားခဲ့သည္ဟု KIO ေရွ႕တန္းမွ ရဲေဘာ္တဦးက ေျပာသည္။

“ေမ ၁ ရက္ေန႔ စည္းေဝးလုပ္ၿပီး BGF က KIA ရွင္းလင္းေရးလုပ္။ အခုတေလာဘဲ ေရာက္တဲ့ စစ္ေၾကာင္းက လမ္းေၾကာင္း ရွင္းလင္းေရးလုပ္ပါလုိ႔ ေျပာၿပီး က်ီးက်န္ဆုိတဲ့ ရြာဘက္ကုိ ျပန္သြားတယ္”ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။

နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ေနသည့္ အစုိးရ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား  ျပဳက်င့္ေနၾကေၾကာင္း ၾကားသိရေသာ္လည္း မဇိၥ်မက သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ ရယူႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေပ။

သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံေရး စတင္ေဆြးေႏြးေန

မဇၥ်ိမသတင္းဌာန | ၾကာသပေတးေန႔၊ ေမလ ၀၃ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၈ နာရီ ၂၆ မိနစ္

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။        ။ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ေဆြးေႏြးပြဲတခုကို ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔ ပူးေပါင္း၍ ေနျပည္ေတာ္၌ ၾကာသပေတးေန႔က က်င္းပခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၁ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ လူဦးေရႏွင့္ အိမ္ယာ သန္းေခါင္စာရင္း ျပန္လည္ေကာက္ယူရန္အတြက္ ကုလသမဂၢ လူဦးေရဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (UNFPA)၊ ျမန္မာ့ လူဦးေရႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အမ်ဳိးသားေကာ္မရွင္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ လူဦးေရႏွင့္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီတို႔မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

အမ်ဳိးသားေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ျပည္ေထင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေအာင္ျမင္ေသာ သန္းေခါင္စာရင္းတခု ေကာက္ခံရာတြင္ အစိုးရဌာနမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လူထုအေျချပဳ လူ႔မႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ပုဂၢလိကက႑မ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပါဝင္ၿပီး “က်ယ္ျပန္႔၍ ထိေရာက္ေသာ ေပါင္းစပ္လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ား” လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“သန္းေခါင္စာရင္းကေန ရရွိလာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းေတြမွာ ဆက္စပ္ေနမွာပါ” ဟု လႊတ္ေတာ္ေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေမာင္ေမာင္ေဆြ က ေျပာသည္။

လက္ရွိနဲ႔ အနာဂတ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေတြက အက်ဳိးျပဳပါလိမ့္မယ္။ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ အေရးႀကီးပါတယ္ ဟု လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲတြင္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာဆို (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)