အရည္အေသြး အကဲျဖတ္ျခင္း(Assessment) - မင္းခက္ရဲ

by မင္းခက္ရဲ (Min Khet Ye) on Saturday, January 28, 2012 at 5:23pm 

            ပညာေရးရဲ႕ ေလ႔က်င္႔ပ်ဳိးေထာင္မႈအတြင္းမွာ ျပႆနာအရွိဆုံးအရာကုိ ျပပါဆုိရင္ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အရည္အ ေသြး အကဲျဖတ္ပုံ ျဖစ္တယ္လုိ႔ဆုိရမယ္။ ပညာေရးစနစ္က ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ရည္ကုိ ၾကည္႔ၿပီး အရည္အေသြးကုိ အကဲျဖတ္ထုတ္ေဖာ္ေပးရတယ္ ။ ထုတ္ေဖာ္တဲ႔ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးေလး ရွိတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆီမွာ အထင္အရွားေတြ႕ရတဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ပုံကေတာ႔ စာေမးပြဲစစ္ၿပီး အမွတ္ေပးျခင္းပါပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ စာေမးပြဲစစ္ျခင္း နဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းမွာ အၿမဲတမ္းခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြရွိေနတယ္ဆုိတာေလာက္ေတာ႔ သိထားရပါမယ္ ။ အဲဒီလုိ သိထားမွလည္း ကိုယ္႔ရဲ႕ စာေမးပြဲစစ္ျခင္းနဲ႔ အမွတ္ေပးျခင္းမွာ လြဲမွားေနတဲ႔ အရာေတြကုိ အၿမဲေလ႔လာျပင္ဆင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။  

              တစ္ခါက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ကဗ်ာစာဆုိက၀ိတစ္ဦး ျဖစ္တဲ႔ မင္းသု၀ဏ္ဟာ အုိင္ေအတန္းကုိ တတ္ေနပါတယ္ ။ ဒီအခ်ိန္မွာ သူ႔ကုိ ျမန္မာစာ စာစီစာကုံးသင္ေပးတဲ႔ ဆရာက ေဇာ္ဂ်ီပါပဲ။ ေဇာ္ဂ်ီေရးခိုင္းတဲ႔ စာစီစာကုံးေခါင္းစဥ္ေတြက ကၽြန္ေတာ္႔အျမင္ဆုိရရင္ ယေန႔ တကၠသုိလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲေတြမွာေတြ႕ရတဲ႔ စာစီစာကုံးေတြလုိ မဟုတ္ပဲ အေနာက္တုိင္း အဆင္႔မွီၿပီး အဆင္႔အတန္းျမင္႔မားတယ္လုိ႔ ဆုိရမယ္ ။

ယေန႔တကၠသုိလ္၀င္တန္း မွာေတြ႕ရတဲ႔ စာစီစာကုံးေတြက အလိမၼာစာမွာ ရွိ ၊ တစ္ေန႔တစ္လံ ပုဂံဘယ္ေရြ႕မလဲလုိ စကားပုံျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မျဖစ္ရင္ ေနသာေသာေန႔ ၊ ကၽြႏုပ္ႀကဳိက္ႏွစ္သက္ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္လုိမ်ဳိး သမာရုိးက် စာစီစာကုံးေတြပါပဲ ။ ေဇာ္ဂ်ီက သူ႔ရဲ႕ စာသင္ခန္းထဲ၀င္လာ ၿပီး  မုိးေရထဲကေၾကာင္ကေလး ဆုိတဲ႔ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာစီစာကုံးေရးခုိင္းပါတယ္ ။ ၿပီးေတာ႔ အျခားအေၾကာင္းအရာ ႏွစ္ခုလည္းေပးၿပီး ေခါင္းစဥ္သုံးခုကို စိတ္ကူးေပၚသလုိ ေရးခုိင္းတယ္ ။ မင္းသု၀ဏ္ေရးတဲ႔ စာစီစာကုံးဟာ ၁၀မွတ္မွာ ၉မွတ္ရပါတယ္ ။ ဒီေနရာမွာ ၀င္လာတာက ေက်ာင္းသား၇ဲ႕ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ဖုိ႔အတြက္ အမွတ္ေပးျခင္းပါပဲ ။ ဒီအမွတ္ဟာ တကယ္ပဲ မင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ အေရးအသားကုိ အကဲျဖတ္ႏုိင္တဲ႔ အမွတ္လား ။ ဘာေၾကာင္႔ ေဇာ္ဂ်ီက မင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ အမွတ္တစ္မွတ္ကုိ ေလ်ာ႔ထားရပါသလဲ ။ မင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ စာစီစာကုံးဟာ အမွတ္တစ္မွတ္ ေလ်ာ႔ဖုိ႔ လုိအပ္ေနသလား ။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အေသြးကုိ ဆရာက အကဲျဖတ္ျခင္းဟာ ဆရာရဲ႕ ၾသဇာအာဏာ ေပၚကုိသာ မွီခုိေနရတာမ်ဳိးျဖစ္မေနဘူးလား ။ ယေန႔ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြ အေပၚ ျမန္မာစာ စာစီစာကုံး ၊ အဂၤလိပ္စာ အက္ေဆး နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အမွတ္ေပးပုံဟာ ပုိလုိ႔ေတာင္မွ ဆုိးေနေသးတယ္ ။ ျမန္မာစာ စာစီစာကုံးအမွတ္ ၂၀မွာ အမွတ္၂၀အျပည္႔ရတဲ႔သူဆုိတာ မရွိဘူး၊ အေကာင္းဆုံးေရးႏုိင္သူကုိ ၁၄မွတ္ ဒါမွျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံ လုံး ျမန္မာစာ အမွတ္အမ်ားဆုံးရေလာက္တဲ႔သူမ်ဳိးဆုိ ၁၆မွတ္ေလာက္သာ ေပးတတ္တယ္ ။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေမးရမွာက ေက်ာင္းသားရဲ႕ အရည္အေသြးကုိ စာေမးပြဲ မေျဖခင္ကတည္း ေလးမွတ္ေလ်ာ႔ခ်ဖုိ႔ အကဲျဖတ္ထားတဲ႔ အမွတ္ေပးပုံဟာ တရားမွ်တတယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါ႔မလား ဆုိတာပဲ ။                                                                      

                  ပညာေရးအတြင္မွာ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ပုံဟာ တကယ္ပဲ အရည္အေသြးကုိ အကဲျဖတ္ထုတ္ေဖာ္ျပႏုိင္တဲ႔ ပုံစံဟုတ္မဟုတ္ကုိ အၿမဲစဥ္းစားေနသင္႔တယ္ ။ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ပုံကုိ စာေမးပြဲစစ္ေဆးျခင္းသာမက ပညာေရးတစ္ခုလုံးအတြင္းက ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ထားသင္႔တယ္လုိ႔ေတာင္မွ ဆုိၾကတယ္ ။ ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ထားသင္႔တယ္လုိ႔ ဆိုရင္ေတာင္မွ ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ထားသင္႔သလဲ ဆုိတာမွာလည္း အျငင္းပြားဖြယ္ ရာေတြျပည္႔ႏွက္ေနတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းလုိ အရာမ်ဳိးအတြက္ တရားမွ်တမႈရွိေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စဥ္းစားၿပီး ႀကဳိးစားလုပ္ကုိင္ရမယ္႔ အရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေသး တယ္ ။ အဲဒီလုိ အေရးတႀကီးလုပ္ကုိင္ရမယ္႔ အခ်ိန္မွာ အရည္အေသြး ထုတ္ေဖာ္ အကဲျဖတ္ရာမွာ ေက်ာင္းသားေတြ စာေမးပြဲမေျခခင္ကတည္းက အမွတ္ေတြ ေလ်ာ႔ထားတဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ပုံစံမ်ဳိးဟာ မျဖစ္သင္႔ဘူး ဆုိတာပဲ ။                     တစ္ခ်ဳိ႕ပညာေရးသီအုိရီပညာရွင္ေတြဆုိရင္  ပညာေရးအတြင္းကေန အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းကုိ ဖ်က္သိမ္းသင္႔တယ္လုိ႔ေတာင္မွ အႀကံဥာဏ္ေပးေနတာကုိေတြ႕ရမယ္ ။ လာနားဆုိရင္ တကၠသုိလ္ေတြမွာ အရည္အေသြး အကဲျဖတ္ျခင္း မရွိဘဲ အလုပ္လုပ္သင္႔တယ္လုိ႔ဆုိတယ္ ။  အဲဒီေနာက္ deschooling ဆုိတာေပၚလာတယ္ ။ ေက်ာင္းေတြ မွာ စာမသင္ေတာ႔ပဲ အိမ္မွာ စာသင္ၿပီးမွေနတာပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ ပညာေရးမွာ သင္ၾကားျခင္းနဲ႔ သင္ယူျခင္းဆုိတာပါေနတဲ႔ အတြက္ စာေမးပြဲစစ္ျခင္းနဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းလုိအရာမ်ဳိးက မျဖစ္မေနပါေနတာပဲ ။ ေက်ာင္းရဲ႕ အားကစားလုပ္မႈ ၊ လူမႈေရးလုပ္ေဆာင္မႈ၊ ေက်ာင္းအသင္းအဖြဲ႔ေတြမွာ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္မႈေတြအတြက္ အမွတ္ေတြကုိ Deschoolers ၀ါ ေက်ာင္းဆန္႔က်င္ေရး၀ါဒီေတြ ေျပာသလုိ မလုိအပ္ရင္ေတာင္မွ သင္ၾကားျခင္းနဲ႔ သင္ယူမႈရွိေနသမွ်ကာလာပတ္လုံး အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းကေတာ႔ ရွိေနမွာပဲ ။ တနည္းအားျဖင္႔ သင္ၾကားမႈနဲ႔ သင္ယူမႈျဖစ္စဥ္ႀကီးဟာ ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ျမင္သလဲ ထိေရာက္သလဲကုိ ျပန္စမ္းစစ္ေပးရတဲ႔ သေဘာရွိတာေတာ႔ အမွန္ပဲ ။                                                                                                                                     

               ေက်ာင္းဆန္႔က်င္ေရး၀ါဒီေတြရဲ႕အျမင္မွာ နားလည္မႈလြဲေနတာက ေက်ာင္းအတြင္းအရည္အေသြး အကဲျဖတ္ျခင္း ဟာ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေနႏုိင္တယ္ဆုိတာပဲ ။ ဘာရုိးက အဓိက ပုံစံေလးမ်ဳးိကုိ ထုတ္ျပတယ္ ။ ပထမတစ္ခုက ေက်ာင္းသားရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိး နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးအရ ၾကည္႔ၿပီး အဆင္႔သတ္မွတ္ေပးတာပဲ ။ ဒုတိယတစ္ခုက အေျခခံအရည္အေသြးရွိေၾကာင္းလက္မွတ္ထုတ္ေပးတာပဲ ။ ဘြဲ႔လက္မွတ္ ၊ ေအာင္လက္မွတ္ ၊ အေျခခံအရည္အေသြးရွိ ေၾကာင္းလက္မွတ္ (Certificate) စသျဖင္႔ ျပည္သူလူထုအတြင္း အာမခံေပးဖုိ႔ လုပ္ရတာမ်ဳိးျဖစ္တယ္ ။ တတိယ တစ္ခုကေတာ႔  အဆင္႔သတ္မွတ္ဖုိ႔အတြက္ စာေမးပြဲစစ္ေဆးျခင္းပဲ ။ ေနာက္တစ္ခုက ယေန႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းေတြမွာ ေတြ႕ရတဲ႔ စဥ္ဆက္မျပတ္အကဲျဖတ္ခ်ည္းကပ္ၿပီး အဆင္႔သတ္မွတ္ေပးတဲ႔ နည္းပဲ ။  ဘာရုိးက ပညာေရး မွာ စံအဆင္႔အတန္းသတ္မွတ္ျခင္းဟာ မလြဲမေသြရွိရမယ္လုိ႔ ျမင္တယ္ ။  ဒီအတြက္ အရည္အေသြအကဲျဖတ္ျခင္းကုိ စနစ္တက်တည္ေဆာက္ထားဖုိ႔ဟာလည္း ပညာေရးရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္းထဲမွာ အေရးႀကီးတဲ႔ အရာပဲ ။                                          

                 ဘာရုိးရဲ႕အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ျခင္းေလးခုမွာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာတစ္ခုက ဘြဲ႔လက္မွတ္နဲ႔ ဆာတီဖီကိတ္ထုတ္ေပးျခင္းပဲ ။ အရည္အေသြးသတ္မွတ္ျခင္းဟာ စာေမးပြဲစစ္ျခင္းလုိ ၊ စဥ္ဆက္မျပတ္ အကဲျဖတ္ျခင္းလုိ အရာမ်ဳိးကုိ ၾကည္႔ရင္ ဆရာေတြရဲ႕ အတၱမေနာဟိကုိသာလ်င္ မွီခုိ၇သလိုရွိတယ္ ။ ဒါေပမယ္႔ ဘြဲ႔လက္မွတ္ဆုိတဲ႔ အရာေၾကာင္႔  ဆရာခ်ည္းသက္သက္နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ႔ အရာျဖစ္လာတယ္ ။ ဘြဲ႔လက္မွတ္ကေန ထုတ္ေဖာ္ျပေနတဲ႔ အရည္အေသြးသတ္မွတ္ခ်က္ ဒီလူဟာ ဘြဲ႔လက္မွတ္ပါ ပညာကုိ တတ္ကၽြမ္းတဲ႔ အရည္အေသြးရွိ ေၾကာင္းကုိ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ အာမခံေပးရတဲ႔ သေဘာရွိလာတယ္ ။ အရည္အေသြးအကဲဲျဖတ္ခ်က္ပုံစံေတြရဲ႕ အဆုံးမွာ ဘြဲ႔လက္မွတ္လုိ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ခ်က္ပုံစံတစ္ရပ္နဲ႔ ပိတ္ထားတာက သက္ဆုိင္ရာ တကၠသိုလ္ဟာ ဒီလူရဲ႕ သက္ဆုိင္ရာ ပညာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ တာ၀န္ယူပါတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားေနတာသာျဖစ္တယ္ ။ ပညာေရးစနစ္က သူတုိ႔ရဲ႕ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ပုံအတြက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ တာ၀န္ယူေပးရမယ္ ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ပညာေရးစနစ္တစ္ခုကေန ေဖာ္ထုတ္ေပးလိုက္တဲ႔ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ခ်က္ကုိ အယုံအၾကည္မရွိေတာ႔ဘူး ဆုိရင္ အဲဒီပညာေရး ဟာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ သူတုိ႔ရဲ႕ အကဲျဖတ္ပုံအတြက္တာ၀န္ယူမေပးႏုိင္လုိ႔သာလ်င္ျဖစ္မယ္ ။ သက္ဆုိင္ရာ ပညာေရးရဲ႕ အရည္အေသြးအကဲျဖတ္ခ်က္ ၀ါ ဘြဲလက္မွတ္ကုိ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက မယုံၾကည္ေတာ႔ဘူး ဆုိရင္ အဲဒီ ပညာေရးစနစ္ဟာ က်ဆုံးတဲ႔ ပညာေရးစနစ္ပဲ ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာပါ ဟန္ခ်က္မညီမညြတ္နဲ႔ အက်ပ္အတည္း ဆုိက္လာမွာ ေသခ်ာတယ္ ။

မင္းခက္ရဲ