ျပန္လည္ ဆံုဆည္းၾကရာ၀ယ္

(၁)

အခ်ိန္က (၁၉၉၇) ခုႏွစ္၊ ေနရာက ဆူးေလဘုရားအနီးမွာပါ။

ဒီတုန္းက ရန္ကုန္မွာ ကြန္ပ်ဴတာသင္တန္းတက္ရင္း၊ စာတိုေပစေလးေတြ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စာေစာင္တခုမွာ လစဥ္ေရးခြင့္ရတာေၾကာင့္၊ ေရးထားတဲ့စာမူေလးေတြကို ဆူးေလဘုရားအနီးက လမ္းေဘးလက္ႏွိပ္စက္ရိုက္တဲ့ အစ္မၾကီးေတြဆီမွာ လက္ႏွိပ္စက္ရိုက္ခိုင္းျပီး၊ စာေပတိုက္ကို သြားပို႕ေနက်ပါ။ ျပီးတဲ့အခါ စာေပတိုက္က မိတ္ေဆြမ်ားနဲ႕ လက္ဖရည္ေသာက္ရင္း စကားေျပာျပီး၊ ဆူးေလ-ပန္းဆိုးတန္းတ၀ိုက္က စာအုပ္အေဟာင္းဆိုင္ေတြမွာ စာအုပ္ေမႊ၊ အေဟာင္းဆိုင္က ဦးေလးၾကီးမ်ားနဲ႕ စကားေျပာႏွဳတ္ဆက္ျပီးမွ အိမ္ကို ျပန္ေလ့ရွိပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ တေန႕ေတာ့ ဆူးေလဘုရားအနီးမွာ သီလရွင္အိုၾကီးတပါးနဲ႕ သက္ေတာ္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရွိမယ့္ သီလရွင္ဆရာေလးတပါးတို႕ လမ္းကူးဖို႕ ခဲယဥ္းေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ လူကူးမ်ဥ္းၾကားေနရာလဲ မဟုတ္ေလေတာ့ လမ္းေပၚေျခလွမ္းတိုးလိုက္၊ ကားေတြကလဲ လာလိုက္ (ရန္ကုန္မွာက လူကူးမ်ဥ္းၾကားမွာေတာင္ ကားနဲ႕ လူ အျပိဳင္လုၾကရတာပါ)၊ ေျခလွမ္းေနာက္ဆုတ္လိုက္ ျဖစ္ေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေလးတို႕ကို မ်ဥ္းၾကားရွိရာေခၚသြားျပီး၊ လမ္းကူးေပးရင္း၊ အက်ိဳးအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားေတာ့ နယ္ကေန ရန္ကုန္တက္လာၾကတာမွန္း သိရပါတယ္။ မသြားတတ္၊ မလာတတ္နဲ႕ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းကို သြားဖို႕ ဘတ္စ္ကားေတြကို လိုက္ေမးေနၾကတာပါ။ ဒါနဲ႕ပဲ အဲဒီေန႕က ထုတ္လာတဲ့ စာမူခေလးနဲ႕ တည္းခိုရာကို တကၠစီေလးငွားေပးလိုက္ပါတယ္။ သြားရင္းလာရင္း ဒီလိုအျဖစ္ေလးေတြက ၾကံဳတတ္တာေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့လဲ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ဒီသီလရွင္ႏွစ္ပါးကို မထင္မွတ္ပဲ ျပန္လည္ဆံုဆည္းခဲ့ရပါတယ္။ ဒီတခါ ဆံုဆည္းရတဲ့ ေနရာကေတာ့ ေဒးစြန္ပါ မွာပါ။ တခါတရံ ကၽြန္မရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ပုတီးစိပ္အဓိဌာန္၀င္လိုစိတ္ ျဖစ္လာတဲ့အခါ ျမန္မာျပည္က ဘုရားေတြကို လိုက္ဖူးျပီး၊ ပုတီးစိပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အလြန္ဆံုး ကိုးရက္ကေန (၂၇) ရက္အထိပါ။ တခါတုန္းကေတာ့ ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားမွာ (၄၅) ရက္တိတိ၊ ရက္ရွည္ အဓိဌာန္၀င္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ (၂၀၀၁) ခုႏွစ္ထဲက ကာလတခုမွာေတာ့ ေဒးစြန္ပါမွာ ပုတီးသြားစိပ္လိုစိတ္ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ရန္ကုန္ကေန ထြက္သြားလိုက္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက ေရာက္ဖူးေပမယ့္၊ ပုတီးစိပ္အဓိဌာန္ေတာ့ မ၀င္ဖူးခဲ့ပါဘူး။ ဒီလိုနဲ႕ ေရာက္သြားေတာ့ ခရီးကပဲ ပမ္းလို႕လားမသိ၊ ဘုရားေပၚကို မေရာက္ခင္မွာပဲ ေခါင္းမူးလာပါတယ္။

ဘုရား တည္ထားတဲ့ ေတာင္ေပၚကို တက္ရာလမ္းတေလွ်ာက္မွာ သီလရွင္ေျမစိုက္တဲေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီလရွင္တဲက တိုင္ေလးကို အားျပဳျပီး၊ မွီထားလိုက္ခ်ိန္မွာ သီလရွင္ေလးတပါးက တဲေလးေပၚကို တက္ျပီးနားဖို႕ လာေခၚပါတယ္။ ဒီသီလရွင္ေလးဟာ ရန္ကုန္ဆူးေလဘုရားအနီးမွာ ေတြ႕ခဲ့ဖူးတဲ့ သီလရွင္ေလးမွန္း အစပိုင္းမွာ မမွတ္မိခဲ့ပါဘူး။ သီလရွင္အိုၾကီးကို ေတြ႕ရေတာ့မွ မွတ္မိသြားပါတယ္။ သီလရွင္ေလးကေတာ့ ကေလးမွတ္ဥာဏ္ေၾကာင့္လား မသိ။ ကၽြန္မကို မွတ္မိေနပါတယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ျပန္လည္ဆံုစည္းၾကရတာေၾကာင့္ အားလံုးပဲ ၀မ္းသာခဲ့ရပါတယ္။ တဦးေမတၱာ၊ တဦးမွာ............................။

(၂)

အခ်ိန္က (၁၉၉၉) ခုႏွစ္၊ ေနရာက မႏၲေလး ေရႊျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးမွာပါ။

ဒီတုန္းက မႏၲေလးမွာ ေက်ာင္းသြားတက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလးသားေတြအတြက္ေတာ့ မသိဘူး။ ကၽြန္မလို ေတာင္ေပၚသူတေယာက္အတြက္ေတာ့ မႏၲေလးရဲ႕ ေနက အေတာ္ကို ပူပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕ေခတ္တုန္းက တကၠစီေတြကလဲ ေတာ္ေတာ္နည္းပါတယ္။ စက္ဘီးေတြကလဲ မ်ား၊ ဆိုင္ကယ္ေတြကလဲ မ်ားေတာ့ အိမ္က ကားကိုလဲ တာရွည္မယူထားရဲပါဘူး။ တခါတရံ လိုရင္ပဲ ကားေမာင္းသမားနဲ႕ ကားကို ေတာင္ၾကီးကို လွမ္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ စက္ဘီးက်ေတာ့လဲ မစီးတတ္ျပန္ဘူး။ ဆိုင္ကယ္က်ေတာ့လဲ ေမေမက စိတ္မခ်။ ဒါေၾကာင့္ ျမိဳ႕ထဲမွာ ဟိုနားဒီနားသြားရင္ ဆိုက္ကားကို အားျပဳရပါတယ္။ ကိုယ့္၀န္တာကို သူမ်ားကို သယ္ေဆာင္ခိုင္းရတာေၾကာင့္ ဆိုက္ကားဆရာေတြကိုေတာ့ အားနာမိသလို ရွိသား။ ဒါေပမယ့္လဲ အထက္ပူ၊ ေအာက္ပူနဲ႕မို႕ အားနာနာနဲ႕ပဲ စီးရပါေတာ့တယ္။

ဒီလိုနဲ႕ တေန႕မွာ ကိစၥတခုရွိတာနဲ႕ ဆိုက္ကားစီးျပီး၊ အျပင္ထြက္ပါတယ္။ မႏၲေလးမွာက တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ လူအရမ္းမ်ားေပမယ့္၊ လူျပတ္တဲ့လမ္းေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလို လူျပတ္တဲ့ လမ္းတေနရာမွာ အေဒၚၾကီးတေယာက္ အထုပ္အပိုးေတြနဲ႕ လမ္းေပၚမွာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီေလာက္ ေနပူၾကီးထဲမွာ ဒုကၡပါပဲ ဆိုျပီး၊ ဆိုက္ကားဆရာကို ရပ္ခိုင္း၊ အက်ိဳးအေၾကာင္းေမးေတာ့ ဘူတာၾကီးသြားမလို႕တဲ့။ ဆိုက္ကားစီးဖို႕လဲ ပိုက္ဆံမရွိလို႕ တျပစီ နားနားျပီး လမ္းေလွ်ာက္ေနတာပါတဲ့။ ဒါနဲ႕ပဲ စီးလာတဲ့ ဆိုက္ကားဆရာကို လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းျပီး၊ ဘူတာၾကီးဘက္ကိုပဲ ပို႕ခိုင္းလိုက္ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့မွ ကိုယ္လိုရာခရီး ဆက္သြားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေတြ ၾကံဳရဆံုရ ဆိုေတာ့လဲ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဒီအေဒၚၾကီးနဲ႕ တခါျပန္ဆံုခဲ့ရပါတယ္။ ဒီတခါဆံုတာကေတာ့ အုန္းေခ်ာဘက္မွာပါ။ အုန္းေခ်ာရြာၾကီးကို သေဘာက်တာေၾကာင့္ ေန႕ခ်င္းျပန္ခရီး သြားလည္ျဖစ္ခဲ့တာ အၾကိမ္ၾကိမ္ပါပဲ။ အုန္းေခ်ာကိုသြားေလ့ရွိတာက ေစ်းသည္ေတြနဲ႕ ကုန္သည္ေတြ မ်ားပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ အလည္သြားတာဆိုေတာ့ ေရွ႕ခန္းရတဲ့ ဒိုင္နာကားကို ေစာင့္စီးျပီး၊ ခရီးသြားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တခါတေလေတာ့လဲ သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ႕ အေဖာ္လိုက္ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒိုင္နာကား ဆရာတေယာက္နဲ႕ ရင္းႏွီးသြားတာေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႕ သူငယ္ခ်င္းေတြ အတြက္ ကားဦးစရာ၊ ေစာင့္စီးစရာ သိပ္မလိုေတာ့ပါဘူး။ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ထဲမွာ သူ႕အမ်ိဳးသမီးက အစားဆိုင္ဖြင့္ထားျပီး၊ ကားစပယ္ယာကလဲ သူ႕ေယာက္ဖျဖစ္တာေၾကာင့္ အုန္းေခ်ာဘက္ ကားမထြက္ခင္ တကူးတကကို အေဆာင္မွာ လာၾကိဳေပးပါတယ္။ ညေနပိုင္း သူ႕ကားျပန္ထြက္ခ်ိန္နဲ႕ ညွိျပီး၊ ရြာထဲသြားလည္လို႕ ရတာေၾကာင့္ ကၽြန္မအတြက္ကေတာ့ အေတာ္ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ရြာထဲသြားလည္ျဖစ္ခ်ိန္ တရက္မွာ ႏို႕ထမင္းေရာင္းတဲ့ အေဒၚၾကီးတေယာက္ေတြ႕တာနဲ႕ ႏို႕ထမင္း၀ယ္စားျဖစ္ပါတယ္။ မႏၲေလးဘက္၊ ကၽြဲဆည္ကန္ဘက္၊ အမရပူရဘက္၊ စစ္ကိုင္းဘက္ေတြမွာ ဒီလိုပဲ မုန္႕ပဲသေရစာေလးေတြကို အိုးထဲမွာ ထည့္ျပီး ေစ်းလွည့္ေရာင္းသူေတြ ရွိပါတယ္။ အိုးထဲမွာပါလာတဲ့ အစားအစာေတြက အမ်ိဳးအစားလဲ စံုပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ အစားၾကိဳက္သူဆိုေတာ့ ေတြ႕ရင္ေတြ႕တဲ့ေနရာမွာ လွမ္းေခၚျပီး ၀ယ္စားေတာ့တာပဲ။

ဒါနဲ႕ စားျပီး၊ ပိုက္ဆံေပးေတာ့ မယူပါရေစနဲ႕၊ ေက်းဇူးျပန္ျပဳတာလို႕ ဆိုပါတယ္။ အစက မမွတ္မိပါဘူး။ သူျပန္ေျပာျပေတာ့မွ ဘူတာကို လိုက္ပို႕ေပးခဲ့ဖူးတဲ့ အေဒၚၾကီးမွန္း မွတ္မိသြားရပါေတာ့တယ္။ ပိုက္ဆံကိုလဲ ေတာင္းေတာင္းပန္ပန္နဲ႕ ေပးလိုက္ရပါတယ္။ တေန႕လုပ္၊ တေန႕စားေတြရဲ႕ ဘ၀မွာ ဒီေန႕ေရာင္းရေငြဟာ ေနာက္တေန႕ရဲ႕ အရင္းအႏွီး ျဖစ္ေနတတ္တာ မဟုတ္ပါလား။ ဒါေပမယ့္ ေက်နပ္ေအာင္ ႏို႕ထမင္းတပြဲေတာ့ က်သင့္ေငြထဲ ထည့္မတြက္ပဲ စားေပးလိုက္ရပါတယ္။ ေမတၱာတရားတို႕ ေရာယွက္ေနခဲ့ေသာ ႏို႕ထမင္းတပြဲ.................။

(၃)

အခ်ိန္က (၂၀၀၁) ခုႏွစ္။ ေနရာက ေတာင္ၾကီး- ရန္ကုန္ အေ၀းေျပးကားလမ္းမ။

ရန္ကုန္မွာ စာေမးပြဲတခု ေျဖစရာရွိတာေၾကာင့္ ေတာင္ၾကီးကေန ရန္ကုန္ကို ကားစီးသြားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ေဘးမွာေတာ့ အသက္သံုးဆယ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ စီးလာပါတယ္။ ေတာင္ၾကီး- ရန္ကုန္ကားေတြက ေန႕လည္ဆယ့္ႏွစ္နာရီ ၀န္းက်င္မွာ ထြက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာ လက္ဖရည္ေသာက္ ခဏနားျပီး၊ ည ရွစ္နာရီေလာက္မွာတခါ ညစာစားဖို႕ ထပ္နားေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီကေန ဆက္ထြက္လာလိုက္တာ သန္းေခါင္ေက်ာ္မွ တခါ ထပ္နားေလ့ရွိပါတယ္။ ကားစထြက္စ ကတည္းက အဲဒီအစ္မရဲ႕ မ်က္ႏွာက သိပ္မေကာင္းလွဘူး။ ပင္ပန္းျပီး ႏြမ္းေနသလိုပဲ။ လက္ဖရည္ေသာက္ နားတုန္းကလဲ ဆင္းတာမေတြ႕ရဘူး။ ညစာစားခ်ိန္တုန္းကလဲ အေအးပုလင္း တပုလင္းပဲ မွာေသာက္တာေတြ႕ရတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ကားျပန္ထြက္ျပီးေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတာမွန္း အေတာ္ကိုသိသာေနျပီ။ အဖ်ားတက္ေနတာပဲ။ ဆရာ၀န္သမီးဆိုေတာ့ ခရီးသြားရင္ ေဆးေတြေဆာင္သြားတတ္တာ အက်င့္ပါေနျပီမို႕ ကၽြန္မရဲ႕ လက္ထဲမွာ ေဆးတခ်ိဳ႕ပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ ေကာ္ဖီနဲ႕ျဖစ္ျဖစ္ ေဆးတိုက္မွ ျဖစ္မယ္ထင္တာေၾကာင့္ ညသန္းေခါင္ေက်ာ္ေနာက္ပိုင္း ကားရပ္ခ်ိန္က်ေတာ့ အဖ်ားတက္ေနတဲ့ အစ္မကို တြဲဆင္းျပီး ဆိုင္ထဲမွာ ေကာ္ဖီမွာ၊ ေဆးတိုက္ရပါတယ္။ ေနမေကာင္းခ်ိန္ဆိုေတာ့ စကားေတာ့ အမ်ားၾကီး မေျပာျဖစ္ၾကပါဘူး။ ၀န္ထမ္းဆိုတာရယ္၊ ရန္ကုန္ကို အလုပ္တာ၀န္တခုနဲ႕ သြားတယ္ဆိုတာေလာက္ပဲ ေျပာျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ (၂၀၀၂) ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားကို မျဖစ္မေန ထြက္ဖို႕ အေျခအေနတခုက လွံဳ႕ေဆာ္ထားလိုက္ပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ D-form အတြက္ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း စာကို ေတာင္ၾကီးက အခြန္ရံုးမွာ သြားယူရပါတယ္။ အခ်ိန္က သိပ္မရတာေၾကာင့္ ကားလမ္းခရီးကို ၾကိဳက္ေပမယ့္ မသံုးျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ေလယာဥ္နဲ႕ပဲ ခရီးသြားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟဲဟိုးေလဆိပ္ေရာက္ေတာ့ ကၽြန္မမွာ မ်က္လံုးျပဴးစရာ ကိစၥတခု ၾကံဳရပါတယ္။ ပံုမွန္ပဲလား၊ သတင္းအရလားေတာ့ မသိ။ အဲဒီမွာ ရွာေဖြေရးေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ လက္ဆြဲအိတ္ထဲမွာက မိတ္ေဆြတေယာက္ေပးလိုက္တဲ့ စာေစာင္တခု။ ဒီတုန္းက ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအရ ဒီစာေစာင္လက္၀ယ္ရွိမွဳဟာ ကၽြန္မရဲ႕ ဘ၀ကို တစံုတရာ ေျပာင္းလဲမွဳျဖစ္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။

အဲဒီမွာပဲ ယူနီေဖာင္း၀တ္ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္က ကၽြန္မကို လာေခၚထုတ္သြားပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ဒီအမ်ိဳးသမီးကို ကၽြန္မ မမွတ္မိပါဘူး။ အခန္းတခုထဲကို ေခၚသြားခ်ိန္မွာ ကၽြန္မ စိတ္ေလွ်ာ့ထားလိုက္ပါျပီ။ ၾကံဳသမွ် ရင္ဆိုင္ရံုပဲ ရွိေတာ့တာေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ အခန္းထဲကို ေရာက္ေတာ့ သူက ေမးပါတယ္။ သူ႕ကို မွတ္မိလားတဲ့။ တခါတုန္းက ရန္ကုန္ခရီးမွာ ညီမေလးကိုယ္တိုင္ ေကာ္ဖီပူကို မွဳတ္ေပးျပီး၊ ေဆးတိုက္ေပးခဲ့တာေလတဲ့။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီအခ်ိန္အထိ ကၽြန္မရဲ႕ ရင္ထဲမွာ တဒိတ္ဒိတ္ရွိေနဆဲပဲ။ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။ ဘာမွစိတ္မပူနဲ႕။ ညီမေလးမူပ်က္ေနတာကို အေတြ႕အၾကံဳအရ အစ္မ ရိပ္မိပါတယ္တဲ့။ ဒီမွာက မူးယစ္ေဆး၀ါး ရွာေဖြေနၾကတာ။ ညီမေလးက ရာဇ၀တ္မွဳက်ဴးလြန္မယ့္လူ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အစ္မယံုပါတယ္တဲ့။ ေနာက္ဆိုရင္ အသြားအလာ သတိထားပါတဲ့။ ကၽြန္မရဲ႕ အိတ္ကို သူခဏ ယူထားလိုက္ျပီး၊ ေလယာဥ္ေပၚတက္ခါနီးမွာ ျပန္လာေပးသြားတယ္။ စာေစာင္ေတာ့ မပါလာေတာ့ဘူး။ ရန္ကုန္ေလဆိပ္ေရာက္ခ်ိန္အထိ ကၽြန္မရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ အိပ္မက္မက္ေနသလို ခံစားေနရဆဲ............။

(၄)

အခ်ိန္က (၂၀၀၄) ခုႏွစ္၊ ေနရာက အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ျမိဳ႕မွာပါ။

ဒီႏိုင္ငံမွာ ထူးျခားတာတခုက သက္ၾကီးရြယ္အို အမ်ားစုက က်န္းမာတယ္ဆိုရင္ သူတို႕အိမ္မွာပဲ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေနၾကတာပါ။ သားသမီးေတြက အသက္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္ေရာက္ရင္ အိမ္က ထြက္ျပီး၊ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ အိုးအိမ္ထူေထာင္ၾကပါတယ္။ မိသားစုဘ၀ တည္ေဆာက္ ၾကပါတယ္။ နီးရင္ေတာ့ တလတခါ၊ ေ၀းရင္ေတာ့ တႏွစ္တခါ ခရစ္မတ္ကာလမွာ မိဘေတြကို ျပန္လာေတြ႕ၾကပါတယ္။ မိဘမ်ားကို သားသမီးေတြက လုပ္ေကၽြးတယ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ လက္ေဆာင္ေတြ ၀ယ္ေပးတာ၊ အပန္းေျဖခရီးေခၚသြားတာေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ားကို အဓိက ေစာင့္ေရွာက္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ပါပဲ။

ပင္စင္စားျဖစ္သြားခ်ိန္မွာ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္တုန္းက အလုပ္ရဲ႕ ပင္စင္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိထားရင္ အလုပ္ပင္စင္ခံစားခြင့္၊ မဟုတ္ရင္လဲ ႏိုင္ငံေတာ္ ပင္စင္ခံစားခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ သက္ၾကီးရြယ္အို မ်ားကလဲ သူတို႕ဘာသာေနျပီး၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းရင္ေတာ့ သူနာျပဳမ်ားနဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားရွိတဲ့ care homes မ်ားမွာ သြားေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုေနခ်ိန္ေတြမွာ သူတို႕ရဲ႕ အိမ္ကို ေရာင္းျပီး၊ ေစာင့္ေရွာက္ခ ေပးၾကပါတယ္။ သားသမီးေတြက ေစာင့္ေရွာက္ခေပးတယ္ဆိုတာကေတာ့ ခပ္ရွားရွားပါပဲ။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ပန္းစည္းေလးေတြ၊ ကတ္ေလးေတြ အခ်ိန္မွီပို႕ေပးတာ၊ ေျမးျမစ္ေတြေခၚျပီး အလည္လာတာ၊ ဓာတ္ပံုေလးေတြ ပို႕ေပးတာ၊ ခရစ္မတ္ေန႕လည္စာ လာစားတာေလးေတြနဲ႕ မိဘ-သားသမီးၾကားက တြယ္ေႏွာင္မွဳေလးေတြေတာ့ ရွိေနတတ္ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ တေန႕မွာ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္းရွိတဲ့ လန္ဒန္ေျမာက္ပိုင္းကို အလည္သြားရင္း လမ္းမွာ အသက္ရွစ္ဆယ္အရြယ္ အဖြားတေယာက္ ေစ်း၀ယ္တြန္းလွည္းေလးကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္းတြန္းျပီး၊ တေရြ႕ေရြ႕သြားေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အေတာ္လဲ ေမာေနပံုေပါက္ပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းရဲ႕ ေအးစက္စက္ လမ္းတလမ္းေပၚမွာ အဖြားအိုတေယာက္နဲ႕ လူငယ္တေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ထဲ လမ္းေလွ်ာက္ေနခ်ိန္မွာ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကို ျမန္မာစိတ္ရွိတဲ့ လူငယ္တေယာက္က ဘယ္လို ဥေပကၡာ ျပဳႏိုင္မွာတဲ့လဲ။ ဒါနဲ႕ပဲ အဖြားကို ကူညီေဖးဖရင္း သူ႕အိမ္ေလးဆီကို အေရာက္ပို႕ေပးခဲ့ပါတယ္။

အိမ္ေရွ႕ေရာက္ေတာ့ အဖြားက အိမ္ထဲမ၀င္ေသးပဲ ကၽြန္မကို လက္ကေလးကိုင္ထားျပီး၊ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေက်းဇူးတင္စကားေျပာပါတယ္။ အဖြားက အိမ္ထဲကိုလဲ အလည္ေခၚပါတယ္။ လက္ဖရည္ေသာက္ဖို႕ပါ။ အဖြားႏွစ္ေယာက္နဲ႕ ၾကီးျပင္းလာတဲ့ ကၽြန္မအတြက္ေတာ့ ေရျခားေျမျခားမွာ အဖြားတေယာက္ရဲ႕ ဒီလို ၾကင္နာယုယမွဳခံရတာ တကယ့္ ထီေပါက္တာပါပဲ။ ဒါနဲ႕ပဲ အိမ္ထဲ အတူ ၀င္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ေစ်း၀ယ္လာတဲ့ ပစၥည္းေတြကို ကူသိမ္းေပးျပီး၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ စကားေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဆယ့္ငါးမိနစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ အဖြားရဲ႕ သားျဖစ္သူ ေရာက္လာပါတယ္။ တခါတေလ အလုပ္ဆင္းခ်ိန္မွာ အေမကို လာ၀င္ၾကည့္တတ္တယ္တဲ့။ အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္၊ ငါးဆယ္၀န္းက်င္ လူတေယာက္ပါပဲ။ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးေတြက သီးျခားေနတတ္သူေတြပါ။ လူေတြကိုလဲ သိပ္ယံုတတ္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လဲ အဖြားက အက်ိဳးအေၾကာင္းေတြ ေျပာျပေတာ့ ေက်းဇူးတင္စကား ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ကဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းေလးေတြေတာင္ ေျပာျဖစ္လိုက္ၾကပါေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့လဲ အလုပ္ေတြကတဘက္၊ ေက်ာင္းကတဘက္နဲ႕ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ တိုက္ဆိုင္ခ်င္ေတာ့ ဘဏ္အလုပ္တခုရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးမွာ အဲဒီလူကို ျပန္ေတြ႕ရပါေတာ့တယ္။ ဘဏ္အလုပ္အတြက္ စာေမးပြဲေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ အဆင့္ဆင့္ေျဖရပါတယ္။ ပထမဆံုး ေလွ်ာက္လႊာတင္၊ ျပီးရင္ သခ်ၤာနဲ႕ analytical skills စာေမးပြဲေတြကို အြန္လိုင္းကေန ေျဖရပါတယ္။ အဲဒါေအာင္ရင္ တယ္လီဖုန္းနဲ႕ အင္တာဗ်ဴး၊ ျပီးရင္တခါ လူေတြ႕အင္တာဗ်ဴး၊ ေနာက္ေတာ့ တခါ ျမိဳ႕တျမိဳ႕ (ဘဏ္အလိုက္ျမိဳ႕က ကြဲျပားပါတယ္) ကို သြားျပီး၊ လူအမ်ားနဲ႕ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္တတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြအတြက္ စစ္ေဆးခံရပါတယ္။

သူတို႕စစ္ေဆး အကဲျဖတ္တာေတြထဲမွာ လူေတြကို အုပ္စုခြဲျပီး၊ အေၾကာင္းအရာတခုကို ေဆြးေႏြးခိုင္းတာေတြ၊ အလုပ္တခုတြဲလုပ္ခိုင္းတာေတြလဲ ပါ၀င္ပါတယ္။ ျပီးရင္ေတာ့ အင္တာဗ်ဴးဘုတ္ အဖြဲ႕နဲ႕ ေနာက္ဆံုး ေတြ႕ဆံုရပါတယ္။ တပတ္ေလာက္အခါက်ရင္ေတာ့ အေရြးခံ ရမရကို အေၾကာင္းၾကားေလ့ရွိပါတယ္။ ေရွ႕ပိုင္းအဆင့္ဆင့္ကလဲ အေရးၾကီးတယ္ဆိုေပမယ့္၊ ေနာက္ဆံုး အဆင့္ျဖစ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးဘုတ္ အဖြဲ႕ကေတာ့ အေရးၾကီးဆံုးလို႕ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီဘုတ္အဖြဲ႕ထဲမွာ တခါက ဆံုဖူးခဲ့တဲ့ အဖြားရဲ႕ သားျဖစ္သူ ပါလာတာကေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ ကံၾကမၼာပဲ ထင္ပါရဲ႕။ အင္တာဗ်ဴးခန္းထဲကေန အားလံုးကို ႏွဳတ္ဆက္ထြက္ခြာခ်ိန္မွာ သူလွမ္းၾကည့္လိုက္တဲ့ အၾကည့္ တခ်က္နဲ႕တင္ အလုပ္ခန္႕စာကို ေစာင့္စရာ မလိုေတာ့ဘူးဆိုတာ ကၽြန္မ ၾကိဳသိသြားခဲ့ပါျပီ။

နိဂံုး

ေမြးဖြားခ်ိန္ကေန ေသဆံုးခ်ိန္အထိ ျဖတ္သန္းရတဲ့ လူ႕ဘ၀ဟာ ခရီးတခုကို သြားေနရတာနဲ႕ အတူတူပဲလို႕ ကၽြန္မယူဆမိပါတယ္။ ဒီခရီးလမ္းေပၚမွာ လူအမ်ားနဲ႕ ၾကံဳေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြကို ေခတၱခဏသာ ဆံုဆည္းရတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြကိုေတာ့ ဘ၀တေလွ်ာက္လံုးမွာ ၾကံဳေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ေခတၱဆံုေတြ႕ျပီး၊ ေနာက္ပိုင္းအတန္ၾကာမွ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ျပန္ဆံုရတတ္ တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဘ၀ခရီးလမ္းကို ျဖတ္သန္းခဲ့စဥ္မွာ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥပကၡာတရားေတြ ကိုင္စြဲမိတဲ့ အေျခအေနေတြလဲ ရွိခဲ့သလို၊ သူေတာ္စင္တေယာက္မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန္မာနေတြ ကိုင္စြဲသြားမိတဲ့ အေျခအေနေတြလဲ ရွိေကာင္းရွိခဲ့ပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ ဘ၀ခရီးမွာေတာ့ ေမတၱာတရားကို အေျခခံ ဆံုေတြ႕ၾကရျပီး၊ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ျပန္လည္ ဆံုဆည္းရခ်ိန္ေတြမွာလဲ ေမတၱာတရားကို အေျခခံေသာ ဆံုဆည္းမွဳမ်ားရွိတဲ့ ခရီးတခုကိုပဲ ဆက္လက္ျဖတ္သန္းခြင့္ ရပါေစလို႕ ဆုေတာင္းမိပါရဲ႕။

ခင္မမမ်ိဳး (၆၊ ၅၊ ၂၀၁၃)