အမ်ားျပည္သူမ်ား ေရွာင္ရွားသင့္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အစားအစာမ်ား

• Posted by Yamin Aye on May 25, 2013 at 10:21 in သုတ/ရသ ေဆာင္းပါး၊ကဗ်ာ ႏွင့္ ကာတြန္းမ်ား

          လူတိုင္း ေန႔စဥ္ထိေတြ႕ စားသံုးေနေသာ အရာမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စားသံုးသင့္ပါေၾကာင္း သိမွတ္သမွ် ျပန္လည္ေဖာက္သည္ ခ်ေျပာလုိက္ပါရေစ။ ႏုိင္ငံျခားတိုင္းျပည္ မ်ားတြင္ သၾကားကို မူလသဘာ၀ အေရာင္အတိုင္း ၀ါညစ္ညစ္သၾကားမ်ားကို စားသံုးၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၌မူ ဟိုက္ဒ႐ိုဟု ေခၚေသာ (Chemical) ခၽြတ္ေဆးသံုး၍ ျဖဴေဖြးေသာ သၾကားမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ စားသံုးၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ထန္းညက္သည္လည္း မူလအညိဳေရာင္ေပ်ာက္ကာ ခၽြတ္ေဆးေၾကာင့္ ျဖဴေဖြးသြားကာ ေန႔စဥ္သံုးသည့္ အိမ္သံုး ဆားသည္ပင္လွ်င္ ဓာတုခၽြတ္ေဆး သံုး၍ ျဖဴေဖြးေအာင္ လုပ္ၾက ပါတယ္။ ထိုဓာတုခၽြတ္ေဆးမ်ားသည္ ကင္ဆာေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစသျဖင့္ သဘာ၀အေရာင္ကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္သင့္တယ္ ဆိုတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

          ေနာက္ အသံုးမျပဳသင့္ပဲ ေရွာင္ရွားသင့္တာကေတာ့ တကယ္လို႔သာ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမွာကို ေၾကာက္ခဲ့ရင္ေပါ့ေလ။ ပလတ္စတစ္ႏွင့္ ေဖာ့ဗူးေတြကို ေရွာင္ရွားရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုးေရွးယခင္ကေတာ့ ဘာပဲ၀ယ္၀ယ္ တစ္လံုးခ်ဳိင့္ေလး လက္ကဆဲြျပီး သြား၀ယ္ၾကတာကို ကၽြန္မတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ ျမင္ဖူးခဲ့သလို ကိုယ္တုိင္လည္း လက္ဖက္ရည္၀ယ္၀ယ္၊ အေအး၀ယ္၀ယ္ အိမ္က အဘြားက ယူသြားခုိင္းလို႔ ၀ယ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ အလြယ္ႀကိဳက္တတ္တဲ့ ျမန္မာေတြဟာ ယူသြားရမွာ အလုပ္ရႈပ္တာနဲ႔ မသယ္ေတာ့ပဲ အလြယ္ထည့္ေပးတာနဲ႔ ကၽြန္မလို ၀ယ္ခဲ့မယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ဒီေတာ့ မုန္႔ဟင္းခါးပဲ ၀ယ္၀ယ္၊ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီ၊ အသုပ္စံုေတြ၊ ထံုခ်ဳိင္းေတြ၊ အေၾကာ္စံုေတြ၊ အကင္ေတြပဲ ထုပ္ထုပ္၊ ပလတ္စတစ္ေတြ၊ ၾကြတ္ၾကြတ္အိတ္ေတြနဲ႔ခ်ည္းပဲ သံုးေနၾကတာကို အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႕ရွိေနရပါတယ္။ ပလတ္စတစ္ေတြထဲမွာ ပါတဲ့ ပလတ္စတစ္ဆိုက္ဇာဆိုတဲ့ဓာတ္နဲ႔ စတိုင္းရင္း (Styrene) ဆိုတဲ့ ဓာတုပစၥည္း ေတြဟာ အပူဓာတ္နဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ ဆီပါတဲ့ အစားအေသာက္နဲ႔ပဲ ေတြ႕ေတြ႕ အစားအေသာက္ေတြထဲကို ဓာတ္ျပဳ ေပ်ာ္၀င္ေတာ့တာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ကေလးႏို႔ဘူးေတြ ျပဳလုပ္တဲ့ PVC ပလတ္စတစ္နဲ႔ ပလတ္စတစ္ေရပိုက္ ေတြမွာ  မိုႏိုမာ (Monomer) ဆိုတဲ့ အင္မတန္ အဆိပ္ျပင္းၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ဳိးပါ၀င္တာ သုေတသနျပဳသူမ်ားက ေတြ႕တယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။ ဒီဓာတုပစၥည္းေတြ အကုန္လံုးဆိုးရြားတဲ့ ကင္ဆာ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္တာမို႔ အရင္တုန္းကလို စကၠဴေတြ၊ အင္ဖက္ေတြ၊ ဗန္ဒါရြက္ေတြ၊ စတီးခ်ဳိင့္ေတြ၊ ဖန္ဘူး ေတြနဲ႔ပဲ အစားအေသာက္ေတြကို သတိထားေျပာင္းလဲၾကေစခ်င္ပါတယ္။
          ၿပီးေတာ့ ဒန္ေပါက္ဆိုင္ေတြ၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ ေဖာ့ဘူးေတြဟာလည္း စတိုင္းရင္း (Styrene) ဓာတ္ပါတဲ့ ပလတ္စတစ္အုပ္စုေတြျဖစ္လို႔ ေဖာ့ဘူးေတြ တစ္ခါသံုး ပလတ္စတစ္ေတြ လံုး၀ အသံုးမျပဳဖို႔ ဆင္ျခင္သင့္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ အသုပ္ဆိုင္ေတြ၊ အေၾကာ္ဆုိင္ေတြ၊ ထံုခ်ဳိင္းဆိုင္ေတြ၊ အကင္ဆိုင္ ေတြ၊ တုတ္ထိုးဆုိင္ေတြမွာ ေန႔စဥ္လူေတြ အမ်ားအားျဖင့္ လမ္းေဘးပလက္ေဖာင္းေတြေပၚမွာ အသီးသီး ခင္းက်င္းေရာင္းခ်ေနတာေတြ ျမင္ဖူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ လူေတြ ၿမိန္ရည္ယွက္ရည္ စားေသာက္ေနၾကတာကေတာ့ အႏၱရာယ္ရွိ တားျမစ္ဆိုးေဆး နီနီရဲရဲေတြရယ္၊ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ေစတတ္တဲ့ ဓာတု တာရွည္ခံေဆးေတြကေတာ့ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာျဖစ္ေစတတ္တဲ့ ဆာ(လ္)ဖ်ဴရစ္ အက္ဆစ္ျပင္း (H₂SO₄) ေရာစပ္ထားတဲ့ အခ်ဥ္ရည္လို႔ေခၚတဲ့ အဆိပ္ေတြပါပဲ။ ဆာ(လ္)ဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္က နည္းနည္းေလး ထည့္႐ံုနဲ႔ အခ်ဥ္ရည္အရသာကို ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ဘက္ထရီအိုးမွာ သံုးတဲ့ အက္ဆစ္တစ္မ်ဳိး ပါပဲတဲ့။ ေရရွည္စားသံုးရင္ေတာ့ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ အသည္းကင္ဆာ ေတြကို က်ိန္းေသျဖစ္ႏုိင္တာမို႔ လံုး၀ ေရွာင္က်ဥ္သင့္တဲ့ အထဲမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
          အခ်ဳိရည္ အေသာက္မ်ားတဲ့ ကိုကိုမမေတြနဲ႔ ကေလးေတြကို ဂ်ယ္ရီ၀ယ္ေကၽြးတဲ့ မိခင္မ်ား သတိထား ရမွာကေတာ့ အခ်ဳိရည္ဗူးမ်ားတြင္ တားျမစ္ဆုိးေဆး၊ ကင္ဆာျဖစ္ေစေသာ တာရွည္ခံေဆး၊ သၾကားထက္ အဆ ၂၀၀ ပိုမိုခ်ဳိေစေသာ ပါ၀ါသၾကားႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ကဖိန္းဓာတ္မ်ား ပါ၀င္ၿပီး ခံတြင္းကင္ဆာ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဴိေရာဂါႏွင့္ အ၀လြန္ေရာဂါမ်ားအျပင္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါတို႔ကိုပါ ျဖစ္ပြားေစ တတ္ေၾကာင္း ေလ့လာဖတ္႐ႈရပါသည္။ ထို႔အတူ ဂ်ယ္ရီဗူးမ်ားတြင္လည္း တ႐ုတ္မွလာေသာ ဂ်ယ္ရီေပါင္ဒါ၊ ဆီထရစ္အက္ဆစ္၊ Sodium Benzoate ေခၚ တာရွည္ခံေဆးပါ၀င္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစသျဖင့္ သားသားမီးမီးတို႔ကို အရမ္းမေကၽြးသင့္ပါ။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ လံုး၀ မေကၽြးပဲ ေရာင္းလည္း မေရာင္းသင့္ပါေၾကာင္း သိမွတ္ရပါတယ္။ ေနာက္ မီးဖိုေခ်ာင္သံုး အိမ္ရွင္မမ်ား သတိျပဳစရာေတြကေတာ့ မယ္လမင္းလုိ႔ေခၚတဲ့ ဖိုက္ဘာ ပစၥည္းမ်ားသည္ အပူႏွင့္ ထိေတြ႕လွ်င္ ဓာတ္ျပဳ ပစၥည္းျဖစ္သျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါ မ်ားကို ျဖစ္ပြားေစသျဖင့္ လံုး၀အသံုးမျပဳသင့္ပါ။
          အစားအေသာက္မ်ားထဲတြင္ တားျမစ္အႏၱရာယ္ရွိ ဆိုးေဆးမ်ား အသံုးျပဳထားေသာ မွ်စ္နီ၊ မွ်စ္၀ါ၊ ပုဇြန္ခ်ဥ္နီနီ၊ အ၀ါေရာင္ဆိုးထားေသာ ငါးပုဏၰား၊ ငါးေျမြထိုး၊ ေရႊငါး၊ ၾကက္သားမ်ားႏွင့္ အနီေရာင္ဆိုးထားေသာ င႐ုတ္သီးမႈန္႔၊ ပုဇြန္ေျခာက္၊ ပတၱျမားေျပာင္းဖူး၊ ငါးပိ၊ ပဲနီေလး၊ ပဲ၀ါေလး၊ မက္မန္းသီး၊ ဆီးထုတ္ စသည္တို႔သည္ အသည္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစတတ္သျဖင့္ တတ္ႏုိင္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါေၾကာင္း ဖတ္မွတ္သိရွိရပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္း သတိျပဳ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္တဲ့အထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အသီးအႏွံမ်ားမွာ ဓာတုေဟာ္မုန္းေဆးမ်ား အသံုးျပဳထားၿပီး အဆမတန္ႀကီးထြားေနေသာ မုံလာဥအျဖဴမ်ား၊ အျမစ္တိုတို အလံုးတုတ္တုတ္ႏွင့္ ပဲပင္ေပါက္မ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆးအျပင္းစား သံုးထားသည့္ ေဂၚဖီထုပ္၊ ပန္းမံုလာထုပ္၊ မံုညႇင္းထုပ္မ်ားႏွင့္ ေဆးစိမ္ ေဆးဖ်န္းထားၿပီး မွည့္ေနေသာ သရက္သီး၊ သေဘၤာသီး၊ လိေမၼာ္သီး၊ ပန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး စသည္တို႔သည္ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္သျဖင့္ ေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္။
          ထို႔အျပင္ လူေသေကာင္ မပုပ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည့္ ေဖာ္မလင္ႏွင့္ အသံုးျပဳထားေသာ ပဲျပား၊ မဲနယ္ဆိုးထားေသာ ပုဇြန္၊ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာပါေသာ ငါးပိေရက်ဳိတို႔ကိုလည္း ကင္ဆာျဖစ္မွာ ေၾကာက္ရင္ေတာ့ ေရွာင္ရွားစားေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။ အေစ့မပါတဲ့ စပ်စ္၊ ကီလိုမာလကာသီးႏွင့္ ဆီးသီး စတဲ့ ပံုမွန္စိုက္ပ်ဳိးထားေသာ အသီးအႏွံမဟုတ္ပဲ ဓာတုပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲထားတဲ့ အသီးမွန္သမွ် ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေခ် အလြန္ရွိပါေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ ေျပာရင္ေတာ့ ဆံုးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ စားအုန္းဆီေတြ မစားသင့္ေၾကာင္းေတာ့ အားလံုးသိၾကမယ္ထင္ပါတယ္ေနာ္။ ေျပာသာေျပာရတာ စီးပြားေရးလုပ္စားတဲ့သူေတြ ကလည္း ၀မ္းစာအတြက္ မလုပ္မျဖစ္ လုပ္ေနၾကေတာ့ ဒါေတြမွ မစားရင္လည္း ဘာေတြစားရမလဲလို႔ ေစာဒက တက္စရာ ရွိပါတယ္။ စားေတာ့ စားၾကေပါ့ အလြန္အကၽြြံစားရင္ေတာ့ ေရာဂါပိုျဖစ္ျမန္မယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ဒီလုိမွ မေျပာရင္လည္း ေရာင္းစားတဲ့သူေတြက လာရိုက္မွာလည္း ေၾကာက္ရေသးတယ္။ ေနာက္ ဘာလုပ္ကိုင္ စားေသာက္ၾကမလဲဆိုတာလည္း စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။ ညီမေလးတစ္ေယာက္ဆို အျမဲလမ္းေဘး အသုပ္ေတြ စားျဖစ္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး ဗိုက္ခဏခဏေအာင့္ကာ ေဆးရံုမွာ ျပရေတာ့တဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ရွိ သြားၿပီး အစာအိမ္မွန္ေျပာင္းၾကည့္ရတဲ့အဆင့္ေတာင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ဒီလိုေရာဂါျဖစ္ေစ ႏုိင္တဲ့ ဓာတုပစၥည္းအသံုးမျပဳတဲ့ အစားအစာမ်ားကိုသာ ေရာင္းခ်သင့္ပါေၾကာင္းႏွင့္ စားသံုးသူမ်ားအေနျဖင့္ လည္း သတိထားေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါေၾကာင္း ေျပာရင္းနဲ႔ ခုလိုသိမွတ္ရေအာင္ လမ္းညႊန္ေပးေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စားသံုးသူကာကြယ္ေရးအသင္းကိုလည္း အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ေျပာလုိက္ရပါေတာ့တယ္။  ျမန္မာႏုိင္ငံ စားသံုးသူကာကြယ္ေရးအသင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လုိသူမ်ားႏွင့္ အကူအညီေတာင္းခံလိုသူမ်ား ဖုန္း ၆၄၄၀၉၀ ႏွင့္ ၀၉၄၂၁၁၂၁၈၉၀ သို႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္းေပးလိုက္ပါရေစရွင္။

မေနာျဖဴေလး

၁၅.၅.၂၀၁၃

Read more: အမ်ားျပည္သူမ်ား ေရွာင္ရွားသင့္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အစားအစာမ်ား - Myanmar Network http://www.myanmar-network.net/forum/topic/show?id=3423487%3ATopic%3A871437&xgs=1&xg_source=msg_share_topic#ixzz2URyoF4MW