အေခ်ာင္သမား ( မင္းဒင္)

မင္း ဒင္

လြန္ခဲ့ေသာအႏွစ္ေလးဆယ္ေက်ာ္အခ်ိန္၊အညာအရပ္မွရန္ကုန္ျမိဳ႕ၾကီးဆီသုိ႔
အေရာက္တြင္၊ေတာင္တန္းငယ္တခုစာမွ်ၾကီးမားေသာဧရာမအမွဳိက္ပံုၾကီးကုိ
ကၽြန္ေတာ္ျမင္ေသာ္၊ဘုရားတမိသည္အထိ၊အံ့ၾသတုန္လွဳပ္သြားခဲ့ရဖူးေလသည္။
ထုိအမွဳိက္ပံုၾကီးသည္အလံုျမိဳ႔နယ္တြင္ရွိခဲ့ဖူး၏။ ကၽြန္ေတာ္စီးနင္းလုိက္ပါ
လာသည့္ဘတ္စ္ကားသည္ထုိအမွဳိက္ပံုၾကီး၏ေဘးမွျဖတ္သန္းေမာင္းႏွင္ သြားသည့္အခါတုိင္း၊ဆုိးဝါးေသာအနံ႔အသက္ၾကီးသည္ခရီးတာအေတာ္ရွည္မွ် လုိက္ပါနံေစာ္ေနတတ္သည္ကုိလည္းယခုတုိင္အမွတ္ရေနဆဲျဖစ္သည္။

(ေနာင္ေသာ္ယင္းအမွဳိက္ပံုၾကီးေနရာတြင္၊အာရွဓနဘဏ္ရံုးခ်ဳပ္
တည္ေဆာက္ခဲ့ျပီး၊ယခုေသာ္ေရႊေတာင္ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီ
ဖြင့္လွစ္ထားသည္။)
ထုိ႔ျပင္(၁၉၈၀)ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ႏွစ္မ်ားဆီကကၽြန္ေတာ္ၾကီးျပင္းခဲ့ရာ
ကမာရြတ္ေစ်းၾကီးတည္ရွိသည့္လွဳိင္ျမိဳ႕နယ္(၁)ရပ္ကြက္တစ္ခုလံုး
နီးပါးသည္ေျမနိမ့္ေနသည့္အတြက္၊မည္သူကမည္သုိ႔ေရႊဥာဏ္ေတာ္
စူးေရာက္လုိက္သည္မသိ၊ရန္ကုန္တစ္ျမိဳ႕လံုးမွအမွဳိက္ကားေပါင္းေသာင္းခ်ီ
လာေရာက္စြန္႔ပစ္ကာေျမဖုိ႔ခဲ့ၾကေလသည္။ေနာက္ဆက္တြဲအက်ဳိးဆက္ ကား၊အဆုိပါလွဳိင္ျမိဳ႕နယ္တစ္ခုလံုး၊အမွဳိက္မ်ဳိးစံုတုိ႔၏အနံ႔ဆုိးမ်ဳိးစံုကုိ
ဆယ့္ငါးႏွစ္နီးပါးတစ္ရပ္ကြက္လံုးခံစားခဲ့ရျခင္းပင္ျဖစ္ေလသည္။
အမွဳိက္ပံုတုိ႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ကၽြန္ေတာ့္စိတ္တြင္မွတ္မွတ္ထင္ထင္ရွိေနခဲ့ရျခင္းမွာ၊
ကၽြန္ေတာ့္ဖြားရာဇာတိရြာတြင္အမွဳိက္ပံုကုိမျမင္ဖူးခဲ့ေသာေၾကာင့္
လည္းျဖစ္တန္ရာသည္။မွန္၏။လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္က
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာတြင္အမွဳိက္ပံုမရွိ။အိမ္သာမရွိေခ်။
အခင္းၾကီးငယ္ကိစၥမ်ားအတြက္ခ်ံဳပုတ္ေကာင္းေကာင္းရွာ၍ေတာထုိင္ၾက
သည္ဟုဆုိသည္။ထမင္းက်န္ဟင္းက်န္ကုိဝက္စားေကၽြးသည္။
။ေခတ္မီအသံုးအေဆာင္ထုပ္ပုိးခြံတုိ႔မရွိရာအရပ္ျဖစ္၍၊သစ္ကုိင္းသစ္ခက္ေျခာက္စသည့္မိမိတုိ႔ေနအိမ္ဝင္းအတြင္းမွအမွဳိက္သရုိက္တုိ႔ကုိ၊ေနာက္ေခ်းျခံတြင္းသုိ႔စုစည္းစြန္႔ပစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိျပန္သည္မွာ၊ရန္ကုန္ျမိဳ႕ဆီသုိ႔ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ျပီးကာလအတန္ၾကာသည့္တုိင္၊စနစ္တက်အမွဳိက္စြန္႔ပစ္ျခင္းကုိ၊တကူးတကဝါယမစုိက္ထုတ္လုပ္ေဆာင္ရမည့္အလုပ္ဟူ၍ကၽြန္ေတာ့္စိတ္တြင္စြဲမထင္ခဲ့ေခ်။
(ႏွစ္)
စနစ္တက်အမွဳိက္စြန္႔ပစ္ျခင္းကုိ၊မယဥ္ပါးေသာ၊ေရးၾကီးခြင္က်ယ္ကိစၥရပ္ဟု
သေဘာမပုိက္ခဲ့ေသာကၽြန္ေတာ္သည္လြန္ခဲ့ေသာအႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခန္႔က
၊ထုိင္းႏိုင္ငံဘန္ေကာက္ျမိဳ႕သုိ႔ေရာက္ရွိသည့္အခါ၊အမွဳိက္ပစ္ျခင္းဆုိင္ရာ
ယဥ္ေက်းမွဳ၏အေရးပါပံုကုိသတိခ်ပ္မိလာသည္။
စကၤာပူႏိုင္ငံသုိ႔ေရာက္သည့္အခါေခတ္မီႏုိင္ငံတစ္ခုတြင္စနစ္တက်
အမွဳိက္စြန္႔ျခင္း၏အခန္းက႑သည္မည္မွ်အေရးပါသည္ကုိပုိ၍
သေဘာေပါက္လာျပန္သည္။
စကၤာပူမွာတံေထြးေထြးရက္စရာ၊အမွဳိက္ပစ္ခ်င္စရာမရွိေအာင္
သန္႔ရွင္းသပ္ယပ္ေနသည္။အမ်ားျပည္သူ၏ေကာင္းမြန္ေသာဓေလ့
စရုိက္သည္ပင္၊ထုိသုိ႔စည္ကမ္းမဲ့မျပဳက်င့္ရန္ထိန္းကြပ္ထားလ်က္သား
ျဖစ္ေနသည္ကုိသတိထားမိလာသည္။
လြန္ခဲ့ေသာဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္မွစ၍ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ႏွစ္ရွည္အေျခခ်ေနထုိင္မိ
သည့္အခါတြင္မူကား၊အမွဳိက္ဒႆနကုိကၽြန္ေတာ္ေကာင္းစြာသိျမင္
နားလည္လာခဲ့ေတာ့သည္။ဖူးခက္ျမိဳ႕သည္ႏိုင္ငံျခားသားတုိ႔ဥဒဟုိ
ဝင္ထြက္သြားလာေနၾကသည့္အရပ္ျဖစ္သည့္အျပင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္း
ကိစၥရပ္အသီးသီးျဖင့္ႏွစ္ရွည္အေျခက်ေနထုိင္သူႏိုင္ငံျခားသားသိန္းခ်ီရွိ
သည္ျဖစ္၍၊ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမွဳစည္ပင္ဖြ႔ံျဖိဳးသည့္ျမိဳ႕ၾကီးျဖစ္၏။
တီဗြီ၊ေရခဲေသတၱာ၊အဝတ္ေလွ်ာ္စက္စသည့္ေခတ္မီပစၥည္းကိရိယာမ်ဳိ္းစံုတုိ႔မွ
စြန္႔ပစ္အပ္သည့္ထုပ္ပုိးခြံတုိ႔မ်ားျပားသည့္အျပင္၊ပုလင္းခြံ၊ဗူးခြံ၊အလြယ္တကူ
ဝယ္ယူစားသံုးႏုိင္သည့္အစားအေသာက္တုိ႔၏အၾကြင္းအက်န္
၊ေစ်းဝယ္အိတ္ခြံမ်ားႏွင့္အျခားအျခားေသာစြန္႔ပစ္ပစၥည္းတုိ႔၏ပမာဏမွာ
မ်ားျပားလွသည္ျဖစ္ရာ၊ထုိအမွဳိက္မ်ဳိးစံုကုိအခ်ိန္မီရွင္းလင္းဖယ္ရွားရသည့္
လုပ္ငန္းတာဝန္မွာၾကီးေလးလွသည္။
ဖူးခက္ျမဴနီစပယ္ေကာ္မီတီသည္ထုိတာဝန္ကုိေကာင္းစြာေက်ပြန္ေအာင္
ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ေၾကာင္းထင္ရွားသည္။ေခတ္မီအမွဳိက္သိမ္းစနစ္ရွိသည္။
ရပ္ကြက္တုိင္းလမ္းတုိင္းလုိလုိကိုေခတ္မီအမွဳိက္သိမ္းကားၾကီးမ်ားျဖင့္ လူေနအထူအက်ဲအလုိက္(၂၄) နာရီပတ္လံုးလိုက္လံသိမ္းဆည္းေပးေနသည္။
လမ္းမၾကီးမ်ားအျပင္လမ္းသြယ္လမ္းေျမွာင္ပါမက်န္၊ေရတင္ကားၾကီးမ်ား
အသံုးျပဳ၍အခ်ိန္မွန္လမ္းေရေဆးျခင္းလုပ္ငန္းကုိပင္၊ေဆာင္ရြက္ၾကရာ
၊ျမင္စကေသာ္ကၽြန္ေတာ့္စိတ္မွာတအံ့တၾသျဖစ္ရသည္။
ကုန္တုိက္ေတြမွာလည္းအခ်ိန္ျပည့္သန္႔ရွင္းေရးဝန္ထမ္းကုိယ္စီႏွင့္
အမွဳိက္တစမွ်မရွိရေအာင္စီမံထားသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုုိင္ငံတြင္
ညစ္ပတ္ေပေရျပီးအနံ႔ဆုိးမ်ဳိးစံုထြက္ေပၚေနေလ့ရွိေသာအသားငါးႏွင့္
ကုန္စိမ္းေရာင္းဝယ္ရာေနရာတုိ႔တြင္သန္႔ရွင္းေရးအဆင့္ပုိျမင့္ထားသည္မွာ
အတုယူဖြယ္ေကာင္းလွသည္။
ထုိသုိ႔အဆင့္ျမင့္သန္႔ရွင္းေရးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ပင္၊
ဖူးခက္သည္ႏွစ္စဥ္ႏုိင္ငံတကာခရီးသည္ေလးသန္းေက်ာ္ဝင္လာမစဲ
တသဲသဲျဖစ္ေနရျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းခံတစ္ရပ္ျဖစ္ေလသည္။
(၃)
လြန္ခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္ေက်ာ္အခ်ိန္က၊ဖူးခက္မွကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ
ထုိင္းလူမ်ဳိးအခ်ဳိ႕၊ရန္ကုန္ျမိဳ႕သုိ႔သြားေရာက္လည္ပတ္လုိသည္ဆုိလာသျဖင့္၊
ယင္းခရီးစဥ္ကုိကၽြန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္စီစဥ္ေပးခဲ့ရဖူးသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ရက္သတၱတစ္ပါတ္ခန္႔ေနထုိင္လည္ပတ္ျပီး၊အျပန္ခရီးတြင္၊
သူတုိ႔အား၊ဒီမုိကေရစီစနစ္ဆီသုိ႔ဦးတည္ေနျပီဆုိေလသည့္ျမန္မာႏုိင္ငံ
အေပၚမည္သုိ႔ရွဳျမင္ပါေလသနည္းဟု၊ကၽြန္ေတာ္ေမးျမန္းမိရာ၊
တညီတညြတ္တည္းေျဖဆုိၾကသည္ကား၊ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ဆင္းရဲေသာႏုိင္ငံ
မဟုတ္။ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ႏိုင္သည့္ေရခံေျမခံေကာင္းမ်ား၊မ်ားစြာရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္ေနရာတကာအမွဳိက္မ်ားျဖင့္ျပည့္ေန၍
အလြန္ညစ္ပတ္ေသာႏုိင္ငံျဖစ္သည္ဟူသတည္း။
သူတုိ႔၏မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္၊လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရသည္၊ဒီမုိကေရစီစနစ္ျဖင့္
တုိင္းျပည္ကုိထူေထာင္ေနသည္ဆုိလင့္ကစား၊အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္သည့္
အမွဳိက္သိမ္းလုပ္ငန္းကုိပင္၊ႏုိင္နင္းစြာမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း
ျမင္သာေနသည္။(၁၉၅၀)ျပည့္ႏွစ္မ်ားက၊စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္၊
တုိင္းျပည္ကုိေခတ္မီေအာင္ထူေထာင္အံ့ဟူ၍ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည့္
လီကြမ္ယုသည္၎အာဏာရရွိလာသည္ႏွင့္တံျမက္စည္းဆြဲ၍
လမ္းေပၚသုိ႔ထြက္ခဲ့သည္ဟုဆုိပါသည္။
“ျပည္ပက ေငြရွင္ေၾကးရွင္ေတြ စင္ကာပူလာျပီး ရင္းႏီွးျမႇုဳပ္ႏွံေစခ်င္တယ္ဆိုရင္
ငါတို ႔ဟာ စည္းကမ္းရိွတဲ့လူ ေတြျဖစ္ ေၾကာင္းသူတို ႔ကို ေသခ်ာေစဖို ႔လိုအပ္ တယ္။ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေလးစားမႈမရိွတဲ့သူကိုဘယ္သူကလာၿပီး
ေလးစားပါေတာ့မလဲ"ဟူေသာလီကြမ္ယု၏အဆုိအမိန္႔တုိ႔မွာ၊
တိုင္းျပည္ကုိ၊ျပန္လည္ထူေထာင္မည့္အစုိးရတုိင္းအတြက္
နည္းယူမွတ္သားဖြယ္ျဖစ္၏။
စနစ္တက်အမွဳိက္စြန္႔ပစ္ျခင္း၊အမွဳိက္သိမ္းျခင္းတုိ႔သည္ေခတ္မီႏုိင္ငံသစ္ဆီသုိ႔
သြားရာလမ္း၏ကနဦးေျခလွမ္းမ်ားျဖစ္ေလရာ၊ယင္းကိစၥရပ္ကုိေပ့ါတန္ေသးသိိမ္
သည္ဟုသေဘာမပိုက္သင့္ေခ်။
အမိႈက္ေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈရွိသည္။ ေလထု၊ ရာသီဥတု၊ ယာဥ္အသြား အလာ၊အလွအပ ျမင္ကြင္းတုိ႔ အေပၚသက္ေရာက္မွဳရွိသည္။
ေရထဲသုိ႔စီးဆင္းစိမ့္ဝင္ျခင္းေၾကာင္း ကူးစက္ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေစရံုမွ်မက၊
ပိုး မႊား ႏွင့္အဆိပ္သင့္မႈကုိပါျဖစ္ေပၚေစေလသည္။
(၂၀၀၉)ခုႏွစ္တြင္အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၌ေကာက္ယူေသာစစ္တမ္းတစ္ေစာင္တြင္၊
အမွဳိက္သည္လူမႈဝန္းက်င္၏ စီး ပြား ေရးအရည္အေသြးႏွင့္လူေနမႈဘဝကို နိမ့္က်ေစေသာေၾကာင့္၊အဆုိပါေနရာမ်ဳိးရွိပုိင္ဆုိင္ပစၥည္း(ေနအိမ္၊ ရံုးခန္း ၊ေျမကြက္လပ္)စသည္တုိ႔မွာ၊ကာလေပါက္ေစ်းထက္(၇%)
နိမ့္က်ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။
(၄)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မၾကာမတင္ကက်င္းပျပီးစီးခဲ့ေသာေရြးေကာက္ပြဲတြင္၊
လူထုအၾကီးအက်ယ္ေထာက္ခံမွဳျဖင့္အတုိက္အခံပါတီၾကီးအႏုိင္ရရွိခဲ့ရာ၊
အဆုိပါပါတီေခါင္းေဆာင္မွ၊၎၏ပါတီအႏုိင္ရအမတ္မ်ားကုိယ္တုိင္ဦးေဆာင္၍
ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုးတြင္အမွိဳက္ေကာက္ၾကရန္စတင္စည္းရံုးေဆာ္ၾသလ်က္ရွိ၏။
ယင္းလမ္းညြန္ခ်က္အေပၚအခ်ဳိ႕ကမေယာင္ရာဆီလူးသည္ဟုအယူရွိသည္။
အခ်ဳိ႕ကတင္းၾကပ္လြန္းသည္၊မာေက်ာလြန္းသည္ဟုထင္ျမင္ၾကသည္။
ထုိသူမ်ားအထဲတြင္၊ဒီမုိကေရစီလုိခ်င္လွပါခ်ည့္ရဲ့ဟုေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသူမ်ား
လည္းပါဝင္ေနသည္။
ထုိသူမ်ားအေနျဖင့္ေခတ္မီႏုိင္ငံတစ္ခုတည္ေဆာက္ရာတြင္
အျခားႏုိင္ငံတုိ႔မည္သုိ႔ထူေထာင္တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကရသည္ကုိေကာင္းစြာ
သိျမင္ရန္လိုသည္။ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားရွာျခင္းကင္းသည့္အစိုးရတစ္ရပ္ကုိ
ရည္ေမွ်ာ္၍တခဲနက္ ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့ၾကျခင္းျဖင့္၊တာဝန္တစ္ရပ္ေက်ပြန္ခဲ့
သည္ကားမွန္ပါ၏။
ဘက္ေပါင္းစံုမွခၽြတ္ျခံဳက်ေနသည့္တုိင္းျပည္အား၊အရည္မီအဆင့္မီႏုိင္ငံအျဖစ္
ထူေထာင္ရန္ကား၊ခရီးၾကမ္းၾကီးကုိဆက္၍ႏွင္ၾကရေပဦးမည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံ၏လက္ရွိပစၥကၡအေျခအေနမွာအမွဳိက္ေတြမ်ားလွသည္။
အသံုးမလို၍စြန္႔ပစ္ေသာပစၥည္းအမွဳိက္မ်ားအျပင္၊ေခတ္သစ္စနစ္သစ္ႏွင့္
မေလ်ာ္ညီေသာစနစ္ေဟာင္းအမွဳိက္၊လူအမ်ားစု၏သိမ္ဖ်င္းသည့္စိတ္ဓာတ္၊
လြဲမွားေသာအေတြးအေခၚအမူအက်င့္စရုိက္စသည့္အမွဳိက္မ်ဳိးစံုတုိ႔ု
တပံုတပင္ၾကီးရွိေနေသး၏။
ထုိမွ်မက၊လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္တုိင္းျပည္အတြက္အက်ဳိးမျပဳသူ၊
ျပည္သူလူထု၏အက်ဳိးစီးပြားကုိဖ်က္ဆီးမည့္အာဏာရွင္စနစ္၏
လက္က်န္လူအမွဳိက္မ်ားလည္းရွိေနဦးမည္မွာေသခ်ာလွေပရာ
၊ျပည္ေထာင္စုအမွဳိက္ျမန္မာႏုိင္ငံဟုပင္ဆုိရေလာက္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ယံုၾကည္ရာလမ္းကုိကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိယ္တုိင္ေရြးခ်ယ္
ခဲ့ျပီးျဖစ္ရာ၊ထုိအမွဳိက္မ်ဳိးစံုကုိကၽြန္တာ္တုိ႔ရွင္းလင္းဖယ္ရွားၾကရေပဦးမည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရည္ေမွ်ာ္ရာျဖစ္ေသာ၊လူသားသိကၡာအျပည့္ရွိသည့္ႏိုင္ငံသစ္
ဆီသုိ႔ေရာက္ရွိႏိုင္ရန္လမ္းဆံုးတုိင္ဆက္ေလွ်ာက္ၾကရန္တာဝန္ရွိေနၾကဆဲျဖစ္၏။
အမွဳိက္ေကာက္ျခင္းသည္အဆုိပါေရြးလမ္းကုိဆံုးခန္းတုိင္ေလွ်ာက္လွမ္းရာတြင္
အနိမ့္ဆံုးတာဝန္ျဖစ္၏။ထုိသုိ႔မဟုတ္မူပဲ၊ဒီမုိကေရစီေရႊေခတ္သုိ႔ေရာက္ျပီ၊
ပေဒသာပင္အလုိအေလ်ာက္ေျမကေပါက္လာမည္။
လူမြဲတုိင္းအလုိလုိေနရင္းသူေဌးျဖစ္လာမည္ဟူေသာ၊စိတ္ကူးတုိ႔ျဖင့္
၊ေရစုန္ေမွ်ာ၍လုိက္ပါလုိၾကသူေကာက္ရုီးမီးစိတ္ဓာတ္ပုိင္ရွင္မ်ားအေနျဖင့္၊
အေခ်ာင္သမားစာရင္းသာဝင္ၾကမည္ျဖစ္ေလသည္။
ထုိအေခ်ာင္သမားစာရင္းတြင္ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ပါဝင္မေနရန္၊
ကုိယ့္ကိုယ္ကုိဆန္းစစ္ရင္း၊မေမ့မေလ်ာ့မေပါ့ေသာလံု႔လျဖင့္
ခါးေတာင္းက်ဳိက္မျဖဳတ္စတမ္းၾကဳိးပမ္းရပါဦးမည္။ ။

မင္းဒင္
၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၅ ေန႔ထုတ္သည္ဗြိဳက္ေဒးလီးသတင္းစာမွ။ ။