အေမရိကန္ေတြ ခ႐ိုနီေတြနဲ့ေပါင္းေတာ့မွာလား

Yangon Media Group

ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လအတြင္းမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ဒီမုိကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး တြမ္မလီေနာ့စကီး ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ အလည္အပတ္လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလုိ အေမရိကန္အဆင့္ျမင့္ အရာရွိတစ္ဦး ျမန္မာႏိုင္ငံကုိေရာက္လာတာဟာ မထူးဆန္းေပ မယ့္ ျမန္မာျပည္က ခ႐ိုနီလို႔လူသိမ်ားတဲ့ ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဦးေတဇနဲ႔ ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္ (စတီဗင္ေလာ)တို႔လုိ စီးပြားေရးသမားေတြ နဲ႔ေတြ႕ဆုံခဲ့တာကေတာ့ အလြန္ထူးျခားတယ္လို႔ဆုိရမွာပါ။ ဘာလို႔လဲ ဆုိေတာ့ အဲဒီပုဂၢဳိလ္ေတြဟာ အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ အမည္ပ်က္စာရင္း ဝင္ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ့သူေတြမို႔ပါ။ အဲဒီေတြ႕ဆံုမႈ ဟာ ျမန္မာျပည္သားအားလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ေတြ႕ဆံုမႈလား (သို႔) ခ႐ိုနီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ပဲ အက်ဳိးရွိမယ့္ ေတြ႕ဆံု မႈလားဆုိတာ ျပည္သူေတြအၾကား သို႔ေလာသို႔ေလာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

SDN စာရင္းက ႏိုင္ငံတုိင္းမွာရွိတယ္
ဒါေပမဲ့ လုိအပ္ရင္ပယ္ဖ်က္ေပးႏိုင္တယ္

အခုအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္အစုိးရဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းက စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ၂ဝဝနီးပါးကုိ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ လုပ္ထား ပါတယ္။ ဒီလုိကိစၥမ်ဳိးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ခုတည္းမွာရွိတာမဟုတ္ဘဲ SDN ( Specially Designated Nationals) list ထဲ အသြင္းခံရတဲ့ လူမ်ဳိးေတြဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံတုိင္းမွာရွိေနတတ္ေၾကာင္းနဲ႔ လုိအပ္တဲ့စစ္ ေဆးမႈအဆင့္ဆင့္လုပ္ၿပီး အေမရိကန္ကြန္ဂရက္က ပယ္ဖ်က္ေပး ရင္ ဒီလူေတြဟာ Blacklistက ပယ္ဖ်က္သြားႏိုင္တယ္လို႔ UMFCCI မွ ဒုဥကၠ႒ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးကေျပာျပပါတယ္။

သူက အထူးသတ္မွတ္ထားတဲ့ႏိုင္ငံသား (Specially Designated Nationals) List ဆုိတာကုိ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနက သတ္မွတ္ထားတာရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ေတာ့ မယ္ဆုိရင္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက သူတို႔နဲ႔နီးစပ္တဲ့ သူတို႔ယံုၾကည္ တဲ့လူေတြနဲ႔ပဲ လုပ္တတ္ပါတယ္။ ကုိရီးယားမွာလည္း ဒီလုိပဲ။ မေလး ရွားမွာလည္း ဒီလုိပဲလုပ္တတ္ၾကတယ္။ ဒါကုိ Buddy Base Economy (မိတ္ေဆြခင္မင္မႈကုိအေျခခံတဲ့စီးပြားေရး)လို႔ ေခၚတာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ ခ႐ိုနီျဖစ္သြားတာေပါ့။ ကုိရီးယားမွာလည္း ခ်ီေဖာဆုိ တာ ရွိတာပဲ။ အခု ျမန္မာျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္လာေတာ့ အေမရိကန္က အထုိက္အေလ်ာက္ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိလာတဲ့သေဘာပဲ။ ဒါကုိ သမၼတရဲ႕ Executive order လုပ္လို႔မရဘူး။ ကြန္ဂရက္က တစ္ဆင့္ သေဘာတူညီမႈရေအာင္လုပ္ၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္လို႔ရတာ။ ျဗဳန္း ဒုိင္းေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ တျဖည္းျဖည္း ေျဖေလွ်ာ့သြားမယ့္သေဘာ ေတာ့ ရွိပါတယ္''လို႔ ေျပာျပပါတယ္။

US-ASEAN Business Council မွ အႀကံေပး ဦးခ်စ္ထြန္းေဖ ကလည္း ခ႐ိုနီေတြ ဘယ္လုိျဖစ္လာလဲဆုိတာကုိ အျမစ္လွန္ရွာၾကည့္ မယ္ဆုိရင္ အာဏာရွင္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ႏိုင္ငံတုိင္းမွာ ခ႐ိုနီလူတန္းစားေတြ ရွိၿပီး အဲဒီအာဏာရွင္ေတြဟာ ခ႐ိုနီကုိအသံုးခ်ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ခုိင္ၿမဲေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့ သေဘာသဘာဝေၾကာင့္ပါလို႔ သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူက ''လူနည္းစုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ခ႐ိုနီေတြလုိအပ္ တယ္။ အာဏာရွင္စနစ္တည္ၿမဲေအာင္ စီးပြားေရးလုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ပူးေပါင္းလုပ္ႏိုင္တဲ့ opportunists ေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒီလုိကေန ခ႐ိုနီေတြေမြးဖြားလာၿပီးေတာ့ သူတို႔ကလဲ အညမညသေဘာပဲေျပာ မလား အာဏာရွင္စနစ္ကုိတည္ၿမဲေအာင္ ျပန္ၿပီးအက်ဳိးျပဳတတ္ၾကတာပါ။ အခုေတာ့ ႏိုင္ငံက ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိသြားေနၿပီဆုိေတာ့ ေျပာင္းခ်င္တဲ့လူက ရာခုိင္ႏႈန္း၂ဝရွိမလား၊ ရာခုိင္ႏႈန္း ၈ဝရွိမလား မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ ရာခုိင္ႏႈန္း၅ဝ-၅ဝ ရွိေနမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ အဲဒီေျပာင္းလဲမႈဟာ ႏိုင္ငံေရးပဲျဖစ္ေနၿပီး စီးပြားေရးေျပာင္းလဲမႈမလုပ္ေပးႏိုင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ မရဘူး။ သမၼတ ႀကီးဆုိလဲ ဆန္ရွင္ထဲမွာပါတယ္။ ဦးေရႊမန္းဆုိလဲ ဆန္ရွင္စာရင္းထဲမွာ ပါေနတာပဲ။ ေလာေလာဆယ္ဆယ္မွာ economic reform နဲ႔ ႀကီး ႀကီးက်ယ္က်ယ္ေျပာရင္ ညသမာေူငဖေအငသည ေပါ့။ ပံုမွန္အေျခအေနကုိ ေရာက္ဖုိ႔ဆုိရင္ ဒီလူေတြကုိ ထားခဲ့လို႔မရဘူး။ ထားခဲ့ရင္ ဒီလူေတြထဲ မွာ စနစ္ေဟာင္းကုိျပန္သြားခ်င္တဲ့ resistance ေတြရွိေနၿပီး တုိင္း ျပည္က ေနာက္ျပန္လွည့္သြားမယ္။ ဒါေတြကုိ လမ္းဖြင့္ေပးႏိုင္ဖို႔လို႔ အခုလုိ အေမရိကန္အစုိးရက ျမန္မာျပည္က ထိပ္တန္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ေတြ႕တယ္လို႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္''လို႔ ေျပာျပပါ တယ္။

ခ႐ိုနီေတြဟာ အရင္က တုိင္းျပည္အေျခအေနအရ ေပၚေပါက္ခဲ့ ရသလုိ အခုအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔အတူ တုိင္းျပည္ အတြက္ ျပန္အက်ဳိးျပဳႏိုင္တဲ့လူမ်ဳိးေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ဝါး ခယ္မထေရးဒင္းကုမၸဏီမွ မန္ေနဂ်င္းဒါ႐ုိက္တာ ေဒါက္တာစုိးထြန္း က သံုးသပ္ပါတယ္။

သူက ''အရင္တုန္းက ဘယ္လုိျဖစ္ခဲ့ျဖစ္ခဲ့ အခု လက္တြဲၿပီးသြား တဲ့လမ္းစဥ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အရင္က Blacklist စာရင္းဝင္ျဖစ္ေနေပ မယ့္ အခုအခ်ိန္ အေကာင္းဘက္ေျပာင္းလာရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္း စားေပးရမွာပဲ။ ဥပမာ ဦးခ်စ္ခုိင္လိုမ်ဳိးေပါ့။ အရင္တုန္းက Blacklist မွာပါတယ္။ အခုေတာ့ အေမရိကန္ဗီဇာရသြားၿပီ။ အေမရိကန္သြား လို႔ရၿပီ။ ဒါဟာ CSR နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အေကာင္းဘက္ကုိ ေရာက္ လာေအာင္ လက္တြဲေခၚတဲ့နည္းလမ္းရဲ႕ အက်ဳိးရလဒ္ေတြပဲလို႔''ေျပာ ျပပါတယ္။

အေမရိကန္လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဟာ သူ႔ရဲ႕ျမန္မာ ျပည္ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ''ပိတ္ဆို႔အေရးယူျခင္းခံထားရတဲ့စာရင္းမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ျမန္မာကုမၸဏီနဲ႔ လူပုဂၢဳိလ္ေတြဟာ မိမိတို႔ရဲ႕စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ တာဝန္ခံမႈအျပည့္အဝရွိတဲ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာအေလ့ အက်င့္ေတြကုိ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္အစုိးရယံုၾကည္ ေအာင္ လက္ေတြ႕ျပရမယ္''လို႔ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိေတာင္းဆုိ မႈကုိ ျမန္မာထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္ကလည္း မဆုိင္း မတြပဲ သူတို႔ရဲ႕စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ အခ်ိန္မေရြးလာစစ္ဖို႔ အေမရိကန္အစုိးရကုိ အေၾကာင္းၾကားလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ သစ္ေတာေတြ ျပဳန္းတီးေအာင္ သစ္လုပ္ငန္း အႀကီးအက်ယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္အစုိးရနဲ႔ အင္မတန္နီးစပ္တဲ့ ဦးေတဇလုိပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးနဲ႔ ကမၻာေက်ာ္ မူးယစ္ရာဇာတစ္ေယာက္အျဖစ္ နာမည္ဆုိးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားေနတဲ့ ဘိန္း ဘုရင္ေလာစစ္ဟန္ရဲ႕သား လက္ရွိေအးရွားေဝါလ္ကုမၸဏီရဲ႕ CEO ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္တို႔လုိ ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးက သူတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ လာစစ္ပါလို႔ေတာင္းဆုိလုိက္တာဟာ အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေပၚလစီမွာ ျပန္လည္ေျဖေလွ်ာ့ ေပးႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ထဲက နည္းလမ္းတစ္ခုကုိ ျမန္မာခ႐ိုနီ ေတြက ရဲရဲတင္းတင္းေတာင္းဆုိလုိက္တာပဲလို႔ ဦးခ်စ္ထြန္းေဖက သံုးသပ္ပါတယ္။

ပိတ္ဆို႔မႈကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေပးမယ့္
နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္

အေမရိကန္အစုိးရဟာ သူတို႔ခ်မွတ္ထားတဲ့ဆန္ရွင္ကုိ ျပန္႐ုပ္ သိမ္းေပးႏိုင္တာ နည္းလမ္းႏွစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ဘယ္လုိေက်ာ္ ျဖတ္ႏိုင္လဲဆုိရင္ အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီမွာ အႀကံ ေပးအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဦးခ်စ္ထြန္းေဖက“ ''အေမရိကန္ဆန္ရွင္ ျပဳတ္ခ်င္ရင္ လုပ္ႏိုင္တာ နည္းလမ္းႏွစ္ခုပဲရွိတယ္။ ပထမနည္းလမ္း က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဒါမွမဟုတ္ တျခား အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ စြပ္စြဲခ်က္တစ္ခုခုနဲ႔ၿငိေနတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ဟာ သူ႔အေနနဲ႔ ဘာ အမွားအယြင္းမွ မလုပ္ထားဘူးဆုိတာကုိ အေမရိကန္အစုိးရယံု ၾကည္ေအာင္ သက္ေသျပတဲ့နည္းလမ္းပဲ။

ဒုတိယနည္းလမ္းက လုပ္ ငန္းရွင္ေတြဟာ အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဒါမွမဟုတ္ အျခားစြပ္စြဲခ်က္ေတြကုိက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ဝန္ခံပါတယ္။ ေနာင္အနာဂတ္မွာ အဲဒီလုိခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ဳိး ဆက္မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ အခုအခ်ိန္ကစၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေမရိကန္အစုိးရကခ်မွတ္ထားတဲ့ စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔အညီ ေနထုိင္သြားပါေတာ့မယ္'' ဆုိတဲ့ ကတိေပး ေျဖရွင္းခ်က္မ်ဳိးပါပဲ။ ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ ဒုတိယ နည္းလမ္းကုိ ေရြးခ်ယ္လုိက္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္လို႔ ဦးခ်စ္ထြန္းေဖ က သံုးသပ္ပါတယ္။

အခုလုိမ်ဳိး ျမန္မာ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြကုိ အစစ္ခံရဲတာဟာ ႀကိဳဆုိရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာစုိးထြန္းက ေထာက္ခံေျပာဆုိပါတယ္။ သူက ''ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ေခါက္အစည္းအေဝး မွာ ကုိေဇာ္ေဇာ္( Max Myanmar ) နဲ႔ဆံုတုန္းက သူ႔ဆီကလုပ္ငန္းေတြ ကုိ အဲဒီလုိအစစ္ခံထားတယ္လို႔ ေျပာျပတယ္။ က်န္တဲ့လုပ္ငန္းအေတာ္ မ်ားမ်ားလဲ ပါတယ္။ ဥပမာ ဧဒင္ဆုိရင္လည္း အေမရိကန္ဟီလ္တန္ နဲ႔ေပါင္းၿပီး ဟုိတယ္လုပ္ငန္းေတြလုပ္ေနတာရွိတယ္။ အရင္က ပိတ္ ဆို႔ထားေတာ့ အေမရိကန္အစုိးရအေနနဲ႔ အေဝးကေနၿပီး ထင္ထင္ ရွားရွား မေတြ႕ရဘူးေလ။ တကယ္တမ္းစစ္ေဆးၾကည့္လုိက္ရင္ေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိသြားမွာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ အခုလုိအစစ္ ခံတဲ့အေပၚမွာ ႀကိဳဆုိတယ္''လို႔ ဆန္ရွင္ထိထားတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔သေဘာထားကို ေျပာျပပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ကခ်မွတ္ထားတဲ့ (Sanction) ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈအမ်ဳိးအစားကုိ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ Burma Senction ၁၉၉၇၊ ၂ဝဝ၃ခုႏွစ္မွခ်မွတ္ ခဲ့တဲ့ Burma Freedom and Democracy Acts ၂ဝဝ၃နဲ႔ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ Burma anti-JADE (Junta’s Anti- Democratic Efforts) Acts ဆုိၿပီး အပုိင္းသံုးပုိင္းကုိ ေတြ႕ၾကရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ စစ္အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ကာလအတြင္းမွာ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ ရွားသူေတြကုိ ဖိႏွိပ္တာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ၊ ကေလးစစ္ သား၊ အဓမၼအလုပ္ခုိင္းေစမႈ၊ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး တရားမဝင္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မႈ စတဲ့ျပစ္ခ်က္ေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ အေမရိကန္အစုိးရက စြပ္စြဲၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ ဆို႔မႈေတြ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာပါ။ ဒီလုိပိတ္ဆို႔မႈဟာ အစုိးရအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုတည္းကုိ ဦးတည္ခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ အစုိးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ပါ တုိက္႐ိုက္အက်ဳိးသက္ေရာက္ မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ပုိင္ဆုိင္မႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္တာ၊ အေမရိကန္ဘဏ္မွာ ေငြလႊဲခြင့္မျပဳတာ၊ အေမရိကန္ ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာ ကန္႔သတ္တာ စတဲ့အေရးယူမႈေတြကုိ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုနီးပါး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ဒီမုိ ကေရစီစနစ္ ေျပာင္းလဲလာျခင္းနဲ႔အတူ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ခံထားရမႈကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ အေမရိကန္ကုိ ဆက္ တုိက္ေတာင္းဆုိမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္ ေတြမွာ ေဒၚလာေငြလႊဲေျပာင္းခြင့္ ကန္႔သတ္ခံထားရတဲ့ အေျခအေန ဆုိးကေန ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အျမန္ဆံုး႐ုန္းထြက္ခ်င္ ေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာစုိးထြန္းက ရွင္းျပပါတယ္။

သူက ''အရင္တုန္းကဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔တုိင္းျပည္က ICDC လုပ္လုိက္လို႔ စင္ကာပူဘဏ္ကေန ျမန္မာ ဘဏ္ကုိ လႊဲလုိက္တဲ့ဟာ Fake လုပ္မလား ေၾကာက္တာ ေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီကဘဏ္ေတြက ျမန္မာအေကာင့္ ဆုိရင္ သိပ္လက္မခံခ်င္ဘူး။ ေငြလႊဲတဲ့ေနရာမွာ အရမ္း အဟန္႔အတား ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့။ အခု ဆန္ရွင္ေလွ်ာ့တဲ့ေန ရာမွာ ဘ႑ာေရးနဲ႔ပတ္သက္တာေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခုဆုိရင္ Westem Union ဘဏ္ဆုိ ျပည္ တြင္းေရာက္ေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ေငြလႊဲမႈအပုိင္းမွာ အခက္ အခဲမရွိေတာ့လို႔ အရမ္းအဆင္ေျပသြားတယ္''လို႔ ေျပာ ျပတယ္။

အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္းက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ အေနအထားကုိ နီးနီးကပ္ကပ္ ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ဟာ သူတို႔ႏိုင္ငံက Law Farm ေတြကုိ ျမန္မာ ျပည္မွာ လာေရာက္ လုပ္ကုိင္ခုိင္းေနပါတယ္။ ဒီဥပေဒ အႀကံေပးအဖြဲ႕ေတြဟာ အခုဆုိရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ အမ်ား ႀကီးျဖစ္ေနၿပီလို႔ UMFCCI ဒုဥကၠ႒ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေလးက ရွင္းျပပါတယ္။

သူက ''အခုဆုိရင္ အေမရိကန္ရဲ႕ Consultant ေတြ Law Farm ေတြ အမ်ားႀကီးဝင္လာေနတယ္။ သူတို႔ ကန္႔ သတ္ထားတာက ျမန္မာျပည္တြင္းက Blacklist စာရင္း အသြင္း ခံထားရတဲ့လူနဲ႔ အလုပ္မလုပ္ဖို႔ဘဲ ကန္႔သတ္ထား တာ။ အဲဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေကာင့္ထဲကုိ ပုိက္ဆံ မဝင္ေအာင္ေပါ့။ အဲဒီလူေတြရဲ႕ ဘဏ္အေကာင့္ေတြ ေငြ လႊဲလို႔မရေအာင္ လုပ္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားလူေတြနဲ႔ ဆုိ ႀကိဳက္သလုိ ဆက္ဆံႏိုင္တယ္။ သူတို႔ဆီက ဘုမသိ ဘမသိလူေတြပဲ ေၾကာက္ၾကမယ္။ နားလည္တဲ့ လူေတြက ေတာ့ ျမန္မာျပည္လာၿပီး လုပ္ကုိင္ေနၾကပါၿပီ။ ေနာက္လဲ အမ်ားႀကီးဝင္လာဦးမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္တစ္ခု ေတာ့ ရွိတယ္။ အဲဒါက အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါးသိန္းနဲ႔ အထက္ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ သူတို႔အစုိးရကုိ ျပန္ၿပီး အစီရင္ခံစာ တင္ရတယ္''လို႔ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးက ရွင္းျပတယ္။

ဆင္သြားရင္ လမ္းျဖစ္တယ္

အေမရိကန္အစုိးရဟာ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ တြင္းက ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အေယာက္ ၃ဝ ေက်ာ္နဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ စီးပြား ေရး လုပ္ငန္းခုႏွစ္ခုကုိ ပိတ္ဆို႔အေရးယူထားပါတယ္။
ထင္ရွားတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကေတာ့ ဦးေတဇ (ထူးဂ႐ုပ္)၊ ဦးေဌးျမင့္(ယုဇန)၊ ဦးေနေအာင္(IGE)၊ ဦးေဇာ္ေဇာ္( Max Myanmar )၊ ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္(ေအးရွားေဝါလ္) တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကနိယာမအရ ဆင္သြားရင္ လမ္း ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ အဲဒီ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ေတြထဲက ႏွစ္ေယာက္သံုးေယာက္ေလာက္ ျပည္တြင္းစီး ပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ တာဝန္သိမႈ၊ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈအျပည့္နဲ႔ လုပ္ကုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ အင္မတန္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း၊ US ASEAN Business Council မွ အႀကံေပး ဦးခ်စ္ထြန္း ေဖက သံုးသပ္ပါတယ္။

သူက ''ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကုိ စီးပြားေရးေျပာင္းလဲ ေအာင္ ေကာင္းတဲ့အမူအက်င့္ေတြရလာေအာင္ ေျပာင္း ခ်င္တယ္ဆုိရင္ ခ႐ိုနီအေယာက္ ၂ဝ ထဲက ႏွစ္ေယာက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သံုးေယာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အရင္ကလုပ္ခဲ့တဲ့ ဟာကုိ ထားခဲ့ၿပီး အခုခ်ိန္မွာ စီးပြားေရးေျပာင္းလဲမႈကုိ ေကာင္း ေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ဆင္သြားရင္လမ္းျဖစ္တယ္ ဆုိတဲ့အတုိင္းပဲ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးရဲ႕ သက္ေရာက္မႈဟာ ပုိႀကီး မားလာႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ကတည္းက ကြၽန္ေတာ္ တို႔ အေမရိကန္အစုိးရကုိ အႀကံေပးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ျမန္ မာျပည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ သူတို႔ကုိခ်န္ မထားဖို႔ လုပ္တဲ့အခါမွာလဲ Open and Transparency ျဖစ္ဖို႔ေပါ့။ အေမရိကန္မွာလဲ အေျခခံ အခ်က္ေလးခ်က္ ကုိ ေတာင္းဆုိထားတာရွိပါတယ္။ အဲဒါက

(၁) တပ္မေတာ္ နဲ႔ ခ႐ိုနီေတြ အက်ဳိးတူလုပ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ စြန္႔လႊတ္ ၿပီး Diseparation of military ျဖစ္ရမယ္။
(၂) သူတို႔ရဲ႕ ပုိင္ဆုိင္မႈကုိ ခ်ျပရမယ္။
(၃) သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြဟာ စာရင္းဇယားေတြေဖ်ာက္ၿပီး လုပ္ထားတာမဟုတ္ဘဲ တ ကယ့္ကုိ Professional Management အုပ္ခ်ဳပ္မႈမ်ဳိး ျဖစ္ ရမယ္။
(၄) ဒီမုိကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေလးစား လုိက္နာတဲ့ ကူညီပံ့ပုိးတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ဳိး ျဖစ္ရမယ္'' လို႔ေျပာျပပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ ဝင္ လာတာဟာ ကုမၸဏီႀကီးအတြက္သာမကဘဲ SMEs အေသးစား၊ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြအတြက္လဲ အက်ဳိး ရွိၿပီး ႏိုင္ငံကုိ အက်ဳိးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေလးက ရွင္းျပပါတယ္။

သူက ''ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အႀကီးေတြအေနနဲ႔ SMEs အေသးစား အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြအတြက္လဲ အက်ဳိး ရွိတယ္။ ဒီလူေတြဟာ Organization ႀကီးတယ္။ သူတို႔က တစ္ဆင့္ အဲဒီ SMEs ေတြဟာ အားယူၿပီး ႏိုင္ငံကုိ Large Enterprise ျဖစ္ေအာင္ တြန္းသြားရမယ္။ အေမရိကန္ ဟာ BENS Business Executive for National Security (အေမရိကန္ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအဖြဲ႕)ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္စကင္နီဝိႈက္ဟာ ျမန္မာျပည္က ဦးေတဇနဲ႔လဲ ရင္းႏွီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ ျပည္ရဲ႕အေျခအေနကုိ သူတို႔ေကာင္းေကာင္း သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဆန္ရွင္ကုိ ျဖဳတ္ခိုင္းတိုင္း ျဖဳတ္ေပးဖို႔ဆုိတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အေျခ အေနအရပ္ရပ္ကုိ သံုးသပ္ၿပီးရင္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ပဲ ျဖဳတ္သြားေပးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္''ဟု သူ႔အယူအဆ ကုိ ရွင္းျပပါတယ္။

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံ ျခားေရးဝန္ႀကီး၏ခရီးစဥ္ဟာ အေမရိကန္ေတြ ျမန္မာျပည္ မွာ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားေနတယ္ဆုိတာ ျငင္းဖို႔ မရွိပါဘူး။ ဒီလုိစိတ္ဝင္စားမႈကို လက္ေတြ႕အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္လည္း သူတို႔လုိခ်င္တဲ့ အေပးအ ယူေတြကုိ ျမန္မာခ႐ိုနီေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က မူးယစ္ေဆးဝါးမႈနဲ႔ အေမရိကန္က အလုိရွိေန တဲ့ ဘိန္းဘုရင္တစ္ေယာက္ရဲ႕သားကုိေတြ႕ဆံုတာ၊ ျမန္မာ ျပည္ရဲ႕စစ္အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ(ၿငိမ္း)နဲ႔ အင္မတန္နီးစပ္တဲ့ ဦးေတဇလုိလူမ်ဳိးနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တာဟာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သူတို႔စြဲကုိင္ထားတဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးစံႏႈန္းကုိ ခဏေဘးဖယ္ၿပီး အ မ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ျမန္မာျပည္က ခ႐ိုနီႀကီးေတြ နဲ႔ လက္တြဲလုပ္ကုိင္ေတာ့ မလားဆုိတာ စဥ္းစားဖြယ္ရာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ။

 

မင္းညီ ၊ ေအာင္သူ(ေဒးဒရဲ)ေရးသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းမ္ ဂ်ာနယ္ အတဲြ (၁၀) အမွတ္ (၂၆)