ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ျခင္း

Myanmar Zwe Man

ယေန႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္သည့္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ အျဖစ္ဆိုးမ်ားကို ေန႔စဥ္ ၾကားသိေနရသည္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားက မိမိကိုယ္ကို အသုံးမက်သူတစ္ဦးအျဖစ္ အထင္မွား ကာ လူ႔ဘ၀ထဲ ဆက္လက္ေနထိုင္ရျခင္းကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အဆုံးစီရင္ၾက သည္။ အခ်ိန္မတိုင္မီ ႏႈတ္ဆက္ခြဲခြာသြားရန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။

ထိုအခါ သူတို႔၏ မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ အသိုက္အ၀န္းတစ္ခုလုံးသည္ ပူေဆြးေသာကေရာက္ၾကရေတာ့သည္။
ထိုသို႔ အျဖစ္ဆိုးမ်ားကို မျဖစ္ေပၚေစရန္ အခ်ိန္မီတားဆီးဖို႔တာ၀န္သည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ အားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေန၍ “ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ျခင္း” ကို ေရးသားေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္မႈျပဳရန္ ေနာက္ကြယ္မွ တြန္း ပို႔ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ႐ႈပ္ေထြးလ်က္ ရွိသည္။

စစ္တမ္းမ်ားအရ ကေလးငယ္အရြယ္တြင္ မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္မႈ အနည္းအက်ဥ္းသာ ေတြ႕ရေသာ္လည္း အရြယ္ေရာက္စ ၿမီးေကာင္ေပါက္တို႔၏ အဆုံးစီရင္မႈႏႈန္းမွာ တစ္ေန႔တျခား ျမင့္တက္လ်က္ ရွိသည္။
ေရာဂါေ၀ဒနာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ကာကြယ္ေရး စင္တာ (CDC) ၏ အဆိုအရ အသက္ (၁၅) ႏွစ္ႏွင့္ (၂၄) ႏွစ္ အရြယ္ရွိသူမ်ားအတြက္ တတိယ အျဖစ္ အမ်ားဆုံးကိစၥရပ္မွာ မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္မႈ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ အဆုံးစီရင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည့္ အမ်ိဳးသားေသဆုံးမႈႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳး သမီးေသဆုံးမႈႏႈန္းကို ႏႈိင္းယွဥ္မည္ဆိုပါက အမ်ိဳးသား (၄) ဦးလွ်င္ အမ်ိဳးသမီး (၁) ဦး ေသဆုံးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းမွာ မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္မႈတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ အနည္းဆုံး (၂) ႀကိမ္ခန္႔ ျပန္လည္ဆင္ျခင္ ၾက ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အျခားအေၾကာင္းတစ္ရပ္မွာ ေသေစေလာက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ေသာ ႀကိဳးဆြဲခ်ျခင္း၊ အျမင့္မွ ခုန္ခ်ျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးစြဲျခင္းတို႔ႏွင့္ အမ်ိဳးသား မ်ားက ပိုမိုနီးစပ္လ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္မႈႏႈန္းတြင္ အမ်ိဳးသားေသဆုံးမႈႏႈန္းမွာ ပိုမိုျမင့္မားေနျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္တမ္းမ်ားအရ အဆုံးစီရင္မႈမ်ား၏ (၉၅) ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္ျခင္း၊ အစြန္းေရာက္စိတ္ သက္ေရာက္ေနျခင္း၊ အရက္ေသ စာႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး အသုံးျပဳျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အျပင္ ပူပန္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ အမ်က္ထြက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ျပင္းထန္စြာ စိတ္လႈပ္ရွားျခင္းတို႔ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့သည္ဟု ခံစား ရျခင္း၊ တန္ဖိုးမဲ့သည္ဟု ခံစားရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ စိတ္ က်ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ယခင္က မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္ခဲ့မႈေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ မိသားစုရာဇ၀င္တြင္ စိတ္က်ျခင္းေ၀ဒနာခံစားရသူ (သို႔မဟုတ္) အဆုံးစီရင္ခဲ့ဖူးသူတို႔ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ ရာ ေစာ္ကားခံရမႈမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ အသိုက္အ၀န္း၏ ေထာက္ပံ့မႈ မရျခင္း၊ မိဘမ်ားႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းတို႔ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရး မရျခင္းႏွင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရသည္ဟု ခံစားေစျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ မိမိေနထိုင္ေသာ ပတ္၀န္းက်င္၊ အသိုက္အ၀န္းႏွင့္ မိသားစု အတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေဖာက္ျပန္မႈမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း ဆယ္ေက်ာ္ သက္မ်ား မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္တတ္ၾကသည္။
အျခားအေၾကာင္းမ်ားမွာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားေသာ ဘ၀အေျခအေနတြင္ ရွင္သန္ ရျခင္း၊ ေက်ာင္းတြင္း အဆင္မေျပမႈ မ်ားျပားျခင္း၊ ရည္းစားႏွင့္ လမ္းခြဲျပတ္ စဲျခင္း၊ မိမိခ်စ္ခင္သူ ေသဆုံးျခင္း၊ မိဘမ်ား ကြာရွင္းျပတ္စဲျခင္း (သို႔မဟုတ္) မိသားစု ျပသနာမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရျခင္းတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ထိုသို႔ ၾကံစည္ၾကသူမ်ားသည္ မိမိႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားကို မိမိအဆုံးစီရင္ေတာ့ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သီကာရိပ္ကာ အသိေပးတတ္ၾကသည္။
သူတို႔ေျပာတတ္ၾကသည့္ အရိပ္အႁမြက္ျပစကားမ်ားကို သတိျပဳႏိုင္ရန္ ေဖာ္ျပ အပ္ပါသည္။
ေသျခင္းတရားအေၾကာင္း (သို႔မဟုတ္) အဆုံးစီရင္ျခင္းအေၾကာင္း ေယဘု ယ်ေျပာျခင္း၊ သူတို႔ဆက္လက္ မေနထိုင္လိုေတာ့ေၾကာင္း ေျပာ ၾကားျခင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့လ်က္ ရွိေၾကာင္း (သို႔မဟုတ္) မျပစ္ရွိသူတစ္ဦး အျဖစ္ ခံစားေနရေၾကာင္း ေျပာ ၾကားျခင္း၊ ေသျခင္း၊ ခြဲခြာျခင္း (သို႔မဟုတ္) ႐ႈံးနိမ့္ျခင္းအေၾကာင္း သီခ်င္းမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား၊ စာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဖာ္ျပျခင္း၊ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈမရွိေတာ့ျခင္း၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ ညီအစ္ ကိုေမာင္ႏွမမ်ားႏွင့္ ဖယ္ခြာေနျခင္း၊ ၾကံဳရသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ရွင္းလင္း စြာ ေတြးေခၚႏိုင္မႈ မရွိျခင္း၊ အစားအေသာက္အေလ့အထႏွင့္ အိပ္စက္ ခ်ိန္ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊ အႏၱရာယ္မ်ားေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ပိုမိုခုံမင္ လာျခင္းႏွင့္ ေက်ာင္းကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
မိဘမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ သားသမီးမ်ား အခ်ိန္မတိုင္မီ ဆုံး႐ႈံးမသြားေစ ရန္ႏွင့္ ၎တို႔ကို အကူအညီေပးႏိုင္ရန္ လိုအပ္လ်က္ ရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤေနရာတြင္ မိဘမ်ား သတိျပဳရန္တို႔ကို ေဖာ္ျပလိုပါသည္။
သာမန္အားျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ မိဘမ်ားသည္ သားသမီးမ်ား၏ ထူးျခားေသာ အျပဳအမူတို႔ကို ေကာင္းစြာသတိမမူလိုၾကေပ။ “သူတို႔က ဂ႐ုစိုက္တာ ခံခ်င္လို႔ သည္အရာေတြ တမင္လုပ္ျပေနတာ” ဟု ထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။
ဆရာ၀န္မ်ား၏ သတိေပးေျပာၾကားခ်က္အရ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား၏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈမ်ားကို ဂ႐ုစိုက္မႈ ရယူလိုျခင္းသက္သက္ေၾကာင့္ဟု ယူဆျခင္းသည္ လြဲမွားေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အျပင္ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားအေနျဖင့္ ဂ႐ုစိုက္မႈ ခံယူလိုခ်ိန္တြင္ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းသည္ စိတ္ပိုင္းဒဏ္ရာျဖစ္ေစသည့္အျပင္ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေန မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း အေလးအနက္ အသိေပးအပ္ပါသည္။
မိဘမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ သားသမီးမ်ား ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္ေနပါက အကူအညီေပးႏိုင္ရန္ အခ်က္ (၃) ခ်က္ကို ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
(၁) ေစာင့္ၾကည့္ျခင္းႏွင့္ နားေထာင္ျခင္း
စိတ္ဓာတ္က်ေနေသာ ဆယ္ေက်ာ္သက္တို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ကူညီရာတြင္ သူတို႔၏ ခံစားခ်က္ကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္ကာ မိမိႏွင့္ ပြင့္ လင္းေသာ ဆက္ဆံေရးရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ရေပမည္။ ထို႔အျပင္ မိမိ၏ အေလးထားမႈႏွင့္ ခ်စ္ခင္မႈကို သူတို႔ နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ျပသႏိုင္ ရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မွသာ အျပန္အလွန္ ရင္းႏွီးမႈရရွိၿပီး စိတ္ဓာတ္က်ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွန္ကို ၾကားသိရမည္ ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ မိမိႏွင့္ ပြင့္လင္းေသာ ဆက္ဆံေရးကို တည္ေဆာက္ရန္ အခက္အခဲ ရွိပါက ၾကားခံလူတစ္ဦးကို အသုံးျပဳႏိုင္သည္။
ဥပမာ - ေဆြမ်ိဳးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕၀င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ဆရာ/ဆရာမေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ကေလးႏွင့္ အဆင္ေျပႏိုင္မည့္သူ တစ္ဦးဦးကို အကူအညီေတာင္းႏိုင္သည္။
(၂) ေမးခြန္းေမးပါ
အခ်ိဳ႕မိဘမ်ားက မိမိ၏ သားသမီးမ်ားကို အဆုံးစီရင္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေမး ခြန္းကို ေမးရန္ တြန္႔ဆုတ္တတ္ၾကသည္။ ေမးခြန္းေမးရာတြင္လည္း အလြန္ သတိထားၾကရမည္။
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မိမိက စုိးရိမ္၍ ေမးခြန္းေမးေသာ္လည္း ကေလး၏ စိတ္တြင္ အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္မႈကို ပိုမိုတြန္းအားျဖစ္ေစ တတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ ထိုေမးခြန္းမ်ိဳးကို ေမးရေၾကာင္း ကေလးသေဘာေပါက္ေစမည့္ နည္းလမ္းျဖင့္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္လွ်င္ ေျပလည္ႏိုင္ ရန္ ရွိသည္။
(၃) အ႐ႈံးႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ရလွ်င္ မည္သို႔ ရင္ဆိုင္ရမည္ကို ေျပာျပသြန္သင္ျခင္း
အကယ္၍ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္သူ တစ္စုံတစ္ဦးက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္ေနသည္ကို သိရွိပါက သူတို႔၏ စိတ္ခံစားမႈမ်ားကို ဦးစြာပထမ အသိအ မွတ္ျပဳရေပမည္။ ထိုသူတို႔၏ စိတ္ခံစားမႈမ်ားကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစား ၍ ျပန္လည္ေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆိုႏိုင္ရမည္။
အမ်ားအားျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ တစ္စုံတစ္ဦးက မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ရန္ ၾကံစည္ေနသည္ဆိုပါက စိတ္တိုတတ္ၾကသည္။
အခ်ိဳ႕ကလည္း အျခားသူ၏ စိတ္ခံစားမႈကို နားလည္ရန္ ခက္ခဲသည္ျဖစ္၍ ၀င္မပါလိုဟု အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးကာ ေရွာင္ဖယ္လိုၾကသည္။
မိဘမ်ားအေနျဖင့္ မိမိ၏ သားသမီးကို အားေပးစကားေျပာႏိုင္သည္မွာ စိတ္ခံစားမႈမ်ားအတြက္ မွန္ကန္ေသာနည္းလမ္း (သို႔မဟုတ္) မွားယြင္းေသာ နည္းလမ္းဆိုသည္မွာ မရွိေၾကာင္း၊ မည္သို႔ပင္ ခံစားသည္ျဖစ္ေစ အဆင္ေျပႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ သူတို႔ရင္ဖြင့္လိုက ရင္ဖြင့္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ၍ ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္ပါသည္။
တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယုံၾကည္စြာ ေျပာဆိုရင္ဖြင့္ႏိုင္ေစရန္ အေျခအေနတစ္ရပ္ ဖန္တီးေပးရမည္။
သူတို႔ေျပာၾကားသည့္ ျပသနာမ်ား၊ သူတို႔ ထင္ျမင္ေနသည့္ အ႐ႈံးဟူေသာ အရာမ်ားကို မည္သို႔ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏိုင္ေၾကာင္းကို သြန္သင္ျပသေပးရမည္။
မိဘတစ္ဦးအတြက္ မိမိ၏ သားသမီးကို ဆုံး႐ႈံးလိုက္ရျခင္းသည္ အနာက်င္ အခံစားရဆုံး ေ၀ဒနာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ားကို တား ဆီးႏိုင္ရန္ႏွင့္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားကို အခ်ိန္ မတုိင္မီ မဆုံး႐ႈံးလိုက္ရေစရန္ အေကာင္းဆုံး ကာကြယ္ၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းေရးသားအပ္ပါသည္။
Originally reviewed by – Matthew K. Nock. PhD
Credit to – Matthew K. Nock. PhD
ျမန္မာ့ဇြဲမာန္သို႔ - http://www.myanmarzweman.com/myanmar_news/914/