Pregnancy and Ultrasound (2) ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ (အာလ္ထြာေဆာင္း)

Dr. Tint Swe

ဆရာခင္မ်ား က်ား/မ သိရွိရန္အတြက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တာ ဘယ္နွစ္လေရာက္ရင္ သိရွိနိုင္ပါၿပီလဲဆရာ။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရတာဟာ အထဲက ကေလး က်န္းမာေရး အေျခအေနကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ႏိုင္ရံုသာမကဘဲ၊ မိဘေတြကို စိတ္လႈတ္ရွားမႈပါ ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ ထပ္ရိုက္ရင္ ကေလး ဘယ္လို တိုးတက္ ၾကီးထြားလာတာကို သိႏိုင္မယ္။ ကေလးအသက္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္မယ္။ ဘယ္ေတာ့ေမြးမယ္ဆိုတာလဲ တြက္ယူေပးမယ္။
ကေလးသာမက အခ်င္းတည္ရာကို သိရရင္ ဗိုက္ခြဲေမြးဘို႔ ေသျခာေပါက္လိုမွာကို ၾကိဳတင္ သိလာႏိုင္တယ္။

High-frequency sound waves အလြန္မတန္လ်င္ျမန္တဲ့ အသံလိႈင္းကိုသံုးတယ္။ ဘာသံမွေတာ့ လူေတြက မၾကားႏိုင္ပါ။ Light and dark areas အလင္း နဲ႔ အေမွာင္ကိုခြဲသိရမယ္။ ဒါကို Image ပံုရိပ္အျဖစ္ ကြန္ျပဴတာကေန Monitor ေပၚမွာ ေဖၚေပးမယ္။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) မွာ ကေလး-ကိုယ္ဝန္အသက္ကို Pregnancy weeks ကိုယ္ဝန္ပါတ္ နဲ႔ Conception weeks သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္ ဘယ္ႏွစ္ပါတ္လို႔ ခြဲထားေသးတယ္။ ၂ ပါတ္ ကြာတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္ မိခင္ေလာင္းက စမ္းသပ္ကုတင္မွာ သက္ေတာင့္သက္သာ လွဲေနျပီး၊ ဆရာဝန္ကေန Transducer device ကိုသံုးျပီး ဗိုက္မွာျဖစ္ျဖစ္ Probe ကိုသံုးျပီး ေမြးလမ္းထဲကေနျဖစ္ျဖစ္ စမ္းပါမယ္။

• Baby at 11 weeks ရက္သတၠ (၁၁) ပါတ္။
သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္ ၉ ပါတ္ = ကိုယ္ဝန္ ၁၁ ပါတ္။ ပံုထဲမွာ ကေလးေခါင္းက ကိုယ္အလ်ားရဲ႕ ထက္ဝက္ ရွိေနေသးတယ္။

• Baby's heart ကေလးႏွလံုး
ကေလးႏွလံုး ၄ ခန္းကိုျမင္ႏိုင္ျပီ။ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာစနစ္ဟာ ကိုယ္ဝန္ ၅ ပါတ္ (သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္ ၃ ပါတ္) ကတည္းက စခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒိေနာက္မၾကာခင္ ႏွလံုးက စလႈတ္တယ္။

• Baby's brain ကေလးဦးေႏွာက္
ဒီပံုမွာ ကေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ကိုျမင္ရမယ္။ Cerebellum (ဆယ္ရီဘယ္လမ္) ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားလႈတ္ရွားမႈနဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာ တည့္မတ္ေအာင္ ထိန္းတာကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ ေနရာျဖစ္တယ္။ Neural tube defects အာရံုေၾကာျပြန္က ပံုမွန္ ဟုတ္-မဟုတ္ သိႏိုင္တယ္။ (ႏူရယ္-က်ဳ-ပ္) ဟာ ကိုယ္ဝန္ႏုစ ရက္သတၠပါတ္ နဲနဲကတည္းကေန ျဖစ္လာတယ္။ ထိပ္ပိုင္းကေန Brain ဦးေႏွာက္ျဖစ္လာမယ္။ က်န္တာက Spinal cord ခါးရိုးထဲေနတဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီး ျဖစ္လာမယ္။ ဒီအပိုင္းမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္ရင္ ေမြးလာတဲ့အခါ ခါးမွာ အေပါက္ကေန အထဲေနရမဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီးကပြင့္ေနတာျဖစ္မယ္။ အဲဒီ ေမြးရာပါ ေရာဂါကို Spina bifida ေခၚတယ္။

• Baby's head ကေလးဦးေခါင္း
ပံုထဲမွာ ကေလးဦးေခါင္းျမင္ရမယ္။ အေပၚပိုင္းမွာ စက္ဝိုင္းပံု အျဖဴေရာင္မ်ဥ္းထူထူဟာ Skull ဦးေခါင္းခြံ ျဖစ္တယ္။ စက္ဝိုင္းအလည္မွာ အျဖဴေရာင္မ်ဥ္းဟာ ဦးေႏွာက္ကို ႏွစ္ခ်မ္းတူညီ ပိုင္းျခားထာတဲ့ေနရာျဖစ္တယ္။ ကေလးဦးေခါင္းကို တိုင္းတာရင္ ကေလးအသက္ကိုသိႏိုင္တယ္။

• Baby's hand ကေလးလက္
ပံုမွာ ကေလး လက္နဲ႔ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြျမင္ရမယ္။ Chromosomal abnormalities ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိရင္ တခ်ိဳ႕ကို သိႏိုင္တယ္။

• Baby's eyes ကေလးမ်က္လံုး
ပံုမွာ ကေလးမ်က္လံုးထဲက မွန္ဘီလူးကိုေတြ႔ရမယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၂၃ ပါတ္ (သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္၂၁ ပါတ္) မွာ ကေလးဟာ Rapid eye movements (REM) ဆိုတာ စျပီ။ မ်က္ခြံေတြက ကိုယ္ဝန္ ၂၈ ပါတ္ (သေႏၶျဖစ္ျပီးေနာက္၂၆ ပါတ္) မွာ ျဖစ္လာျပီ။

• Baby's neck ကေလးလည္ပင္း
ပံုမွာ ကေလးရဲ႕ လည္ပင္းပိုင္းအရိုးကို ကန္႔လန္႔ျဖတ္ ျပထားတယ္။ ဦးေခါင္းခြံေအာက္ကေနစတယ္။

• Baby's spine ကေလး ခါးရိုး
ပံုမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျမင္ႏိုင္တယ္။ ေကာက္ေနပံုကို မွတ္သားရမယ္။

• Baby's femur ကေလးေပါင္ရိုး
တကိုယ္လံုးမွာ အရွည္ဆံုးအရိုးျဖစ္တယ္။ တင္ပါးဆံုအရိုးကြင္းကေန ဒူးအထက္ တန္းေနတယ္။ ေပါင္ရိုးအရွည္ကိုတိုင္းရင္ ကေလးအသက္ကိုသိႏိုင္တယ္။

• Baby's lower legs ကေလးေျခပိုင္း
ကေလးဒူးကို ညာဘက္ေနရာမွာျမင္ရမယ္။ ေျချခင္းဝတ္က ဘယ္ဘက္မွာေနတယ္။ ေျခသလံုးထဲက အရိုး ၂ ေခ်ာင္းကိုလဲ ျမင္ရမယ္။

• Site of baby's umbilical cord ကေလးခ်က္ၾကိဳးေနရာ
ျမားျပထားတာက ကေလးဗိုက္ကေန ခ်က္ၾကိဳး စထြက္တဲ့ေနရာျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာမ်ာ တကယ္လို႔ Omphalocele ဗိုက္က မလံုရင္ အထဲက အဂၤါေတြ ထြက္ေနတာသိႏိုင္တယ္။

• Baby's profile
ကေလး (မိန္းကေလး) လက္ေတြက ဒူးေပၚမွာျမင္ရမယ္။

• 3-D Fetal ultrasound
သံုးဘက္ျမင္ (လာလ္ထြာေဆာင္း) ဓါတ္ပံုရိုက္သလို ျမင္ႏိုင္တယ္။

Dr. တင့္ေဆြ