အာဆီယံအသင္းႀကီး၏ စိန္ေခၚမႈမ်ား ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
June 29, 2014 at 12:39am
၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္၊ အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းေပၚေပါက္ေရးႏွင့္၊ ၂၀၁၅ အလြန္ ခရီးအတြက္၊ အာဆီယံအသင္းႀကီးတြင္ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အေရးႀကီးေသာစိန္ေခၚမႈမ်ားကို၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၊ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေလ့လာမႈ ဗဟိုဌာနမွ၊ သုေတသီဟာနန္ဒက္ဇ္က၊ ေဝဖန္သံုးသပ္ထားသည္။
၁။ ေငြေၾကးမလံုေလာက္မႈ
အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားသည္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအဆင့္ ကြာျခားၾကသျဖင့္၊ ထိုဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကြာဟျခင္းကို၊ ေပါင္းကူးေပးရန္လိုသည္။ တဘက္တြင္၊ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားသည္၊ အာဆီယံအသင္းႀကီးသို႔၊ ရံပံုေငြထည့္ဝင္ရာတြင္၊ တန္းတူညီမွ်မႈကို ျပသသည့္အေနျဖင့္ တေျပးညီထည့္ဝင္ၾကရသည္။
အာဆီယံအသင္းႀကီးသည္၊ မိမိ၏လုပ္ငန္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ားအေကာင္အထည္ေဖၚရန္အတြက္ ရံပံုေငြ လံုေလာက္မႈ မရွိေပ။ ေဒသဆိုင္ရာလံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအပါအဝင္၊ အာဆီယံႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာလုပ္ငန္းမ်ားကို၊ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။
၂။ ဝန္ထမ္းမလံုေလာက္မႈ
အာဆီယံအတြင္းေရးမႈး႐ံုးတြင္၊ အရည္အခ်င္းရွိေသာဝန္ထမ္းမ်ား၊ ျပည့္ျပည္စံုစံုမရွိေပ။အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားကိုလည္းအလွည့္က် တာဝန္ေပးခန္႔အပ္ေနရသည္။
၃။ “အာဆီယံနည္း”
“အာဆီယံနည္း”ဟူေသာလုပ္ပံုလုပ္နည္းေၾကာင့္၊ အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းေပၚေပါက္ေရးအတြက္၊ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနသည္။ အမ်ားသေဘာတူညီမႈ ရယူဆံုးျဖတ္ျခင္း၊ အားလံုးအဆင္ေျပသည့္ႏႈန္းျဖင့္၊ တိုးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္ကိုရယူေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ “ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ”ကို၊ က်ဥ္းေျမာင္းစြာအဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ ဖြင့္ဆုိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္၊ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနသည္။
၄။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ စြမ္းရည္ကြာဟခ်က္
အာဆီယံအသင္းႀကီးတြင္၊ မူလအသင္းဝင္ (၆) ႏိုင္ငံမွ (၁၀) ႏိုင္ငံသုိ႔ တိုးခ်ဲ႕လိုက္ျခင္းေၾကာင့္၊ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စြမ္းရည္ကြာဟခ်က္ ပိုမိုႀကီးမားလာခဲ့သည္။ ထိုသို႔ စြမ္းရည္ကြာျခားျခင္းေၾကာင့္ အာဆီယံ၏ အစီအစဥ္မ်ားကို၊ အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ ခက္ခဲသည္။ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ကြာဟခ်က္ ေလ်ာ့နည္းရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္းေၾကာင့္ စြမ္းရည္ကြာဟမႈမ်ားကိုေလ်ာ့နည္းေစသည္။ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳး၍ စြမ္းရည္မဖြံ႔ၿဖိဳး၊ စြမ္းရည္မဖြံ႔ၿဖိဳး၍ ႏိုင္ငံမဖြံ႔ၿဖိဳး ျဖစ္ေနရျခင္းျဖစ္သည္။
၅။ ပီပီျပင္ျပင္ တိုင္းတာႏိုင္သည့္ ညႊန္ကိန္းမရွိျခင္း
လုပ္ငန္းစီမံကိန္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကိုအေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္၊ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိမရွိကို၊ တိတိက်က် တိုင္းတာႏိုင္ေသာညႊန္ကိန္းမရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိမရွိကို၊ တိတိက်က် ေျပာဆိုရန္ ခက္သည္။
၆။ စီမံကိန္းမ်ားထပ္ေနျခင္း
အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းႀကီးကို၊ အဝန္းအဝိုင္းႀကီးသံုးခုအေပၚ အေျခခံ၍ဧရာမစီမံကိန္းႀကီးမ်ားအေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္၊ အခ်ဳိ႕စီမံကိန္းမ်ားထပ္ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်ဳိ႕တဲ့ ရွားပါးေသာေငြေၾကးမ်ားကိုအလဟႆ ျဖစ္ေစသည္။ သို႔ျဖစ္၍၊ ပူးေပါင္းညွိႏိႈင္းမႈ၊ တေျပးညီျဖစ္ေစရန္၊ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားရွိရန္လိုအပ္သည္။ အာဆီယံအစည္းအေဝးမ်ား၊ မ်ားျပားျခင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးက၊ ႏွစ္ပတ္လည္ အစည္အေဝးေတြ က်င္းပျခင္းမ်ားကို ၾကည္လွ်င္၊ ပူးေပါင္းညွိႏိႈင္းမႈႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္ရွိမႈတို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ျပသေနသည္။
၇။ အမ်ားျပည္သူ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းပါးျခင္း
အာဆီယံအသင္းႀကီးအေၾကာင္းကို၊ အမ်ားျပည္သူတို႔ စိတ္ပါဝင္စားမႈႏွင့္ သိရွိမႈ နည္းေနေသးေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။ အမ်ားျပည္သူသိရွိႏိုင္ေရးအတြက္၊ အမ်ားျပည္သူတို႔ ပါဝင္ေရး၊ ရံပံုေငြ ပိုမိုသံုးစြဲေရးတို႔အတြက္ ဝိုင္းဝန္းအႀကံျပဳၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံမွလြဲ၍၊ တကၠသိုလ္မ်ား၊ သုေတသနအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔၊ ရန္ပံုေငြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ခြဲေဝေပးႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ အခ်ဳိ႕တာဝန္ရွိသူမ်ားဆိုလ်င္၊ အာဆီယံေဒသဆိုင္ရာအရာရွိအျဖစ္မဟုတ္ဘဲ၊ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ၊ အစိုးရမ်ား၏ အရာရွိမ်ားအျဖစ္၊ အာဆီယံအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္၊ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
၈။ အစိုးရဗဟိုျပဳမႈႀကီးမားျခင္း
အမ်ားျပည္သူတို႔က၊ အာဆီယံအေၾကာင္းစိတ္ဝင္စားမႈႏွင့္၊ သိရွိမႈတို႔ နည္းပါးျခင္းသည္၊ အာဆီယံအဝန္းအဝိုင္းတြင္၊ အစိုးရကအဓိကေနရာမွ ပါဝင္ေနျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။ အာဆီယံ၏ လံုၿခံဳေရးအဝန္းအဝိုင္းဟုဆိုရာတြင္ပင္၊ လူသားတို႔၏ လံုၿခံဳေရးကိစၥ ပါဝင္ျခင္းမရွိေပ။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးကိုသာရည္ရြယ္သည္။ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ လံုၿခံဳေရးကိစၥကိုေျဖရွင္းေပးႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။
၉။ ႏိုင္ငံအက်ဳိးကိုေဒသအက်ဳိးထက္၊ ဦးစားေပးၾကျခင္း
အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အစိုးရအရာရွိမ်ားက၊ မိမိႏိုင္ငံ၏ အက်ဳိးစီးပြားကို၊ အာဆီယံအသင္းႀကီး၏ အက်ဳိးစီးပြားထက္ ဦးစားေပးေလ့ ရွိၾကသည္။ ေဒသဆိုင္ရာအက်ဳိးစီးပြားတြင္၊ ႏိုင္ငံမ်ား၏ အက်ဳိးစီးပြားပါဝင္ျခင္းမရွိလ်င္၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။
အမွန္စင္စစ္၊ လက္ရွိ ႏိ္ုင္ငံတကာစနစ္ပင္လ်င္၊ နယ္နမိတ္၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ဆိုင္မႈ၊ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားတို႔ကိုအေျခခံေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ အာဆီယံအသင္းႀကီးသည္လည္း၊ ထိုသို႔ပင္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္ရာ၊ ႏိုင္ငံတကာအစည္းအေဝးမ်ား၊ အေႏွာင္အဖြဲ႔မ်ားကို၊ ေက်ာ္လြန္ႏိုင္မွသာ၊ ေအာင္ျမင္မႈ ရမည္ဟု၊ ဖိလစ္ပိုင္ သုေတသီကဆိုထားသည္။ အာဆီယံ ျပည္သူျပည္သားတို႔၏ ဝိုင္းဝန္းေထာက္ပံ့မႈ မရွိလ်င္၊ အာဆီယံအသင္းႀကီးေအာင္ျမင္မႈ ရမည္ မဟုတ္ေပ။
အာဆီယံကိုဥေရာပႏွင့္ အျခားေဒသမ်ားကစိတ္ဝင္စားၾကျခင္းမွာ၊ စားသံုးသူမ်ားျပားေသာေစ်းကြက္ႀကီး ျဖစ္ေနျခင္း၊ သဘာဝသယံဇာတေပါမ်ားေသာ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေနျခင္း၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံစရာေကာင္းျခင္း၊ လူဦးေရမ်ားျပားျခင္းတို႔ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အရွိအဟုန္ျမင့္မားလာျခင္းေၾကာင့္၊ အေရာင္မွိန္သြားေစႏိုင္သည္။ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယားသံုးႏိုင္ငံေပါင္း၏ အင္အားက၊ အာဆီယံဆယ္ႏိုင္ငံထက္ ပို၍ အင္အားႀကီးမားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (၂၀၂၀) အတြက္၊ အာဆီယံ၏ ေရွ႕ခရီးစဥ္ကိုစဥ္းစားရာတြင္၊ ထိုႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကိုပါ၊ ထည့္တြက္လာရသည္။
(Caroling G. Hernandez)
0 comments:
Post a Comment