ခ်စ္သူတိုင္းအတြက္ “ခ်စ္သူမ်ားေန႔” တကယ္ျဖစ္ရဲ႕လား

Rupa Aung

ခ်စ္သူမ်ားေန႔လို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ (Valentine’s Day) ကို ၾကည္ႏူးေပ်ာ္ရႊင္စြာဆင္ႏႊဲလိုသူေတြရွိတယ္။ မုန္းတီးေတြသူလည္း ရွိၾကသတဲ့။ ခါးခါးသီးသီးမဟုတ္ေတာင္ တိတ္တဆိတ္ေလး မုန္းတီးမိတဲ့သူေတြကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ခ်စ္သူရည္းစားမရွိၾကသူ (တစ္ေယာက္တည္းအထီးက်န္သူ)ေတြလို႔ ယူဆႏိုင္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ခ်စ္သူရည္းစားစံုတြဲေလးေတြေရာ၊ တစ္ကိုယ္တည္းအထီးက်န္ဆန္ဆန္ေနတတ္သူေတြပါ သိပ္ၿပီးေတာ့ အျမင္မၾကည္ႏိုင္ျဖစ္မႈေတြ ပိုပိုတိုးလို႔ လာေနပါသတဲ့။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ေျပာလာၾကတာက တစ္ကိုယ္တည္းအေဖာ္စံုတြဲမရွိသူေလးေတြအတြက္ေတာ့ အဲဒီေန႔မွာ ကိုယ့္ရဲ႕ခ်စ္သူရည္းစားေလးဆီက ခ်စ္ေမတၱာႏႈတ္ခြန္းဆက္စကား၊ ဖုန္းေခၚသံေလး၊ ခ်စ္စရာ Valentine ကတ္ေလး၊ လွလွပပထုပ္ပိုးထားတဲ့ ခ်ဳိျမျမ အသည္းပံုေခ်ာကလက္ေလးေတြနဲဲ႔ ေမႊးပ်ံ႕လွပတဲ့ ရဲရဲနီ ႏွင္းဆီပန္းစည္းေလးေတြ၊  အလွပဆံုးလက္ဝတ္ရတနာ လက္ေဆာင္ပစၥည္းေလးေတြ ေမွ်ာ္မွန္းလို႔မရႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့ တဲ့။ အဲဒီေန႔မွာ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြရဲ႕ ခ်စ္စႏိုး စေနာက္ ရယ္ကာေမာကာ ေလွာင္ေျပာင္ၾကတာကိုလည္း ရင္ဆိုင္ရမယ္ဆိုေတာ့ အထီးက်န္သူေလးေတြက မုန္းမိၾကတယ္။ ခ်စ္သူရည္းစား ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ရွိထားၾကသူေလးေတြမွာလည္း ၾကည့္ပါဦး။ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔မေရာက္ခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီး ကိုယ့္ခ်စ္သူေလးကို ေပးရမယ့္လက္ေဆာင္ပစၥည္း၊ သူအႀကိဳက္ေတြ႕ႏိုင္မယ့္ ပစၥည္းေလးေတြ ရွာေဖြဝယ္ယူထားရတယ္။ အဖိုးတန္လွလွပပလက္ေဆာင္ပစၥည္းေလး လက္ေဆာင္မေပးႏုိင္ခဲ့ရင္ ခ်စ္သူေလးက မ်က္ႏွာညိဳႏိုင္တယ္။ တျခားမိတ္ေဆြေတြၾကားထဲမွာ သူ မ်က္ႏွာငယ္ႏိုင္ပါသတဲ့။ မိတ္ေဆြေတြအၾကားမွာ ဝါၾကြားလိုစိတ္ေလးေတြ ကိုယ္စီရွိေနၾကတားကိုး။ လက္ေဆာင္ပစၥည္းေပးရုံနဲ႔ မလံုေလာက္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ အဲဒီေန႔ကို ကိုယ့္ခ်စ္သူေလးအတြက္ အခ်ိန္မ်ားမ်ားေပးထားႏိုင္ဖို႔ အလုပ္ကိစၥေတြကိုလည္း ႀကိဳတင္ရွင္းလင္းထားရတယ္။ ေငြေၾကးနဲ႔ အခ်ိန္ကိုပါ ျပင္ဆင္ထားၾကရတာေလ။ အဲဒီေန႔အတြက္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ခ်စ္သူေလးက အပိုင္လိုခ်င္ၾကျပန္တယ္။ ကိုယ္က အလုပ္ေတြမ်ားေနခဲ့တဲ့အခါ မိန္ကေလးျဖစ္ျဖစ္၊ ေယာက်္ားေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ သူက ကိုယ့္ကို အရင္ကေလာက္ မခ်စ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဂရုမစိုက္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူးဆိုၿပီး ဝမ္းနည္းအားငယ္စိတ္ေလးေတြကေန စိတ္အခန္႔မသင့္ ကေတာက္ကဆျဖစ္မႈေလးေတြျဖစ္လာၾကရတယ္။ ဒီလို ခ်စ္သူမ်ားေန႔ေလးတစ္ရက္ကိုေတာင္ ကိုယ့္ခ်စ္သူေလးရဲ႕ အခ်ိန္ေတြကို ကိုယ္မပိုင္ဆိုင္လိုက္ႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္အတြက္ သူ အဆင္သင့္ျဖစ္မေနခဲ့ဘူး။ သူ႔အနားမွာ ကိုယ္ရွိခြင့္မရလိုက္ဘူး။ တစ္ဘဝလံုးစာအတြက္ဆို ကိုယ္ မေတြးရဲဘူး။ အဲဒီလိုေပါ့။ ညစ္ညဴးတဲ့အေတြးဆိုးေလးေတြ ကိုယ္စီ ဝင္လာတတ္ၾကျပန္တယ္။

ခ်စ္သူမ်ားေန႔အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေပါ့ သုေတသနလုပ္ခ်င္တဲ့သူတစ္ဦးက twitter မွာ “ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ကို ခ်စ္သလား၊ မုန္းသလား။ မိတ္ေဆြတို႔ေျဖၾကည့္ၾကပါဦး” လို႔ ေရးတင္လိုက္သတဲ့။ သူကေတာ့ က်ား/မ အပိုင္းအျခားနဲ႔ စိတ္ဝင္စားမႈႏႈန္းေတြ တြက္ခ်က္ခ်င္လို႔ပါ။ သူ႔ရဲ႕ အေမးကို တုံ႔ျပန္ၾကတဲ့အခါ အမ်ဳိးသားေတြက ဝမ္းနည္းေၾကာင္း၊ မႏွစ္သက္ေၾကာင္းေျပာၾကတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြကေတာ့ ေကာင္းခ်ီးၾသဘာေပးၾကတယ္ တဲ့။ ဒါေပမဲ့ အေျဖေတြအားလံုးကို စာရင္းအင္းနဲ႔ အေသအခ်ာတြက္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ ထြက္လာတဲ့အေျဖမွာေတာ့ အမ်ဳိးသားအမ်ားစုက ခပ္ဆိတ္ဆိတ္ေနၾကသတဲ့။ အမ်ဳိးသမီးေတြကလည္း အမ်ားစုကေတာ့ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးျခင္းမျပဳၾကဘူးဆိုတာ သိလိုက္ရေတာ့တယ္။ ဝင္ၿပီးေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေလးေတြရဲ႕ အေျပာက “ကၽြန္မေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေမွ်ာ္လင့္မိပါဘူးရွင္”၊ “ကၽြန္မ အဲဒီေန႔ကို သိပ္မုန္းတယ္” လို႔ေတာင္ဆိုၾကတယ္။ Valentine’s Day ရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားထည္ဝါမႈကို မႏွစ္ၿမိဳ႕သူ အမ်ဳိးသမီးေလးေတြက ေျပာၾကတယ္တဲ့။ အတိအက်ဆိုရရင္ “ကၽြန္မေတာ့ အေရာင္ေတြကို သိပ္မုန္းတာပဲ” “ကၽြန္မျဖင့္ ေစ်းေပါေပါ ေခ်ာကလက္ေတြ မုန္းလိုက္တာရွင္” “ကၽြန္မေလ အဲဒီေန႔ရဲ႕ ဖိစီးမႈႀကီး စံုတြဲေလးေတြ၊ အထီးက်န္သူေလးေတြအေပၚ ေလးလံလြန္းတာကို မုန္းတာေပါ့။ ျမွားနတ္ေမာင္ေတြက အမိုက္အမဲေလးေတြပါ”  “ရိုးရိုးသားသားေျဖရရင္ျဖင့္ ကၽြန္မမွာ တစ္ေယာက္မွ မရွိလို႔ မုန္းမိတာပါ”  “အဲဒီေန႔လား။ စီးပြားေရးသမားေတြအတြက္ အနီ နဲ႔ ပန္းေရာင္ ေထြလီကာလီပစၥည္းေတြ စီးပြားျဖစ္ေရာင္းခ်ဖို႔ အားထုတ္ၾကတဲ့ေန႔ေပါ့ရွင္” စသျဖင့္ ကန္႔ကြက္တဲ့ေလသံေလးေတြနဲ႔ ေျပာၾကဆိုၾကတယ္။ ယူႏိုက္တက္စတိတ္မွာဆို တခ်ဳိ႕လူငယ္အမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသားေလးေတြက ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ လႊမ္းမိုးမႈေတြ ဖယ္ရွားႏိုင္မယ့္ ကန္႔ကြက္လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ျပင္ဆင္လာၾကတဲ့အထိပါပဲ။ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ မတိုင္ခင္ကတည္းက ပန္းအလွျပဳျပင္ေရာင္းခ်တဲ့ ဆိုင္အေရွ႕၊ ပထမတန္းစား Godiva ေခ်ာကလက္စက္ရုံ၊ ခ်စ္စရာ teddy bear ဝက္ဝံရုပ္ နဲ႔ တျခားအရုပ္ေလးေတြ လက္လီေရာင္းခ်တဲ့ Build-A-Bear ကုမၸဏီဆိုင္ခန္းေတြရဲ႕မ်က္ႏွာစာေရွ႕မွာ ကန္႔ကြက္မႈေတြျပဳလုပ္ၾကဖို႔ေတြေတာင္ စီစဥ္ေနၾကပါၿပီ။ ကန္႔ကြက္လိုသူေတြက ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ကို ေဖေဖၚဝါရီ ၁၄ ရက္ကေန ေဖေဖၚဝါရီ ၂၉ ရက္ထိ ေရာက္သြားေအာင္ ရက္ကို ေနာက္ဆုတ္ တြန္းထုတ္ျပစ္လိုၾကတယ္တဲ့။ အဲဒါမွပဲ ၄ ႏွစ္တႀကိမ္မွ ခ်စ္သူမ်ားေန႔ က်င္းပႏိုင္မယ္။ ဒါမွပဲ ခ်စ္သူေလးေတြ စိတ္ဖိစီးမႈ သက္သာႏိုင္မယ္လို႔ေတာင္ ဆိုေနၾကတာပါ။

ခ်စ္သူေလးေတြကို စိတ္ဖိစီးမႈေပးတယ္လို႔ ဆိုလာၾကတဲ့ Valentine’s Day ခ်စ္သူမ်ားေန႔ ဘယ္လိုမ်ားျဖစ္ေပၚလာပါသလဲ တဲ့။ မေရရာမရွင္းလင္းတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းေလးေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးေတာ့ရွိေနပါတယ္။ ပေဟဠိဆန္ဆန္ အေၾကာင္းရင္းေတြက ျပည့္ႏွက္ေနတာပါပဲ။ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔အခမ္းအနားေတြ စတင္းက်င္းပျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဇစ္ျမစ္မွာ ရိုးရာသမိုင္းေၾကာင္းေတြ ယံုတမ္းပံုျပင္ေတြ ေရာေႏွာေနတာပါ။


ေရွးက်လွတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္း
ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ရက္ဟာ ေရာမေခတ္မတိုင္မီ အလြန္ေရွးက်တဲ့ေခတ္ နတ္၊ ဘုရားေတြကိုးကြယ္ၾကတဲ့ေခတ္မွာ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ လူပါေကးလီယား(Lupercalia) ခ်စ္ေမတၱာပြဲေတာ္မွာ အေျခခံလာပါတယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ လူပါေကးလီယား စားပြဲေသာက္ပြဲဟာ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၃ ကေန ၁၅ရက္ေန႔အထိ မေကာင္းဆိုးဝါး ဝိညာဥ္ေတြကို တားဆီးေရွာင္လႊဲႏိုင္ေအာင္၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္၊ ၿမိဳ႕ေတာ္အတြင္းေနထိုင္ၾကသူေတြ က်န္းမာေအာင္၊ သားသမီးထြန္းကားပြားမ်ားေအာင္ ဆုေတာင္းပြဲျပဳလုပ္ၾကတာမ်ဳိးပါ။ ၃ ရာစုအတြင္းမွာ သိုးထိန္းေတြရဲ႕ နတ္ဘုရား လူပါကပ္စ္(Lupercus) အတြက္ ပူေဇာ္ခ်ီးေျမွာက္ၾကတယ္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အဲဒီရက္မွာ သိုးထိန္းေတြဟာ စုရုံးၾကၿပီး လူပါကပ္စ္ကို ခ်ီးမြမ္းတယ္။ ေရာမတစ္ဝွမ္းလွည့္လည္ၿပီး သားေကာင္ရွာတတ္ၾကတဲ့ ဝံပုေလြေတြရန္က သူတို႔ရဲ႕ သိုးအုပ္ေတြ ေဘးရန္ကင္းေစဖို႔လည္း ဆုေတာင္းၾကတယ္။ သားသမီးထြန္းကားမႈကိုအားေပးတဲ့ နတ္သမီး ဂ်ဴႏို(Juno)ကို ခ်ီးေျမွာက္ဂုဏ္ျပဳၾကတဲ့ ရိုးရာဓေလ့လည္း တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါဝင္တယ္ လုိ႔ ဆိုၾကတယ္။ ခ်စ္ေမတၱာမြတ္သိပ္ေတာင့္တစိတ္ရွိလာၾကတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေလးေတြဟာ ကံစမ္းပြဲျပဳလုပ္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ မိန္းမပ်ဴိေလးေတြရဲ႕ အမည္ကို ေသတၱာေလးထဲမွာစကၠဴလိပ္နဲ႔ ထည့္ထားၿပီး အမ်ဳိးသားေလးေတြက ကံစမ္းၿပီး  အမည္စာရြက္လိပ္ေလးေတြကို ေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္။  အဲဒီတစ္ႏွစ္လံုး ၾကည္ႏူးေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းတဲ့ခ်စ္ဇာတ္လမ္းစတင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကၿပီး ခ်စ္သူစံုတြဲကိုယ္စီ လိုက္ဖက္ရာရွာေဖြၾကတယ္ တဲ့။

ေက်းငွက္ ပ်ားေကာင္ေလးေတြရဲ႕ ဗယ္လင္တိုင္း
ေနာက္ထပ္ ထင္ရွားတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ရဲ႕ ဒ႑ာရီကေတာ့ အလယ္ေခတ္ ရိုးရာေက်းလက္ပံုျပင္ေတြေလးကေန အေျခခံတာပါ။ အဲဒီ ေက်းလက္ပံုျပင္ေလးေတြမွာ ေျပာတာကေတာ့ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၄ ရက္မွာ ငွက္ေလးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္ကို ေရြးခ်ယ္ၾကသတဲ့။ အဲဒါေၾကာင့္ ခ်စ္သူရည္းစားစံုတြဲေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးမႈကို ေဖာ္ျပတဲ့ေန႔ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္လာၾကတာပါ။ ၁၄ ရာစုက အဂၤလိပ္ကဗ်ာဆရာႀကီး ေခ်ာ့ဆာ(Chaucer) ေရးခဲ့တဲ့ The Parliament of Fowles ကဗ်ာဟာ ပထမဆံုး St. Valentine’s Day ကဗ်ာလို႔ ဆိုၾကတယ္။

ဒါဆို St. Valentine ကေရာ ဘယ္သူမ်ားလဲ
အခုထက္တိ ဘယ္သူက St. Valentine အစစ္လည္းဆိုတာ တိတိက်က်မသိႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္မႈေခတ္ဦးကာလေတြမွာ ဗယ္လင္တိုင္းလို႔ အမည္ရွိတဲ့ ခရစ္ယာန္သူေတာ္စင္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲရွိၾကတယ္။ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္းမွတ္တမ္းေတြမွာ Valentine ဒါမွမဟုတ္ Valentinus လို႔ အမည္ရွိတဲ့သူေတာ္စင္အနည္းဆံုး သံုးဦးရွိသတဲ့။ ဗယ္လင္တိုင္းသူေတာ္စင္ေတြထဲမွာ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးေျမွာက္ခံရတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္းႏွစ္ဦးက Valentine of Rome နဲ႔ Valentine of Terni တို႔ပါ။ ေရာမ ဗယ္လင္တိုင္းဟာ ၃ ရာစုေလာက္က ေရာမက ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးပါ။ ဆရာဝန္တစ္ဦးျဖစ္တယ္လို႔လည္းဆိုၾကျပန္တယ္။  အဲဒီေခတ္က ေရာမဧကရာဇ္ ကေလာဒီးယပ္စ္ II ဟာ အမ်ဳိးသားေတြကို အိမ္ရာထူေထာင္ခြင့္မေပးပါဘူး။ အိမ္ေထာင္မရွိတဲ့အမ်ဳိးသားေတြဟာ ဇနီးမယား၊ မိသားစုရွိမေနေတာ့ စစ္သားဘဝမွာ အေႏွာင္အဖြဲ႔ကင္းကင္း စိတ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္နဲ႔ တာဝန္ထမ္းႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆတာေၾကာင့္ လက္ထပ္ခြင့္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားတာပါ။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဗယ္လင္တိုင္းဟာ တရားမွ်တမႈမရွိတဲ့အမိန္အာဏာေၾကာင့္ ကေလာဒီးယပ္စ္ကို အာခံဖီဆန္ေတာ့တယ္။ လူငယ္ေလးေတြကို လက္ထပ္ျဖစ္ေစဖို႔ တိတ္တဆိတ္အကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။ ဗယ္လင္တိုင္းရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ကေလာဒီးယပ္စ္ သိရွိသြားခဲ့ေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဗယ္လင္တိုင္းကို ေသဒဏ္အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္သတဲ့။

တျခားဒ႑ာရီေတြမွာေတာ့ ေရာမအက်ဥ္းသား ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြကို လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ကူညီခဲ့တာေၾကာင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဗယ္လင္တိုင္းအသတ္ခံရတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ခရစ္ယာန္အက်ဥ္းသားေတြဟာ မၾကာခဏ ရိုက္ႏွက္ခံရတယ္။ ရက္ရက္စက္စက္ ညွဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံၾကရတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဒ႑ာရီတစ္ခုအရေတာ့ အက်ဥ္းသားျဖစ္ေနတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္းဟာ ေထာင္မွဴးရဲ႕ မ်က္မျမင္သမီးေလးနဲ႔ ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္သြားခဲ့တယ္။ ဗယ္လင္တိုင္းရဲ႕ ခ်စ္ေမတၱာစြမ္းအားေၾကာင့္ မိန္းကေလးက မ်က္စိအလင္းျပန္ရခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆိုၾကတယ္။ ဗယ္လင္တိုင္းဟာ ပထမဆံုးဗယ္လင္တိုင္းႏႈတ္ဆက္စာတစ္ေစာင္ သူ႔ကိုယ္တိုင္အတြက္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ “From your Valentine” လက္မွတ္ထိုး ေရးသားခဲ့တဲ့ စာေလးတစ္ေစာင္ေၾကာင့္ ေထာင္မွဴးသမီးကို ေရးသားေပးပို႔တဲ့စာအျဖစ္ စြဲခ်က္တင္ခံရၿပီး ေခါင္းျဖတ္ကြပ္မ်က္ခံလိုက္ရပါတယ္ တဲ့။ ဒီေန႔အထိ အဲဒီ “From your Valentine” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းးကို ဗယ္လင္တိုင္းကတ္ေလးေတြမွာ ေဖာ္ျပသံုးစြဲေနဆဲပါပဲ။ အမ်ဳိးမ်ုိးအဖံုဖံု ဗယ္လင္တိုင္းဒ႑ာရီေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က အမွန္တရားကေတာ့ ေရေရရာရာသိႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒ႑ာရီတိုင္းမွာေတာ့ ဗယ္လင္တိုင္းဟာ စာနာသနားစရာေကာင္းၿပီး ရဲစြမ္းသတၱိရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ခ်စ္ေမတၱာကိုအေျခခံတဲ့ သရုပ္သ႑န္အျဖစ္ ရပ္တည္ေနခဲ့တာပါ။

ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ထဲက မွတ္စုတိုေလးေတြ

အဂၤလန္မွာ ရက္ထပ္တဲ့ႏွစ္မွာဆို ဗယ္လင္တိုင္းေန႔မွာ မိန္းကေလးေတြက ကိုယ္ခ်စ္ႏွစ္သက္တဲ့သူကို ခ်စ္ခြင့္ပန္ခြင့္ရွိၾကတယ္။ ယူေကမွာ Valentine’s Card ေလးေတြ ေပးပို႔ၾကတာေတြ ေခတ္စားလာခဲ့တာက ၁၇ ရာစုမွာပါ။ ယူေကမွာပဲ ႏွစ္စဥ္ Valentine’s Day မွာ ပန္း ဝယ္ယူဖို႔ ေပါင္ ၂၂ သန္း သံုးစြဲၾကတယ္။

အီတလီေျမာက္ပိုင္း ဗရိုနာၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ရွိတ္စပီးယားရဲ႕ ဇာတ္ေကာင္ ရိုမီယို နဲ႔ ဂ်ဴးလီယက္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေတာ့ “ဂ်ဴးလီယက္ သို႔” အမည္တပ္ၿပီး ဗယ္လင္တိုင္းကတ္ေလးေတြ ေပးပို႔ၾကပါတယ္။

ပံုစံခြက္ထဲက ဗယ္လင္တိုင္းေန႔တစ္ေန႔အျဖစ္ပဲ ရုိးရိုးစင္းစင္း မေက်ာ္ျဖတ္ခ်င္သူေတြကေတာ့ အလယ္ေခတ္သမိုင္းျပတိုက္ျဖစ္တဲ့ လန္ဒန္က the London Dungeon ဆိုတဲ့ သရဲအိမ္ကို သြားလည္ၾကတာေပါ့။ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔မွာဆိုရင္ လူသားအသည္းႏွလံုးပံု ကိတ္ေတြဖုတ္ေနတာၾကည့္ႏိုင္တယ္။ ျမည္းႏိုင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေသြးသံရဲရဲပံုစံ မုန္႔အခ်ဳိ႕ေတြကို စံုတြဲေလးေတြ အေပ်ာ္သေဘာနဲ႔ သြားေရာက္ျမည္းစမ္းႏိုင္ၾကသတဲ့။

ဂ်ပန္မွာေတာ့ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ ဓေလ့ထံုးစံက အမ်ဳိးသမီးေတြက အမ်ဳိးသားေတြအတြက္ ေခ်ာကလက္ လက္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြကို “တာဝန္သိတဲ့ေခ်ာကလက္ေလးေတြ”လက္ေဆာင္ေပးၾကတာဟာ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ေလာက္က စတင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ကိုယ္တိုင္လုပ္ထားတဲ့ ေခ်ာကလက္ကို လက္ခံရတာကို ပိုၿပီး ႏွစ္သက္ၾကတယ္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းအတြက္ ရည္စူးတဲ့သေဘာသက္ေရာက္လို႔ပါ။ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔အၿပီး ေနာက္တစ္လအၾကာ မတ္လ ၁၄ White Day မွာ ေတာ့ ေခ်ာကလက္လက္ခံရရွိထားတဲ့ အမ်ဳိးသားက အဲဒီအမ်ဳိးသမီးကို ျပန္ၿပီးလက္ေဆာင္ေပးရပါတယ္။ အဲဒီ ဓေလ့ထံုးစံကို ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ထိုင္ဝမ္ နဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔မွာလည္း ေတြ႕ႏိုင္ၾကတယ္။ အဲဒီရက္ေတြမွာဆိုရင္ ဂ်ပန္က ေခ်ာကလက္လုပ္ငန္းေတြဟာ ေဒၚလာ သန္း ၆၆၀ ခန္႔ ေရာင္းခ်ရတယ္လို႔ ဆိုတယ္။

အေမရိကန္ ျပဇာတ္ေရးဆရာမ အိဗ္အန္စလား(Eve Ensler) ေရးသားခဲ့တဲ့ ျပဇာတ္လမ္းတြဲ The Vagina Monologues ကို ကမၻာတစ္ဝွမ္းမွာ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၄ ရက္မွာ ကဇာတ္ရုံေတြမွာ ကျပၾကတယ္။ The Vagina Monologues ဇတ္လမ္းတြဲမွာ အမ်ဳိးသမီး၊ ကေလးသူငယ္၊ ခ်စ္ေမတၱာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ အဲဒီအေၾကာင္းေတြကို ေရးသားထားတာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈအဆံုးသတ္ေစေရး လႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္တဲ့ေန႔(V-Day)ကို ေဖေဖၚဝါရီ ၁၄ ရက္မွာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကေန စတင္ျပဳလုပ္လာၾကပါတယ္။ V-Day လႈပ္ရွားမႈေတြကို ကန္ညာကေန မြန္ဂိုလီယာ၊ ၿပီးေတာ့ ေတာင္ကိုးရီးယားအထိ လွည့္လည္ကျပၾကတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈအဆံုးသတ္ေရး workshop၊ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္၊ ဇာတ္လမ္းတိုေလးေတြ ျပသၾကတာပါ။ ရံပံုေငြရွာေဖြၿပီး အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ လႈဒါန္းႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကတယ္။

ဒိန္းမတ္မွာ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေလးေတြဟာ ႏုႏုရြရြ ကဗ်ာတိုေလးေတြ၊ အခ်စ္မွတ္စုတိုေလးေတြကို ေရးသားၿပီး ကိုယ္ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူဆီကို ေပးပို႔တဲ့ကစားနည္း(Gaekkebrev)ကစားၾကတယ္။ ကဗ်ာတို၊ မွတ္စုတိုေလးေတြရဲ႕ လက္မွတ္ေနရာမွာေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕အမည္မွန္ကိုမေရးပဲ အစက္ေလးေတြသာခ်ထားၿပီး နာမည္ကို ဝွက္ထားၾကတာပါ။ အဲဒီလိုကတ္ေလးေတြ ရရွိတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေလးေတြက ေပးပို႔သူဘယ္သူျဖစ္ႏိုင္မလဲ ခန္႔မွန္းၿပီး မွန္ခဲ့ရင္ေတာ့ အဲဒီ မိန္းကေလး၊ ဒါမွမဟုတ္ ေယာက်္ားေလးဟာ အီစတာတနဂၤေႏြမွာ Easter Egg လက္ေဆာင္ရႏိုင္ပါသတဲ့။

လူေတြသိပ္မသိၾကတဲ့ စိန္႔ဗယ္လင္တိုင္းကို ျမွဳပ္ႏွံထားခဲ့တဲ့ေနရာက အိုင္ယာလန္ႏိုင္ငံ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒပ္ဘလင္ Whitefriar လမ္းမေပၚက Carmelite ဘုရားေက်ာင္းမွာပါတဲ့။ ၁၈၃၅ခုႏွစ္က Pope Gregory XVI ဟာ အဲဒီ ဘုရားေက်ာင္းမွာ စိန္႔ဗယ္လင္တိုင္းကိုျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ခ်စ္ေမတၱာရဲ႕ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ျခင္း၊ တရားဓမၼရဲ႕ ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေျမ႕ျခင္းေတြကို ခံစားနာယူလိုသူေတြကေတာ့ ဒပ္ဘလင္ၿမိဳ႕ေတာ္က ၁၉ရာစုႏွစ္ကတည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ဘုရားေက်ာင္းေလးဆီ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔မွာ အေရာက္သြားေလ့ရွိၾကတယ္။


တစ္ကမၻာလံုးက ခ်စ္ၾကသူေလးေတြက ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ “ခ်စ္သူမ်ားေန႕” မွာ ကိုယ္ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူေလးေတြကို ကိုယ့္ရဲ႕ ခံစားခ်က္၊ ကိုယ့္ရဲ႕ အခ်စ္ေမတၱာကို ဖြင့္ဟေျပာျပဖို႔ နည္းလမ္းမ်ုိးစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ စစ္မွန္တဲ့ ခ်စ္ေမတၱာကို ေဖာ္ျပၾကတဲ့အခါ ဗယ္လင္တိုင္းတစ္ရက္တည္းမဟုတ္ဘဲ ေန႔တိုင္းမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ေမတၱာကိုျပသႏိုင္ရင္ ပိုၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းေနမွာပါ။ ပထမတန္းစားေခ်ာကလက္၊ အဖိုးတန္ပစၥည္းလက္ေဆာင္ေတြဆီမွာပဲ ကိုယ့္ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေလးေတြ ေဝ့ဝဲမေနသင့္ပါဘူး။ ခ်စ္သူတိုင္းအတြက္ စိတ္ဖိစီးမႈမေပးတဲ့ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ေလးတစ္ေန႔ျဖစ္ဖို႔က ႏွင္းဆီပန္းတစ္ပြင့္နဲ႔လည္း အတူတူ ႀကိဳဆိုႏိုင္ၾကပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္တူကိုယ္တူသူငယ္ခ်င္း၊ ခ်စ္ခင္ရတဲ့သူေလးေတြနဲ႔ V-Day လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးျပဳလုပ္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေလးေတြအတြက္ အလွဴအတန္းျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကေသးတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္မယ့္ ဗယ္လင္တိုင္းေန႔ဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ “ခ်စ္သူမ်ားေန႕” တကယ္ျဖစ္ရဲ႕လား ကိုယ္တို႔အေပၚမွာပဲ မူတည္ေနတာပဲေပါ့။       ။

ၿဖိဳးၿဖိဳး
(Family Magazine, February, 2013)
***************************
Difference between Valentine's Day and V-Day
Note:

Valentine's Day, also known as Saint Valentine's Day or the Feast of Saint Valentine, is a celebration observed on February 14 each year. It is celebrated in many countries around the world, although it is not a public holiday in most of them.

V-Day(movement) February 14, is a global activist movement to end violence against women and girls inspired by Eve Ensler's play.
V-Day's vision is "a world where women live safely and freely."