စိတ္ဖိစီးမႈ နည္းေသာ သူတို႔၏ အမူအက်င့္ (၁၀) ခု

 Maukkha Education Magazine's photo.

စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ကင္းေ၀းဖို႕ဆုိတာဟာ သင့္ရဲ႕ အလုပ္အကိုင္၊ လူမႈေရး၊ ေငြေၾကးကိစၥေတြလုိပဲ ႀကီးမားတဲ့ ဘ၀စိန္ေခၚမွဳတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါတင္မကပါဘူး၊ သင္ေန႕စဥ္ အပတ္စဥ္ ျပဳလုပ္တဲ့ ကိစၥတုိင္းအေပၚ မွာလည္း သက္ေရာက္မွဳေတြ ရွိေနပါတယ္။ သင္ ေမ့ေနတဲ့၊ ဒါမွမဟုတ္ လ်စ္လ်ဴရႈထားတဲ့ အမူအ က်င့္ေသးေသးေလးေတြက ႀကီးမားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။


ဒါေတြကေတာ့ ဘ၀မွာ စိတ္ဖိစီးမွဳ နည္းတဲ့သူေတြရဲ႕ အမူအက်င့္ ေသးေသးေလး (၁၀)ခုပါပဲ။

၁။ အားလုံးကို ခ်ေရးပါ

သင့္ရဲ႕စိတ္ကို အခ်က္အလက္ေတြမွတ္သားဖို႕ထက္ ပိုၿပီးေကာင္းတဲ့ အရာေတြအတြက္ အသုံးခ်ပါ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခါတစ္ေလမွာ စိတ္ဟာ အေပါက္ပါတဲ့ ေရပုံးတစ္ပုံးနဲ႕ တူတတ္တယ္။ ဒီေတာ့ သင့္ရဲ႕ အႀကံဥာဏ္ေကာင္းေတြ၊ စိတ္ကူးေတြ၊ အေတြးေတြအားလုံးကို တစ္ေနရာရာ ေပ်ာက္မသြားခင္ ခ်ေရးပါ၊ ၿပီးေတာ့ သင္ လုပ္ရမယ့္အရာေတြကို ” လုပ္စရာ စာရင္း” (To-Do List) ထဲမွာ မွတ္ထားပါ။


၂။ တစ္ႀကိမ္မွာ တစ္ခု

တစ္ႀကိမ္္မွာ အလုပ္တစ္ခုကိုပဲ လုပ္မယ္ဆုိရင္ သင္ဟာ ပိုၿပီးေကာင္းတဲ့ ရလဒ္ေတြကို ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စိတ္ဖိစီးမွဳေတြလည္း ပို နည္းပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမွာ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္မယ့္အစား သင့္ရဲ႕တစ္ေန႕တာကို အေရးအႀကီးဆုံး အလုပ္ေတြကို အရင္ဆုံးျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ စတင္လုိက္ပါ။

၃။ မခန္႕မွန္းပါနဲ႕၊ ေမးပါ

စိတ္ေတြကို ဖတ္ျခင္းဟာ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီအစား ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ပါ၊ ဆက္သြယ္ပါ။ ဒီဟာက သင့္ကို မလုိအပ္တဲ့ ျငင္းခုန္ရမွဳေတြ၊ နားလည္မွဳလြဲတာေတြ၊ အဆိုးျမင္တာေတြ၊ အခ်ိန္နဲ႕ စြမ္းအင္ကုန္ဆုံးမွဳေတြကို သက္သာေစပါတယ္။

၄။ အေရးမႀကီးတာေတြကို အေရးတႀကီး မလုပ္ပါနဲ႕

သင္ဟာ တစ္ခုခုကို အမ်ားႀကီးေတြးေတာ့မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ သင့္စိတ္ထဲမွာ ႀကီးႀကီးမားမားတစ္ခုခုကို စဥ္းစားေတာ့မယ္ဆုိရင္ သင့္ကိုယ္သင္ ေမးပါ ” ငါဟာ အေရးမႀကီးတာေတြကို အေရးတႀကီးလုပ္ေနသလား? ”

၅။ အိပ္ရာမ၀င္ခင္ သင့္ရဲ႕အိတ္ကို ျပင္ဆင္ထားပါ

ဒီေတာ့ မနက္ခင္းမွာ ပ်ာယာမခတ္ရေတာ့ဘူးေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ပစၥည္းတစ္ခုခု ေမ့က်န္ခဲ့တာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။

၆။ သင့္ရဲ႕ ေန႕ရက္ေတြနဲ႕ ရက္သတၱပတ္ေတြကို နယ္နိမိတ္ ကန္႕သတ္ထားပါ

အလုပ္အတြက္ စလုပ္ရမယ့္အခ်ိန္နဲ႕ ရပ္ရမယ့္အခ်ိန္ေတြကို သတ္မွတ္ပါ။ က်ေနာ္ဟာ ညေနခင္းမွာဆိုရင္ ၇ နာရီေနာက္ပိုင္းမွာ အလုပ္ေတြကို ရပ္လုိက္တယ္။

ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း နားခ်ိန္ေလးေတြ ထားပါ။ ညေနခင္းေတြနဲ႕ ရက္သတၱပတ္ ေနာက္ဆုံးရက္ေတြမွာ လန္းဆန္းေနေစဖို႕၊ စြမ္းအင္ေတြ ရွိေနေစဖို႕ တစ္ေန႕တာမွာ နားခ်ိန္ေလးေတြ သတ္မွတ္ထားပါ။ က်ေနာ္ဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ ၄၅ မိနစ္ေလာက္ အလုပ္လုပ္ၿပီးတုိင္း ၁၅ မိနစ္ နားပါတယ္။ အဲဒီ နားခ်ိန္မွာဆိုရင္ က်ေနာ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာေရွ႕ကေန ထလုိက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အျပင္မွာ ေလေကာင္းေလသန္႕ရွဴတယ္၊ တစ္ခုခုစားတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း Simpsons ဇာတ္လမ္းတြဲ အခန္းတစ္ခန္းကို တစ္၀က္ၾကည့္တယ္။

အလုပ္နားရက္ေတြမွာ အလုပ္မလုပ္ပါနဲ႕။ စေန၊ တနဂၤေႏြေန႕ေတြမွာဆိုရင္ က်ေနာ္ဟာ အလုပ္ေတြကေန ေ၀းေ၀းေနပါတယ္။ စေန၊ တနဂၤေႏြ ႏွစ္ရက္ထဲက တစ္ရက္ကို မီဒီယာနဲ႕ အင္တာနက္ကေနလည္း ေ၀းေ၀းေနပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ အဲဒီေန႕ေတြမွာဆိုရင္ ေမးလ္ေတြ မစစ္ဘူး။ အဲဒီအစား က်ေနာ့္ရဲ႕ ခ်စ္သူနဲ႕ အခ်ိန္ကုန္လြန္ေစတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ့္ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြ၊ မိသားစု၊ စာအုပ္ေကာင္းတစ္အုပ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ရုပ္ရွင္တစ္ကားျဖစ္ျဖစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း က်ေနာ့္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစမယ့္အရာတစ္ခုခုကို လုပ္တယ္။

၇။ အရာရာတုိင္းကို ေနရာတက် ထားပါ

အရာအားလုံးဟာ သူ႕ေနရာနဲ႕သူ ရွိေနမယ္ဆုိရင္ သင့္ရဲ႕အိမ္ကို ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း အစီအစဥ္တက်ျဖစ္ေအာင္၊ မရွုပ္ပြေနေအာင္ ထိန္းသိမ္းရာမွာ အမ်ားႀကီး လြယ္ကူေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အျပင္ထြက္ခါနီး ေသာ့ေတြ၊ ပိုက္ဆံအိတ္နဲ႕ ဖုန္း ရွာမေတြ႕တာမ်ိိဳးေတြလည္း မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။

၈။ ဆယ္မိနစ္ ေစာပါေစ

ဒီရိုးရွင္းတဲ့နည္းေလးဟာလည္း စိတ္ဖိစီးမွဳေတြကို အေတာ္လည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီနည္းလမ္းေလးက ခရီးသြားရာမွာလည္း သင့္ကို သက္ေသာင့္သက္သာျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္ပါတယ္။

၉။ အလုပ္စားပြဲကို ရိုးရွင္းေအာင္ ထားပါ

သင္အလုပ္လုပ္တဲ့ ေနရာကို ရိုးရွင္းေအာင္ ထားျခင္းျဖင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစတာေတြ၊ ရွဳပ္ပြေနတာမ်ိဳးေတြကို နည္းႏုိင္သမွ် နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သင့္ရဲ႕ စိတ္ဟာလည္း အေရးအႀကီးဆုံးအလုပ္အေပၚမွာ ပိုၿပီး အာရုံစိုက္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ သင္အလုပ္လုပ္မယ့္ေနရာကို အဲဒီလုိမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိဖန္တီးမလဲဆုိတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။

အႀကံဥာဏ္တစ္ခုကေတာ့ အလုပ္စားပြဲမွာ အလုပ္အတြက္ အလိုအပ္ဆုံးအရာမ်ားကိုသာ ထားဖို႔ပါပဲ။ နံရံေတြေပၚမွာေတာ့ သင့္ရဲ႕အေရးအႀကီးဆုံးလုပ္စရာေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ သင့္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ေရးၿပီး ကပ္ထားႏုိင္ပါတယ္။ သင္အႀကိဳက္ဆုံး စကားတစ္ခြန္းခြန္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒါမွမဟုတ္သင့္ကို စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြေပးႏုိင္တဲ့ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံျဖစ္ျဖစ္ ကပ္ထားႏုိင္ပါတယ္။

၁၀။ အသက္ရွဴ႐ုံေလးပါ

စိတ္ဖိစီးမွဳေတြ မ်ားတဲ့အခါ၊ ျပႆနာတစ္ခုခုနဲ႕ ႀကံဳတဲ့အခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ သင့္ရဲ႕စိတ္ဟာ အတိတ္ သို႕မဟုတ္ အနာဂတ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့အခါ၊ သင့္ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ၾကြက္သားေတြကို အသုံးျပဳၿပီး အသက္ရွဳပါ။ ၿပီးေတာ့ သင့္ႏွာေခါင္းထဲကို ေလ၀င္လာတာ၊ ေလ ျပန္ထြက္သြားတာေတြကို အာရုံစူးစုိက္ပါ။ ဒီနည္းလမ္းက သင့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကို တည္ၿငိမ္လာေစပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ သင့္ရဲ႕ စိတ္ကိုလည္း ပစၥဳပၸန္ဆီ ျပန္ေခၚေပးပါလိမ့္မယ္။

Ref: 10 Small Habits of Less Stressed People by Henrik Edberg — with Phyoe Phyoe Khine and 3 others.

မူရင္းေဆာင္းပါး--Nyi Linn