11.12.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Monday, December 10, 2012 at 5:51pm ·

လာမယ့္အႏွစ္၂၀မွာ အာရွက ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကထက္ ပိုၾသဇာႀကီးမယ္

အေမရိကန္ရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္

အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး ဆိုင္ရာ စိစစ္သုံးသပ္သူေတြက မဟာဗ်ဴဟာ က်က် ေတြးေခၚႏိုင္ေအာင္ ရည္႐ြယ္ၿပီး Global Trends 2030 အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက မူဝါဒဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ စဥ္းစားစရာ အမ်ားႀကီး ပါဝင္ပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ေနာင္အႏွစ္၂၀မတိုင္မီ အေမရိကန္ကို ေက်ာ္ၿပီး ကမၻာ့အႀကီးဆုံးစီးပြားေရး ျဖစ္လာမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ၂၀၃၀ ေရာက္ရင္ အာရွတိုက္ဟာ ေျမာက္အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပတိုက္ ႏွစ္ခုေပါင္းထက္ အရာရာမွာ ပိုၾသဇာႀကီးမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လူဦးေရ၊ ဂ်ီဒီပီ အမ်ိဳးသားအသား တင္ထုတ္လုပ္မႈ၊ စစ္ေရးအသုံးစရိတ္နဲ႔ အတတ္ပညာဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မွာပါ သာလြန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သဘာဝဓါတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းအသစ္ေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ စြမ္းအင္မွာ အမွီအခို ကင္းလာႏိုင္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာကဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခါ အာဖဂန္နစ္စတန္က တပ္ေတြ႐ုပ္သိမ္းၿပီးရင္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ နည္းလာႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ cyber attack လို႔ေခၚတဲ့ အင္တာနက္ကတဆင့္ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈေတြေတာ့ ပိုမ်ားလာႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာဘက္က ၾကည့္ရင္ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုေတြ ပိုမ်ားလာတာနဲ႔အမၽွ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးၿပီး လူေနမႈအဆင့္အတန္းေတြ က်လာႏိုင္တယ္လို႔လည္း သတိေပးထားပါတယ္။ ေနာက္တခါ ႏိုင္ဂ်ီးယားတို႔ ပါကစၥတန္တို႔လို ႏိုင္ငံေတြမွာ လူဦးေရတိုးႏႈန္း ျမန္ဆန္တဲ့အတြက္ စားနပ္ရိကၡာ ရွားပါးမႈ၊ ေရအခက္အခဲေတြေၾကာင့္ စစ္ပြဲေတြလည္းျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံထုတ္ Global Trends 2030 ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ လုံၿခဳံေရးကို သုံးသပ္တဲ့ေထာက္လွမ္းေရးအစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပထားပါတယ္။

မုံ႐ြာ ဝိနည္း စာေတာ္ျပန္ပြဲ ရပ္နားထား

ဆူးေလ ေစတီေတာ္နဲ႔ ဆႏၵျပ သံဃာေတာ္ေတြ

မုံ႐ြာခ႐ိုင္(၈)ၿမိဳ႕နယ္လုံးဆိုင္ရာ ေ႐ႊက်င္နိကာယ ဝိနည္းစာေတာ္ျပန္ပြဲႀကီးကို သံဃာေတာ္ အပါး(၁၀၀၀)ေက်ာ္တို႔ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ နတ္ေတာ္လဆန္း ( ၂ ၊ ၃ ၊ ၄ ၊ ၅ ) ရက္မ်ားတြင္ စာျပန္ဆိုပြဲႀကီးကို မုံ႐ြာၿမိဳ႕၊ အလယ္ရပ္၊ ဝိနယ ဗိမာန္ေတာ္ႀကီးတြင္ က်င္းပေလ့ ရွိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အခုႏွစ္ (၃၁)ႀကိမ္ေျမာက္ ဝိနည္း စာေတာ္ျပန္ပြဲႀကီးကို မက်င္းပျဖစ္၊ ရပ္နားေၾကာင္းကို ဝိနည္းျပန္ဌာန အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲ အဂၢသာရ (အဂၢမဟာပ႑ိတ) လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ေက်ာင္းတိုက္ အသီးသီးသို႔ အေၾကာင္း ၾကား စာေပးပို႔ ထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။

စာေတာ္ျပန္ပြဲ ရပ္နားရျခင္းအေၾကာင္း စုံစမ္းၾကည့္ေတာ့“တခ်ိဳ႕ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တခ်ိဳ႕ စာျပန္သံဃာေတာ္တို႔က လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ အေရးမွာ ဆႏၵျပ သံဃာေတာ္ေတြကို မီးေလာင္ဗုံးေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္း ခံခဲ့ရတာေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ၾကရေၾကာင္း၊ စာျပန္ဆိုရန္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း” တင္ျပ ေလၽွာက္ထား ၾကတာေၾကာင့္ နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဝိနယာ ႏုဂၢဟလူႀကီးမ်ား ( ၉ ၊ ၁၂ ၊ ၁၂ )ရက္ေန႔ ေန႔(၁)နာရီအခ်ိန္မွာ မုံ႐ြာၿမိဳ႕ ၊ ေ႐ႊက်င္ ဓမၼာ႐ုံေက်ာင္းတိုက္၊ သႏၷိပါတ အစည္းအေဝး ခန္းမမွာ အစုံအညီ စည္းေဝးေတာ္မူၾကၿပီး ယခုႏွစ္ ဝိနည္းစာေတာ္ျပန္ပြဲကို ရပ္နားၾကရန္ တညီတၫြတ္တည္း ဆုံးျဖတ္ေတာ္မူၾကေၾကာင္း သိရသည္။

ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ဘဏ္ေတြ အေမရိကန္ ဒဏ္တပ္

HSBC ေဒၚလာသန္း တေထာင္ေက်ာ္ ဒဏ္တပ္ ခံရၿပီ

ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ HSBC ဘဏ္ႀကီးဟာ ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈေတြကို အကူအညီေပးခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အေမရိကန္ အာဏာပိုင္ေတြကို ေဒၚလာ တစ္ ဒသမကိုး ဘီလီယံ စံခ်ိန္သစ္တင္ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ အေမရိကန္က လာတဲ့ သတင္းေတြ အရသိရပါတယ္။

HSBC ဘဏ္ဟာ အီရန္နဲ႔ မကၠဆီကိုက မူးယစ္ရာဇာေတြရဲ႕ ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈေတြကို အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး စနစ္ကတဆင့္ အကူအညီ ေပးခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္က တရားလို ေရွ႕ေနေတြက ေျပာပါတယ္။

ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ Standard Chartered ဘဏ္ႀကီးဟာလည္း အီရန္ ၊ ျမန္မာ ၊ လစ္ဗ်ားနဲ႔ ဆူဒန္ ႏိုင္ငံေတြကို အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားခဲ့တဲ့ ၾကားက ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တာကို ေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္ကို ေဒၚလာ ၃၂ရသန္း ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Standard Chartered ဘဏ္ဟာ မျပည့္စုံ မလုံေလာက္တဲ့ သတင္းအခ်က္လက္ေတြ ေပးခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္က စြပ္စြဲခဲ့ၿပီး ဒဏ္တပ္တဲ့ အတြက္ ဘဏ္ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈ တခ်ိဳ႕ကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။

Standard Chartered ဘဏ္က အီရန္ကို ေဒၚလာသန္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး တရားမ၀င္ ေငြေျပာင္းေငြလႊဲ လုပ္ေပးခဲ့မႈကို ထိန္ခ်န္ထားတဲ့ အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂတ္စ္ လတုန္းကလည္း နယူးေယာက္က ေငြေၾကးစစ္ေဆးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြကို ဒဏ္ေၾကး သန္း ၃၄ဝ ေပးေဆာင္ခဲ့ ရပါေသးတယ္။

သမၼတ ေမာ္ဆီ စစ္တပ္ကို ဖမ္းမိန္႔ ေပး

အႀကီးအက်ယ္ ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ ထားခဲ့

ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ ခံေနရတဲ့ အီဂ်စ္ အေျခခံ ဥပေဒသစ္ မူၾကမ္း အတြက္ စေနေန႔ လူထု ဆႏၵ ခံယူပြဲ မက်င္းပခင္မွာပဲ သမၼတ မိုဟာမက္ ေမာ္ဆီ က စစ္တပ္ကို ဖမ္းမိန္႔ ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အတိုက္အခံ ေတြေရာ သမၼတ ေထာက္ခံသူ ေတြပါ အႀကီးအက်ယ္ ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ ထားတဲ့ရက္ထက္ တရက္ ေစာၿပီး အမိန္႔ ေၾကညာခ်က္ အသစ္ ထုတ္ျပန္ လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

စေနေန႔ ဆႏၵ ခံယူပြဲ မတိုင္ခင္မွာပဲ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို ကာကြယ္ေရး အတြက္ စစ္တပ္ကို မစၥတာ ေမာ္ဆီ အမိန္႔ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အီဂ်စ္ မွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပန္ေပၚလာမွာကို စိုးရိမ္ ေနၾကတယ္လို႔ ကိုင္႐ိုက ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္က ေျပာၾကား ပါတယ္။

သမၼတ အိမ္ေတာ္ ဂိတ္ဝ မွာလဲ ကြန္ကရစ္တုံးေတြ၊ သံဆူးႀကိဳး အရံအတားေတြ ခ်ထားၿပီး သံခ်ပ္ကား ေတြနဲ႔ စစ္သား ေတြလဲ ေစာင့္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးဂမၻီရ အာမခံနဲ႔ ျပန္လႊတ္

လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏိုင္ငံေရး ဆက္လုပ္သြားမယ္

သဃၤန္းကၽြန္းက မဂၢင္ ေက်ာင္းတိုက္ အပါအ၀င္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း သုံးေက်ာင္းကို ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ခ်ိတ္ဖြင့္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ကိစၥနဲ႔ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔က ဖမ္းထားတဲ့ ဦးဂမၻီရ ေခၚ ကိုညီညီလြင္ကို တနလၤာ ေန႔ည ၈နာရီ ေက်ာ္မွာ သန္လ်င္ ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးက သိန္း ၄ဝ နဲ႔ လူ ၂ ေယာက္ အာမခံ ယူၿပီး ျပန္လႊတ္ ေပးလိုက္ ပါတယ္။

ဦးဂမၻီရ ဘဝ ကေန လူဝတ္လဲ ထားတဲ့ ကိုညီညီလြင္က သူ႕ကို လက္ပံေတာင္း သံဃာ့ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ဖမ္းဝရမ္း မပါဘဲ အင္းစိန္ေထာင္မွာ တိုက္ပိတ္ ထိန္းသိမ္းခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဦးဂမၻီရဟာ ၂ဝဝ၇ သံဃာ့ လႈပ္ရွားမႈ အၿပီးမွာ ေထာင္ဒဏ္ ၆၈ ႏွစ္ ခ်ခံရၿပီး ဒီႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လလယ္က သမၼတ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ပါတယ္။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ရွားပါးငွက္မ်ား မ်ိဳးသုဥ္းႏိုင္

လက္ပံေတာင္း ေဒသက ငွက္ ၃ မ်ိဳးဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာသာ ရွိတဲ့ ငွက္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္

စစ္ကိုင္းတိုင္း လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေဒသမွာ က်က္စားတဲ့ ငွက္ ၃ မ်ိဳး မ်ိဳးသုဥ္း ႏိုင္မယ့္ အႏၲရာယ္ ရွိေနတယ္လို႔ ျမန္မာငွက္နဲ႔ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေရး ဥကၠဌ ဦးစိုးၫြန္႔က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာ ဘီလုံး၊ ေစြ႕ငွက္နဲ႔ နဖားၾကဴ အၿမီးဝိုင္းငွက္ လို႔ ေခၚတဲ့ ဒီငွက္ ၃ မ်ိဳးဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာသာ ရွိတဲ့ ငွက္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ၿပီး အခုအခ်ိန္မွာ အလြန္ရွားပါးေန ၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

အခု လက္ရွိ အေျခ အေနမွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ပတ္ဝန္းက်င္ အေန အထားႀကီး ေျပာင္းလဲမယ့္ အေျခ အေန ျဖစ္ေန တာေၾကာင့္ ဒီငွက္ေတြ အတြက္ စိုးရိမ္ ရတဲ့ အေန အထားမွာ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီငွက္ေတြဟာ လက္ပံေတာင္း ေဒသလို အပူပိုင္း ဆူးခ်ဳံေတာ ကို အမွီျပဳ ေနရတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီေတာင္ႀကီးေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားရင္ သူတို႔ အတြက္ ေနစရာ ေပ်ာက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာသာ ရွိတဲ့ တျခား ေဒသက ငွက္မင္းသား ဝမ္းျဖဴ၊ စာကေလး တမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာတစ္နဲ႔ မ်က္ခုံးျဖဴ ငွက္ျပာေျခာက္ လို႔ေခၚတဲ့ ငွက္ ၃ မ်ိဳး ဟာလည္း မ်ိဳးသုဥ္းမယ့္ အေျခအေန ရွိေနတယ္လို႔ ဦးစိုးၫြန္႔က ေျပာပါတယ္။

ငွက္ေတြ အတြက္ အခုလို မ်ိဳးသုဥ္းမယ့္ အႏၲရာယ္ ရွိေန တာဟာ လက္ပံေတာင္း ကိစၥ တခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေရးကို အားလုံး လစ္လ်ဴ ႐ႈထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အစိုးရဌာနေတြ ပူးေပါင္းဖို႔လိုအပ္ေသး

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ပိုမို ပြင့္လင္းမႈ ရွိလာတယ္ဆုိေပမဲ့ - ဒီ့ထက္မက လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ ဖို႔ဆုိရင္ အစိုးရအပါအ၀င္ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လိုအပ္တယ္လို႔ - ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥကၠဌ ဦး၀င္းမရ က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒတရပ္ မရွိေသးတဲ့အတြက္ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့အပိုင္းမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိသလို စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာလည္း ႏွစ္ဘက္စလံုးက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ - ဒီကေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ - ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ က ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္း က ေျပာျပေပးပါ။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အရပ္သားအစိုးရတက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူေတြၾကား ပိုမုိ ႏိုးၾကားမႈ ရွိလာသလို - ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပခြင့္ေတြ ရွိလာတာဟာ တိုးတက္တဲ့ အေနအထားတခုျဖစ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ - ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥကၠဌ ဦး၀င္းမရ က ေျပာပါတယ္။ ဒီလို တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာတယ္ဆိုေပမဲ့ - ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ အစိုးရတရပ္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးသင့္ တယ္လို႔ ဦး၀င္းမရ က ဗြီအိုေအကို အခုလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးရဲ့ ေၾကညာခ်က္အရဆိုရင္ျဖင့္ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကိုလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ စနစ္တက် ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း တရပ္ကို ခ်မွတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေၾကညာထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ဒါကို အမ်ားႀကီး ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံကို ထူေထာင္ေနတဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံေရးကို ျပဳလုပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အက်ဥ္းသားဆိုတာ အတင္းပဲ ေထာင္ခ်ထားလို႔မရဘူးဆိုတာ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေပၚလြင္ေစမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ႏွစ္ဘက္စလံုးကေန အရပ္သားျပည္သူေတြကို အဓမၼ စစ္သားစုေဆာင္းတာ၊ ေပၚတာဆြဲတာ၊ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္တာလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတာကို ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ စံုစမ္း သိရွိ ရတယ္လည္းလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္ရွိ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနဆဲ ကခ်င္ေဒသမွာဆုိရင္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အသက္အိုးအိမ္ ထိခိုက္တဲ့အထိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရၿပီး၊ ကုလသမဂၢ က ျပဌာန္းထားတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အစိုးရစစ္တပ္ဘက္ကေရာ၊ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ဘက္ကပါ လိုက္နာဖို႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ က တိုက္တြန္းသြားခဲ့ပါတယ္။

“ဥပမာဆို ကခ်င္ျပည္နယ္ သြားၿပီးေတာ့ စစ္ေဆးတဲ့အခါမွာ ဒုတိယတေခါက္မွာ ဘာေတြ႔ရလဲဆိုေတာ့ အတင္းအဓမၼေခ်ာဆြဲၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ထဲ ဝင္တုိက္ခိုက္ခိုင္းတာမ်ိဳးေလးေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါမ်ိဳးေလးေတြဟာ ႏွစ္ဘက္စလံုးက လုပ္တာကို က်ေနာ္တို႔ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိရတယ္။ ဒီလိုအတင္းအဓမၼတပ္ထဲကို မသြပ္သြင္းဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ တိုက္တြန္းတာမ်ိဳးေလးေတြလည္းရွိတယ္။ ေနာက္တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာက်တဲ့အခါက်ေတာ့ အစိုးရပိုင္းက စစ္ေဆးတာေတြ၊ ေမးျမန္းတာေတြရွိတယ္။ ဒီလိုစစ္ေဆးေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္တာေတြ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔က သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ေၾကညာတဲ့အခါမွာ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပို္င္ေတြအေနနဲ႔ အျပည့္အဝ စစ္ေဆးေမးျမန္းပိုင္ခြင့္ ရွိျငားေသာ္လည္းပဲ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္တာမ်ိဳးကို မျပဳလုပ္သင့္ဘူးဆုိတဲ့ ဒါမ်ိဳးေလးေတြေပါ့။ ပထမတေခါက္ က်ေနာ္တို႔ သြားစစ္ေဆးတုန္းကလည္း ဘာေတြ႔ရလဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီ့မွာ ေျမျမဳတ္ဗံုးေတြ အမ်ားႀကီးသံုးတာ သြားေတြ႔ရတယ္။ ဒါဟာ လူေတြရဲ့ အသက္အႏၱရယ္ကို အမ်ားႀကီး ထိခုိက္ေစတယ္။ လူ႔ရဲ့အသက္အႏၱရာယ္ဆိုတာ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ လူ႔အခြင့္အေရးထဲမွာ ကာကြယ္ဖို႔ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ အခြင့္အေရးတခုျဖစ္ပါတယ္။ Land Mine ေတြကို မသံုးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တုိက္တြန္းခဲ့တယ္။”

ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနမႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ဆိုရင္ အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေအာင္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ဖို႔က အဓိကက်တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့အပိုင္းေတြမွာ အကန္႔အသတ္ေတြလည္း ရွိေနတာပါ။ ေလာေလာဆယ္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒတရပ္ တရား၀င္ ေပၚထြက္လာဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ တိုးတက္ေစဖို႔ဆိုရင္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအပိုင္းကလည္း အေတာ္ေလးကို အေရးႀကီးတယ္ လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“အဓိကကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရက အၾကံေပးတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ပဲရွိတာေပါ့ေနာ္။ တိုင္ၾကားခ်က္တစ္ခုရတယ္ဆိုရင္ ဒီတုိင္ၾကားခ်က္ကို စစ္ေဆးတယ္။ ဘယ္လိုေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္သင့္တယ္ဆုိတဲ့အၾကံျပဳခ်က္ကုိပဲ တင္ေပးလို႔ရတယ္။အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီကေန စိစစ္ေပးပို႔တင္ပို႔ေပးလိုက္တဲ့ တင္ျပခ်က္ကို သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြကေန ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ေပးပို႔လိုက္တဲ့ တုိင္ၾကားခ်က္ကို မေျဖလို႔ဆိုရင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဂရုမစိုက္လို႔ဆိုရင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဒါအေျဖမရဘူး။ အေျဖမရတဲ့အခါမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့လုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ျမင္ဖို႔ဆိုလို႔ရွိရင္ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရဌာနမ်ားရဲ့ အျပည့္အဝ ပူးေပါငး္ေဆာင္ရြက္မႈဟာလည္းပဲ အမ်ားႀကီးလိုတယ္ဆုိတာကို က်ေနာ္တု႔ိေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ဒီအပိုင္းမွာေတာ့ အေျခအေနေလးေတြ အမ်ားႀကီးေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

“Human Rights Watch” ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အစီရင္ခံစာမွာဆိုရင္လည္း - ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အရပ္သားအစိုးရ တက္ လာၿပီးေနာက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတာ ကို ေတြ႔ရေပမဲ့ - လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ လိုအပ္ေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားဒံုးက်ည္ စမ္းသပ္ကာလ ရက္တိုး

အျငင္းပြားဖြယ္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ တာေဝးပစ္ဒံုးက်ည္ ပစ္လႊတ္ေရး ကာလကို ဒီဇင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔အထိ သက္တမ္းတိုးလိုက္တယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရကေျပာပါတယ္။ သိပၸံပညာ႐ွင္ေတြက ဒီဒံုးက်ည္ရဲ႕ ပထမအဆင့္အင္ဂ်င္မွာ နည္းပညာဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြ႔ရတယ္ လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အာကာသ နည္းပညာေကာ္မတီရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္႐ွိသူက ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရ သတင္းဌာန KCNA ကို ဒီကေန႔ပဲ ေျပာသြားပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ကေန (၂၂) ရက္ၾကား ပစ္လႊတ္ဖို႔ ပထမစီစဥ္ထားတာကို ျပန္ၿပီး အခ်ိန္သတ္မွတ္ဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္လို႔ အာကာသ နည္းပညာေကာ္မတီက စေနေန႔က ေျပာသြားပါတယ္။ ဂ်ပန္ကေတာ့ ဒီဒံုးက်ည္ လမ္းေၾကာင္းလြဲလာရင္ ပစ္ခ်မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ထားၿပီး ဒံုးက်ည္ကို ၾကားျဖတ္တိုက္ဖို႔ အသင့္ျပင္ထားပါၿပီ။

ဒီလို ဒံုးက်ည္ပစ္လႊတ္ဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရ ဒီလအေစာပိုင္းက ေၾကျငာသြားတာပါ။ ဒါကို သူ႔ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ တကမာၻလံုးနီးပါးက ကန္႔ကြက္ေနၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ကုလသမဂၢက တားဆီးထားတာကို ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္မႈကို ဖံုးကြယ္လုပ္ေဆာင္တာ လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပဲြ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပ

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းေရး သပိတ္စခန္းေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့ကိစၥ အစိုးရကေန တရားမွ်တစြာ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ - ဒီကေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြက ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ နဲ႔ မံုရြာၿမိဳ႕တို႔မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ဒီကေန႔ ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္း က ေျပာျပေပးထားပါတယ္။

ရန္ကုန္မွာေတာ့ - Generation Wave လို႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး - ေက်ာင္းသားနဲ႔ လူအင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ဟာ “The violence is not solution” - အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ေျဖရွင္းခ်က္မဟုတ္ဘူးလို႔ အဓိပၸါယ္ပါတဲ့ အျဖဴေရာင္တီရွပ္ေတြကို ၀တ္ဆင္ၿပီးေတာ့ - ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ လမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာပါ။ အဓိကကေတာ့ - လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီ စီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းေရး ေတာင္းဆုိၾကတဲ့ သပိတ္စခန္းေတြကို အာဏာပိုင္ေတြကေန အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့ကိစၥကုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ တရားနည္းလမ္းတက် ေျဖရွင္းေပးဖို႔အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆႏၵျပပြဲကို ဦးေဆာင္သူေတြထဲက တဦးျဖစ္တဲ့ Generation Wave မွ ကိုမင္းရန္ႏုိင္ က ေျပာပါတယ္။

“ဒီလက္ပံေတာင္း ကိစၥသပိတ္စခန္းေတြကို ၿဖိဳခြင္းတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရက တရားမ်တစြာ ေျဖရွင္းေပးရန္၊ အခုလက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵျပထားတဲ့အခါမွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့သူေတြရွိတယ္ေလ။ အဲ့ဒီ့လူေတြကို အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ေတာင္းဆိုတာပါ။”

ဆႏၵျပသူေတြဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ကေနစၿပီး အဲ့ဒီအနီးတ၀ိုက္မွာရွိတဲ့  မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံလမ္း၊ ဆူးေလဘုရားလမ္း နဲ႔ ကုန္သည္ လမ္းတေလွ်ာက္ - အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ၿဖိဳခြင္းမႈအတြင္း မီးေလာင္ဒဏ္ရာရခဲ့ၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုပိုစတာေတြအပါအ၀င္ တျခား လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ေတြကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ၂ နာရီၾကာ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“အခုက်ေနာ္တို႔က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥမွာ အဲ့တုန္းက ျဖစ္ပ်က္သြားတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြရဲ့ ပံုေတြ၊ အဲ့ပံုေတြပါမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စာတမ္းေတြပါတယ္။ ေနာက္ “The violence is not solution” လို႔ အဂၤလိပ္လို ေရးထားတဲ့ စာတမ္းေတြပါတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈရပ္ဆိုတဲ့ ျမန္မာစာလံုးေတြပါတယ္။ အဲ့တာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခမ္းမေရွ႕က က်ေနာ္တို႔ စထြက္တာပါ။ မနက္ ၁၀နာရီကေန ၁၂နာရီအထိေပါ့။ မဟာဗႏၶဳလလမ္း၊ ကုန္သည္လမ္း၊ ေနာက္ဆူးေလးဘုရားကို ႏွစ္ပတ္ ပတ္ပါတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ Generation Wave အလံေထာင္ပါတယ္။”

အခုလို ဆႏၵျပဖို႔ကို ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံၿပီးေတာ့မွ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တားမႈ မရွိခဲ့ေပမဲ့၊ လံုထိန္းရဲေတြနဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ကုိမင္းရန္ႏုိင္ က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

တခါ စစ္ကိုင္းတုိင္း မံုရြာၿမိဳ႕မွာလည္း သံဃာေတာ္အပါး ၃၀ ေက်ာ္ကေနၿပီးေတာ့ ဒီကေန႔ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

“ ေရႊစည္းခံုဘုရားကေန စုရပ္အေနနဲ႔ စုၿပီးေတာ့ ေရႊစည္းခံုဘုရား ကေနၿပီးေတာ့မွ ေျမာက္ဘက္မုဒ္ ကေန ကမ္းနားလမ္းအတိုင္း ေလ်ာက္လာၿပီး ဆုေတာင္းျပည့္ကို အေနာက္ဘက္မုဒ္ကေန ဝင္သြားတယ္ခင္ဗ်။ ဆုေတာင္းျပည့္မွာ ဘုရားဝတ္ျပဳ၊ ေမတၱာပို႔၊ ဆုေတာင္းၿပီးေတာ့ အေရွ႕ဘက္မုဒ္ကေန ထြက္ၿပီး ဘုရားနီလမ္းအတုိင္းပဲ ျပန္ၾကြသြားၾကတယ္။ အဲ့ဒီ့ရန္ကင္းေက်ာင္းဖက္ ကို ။ သူတို႔ဆႏၵျပတာကေတာ့ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ ရပ္ဆိုင္းေရးရယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဒဏ္ရာရသံဃာေတာ္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းတဲ့ အတြက္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေတာင္းပန္ပြဲလုပ္ေပးဖို႔ရယ္၊ ၁၂ရက္ ၁၂လပြဲ အဲ့တာလုပ္ေပးဖို႔ပါ။ ေမတၱာပို႔ လမ္းေလ်ာက္တာပဲ။ က်န္တာကေတာ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြကို ကိုင္ၿပီးေတာ့ ေလ်ာက္တာေပါ့။”

မံုရြာၿမိဳ႕ခံ သတင္းေထာက္တဦး ေျပာျပခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မနက္ပိုင္းက လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းေရး ေတာင္းဆိုေနတဲ့ သပိတ္စခန္းေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက မ်က္ရည္ယိုဗံုးနဲ႔ မီးေလာင္းဗံုးေတြ အသံုးျပဳ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့တာေၾကာင့္ သံဃာအမ်ားစုအပါအ၀င္ လူေတြ မီးေလာင္ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဆႏၵျပသံဃာေတာ္ေတြကေန ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနကေနၿပီး ေဆးကုသခံယူေနတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကို ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ဖို႔၊ အဲ့ဒီၿဖိဳခြင္းမႈမွာ တာ၀န္ရွိသူေတြကို အေရးယူေပးဖို႔နဲ႔ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကိုလည္း ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို မနက္ျဖန္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထား လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားၾကၿပီး၊ လိုက္ေလ်ာမႈမရွိရင္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔စၿပီး ဆႏၵျပပြဲေတြကို အရွိန္ျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သံဃာေတြကေန ေတာင္းဆုိထားတာျဖစ္ပါတယ္။