ေက်းဇူး ဆပ္တံုးပါပဲလား

by Maung Maung Than on Thursday, December 20, 2012 at 10:30pm ·

တေန ့က US Forest Service က ေဒါက္တာ စင္သီယာနဲ ့စကားေျပာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးလဲ သူ ့ျပသနာနဲ ့သူပါပဲ၊ အဲဒီလိုႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးမွာေတာင္ သစ္ေတာဌာနကလို ့ေျပာလိုက္တာနဲ ့မ်က္ႏွာက ေျပာင္းသြားၿပီး ခ်က္ျခင္း ေသနပ္နဲ ့ဆြဲပစ္မဲ့ အမူအရာေတြ ျပေၾကာင္း ရီရီေမာေမာနဲ ့ပဲ ေျပာျပတယ္။

အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ သစ္ေတာေတြကေန အခုေနအခါမွာ အေရးၾကီးဆံုး ၀န္ေဆာင္မႈ (Service) ကဘာလဲဆိုတာပါပဲ။


ေရပါ၊ ေရ၊ ေရ။ water ပါ

ေရဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ သစ္ေတာမ်ားရဲ ့အေရးၾကီးဆံုး ထြက္ကုန္၊ ၀န္ေဆာင္မႈျဖစ္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ အခုေနအခါမွာ ေရျပသနာမ်ား အၾကီးအက်ယ္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း ၀န္ခံေျပာဆိုသြားပါတယ္။

\အေမရိကန္ျပည္နယ္အမ်ားစုဟာ အခုအခ်ိန္မွာ မိုးေခါင္ေရရွား ျဖစ္တဲ့ ဒဏ္ (drought) ကိုခံေနရပါတယ္။ မိုးေခါင္တာ ၾကာျမင့္လာလို ့prolonged drought ကေန permanent drought ျဖစ္ၿပီလို ့ကိုထင္ရပါတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာ လူေတြ သံုးစြဲဘို ့ေရ၊ ေသာက္သံုးဘို ့ေရ၊ ေရအား လွ်ပ္စစ္ စက္ရံုအတြက္ေရ၊ ေရဟာအရမ္းအေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ေနပါၿပီတဲ့။

အဲဒါေၾကာင့္လဲ ေရေ၀ေရလဲေဒသေတြမွာ ရွိေသာ ေရကို regulate လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ တခုတည္းေသာ အရာျဖစ္တဲ့ သစ္ေတာေတြရဲ ့၀န္ေဆာင္မႈဟာ နံပါတ္တစ္ ျဖစ္ေနပါၿပီတဲ့ ခင္ဗ်ား။

မိုးရြာတဲ့ေနရာ ႏွင္းက်တဲ့ေနရာေတြမွာလဲ သစ္ေတာေတြ မရွိတဲ့အခါမွာ precipitation က်တဲ့အခ်ိန္ ေရေတြ ဆီးႏွင္းေတြကို မထိန္းႏိုင္လို ့အၾကီးအက်ယ္ ေရၾကီးလို ့ပ်က္စီးရတာေတြ၊ ေႏြက်ရင္ ေတာမရွိလို ့ ေရ regulating power မရွိပဲ ဆည္ေတြ ေရမရွိတာေတြေၾကာင့္ သစ္ေတာရဲ ့တန္ဘိုးဟာ ေရပါပဲလို ့ထမင္းစားေနတံုးကို ေသေသခ်ာခ်ာ အၾကာၾကီး ရွင္းျပပါေပရဲ ့။

ဒါဆိုရင္ ေရရဲ ့တန္ဘိုးကို ေရအားလွ်ပ္စစ္ေတြအတြက္ တြက္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ကန္ထရိုက္စာခ်ဴပ္ေတြ လုပ္ၾကတဲ့ေနရာမွာ အေရးၾကီးၿပီဆိုတာ ထပ္ၿပီး သက္ေသျပႏိုင္ၿပီေပါ့။

မထင္မရွား အစည္းအေ၀းေလးတခုမွာ

ျမန္မာျပည္မွာ အၾကီးဆံုး ဆည္ၾကီးေဆာက္ဘို ့စာခ်ဴပ္ပါ စည္ကမ္းမ်ားကို ဌာနဆိုင္ရာေတြကို ခ်ျပၾကတယ္။

မလယ္မ၀ယ္နဲ ့က်ေနာ္ပါသြားတယ္၊ က်ေနာ့္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ေရ၀ပ္ဧရိယာ သစ္ထုတ္ဘို ့၊ ညွိၿပီးသားပံုစံနဲ ့စကား မေျပာၾကေတာ့ဘူး

မေနႏိုင္မထိုင္ႏိုင္၊ အဲဒီဆည္ကို ေရ၀င္ႏိုင္ဘို ့၊ ေရတည္တံ့စြာ ရႏိုင္ဘို ့အတြက္ လိုအပ္တဲ့ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ားအတြက္ ကုန္က်မဲ့စရိတ္ေတြအေၾကာင္းသြားေျပာမိတယ္။

အဲဒီမွာ issue တခုေပၚလာပါရဲ ့၊ က်ေနာ့္ကိုေျပာတာေတာ့မဟုတ္၊ စကားျပန္ကေနတဆင့္ လက္ရွိစာခ်ဴပ္မွာသူတို ့၇ထားေသာ ကင္းလြတ္ခြင့္မ်ား၊ (ေရ၊ ေျမၾကီး ၂ခုကို အခြန္အေကာက္မေပး၇ဆိုတဲ့ ကင္းလြတ္ခြင့္)ကို ေနာင္အစိုးရမ်ား ကထုတ္ျပန္တဲ့ ဥပေဒေတြမွာ မေပးေတာ့ဘူးဆိုရင္၊ ဆက္လက္ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳသည္ဆိုတဲ့ အပုဒ္ စာခ်ဴပ္မွာ ထဲ့ေပးဘို ့။

အခုမွ ျပန္စဥ္းစားမိတာ က်ေနာ့္စကားကေန သူတို ့ေနာက္ပိုင္း မလြယ္ေတာ့ဘူးလို ့ထင္မိပံုပဲ။

အဲဒီမွာ တာ၀န္ရွိသူ ၀က(၀န္ၾကီး)ထိုင္ေနပါတယ္ ဘာမွမေျပာပါဘူး တက္လာတဲ့အထဲက ဥပေဒ အရာရွိကို ေမးေငါ့ျပပါတယ္၊ သူေျဖေပါ့။

တသက္မွာ မေမ့ႏိုင္တဲ့စကားေတြပါပဲ

ေနာင္အစိုးရလက္ထက္မွာ ထြက္လာမဲ့ဥပေဒမ်ားဟာ အခုဥပေဒမ်ားကို လႊမ္းမိုးေစသည္ဆိုတဲ့ အပုဒ္၊ ဆိုလိုရင္းပါရင္ ရွင္တို ့ေပးရမွာဘဲတဲ့။

စကားျပန္ကေနတဆင့္ ေစာတကတက္ပါတယ္။ တကယ္လို ့အခြန္အခေတြေပးရရင္ သူတို ့ကုမၸဏီ မကိုက္ပါဘူးတဲ့၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီစာသားကို မျဖစ္မေန ထဲ့ခ်င္ပါတယ္တဲ့။

ဥပေဒ မမၾကီးရဲ ့ေျပာင္ေျမာက္ေသာ ေျဖၾကားခ်က္ကေတာ့

ႏိုင္ငံျခားသား ကုမၸဏီတခုကေန  မိမိအက်ဳိးအတြက္ က်မတို ့ရဲ ့ဥပေဒေတြကို အခုလို သက္ေရာက္ဘို ့ၾကိဳးစားတာဟာ က်မတို ့ႏိုင္ငံရဲ ့အခ်ဴပ္အခ်ာ အာဏာကို ေစာ္ကားတာပါပဲတဲ့။

က်ေနာ္တို ့လက္ခုပ္ေတာ့ မတီးမိခဲ့ၾကပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ တက္လာတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာအားလံုးရဲ ့ရင္ထဲနဲ ့မ်က္လံုးေတြမွာေတာ့ ေလးစားမႈ အျပည့္နဲ ့ပါ။

အခု ေၾကးနီ၊ ေက်းဇူးဆပ္တယ္လို ့ေျပာတယ္

ေရႊလီ (၁)၊ (၂)၊ အခု service station ကေနထုတ္လုပ္ေရးေျပာင္းမဲ့ ခ်ီေဗြ၊

အင္မတန္ တန္ဘိုးၾကီးလွတဲ့ ေရရဲ ့တန္ဘိုး၊ တြက္ခ်က္မႈမွာ မပါတာ ေသခ်ာပါတယ္။

ထစ္ကနဲဆိုရင္ ဥပေဒထုတ္ ထစ္ကနဲဆိုရင္ ဥပေဒထုတ္၊ဒါေပမဲ့

က်ေနာ္တို ့ရဲ ့ေရကိုသံုးၿပီၤး သူတို ့စက္ရံုေတြ လည္ပတ္ေနတယ္၊ ပစၥည္းေတြထုတ္ၿပီး အညံ့ေတြ က်ေနာ္တို ့ဆီသြင္း အေကာင္းေတြ ကမၻာကိုပို ့ၿပီး သူတို ့မခ်မ္းသာဘူးဆိုေတာင္မွ ဆင္းရဲမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတယ္။

တန္ရာတန္ေၾကးေလး ျပန္ေတာင္းဘို ့မစဥ္းစားၾကဘူးလား

ေက်းဇူးဆပ္ေနတာပဲလား။

စက္ရံုေတြက ႏွစ္၃၀ေတြဆိုေတာ့ ဒီအတိုင္းသြားေနရင္ ေရေ၀ေတြ မထိန္းနိုင္ရင္ ႏွစ္၃၀ၿပီးတာနဲ ့က်ေနာ္တို ့အေမရိကန္ျပည္နယ္ေတြလိုပဲ ဘာေရမွ ထြက္ေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးဆိုတာေရာ စဥ္းစားမိရဲ ့လား။

 တူတူတန္တန္ လွ်ပ္စစ္ကို ခြဲေ၀သံုးတယ္ဆိုရင္ပဲ ႏို ့တလံုးဘိုးမက ေက်ေနပါၿပီဗ်ာ၊