09.11.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား
|
11:42 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
by Myanmar Journal on Thursday, November 8, 2012 at 9:29pm ·
အိုဘားမားရဲ႕ ျမန္မာ ခရီးစဥ္ ဘယ္ေလာက္ ထူးျခားမလဲ
ဒုတိယ သက္တမ္း ထပ္မံ အေ႐ြးခံရၿပီး မၾကာခင္ သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သြားမယ္
သမၼတ ဒုတိယ သက္တမ္း အတြက္ ျပန္လည္ ေ႐ြးေကာက္ ခံရတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ အိုဘားမားဟာ လာမယ့္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို လာေရာက္မယ္လို႔ သတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္ဟာ အေမရိကန္ သမၼတ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဆုံး ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္။
မစၥတာ အိုဘားမားဟာ ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ တို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ မယ္လို႔လည္း ေျပာေနၾက ပါတယ္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံက သမၼတ႐ုံး ကို ဆက္သြယ္ ေမးၾကည့္ရာမွာ တစုံ တရာ မွတ္ခ်က္ မေပးႏိုင္ ေသးဘူးလို႔ သမၼတ႐ုံး ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာ ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္သူေတြ ကေတာ့ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ အလြန္ ထူးျခားတဲ့ ခရီးစဥ္ ျဖစ္လိမ့္ မယ္လို႔ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံက သမိုင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက စစ္ေအး ကာလ တုန္းက ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ အတြက္ မိတ္ဘက္ ႏိုင္ငံ မဟုတ္ ခဲ့တဲ့ အျပင္ အေမရိကန္ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စာခ်ဳပ္ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းေရးကို ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တာ ေၾကာင့္နဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့တာတို႔ေၾကာင့္ ခပ္တန္းတန္း ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးပဲ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္က စတင္ၿပီး အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ေဟလာရီ ကလင္တန္ရဲ႕ ျမန္မာ ခရီးစဥ္ စတင္ခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အံ့ၾသ ေလာက္ေအာင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ လာခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ၾသဇာ ထူေထာင္ လာမႈက အေမရိကန္နဲ႔ သူ႕ မဟာမိတ္ေတြ အတြက္ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာခဲ့ခ်ိန္မွာ ပထဝီ အေနအထား အရ အေရးပါတဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ခိုင္လုံတဲ့ အင္အား ခ်ထားဖို႔ လိုအပ္ တယ္လို႔ ယူဆၿပီး ဆက္ဆံေရး တိုးျမႇင့္ လာတာလို႔ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ယူဆ ပါတယ္။
အရင္က တင္းတင္း မာမာ ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာ အစိုးရက အျပဳသေဘာ လုပ္ရပ္ေတြ လုပ္ေဆာင္ လာတာ ကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အနာဂတ္ မွာ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ပိုေကာင္း လာေစမယ္ ဆိုတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ ဆုႀကီး ေပးလိုက္တဲ့ သေဘာပဲလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဒီမို ကေရစီေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျပဳလုပ္ လာတာ အေပၚ ႏိုင္ငံ တကာ အသိုင္း အဝိုင္းက အခိုင္ အမာ ေထာက္ခံတယ္ ဆိုတာ မစၥတာ အိုဘားမား သြားမယ့္ ခရီးစဥ္က ထပ္ေလာင္း ျပဆို လိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့ သုံးသပ္မႈ ေတြလည္း ရွိေန ပါတယ္။
အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ ပထမဆုံး ျမန္မာခရီး
သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ကလင္တန္
သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ခရီးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပါမယ္လို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္က ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါၿပီ။
သမၼတ သက္တမ္း ပူပူေႏြးေႏြးမွာ အခုလို သြားတာဟာ ျမန္မာနဲ႔ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း အခ်က္ျပ တာလို႔ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ေဒးဗစ္ ဘရမ္းဖို႔က ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ေဒသတြင္း တ႐ုတ္ၾသဇာ ႀကီးထြား လာေနတာကို တစိတ္တေဒသ ခ်ိန္ခြင္ၫွာ ၫွိဖို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ေဒသတြင္း ပိုၿပီး ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ အခြင့္အေရး တရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရက စီးပြားေရး ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ မႈေတြ လုပ္ျပတဲ့ အတြက္ အရင္က စဥ္းစားလို႔ မရတဲ့ သမၼတ အဆင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီး အေကာင္အထည္ ေပၚေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ထက္သန္စြာ ေထာက္ခံ အားေပးခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ ပထမဆုံး ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ပုံမွန္ ျပန္ေရာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈေတြ အေတာ္ လ်င္ျမန္ လာတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ခြင့္ ရေအာင္ လုပ္ေပးတာေတြကို ႀကိဳဆိုတဲ့ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ ဘက္က သံအမတ္ႀကီး အဆင့္ ျပန္ခန္႔ၿပီး စီပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ထားတာေတြ ဆိုင္းငံ့ ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ပို႔ကုန္ တင္သြင္းဖို႔ တားျမစ္ခ်က္ေတြ ကို ျပန္ခြင့္ျပဳဖို႔လည္း အေမရိကန္က စီစဥ္ေန ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲစရာ ေတြ ရွိေသးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ရခိုင္မွာ ပဋိပကၡေတြ ဆက္ျဖစ္ ေနေသးလို႔ သမၼတ အိုဘားမား ခရီးစဥ္ သြားဖို႔ အခ်ိန္ေစာ ေသးတယ္လို႔ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေဝဖန္ ေနပါတယ္။
အက်င့္ပ်က္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး တ႐ုတ္သမၼတ သတိေပး
အာဏာ အလြဲသုံးစား လုပ္တာ လက္သိပ္ထိုး အခြင့္ အေရးေပးတာေတြကို ခြင့္မျပဳဘူးလို႔ သမၼတ ဟူက ေျပာ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၁၀ ႏွစ္ တႀကိမ္ ေ႐ြးခ်ယ္ လဲလွယ္တဲ့ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္သစ္ အေျပာင္းအလဲကို ေရွး႐ႈတဲ့ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ညီလာခံကို ႏိုဝင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔က စတင္ ဖြင့္လွစ္လိုက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီညီလာခံကို တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ တက္ေရာက္လို႔ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ကိုယ္စားလွယ္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္တဲ့ ဒီညီလာခံမွာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားတာ ေတြကို မတိုက္ဖ်က္ ႏိုင္ရင္ ပါတီ က်ဆုံးမယ္လို႔ သတိ ႀကီးႀကီး ေပးလိုက္ၿပီး၊ မွန္း မရႏိုင္ေအာင္ အခြင့္ အလမ္းနဲ႔ စိန္ေခၚမႈေတြ မ်ားေနတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ ႀကီးႀကီးထား ပိုႀကိဳးစား အလုပ္ လုပ္ၾကရမယ္လို႔ သမၼတဟူက ေျပာပါတယ္။
ဘယ္အဖြဲ႕ အစည္းနဲ႔ ဘယ္သူ တဦး တေယာက္မွ ပါတီ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း အထက္မွာ အခြင့္ထူးခံ အျဖစ္ မရွိရဘူး။ အာဏာ အလြဲသုံးစား လုပ္တာ လက္သိပ္ထိုး အခြင့္ အေရး ေပးတာ ေတြကို ခြင့္မျပဳဘူးလို႔ သမၼတ ဟူက ေျပာသြားပါတယ္။
တ႐ုတ္ျပည္ဟာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ လုပ္ထား ႏိုင္ခဲ့ၿပီမို႔ ဒီတခ်ီေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အရ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ေတြကို ျမင္ေတြ ႏိုင္ဖို႔ ကမၻာက စိတ္ဝင္စားေန ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈဆို တာက တမ်ိဳးအဓိပၸာယ္ပါ၊ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္ အေရးေတြကို ပိုၿပီး ျပည့္ျပည့္ဝဝ ခံစားခြင့္ ရေစဖို႔ လက္ေတြ႕ က်ၿပီး အေျမာ္ အျမင္ရွိရွိ ေရွ႕တိုးလုပ္ေဆာင္ရမယ္၊ ဒါမွသာ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲတဲ့ အခြင့္ အေရးေတြကို ျပည့္ျပည့္ ဝဝ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ခံစား ႏိုင္မယ္လို႔ သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။
ဆစ္ဒနီတကၠသိုလ္က တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ ကယ္ရီ ဘေရာင္း ကေတာ့ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္း ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ ဒါမ်ိဳးစကားေတြကေတာ့ အၿမဲၾကားေနၾကျဖစ္တယ္လို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး၊ လွပေသာ တ႐ုတ္ျပည္ကို ဝိုင္းဝန္း တည္ေဆာက္ ၾကပါစို႔၊ တ႐ုတ္ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာေပၚ အေျခတည္တဲ့ ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ခိုင္ခိုင္ ၿမဲၿမဲ ခ်ီတက္ ၾကပါစို႔ ဆိုတာမ်ိဳးေတြေပါ့လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
တ႐ုတ္ျပည္သူ႕ခန္းမႀကီးမွာ က်င္းပတဲ့ ဒီညီလာခံမွာ မစၥတာဟူက တ႐ုတ္ဟာ ျပည္တြင္းနဲ႔ ကမၻာ့ေရးရာ အေျပာင္း အလဲ ေတြကို ဟန္ခ်က္ညီ ထိန္းၫွိ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရ တယ္လို႔ေတာ့ ဝန္ခံ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီညီလာခံကို တပတ္ၾကာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ေပမယ့္လို႔ လာမယ့္ရက္ေတြဟာ ဘာေတြ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ထုတ္ျပန္ ထားတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။
အခုက်င္းပတဲ့ ညီလာခံကေန တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ အျမင့္ဆုံး အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ေပၚလစ္ဗ်ဴ႐ို ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီ အသစ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိမွာေတာ့ ဒီေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ကိုးဦးရွိၿပီး၊ ဒီညီလာခံမွာေတာ့ သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္တို႔က ႏႈတ္ထြက္ ၾကမယ္လို႔ ယူဆရ ပါတယ္။
တျခားအဖြဲ႕ဝင္ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ရွီက်င္ပင္းနဲ႔ လီကြီက်င္းတို႔ ကေတာ့ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ဒုတိယ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္လာၿပီး၊ ရွီက်င္ပင္း ကေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၃ မတ္လမွာ တ႐ုတ္ ျပည္ရဲ႕ သမၼတ အသစ္ ျဖစ္လာ မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရ ပါတယ္။
ဘီဘီစီ တ႐ုတ္ဌာနရဲ႕ ဌာနမႉး ကေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္က ဆိုရွယ္ ဝက္ဘ္ဆိုက္ေတြမွာ မေန႔ ကေတာ့ အေမရိကန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အေၾကာင္းေတြ ေဝေဝ ဆာဆာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကေပမယ့္လို႔ ဒီကေန႔ စတင္ လိုက္တဲ့ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ ညီလာခံ အေၾကာင္းကိုေတာ့ နည္းနည္း ပါးပါးပဲ ေဆြးေႏြး ၾကတာမ်ိဳး ေတြ႕ရ တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး အြန္လိုင္းမွာ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ ညီလာခံ အေၾကာင္း ရွာလိုက္ရင္ အစိုးရ မီဒီယာေတြက ေရးတဲ့ သတင္းေတြပဲ ထုတ္ေပးတာမ်ိဳး ရွိတာမို႔ ေဝဖန္ ထားတာေတြကို မဖတ္ရ ေတာ့ဘဲ ဆင္ဆာ လုပ္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဖယ္ဒရယ္ ဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေရး တာဝန္ေပး
တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ စစ္စစ္ မျဖစ္ ရင္ေတာင္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ တခု ျဖစ္ႏိုင္
တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလား ေနတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ တန္းတူ ညီမၽွမႈ ဥပေဒ မူၾကမ္း ေရးဆြဲဖို႔ တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂ ဦးကို ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေ႐ႊမန္းက တာဝန္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
ဖယ္ဒရယ္ တန္းတူ ေရတူ စီမံ ခန္႔ခြဲခြင့္ အခြင့္ အေရးကို အတတ္ႏိုင္ဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ေရးဆြဲဖို႔ အတြက္ ကိုလည္း ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေ႐ႊမန္းက ဦးတီခြန္ျမတ္နဲ႔ ေဒၚနန္းဝါႏုတို႔ကို တာဝန္ေပး လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု ေရးဆြဲမယ့္ ဥပေဒ မူၾကမ္းဟာ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ စစ္စစ္ မျဖစ္ ရင္ေတာင္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ တခု အျဖစ္ ေရးဆြဲ ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ တာဝန္ေပး ခံရတဲ့ ေဒၚနန္းဝါႏုက ေျပာပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းတဲ့ ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ စနစ္ကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္ လို႔ အစိုးရပိုင္း ကလည္း ေျပာေနတဲ့ အတြက္ အလား အလာေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္က ဒုကၡသည္ေတြ ေနရင္းျပန္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသး
ဒုကၡသည္ေတြ ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြဟာ ဒုကၡေရာက္ေန ၾကရ
ရခိုင္ ေဒသက ပဋိပကၡေတြ အတြင္း အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ဒုကၡေရာက္ ခဲ့ရသူေတြဟာ ေနရပ္ ကို ျပန္ဖို႔ အတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ ေသးေၾကာင္း အဲဒီ ေဒသကို ကိုယ္တိုင္ သြားၾကည့္ခဲ့တဲ့ ဘီဘီ သတင္းေထာက္က ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ ႏွစ္ဘက္ စလုံးမွာ အာဃာတ ႀကီးႀကီး မားမား ရွိေနၾက ေသးတဲ့ အတြက္ ေလာေလာဆယ္ ေနရပ္ ျပန္ဖို႔ မလြယ္ ေသးတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ကိုတင္ေအာင္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
အတူ ယွဥ္တြဲ ေနဖို႔ ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ ဘူးလို႔ ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေျပာဆို ၾကၿပီး၊ ေရရွည္မွာ လုံၿခဳံေရးေတြ ႐ုပ္သိမ္း သြားမွာကိုလည္း ႏွစ္ဘက္ စလုံးက စိုးရိမ္ေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေန ကေတာ့ စစ္ေတြက မူဆလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ လူဦးေရ ပိုမ်ားၿပီး၊ ကုလသမဂၢ ကမၻာ့ စားနပ္ ရိကၡာ အစီအစဥ္ WFP၊ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး UNHCR နဲ႔ တျခား အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕ေတြ အျပင္ ရခိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းေတြက လႉဒါန္းတာေတြ ရွိပါတယ္။
ေျမာက္ဦး မွာေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြမွာ ရခိုင္ ဒုကၡသည္ေတြ ရွိၾကၿပီး၊ အဲဒီမွာ ရန္ကုန္ နာေရး ကူညီမႈအသင္းနဲ႔ တျခား အဖြဲ႕ အစည္း ေတြက လြဲလို႔ ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႕ အစည္းေတြ မေတြ႕ရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ေက်ာက္ေတာ္ မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ စခန္း ဖြင့္ထားတာ မရွိဘူးလို႔ သတင္းေထာက္က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြ ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြဟာ ဒုကၡေရာက္ေန ၾကရၿပီး၊ ဒုကၡသည္ ေသာင္းခ်ီ ရွိတဲ့ ေဘာဒူပ စခန္း၊ သက္ကယ္ေခ်ာင္း စခန္းနဲ႔ သယ္ေခ်ာင္းလို စခန္းေတြမွာ လူေတြဟာ ေရာဂါေတြ ခံစားေနၾကရပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ဆို ဝမ္းေလၽွာ ဝမ္းပ်က္ေၾကာင့္ အေသအေပ်ာက္ေတာင္ရွိတယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။
စိန္ေခၚေနတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ျပႆနာ
သမၼတ အိုဘားမား ဒုတိယ သက္တမ္းမွာ အေရးႀကီးဆုံး စိန္ေခၚမႈႀကီး ကေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး က်ဆင္းမသြားေအာင္ အတိုက္အခံ ရီပတ္ဘလစ္ကင္နဲ႔ ဘယ္လိုပူးေပါင္း အေျဖရွာမလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္လို႔ အခု လာမယ့္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ နဂိုက စီစဥ္ထားတဲ့ အတိုင္း အခြန္ တိုးေကာက္ၿပီး ဘတ္ဂ်က္ေတြ ေလၽွာ႔ပစ္မယ္ ဆိုရင္ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္း လာမယ့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ ၉ ရာႏႈန္း အထိ ျပန္ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ ကြန္ဂရက္ ဘတ္ဂ်က္႐ုံးက သတိေပး လိုက္ပါတယ္။
အခြန္ႏႈန္း တိုးေကာက္ရင္ ႐ိုက္ခတ္မႈ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ေဆာင္႐ြက္တာေၾကာင့္ ဝင္ေငြေလ်ာ့သြားၿပီး ဒီဇင္ဘာလည္း အခု ေကာက္ေနတဲ့ အခြန္ႏႈန္းေတြ ၿပီးဆုံးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ေတြလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား အလိုအေလ်ာက္ အျဖတ္အေတာက္ ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ ဘတ္ဂ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတနဲ႔ ကြန္ဂရက္က ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အမတ္ေတြၾကား ထိပ္တိုက္ ျဖစ္ရာကေန ဒီလို ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ထြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအေျပာင္းအလဲေတြရဲ႕ ႐ိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ လာမယ့္ႏွစ္မွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ထရီလ်ံ တဝက္ေလာက္ ထိခိုက္ႏိုင္ ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ဖို႔ အေတာ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိပါတယ္။
ပါတီႀကီး ႏွစ္ခုလုံးက အေမရိကန္စီးပြားေရးကို ေခ်ာက္ထဲ မက်ေစခ်င္ ပါဘူး။
ႏွစ္ဖက္ စလုံးက ေရရွည္မွာ အစိုးရက ေငြေခ်းသုံးစြဲတာ တျဖည္းျဖည္း ေလၽွာ႔ခ်ဖို႔ သေဘာတူၾကပါတယ္။
ဝင္ေငြ မ်ားသူေတြကို အခြန္ တိုးေကာက္ဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာေပမယ့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားစု ျဖစ္တဲ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ေတြက သေဘာမတူပါဘူး။
ဒီလို ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ စီးပြားေရး ျပႆနာကို အိုဘားမားက ဦးစားေပး ေျဖရွင္းရ ပါလိမ့္မယ္။
ဒီအခ်က္ေတြဟာ အေမရိကန္ စီးပြားေရး အေပၚ အေရးႀကီးတဲ့ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အဲဒီက တဆင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရး အေပၚ ႐ိုက္ခတ္ လာႏိုင္တယ္လို႔ ဘီဘီစီ စီးပြားေရး သတင္းေထာက္ အင္ဒ႐ူး ေဝၚကာက ေျပာသြားပါတယ္။
အေနာက္ဒီမိုကေရစီကို တရုတ္ပံုတူကူးမည္မဟုတ္
တရုတ္သမၼတ ဟူဂ်င္ေတာင္းက အဂတိလိုက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ဖို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပဳျပင္ဖို႔ ၊ တုိင္းျပည္မၿပိဳကြဲေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ စီးပြားေရးတုိးတက္ေအာင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းသြားပါတယ္။ မစၥတာ ဟူဟာ ေခါင္းေဆာင္သစ္ေတြေရြးခ်ယ္မယ့္ ပါတီကြန္ဂရက္မွာ ၾကာသာပေတးေန႔က လမ္းညႊန္မိန္႔ခြန္းတရပ္ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ နုိင္ငံတနံတလွ်ားက ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရမွာ ၊ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ကာကြယ္ေရးစနစ္ ေခတ္မီွေရးႀကိဳးပမ္းဖို႔ ၊ တရုတ္ႏုိင္ငံကို ေရတပ္အင္အားႀကီးႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ သမၼတက ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ႏုိင္ငံျခားေရး၀ါဒကိုသာ ဆက္လက္ေဖာ္ေဆာင္သြားမယ္ဆုိတာကို အခုိင္အမာေျပာၾကားသြားပါတယ္။ တရုတ္ျပည္မႀကီး နဲ႔ ထုိင္၀မ္တို႔ဟာ စစ္ဘက္လုံၿခဳံေရး ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီမႈတရပ္ရရွိေအာင္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ထုိင္၀မ္ကၽြန္း လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ဟူသမွ်ကို ဆန္႔က်င္ဖို႔လည္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ထုိင္၀မ္ကၽြန္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ သီးျခားတည္ရွိေနခဲ့တာျဖစ္ေပမယ့္၊ တရုတ္နုိင္ငံရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရ ေဒသတခုသာျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆထားတာပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ အနာဂတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရုတ္ႏုိင္ငံေရးစနစ္ကို လူတုိင္းပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ဒီမုိကေရစီပုံစံမ်ိဳးေဖာ္ေဆာင္မွာျဖစ္ေပမယ့္ ၊ အေနာက္တုိင္းပုံစံေတြကိုေတာ့ ပုံတူကူးခ်လိမ့္မယ္မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ရက္သတၱ တပတ္ၾကာျပဳလုပ္တဲ့ ဒီညီလာခံမွာ ရာထူးက ႏႈတ္ထြက္မယ့္ ဟူဂ်င္ေတာင္းေနရာမွာ ဒုသမၼတ ရွီက်င္းပင္းက ဆက္ခံၿပီး မတ္လမွာ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
အုိဘားမားခရီးစဥ္နဲ႔ ျမန္မာ့အခြင့္အလမ္း
အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Joseph Crowley
အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Joseph Crowleyက - သမၼတအိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္မယ့္ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ ဒီခရီးစဥ္ဟာ - ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ေရး အေထာက္အပံ့အတြက္ ၊ အေရးႀကီးဆုံး ေျခလွမ္းတလွမ္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ၊ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္၊ နုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အမ်ားအျပားက်န္ရွိေနေသးၿပီး၊ တုိင္းရင္းသားေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္ဆူပူမႈေတြကို ရပ္ဆုိင္းဖို႔လိုအပ္ေနပါတယ္။
လိုအပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အားလုံး ျဖစ္ထြန္းေနတာ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ အခု သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ဒီလိုအေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာေတြကို ဆက္လက္ေျဖရွင္းဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစိုးရအတြက္ အခြင့္အေရးတရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မစၥတာ ခရိုလီဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပထမဦးဆုံး တရား၀င္ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးျဖစ္ပါတယ္။
အိုဘားမား ဒုတိယ သက္တမ္း ျမန္မာကိစၥ အေရးႀကီး
အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama က သူ႔ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိပါ သြားဖုိ႔ စီစဥ္တာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြဟာ သူ႔ရဲ႕ သမၼတ ဒုတိယသက္တမ္းအတြင္း အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑မွာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ Rutgers တကၠသုိလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါေမာကၡ Joseph Silverstein က သုံးသပ္ပါတယ္။ သမၼတအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားဖုိ႔ အခုလုိ စီစဥ္တာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
သမၼတ အုိဘားမားအေနနဲ႔ လာမယ့္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔ကေန ၂၀ ရက္ေန႔အထိ ထုိင္း၊ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံေတြကုိ တရား၀င္ သြားေရာက္ လည္ပတ္မွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က ၾကာသပေတးေန႔မွာပဲ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာပါ။
ႏုိ၀င္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပူပူေႏြးေႏြး အႏုိင္ရၿပီး မၾကာခင္ ရက္ပုိင္းအတြင္း အခုလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြကုိ သြားေရာက္ လည္ပတ္တာဟာ သူ႔အစုိးရ ဒုတိယသက္တမ္းအတြင္း ဒီေဒသဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးပါတယ္ ဆုိတာကုိ ျပသလုိက္တာပဲလုိ႔ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္၊ Rutgers တကၠသုိလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါေမာကၡလည္းျဖစ္တဲ့ Joseph Silverstein က ေျပာပါတယ္။
“ ဒါက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြဟာ သူ႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑မွာ ရွိေနတယ္ဆုိတာကုိ ျပသလုိက္တာပါပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအ၀င္ ဒီေဒသတြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြအေပၚ သူ႔အေနနဲ႔ စုိးရိမ္ပူပန္မိတယ္၊ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယသမၼတ သက္တမ္းအတြင္း ဒီေဒသအတြက္ ဘယ္လုိ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္ တယ္ဆုိတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မခ်ခင္ အေျခအေနေတြကုိ သူကုိယ္တုိင္ ျမင္ေတြ႔လုိတဲ့ သေဘာကုိ ျပသလုိက္တာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ ခရီးစဥ္အျဖစ္လည္း ပါေမာကၡ Silverstein က သုံးသပ္ပါတယ္။
“အေမရိကန္သမၼတေယာက္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိသြားၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေတြအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ ေတြ႔မယ္၊ ေဆြးေႏြးမယ္၊ အေျခအေနေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် သြားေရာက္ ေလ့လာမယ္ဆုိတာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြအတြက္ အင္မတန္ ေကာင္းပါတယ္။”
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အာရွတုိက္အတြင္းမွာ ျပႆနာေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အေမရိကန္သမၼတအေနနဲ႔ အခုလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားလည္လုိက္တာေၾကာင့္ ေဒသတြင္းက တရုတ္-အေမရိကန္ဆက္ဆံေရး၊ အိႏၵိယ-အေမရိကန္ေတြ ဘယ္လုိ ျဖစ္လာမလဲ၊ သမၼတ အုိဘားမားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိသြားတယ္ဆုိတာ အနာဂတ္မွာ ဘယ္လုိ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္ဆုိတာကုိ ေလ့လာဖုိ႔အတြက္ သြားတယ္ဆုိတာကုိ သူတုိ႔ သေဘာေပါက္ၾကပါ့မလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိသြားတဲ့အစီအစဥ္ထဲမွာ သူတုိ႔ မသိႏုိင္တဲ့ တျခား အေၾကာင္း အခ်က္ေတြမ်ား ရွိေနသလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ တေယာက္က တေနရာရာကုိသြားၿပီဆုိရင္ အဲဒီေဒသအတြက္ေရာ အေမရိကန္အတြက္ပါ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္လုိ႔ ပါေမာကၡ Silverstein က သုံးသပ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္အျမင္အရကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတက တုိင္းျပည္တခုခုကုိသြားၿပီး အဲဒီက ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူထုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံတယ္ဆုိတာဟာ အေမရိကန္အတြက္ေရာ၊ အဲဒီတုိင္းျပည္အတြက္ပါ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူအခုလုိ သြားမယ္ဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ကုိ က်ေနာ္ အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံပါတယ္။ အဲဒီလုိ ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြး လုိက္မွလဲ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ရည္မွန္းခ်က္တခုတည္းကုိ အတူတူ ဦးတည္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ က်င့္သုံးႏုိင္မွာပါ။”
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီေဒသအေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဦးတင္ေမာင္ေသာ္ကေတာ့ သမၼတ အုိဘားမား ျမန္မာျပည္သြားမယ့္ ခရီးစဥ္အေပၚ အားတက္မိသလုိ တဖက္မွာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြလည္း ျဖစ္မိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမား ျမန္မာျပည္ကိုသြားမယ္ဆိုတာဟာ က်ေနာ္တို႔ၾကားေတာ့ အားတက္စရာျဖစ္သလို၊ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ စိုးရိမ္စရာေတြရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အားတက္စရာေတြရွိသလဲဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္က ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈကို ျပတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီျပည့္ျပည့္ဝဝေတာ့ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ အိုဘားမားအေနနဲ႔ကလည္း သူ႔ရဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒ ေပၚလစီမွာ သူ႔ရဲ့ေအာင္ျမင္မႈတခုအေနနဲ႔ ျမန္မာကို ဂုဏ္ယူၿပီး အျမဲေျပာေလ့ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္တည္းမွာ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာကေတာ့ ၿမိဳ႕ေတြမွာ နည္းနည္းသက္သာရာရေပမယ့္ နယ္ေတြမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔ ဘာတို႔ဆိုလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ လူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ။”
သမၼတ အုိဘားမားအေနနဲ႔ ျမန္မာနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံေတြကုိ သီးျခား သြားေရာက္ၿပီးရင္ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ အာဆီယံ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲကုိ တက္ေရာက္ၿပီး အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိသြားတဲ့အခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိ သြားမယ္လုိ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားေပမယ့္ ေနျပည္ေတာ္ကုိ သြားမသြား ဆုိတာေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ မသိရေသးပါဘူး။
ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံမယ္ ဆုိတာကုိ ေၾကျငာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ဆုိင္တဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကုိ မၾကာခင္ ထုတ္ျပန္ေပးသြားမယ္လုိ႔ပဲ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး သည္ ျမန္မာအတြက္ စိမ္ေခၚမႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ တည္ေဆာက္ေရးဟာ အစိုးရအတြက္သာမကလႊတ္ေတာ္ အပါအဝင္ သက္ဆိုင္ရာ အားလုံးအတြက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ေနတယ္လို့ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာေသာမတ္ ကိုေဟး ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ပြါးခဲ့တဲရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနျပီး အထက္အမိန္႕အရလုံျခံုေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြက အေျခအေနေတြကို ထိန္းသိမ္းမႈႀကိဳးပမ္းမႈမ်ိဳး သာရွိတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ဦးေက်ာ္ဇံသာက ေျပာျပေပးပါမယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးဆိုတာဟာ ရခိုင္ေဒသက ပဋိပကၡကို ေရတို ထိန္းသိမ္းေရး အတြက္ေရာ ေရရွည္ေျဖရွင္းေရးအတြက္ပါ အေရးတစ္ႀကီး လိုအပ္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႕ ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံတကာ ကပါ ေျပာဆို ထုတ္ျပန္ ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္သာမကပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာပါ တရားဥပေဒ တည္ေဆာက္ေရးဟာအေျခခံလိုအပ္ခ်က္ႀကီးတစ္ရပ္ျဖစ္ေနၿပီး ဒါဟာ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံးကတာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို့လည္း မစၥတာ ကင္တားနားကေျပာသြားပါတယ္။
"က်ေနာ္႕အယူအဆကေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုတာဟာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕အေျခအေနကေတာ့ဆယ္စုႏွစ္ေတြ နဲ႕ခ်ီျပီး စစ္အစိုးရအုပ္စိုးခဲ႔တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငမွာတရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ အစိုးရအတြက္သာမက လႊတ္ေတာ္အပါအဝင္သက္ဆိုင္သူအားလုံး အတြက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အမႈးျပဳျပီး ဖြဲ႔စည္း ေပးထားတာလည္း သိရပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႕အစည္း အပါအဝင္ သက္ဆိုင္သူေတြ ဟာ ယုတ္စြ အဆုံး တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ အေျခခံေဘာင္တစ္ရပ္ကို ဦးစြာခ်မွတ္သင့္ပါတယ္။ တရားဥပေဒ လံုးဝ ကင္းမဲ့ေနတယ္ဆိုတဲ့ နမူနာကိုေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ကျပႆနာကို ကိုင္တြယ္တဲ့ေနရာမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အေျခခံခ်မွတ္ထားတဲ့ မူဝါဒမ်ိဳး မေတြ႔ရပါဘူး။ အမိန္႔နဲ႔ လံုျခံဳေရးအဖြဲ႔ေတြဟာ အေျခအေနကို လိုက္ထိန္းေနတာပဲရွိပါတယ္။”
လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ အခုလို ရခုိင္က ပဋိပကၡလိုဟာမ်ိဳးကို ဝင္ေရာက္ထိန္းသိမ္းၾကတဲ့ေနရာမွာလည္းပဲ အင္အားသံုးတဲ့အခါ တခါတခါ ပိုသြားတာ ရွိတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာေတြလည္း ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက ေထာက္ျပပါတယ္။
“ေဒသႏၱရအဆင့္မွာလည္း ျပႆနာရွိပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ လံုျခံဳေရးအာဏာပိုင္ေတြဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြ လိုက္နာျခင္းမရွိဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ က်ေနာ္တို႔ရထားပါတယ္။ ဒီလိုမလိုက္နာတဲ့အတြက္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး အင္အားအလြဲသံုးစား လုပ္တာမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။”
တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ တည္ေဆာက္ေရးဆိုတဲ့ေနရာမွာ ၁၉၈၂ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒကို ျပန္လည္စစ္ေဆးဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လုိ႔လည္း မစၥတာကင္တာနားက ဆုိပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သူေတြရဲ့ တတိယမ်ိဳးဆက္ကို ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုေရာ ျပင္ဆင္သင့္သလားလို႔ ဆိုေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပင္ဆင္သင့္တယ္၊ မျပင္ဆင္သင့္ဘူးဆိုတာ သူ႔ရဲ့ သေဘာထားကို ေျပာဖို႔ ျငင္းဆန္ပါတယ္။ဒါဟာ တုိင္းရင္းသားေတြ အပါအဝင္ ျမန္မာျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကသာ ဆံုးျဖတ္သင့္တဲ့ကိစၥလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
“ဒီျပဌာန္းခ်က္ဟာ ျပန္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ရမယ့္ အခ်က္တခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္လို ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္က သံုးသပ္ရမယ့္ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ၊ အစိုးရသာမက သက္ဆိုင္တဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အားလံုးက ဆံုးျဖတ္ၾကရမွာပါ။ လူထုကိုယ္စားလွယ္ေတြ စုေဝးရာ လႊတ္ေတာ္ကသာ ဆံုးျဖတ္ရမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားအမတ္ေတြကေန ဒီဥပေဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
ကုလသမဂၢရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္မစၥတာေသာမတ္အိုေဟးကင္တာနားဟာ လူအုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ေဒသကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာလည္း ကခ်င္ေဒသနဲ႔ အဲ့ဒီ့ရခိုင္ေဒသကို ျပန္လည္သြားေရာက္ဖုိ႔ သူစဥ္းစားေနတယ္ ျပင္ဆင္ေနတယ္လို႔ လည္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment