ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္သူေဌး၏ ၂၁ရာစု ၊ ကမၻာ႔ အႀကီးက်ယ္ဆံုး အလွဴ

Yangon Media Group

အင္တာနက္အေျခစိုက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ လူမႈေရး မီဒီယာကြန္ရက္ ပူးတြဲ တည္ေထာင္သူႏွင့္ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ မတ္ဇူကာဘတ္ႏွင့္ ဇနီးျဖစ္သူ ပရစ္စီလာခ်န္တို႔သည္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္တြင္ ၄င္းတို႔၏ ပထမဦးဆံုးရင္ေသြး သမီးေလးတစ္ဦး ေမြးဖြားေၾကာင္း ေၾကညာ သြားခဲ့ သည္။ အမွန္တကယ္ဆိုလွ်င္ အဆိုပါ သမီးေလးကို ႏိုဝင္ဘာ ေနာက္ဆံုးပတ္ အ တြင္းက ဖြားျမင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သမီးေလး ၏ နာမည္အျပည့္အစံုမွာ မာဇီမာခ်န္းဇူကာ ဘတ္ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့မီဒီယာမ်ားက မာဇီမာခ်န္းဇူကာ ဘတ္ ေမြးဖြားမႈသည္ ကမၻာႀကီး အတြက္ က်က္ သေရမဂၤလာရွိေသာ ေမြးဖြားမႈ ေၾကညာခ်က္ ႏွစ္ရပ္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ပထမအခ်က္အေနႏွင့္ မတ္ဇူကာဘတ္ႏွင့္ ဇနီးတို႔၏ သမီးေလး ေမြးဖြားျခင္း ေၾကညာခ်က္ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယအခ်က္ မွာ ၂၁ ရာစုတြင္ ကမၻာ့ အႀကီးမားဆံုး အလွဴမ်ားအနက္ တစ္ရပ္ကို ေၾကညာသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
မာဇီမာခ်န္းဇူကာဘတ္ ကမၻာႀကီးသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းသည္ ကမၻာေပၚရွိ ေမြးကင္း စကေလးမ်ား၊ အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလး မ်ား၊ အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ေအာက္ကေလးမ်ားႏွင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အလင္းေရာင္ ေပၚထြန္းလာျခင္း လည္း ျဖစ္သည္။
အေၾကာင္းရင္းမွာ မတ္ဇူကာဘတ္ႏွင့္ ဇနီးတို႔က ၄င္းတို႔ဘဝ တစ္သက္ တာပိုင္ဆိုင္ လာခဲ့ေသာ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ရွယ္ယာ ၉၉ ရာခိုင္ ႏႈန္းကို ေပးလွဴ မည္ဟု ကတိျပဳလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္သည္။
ယင္းလွဴဒါန္းခဲ့မႈသည္ ၄င္းတို႔ ပိုင္ဆိုင္သမွ်၏ အားလံုးနီးပါး ျဖစ္သည္။
မတ္ဇူကာဘတ္သည္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ ဘာ ၁ ရက္အထိ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၆ ဒသမ ၈ ဘီလီယံ ပိုင္ဆိုင္ထားၿပီး အဆင့္ (၇) အခ်မ္းသာဆံုး အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ ေၾကာင္း Forbes မဂၢဇင္းက ေဖာ္ျပသြားခဲ့ သည္။
ယင္းတို႔အနက္ ေဒၚလာ ၄၅ ဘီလီယံ ကို Chan Zukerberg Initiative ပရဟိတ ေဖာင္ေဒးရွင္းသို႔ လွဴဒါန္းသြားမည္ျဖစ္သည္။
ဇူကာဘတ္လွဴဒါန္းမည့္ သူ၏ အစုရွယ္ ယာ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ 'ေအ' အဆင့္ရွယ္ ယာ ေလးသန္းႏွင့္ 'ဘီ'အဆင့္ရွယ္ယာ ၄၁၉ သန္း ပါဝင္လ်က္ ရွိသည္။ 'ဘီ'အဆင့္ ရွယ္ ယာမ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ပိုမိုရွိသည္။ ဇူကာ ဘတ္သည္ ယခုမွသာ အလွဴဒါနကို ရက္ရက္ ေရာေရာ ျပဳလုပ္သည္ မဟုတ္ ေပ။ မၾကာမီ က ဇူကာဘတ္၊ ဘီလ္ဂိတ္ႏွင့္ ရစ္ခ်တ္ဘရန္ ဆန္တို႔သည္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ၏ ဒီေရ ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္သစ္ မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စတင္ေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္တစ္ရပ္အား ေၾကညာသြားခဲ့သည္။
ဇူကာဘတ္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ဝိႈက္ပလိန္း အရပ္၌ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ေမ ၁၄ ရက္တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ၄င္း သည္ သြား ဆရာဝန္ အက္ဒဝပ္ဇူကာဘတ္ ႏွင့္ စိတ္ေရာဂါဆရာဝန္ ကာရင္းကမ္ပနာ တို႔၏ သားဦးျဖစ္သည္။ ဇူကာဘတ္ေအာက္ တြင္ ညီမ သံုးဦးရွိေသး၍ ¤င္းတို႔သည္ မစ္ ေတာင္းမန္ဟက္တန္ေျမာက္ဘက္ ၂၁ မိုင္ အကြာရွိ ဝက္ခ်က္စတာေကာင္တီအပိုင္ ေက်း ရြာေလးတစ္ရြာျဖစ္ေသာ 'Dobbs Ferry New York တြင္ ႀကီးျပင္းခဲ့ၾကရသည္။
ဇူကာဘတ္သည္ အလယ္တန္းေက်ာင္း သားဘဝကပင္ ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ ေဆာ့ဖ္ဝဲေရးသားျခင္းကို ကြၽမ္းက်င္ခဲ့သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူက ဇူကာဘတ္အား ၁၉၉ဝ ျပည့္ လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ Atari Basic Programming ကိုသင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ႔ကို သီးသန္႔သင္ၾကားေပးရန္ ေဆာ့ဖ္ဝဲပ ညာရွင္ Developer ေဒးဗစ္နယူးမင္းကို ငွား ရမ္းခဲ့သည္။
ဇူကာဘတ္သည္ အထက္တန္း ေက်ာင္း တက္ေနစဥ္အေတာ အတြင္းမွာပင္ ၄င္း၏အိမ္အနီးရွိ Merry ေကာလိပ္မွ ေဆာ့ဖ္ဝဲ ဘာသာရပ္ျဖင့္ ဘြဲ႕တစ္ခု ယူခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ိုဂရမ္မ်ား တည္ေဆာက္မႈ၊ အ ထူးသျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရးကိရိယာမ်ားႏွင့္ ဂိမ္းမ်ား တည္ေဆာက္မႈအား ႏွစ္ၿခိဳက္ သေဘာ က်လ်က္ရွိေနခဲ့သည္။ မၾကာမီ ဖခင္ျဖစ္သူ ၏ သြားေဆးခန္းႏွင့္ အိမ္ရွိ ကြန္ပ်ဴတာအား လံုးကို ဆက္သြယ္ေပးႏိုင္သည့္ 'Zuck Net' အမည္ရွိ ေဆာ့ဖ္ဝဲပ႐ိုဂရမ္တစ္ခုကို တည္ ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ဟားဗတ္တကၠသိုလ္သို႔ ဆက္လက္၍ တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ခ်ိန္တြင္ ဇူကာ ဘတ္သည္ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ိုဂရမ္ဆိုင္ရာ ထူး ခြၽန္ေျပာင္ေျမာက္သူ တစ္ဦးအျဖစ္ နာမည္ရ ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ဇူကာဘတ္သည္ ဝက္ဘ္ဆိုက္တစ္ခု အား စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ၿပီး သီတင္း တစ္ပတ္ အၾကာတြင္ ၄င္းေကာလိပ္က သူ၏ဝက္ဘ္ ဆိုက္အား ပိတ္ပင္ခဲ့ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ၄င္းဝက္ဘ္ဆိုက္၏ နာမည္ေက်ာ္ ၾကား လူႀကိဳက္မ်ားမႈမ်ားက ဟားဗတ္တကၠ သိုလ္၏ နဂိုထင္ရွား ေက်ာ္ၾကား ေနေသာ ကြန္ ပ်ဴတာကြန္ရက္မ်ားကို ဖံုးလႊမ္းေက်ာ္ၾကားသြား ခဲ့၍ပင္ျဖစ္ သည္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ အာ ဏာပိုင္မ်ားက ဇူကာဘတ္၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္ ကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည့္နည္းတူ အျခားေက်ာင္းသား မ်ား အင္တာနက္အသံုးျပဳ ဝင္ၾကည့္မႈမ်ားကို ထပ္မံပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား မ်ားက ဇူကာဘတ္၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္ သည္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လံုးဝခ်ဳိး ေဖာက္ထားေၾကာင္း ေပးပို႔တိုင္ၾကားစာမ်ား လည္း ရွိခဲ့သည္။
၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီတြင္ ဇူကာဘတ္ သည္ ဝက္ဘ္ဆိုက္အသစ္တစ္ခုအား ေရးသား သ႐ုပ္ေဖာ္ခဲ့သည္။ ၄င္းႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္တြင္ ဇူကာဘတ္ သည္ the facebook. com ၌ မူလကတည္ရွိေနၿပီးေသာ The facebook ကို စတင္ခဲ့သည္။ ၄င္း The facebook စတင္ ၿပီး ေျခာက္ရက္အၾကာတြင္ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ရွိ စီနီယာေက်ာင္းသားႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾက ေသာ ကမ္မီလ္ရြန္း၊ အင္လီေဗာ့၊ ေတလာဝင္ ကလီေဗာ့ႏွင့္ ဒီဗရာနာရင္ဒရာတို႔က ဇူကာ ဘတ္သည္ Harvard Connetion.com ဟု ေခၚဆိုေသာ လူမႈေရး ကြန္ရက္တစ္ခု တည္ ေဆာက္ေပးရာတြင္ ကူညီေပးရန္ ၄င္းတို႔ယံု ၾကည္ရန္ လွည့္စားၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ထိုအယူအဆမ်ားကို သံုး၍ အၿပိဳင္ကြန္ရက္ တစ္ခုကို တည္ေဆာက္သြားခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲ ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ အဆိုပါ သံုးဦးက ဇူကာ ဘတ္အေပၚ တရားစြဲဆိုခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ညိႏႈိင္း ေျဖရွင္းခဲ့ၾက ရသည္။
ဇူကာဘတ္သည္ ၄င္း၏စီမံကိန္းကို အ ၿပီးသတ္ရန္ ဒုတိယႏွစ္ျဖင့္ပင္ ဟားဗတ္တကၠ သိုလ္မွ ေက်ာင္းထြက္ခဲ့သည္။ ဇူကာဘတ္ သည္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္တြင္ ဟားဗတ္ ေက်ာင္းသားအိပ္ေဆာင္အခန္းမွ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကို စတင္ခဲ့သည္။ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ အတြက္ အေစာပိုင္း အႀကံဉာဏ္ ကို ဇူကာဘတ္ သည္ ၄င္းဘြဲ႕ရရွိခဲ့သည့္ Mercy ေကာလိပ္မွ ရခဲ့ဖြယ္ဟန္ရွိ သည္။
သူသည္ အခန္းေဖာ္ ဒပ္စတင္ေမာ္စဗစ္ ၏ အကူအညီျဖင့္ အျခား စာသင္ေက်ာင္းမ်ား သို႔ပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ သည္။ ဇူကာဘတ္သည္ ေမာ္စကိုဗစ္၊ အျခား မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕ႏွင့္အတူ ကယ္လီဖိုးနီး ယား ျပည္ နယ္ ပါလိုအယ္လ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၄င္းတို႔သည္ ႐ုံးခန္းအျဖစ္ အသံုးျပဳရန္ အိမ္ ကေလးတစ္အိမ္ကို ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ေႏြရာ သီကုန္ဆံုးခ်ိန္တြင္ ဇူကာဘတ္သည္ ကုမၸဏီ တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ ပီတာသီယယ္ႏွင့္ ေတြ႕ ဆံုခဲ့သည္။
ဇူကာဘတ္အဆိုအရ ၄င္းတို႔အုပ္စုသည္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္သို႔ ျပန္သြားရန္ စီစဥ္ခဲ့ ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆံုးတြင္ ကယ္လီ ဖိုးနီးယား၌ ဆက္လက္ ေနရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾက သည္။ ¤င္းတို႔သည္ အဓိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ႀကီးမ်ား က ဝယ္ယူရန္ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ားကို ပယ္ ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႔ ပယ္ခ်ရသည့္အေၾကာင္း ရင္းကို ဇူကာဘတ္က ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ အင္တာ ဗ်ဴး တစ္ခုတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ရွင္းျပခဲ့သည္။
''ဒါဟာ ေငြေၾကးပမာဏေၾကာင့္ မဟုတ္ ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ကြၽန္ေတာ့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေတြအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးကိစၥက လူေတြ အတြက္ ပြင့္လင္းတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ တစ္ရပ္ ဖန္တီးေရးျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းစုႀကီးေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ မီဒီယာေကာ္ပို ေရးရွင္းေတြ ေပၚထြက္ေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အဖို႔ စြပ္စြဲစရာ စိတ္ကူးမဟုတ္ဘူး''ဟု ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
ဇူကာဘတ္သည္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ Wired မဂၢဇင္းအား အဆိုပါရည္မွန္း ခ်က္ မ်ား ကို ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။
''တကယ္တမ္း ကြၽန္ေတာ္အေလးထား တဲ့ကိစၥက ပြင့္လင္းတဲ့ ကမၻာႀကီး ဖန္တီးေရး အထူးတာဝန္(မစ္ရွင္)ျဖစ္တယ္''ဟုဆိုခဲ့သည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ဇူကာဘတ္သည္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အတြက္ ဘ႑ာေရး ဆိုင္ရာ မူဝါ ဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၿနအ ွခေစန စီအီးအို ေဟာင္း ပီတာေရး ထံမွ အႀကံဉာဏ္ရယူခဲ့သည္။ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၁ ရက္တြင္ ဇူကာ ဘတ္က ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အသံုးျပဳသူ သန္း ၅ဝဝ အထိ ေရာက္ရွိၿပီဟု ေၾကညာခဲ့သည္။
ဇူကာဘတ္သည္ ပရစ္စီလာခ်န္းႏွင့္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေဟာင္း မ်ား မိတ္ဆံုစားပြဲတစ္ခု၌ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔သည္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ၿပီး တြဲ ခဲ့ၾကသည္။ ခ်န္းသည္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ 'ဆိုင္ ဂံု'ၿမိဳ႕ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုသို႔ ေရာက္လာၾကေသာ တ႐ုတ္-ဗီယက္နမ္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ သမီးျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ေဘာ္ စတြန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုး တစ္ခုျဖစ္ေသာ မက္ဆာ ခ်ဴးဆက္၊ ဘရိန္ထရီး၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။
ခ်န္းသည္ ကယ္လီဖိုးနီးယားတကၠသိုလ္ တြင္ ေဆးပညာအဓိက ဒုတိယႏွစ္ ေက်ာင္း သူအျဖစ္ တက္ေရာက္ေနစဥ္ ဇူကာဘတ္ သည္ သူ႔ကို ၄င္းငွားရမ္းေနေသာ ပါလိုအယ္လ္ တိုေနအိမ္သို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ေမ ၁၉ ရက္တြင္ ဇူကာဘတ္ႏွင့္ ခ်န္းတို႔ လက္ ထပ္ခဲ့ၾကသည္။
(Yangon Times Journal, 12-1)

လွ်ံလင္း
Ref: Wiki, BBC, Reuters