စာပန္းေတာထဲ ေမ်ာၾကည္ျ့ခင္း (အေမရိကန္ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ က်န္းမာေရး)

by ေဒါက္တာလႊမ္းမိုးဟန္(Dr Hlwan Moe Han) on Monday, October 22, 2012 at 7:20am ·

အေမရိကန္ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ က်န္းမာေရး

                       အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕၊ ေရဂင္အမ်ိဳးသားေလဆိပ္အ၀င္၀မွာ ဆႏၵျပပြဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဆႏၵျပသူေတြက အေမရိကန္ လြတ္လပ္ေရးရုပ္တုပုံႏွင့္ ဆုိင္းဘုတ္မ်ားကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားၾကသည္။ ဆုိင္းဘုတ္မ်ားေပၚမွာ

 `ကမၻာ့လူဦးေရ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကမၻာ့အက်ဥ္းသားဦးေရ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းတုိ႔ ေနထုိင္ရာေျမ သုိ႔မဟုတ္ အေမရိကန္မွ ႀကိဳဆုိပါ၏။ ´ ဟုေရးထားသည္။ ဟုတ္ေတာ့လည္း ဟုတ္သည္။

လူ႔အခြင့္အေရးကုိ အေရးေပးသည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ကမၻာ့အႀကီးဆုံးအက်ဥ္းေထာင္ စနစ္ရွိေနျခင္းက နည္းနည္းေတာ့ဆန္းသည္။ လူဦးေရတစ္သိန္းလွ်င္ အခ်ဳပ္ထဲေရာက္ေနသူက ၇၅၄ ေယာက္ရွိသည္။

                      ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံးႏုိင္ငံႀကီးက သူ႔ႏုိင္ငံသား အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ထည့္ထားျခင္းမွာ ေငြေၾကးခ်မ္းသာလုိ႔ ၊ တတ္ႏုိင္လုိ႔ မဟုတ္တာေတာ့ေသခ်ာသည္။ တကယ္လည္း သူတုိ႔ဆီက အက်ဥ္းေထာင္မ်ားမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနသည္။ အေမရိကန္အက်ဥ္းသားမ်ား၏ ထက္၀က္ေလာက္မွာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာႏွင့္ ေဆး၀ါးစြဲလမ္းမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြ ရွိေနသည္။ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အက်ဥ္းသားေတြ စုပုံေနျခင္းက ကယ္

လီဖုိးနီးယားျပည္နယ္မွာ အဆုိးဆုံး။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလမွာ အေမရိကန္တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဴပ္က ကယ္လီဖုိးနီးယားတရားရုံး၏ အက်ဥ္းသား ၄၆၀၀၀ လႊတ္ေပးရန္ အမိန္႔ခ်ျခင္းကုိ ေထာက္ခံခဲ့သည္။တရားရုံး၏ အမိန္႔မွာ `က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈက့ဲသုိ႔ေသာ အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္၏ အေျခခံအခြင့္အေရးမရႏုိင္သည့္ အက်ဥ္းေထာင္ဟူသည္ ယဥ္ေက်းသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မသင့္ေလ်ာ္ေခ်´ ဟု ေရးထားသည္။

                      အေမရိကန္တုိ႔မွာ စစ္ေၾကျငာၿပီး တုိက္ပြဲဆင္ေနရသည့္ တုိက္ပြဲႏွစ္ခုရွိသည္။ တစ္ခုက အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ရသည့္စစ္ပြဲ (War on Terror )၊ ေနာက္တစ္ခုက မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ျဖစ္ရသည့္ စစ္ပြဲ ( War on Drugs) ။

 အေမရိကန္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားထဲမွာ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါကူးစက္မႈႏႈန္းျမင့္မားလာသည့္ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္။

ထုိ ျပႆနာ၏ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းက မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားကုိ အေၾကာထဲ ထုိးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိထုိေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ အေသးစိတ္ျခယ္မႈန္းထားသည့္စာအုပ္တစ္အုပ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ထြက္ရွိလာသည္။ စာအုပ္အမည္ကေထာင္ထဲက ပလိပ္ေရာဂါ သုိ႔မဟုတ္ အေမရိက၏ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ကပ္ေရာဂါဆုိး (A Plague of Prisons: The Epidemiology of Mass Incarceration in America ) ျဖစ္သည္။ စာေရးသူ ပါေမာကၡအန္နက္စ္ဒ္ရပ္ကာမွာ စိတ္ပညာ ပါရဂူတစ္ဦးျဖစ္သည္။

                    ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွ စ၍ ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္တရားရုံးမ်ားမွ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းက်ခံရသူဦးေရမွာ ၁၇ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးတက္လာခ့ဲသည္။ အေမရိကန္မွာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာသလုိ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ တစ္ဦးခ်င္း အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေပးျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ပက္သက္လာလွ်င္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္အေရးယူ

ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးမႈျဖင့္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ားလာျခင္းျဖစ္သည္။

                    စာေရးသူက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အက်ဥ္းသား သုိ႔မဟုတ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရသူ ဦးေရ တစ္ဟုန္ထုိးမ်ားျပားေနျခင္းသည္ ကပ္ေရာဂါတစ္ခုႏွယ္ျဖစ္သည္ ဟု ဆုိသည္။ လက္ရွိအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ တရားစီရင္မႈစနစ္ေအာက္မွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အေရးယူခံေနရသူ ၇.၃ သန္းရွိသည္။ ေထာင္က်ခံေနရသူ ၂.၃ သန္း၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ားက်ခံၿပီးေသာ္

ျငား ေစာင့္ၾကည့္ခံေနရသူ ၈သိန္း၊ လူဆုိးစာရင္း၀င္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံေနရၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ျခင္းခံေနရ သူေပါင္း ၄.၂သန္း ရွိေနသည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အဖမ္းဆီးခံေနရသူ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဆယ္သန္း၊ ထုိအထဲမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သျဖင့္ ေထာင္ခ်ခံလုိက္ရသူက ေျခာက္သိန္း၊ ျပစ္မႈက်ခံၿပီး ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ သူက ခုႏွစ္သိန္း၊ ထုိခုႏွစ္သိန္း၏ ၆၇ ရာခုိင္ႏႈန္းက ျပစ္မႈျပန္လည္က်ဴးလြန္သျဖင့္ ျပန္လည္ဖမ္းဆီးခံရသည္။

                   ေနာက္ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ တားျမစ္စစ္ေဆးျခင္း ခံရသူအမ်ားစုမွာလူမည္းႏွင့္ဆင္းရဲသားမ်ား အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ နယူးေယာက္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ လူေျခာက္သိန္းကုိ စစ္ေဆးထိန္းသိမ္းခ့ဲရာ ၈၄ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ လူမည္းႏွင့္ စပိန္ႏြယ္ ဖြားမ်ားသာ ျဖစ္ေနေလသည္။

                    စာေရးသူက အက်ဥ္းသားမ်ားေလွ်ာ့ခ်ေရးကုိ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးရာ ရႈေထာင့္အျမင္မွ တင္ျပသြားသည္။ အက်ဥ္းသားေတြ မ်ားမလာေစရန္ အမႈအခင္းေတြ မျဖစ္ပြားရေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ေပးၾကရမည္။ (Primary Prevention) မူးယစ္ေဆး၀ါးအမႈအခင္းမ်ားကုိရာဇ၀တ္မႈ၊ ဥပေဒျဖင့္ ကုိင္တြယ္ အေရးယူမည့္အစား က်န္းမာေရးျပႆနာ တစ္ရပ္အျဖစ္ ရႈျမင္ကာ ပညာေပးျခင္း၊ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားကုိ ကုသေပးျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွာေဖြေပးျခင္း စသည္တုိ႔ျဖင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးစြဲမႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရပ္ကာကအႀကံျပဳထားသည္။ အက်ဥ္းေထာင္မွ ျပစ္ဒဏ္က်ခံၿပီး လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားကုိလည္း အိမ္ရာထူေထာင္ေပးျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္မ်ား ရွာေဖြေပးျခင္း စသည္တုိ႔ ျပဳလုပ္ေပးၾကရမည္။

                အေမရိကန္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားထဲမွာ လူသတ္မႈ၊ ၫွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ အစုအၿပံဳလုိက္လူ သတ္မႈ စသည့္ ျဖစ္ရုိးျဖစ္စဥ္အမႈမ်ားရွိသလုိ ဂြန္တာနာမုိ အက်ဥ္းေထာင္က့ဲသုိ႔ေသာ ေရေရရာရာ ျပစ္မႈေဖာ္ျပျခင္းမရွိသည့္ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားလည္းရွိေနသည္။ ထုိ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားမွာ လုံေလာက္သည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိျခင္းက ပုိမုိဆုိးရြားသည့္ အေျခအေနမ်ားကုိသာ ဦးတည္ႏုိင္ေၾကာင္း စာေရးသူ `ရပ္ကာ´ က တင္ျပသြားပါသည္။