ဗုဒၶဘာသာ ဇစ္ျမစ္ ( ၂၇ ) ေမတၱာပါရမီ

Ven Pannasami

မိမိတုိ႔ျမန္မာလူမ်ိဴးမ်ား၏နားတြင္ ေမတၱာဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ သမုိင္းႏွင့္ခ်ီ၍ နားရည္ဝလွေလျပီ။ သမုိင္းႏွင့္ခ်ီ၍ နားရည္ဝလွေသာ္လည္း ေမတၱာသည္ လက္ေတြ႔လႈမႈနယ္ပယ္တြင္ေတာ့ အသားမက် အဝါးမဝ ေသးဟုဆုုိလွ်င္မွားအ့ံမထင္ေပ။ အေၾကာင္းမွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သြန္သင္ခ်က္အတုိင္း ျမတ္ဗုဒၶ က်င့္ေတာ္မူခဲ့သည့္အတုိင္း မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာဝင္ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုတုိ႔ လက္ေတြ႔က်င့္ၾကံမႈအပုိင္းတြင္ အားနည္းေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။
အမွန္စင္စစ္ ေမတၱာဟူေသာျဗာဟၼစုိရ္တရားသည္ ဗုုဒၶဓမၼ သြန္သင္ခ်က္အရ လူသားတုုိင္းက်င့္သုုံးသင့္သည့္ အေျခခံအဆင့္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုုိေမတၱာအေျခခံမွပင္စတင္ကာ အဆင့္ျမင့္ဥာဏ္ပညာမ်ားရရွိေရးကုုိ အားထုုတ္ၾကရမည္ပင္ျဖစ္သည္။ သုုိ႔ေသာ္ သမုုိင္းကုုိမညွာတန္းသုုံးသပ္ၾကည့္လွ်င္ မိမိတုုိ႔ႏုုိင္ငံသည္ အခ်င္းခ်င္း ေမတၱာထား၍ စည္းလုုံးညီညြတ္ေသာအင္ပါယာၾကီးတစ္ခုုတည္းအျဖစ္ ခန္းညားစြာ ေနထုုိင္ႏုုိင္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အေရအတြက္သည္ အလြန္နဲပါးသည္ကုုိေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ သူတလူငါတမင္း ပေဒသရာဇ္မင္းမူျခင္းျဖင့္ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာသမုုိင္းေၾကာင္းသည္သာ ရွာလ်ားသည္ကုုိေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ဤသုုိ႔တစ္ခုုတည္းေသာအင္ပါယာအျဖစ္ျဖင့္ တစ္တုုိင္းျပည္လုုံးေရရွည္စည္းလုုံးညီညြတ္မႈမရွိခဲ့ဘဲေနာက္က်က်န္ေနခဲ့ရျခင္း၏ အေၾကာင္းမ်ားစြာထဲတြင္ အခ်င္းခ်င္းေမတၱာအားနဲကာ ေဒါသႏွင့္အတၱမာနမ်ားလႊမ္းမုိးခဲ့ၾက၊ လြမ္းမုိးေနၾကေသာအေၾကာင္းတစ္ရပ္သည္လည္း အစိတ္္အပုုိင္းတစ္ခုုအျဖစ္ပါဝင္ေနသည္ကုုိေတြ႔ျမင္ႏုုိင္သည္။

ထုုိ႔ျပင္ ထုုိေဒါသ အာဃာတႏွင့္အတၱမာနစိတ္မ်ားေၾကာင့္ပင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ အခ်င္းခ်င္း စစ္မက္မ်ားျဖစ္ပြါးၾကလွ်က္ သမုုိင္းခရီးကုုိေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ၾကသည္။ ဤအတုုိင္းေလွ်ာက္လွမ္းေနၾကဆဲလည္းျဖစ္သည္။ ယေန႔ေခတ္တုိင္ေအာင္ စည္းလုံးခုိင္မာေသာ အႏွစ္သာရျပည့္ဝေသာ အားကုိးယုံၾကည္ထုိက္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးမျဖစ္ေသးသည္မွာ အလြန္ဝမ္းနဲဘြယ္ေကာင္းလွသည္။ ရွက္ဖြယ္လည္းေကာင္းလွသည္။ ဤအခ်က္က မည္သည့္အရာကုုိညႊန္ျပသနည္းဆုုိလွ်င္ ျမန္မာႏုုိင္ငံသည္ ဗုုဒၶဘာသာနာမည္ခံယူထားေသာ္လည္း ဗုုဒၶလမ္းစဥ္ႏွင့္ညီညြတ္ေအာင္မက်င့္ၾကေသာေၾကာင့္ ဆင္းရဲမြဲေတြျပီး သိကၡာမဲ့စြာ ေနာက္က်က်န္ေနသည္ဆုုိသည့္အခ်က္ကုုိညႊန္ျပေနေပသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ Super power လည္းျဖစ္၍ ျပည္နယ္ ( ၅၀ ) ထိပါဝင္ေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုုကုိၾကည့္လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး စည္းလုံးညီညြတ္ေရး ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူေသာစကားလုံးမ်ား အသုုံးအႏႈန္းမ်ားကုုိ (အမွတ္မမွားလွ်င္) မိမိမဖတ္ဘူး မၾကားဘူးေပ။ အေၾကာင္းမွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရ စည္းလုုံးညီညြတ္ေရး ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ျပီးဆုံးခဲ့ျပီျဖစ္၍ ဖြ႔ံျဖိဴးတိုးတက္မႈလမ္းစဥ္ကုိသာ တစုုိက္မတ္မတ္ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုုိသုုိ႔ေလွ်ာက္လွမ္းႏုုိင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဖြံ႔ျဖိဴးတုိးတက္ျပီးျဖစ္ရုံမွ်မက ကမၻာ့ေရွ႔ေဆာင္အေျခအေနသုိ႔ပင္ ဆုုိက္ေရာက္ခဲ့သည္မွာ ၾကာျမင့္ေလျပီ။

အေၾကာင္းကုိရွာေဖြေသာ္ ေမတၱာ၏ဆန္႔က်င္ဘက္လည္းျဖစ္၍ အမ်ားျပည္သူအတြက္က်ဥ္းေျမာင္းက်ပ္တည္းဆင္းရဲမႈကုုိသာျဖစ္ေစေသာ အတၱမာနမ်ား ေဒါသအာဃာတတရားမ်ားကုုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုုိင္ၾကျပီးလွ်င္ လူသားအခ်င္းခ်င္းတန္ဘုုိးထားေသာ ေမတၱာဓာတ္လည္းသက္ဝင္ေသာ ဥပေဒမ်ားကုုိျပ႒ာန္းလွ်က္ ႏုုိင္ငံႏွင့္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းကုုိ တည္ေဆာက္ႏုုိင္ခဲ့ၾကျခင္းသည္လည္း ဖြ႔ံျဖိဴးျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းထဲတြင္ပါဝင္သည္သာျဖစ္သည္။ အေမရိကား၏ ဖြ႔ံျဖိဴးတုိးတက္ျခင္းအေၾကာင္းမ်ား မ်ားစြာရွိသည္မွန္ေသာ္လည္း အခ်င္းခ်င္းတန္ဘုုိးထားေလးစားႏုုိင္ေသာ ေမတၱာဓာတ္သက္ဝင္သည့္ဥပေဒမ်ားကုုိ ျပ႒ာန္းႏုုိင္ျခင္းသည္လည္း အေရးၾကီးေသာအေၾကာင္းတစ္ခုုအေနျဖင့္ပါဝင္သည္ဟုုမိမိယုုံၾကည္မိသည္။ တရားမွ်တေသာဥပေဒဟူသည္ ေမတၱာဓာတ္သက္ဝင္ေသာ ဥပေဒဟုုပင္ဆုုိခ်င္သည္။ တရားမွ်တမႈမရွိေသာ ဥပေဒဟူသည္ ေဒါသမ်ား အတၱမာနမ်ားဖုုံးလႊမ္းေနေသာဥပေဒဟုုဆုုိခ်င္သည္။ ဤသုိ႔ ေမတၱာဓာတ္သက္ဝင္သည့္တရားမွ်တေသာဥပေဒမ်ားခ်မွတ္က်င့္သုုံးႏုုိင္ျခင္းသည္ ဗုုဒၶလမ္းစဥ္ႏွင့္အေျခခံအားျဖင့္ညီညြတ္လွသည္။ ဤသုုိ႔ ဗုုဒၶဘာသာနာမည္ကုုိမခံယူေသာ္လည္း ဗုုဒၶလမ္းစဥ္ႏွင့္ညီညြတ္သျဖင့္ ဖြံ ႔ျဖိဴးတုုိးတက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဖြံ႔ျဖိဴးျပီးႏုုိင္ငံမ်ားကုုိၾကည့္လွ်င္ သူတုုိ႔၏ဘာသာေရးက်င့္သုုံးမႈထုုံးကုုိအပထား၍ ေလာကေအးခ်မ္းေရး ဖြံ႔ျဖိဴးေရး တရာမွ်တေရး လူ႔အခြင့္အေရးစေသာ လူမႈဘဝ၏အေျခခံလုုိအပ္ခ်က္မ်ားျပည့္စုုံေနေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ဗုုဒၶ၏လမ္းစဥ္ႏွင့္အလြန္ညီညြတ္ေနသည္ကုုိေတြ႔ႏုုိင္သည္။ ထုုိ႔ေၾကာင့္လည္း ဖြ႔ံျဖိဴးတုုိးတက္ၾကျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

မွန္၏။ ႏုိင္ငံသားတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ထုိေမတၱာ ကရုုဏာဓာတ္မ်ားပါဝင္ေသာ ဥပေဒေအာက္တြင္ တေျပးညီေလွ်ာက္လွမ္းခုိလႈံခြင့္ရပါမွသာ တရားမွ်တေသာ၊ လုံျခံဳေသာ၊ အာမခံခ်က္ရိွေသာ၊ လူသားအခ်င္းခ်င္းတန္ဘုိးထားေလးစားေသာ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္သုိ႔ တက္လွမ္းႏုိင္ေပမည္။ သုိ႔မွသာ ႏုိင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း တူညီေသာအခြင့္အေရးမ်ားလည္းရရွိ၍ ဖြံ႔ျဖိဴးတုုိးတက္ေသာ ေခတ္မီႏုုိင္ငံေတာ္ၾကီးလည္းျဖစ္လာေပမည္။ ထုုိ႔ျပင္ ေမတၱာဓာတ္ကင္းမဲ့သည့္စာရြက္ေပၚမွဥပေဒဟူသည္ လူမႈေလာကအတြက္ အသုံးလည္းမတည့္ ေကာင္းက်ိဴးလည္းမျပဳဘဲ အႏ ၱရာယ္သက္သက္သာလွ်င္ျဖစ္ေၾကာင္းကုုိ ယေန႔မိမိတုုိ႔ျပည္သူအမ်ားလက္ေတြ႔သိျပီးျဖစ္သည္။ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းကုုိ ေဇာက္ထုုိးမိုးေမွ်ာ္ျဖစ္ေစေသာ အဓမၼပုံႏွိပ္အကၡရာစာလုံးသက္သက္မွ်သာျဖစ္ေၾကာင္းကုုိလည္း သိျပီးပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ကမၻာ့ရြာစံနစ္ၾကီးတြင္ အခ်ိဳ ႔ေသာႏုုိင္ငံမ်ားသည္ ေဒသဆုိင္ရာႏုိ္င္ငံမ်ားဖြဲ႔စည္းကာ စည္းလုံးမႈကုိ အရယူ၍ ဖြ႔ံျဖိဴးတုိးတက္မႈပန္းတုိင္ဟူေသာ ဘုံဗိမာန္ဝယ္ အဆင့္တန္းမီမီ သိကၡာရွိစြာ ေနထုုိင္ေနၾကစဥ္တြင္ မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံသည္ ျပည္တြင္းေရးပဋိပကၡမ်ိဴးစုံျဖင့္ အရွိန္အဟုန္ေကာင္းစြာျဖစ္ပြါးေနခဲ့ၾကေသာ ေရာင္စုံျပႆနာမ်ားႏွင့္ရန္ပြဲမ်ားသည္ ယေန႔ထိ မျပီးဆုံးေသးေပ။ သုိ႔ေသာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ပုဒ္မ်ား တုိးတက္ေရးေဆာင္ပုဒ္မ်ားသည္ကား ကမၻာတြင္ အတြင္က်ယ္ဆုံး အမ်ားဆုံးအသုုံးျပဳေသာႏုုိင္ငံျဖစ္သည္ဟုုဆုုိခ်င္သည္။ ဤသည္မွာလည္း အသံသာသေလာက္အဆံမပါေသာ သၾကၤန္အေျမာက္ကဲ့သုုိ႔ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲမာယာမ်ားေသာ ေဆာင္ပုုဒ္မ်ားျဖင့္ ဝါဒျဖန္႔မႈသေဘာသက္သက္ကုုိေဆာင္ေနသည္ကုုိသာအေတြ႔မ်ားသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ေမတၱာဟူသည္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ သံသရာအေရး ဈန္တရားရေရးမွ်အတြက္သာမက တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးတြင္လည္း မျဖစ္မေနအသုံးျပဳသင့္ေသာ လူသားအရင္းအျမစ္ျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္ဘုိ႔ အထူးလုိအပ္လွသည္။ ထုိ႔ျပင္ မိမိတုိ႔ႏိုင္ငံေတာ္မွခ်မွတ္ေသာ ေမတၱာေဆာင္ပုဒ္မ်ားကုိမေတြ႔ဘူးသလုိ အုပ္ခ်ဳပ္သူႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံျပည္သူမ်ားအၾကား ခ်စ္ၾကည္စြာေမတၱာတရားျဖင့္ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည့္သတင္းကုိ ၁၉ ၆၂ ခုုႏွစ္ေနာက္ပုုိင္းမွစ၍ ယေန႔အခ်ိန္အထိ မိမိမၾကားဘူး မဖတ္ဘူးေပ။ ဤျဖစ္စဥ္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားတုုိ႔၏ ကိုုယ္က်ိဴးရွာမႈအားၾကီးျခင္းႏွင့္ေမတၱာအားနဲျခင္း၏ျပယုုဂ္စစ္စစ္ျဖစ္ေလသည္။ ထုုိ႔ျပင္ ၁၉ ၆၂ ခုုႏွစ္မွသည္ ယေန႔အထိ အဆက္ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာအစုုိးရမ်ားသည္ ျမန္မာ့သမုုိင္းတြင္ လုုံးဝေခ်ဖ်က္၍မရေသာ ျပည္သူအေပၚေမတၱာဓာတ္နည္းပါးလွသည့္ သမုုိင္းအမဲစက္ၾကီးသည္ ကမၻာတည္သေရြ ႔ တည္ရွိေနေပတာ့မည္။

အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ေလးစား၍ ေမတၱာဓာတ္သက္ဝင္ေသာဥပေဒမ်ားကုုိျပ႒ာန္းက်င့္သုုံးကာ စည္းလုုံးခုုိင္မာညီညြတ္ေသာအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုုကုုိျပရလွ်င္ ယခုုလက္ရွိ အီးယူဟု အမ်ားသိၾကသည့္ ဥေရာပသမဂၢပင္ျဖစ္သည္။ ထုုိဥေရာပသမဂၢသည္ အဖြဲ႔ဝင္ ၂၈ ႏုိင္ငံရွိျပီးလွ်င္ အင္အားေတာင့္တင္းျပီး ကမၻာတြင္အေရးပါေသာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုုပင္ျဖစ္သည္။ အဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံတစ္ခု အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းၾကံဳလွ်င္ ဥပေဒႏွင့္အညီစုေပါင္း၍ ေျဖရွင္းႏုုိင္ၾကသည္မွာ အလြန္အတုုယူဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ အထူးသျဖင့္ မၾကာေသးမီက၂၀၁၂ ခုုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ဂရိႏုိင္ငံ၏ အလြန္ဆုိးဝါး ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းေသာ ေငြေၾကးႏွင့္ စီးပြါးေရး အၾကပ္အတည္းကုိလည္း အဖြဲ႔ဝင္အခ်င္းခ်င္းစုေပါင္း၍ အေျဖရွာႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္တုိ႔မွာ အတၱမာန ေလ်ာ့နည္းျခင္းႏွင့္ အဖြဲ႔ဝင္အခ်င္းခ်င္း အက်ိဴးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုုိင္ေသာ ေမတၱာဓာတ္သက္ဝင္သည့္လုပ္ေဆာင္မႈျပယုဂ္ပင္ျဖစ္သည္။ မွန္၏။ ေမတၱာတရားလုံးဝကင္းမဲ့လွ်င္ ဤကဲ့သုိ႔ ေကာင္းေသာအေျဖကုိစုေပါင္း၍ရွာႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။ ဤသည္မွာ မိမိခံစားနားလည္သလုိ တင္ျပျခင္းျဖစ္၍ စာဖတ္သူ သေဘာတူခ်င္မွတူေပမည္။ အထက္ပါအျမင္တုိ႔မွာ ႏုိင္ငံႏွင့္ယွဥ္၍ အနည္းငယ္သုံးသပ္ၾကည့္ျခင္းမွ်သာျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ေမတၱာသည္ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ဘဝအတြက္လည္း လုိအပ္၏။ အေရးပါ၏။ မိသားစုအသီးသီး၏ ဘဝအတြက္လည္း မရွိမျဖစ္လုိအပ္သလုိ ႏုုိင္ငံတစ္ႏုုိင္ငံလုုံးအတြက္လည္းလုုိအပ္သည္ပင္ျဖစ္သည္။ လူ႔ေလာကၾကီးတစ္ခုလုံးအတြက္လည္း အဓိကေသာ့ခ်က္ေနရာတြင္လုုိအပ္သည္ပင္ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ေမတၱာကင္းလွ်င္ ေကာင္းက်ိဴးမွန္သမွ် လြင့္စင္ကင္းေဝးသြားႏုိင္ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။

ဤေမတၱာႏွင့္ပတ္သက္၍ (၅၂၈)သြယ္ဟူေသာမိသားစုေမတၱာႏွင့္ (၁၅၀၀) ဟူေသာ တဏွာ ကိေလသာေမတၱာတုိ႔ကုိ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဴးမ်ား ၾကားဖူးၾကသည္။ သို႔ေသာ္ (၅၂၈)သြယ္ႏွင့္ (၁၅၀၀) တဏွာေမတၱာတြက္ပုံကုိေတာ့ သိသူအလြန္နဲပါးမည္ဟုုထင္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ( ၅၂၈ ) သြယ္ေမတၱာဟူသည္ ေမတၱာစုုစုုေပါင္းအေရအတြက္ ( ၅၂၈ ) ရွိသည္ဟုုမဆုုိလုုိ။ ေမတၱာပြါးနည္း ( ၅၂၈ ) ရွိသည္ကုုိသာဆုုိလုုိရင္းျဖစ္သည္။ (မိမိသည္လည္း ဤပုိ႔စ္တြင္ ထုိတြက္ကိန္းမ်ားကုိ ရည္ရြယ္ရင္းမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ရွင္းျပမည္မဟုတ္ေတာ့ပါ ) ေမတၱာႏွင့္ပတ္သက္၍ မိမိဤသုိ႔ ေလးဆင့္ေလးလႊာခြဲျခားၾကည့္ခ်င္သည္။
၁။ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးတုိ႔၏ ေမတၱာ ( တဏွာေပမ)
၂။ မိသားစုေမတၱာ ( ေဂဟႆိတေပမ)
၃။ လူမႈေရးေမတၱာ (သဟဇာတေပမ)
၄။ ျမင့္ျမတ္သူတုိ႔၏ ေလာကကုိခ်စ္သည့္ ျဖဴစင္က်ယ္ျပန္႔ေသာ ေမတၱာ (ပါရမီေမတၱာ) ဟူ၍ေလးမ်ိဴးခြဲျခားခ်င္သည္။ ထုိတြင္ နံပါတ္တစ္ျဖစ္သည့္ ခ်စ္သူေမာင္ႏွံႏွစ္ေဖာ္တုိ႔၏ ေမတၱာသည္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦး၏ဘဝအတြက္ ေကာင္း၏။ သူတုုိ႔ႏွစ္ဦးအတြက္သာလွ်င္ပဓာနထား၏။ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးမွလြဲ၍ တစ္ျခားသူမ်ားအတြက္ ခ်စ္ေမတၱာမွ်ေဝစရာ ေနရာမရွိေပ။ အျခားသူကုိ ခ်စ္ေမတၱာမွ်ေဝကာ ေနရာေပးလွ်င္လည္း တစ္ဦးကုုိတစ္ဦး မလုိလား မႏွစ္သက္ႏုိင္ျဖစ္ၾကေလသည္။ အေၾကာင္းမွာ ထုိေမတၱာသည္ ငါ့ခ်စ္သူ သုိ႔မဟုတ္ ငါ ဟူေသာအတၱအေပၚတြင္သာ အေျချပဳတည္ေဆာက္ထားေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ ငါသာလွ်င္ခ်စ္မည္။ ငါ့ကုုိသာလွ်င္ခ်စ္ရမည္၊ အျခားမည္သူ႔ကုုိမွ်ခ်စ္ခြင့္မေပးႏုုိင္ဟုု ငါ အေပၚတည္ေဆာက္ထားေသာ ေမတၱာျဖစ္သည္။ ဤေမတၱာမ်ိဴးသည္ ေလာကေကာင္းက်ိဴးအတြက္ အားမကုိးထုိက္ေပ။ သုိ႔ေသာ္ လူသားအမ်ားစုသည္ အတၱဗဟုိျပဳစိတ္၏ ေစ့ေဆာ္မႈေၾကာင့္ ထုိေမတၱာမ်ိဴးကုိ တမ္းတၾကသည္။ စုံမက္ၾကသည္။

နံပါတ္ႏွစ္ျဖစ္သည့္ မိသားစုေမတၱာသည္ သူ၏သက္ဆုိင္ရာမိသားစုအတြက္လုိအပ္သည္။ ေကာင္းလည္းေကာင္းသည္။ က်င့္သုံးသင့္ ပြါးမ်ားသင့္ ထားသင့္ေသာေမတၱာပင္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤေမတၱာမ်ိဴးသည္ သူ႔မိသားစုမွတစ္ပါး အျခားမိသားစုမ်ားကုိမူ သူဂရုမစုိက္၊ အေလးမထားေသာေၾကာင့္ လူထုုအမ်ားအတြက္ အားမကုိးေလာက္ေပ။ အေၾကာင္းမွာ သူ၏ေမတၱာသည္ ငါ့မိသားစု ဟူေသာ အတၱနယ္ပယ္
က်ဥ္းက်ဥ္းေလးေပၚတြင္သာ အေျချပဳရပ္တည္ေနေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤေမတၱာမ်ိဴးသည္ သူ၏ခ်စ္သူကုုိလည္းခ်စ္သည္။ သူ၏မိသားစုကုုိလည္းခ်စ္သည္။ သုုိ႔ေသာ္ အမ်ားစုုပါဝင္ေသာက်ယ္ျပန္႔သည့္လူမႈနယ္ပယ္ကုုိမလႊမ္းျခံဳႏုုိင္ေပ။ နံပါတ္သုံးျဖစ္သည့္ လူမႈေရးေမတၱာသည္ သူႏွင့္ခင္သူ ရင္းႏွီးသူ အကြ်မ္းဝင္သူ မိတ္ေဆြသဂၤဟတုိ႔အတြက္ ေကာင္း၏။ သူႏွင့္ဆက္စပ္ရာလူမႈအသုုိင္းအဝုုိင္းအတြက္လည္းေကာင္း၏။ လိုအပ္၏။ သုုိ႔ေသာ္ သူႏွင့္လက္လွမ္းမီရာ ဆက္စပ္ရာလူမႈအဝန္းအဝုိင္းကုိသာ အာရုံျပဳ၏။ အေလးထား၏။ သူႏွင့္မနီးစပ္ မရင္းႏွီး မကြ်မ္းဝင္ေသာ လူမႈအဝန္းအဝုိင္းကုိကား သူစဥ္းစားလိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်။ အေၾကာင္းမွာ သူ၏ေမတၱာသည္ သူ၏လူမႈအဝန္းအဝုိင္းဟူေသာ အတၱနယ္ပယ္တြင္သာ က်င္လည္ကာ အသက္ဝင္ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤေမတၱာမ်ိဴးသည္ အထက္ပါ ေမတၱာႏွစ္မ်ိဴးထက္ ပုိ၍က်ယ္ျပန္႔ပါသည္။ ပုိ၍လည္း အမ်ား၏အားကုိးမႈ ယုံၾကည္မႈကုိ ခံထုိက္သည္။ လူမႈအဝန္းအဝုိင္းတစ္ခုအတြက္လုိအပ္ပါသည္။ ေလာကတြင္ ဆုိခဲ့ျပီးေသာဤေမတၱာသုံးမ်ိဴးကုိသာ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ တနည္းဆုိေသာ္ ဤေမတၱာသုံးမ်ိဴးျဖင့္ ေလာကသားအမ်ားစုတုိ႔ခရီးဆက္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

အမွန္စင္စစ္ ေမတၱာ၏သေဘာသည္ ေဝးေဝးနီးနီးေသာသူမွန္သမွ်ကုိ နီးကပ္ထိစပ္ေစျပီးလွ်င္ ေကာင္းက်ိဴးကုိျဖစ္ထြန္းေစေသာ ေအးျမသည့္စိတ္၏ ဓာတ္သတၱိစြမ္းအင္ပင္ျဖစ္သည္။ မွန္၏။ ေမတၱာမရွိပါက လူအခ်င္းခ်င္းလည္း နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးပူးတြဲတြဲေန၍မရ၊ မတတ္သာ၍ အတူေနရေသာ္လည္း စိတ္ခ်င္းကားေဝးေနသည္သာျဖစ္သည္။ အျပန္အလွန္ ေအးျမသည့္စိတ္စြမ္းအင္ကုိ ထုတ္လုပ္ေပးႏုုိင္ၾကမည္မဟုုတ္ေပ။ ေဒါသ မာနစေသာ ပူေလာင္သည့္စိတ္စြမ္းအင္မ်ားသာ ထုတ္လုပ္ေပးၾကေတာ့သည္။ ထုိအခါ ကြဲၾက ျပဲၾက၏။ တုိက္ၾက ခုိက္ၾကေတာ့၏။ ေလာကအတြက္ မည္သည့္ေကာင္းက်ိဴးမွ် မျဖစ္ထြန္းနုိင္ေတာ့။ အခ်င္းခ်င္းေမတၱာကင္းမဲ့လွ်င္ အေနနီးလွ်င္ နီးသေလာက္ အႏၱရယ္ၾကီးတတ္ပါသည္။ လူသားအတြက္သာမက တိရစၦာန္တုိ႔အေပၚတြင္လည္း ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တတ္သည္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ေမတၱာသာရွိမည္ဆုိလွ်င္ အထက္ပါဆုိခဲ့သည့္ ေမတၱာသုံးမ်ိဴးတြင္ မည္သည့္ေမတၱာပင္ျဖစ္ေစ တနည္းနည္းျဖင့္ သက္ဆုိင္သည့္သူမ်ားႏွင့္ သက္ဆုုိင္ေသာဝန္းက်င္ကုိ ေကာင္းက်ိဴးျဖစ္ေစမည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ေနရာေဒသမည္မွ်ပင္ေဝးကြာေနသည္ျဖစ္ေစ အျပန္အလွန္ေကာင္းက်ိဴးကုိျဖစ္ေစႏုိင္ေလသည္။ နီးလွ်င္ကား ပုိ၍ေကာင္းက်ိဴးျပဳႏုိင္သည္မွာ အထူးေျပာဖြယ္ရာမရွိေခ်။

အဆုိပါ ေမတၱာသုံးမ်ိဴးထက္ ပုိ၍ျမင့္ျမတ္ေသာ ေလာကတစ္ခုလုံးအတြက္ အမွန္လုိအပ္ေသာ တစ္ေလာကလုံး၏ အားကုိးထုိက္ေသာ ေမတၱာကား ပါရမီေမတၱာပင္ျဖစ္သည္။ ဤပါရမီေမတၱာသည္ ဆုိခဲ့ျပီးေမတၱာသုံးမ်ိဴးထက္ က်ယ္ျပန္႔၏။ အႏႈိင္းအဆမဲ့၏။ အကန္႔အသတ္မဲ့၏။ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးတုိ႔၏ခ်စ္ေမတၱာအဝန္းအဝုိင္းကုုိလည္းေက်ာ္၏။ မိသားစုနယ္ပယ္မွ ခ်စ္ေမတၱာကုုိလည္းေက်ာ္လြန္၏။ သက္ဆုိင္ရာလူမႈဝန္းက်င္နယ္ပယ္ အသြယ္သြယ္ႏွင့္ အျခားေသာ အဝန္းအဝုိင္းကန္႔သတ္မႈနယ္ပယ္မွန္သမွ်အားလုံးကုိ ေက်ာ္လြန္ကာ တစ္ေလာကလုံးအေပၚလႊမ္းျခံဳသက္ေရာက္ႏုုိင္ေလသည္။ ထုုိ႔ေၾကာင့္ ပါရမီေမတၱာဟူသည္ မဟာကရုုဏာႏွင့္ေၾကာင္းက်ိဴးသိဥာဏ္ပညာကုုိအေျခခံ၍ ရာထူး ဂုဏ္သိရ္ စည္းစိမ္ဥစၥာ အသားအေရာင္ လူမ်ိဴး ဘာသာတရား ေနရာေဒသ စသည္တုိ႔ကုိ လုံးဝမခြဲျခားဘဲ ေလာကေကာင္းက်ိဴးအတြက္ ျဖည့္ဆည္းရေသာ ျမင့္ျမတ္ေအးျမသည့္ ခ်စ္စိတ္စြမ္းအား (အေဒါသေစတသိက္) ပင္ျဖစ္သည္။

အမွန္စင္စစ္ ဤပါရမီေမတၱာသည္ စၾကာဝဠာေမတၱာပင္ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ႏုိင္ငံကုိလည္းလႊမ္းျခံဳႏုုိင္သည္။ မိမိတုိ႔ကမၻာကုိလည္းလႊမ္းျခံဳႏုုိင္သည္။ စၾကာဝဠာ၌သက္ရွိအားလုံးအေပၚ လႊမ္းျခံဳကာ လုုိလုုိလားလားျဖင့္ ေကာင္းက်ိဴးကုုိစြမ္းေဆာင္ႏုုိင္ေလသည္။ ထုိသုိ႔ပါရမီေမတၱာရွိေသာသူသည္ အေၾကာက္တရားမရွိေတာ့သလုိ အေၾကာက္တရားဆီသုိ႔လည္း မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် ဦးတည္မည္မဟုတ္ေခ်။ မွန္၏။ အေၾကာက္တရားဟူသည္ အားနဲေသာေဒါသ၏အမည္သာျဖစ္သည္။ ေမတၱာဟူေသာမူလသေဘာတြင္ အေၾကာက္တရားမွန္သမွ်လုုံးဝမရွိေတာ့ဘဲ ေအးျမသည့္သတၱိသာရွိေသာေၾကာင့္ အေၾကာက္တရားဟူသည္ လုုံးဝမျဖစ္ႏုုိင္ေတာ့ေခ်။ ထုုိ႔ျပင္ ေမတၱာရွိသူသည္ သူ၏ရင္တြင္း၌ရွိေသာ အကန္႔သတ္မဲ့ေမတၱာျဖင့္ အရုိင္းဆုိင္းဆုံးေသာ တိရစၦာန္ကုုိပင္ သူ၏ မိတ္ေဆြျဖစ္လာေအာင္စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေလသည္။ တနည္းဆုိေသာ္ ေမတၱာစစ္ဟူသည္ ေအးျမသည့္စိတ္စြမ္းအားသတၱိပင္ျဖစ္သည္။ ထုိေအးျမေသာ စိတ္စြမ္းအားသတၱိသည္သာ ေလာကအတြက္ မြန္ျမတ္ၾကီးက်ယ္ေသာ ေကာင္းက်ိဴးကုိျပဳႏုိင္ပါသည္။ ပူေလာင္ေသာကိေလသာေမတၱာတုိ႔ျဖင့္ေသာ္မွ သက္ဆုုိင္ရာဝန္းက်င္ႏွင့္ေလာကအတြက္ ေကာင္းက်ိဴးျပဳႏုိင္သည္ဆုိလွ်င္ ေအးျမသည့္စိတ္စြမ္းအားသတၱိျဖစ္ေသာ
ေမတၱာစစ္ျဖင့္အဘယ္သုိ႔လွ်င္ ေလာကအတြက္ ေကာင္းက်ိဴးမျပဳဘဲရွိပါမည္နည္း။

အထက္ပါ ေမတၱာမ်ားအနက္ ေမတၱာပါရမီသည္ ေလာက၏ေကာင္းက်ိဴးစီးပြါးကုုိလုုိလားျခင္းသေဘာလကၡဏာရွိသည္။ ေမတၱာပါရမီ၏အလုုပ္ကိစၥသည္ ေလာက၏ေကာင္းက်ိဴးစီးပြါးကိုေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ ေမတၱာ၏ဆန္႔က်င္ဘက္တရားျဖစ္ေသာ ေဒါသ အာဃာတတရားတုုိ႔ကုုိ ပယ္ရွားျခင္းသည္ ေမတၱာ၏အလုုပ္ကိစၥျဖစ္သည္။ ေမတၱာကုုိဆင္ျခင္ၾကည့္ေသာအခါ ေမတၱာဟူသည္ ေအးျမေသာသေဘာသတၱိပါတကားဟုု ဆင္ျခင္သူ၏ဥာဏ္၌သိျမင္လာရသည္။ ေမတၱာျဖစ္ပြါးျခင္း၏အနီးကပ္ဆုုံးေသာအေၾကာင္းမွာ သတၱဝါတုုိ႔ကုုိ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္အေနျဖင့္ ၾကည့္ျမင္တတ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ မိမိတုိ႔အပါအဝင္ေလာကသားမ်ားအတြက္ ေကာင္းက်ိဴးျဖစ္ထြန္းေစႏုုိင္ေသာ ေမတၱာတရားမ်ားကုုိပြါးမ်ားႏုုိင္ၾကပါေစဟုုေတာင္းဆုျပဳလုိက္ပါသည္။ ( ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္ ) ။ —