ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲျခင္း

Chit Kyi Aye·

ဒီအေၾကာင္းအရာဟာ အင္မတန္မွ ၾကားဖူးေနက်ႀကီး ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မ႐ိုးႏိူင္ၾကေသးတာမို႔ ကြၽန္မ ေရးပါရေစ။

ဒီေန႔ သိပ္ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္တိုးတက္လာေနတဲ့ နည္းပညာေတြနဲ႔ ကြၽန္မတို႔လူေတြအၾကား အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ဘယ္လိုတည္မီေနသလဲ၊ ဘယ္လိုအက်ိဳးအျပစ္ေတြ ႐ွိသလဲ၊ ဘယ္လိုအသက္အ႐ြယ္အပိုင္းအျခားေတြ အထိဆံုးျဖစ္မလဲ၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး အစ႐ွိသျဖင့္ ဘက္ေပါင္းစံုမွာ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြ႐ွိသလဲဆိုတာပါပဲ။
ကြၽန္မ နည္းနည္းေလာက္ ျပန္ၿပီးေဘာင္က်ဥ္းပါဦးမယ္။ အဓိကေျပာခ်င္တာက မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြ၊ မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသားေတြ...။ သူတို႔ၾကားက အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္၊ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိူင္မလဲ၊ မိဘေတြအေနနဲ႔ (အနည္းဆံုး) ဘယ္လိုေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ွဳႏိူင္မလဲ စတာေတြပါပဲ။

မိုဘိုင္းဖုန္းကို ကေလးသူငယ္ေတြမွာ ဘယ္ေလာက္အသက္အ႐ြယ္ကစၿပီး ကိုင္ေစသင့္သလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ေတြ မိုဘုိင္းဖုန္းကုိင္ဖို႔ လိုအပ္ရသလဲ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္ ၁၂-၁၃ေလာက္မွာ မိဘေတြက ကိုယ့္သားသမီးေတြကို မိုဘိုင္းဖုန္း စတင္အသံုးျပဳေစတယ္လို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီစြာ သူမ်ားေတြကိုင္လို႔မွ ကိုယ့္သားသမီးမကိုင္ရရင္ မ်က္ႏွာငယ္မစိုးလို႔ဆိုတဲ့အေျဖအျပင္ ကိုယ့္သားသမီး ေက်ာင္းမွာ ႐ွိေနစဥ္ျဖစ္ေစ၊ ေက်ာင္းကေန အိမ္အကူးမွာျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ရလြယ္ကူေအာင္ဆိုတဲ့အေျဖမ်ိဳးလည္း ေပးတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဆို မိုဘိုင္းဖုန္းေတြမေပၚေသးခင္ ေ႐ွးမစြက ကိုယ့္သားသမီးေတြကို မိဘေတြ ဘယ္လိုၾကည့္႐ွဳထိန္းေက်ာင္းခဲ့ၾကသလဲဆိုတဲ့ေမးခြန္း ေမးစရာျဖစ္လာပါတယ္။ ဖုန္းမွာပါတဲ့ အပလီေကး႐ွင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ find my friends လိုမ်ိဳးကျဖင့္ ကိုယ့္သားသမီးကေလးေတြ၊ ကိုယ့္မိသားစုဝင္ေတြ ဘယ္ေရာက္ေနတယ္ဆိုတာကို ႐ွာေဖြၾကည့္႐ွဳႏိူင္တဲ့အတြက္ အားသာခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ မွတ္ရပါတယ္။

အသက္ ၁၂-၁၃ဆိုတာ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားအ႐ြယ္ေလာက္မို႔ မိုဘိုင္းဖုန္းကိုင္သင့္ၿပီလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဒီကေလးဟာ မိုဘိုင္းဖုန္းကို အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ သံုးသလဲ၊ ဘယ္လိုဝက္ဘ္ဆိုက္ဒ္ေတြ လည္ပတ္ၾကည့္႐ွဳေလ့႐ွိသလဲ၊ မက္ေဆ့ခ်္မွာ ဘယ္လိုလူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေျပာဆိုေနတတ္သလဲ စတာေတြကို မိဘေတြအေနနဲ႔ အထူးသတိထားေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။

အလြယ္ကူဆံုးကေတာ့ ကေလးရဲ႕မိုဘိုင္းဘီလ္ကို စစ္ေဆးၾကည့္ျခင္းျဖစ္ပါသတဲ့။ တစ္လအတြင္း မက္ေဆ့ခ္်ဘယ္ေလာက္ သံုးထားသလဲ၊ အဝင္အထြက္ဖုန္းေခၚခ်ိန္ေတြ၊ မိဘေတြမသိတဲ့ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ စသျဖင့္ စစ္ၾကည့္ႏိူင္သလို လိုအပ္ရင္ တယ္လီဖုန္းအတြက္ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ကန္ပဏီေတြဆီကေန အေသးစိတ္ဖုန္းဘီလ္ကို က်သင့္ေငြအနည္းငယ္ေဆာင္းေပးၿပီး ေတာင္းခံၾကည့္႐ွဳႏိူင္ၾကပါတယ္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားအ႐ြယ္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕အခ်ိန္ေတြကို ေက်ာင္းနဲ႔အိမ္မွာ အမ်ားဆံုး ကုန္လြန္ေလ့႐ွိတဲ့အ႐ြယ္မို႔ မိဘနဲ႔ဆရာ - ေက်ာင္း ပူေပါင္းၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ရာက တားျမစ္သင့္တာတားျမစ္ၿပီး မျဖစ္သင့္တာမျဖစ္ရေအာင္ ထိန္ေက်ာင္းႏိူင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကြၽန္မမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရဲ႕သားကေလးက Sec1ေက်ာင္းသားကေလးပါ။ ကြၽန္မမိတ္ေဆြကို ေက်ာင္းက မိဘဆရာအစည္းအေဝးေခၚပါတယ္။ အဲဒီမွာ မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္ရန္ေ႐ွာင္ရန္ေတြ မိဘေတြကို ေခၚအသိေပးတာလို႔ ဆိုတယ္။ ေက်ာင္းရဲ႕ေပၚလစီလို႔ဆိုရတဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းဆိုင္ရာစည္းကမ္းေတြမွာ မနက္ ၈နာရီကေန ေန႔လယ္ ၂နာရီအထိ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကို ေလာ့ကာထဲမွာ သိမ္းထားရမွာျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္က်မွ ေက်ာင္းသားေတြလက္ထဲ ျပန္ထည့္ေပးမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္အေတာအတြင္း ကိစၥတစ္ခုခုေၾကာင့္ မိဘေတြ ဆက္သြယ္တဲ့အခါ ေျဖသံမ႐ွိတဲ့ဖုန္းအတြက္ စိတ္မပူၾကဖို႔ပါ။

ဒါက ေက်ာင္းမွာ ထိန္းသိမ္းႏိူင္သမွ်သာျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြအိမ္မွာ႐ွိေနစဥ္ မိဘေတြ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္အခ်က္ေတြ အထူးအေလးေပးၿပီး ေျပာတယ္လို႔ဆိုတယ္။ အဲဒါေတြက

၁-ကိုယ့္ကေလးဟာ ၂နာရီထက္ပိုၿပီး ဖုန္းေတြ အိုင္ပက္ေတြမွာ အခ်ိန္ကုန္ေနရင္

၂- အလြန္အကြၽံဂိမ္းကစားေနရင္

၃- ေန႔ေန႔ညညခ်က္တင္ေတြ သိပ္မ်ားေနရင္

၄-အျမဲအိပ္ငိုက္ေနတတ္ၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္မ႐ွိဘဲ ေက်ာင္းကေန အိမ္ျပန္ေနာက္က်ေနတတ္ရင္

ေက်ာင္းနဲ႔လာေရာက္ေဆြးေႏြးသင့္တာ ေဆြးေႏြးၿပီး မိဘေတြကိုယ္တိုင္က သတိေပးဆံုးမသင့္တာ ဆံုးမရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ whatsapp Viber Line စတဲ့ အခမဲ့ဆက္သြယ္ႏိူင္တဲ့ အပလီေကး႐ွင္းေတြကို ညရနာရီကေန မနက္ ၆နာရီအတြင္း သံုးဖို႔ အားမေပးပါနဲ႔။ ဖုန္းနဲ႔မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေနမယ့္အစား မိသားစုနဲ႔မ်က္ႏွာစံုညီ စကားေျပာပါေစ၊ အိမ္စာေတြ၊ ရီဗီး႐ွင္းျပန္စရာ႐ွိတာေတြကို မိဘေတြက ဂ႐ုတစိုက္ၾကည့္ေပးဖို႔လိုတဲ့အေၾကာင္းေတြ စတာေတြပါပဲ။

ေနာက္တစ္ခုထိန္းခ်ုပ္ႏိူင္တာက ကေလးရဲ႕မိုဘိုင္းဖုန္းဘီလ္ကို သတ္မွတ္ေပးထားၿပီး အဲဒီထက္ေက်ာ္လြန္ရင္ တဝက္ကို ကေလးမုန္႔ဘိုးထဲက ျဖတ္မယ္ဆိုတာမ်ိဳး ကေလးကို အသိေပးထားပါလို႔ ဆိုတယ္။

မိဘျဖစ္ရတာလည္း တကယ္ကို မလြယ္တာပါ။ မိဘေတြကိုယ္တိုင္က အလုပ္နဲ႔အိမ္နဲ႔ စိတ္ဖိအားေတြနဲ႔၊ တလတလေပးရမယ့္ စရိတ္စကေတြနဲ႔ မလြယ္လွတဲ့အထဲ သားသမီးပညာေရး၊ အဲဒီပညာေရးကေန တိမ္းေစာင္းခြၽတ္ေခ်ာ္သြားေစမဲ့ ဘယ္အရာကိုမဆို သတိထားေစာင့္ၾကည့္ေနရတာ။ တခ်ိဳ႕မိဘေတြဆို နည္းပညာအသစ္ေတြ၊ အသစ္အသစ္ေသာဘန္းစကားအတိုေကာက္ေတြနဲ႔ လိုက္မမီတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရယ္။ ဥပမာ ကိုယ့္သားသမီးက တေယာက္ေယာက္ကို PIRလို႔မက္ေဆ့ခ်္ပို႔ရင္ေတာင္ ဘာမွန္း မသိတာမ်ိဳး၊ ေနာက္မွ အင္တာနက္ထဲ ျပန္႐ွာခ်င္႐ွာမယ္ေပါ့ေလ။ PIRဆိုတာ Parents In Roomလို႔ တဘက္ကို အသိေပးလိုက္တာျဖစ္ပါသတဲ့။ ဒီေတာ့ ကေလးေတြသံုးတတ္ၾကတဲ့ အတိုေကာက္ အသံုးအႏွုန္းေတြကအစ မိဘေတြက ယဥ္ပါးေနရမလိုပါပဲ။

ၿပီးေတာ့ ဒီလိုဆယ္ေက်ာ္သက္အ႐ြယ္ေတြဟာ sextingလို႔ေခၚတဲ့ လိင္အသားေပး ပံုေတြ၊ မက္ေဆ့ခ်္ေတြ ေပးပို႔လဲလွယ္တတ္ရာက အ႐ြယ္မတိုင္ခင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာျပစ္မႈက်ူးလြန္သူေတြျဖစ္လာတတ္ၾကတယ္လို႔ ဖတ္မိရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက မိုဘိုင္းဖုန္းကို အလြန္အကြၽံစြဲလန္းရာက လမ္းေလွ်ာက္စဥ္လည္း သံုး၊ ကားေမာင္းခြင့္ရၿပီျဖစ္တဲ့ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက်ေတာ့ ကားေမာင္းစဥ္လည္း သံုးတတ္ၾကတာမို႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈေတြ အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔လည္း ဆိုတယ္။ အေမရိကန္ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြမွာ ယာဥ္တိုက္မႈေတြရဲ႕ ၂ဝရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္ဟာ ယာဥ္ေမာင္းေနစဥ္ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြမွာမွ ဆယ့္ေျခာက္ ဆယ့္ခြန္ ဆယ့္႐ွစ္ေက်ာ္သြားရင္ မိဘစကားနားဝင္ဖို႔ အင္မတန္ေျပာဆိုရခက္တဲ့အဆင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဆယ့္ႏွစ္ ဆယ့္သံုး ဆယ့္ေလးေတြေလာက္အထိေတာ့ မဆိုးလွေသးဘူး ထင္ပါရဲ႕။

မိဘေတြဘက္က လုပ္ႏိူင္သမွ်ကေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ ရည္႐ြယ္ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ဖုန္းေတြကို ႐ွာဝယ္ေပးတာမ်ိဳး၊ Kurio phone, Filip 2 ဆိုတဲ့ လက္မွာနာရီလိုပတ္လို႔ရတဲ့ဖုန္းမ်ိုး, KISA, Moto E2 နဲ႔ Nokia Lumia 530လိုမ်ိဳး ေဈးလည္း သင့္တင့္မယ္၊ setting calls and games limitations လုပ္လို႔ရတဲ့ဖုန္းမ်ိဳးေတြ၊ အစကတည္းက ကေလးေတြအတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ဝက္ဘ္ဆိုက္ဒ္ေတြ၊ အသင့္အတင့္ဂိမ္းေတြေလာက္သာ ထည့္ႏိူင္တဲ့ဖုန္းမ်ိဳးေတြ ႐ွာဝယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

နည္းပညာအသစ္နဲ႔လူသံုးပစၥည္းအသစ္အသစ္ေတြ ေပၚလာတိုင္း အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ဆိုတာလည္း တပါတည္းပါလာတတ္စျမဲမို႔ ေတာ္႐ံုသင့္႐ံု အက်ိဳးျဖစ္ထြန္း႐ံုေလာက္သာ အသံုးခ်တတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြကေတာ့ ပိုင္းျခားတတ္တဲ့အသိနည္းေနႏိုင္ေသးတာမို႔ မိဘေတြက ဒီအ႐ြယ္မွာ အထူးသတိထားေစာင့္ၾကည့္ေနမယ္ဆို အတိမ္းအေစာင္းနည္းႏိူင္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက်ျပန္ေတာ့ strategy gamesေတြ၊ brainstorming လုပ္ႏိုင္တဲ့ဂိမ္းေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ကစားတတ္တာမို႔ အက်ိဳး႐ွိသင့္သေလာက္႐ွိၿပီး ကစားေနတဲ့ဂိမ္းကို သိန္းဂဏန္းအထက္ေဈးနဲ႔ ေရာင္းခ်တတ္သူေတြေတာင္ ႐ွိပါသတဲ့။

ဒီေတာ့ ဘာေၾကာင့္သံုးသလဲ၊ ဘယ္လိုသံုးသလဲဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ေနတာမို႔ ငယ္႐ြယ္ၿပီး ဆင္ျခင္ႏိူင္စြမ္းနည္းေနေသးတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ မိဘ၊ ဆရာေတြေပါင္းၿပီး ေစာင့္ၾကည့္တည့္မတ္ေပး၊ ၿပီးမွ စိတ္ခ်လက္ခ်ရၿပီဆိုမွ အတိုင္းအတာေလးနဲ႔ ေပးသံုးေစသင့္တာပါပဲ။

ကိုင္း ကေလးသူငယ္ေတြအတြက္ကေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲ။

ကြၽန္မတို႔လိုလူႀကီးေတြ မိုးလင္းကမိုးခ်ဳပ္ မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔မ်က္ႏွာ တပ္ေနၾကရင္ေရာ၊ ေန႔ေန႔ညည တစ္သီးစားေတြ ႏွစ္သီးစားေတြ စိုက္၊ အသီးအပြင့္ေတြေအာင္သမွ် ဆြတ္ခူးေရာင္းခ်၊ စိန္ေတြ ဝယ္စုၾက၊ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္လာတဲ့ရန္သူေတြကို ျပန္ခ်ဖို႔ စစ္လက္နက္ေတြဝယ္ရ၊ ဘုရင္မကို ကာကြယ္ရနဲ႔၊ ပီဇာဖုတ္ရ ကိတ္မုန္႔ဖုတ္ရ၊ ဆိုင္ခြဲေတြ တစ္ဆိုင္ၿပီးတစ္ဆိုင္ဖြင့္ရနဲ႔၊ ဖဘမွာ ႐ြာ႐ိုးကိုးေပါက္ ေဝါတကာ အိမ္ေပါက္ေစ့ လည္ရပတ္ရနဲ႔ တဲ့။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ တဲ့...။ ဘယ္သူက ေစာင့္ၾကည့္တည့္မတ္ေပးမွာလဲ တဲ့။ ဘယ္လိုျပင္ၾကမလဲ တဲ့...။

အင္း...ခဏေလးေနာ္ ကြၽန္မ ဒီနားေလး သြားလိုက္ဦးမယ္၊ ျပန္လာခဲ့မယ္ သိလား...:)

ခ်စ္ၾကည္ေအး

၂၅ဝ၂၂ဝ၁၆

Ref.တခ်ိဳ႕ : Googleက ႐ွာဖတ္ထားသမွ်