Saturday, March 19, 2016

❃ ၿမိဳ႕မၿငိမ္း၏ ေတာင္သမန္ တမ္းခ်င္း ❃

Music Crazy Te Te Tar Tar

ဂီတစာဆိုႀကီး ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္း ေရးဖြဲ႔တဲ့ ‘ေတာင္သမန္’ သီခ်င္းကုိ အမရပူရၿမိဳ႕ A.M.B.A ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေရသဘင္အဖြဲ႔ႀကီးက ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၁ ခုႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု သႀကၤန္ပြဲႀကီးမွာ တီးမႈတ္ခဲ့တယ္။
မႏၱေလးၿမိဳ႕ ျပည္ေထာင္စုသႀကၤန္ပြဲႀကီးမွာ သႀကၤန္ယာဥ္ကို ေစာင္းေကာက္ပံုသ႑န္ ဆင္ယင္ထားတဲ့ အမရပူရၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕ခံဇာတိ A.M.B.A ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေရသဘင္အဖြဲ႔ႀကီးကလည္း ပါဝင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့တယ္။
အဲဒီ သႀကၤန္ယာဥ္ႀကီးေပၚက တီးဝိုင္းသမားေတြ တီးမႈတ္လာၾကတဲ့ တီးလံုးကို ၾကားလိုက္ၾကရတဲ့အခါ အေနာက္တိုင္းျဖစ္ ေလမႈတ္တူရိယာေတြနဲ႔ အေနာက္တိုင္းက ေတးသြားကို တီးမႈတ္လာတယ္လို႔ မွန္းဆၾကရတယ္။
အနားကို သႀကၤန္ယာဥ္ေရာက္လာတဲ့အခါမွ တီဝိုင္းသမားေတြ တီးမႈတ္လာၾကတဲ့ တူရိယာေတြက အရြယ္အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွတဲ့ ဝါးပေလြေတြ၊ သားေရက်က္ထားတဲ့ သံစည္ပိုင္းျပတ္တလံုး၊ မန္က်ည္းေစ့ေတြ ထည့္ထားတဲ့ ဘူးသီးေျခာက္တလံုး၊ ထန္းသီးမႈတ္တလံုးနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ဆိုလို႔ ကလယ္ရီနက္ တလက္သာပါတာကို အံ့ၾသစရာ ေတြ႔ၾကရေလတယ္။
အဲဒီ ‘ေအ အမ္ ဘီ ေအ’ ေရသဘင္အဖြဲ႔ႀကီးကို ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းက ဦးစီး စီစဥ္ခဲ့တယ္။ လက္ေပါက္ ေျခာက္ေပါက္ ဝါးပေလြေတြကိုလည္း ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းနဲ႔ အမရပူရၿမိဳ႕က ႏွဲဆရာႀကီး ဆရာထပ္ တို႔ တိုင္ပင္ ဖန္တီးခဲ့ၾကတယ္။
ပေလြသမားေတြကုိ အမွတ္ ၁၊ ၂၊ ၃ လို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ အုပ္စုသံုးစု ခြဲထားၿပီး၊ သီခ်င္းတီးလံုးမွာ ကိုယ့္အစုႏွင့္ကိုယ္ ဝင္ေရာက္မႈတ္ၾကဖို႕ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းက စီမံခန္႔ခြဲေပးထားပါတယ္။
တီးမႈတ္သူေတြကလည္း တူရိယာ ပညာရွွင္ေတြမဟုတ္ၾကဘဲ ‘ေအ အမ္ ဘီ ေအ’ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ အသင္းသား သာမန္အရပ္သားမ်ားသာ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းက ဂီတပညာဆုိလို႔ ဘာတခုမွ သင္ၾကားမထားၾကတဲ့ အဲဒီ အရပ္သားေတြကို သီခ်င္းတပိုဒ္ခ်င္း အလြတ္ခ်ေပးၿပီး ပေလြမႈတ္ဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့တယ္။ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းရဲ႕ မိတ္ေဆြျဖစ္ၿပီး တပည့္လည္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမယ့္ အမရပူရၿမိဳ႕ ဇာတိ ၿမိဳ႕မ ဦးကိုေလး က ဦးေဆာင္ၿပီးမႈတ္တဲ့ ကလယ္ရီနက္နဲ႔အတူ သီခ်င္းအလိုက္ကို ပေလြသမား ငါးဦးေလာက္ကသာ သံၿပိဳင္မႈတ္ၾကၿပီး က်န္တဲ့သူေတြက ကိုယ့္အလွည့္နဲ႔ကိုယ္ ဝင္ေရာက္မႈတ္ၾကေတာ့ အသံထုထည္ကို အေျခခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အေနာက္တိုင္း ဂီတသံမ်ဳိးျဖစ္လာေတာ့တယ္။
အေနာက္တိုင္းဂီတ တီးဝိုင္းတခုမွာ ပါဝင္တဲ့ တူရိယာအားလံုးက မယ္လိုဒီ တခုလံုးကို သံၿပိဳင္ တီးမႈတ္ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဖန္တီးရွင္ ဂီတစာဆိုက ဂီတ ဥပေဒေတြနဲ႔အညီ သူ႔ခံစားခ်က္ေတြကိုပါ ေပါင္းစပ္ၿပီး တူရိယာ တခုခ်င္းစီရဲ႕ အဝင္ အထြက္၊ အရပ္ အနား၊ အတိုး အက်ယ္ သေကၤတေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတာပါပဲ။
အၾကမ္းဖ်ဥ္းဆိုရရင္ေတာ့ အေနာက္တိုင္းဂီတမွာ အသံထုထည္ကို ရဖို႔အတြက္ အေျခခံ အသံစဥ္တခုမွာပါတဲ့ မိတ္ဖက္သံေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ စီ-ေမဂ်ာ အသံစဥ္မွာ စီ၊ ဒီ၊ အီး၊ အက္ဖ္၊ ဂ်ီ၊ ေအ၊ ဘီ ရယ္လို႔ အသံ ၇ မ်ဳိး ပါရိွတဲ့အထဲမွာ စီ-ေမဂ်ာ အသံတြဲ ေကာ့ (ဒ္) (chord) ရဲ႕ အဓိက ပါဝင္တဲ့ မိတ္ဖက္သံေတြက စီ၊ အီး နဲ႔ ဂ်ီ ျဖစ္ပါတယ္။
မူလအေျခခံ (Fundamental) ေမဂ်ာ အသံစဥ္ေတြအတိုင္း လုပ္ထားတဲ့ စီ၊ အီး၊ ဂ်ီ ပေလြ သံုးလက္ကို တၿပိဳင္နက္ထဲ မႈတ္လိုက္တယ္ဆိုပါေတာ့။ အသံထုထည္ပါတဲ့ စီ-ေမဂ်ာ ေကာ့ (ဒ္) အသံထုထည္ကို ၾကားရပါမယ္။
အဲဒီ ‘ေတာင္သမန္’ သီခ်င္းရဲ႕ မူရင္း မယ္လိုဒီ က ‘လက္တင္-အေမရိက’ ႏိုင္ငံျခားသံ စစ္စစ္ပါ။ မူရင္း သီခ်င္းက ၁၉၂၉ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ Ernesto Lecuona ေရးခဲ့တဲ့ ‘ဆီဘိုေနး’ (Siboney) လို႔ေခၚတဲ့ က်ဴဘင္ (Cuban) သီခ်င္းျဖစ္ပါတယ္။


‘ဆီဘိုေနး’ ဆိုတာက က်ဴးဘား (Cuba) ကၽြန္းႏိုင္ငံက ၿမိဳ႕ကေလးတၿမ္ိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ပါ။ ေနာက္ပိုင္းေခတ္မွာေတာ့ က်ဴးဘားႏိုင္ငံတခုလံုးကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ေဝါဟာရ အျဖစ္ အဓိပၸာယ္က က်ယ္ဝန္းသြားခဲ့ပါတယ္။

၁၉၃၁ ခုႏွစ္မွာ အယ္(လ္)ဖရက္ဒို ဘရစ္တို (Alfredo Brito) က စပိန္ဘာသာနဲ႔ သီဆိုလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္း နာမည္ႀကီးသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ Caterina Valente, Xiomara Alfaro, Dizzy Gillespie, Percy Faith တို႔က သီဆိုၾကျပန္တယ္။
Connie Francis နဲ႔ Bing Crosby တို႔က အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ သီဆိုၾကပါတယ္။ ‘ဆီဘိုေနး’ လို႔ နာမည္တပ္ထားေပမယ့္ မူရင္း ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းစာသားရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို ကိုယ္စားမျပဳတဲ့ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ မူကြဲသီခ်င္းေတြလည္းရိွပါေသးတယ္။
‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းရဲ႕ မူရင္း အသံစဥ္က စီ-ေမဂ်ာ အသံစဥ္ပါ။ အေျခခံ စည္းခ်က္က ‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ (Calypso Beat) ျဖစ္ပါတယ္။ ‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ဆိုတာ ထရီနီဒက္နဲ႔ တိုဘာဂိုႏိုင္ငံေတြက အာဖရိက နဲ႔ ဥေရာပ ဇာတိဖြားေတြရဲ႕ ေအဖ႐ို-ကရစ္ဘီယံ (Afro-Caribbean) ဂီတဝင္ စည္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ အထဲက ႐ိုက္ခ်က္ေတြကို ေႏွးေႏွးပဲ တီးတီး၊ ျမန္ျမန္ပဲ တီးတီး အင္မတန္မွ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ ဆိုင္ဆိုင္ရိွလွပါတယ္။
‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ မူကြဲမ်ား (Calypso Beat and Variations)
တူရိယာမ်ား Cowbell, Snare Drum, Bass Dram
အဲဒီ ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းရဲ႕ အႏွစ္သာရက ေမြးရပ္ေျမနဲ႔ အိမ္ကိုတမ္းတၿပီး လြမ္းရတဲ့ ‘အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ့ အလြမ္း’ လို႔ ဆိုရပါမယ္။ စာဆိုရွင္က သူခ်စ္တဲ့ ‘ဆီဘိုေနး’ ၿမိဳ႕ကေလးကို သက္ရိွတဦးအျဖစ္ သူ႔ရဲ႕ ခ်စ္သူပမာ တင္စားၿပီး အခ်စ္နဲ႔ အလြမ္းကို ဖြဲ႔သြားပါတယ္။
SIBONEY
Ernesto Lecuona
(English Translation from Spanish)
“Siboney, I love you, I’m dying for your love
Siboney, I think of you while I fell asleep to the quiet song of the palm trees
I dream of how I love you, and how precious you are to me
Siboney, I dream of you while I fell asleep to the quiet song of the palm trees
Soboney of my dreams, if you don’t hear the complaint in my voice
Siboney, if I don’t see you soon. I’ll die of love
Soboney of my dreams, I stay at home and anxiously await you
Siboney, if I don’t see you soon. I’ll die of love
Hear the echo of my song resonating in the glass
Please, don’t get lost in dark wilderness”
‘ဆီဘိုေနး’ ေရ၊ မင္းကို ငါ ခ်စ္ပါတယ္ကြယ္။ မင္းရဲ႕အခ်စ္ကို ေသမတတ္ေလာက္ စြဲလမ္းေနပါတယ္။
ထန္းပင္ကေလးေတြက တသိမ့္သိမ့္နဲ႔ ငါ့ကို ေခ်ာ့ၿပီး သိပ္လို႔ အိပ္ေမာက်ေနရင္းေတာင္မွ
မင္း အေၾကာင္းကို ငါ ေတြးမိေနေသးတယ္။
‘ဆီဘိုေနး’ ေရ၊ မင္း ကို ငါက ဘယ္ေလာက္ ခ်စ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔
မင္းကို ငါက ဘယ္ေလာက္ တန္ဖိုးထားရေၾကာင္း ငါ အိပ္မက္ မက္ေနတယ္ေလ။
‘ဆီဘိုေနး’ ေရ ငါ့ရဲ႕ ညည္းတြားေနသံကေလးေတြကို မင္း မၾကားေရာ့ေလသလားကြယ္။
ငါ့အိပ္မက္ထဲက ‘ဆီဘိုေနး’ ေရ အလြမ္းဌာေန အိမ္ကေလးဆီက
တမ္းတမ္းတတနဲ႔ ငါ မင္းကို ေစာင့္ေနပါတယ္ကြယ္။
မင္းနဲ႔ ျမန္ျမန္သာ မေတြ႔ရရင္ေတာ့ေလ အခ်စ္အတြက္နဲ႔ပဲ ငါ့ အသက္ဆံုးရပါေတာ့မယ္ကြယ္။
ဖန္ခြက္ကေလးထဲမွာ လႈပ္ခါေနတဲ့ ငါ့ ေတးသံရဲ႕ ပဲ့တင္သံကေလးေတြကို မင္း ၾကားပါေစေတာ့ကြယ္။
ေမွာ္႐ံုေတာရဲ႕အလယ္မွာ လမ္းမေပ်ာက္ပါေစနဲ႔ကြယ္။

၁၉၄၉ ခုႏွစ္ အခ်ိန္ေလာက္တုန္းက ျမန္မာေတြ နားသိပ္မယဥ္လွေသးတဲ့ ‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ကို ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းရဲ႕အလိုက္ ‘ေတာင္သမန္’ သီခ်င္းနဲ႔အတူ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္း က ျမန္မာေတြရဲ႕ နားေတြဆီအေရာက္ ပထမဆံုး ပို႔ေဆာင္ၿပီး မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္သမန္
“ေတာင္သမန္၊ ၾကည္အင္း ေရလႈိင္းေငြ ျမဴးကာေန၊ ညင္းေလယဥ္ ေျပေျပ။
ေထာင္ေရာင္ေန၊ ရေဝနန္း အမရ ဘုန္းေရာင္ရႊန္း ထြန္းခဲ့ေပ။
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ေအအမ္ဘီ ေခၚ အသင္းေတာ္သားမ်ားက မာပါေစ။
ႏိုင္ငံေတာ္၊ ညီရင္းအကိုမ်ား တို႔တိုင္းရင္းသားေတြ တအူတံုဆင္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးၾကတယ္ေလ။
ထာဝစဥ္ ေမတၱာဓာတ္တိုးေစ ျဖန္းဆြတ္ေသာ သႀကၤန္ေရ။”

ၿမိဳ႕မၿငိမ္း
(၁၉ဝ၉-၁၉၅၅)
မူရင္း တီးလံုးမွာ ပါဝင္တဲ့ ဆက္ဆိုဖံုးေတြအစား ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းက ဝါးပေလြေတြကို သံုးခဲ့တာပါ။ ေဘ့(စ္)ဒရမ္ (Bass Dram) အစား သံစည္ပိုင္းျပတ္နဲ႔လုပ္တဲ့ ဗံုႀကီးကို သံုးခဲ့လိမ့္မယ္လို႔ မွန္းဆရပါတယ္။ ေကာင္းဘဲလ္ (Cowbell) အတြက္ ထန္းေစ့မႈတ္၊ ရိွတ္ကာ (Shaker) အျဖစ္ မန္က်ည္းေစ့ေတြ ထည့္ထားတဲ့ ဘူးသီးေျခာက္ကို အစားထိုးၿပီး ဒိုးဆရာ ၿမိဳ႕မ ဦးထြန္းရင္ က ‘ကလစ္ဆို’ စည္းခ်က္ေတြနဲ႔ ေတာင္သမန္သီခ်င္း ကို အသက္သြင္းခဲ့တာပါပဲ။
ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းက မူရင္း ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းတီးလံုးရဲ႕ မယ္လိုဒီ ကိုပဲယူခဲ့ပါတယ္။ ‘ဆီဘိုေနး’ သီခ်င္းမွာ အလြမ္း ေဝဒနာေတြက လႊမ္းျခံဳေနေပမယ့္ ‘ေတာင္သမန္’ သီခ်င္းထဲမွာေတာ့ ေငြေရာင္ လႈိင္းၾကက္ခြပ္ကေလးေတြ လူးကာ လွိမ့္ကာ ျမဴးထူးလို႕ ၾကည္ၾကည္လင္လင္ ေတာင္သမန္ အင္းေရျပင္ အေပၚမွာ ေျပးလႊား ေဆာ့ကစားေနတဲ့ ေလေျပ ေလညင္းကေလးေတြနဲ႔အတူ ျမဴးျမဴးႂကြႂကြ သႀကၤန္ကာလရဲ႕ ေအးေအးျမျမ ေမတၱာဓာတ္ေတြ က ထံုမြမ္းလို႔ ေနပါတယ္။
ေတြ႔ျမင္ နားဆင္ႏိုင္ခြင့္ မၾကံဳႀကိဳက္လိုက္ရတဲ့ အတိတ္ကာလ အခ်ိန္တုန္းက ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္း ရဲ႕ ‘ေတာင္သမန္’ ကို မွန္းဆ တမ္းတလို႔သာ လြမ္းရပါေတာ့တယ္။ လြမ္းလို႔ေရးျဖစ္တဲ့ ဒီ စာတို ေပစကေလးကိုေတာ့ ‘ေတာင္သမန္ သို႔ တမ္းခ်င္း’ ကေလးတခုပါပဲလို႔ ဆိုၾကပါစို႔။
Credit - ရန္ဝင္း ۩ ေတာင္တံခါး ۩

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...