ဓေလ့ေျပာင္း ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္ (မွဴးေဇာ္)
|
8:47 AM |
No မွတ္ခ်က္ |
by Hmuu Zaw on Sunday, January 13, 2013 at 8:51pm ·
(Published in Messenger Journal, Vol 3, No. 34, 14 the January 2013, Page-29)
ဓေလ့ေျပာင္း ႏုိင္ငံေရး
ျပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလ ၁၀ ရက္ေန႕တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႕ ေပးပိုံခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ သဝဏ္လႊာသည္ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ပိုင္း ပြတ္တိုက္မႈ၊ တြန္းတိုက္မႈမ်ားျဖင့္ Disagree to Disagree ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ ဓေလ့ကို ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္ေတာ့မည့္ အမွတ္သရုပ္သေကၤတတစ္ရပ္ ဟု ဆိုႏုိင္ ေပလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ သဝဏ္လႊာတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေသာ “မတူညီေသာ အယူအဆမ်ား စုစည္းရွင္သန္ႏုိင္ေသာ ဗဟုဝါဒ” ဟူသည္ လက္ရွိ ျမန္မာ့ေႏြဦး ေရာက္ရွိေနေသာ ဒီမိုကေရစီအခင္းအက်င္း အတြက္ အလုိအပ္ဆုံးေသာ ယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ေနသည္။
အလားတူ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ျပည္သူမ်ား ၏ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ပါဝင္စားမႈ Political Consciousness ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈ Political Tolerance ေရခ်ိန္ျမင့္တက္လာျခင္းကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာၾကားထားျပီး ျဖစ္ရာ ယင္းသို႕ ျပည္သူလူထု ပါဝင္မႈ ကို Stakeholder အားလုံးက မ်က္ျခည္မျပတ္ၾကရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး လည္ျပန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အျဖဴႏွင့္အမည္း ႏိုင္ငံေရးမ်ား ေဖာင္းပြခဲ့ျခင္းတို႕ကို အထင္အရွား ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိလမ္းခုလတ္၌ ဤသို႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးအေျမာ္အျမင္မ်ား ဆင့္ ပြားထြန္းသစ္လာေရးမွာ အေရးႀကီးလ်က္ ရွိေနျပီ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ားအၾကား ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဆႏၵေဖာ္ ထုတ္မႈမ်ား၊ ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ားတြင္ ထပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေရးနည္းလမ္းမ်ားကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားအားလုံး ပူးေပါင္းအေျဖရွာရန္ ေဖာ္ျပထားျခင္းသည္ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏ လိုအင္ ဆႏၵမ်ားႏွင့္ထပ္တူက်ေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးဆုံမွတ္တစ္ခုသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီဟုလည္း ျမင္ေတြ႕ႏုိင္သည္။ လႊတ္ေတာ္မ်ား အသက္ဝင္လာမႈ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္အစိုးရ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္မႈတို႕အေပၚ ႏုိင္ငံ ေတာ္သမၼတႀကီးက ဂုဏ္ယူလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္ သည္းခံမႈ Political Tolerance ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ ေဆာက္တည္က်င့္သုံးေနျပီဟူ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ေပသည္။ ထို႕အျပင္ လာမည့္ဘတ္ဂ်က္ဥပေဒၾကမ္းကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပဳ ေရး မ႑ဳိင္ႀကီး(၂)ရပ္အၾကား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရွိျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့သည့္ မွတ္တိုင္ တစ္ခုကိုလည္း ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ ဓေလ့ေျပာင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ထြန္းကားလာေစရန္ ေမာင္းႏွင္သြားေတာ့မည့္ အခ်က္ျပမႈဟုလည္း ဆိုႏိုင္ ေပမည္။ မတူကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ဘုံတူညီခ်က္မ်ားကို ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သည့္အဆင့္မွ ကြဲလြဲမႈမ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈျဖင့္ ညွိႏႈိင္းသြားမည္ ဒိုင္ယာ ေလာ့လမ္းေၾကာင္း ဖြင့္လွစ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သင္ေကာင္းဖို႕ ဦးစြာ ကၽြႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္
သင္ေကာင္းလွ်င္ ကၽြႏု္ပ္မဆိုးပါ ဟူေသာ စကားသည္ ျမန္မာ့လူ႕ေဘာင္၌ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ တည္ရွိခဲ့ေသာ ခံယူခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့ရာ ယခုအစျပဳ ျဖစ္ထြန္းလာေနသည့္ ႏုိင္ငံေရးဓေလ့မွာ သင္ေကာင္း ဖို႕အတြက္ ဦးစြာ ကၽြႏု္ပ္ဘက္မွ ေကာင္းျပမည့္သေဘာ ျဖစ္ရာ ျမန္မာ့ေႏြဦး ပုရစ္ဖူးေတြက တေဝေဝ ျဖစ္ လာေတာ့ေပမည္။ ဤသေဘာထား၊ ဤရပ္တည္ခ်က္မ်ားသည္ ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီးေသာ ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို လည္ျပန္ငဲ့ၾကည့္၍ သုံးသပ္ဆင္ျခင္ရာမွ ထြက္ေပၚလာေသာ မူဝါဒမ်ား ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ စီမံကိန္းဆႏၵျပမႈ၊ ေျမယာျပႆနာ၊ ရခိုင္အေရးႏွင့္ ကခ်င္အေရး ဟူေသာ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားကို သင္ ခန္းစာအျဖစ္ ရယူထားျပီး ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႕ခြဲမႈမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ ဟူေသာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ သေဘာထားသည္ အသစ္အသစ္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ ေရွ႕သို႕သာ ဦးတည္သြားမည့္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ကို ကိုယ္စားျပဳေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။
လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား အေျဖရွာရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္ ရန္ လိုအပ္ခ်က္ကို လက္ခံယုံၾကည္ထားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားထားသည့္အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ တံခါးဖြင့္ထားေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္သည့္အတြက္ အားလုံးလုိလားေနေသာ ဒိုင္ယာေလာ့ ကို ခ်ျပလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိေသာ Political Dialogue ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ ယုံၾကည္လက္ခံထားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အထင္အရွားျပသလိုက္ ျပီ ျဖစ္ရာ Myanmar Peace Centre မွ ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မည့္ အားလုံးပါဝင္ ေသာ ႏုိင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာမည့္အခ်ိန္ကိုသာ ေစာင့္ဆိုင္းၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
Rule of Law Civil Society
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ျပည္သူလူထုပါဝင္မႈ၊ ျပည္သူလူထု ဗဟို ျပဳ ေပၚလစီမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ရာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျပည္သူမ်ား လက္ေတြ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကျပီ ျဖစ္သည္။ Reform Readiness မျဖစ္ေသး ဟု ယူဆထား ၾကေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားအဆင့္ဆင့္တို႕သည္လည္း တတိယအဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဴဟာ တြင္ ေရျမင့္ၾကာတင့္ ျမင့္တက္လာေစရန္ အေရးႀကီးလာျပီ ျဖစ္သည္။ ဤသို႕ေသာ ျမန္မာ့ေႏြဦး ခရီးမတ္ တပ္ လမ္းခုလတ္တြင္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို အေလးဂရုျပဳေသာ ႏုိင္ငံေရးသည္သာ ျပည္သူတို႕အားထားရာ ျဖစ္ ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဳိးအျမတ္တို႕ျဖင့္ က်င့္သုံးေသာ ႏိုင္ငံေရးမ်ားကို သတိျဖင့္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။
ျပည္သူမ်ား၏ ဘုံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္ လက္ေတြ႕ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးစစ္စစ္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကရန္ လိုအပ္လာသည္။ အျဖဴ-အမည္းႏိုင္ငံေရးမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သက္ျပင္းရွည္ႀကီးမ်ား ခ်ေစခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္တို႕သည္လည္း အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းေရးမ႑ဳိင္ႀကီး မ်ားအၾကား လိုက္ဖက္ညီေျပျပစ္လွပေသာ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈျဖင့္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကုစားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈအနုပညာ The Art of Engagement ဟု ေခၚတြင္ၾကေသာ စားပြဲဝိုင္းေျဖရွင္းခ်က္ မ်ား ထြန္းကားလာေစေရးအတြက္ အဓိကအခ်က္မွာ Civil Society တို႕၏ အခန္းက႑ပင္ ျဖစ္ေနသည္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ လူမႈေရး၊ ပရဟိတအေရးကို အဓိကထားေသာ Social Society မ်ားမွာ အားရေက် နပ္ဖြယ္ရာ အခိုင္အမာျဖစ္ထြန္းေနျပီ ျဖစ္ရာ ဆက္လက္၍ မ႑ဳိင္အသီးသီးကို ျပန္လည္ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္ ေသာ၊ ျပန္လည္အႀကံျပဳႏိုင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ Civil Society မ်ား ေပၚထြန္းလာရန္ လုိအပ္ေနျပီ ျဖစ္သည္။ ယင္း Civil Society သည္ မ႑ဳိင္ႀကီးမ်ားကိုသာမက ျပည္သူမ်ားအားလုံးသို႕ပါ Civic Education ျဖန္႕ေဝ ေပးႏုိင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚထြက္လာရန္ လိုသည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေကာင္းခိုင္မာေရးသည္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ ေရးပင္ ျဖစ္ရာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေကာင္းႏုိင္ေစမည့္ တိက်ခိုင္မာသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္မ်ား ဖန္တီးလမ္းဖြင့္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ Think Tank အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သုေတသနအဖြဲ႕အစည္းမ်ား စသည္တို႔ အားျဖင့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္စုံ ပါဝင္ေသာ Civil Society မ်ားသည္ မ႑ဳိင္ႀကီး(၃)ရပ္အျပင္ စတုတၳ မ႑ဳိင္ကိုလည္း ျပန္လည္ထိန္းေက်ာင္းၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္၏ အသက္ဝိဥာဥ္ျဖစ္ ေသာ Rule of Law ထြန္းကားေရးအတြက္လည္း Rule of Law Civil Society မ်ား အေရးတႀကီး လိုအပ္ ေနျပီ ျဖစ္သည္။ ဗဟိုဦးစီးစနစ္၊ အမိန္႕ႏွင့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား စသည္တို႕ျဖင့္ အသားက်ခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အခြင့္အေရး၊ တာဝန္၊ ကန္႕သတ္ခ်က္ စသည္တို႕ကို စနစ္တက် တရားဝင္ ယုတ္လတ္ျမတ္မေရြး တူညီစြာ ရရွိေစရန္အတြက္ တာဝန္သိ တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ Responsible Civil Society မ်ားက ဥာဏ္အလင္း ဖြင့္ေပးႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ အလားတူ ယင္းအရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မ႑ဳိင္ႀကီးမ်ားကို ခိုင္မာေသာ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းေက်ာင္းမႈတို႕ျဖင့္ ထိန္းေက်ာင္းေပးႏိုင္သည့္ ေခတ္သစ္တစ္ ရပ္သို႕ ေရာက္ရွိလာလွ်င္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ ကြင္းဆက္ ျပတ္ေတာက္သြားျခင္း မရွိဘဲ ေခ်ာေမြ႕ စြာ လည္ပတ္လာမည္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ျမန္မာ့ေႏြဦး ဟု ေခၚတြင္လ်က္ရွိေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို စတင္ေဖာက္လုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္သလို ျမန္မာ့လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းျခင္းတို႕ကို ျမွင့္ တင္ေပးႏုိင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး လင္းပြင့္လာမႈႏွင့္အတူ တစ္ခ်ိန္တည္း ရင္ဆိုင္လာရေသာ ျမင့္ မားလွသည့္ ျပည္သူ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် စီမံခန္႕ခြဲႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာ ဥပေဒျပဌာန္း ျခင္းမ်ားကိုလည္း ဥပေဒျပဳေရးမ႑ုိဳင္ႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မ်ားစြာ ခရီးေရာက္လာျပီ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေလွ်ာက္လွမ္းလာရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရေသာ ျဖစ္ရပ္ဆိုးမ်ား၊ တုံ႕ျပန္မႈႏွင့္ ခုခံမႈမ်ား စသည္တို႕ကို ျဖတ္ေက်ာ္လာခဲ့ျပီး ျဖစ္ရာ ထိုက္သင့္သည့္ ရင့္က်က္မႈမ်ား ရရွိလာၾကျပီဟု ဆိုႏုိင္ ေပသည္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေခါက္ရိုးက်ဳိးခဲ့ၾကေသာ ဗဟိုဦးစီးစနစ္၏ အမွ်င္တန္းမႈမ်ားသည္ သမၼတႀကီး ေဖာ္ ေဆာင္ေနသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို တုံ႕ဆိုင္းေစခဲ့သည္မွာလည္း အမွန္ပင္ ျဖစ္ေနသည္။ အလားတူ ပြတ္တိုက္မႈမ်ား မျပင္းထန္ေစရန္အတြက္ သန္း(၆၀)အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕ရႈကာ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈ မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ေဆာက္တည္က်င့္ႀကံခဲ့သည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ေက်ာခိုင္းခဲ့ၾကေသာ Stakeholder မ်ားသည္ ဘုံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ Common Ground ရွာႏုိင္ၾကျပီ ျဖစ္ရာ ဒိုင္ယာေလာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္နံတစ္လ်ားသို႕ ျပန္႕ႏွံ႕စီးဆင္းသြားေစရန္ ဆက္လက္ႀကဳိးပမ္းရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရ စီ ေခတ္သစ္ ထူေထာင္ေရးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသာမက အျခားေသာ မ႑ဳိင္ ႀကီးမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား၏ ဥာဏ္အလင္းကို ဖြင့္ေပးႏုိင္မည့္ Civil Society မ်ား၊ Opinion Leader မ်ားသည္ ျမန္မာ့ေႏြဦး၏ အေရးႀကီးေသာ ဇာတ္ေကာင္မ်ား ျဖစ္လာေနျပီ ျဖစ္သည္။
အထူးအေရးႀကီးလွေသာ အခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးစနစ္သည္ ယခုလတ္တေလာမွ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဆင့္အား ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းျဖင့္ စတင္ေရြးခ်ယ္ၾကသည့္ အဆင့္ကို ျဖတ္သန္းေနျခင္း ျဖစ္၍ အရပ္ရပ္နယ္ပယ္စုံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၾကရာ၌ ဒိုင္ယာေလာ့ယဥ္ေက်းမႈသစ္ ထြန္းသစ္လာၾကေစရန္ သင္ေကာင္းဖို႕ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ဦးစြာ ေကာင္းျပႏိုင္ေရး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ၾကဥ္းၾကပါမည့္ အေၾကာင္း တိုက္တြန္း ေဖာ္ျပလိုက္ရေပသည္။
*****
ဓေလ့ေျပာင္း ႏုိင္ငံေရး
ျပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလ ၁၀ ရက္ေန႕တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႕ ေပးပိုံခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ သဝဏ္လႊာသည္ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ပိုင္း ပြတ္တိုက္မႈ၊ တြန္းတိုက္မႈမ်ားျဖင့္ Disagree to Disagree ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ ဓေလ့ကို ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္ေတာ့မည့္ အမွတ္သရုပ္သေကၤတတစ္ရပ္ ဟု ဆိုႏုိင္ ေပလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ သဝဏ္လႊာတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေသာ “မတူညီေသာ အယူအဆမ်ား စုစည္းရွင္သန္ႏုိင္ေသာ ဗဟုဝါဒ” ဟူသည္ လက္ရွိ ျမန္မာ့ေႏြဦး ေရာက္ရွိေနေသာ ဒီမိုကေရစီအခင္းအက်င္း အတြက္ အလုိအပ္ဆုံးေသာ ယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ေနသည္။
အလားတူ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ျပည္သူမ်ား ၏ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ပါဝင္စားမႈ Political Consciousness ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈ Political Tolerance ေရခ်ိန္ျမင့္တက္လာျခင္းကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာၾကားထားျပီး ျဖစ္ရာ ယင္းသို႕ ျပည္သူလူထု ပါဝင္မႈ ကို Stakeholder အားလုံးက မ်က္ျခည္မျပတ္ၾကရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး လည္ျပန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အျဖဴႏွင့္အမည္း ႏိုင္ငံေရးမ်ား ေဖာင္းပြခဲ့ျခင္းတို႕ကို အထင္အရွား ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိလမ္းခုလတ္၌ ဤသို႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးအေျမာ္အျမင္မ်ား ဆင့္ ပြားထြန္းသစ္လာေရးမွာ အေရးႀကီးလ်က္ ရွိေနျပီ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ားအၾကား ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဆႏၵေဖာ္ ထုတ္မႈမ်ား၊ ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ားတြင္ ထပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေရးနည္းလမ္းမ်ားကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားအားလုံး ပူးေပါင္းအေျဖရွာရန္ ေဖာ္ျပထားျခင္းသည္ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏ လိုအင္ ဆႏၵမ်ားႏွင့္ထပ္တူက်ေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးဆုံမွတ္တစ္ခုသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီဟုလည္း ျမင္ေတြ႕ႏုိင္သည္။ လႊတ္ေတာ္မ်ား အသက္ဝင္လာမႈ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္အစိုးရ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္မႈတို႕အေပၚ ႏုိင္ငံ ေတာ္သမၼတႀကီးက ဂုဏ္ယူလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္ သည္းခံမႈ Political Tolerance ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ ေဆာက္တည္က်င့္သုံးေနျပီဟူ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ေပသည္။ ထို႕အျပင္ လာမည့္ဘတ္ဂ်က္ဥပေဒၾကမ္းကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပဳ ေရး မ႑ဳိင္ႀကီး(၂)ရပ္အၾကား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရွိျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့သည့္ မွတ္တိုင္ တစ္ခုကိုလည္း ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ ဓေလ့ေျပာင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ထြန္းကားလာေစရန္ ေမာင္းႏွင္သြားေတာ့မည့္ အခ်က္ျပမႈဟုလည္း ဆိုႏိုင္ ေပမည္။ မတူကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ဘုံတူညီခ်က္မ်ားကို ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သည့္အဆင့္မွ ကြဲလြဲမႈမ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈျဖင့္ ညွိႏႈိင္းသြားမည္ ဒိုင္ယာ ေလာ့လမ္းေၾကာင္း ဖြင့္လွစ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သင္ေကာင္းဖို႕ ဦးစြာ ကၽြႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္
သင္ေကာင္းလွ်င္ ကၽြႏု္ပ္မဆိုးပါ ဟူေသာ စကားသည္ ျမန္မာ့လူ႕ေဘာင္၌ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ တည္ရွိခဲ့ေသာ ခံယူခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့ရာ ယခုအစျပဳ ျဖစ္ထြန္းလာေနသည့္ ႏုိင္ငံေရးဓေလ့မွာ သင္ေကာင္း ဖို႕အတြက္ ဦးစြာ ကၽြႏု္ပ္ဘက္မွ ေကာင္းျပမည့္သေဘာ ျဖစ္ရာ ျမန္မာ့ေႏြဦး ပုရစ္ဖူးေတြက တေဝေဝ ျဖစ္ လာေတာ့ေပမည္။ ဤသေဘာထား၊ ဤရပ္တည္ခ်က္မ်ားသည္ ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီးေသာ ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို လည္ျပန္ငဲ့ၾကည့္၍ သုံးသပ္ဆင္ျခင္ရာမွ ထြက္ေပၚလာေသာ မူဝါဒမ်ား ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ စီမံကိန္းဆႏၵျပမႈ၊ ေျမယာျပႆနာ၊ ရခိုင္အေရးႏွင့္ ကခ်င္အေရး ဟူေသာ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားကို သင္ ခန္းစာအျဖစ္ ရယူထားျပီး ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႕ခြဲမႈမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ ဟူေသာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ သေဘာထားသည္ အသစ္အသစ္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ ေရွ႕သို႕သာ ဦးတည္သြားမည့္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ကို ကိုယ္စားျပဳေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။
လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား အေျဖရွာရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္ ရန္ လိုအပ္ခ်က္ကို လက္ခံယုံၾကည္ထားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားထားသည့္အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ တံခါးဖြင့္ထားေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္သည့္အတြက္ အားလုံးလုိလားေနေသာ ဒိုင္ယာေလာ့ ကို ခ်ျပလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိေသာ Political Dialogue ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ ယုံၾကည္လက္ခံထားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အထင္အရွားျပသလိုက္ ျပီ ျဖစ္ရာ Myanmar Peace Centre မွ ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မည့္ အားလုံးပါဝင္ ေသာ ႏုိင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာမည့္အခ်ိန္ကိုသာ ေစာင့္ဆိုင္းၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
Rule of Law Civil Society
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ျပည္သူလူထုပါဝင္မႈ၊ ျပည္သူလူထု ဗဟို ျပဳ ေပၚလစီမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ရာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျပည္သူမ်ား လက္ေတြ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကျပီ ျဖစ္သည္။ Reform Readiness မျဖစ္ေသး ဟု ယူဆထား ၾကေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားအဆင့္ဆင့္တို႕သည္လည္း တတိယအဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဴဟာ တြင္ ေရျမင့္ၾကာတင့္ ျမင့္တက္လာေစရန္ အေရးႀကီးလာျပီ ျဖစ္သည္။ ဤသို႕ေသာ ျမန္မာ့ေႏြဦး ခရီးမတ္ တပ္ လမ္းခုလတ္တြင္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို အေလးဂရုျပဳေသာ ႏုိင္ငံေရးသည္သာ ျပည္သူတို႕အားထားရာ ျဖစ္ ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဳိးအျမတ္တို႕ျဖင့္ က်င့္သုံးေသာ ႏိုင္ငံေရးမ်ားကို သတိျဖင့္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။
ျပည္သူမ်ား၏ ဘုံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္ လက္ေတြ႕ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးစစ္စစ္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကရန္ လိုအပ္လာသည္။ အျဖဴ-အမည္းႏိုင္ငံေရးမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သက္ျပင္းရွည္ႀကီးမ်ား ခ်ေစခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္တို႕သည္လည္း အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းေရးမ႑ဳိင္ႀကီး မ်ားအၾကား လိုက္ဖက္ညီေျပျပစ္လွပေသာ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈျဖင့္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကုစားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈအနုပညာ The Art of Engagement ဟု ေခၚတြင္ၾကေသာ စားပြဲဝိုင္းေျဖရွင္းခ်က္ မ်ား ထြန္းကားလာေစေရးအတြက္ အဓိကအခ်က္မွာ Civil Society တို႕၏ အခန္းက႑ပင္ ျဖစ္ေနသည္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ လူမႈေရး၊ ပရဟိတအေရးကို အဓိကထားေသာ Social Society မ်ားမွာ အားရေက် နပ္ဖြယ္ရာ အခိုင္အမာျဖစ္ထြန္းေနျပီ ျဖစ္ရာ ဆက္လက္၍ မ႑ဳိင္အသီးသီးကို ျပန္လည္ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္ ေသာ၊ ျပန္လည္အႀကံျပဳႏိုင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ Civil Society မ်ား ေပၚထြန္းလာရန္ လုိအပ္ေနျပီ ျဖစ္သည္။ ယင္း Civil Society သည္ မ႑ဳိင္ႀကီးမ်ားကိုသာမက ျပည္သူမ်ားအားလုံးသို႕ပါ Civic Education ျဖန္႕ေဝ ေပးႏုိင္ေသာ စစ္မွန္သည့္ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚထြက္လာရန္ လိုသည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေကာင္းခိုင္မာေရးသည္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ ေရးပင္ ျဖစ္ရာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေကာင္းႏုိင္ေစမည့္ တိက်ခိုင္မာသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္မ်ား ဖန္တီးလမ္းဖြင့္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ Think Tank အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သုေတသနအဖြဲ႕အစည္းမ်ား စသည္တို႔ အားျဖင့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္စုံ ပါဝင္ေသာ Civil Society မ်ားသည္ မ႑ဳိင္ႀကီး(၃)ရပ္အျပင္ စတုတၳ မ႑ဳိင္ကိုလည္း ျပန္လည္ထိန္းေက်ာင္းၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္၏ အသက္ဝိဥာဥ္ျဖစ္ ေသာ Rule of Law ထြန္းကားေရးအတြက္လည္း Rule of Law Civil Society မ်ား အေရးတႀကီး လိုအပ္ ေနျပီ ျဖစ္သည္။ ဗဟိုဦးစီးစနစ္၊ အမိန္႕ႏွင့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား စသည္တို႕ျဖင့္ အသားက်ခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အခြင့္အေရး၊ တာဝန္၊ ကန္႕သတ္ခ်က္ စသည္တို႕ကို စနစ္တက် တရားဝင္ ယုတ္လတ္ျမတ္မေရြး တူညီစြာ ရရွိေစရန္အတြက္ တာဝန္သိ တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ Responsible Civil Society မ်ားက ဥာဏ္အလင္း ဖြင့္ေပးႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ အလားတူ ယင္းအရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မ႑ဳိင္ႀကီးမ်ားကို ခိုင္မာေသာ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းေက်ာင္းမႈတို႕ျဖင့္ ထိန္းေက်ာင္းေပးႏိုင္သည့္ ေခတ္သစ္တစ္ ရပ္သို႕ ေရာက္ရွိလာလွ်င္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ ကြင္းဆက္ ျပတ္ေတာက္သြားျခင္း မရွိဘဲ ေခ်ာေမြ႕ စြာ လည္ပတ္လာမည္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ျမန္မာ့ေႏြဦး ဟု ေခၚတြင္လ်က္ရွိေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို စတင္ေဖာက္လုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္သလို ျမန္မာ့လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းျခင္းတို႕ကို ျမွင့္ တင္ေပးႏုိင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး လင္းပြင့္လာမႈႏွင့္အတူ တစ္ခ်ိန္တည္း ရင္ဆိုင္လာရေသာ ျမင့္ မားလွသည့္ ျပည္သူ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် စီမံခန္႕ခြဲႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာ ဥပေဒျပဌာန္း ျခင္းမ်ားကိုလည္း ဥပေဒျပဳေရးမ႑ုိဳင္ႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မ်ားစြာ ခရီးေရာက္လာျပီ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေလွ်ာက္လွမ္းလာရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရေသာ ျဖစ္ရပ္ဆိုးမ်ား၊ တုံ႕ျပန္မႈႏွင့္ ခုခံမႈမ်ား စသည္တို႕ကို ျဖတ္ေက်ာ္လာခဲ့ျပီး ျဖစ္ရာ ထိုက္သင့္သည့္ ရင့္က်က္မႈမ်ား ရရွိလာၾကျပီဟု ဆိုႏုိင္ ေပသည္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေခါက္ရိုးက်ဳိးခဲ့ၾကေသာ ဗဟိုဦးစီးစနစ္၏ အမွ်င္တန္းမႈမ်ားသည္ သမၼတႀကီး ေဖာ္ ေဆာင္ေနသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို တုံ႕ဆိုင္းေစခဲ့သည္မွာလည္း အမွန္ပင္ ျဖစ္ေနသည္။ အလားတူ ပြတ္တိုက္မႈမ်ား မျပင္းထန္ေစရန္အတြက္ သန္း(၆၀)အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕ရႈကာ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ရွည္သည္းခံမႈ မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ေဆာက္တည္က်င့္ႀကံခဲ့သည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ေက်ာခိုင္းခဲ့ၾကေသာ Stakeholder မ်ားသည္ ဘုံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ Common Ground ရွာႏုိင္ၾကျပီ ျဖစ္ရာ ဒိုင္ယာေလာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္နံတစ္လ်ားသို႕ ျပန္႕ႏွံ႕စီးဆင္းသြားေစရန္ ဆက္လက္ႀကဳိးပမ္းရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရ စီ ေခတ္သစ္ ထူေထာင္ေရးတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသာမက အျခားေသာ မ႑ဳိင္ ႀကီးမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား၏ ဥာဏ္အလင္းကို ဖြင့္ေပးႏုိင္မည့္ Civil Society မ်ား၊ Opinion Leader မ်ားသည္ ျမန္မာ့ေႏြဦး၏ အေရးႀကီးေသာ ဇာတ္ေကာင္မ်ား ျဖစ္လာေနျပီ ျဖစ္သည္။
အထူးအေရးႀကီးလွေသာ အခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးစနစ္သည္ ယခုလတ္တေလာမွ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဆင့္အား ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းျဖင့္ စတင္ေရြးခ်ယ္ၾကသည့္ အဆင့္ကို ျဖတ္သန္းေနျခင္း ျဖစ္၍ အရပ္ရပ္နယ္ပယ္စုံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၾကရာ၌ ဒိုင္ယာေလာ့ယဥ္ေက်းမႈသစ္ ထြန္းသစ္လာၾကေစရန္ သင္ေကာင္းဖို႕ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ဦးစြာ ေကာင္းျပႏိုင္ေရး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ၾကဥ္းၾကပါမည့္ အေၾကာင္း တိုက္တြန္း ေဖာ္ျပလိုက္ရေပသည္။
*****
0 comments:
Post a Comment