အင္တာနက္ ကမာၻဦး၊ ကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာမ်ား၏ မူလ ႏွင့္ ၀ဘ္ဘေလာ့ဂ္တို႔ သမိုင္း

၁၉၉၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ေန႔၊ CERN အဖြဲ႔ႀကီးကေန ျပင္သစ္ႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္ ႏွစ္ႏိုင္ၾကား နယ္စပ္ တစ္ေနရာမွာ World WideWeb အမည္ရတဲ့ ကမာၻလံုး ဆိုင္ရာ ကြန္ျပဴတာမ်ား အခ်င္းခ်င္း ကြန္ယက္ သဖြယ္ ခ်ိတ္ဆက္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ Projectတစ္ခုကို၊အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ပညာရွင္ Tim Berners-Lee ရဲ့ ကမာၻ႔ပထမဆံုး World Wide Web စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုႏွင့္ အတူ လူထုထံ စတင္ မိတ္ဆက္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာ National Science Foundation (United State) ေကာင္းမႈနဲ႔ စတင္ သေႏၶတည္ခဲ့တဲ့ TCP/IP သံုး ကြန္ယက္ စနစ္ ဟာ Internet ဆိုေသာ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ယက္ စနစ္ႀကီးတစ္ခု အျဖစ္ မည္သူမဆို ၀င္ေရာက္ ခ်ိတ္ဆက္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ၊ သတင္းစာ၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ ေရဒီယိုတို႔ ၿပီးေနာက္... စတုတၳေျမာက္ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး နည္းပညာ ရပ္၀န္း တစ္ခုအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ယေန႔ေခတ္ အခါမွာေတာ့ အလြန္အမင္း လ်င္ျမန္စြာ ေပါက္ကြဲ ႀကီးထြား လ်က္ရွိေသာ ကြန္ယက္ႀကီး တစ္ခု အျဖစ္ သာမကပဲ ကြန္ျပဴတာမ်ား၊ Mobile Devices မ်ားမွာပါ ၀င္ေရာက္ ခ်ိတ္ဆက္ အသံုးျပဳ ႏိုင္ေသာ မရွိမျဖစ္ ဆက္သြယ္ေရး ၾကားခံနယ္ တစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။



Internet World Stats ရဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ ေကာက္ယူ ခဲ့တဲ့ စစ္တမ္း တစ္ရပ္အရ ယေန႔ အင္တာနက္ ကမာၻမွာ အသံုးျပဳသူ ဦးေရ ၁.၄၀၇ ဘီလီယံ ရွိသြားၿပီ လို႔ဆိုပါတယ္။

အင္တာနက္ ေခတ္ဦးကာလက အဓိက အားျဖင့္ Research Center ႀကီးမ်ားႏွင့္ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္း ေတြမွာ ေဒတာေတြ၊ သတင္းအခ်က္ အလက္ေတြကို တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာကို လြယ္ကူစြာ လြဲေျပာင္း ေပးႏိုင္ေသာ ၾကားခံ ဆက္သြယ္ေရး ပစၥည္းတစ္ခု အျဖစ္ အသံုးခ် ရန္သာ ရည္ရြယ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ World Wide Web ေပၚလာၿပီးတဲ့ ေနာက္ အင္တာနက္ ဟာ ေဒတာေတြကို လြဲေျပာင္းေရး အတြက္သာ မကေတာ့ ပဲ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး ပစၥည္းတစ္ခု အျဖစ္ပါ စတင္ အသံုးခ်လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာ ေတြ (Web Sites) ကို အစဦးကလက အစိုးရေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ သုေတသန ဌာနေတြရဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္၊ သတင္းႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈ စတာေတြကို ျဖန္႔ခ်ီဖို႔ စတင္ အသံုးျပဳ ခဲ့ၾကၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေကာ္ပိုေရးရွင္း ႀကီးေတြ၊ စီးပြားေရး ကုမၸဏီႀကီးေတြ ကပါ သူတို႔ရဲ့ ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေတြကို အေရာင္းျမွင့္တင္ဖို႔၊ ကုမၸဏီရဲ့ မူ၀ါဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း ေတြကို သတင္းျပန္ၾကားဖို႔ စတာေတြ အတြက္ အသံုးျပဳလာ ၾကပါတယ္။

ေနာက္တစ္ဆင့္ အေနနဲ႔ ကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာေတြကို ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ဆိုင္ရာအတြက္ သီးသန္႔ အသံုးျပဳ လာၾကသူ ေတြကေတာ့ နယ္ပယ္ အသီးသီးက နာမည္ႀကီး ေက်ာ္ၾကားသူ မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ ပရိတ္သတ္ေတြ၊ အားေပးသူ ေတြကို သူတို႔ လက္ရွိမွာ ဘာေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာေတြ ကို သတင္းေပးဖို႔၊ ပရိတ္သတ္ေတြရဲ့ ရင္းႏွီးမႈအားေပးမႈ စတာေတြကို ပိုမိုဆြဲေဆာင္ႏိုင္ ဖို႔အတြက္ Personal ဆိုင္ရာ စာမ်က္ႏွာမ်ား အျဖစ္ စတင္ အသံုးခ်လာ ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယေန႔ေခတ္ အခါမွာေတာ့ Social Networking ဆိုင္ရာ စာမ်က္ႏွာ ေတြမွာ လူတိုင္း မိမိ ဘယ္သူဆိုတာ၊ ဘာလုပ္တယ္ ဆိုတာ စတဲ့ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ဆိုင္ရာ ေဒတာေတြ ကို အခမဲ့ ေဖာ္ျပႏိုင္ရံုမွ်မက အဲဒီ ကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာ ေတြက တစ္ဆင့္ မိမိႏွင့္ စိတ္တူ၊ ၀ါသနာ တူသူေတြ အခ်င္းခ်င္း ပညာရပ္ဆိုင္ရာ၊ စိတ္ကူး စိတ္သန္း ေတြကို လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြး ဖလွယ္ၿပီး မိတ္ေဆြဖြဲ႔ႏိုင္ၾကပါၿပီ။



ဘေလာ့ဂ္ (Blog -အရွည္အားျဖင့္ Web Log) ၊ ႀတိယာ ပုဒ္အားျဖင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းသည္ (သို႔) အေၾကာင္း အရာမ်ားကို ထပ္ေပါင္းသည္ လို႔ အမည္ရတဲ့ ကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာ အမ်ိဳးအစား တစ္မ်ိဳးကို အင္တာနက္ တစ္ခြင္လံုးဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ေသာ အဘိဓာန္ မွာေအာက္ပါအတုိင္း အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ထားပါတယ္။

A blog (an abridgment of the term web log) is a website, usually maintained by an individual, with regular entries of commentary, descriptions of events, or other material such as graphics or video. Entries are commonly displayed in reverse chronological order.

ဘေလာ့ဂ္တစ္ခု ( Web Log ၏ အတိုေကာက္ အသံုးအႏႈန္း) ဆိုသည္မွာ ကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာတစ္ခု ပင္ျဖစ္ၿပီး အျဖစ္အပ်က္ မ်ား၏ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ား သို႔မဟုတ္ ရုပ္ပံု ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ႏွင့္ ရုပ္သံဆိုင္ရာ ပစၥည္းမ်ားပါ၀င္ကာ တစ္ဦးခ်င္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးထက္ပိုေသာ ပံုမွန္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားပါ၀င္သည့္ အဖြဲ႔ တစ္ခုခု မွ ေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳျပင္ ထိန္းမႈပံုမွန္ ျပဳလုပ္သည္။ ၎တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသမွ်ေသာ အရာအားလံုးတို႔အား မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏွစ္ကာလ အစီအစဥ္လိုက္ ေျပာင္းျပန္ အားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားေလ့ရွိသည္။

အေပၚက စကားစုေတြ ကေတာ့ ယခင့္ယခင္ ဘေလာ္ဂါ အစဥ္အဆက္ေရာ၊ ဒီေန႔ ေခတ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ေသာ ဘေလာ္ဂါေတြ ပါ သိၾကတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ ဆိုင္ရာ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ယေန႔ ေနာက္ဆံုးေပၚ ဘေလာ့ဂ္ အတြက္ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ အသစ္ကေတာ့ Better Listing On Google ပါတဲ့။ Digital Inspiration ရဲ့ အလိုအရျဖစ္ပါတယ္။




ဒီေနရာမွာ မွတ္သားဖြယ္ တစ္ခုကေတာ့ “weblog” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို Jorn Barger ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ဒီဇင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔၊ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ စတင္တီထြင္ သံုးစြဲခဲ့ၿပီး “blog” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံုးကိုေတာ့ Peter Merholz ဆိုသူက သူ႔ ဘေလာ့ဂ္ ရဲ့ ဆိုဒ္ဘားမွာ “we blog” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း တစ္ခုကို ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ရဲ့ ေမ လ ႏွင့္ ဧၿပီလ တစ္ခုခုမွာ စတင္ ေဖာ္ျပျခင္း ကေန အစျပဳခဲ့တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။

Blog ေတြရဲ့ မူလ အစမွာတုန္းက ဒီဂ်စ္တယ္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြ အေနနဲ႔ လူတစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မိမိကိုယ္ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေဖာ္ျပဖို႔ အတြက္ေရာ၊ ဆက္ဆံေဆြးေႏြးျခင္း လ်င္ျမန္လြယ္ကူ ဖို႔အတြက္ပါ Bulletin Board Systems ေတြ၊ e-mail lists ေတြႏွင့္ Internet forum ကဲ့သို႔ေသာ ပံုသ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို စမ္းသပ္ သံုးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

တစ္ကယ္တန္း ေမာ္ဒန္ ဘေလာ့ဂ္ေတြရဲ့ စတင္ ေမြးဖြားရာ ကေတာ့ online diary ေတြက စတယ္ လို႔ေျပာရမွာပါပဲ။ ဒီ အြန္လိုင္း ေန႔စဥ္မွတ္တမ္း ကို အဲဒီေခတ္ကာလ (၁၉၉၄ ၀န္းက်င္) က မ်ားေသာအားျဖင့္ ဂ်ာနယ္လဇ္ ေတြ၊ သတင္းေထာက္ေတြ စသူတို႔ ပဲေရးၾကတာပါ။ Justin Hall တို႔ကဲ့သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးေတြပါ။ ေက်ာင္းသား ဘ၀ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ Blog စေရးခဲ့သူ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဘေလာ့ဂ္ ေလာကရဲ့ ကနဦး ဘေလာ္ဂါမ်ား စာရင္းမွာ လည္းပါ၀င္ သူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီကေနစလို႔ ေနာက္ပိုင္း ကာလမ်ားမွာေတာ့ WordPress, Movable Type, Blogger ႏွင့္ LiveJournal တို႔ကဲ့သို႔ေသာ Blogging Software ေတြကို လူအမ်ား လြတ္လပ္လြယ္ကူ စြာ သံုးစြဲႏိုင္လာၾကၿပီး သကာလမွာ အင္တာနက္ ေလာကထဲ Blog ဆိုေသာ စကားလံုးက ေရပန္း အစားဆံုး စကားလံုး စာရင္း၀င္လာပါေတာ့တယ္။

Blog ေလာကႀကီး ပိုမို ႀကီးထြား လာေစဖို႔ Blogging Community ႀကီးေတြရဲ့ အသီးသီး ေမြးဖြားမႈ မွတ္တမ္း သမိုင္းကို ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ဒီလိုေတြ႔ရမွာပါ။

•Open Diary - ၁၉၉၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ လမွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး မၾကာခင္ ကာလအတြင္း မွာပဲ အြန္လိုင္း ဒိုင္ယာရီ ေရးသားသူ အေရအတြက္ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ အထိေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
•Brad Fitzpatrick - ဘေလာ္ဂါ ေတြရဲ့ အစလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ LiveJournal က ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လမွာ စတင္ခဲ့တာပါ။
•Blogger.com - Evan Williams ႏွင့္ Meg Hourihan တို႔ ႏွစ္ဦး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ မွာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး Google က ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၀၀၃ မွာ ကုမၸဏီ တစ္ခုလံုး ကို ျပန္လည္ ၀ယ္ယူ ခဲ့ပါတယ္။

Posted by Lu Wa Gyee at Friday, November 12, 2010

 

http://luwagyee.blogspot.com/2010/11/blog-post_12.html မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္။