“ဆာေဗး နဲ႔ ဂ်ာေအး”

Soe Min·

“ျမင္းအလုပ္ ျမင္းလုပ္၊ ႏြားအလုပ္ ႏြားလုပ္” ဆိုသလိုပဲ မင္းသားမလုပ္ရေတာ႔လို႔ ပတ္မႀကီးထိုးေဖာက္တဲ႔သူေတြကလည္း သူတို႔အလုပ္ သူတို႔လုပ္ပါလိမ္႔မယ္။ အဲသည္လူေတြက ေပးေကၽြးငွားရမ္း ေစခိုင္းထားသူမ်ားကလည္း အြန္လိုင္းေပၚ တက္တက္ၾကြၾကြ ေဝါလုံးျပည့္ ဝါဒျဖန္႔မႈိင္းတိုက္၊ လူထုေခါင္းေဆာင္အေပၚ ေထာက္ခံမႈ က်ဆင္းေအာင္ မေမာမပန္း သူတို႔အလုပ္သူတို႔ လုပ္ၾကပါလိမ္႔မယ္။ ေစသည့္ကၽြန္ ထြန္သည့္ႏြားဘဝေတြကိုး။ ကိုယ္ေတြကေတာ႔ အဲ႔သလို စိတ္ေကာင္းနွလုံးေကာင္းမရွိသူေတြ ဘယ္လိုေဝဖန္ ဘယ္လိုအမနာပေျပာတယ္ဆိုတာ လွည့္လည္ရွာေဖြ ဖတ္ရႈေခ်ပေနဖို႔ အခ်ိန္မရွိပါဘူး။ ကိုယ္႔မွာလည္း ကုိယ္႔အလုပ္နဲ႔ကိုယ္ မဟုတ္လား။ ေျပာခ်င္တဲ႔သူေတြ ေျပာခ်င္တာ ေျပာပေလ႔ေစ။ ကိုယ္႔အလုပ္ကိုယ္ အရင္ကထက္တိုးတက္ေအာင္ အက်ဳိးရွိေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ အထူးသျဖင္႔ လူသစ္စိတ္သစ္ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ႔ အစိုးရသစ္ေအာက္မွာ ကိုယ္႔တိုင္းျပည္ႀကီး သာသာယာယာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းရွိေစဖို႔၊ အဆက္ျပတ္က်န္ရစ္ခဲ႔တဲ႔ ျပင္ပကမာၻႀကီးေနာက္ကို အမီလိုက္နိုင္ဖို႔အတြက္ ကိုယ္အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဘာေတြကို ဘယ္လိုပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ၾကမလဲ ဆိုတဲ႔ အျပဳသေဘာ ေဝဖန္ေဆြးေႏြး အၾကံေပးမႈေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။
လိုရင္းေျပာရရင္ေတာ႔ အစည္းအေဝးေတြ တက္တယ္ ဆိုပါေတာ႔။ Think Tank တစ္ခုကေန Output တစ္ခုခု ေရေရရာရာထြက္လာေအာင္ ကိုယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္းရွိသမွ် ဝိုင္းဝန္းႀကဳိးပန္းၾကတာေပါ႔။ အဲသည္အထဲက တစ္ခုကေတာ႔ Cambridge University ေဆးပညာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က ကိုယ္တို႔ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆးရုံႀကီး အေရးေပၚလူနာလက္ခံဌာနမွာ လူနာေတြကို အခုထက္ အဆင္ေျပေျပ ေဆးကုသမႈေပးႏိုင္ေအာင္ ဘာေတြျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ ရႏိုင္သလဲ ဆိုတာကို အၾကံျပဳေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။

ေမာင္ရင္တို႔ ဆရာဝန္မ်ားဟာလည္း ျပည္ပအားကိုး ပုဆိန္ရိုးေတြပါေလ။ အေမေက်ာ္ၿပီး ေဒြးေတာ္လြမ္းလိုက္ရမွ ေနသာထိုင္သာရွိတာ။ အေမရိကန္ အဂၤလန္က လူေတြေပးတဲ႔အၾကံမွ ဟန္တယ္လို႔ ထင္တာကိုး။ ကိုယ္႔ထဲကိုယ္႔ဟာ ကိုယ္႔အမ်ဳိးသားခ်င္းက အၾကံေတြေပးခဲ႔တုန္းကေတာ႔ ဖင္ၾကားေတာင္ မညွပ္ခဲ႔ပဲနဲ႔။ ကိုယ္႔လူႀကီးလာလို႔ လိုအပ္သည္မ်ားကို ေပါင္းစပ္ညွိႏႈိင္း စီစဥ္ညႊန္ၾကားေပးပါ႔မယ္ဆိုတုန္းကျဖင္႔ အားလုံးေကာင္းပါသည္ခင္ဗ်ားဆို တစ္ခြန္းတေလ ဝင္ေျပာေဖာ္မရ။ ေအာက္စဖို႔ဒ္၊ ကင္းဘရစ္ခ်၊္ ဟားဗာဒ္ေက်ာင္းဆင္းေတြ တပုံႀကီးက ေမၿမဳိ႕ လဲခ်ား မဂၤလာဒုံဆင္း တို႔ဘႀကီးေတြ ဦးေႏွာက္ကို ဘယ္တုန္းကမီခဲ႔ဖူးလို႔လဲ။ အျဖဴေကာင္ျမင္တိုင္း အလကားေန အထင္ေတြစြတ္ႀကီးေနရင္ မင္းတို႔တိုင္းျပည္ ကၽြန္ျပန္ျဖစ္မွာေပါ႔။ အခုပဲ ၾကည့္ေလ။ အစိုးရသစ္တက္ကတည္းက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သမၼတရုံးမွာ မ်က္ႏွာျဖဴေတြ ေျခခ်င္းကိုလိမ္ေနတာပဲ။ ဒါကေတာ႔ အင္မတန္မွကို မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိလွပါေသာ၊ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ဳိးအေပၚ ေစတနာထားလို႔ မဝနိုင္ေသးေသာ ဘာသာတရားကို အလြန္တရာ အေလးထားေသာ မူလလက္ေဟာင္း အခ်စ္တုံးႀကီးမ်ားဆီက စကားသံေတြျဖစ္ပါတယ္။ အႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ နားေထာင္လာတာ နားရည္ကိုဝေနၿပီ။ ေမာမယ္ မေျပာနဲ႔။ သေဘာေပါက္ၿပီးသား။

ဒါေပသိ မတူတာေတာ႔ တူကိုမတူတာပါ။ သူမ်ားနိုင္ငံက တတ္သိကၽြမ္းက်င္တဲ႔ ပညာတတ္ေတြလာၿပီး အၾကံေကာင္းဥာဏ္ေကာင္းေပးတယ္ဆိုတာ ကိုယ္႔ဆီမွာလို ဘုမသိဘမသိ သတင္းထဲပါရုံ မေယာင္ရာဆီလူး ႏွမ္းျဖဴးျခင္းအတတ္နဲ႔ လိုအပ္သည္မ်ားကို မွာစားသြားေသာ မဟာပညာေက်ာ္မ်ားနဲ႔ မဆီေလးရယ္တဲ႔အိုမဆိုင္။ ဘာစကားမွ မေျပာခင္ သူတို႔တေတြ အရင္ဆုံးလုပ္တဲ႔အလုပ္က Survey ဆင္းၿပီး Data ေတြ ေကာက္တာပါ။ အထက္လူလည္းမေမးဘူး။ ေအာက္လူလည္းမေမးဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ကိုယ္တို႔တေတြ ဘယ္ေနရာမွာ ဘာေတြလုပ္ေနၾကသလဲ စာရင္းနဲ႔အင္းနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ကိုရေအာင္ အရင္စုတယ္။ ေရာ္။ ကိုယ္႔နွယ္ မနွစ္က တစ္ႏွစ္လုံး သည္ေဆးရုံမွာ လုပ္လိုက္ရတာ ဖတ္ဖတ္ကိုေမာလို႔။ ဘာေတြ ဘယ္ေလာက္ခြဲၿပီးပတုန္း ေျပာစမ္း ဆို ကိုယ္႔ဘာသာကိုယ္ မေျပာတတ္ေပါင္။ လုပ္သာလုပ္ေနတာ ဘာေဒတာမွ မရွိ။ အခု သူတို႔က ေကာက္ၿပီး အစည္းအေဝးမွာ တင္ေတာ႔မွ “ဟင္ ဟုတ္လား။ ေပးစမ္းပါဦး။ မယ္မင္းႀကီးမရယ္။” ဆို အစည္းအေဝးၿပီးမွ လက္တို႔ေတာင္းယူရတယ္။ ျမင္းစီးၿပီး အထီးမွန္းအမမွန္း မသိတဲ႔အျဖစ္။

သူေျပာသြားတာေတာ႔ မနွစ္က ၂၀၁၅ နွစ္စကေနနွစ္ဆုံး ကိုယ္တို႔ေဆးရုံႀကီးက အေရးေပၚခြဲစိတ္ခန္း (Emergency Theater) မွာ လူနာ စုစုေပါင္း ၈၉၃၀ ခြဲသြားတယ္တဲ႔။ ဒါဆို တစ္ေန႔ကို ပ်မ္းမွ်လူနာ ၂၄ ေယာက္ ခြဲေနတယ္ဆိုတဲ႔သေဘာ။ အဲ႔ဒါ အေပၚ လူနာေဆာင္ထဲေရာက္မွ Elective Theater မွာ ခြဲတာ မပါေသးဘူး။ ဒါဆိုရင္ အဲသည္ခြဲခန္းႀကီးဟာ ၂၄ နာရီပတ္လုံး မရပ္မနား ခြဲစိတ္မႈေတြ လုပ္ေပးေနတာေပါ႔။ ဟုတ္တယ္ေလ။ ဂ်ဴတီဆင္းေနတဲ႔သူေတြ အသိဆုံး။ ဖင္ပူေအာင္ေတာင္ မထိုင္ရဘူး။ ထူးျခားတာကေတာ႔ အဲသည္ခြဲလူနာ ၈၉၃၀ ထဲမွာ ကိုယ္တို႔ ခြဲစိတ္ကုလူနာ ၄၇၃၈ ေယာက္ပါၿပီး အရိုးအေၾကာဌာနက ခြဲစိတ္ကုလူနာ ၄၁၉၂ ေယာက္ ပါေနတာပါ။ သေဘာကေတာ႔ ဆတူေလာက္နီးပါး ျဖစ္လာတယ္လို႔ေျပာတာ။ ဆိုလိုတာက လူနွစ္ေယာက္ အေရးေပၚအေျခအေနနဲ႔ ေဆးရုံေရာက္ၿပီး ခြဲခန္းဝင္ရေတာ႔မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကေတာ႔ ေသခ်ာေပါက္ အရိုးေတြက်ဳိးလို႔ပဲ႔လို႔၊ ေက်ာက္ပတ္တီးဘာေလးစည္း၊ ေဆးထိုးေဆးထည့္နဲ႔မေပ်ာက္လို႔၊ ေရာဂါဘယေၾကာင္႔ မဟုတ္ပဲ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရလို႔သာ ျဖစ္ရမွာေပါ႔။ ဘာျဖစ္လို႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသလဲ ဆက္လိုက္ၾကည့္ရင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈကို ေရာက္သြားဦးမွာ။ လိုရင္းကို ျပန္ေကာက္ခ်က္ဆြဲရရင္ မႏွစ္တုန္းက ေဆးရုံႀကီး အေရးေပၚမွာ ခြဲရစိတ္ရတဲ႔လူနာ ထက္ဝက္ေလာက္က မေတာ္တဆျဖစ္လို႔၊ ကားတိုက္လို႔ခ်ည့္ပဲဆိုတာ သြားေတြ႔ရမွာပါ။ အဲ႔ဒါ အမ်ားအားျဖင္႔ ေျခေတြ လက္ေတြ က်ဳိးတာပဲ႔တာပဲ ရွိေသးတာ။ ဝမ္းဗိုက္နဲ႔ ရင္ေခါင္းပိုင္းထိခိုက္တာ၊ ဦးေႏွာက္၊ ဦးေခါင္းနဲ႔ မ်က္ႏွာ ခံတြင္းေမးရိုး ထိခိုက္တဲ႔လူနာေတြ မပါေသးဘူး။

ေရာက္လာတဲ႔လူနာေတြကို အသက္အပိုင္းအျခား ခြဲၾကည့္လိုက္ရင္ အမ်ားဆုံးဟာ ၂၀ - ၃၀ - ၄၀ ပတ္ဝန္းက်င္မွာခ်ည့္ပဲ။ အရြယ္ေကာင္းကေလးေတြ လို႔ ေျပာရလိမ္႔မယ္။ တိတိက်က်ဆို ခြဲလူနာဦးေရရဲ႕ ၇၄% ဟာ အသက္ ၅၀ မေက်ာ္ဘူး။ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ႔အရြယ္၊ ပညာသင္တဲ႔အရြယ္၊ မိသားစုအတြက္ အဓိကဝင္ေငြရွာႏိုင္တဲ႔အရြယ္ေတြဟာ ျမင္းေကာင္းခြာလိပ္ျဖစ္ၿပီး ေဆးရုံတက္ ခြဲရစိတ္ရတယ္ဆိုေတာ႔ သူတို႔မိသားစုတင္မကဘူး။ တိုင္းျပည္အတြက္ပါ ေတာ္ေတာ္နစ္နာတဲ႔ လုပ္အားဆုံးရႈံးမႈေတြေပါ႔။ မယ္မင္းႀကီးမက ကမာၻနဲ႔ခ်ီၿပီး ကိုင္တုပ္သြားတာကေတာ႔ တကမာၻလုံးမွာဆိုရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁၂.၃ ထရီလီယန္ ဆုံးရႈံးသြားပါသတဲ႔။ အဲသလို ဆုံးရႈံးေနရတာလည္း အဓိကအားျဖင္႔ သူတို႔လို ခ်မ္းသာတဲ႔ႏိုင္ငံေတြမွာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္တို႔လို မဖြံ႔ၿဖဳိးမတိုးတက္ေသးတဲ႔နို္င္ငံေတြမွာ ဆုံးရႈံးေနတာ ျဖစ္သတဲ႔။ သူေျပာမွ သိတယ္ေတာ႔ မဟုတ္ဘူးေပါ႔ေလ။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ အေရးေပၚမွာ ကားတိုက္ ဆိုင္ကယ္တိုက္ ကိစၥေတြ ဘယ္ေလာက္ေပါသလဲ ေဆးရုံေပၚ ယာဥ္ထိန္းရဲႀကီးေတြသာ ေမးၾကည့္ပါေတာ႔။ သူတို႔ဆီမွာလည္း ယာဥ္တိုက္မႈနဲ႔ဆိုင္တဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ ရွိမယ္ေလ။ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္လိုက္။ တစ္ခုခုေတာ႔ လုပ္ကိုလုပ္မွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ႔ အသိကို ရလိမ္႔မယ္။ ဒီဟာႀကီးကို ျမင္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္က ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ႔လူေတြ စကၤာပူ ဘန္ေကာက္ထိ သြားၿပီးေဆးမကုရေတာ႔ေအာင္ ဟိုကေဆးရုံေတြ သည္မွာ လာေဆာက္ခြင္႔ေပးလိုက္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိးထက္ေတာ႔ ဦးစားေပးစဥ္းစားသင္႔တယ္ ထင္တာပဲ။

သူ႔ကိန္းဂဏန္းေတြကို ျပဴးၿပဲၾကည့္ၿပီး အထိတ္တလန္႔ရွိေနတဲ႔အခိုက္မွာ သူက ကိုယ္တို႔ကို ဝိုက္လက္သီးတစ္လုံး ေကၽြးသြားပါတယ္။ အေရးေပၚလူနာေတြကို ေဆးရုံေရာက္တဲ႔အခ်ိန္နဲ႔ ခြဲစိတ္မႈေတြ စလုပ္တဲ႔အခ်ိန္ကို မ်ဥ္းဂရပ္ႀကီးတဲ႔ ပုံဆြဲတင္သြားတယ္။ ကိုယ္တို႔အေရးေပၚမွာ ခြဲခန္းစတဲ႔အခ်ိန္ဟာ ညေန ၃ နာရီေလာက္ကေနစလိုက္တာ ဆက္တိုက္ဆက္တိုက္ခြဲသြားရင္း ေနာက္တစ္ေန႔မိုးအလင္း မနက္ ၇ နာရီေလာက္မွာ လက္စသတ္သြားပါတယ္တဲ႔။ မနက္ ၉ နာရီကေန ေန႔လည္ ၂ နာရီအတြင္းမွာ ဘာခြဲစိတ္မႈမွ မရွိသလာက္ပါပဲတဲ႔။ သူက အဲ႔ဒါ ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ သိခ်င္တာ။ ကိုယ္ကေတာ႔ သိလ်က္သားနဲ႔ ေျပာရခက္တာေၾကာင္႔ ျပဳံးခ်င္ခ်င္ ျဖစ္သြားတာ။ ဒါကေတာ႔ ေျမပုံနဲ႔ ေျမျပင္ကြဲလြဲခ်က္ လို႔ ေျပာရမွာပဲ။ တကယ္႔လက္ေတြ႔မွာ ကိုယ္တိုင္လုပ္ေနရတဲ႔သူေတြ ဘယ္လိုအခက္အခဲ ရွိသလဲဆိုတာကို အထက္က ဗ်ဴဟာကိုင္တြယ္သူမ်ားအေနနဲ႔ ေအာက္ေျခကိုဆင္းမၾကည့္ပဲ သိဖို႔ခဲယဥ္းတယ္။ လူေတြက ေသခ်ာမသိတဲ႔အခါ ထင္ရာျမင္ရာေတြ ေကာက္ခ်က္ဆြဲၿပီး မေထာ္မနမ္းေတြ ေျပာကုန္ေရးကုန္ၾကေရာ။ ဟိုတေလာေလးက ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚမယ္ အူအတက္ေယာင္လို႔ အေရးေပၚခြဲရမယ္႔ လူနာကို တစ္ေနကုန္ မခြဲပဲပစ္ထားၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္လင္းေတာ႔မွ ခြဲလို႔ပါဆိုၿပီး ျပစ္ျပစ္ႏွစ္ႏွစ္ ေဝဖန္ေရးသားထားတာ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ အခု သူေမးခ်င္တဲ႔ ေမးခြန္းဟာလည္း အဲ႔ဒါမ်ဳိးခပ္ဆန္ဆန္ပဲ။

ဒီေမးခြန္းမ်ဳိးကို လြန္ခဲ႔ေသာ ဆယ္႔ငါးႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသား ဘဝမွာကတည္းက ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း ေမးၾကည့္ခဲ႔ဖူးပါတယ္။ ေဆးရုံပါးမဝခင္၊ ေဆးရုံကလူေတြ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္ေနရတယ္ဆိုတာ သေဘာမေပါက္ခင္တုန္းက ဆိုပါေတာ႔။ ခြဲခန္းထဲက ေမ႔ေဆးဆရာဝန္ေတြဟာ ငါတို႔က တေနကုန္ ခြဲဖို႔ထိုင္ေစာင္႔ေနတာ ဘာလို႔မေခၚသလဲ မသိဘူး။ ညေန လူရႈပ္ခ်ိန္က်မွ အသည္းအသန္ စုေခၚမယ္။ ေဆးခန္းသြား ဝက္ခုတ္ေနတာလားမွ မသိတာ လို႔ ေတြးခဲ႔ဖူးတယ္။ အဲ႔ဒါ ျမန္မာ႔နည္း ျမန္မာ႔ဟန္ေလ။ တစ္ခုခုဆို သူမ်ားကို အျပစ္တင္ဖို႔။ သူမ်ားအေပၚ အျပစ္ပုံခ်ဖို႔ အရင္စဥ္းစားတာ။ အတူတူပဲေပါ႔။ သူတို႔ေမ႔ေဆးေတြဘက္ကလည္း ဆာဂ်င္ေတြဟာ ေန႔ဘက္ဆို Elective ေတြ တက္တက္ခြဲေနၾကရလို႔ ဘယ္ေတာ႔မွ လူမရွိဘူး။ ညေန သူမ်ားတကာ ရုံးဆင္းကာနီးေတာ႔မွ အသည္းအသန္ခဲမွန္ အတင္းလုခြဲဦးမယ္။ အဲသလိုပဲ ေတြးတာေပါ႔။ အဲ႔ဒါမ်ဳိးကို Blame Game လို႔ေခၚတယ္။ ဆက္ဆံေရး ဖုထစ္တင္းမာရုံကလြဲလို႔ ဘာအေျဖမွ မထြက္ဘူး။ တခါတခါမွာ ကိုယ္႔အလုပ္ကိုယ္ ေဇာကပ္ၿပီး လုပ္ေနရုံနဲ႔ မၿပီးဘူး။ အသင္းအဖြဲ႔နဲ႔ လုပ္တဲ႔ Team work မ်ဳိးဆိုတာ ကိုယ္နဲ႔အတူ တြဲအလုပ္လုပ္ေနတဲ႔သူေတြမွာ ဘာျပႆနာရိွသလဲ။ ဘာအခက္အခဲရွိသလဲ။ သူတို႔ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္ေနၾကသလဲ တေစ႔တေစာင္း အကဲခတ္ၾကည့္ဖို႔သင္႔တယ္။

ေန႔စဥ္ေန႔စဥ္ ခြဲလူနာေတြ အရမ္းမ်ားတဲ႔အခါ ခြဲခန္းထဲမွာ ရွိရွိသမွ် ခြဲခန္းသုံး ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ လူနာအေပၚအုပ္တဲ႔ ပိုးသတ္အဝတ္အထည္ေတြဟာ မိုးလင္းတာနဲ႔ ဘာမွမက်န္ေအာင္ တက္တက္ေျပာင္သြားစၿမဲပဲ။ အဲ႔ဒါေတြကို ေနာက္တစ္ေခါက္ျပန္သုံးဖို႔အတြက္ ေဆးၾကာသန္႔ရွင္း ပိုးသတ္ေပါင္းတင္ပစ္ဖို႔လိုတယ္။ တစ္ေန႔နဲ႔ တစ္ညလုံးလုံး ပြစာတက္ေအာင္ မရပ္မနား ခြဲစိတ္ထားတဲ႔ အဲသည္ခြဲခန္းႀကီးကိုလည္း ေဆးေၾကာလွဲက်င္း သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပးဖို႔လိုတယ္။ အဲသည္အလုပ္ေတြဟာ ထမင္းတစ္အိုးခ်က္မွ မကတာ။ ခြဲခန္းႀကီးဟာ ေန႔တိုင္းေန႔တိုင္း ဘာျဖစ္လို႔ ၃ နာရီေလာက္မွ ျပန္စသလဲ။ အဲ႔ဒါေတြအားလုံး ညေန သုံးနာရီေလာက္က်မွ အသစ္ျပန္သုံးဖို႔ အဆင္သင္႔ျဖစ္လို႔ေပါ႔။ ဒါျဖင္႔ရင္ အဲ႔ဒီၾကားထဲမွာ အသည္းအသန္ျဖစ္ေတာ႔ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ။ ခြဲရတာေပါ႔။ ပုံမွန္ဆိုရင္ မနက္ ၇ နာရီမွာ ေနာက္အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ကို အခန္းအပ္ လက္စသတ္ၿပီး လူနာေဆာင္ကို ျပန္ရမယ္႔ တာဝန္က်ခြဲစိတ္ဆရာဝန္အဖြဲ႔ဟာ ခြဲဖို႔လက္က်န္ မၿပီးေသးတဲ႔ဟာေတြကို ၉ နာရီ ဆယ္နာရီေလာက္အထိ ဆက္ရွင္းေပးရပါတယ္။ မနက္ခင္းမို႔ သုံးစရာပစၥည္း ေပါင္းၿပီးသား ကုန္သြားရင္ တစ္ခါသုံးအဝတ္အထည္ေတြနဲ႔ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ဆက္ခြဲေနတုန္းပါ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေနာက္အသစ္ဝင္တဲ႔ တာဝန္က်ဆရာဝန္အဖြဲ႔က လူနာအသစ္ေတြကို ေမးျမန္းစမ္းသပ္ ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးတုန္းမို႔လို႔ သူတို႔ဘက္ကလည္း လူနာအသစ္ေတြနဲ႔ ခြဲခန္းစဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ အဲသည္ၾကားထဲက ေရွ႕လူ လက္စသတ္ၿပီး ေနာက္လူလက္ၾကားလွ်ဳိမဝင္ခင္အခ်ိန္ကေလးမွာ ခြဲခန္းႀကီးတစ္ခုလုံး အသစ္ျပန္လည္ လည္ပတ္နိုင္ဖို႔ သူနာျပဳဆရာမေတြေရာ အလုပ္သမားေတြပါ အလုပ္နဲ႔လက္နဲ႔ မျပတ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေနၾကရပါတယ္။ ခြဲတာစိတ္တာ ဝင္ေပးရရုံတင္မဟုတ္ဘူး။ ေဆးတာေၾကာတာ၊ ထုတ္တာေပါင္းတာ အကုန္လုံး သည္လူေတြကခ်ည့္ပဲ လုပ္ေနရတာ ခြဲခန္းမွာ လူဘယ္ႏွစ္ေယာက္မ်ား ရွိလို႔ပါလိမ္႔ လို႔ သိရရင္ အံ႔ၾသလြန္းလို႔ ေအာက္ေမးႀကီးေတာင္ ျပဳတ္က်သြားဦးမယ္။ လိုရင္းေျပာရရင္ ဘယ္သူ႔အျပစ္မွ မဟုတ္ဘူး။ လူအင္အား၊ ပစၥည္းကိရိယာအင္အား၊ Infrastructure အင္အားေတြ မလုံေလာက္တဲ႔အတြက္ေၾကာင္႔ အခုလိုျဖစ္ေနတာ။

တကယ္ေတာ႔ အတြင္းစကားဆိုတာ အတြင္းမွာပဲ ကိုယ္႔အခ်င္းခ်င္း ေျပာတာ ေကာင္းပါတယ္။ အျပင္လူေတြၾကားရင္ လုံးေစ႔ပတ္ေစ႔ နားမလည္ပဲ ေကာက္ခ်က္ခ်ေတာ႔ ေဆးရုံႀကီးကို ေန႔လည္ေန႔ခင္းႀကီး သြားလည္း အပိုပါပဲကြာ။ ဟိုက် အလကား ထိုင္ေစာင္႔ေနရမယ္။ သူတို႔က ညက်မွ ခြဲတဲ႔ ညမင္းသားေတြ လို႔ အထင္ေရာက္သြားဦးမယ္။ အေရးေပၚဆိုတာ လူနာဘက္ကသာ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အေရးႀကီးတယ္ဆိုၿပီး လူနာတင္ယာဥ္ႀကီးနဲ႔ ပီးေပၚပီးေပၚဆိုၿပီး အသည္းအသန္လာရတာ။ ေဆးရုံေပၚေရာက္ေတာ႔ ဆရာဝန္ေတြက လႈပ္လီလႈပ္လဲ႔နဲ႔ဆို သူတို႔စိတ္ထဲ တယ္မေက်နပ္ခ်င္ဘူး။ ဒါကေတာ႔ ဆရာဝန္လုပ္ဖူးမွပဲ သိမယ္။ အေရးေပၚလူနာတိုင္းဟာ ရုပ္ရွင္ထဲမွာ ျမင္ဖူးသလို ေရာက္တာနဲ႔ လူနာကို ခြဲခန္းထဲတန္းသြင္းၿပီး ဆရာမေလးတစ္ေယာက္က လူနာရွင္ ဘယ္သူလဲ။ သည္မွာ လက္မွတ္ထိုးပါ ဆိုၿပီး ထြက္ရွင္းျပရတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ သူမ်ားအသားကို ဓါးနဲ႔လွီးတယ္ဆိုတာ ေမ႔ေဆးပါမွ လူနာက ခံနိုင္မွာ။ အဲသည္ေမ႔ေဆးဒဏ္ကို လူနာခံနိုင္ဖို႔ကေတာ႔ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္ရတယ္။ ဥပမာအားျဖင္႔ အစာေနာက္ဆုံး ဘယ္အခ်ိန္က စားထားသလဲ။ ေရေနာက္ဆုံး ဘယ္အခ်ိန္က ေသာက္ထားသလဲဆိုတာ ေမ႔ေဆးဆရာဝန္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးလို႔ ေမးေနတာ။ ေမ႔ေဆးေပးရင္း အန္ဖတ္ဆို႔မစိုးလို႔ အစာအိမ္ထဲမွာ ဘာမွမရွိေအာင္ အနည္းေလး ေလးနာရီက ေျခာက္နာရီထိ အခ်ိန္ေပးၿပီး ေစာင္႔ရတယ္။ ဘာေၾကာင္႔ ဘာအတြက္ အေရးေပၚခြဲစိတ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတာ မေသခ်ာမခ်င္းလည္း လူနာကို မ်က္ေျခမျပတ္ေစာင္႔ၾကည့္ၿပီး အထပ္ထပ္ အခါခါ စမ္းသပ္ေနရတတ္တယ္။ အထဲေရာက္မွ ေတြ႔သလို ၾကည့္လုပ္ၾကတာေပါ႔လို႔ ဘယ္ေသာအခါမွ မခြဲဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ ခြဲလူနာတစ္ေယာက္ကို ဘယ္အခ်ိန္ေဆးရုံေရာက္သလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္က်မွ ခြဲခန္းထဲေရာက္သလဲ၊ ဆိုၿပီး နာရီတစ္လုံးတည္းနဲ႔ Time In - Time Out မွတ္တာ အဓိပၸါယ္ မရွိဘူး။ ဆုံးျဖတ္မႈ မျပတ္သားလို႔ မလိုအပ္ပဲ အခ်ိန္ဖင္႔ၿပီး လူနာဒုကၡျဖစ္တာမ်ဳိး မျဖစ္ရေအာင္ အႀကီးေတြက အဆင္႔ဆင္႔ ၾကည့္ၾကပ္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင္႔မို႔လို႔ Professional ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို သူ႔ Professional အခ်င္းခ်င္းပဲ တည့္မတ္ထိန္းေက်ာင္းတာ ေကာင္းတယ္။

ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ႔ အေရးေပၚလူနာတစ္ေယာက္ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေရွာက္မႈဟာ ခြဲခန္းထဲမွာ ဓါးတင္တဲ႔ဆီေရာက္မွ စ တာ မဟုတ္ဘူး။ အေရးေပၚတာဝန္က် ဆရာဝန္ကေလးေတြ လူနာစမ္းသပ္ကတည္းက စႏွင္႔ၿပီ။ ဒါေၾကာင္႔ အသည္းအသန္ အလွ်င္အျမန္ အခုခ်က္ခ်င္းဆိုတဲ႔ လူနာေတြအတြက္လည္း မပူပါနဲ႔။ အေရးႀကီးတဲ႔ အသက္ကယ္ကုသမႈေတြကို လူနာ ထေရာ္လီေပၚက မခ်ခင္ကတည္းက Resuscitation Room မွာ အကုန္ လုပ္လို႔ ရေနပါၿပီ။ လိုအပ္ရင္ On Call Trauma Surgeon ကုိ ဖုန္းဆက္ေခၚၿပီး သူ ဘယ္အခ်ိန္မွာ လူနာလာၾကည့္သြားပါတယ္ ဆိုတာအထိကို လူနာမွတ္တမ္းထဲ ျဖည့္ထားတဲ႔အတြက္ ေဆးရုံေရာက္ၿပီးမွ မေသသင္႔ပဲ ေသသြားရရွာတယ္ဆိုတဲ႔ အျဖစ္မ်ဳိး မရွိေအာင္ အတတ္ႏို္င္ဆုံး စီမံေဆာင္ရြက္ထားပါတယ္။ အသက္မရွဴႏိုင္ေသာ၊ ေသြးထြက္လြန္ေသာ လူနာမ်ားမွအပ၊ လူနာက အသည္းအသန္ျဖစ္ေလေလ၊ ခြဲတဲ႔စိတ္တဲ႔ ေမ႔ေဆးေပးတဲ႔ဒဏ္ကို ခံနိုင္ရည္ရွိေအာင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ေၾကြလုလုထန္းသီးကို က်ီးတအုပ္ႀကီး တက္နားသလို ဖုတ္ပူမီးတိုက္ ခြဲစိတ္မႈမ်ဳိးကိုေတာ႔ ကုိယ္တို႔လုပ္ေလ႔မရွိပါဘူး။ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြ သင္ထားတာကေတာ႔ “Patient must earn the Surgery.” တဲ႔။ လူနာအတြက္ တစုံတရာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏိုင္မယ္ဆိုမွ ခြဲစိတ္မႈကို စပါမယ္။ လူနာရွင္ဘက္က “ခြဲလည္းမခြဲေသးဘူး။ အၾကာႀကီးေစာင္႔ေနရတယ္။” ဆိုတဲ႔အေတြးတစ္ခုမွာ တျခားတဘက္က ဆရာဝန္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔အခ်င္းခ်င္းသာ နားလည္ႏိုင္တဲ႔ အေၾကာင္းျခင္းရာေတြ မ်ားစြာရွိေနပါတယ္။ အဲသည္အေၾကာင္းျခင္းရာမွာ ပိုက္ဆံေငြေၾကးဆိုတဲ႔ ကိစၥပါလာရင္ အႀကီးႀကီးကို ပတ္ရႈတ္ေတာ႔တာပါပဲ။

ကေလးဘဝအရြယ္ ငါးတန္းေျခာက္တန္းေလာက္တုန္းက ကိုယ္႔အေဖဟာ အူက်ၿပီးျပန္မဝင္ေတာ႔တဲ႔ Irreducible Hernia ရလို႔ အေရးေပၚ ေဆးရုံတင္လိုက္ရပါတယ္။ နာလြန္းအားႀကီးလို႔ ေသြးေပါင္တိုင္းမရေတာ႔ပါဘူးဆို အိမ္အေပၚထပ္မွာေနတဲ႔ ဆရာဝန္ကိုယ္တိုင္ ေဆးရုံကို အသက္မီေအာင္ အျမန္သြားပါဆိုၿပီး စာေရးလႊတ္လိုက္တယ္။ ဟိုေရာက္ေတာ႔ ထုံးစံအတိုင္း တစ္ေန႔လုံး တစ္ညလုံး ေစာင္႔ရတဲ႔ဇာတ္လမ္း လာပါေလေရာ။ အညာသူကိုယ္႔အေမရဲ႕မ်က္ႏွာဟာ ဆီးရြက္ေလာက္ပဲ ရွိေတာ႔တယ္။ ဘယ္သူ႔အားကိုးရမွန္းလည္းမသိ။ နဂိုကတည္းက အိမ္က ေဆးရုံေဆးခန္းဆို အင္မတန္ ေၾကာက္ၾကတာပါ။ ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ကိုယ္တို႔ညီအကိုေတြ ရွင္ျပဳဖို႔ စုဘူးကေလးေဖာက္ၿပီး သြားကန္ေတာ႔လိုက္တဲ႔အခါ ခြဲခန္းထဲတန္းဝင္ၿပီး ကိစၥျပတ္သြားတဲ႔အတြက္ သူတို႔ခမ်ာ အသက္သခင္ေက်းဇူးရွင္ကို ေန႔စဥ္ရိုက်ဳိး ရွိခိုးဦးတင္ အိပ္ၾကတဲ႔အထိပါပဲ။ သည္အျဖစ္အပ်က္တုန္းက ကိုယ္က နားလည္ႏိုင္ေလာက္တဲ႔ အသိဥာဏ္ မရွိေသးပါဘူး။ နားလည္းမလည္ခဲ႔ဘူး။ ဆရာဝန္ေတြဘက္မွာ ေစာေစာကေျပာသလို ကိုယ္တို႔နားမလည္ႏို္င္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြ ရွိခ်င္ရွိပါလိမ္႔မယ္။ ကိုယ္တို႔ဘက္က အထင္လြဲတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္။ သူ႔လို ဆရာဝန္မ်ဳိး ကိုယ္တို႔ေလာကမွာ မရွိဘူး ရွိတယ္လည္း ကိုယ္လိုက္မျငင္းခ်င္ဘူး။ သူ႔ဘဝနဲ႔သူပဲ။ အေရးႀကီးတာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အဲသလိုဆရာဝန္မ်ဳိး ျဖစ္မသြားဖို႔ေတာ႔ အသက္တမွ် အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲ႔ဒါ ကိုယ္႔ဘဝေလ။ ကိုယ္႔ဘက္က မွန္သည္ပဲျဖစ္ေစ မွားသည္ပဲျဖစ္ေစ လူနာဘက္က ပိုက္ဆံေငြေၾကးေတြနဲ႔ သြားပတ္သက္မိရင္ ဘာေတြဘယ္လို အထင္ခံရနိုင္သလဲ သိေအာင္ နမူနာေပးတာပါ။

မယ္မင္းႀကီးမ အဂၤလန္သူဟာ ျပႆနာကို အစကေလးတင္ ဆြဲထုတ္ၿပီး အေမႊစိန္လုပ္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင္႔ျဖစ္သလဲ သုံးသပ္တယ္။ (မွန္တာမမွန္တာ အပထား) သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္လိုလုပ္ေနသလဲ ႏႈိင္းယွဥ္တယ္။ အၿပီးသတ္ေတာ႔ ပိုေကာင္းေအာင္ ဘယ္လိုဆက္လုပ္ၾကမလဲ။ Plan A, B, C သုံးမ်ဳိး ထုတ္ျပသြားတယ္။ Plan A ကေတာ႔ “မင္းတို႔ သည္အတိုင္း ဆက္သြားမလား။ သြား” တဲ႔။ “လူနာေတြ ပုံပုံလာမယ္။ ဆရာဝန္ေတြ ေျခကုန္လက္ပန္းက်လာမယ္။ မင္းတို႔ေဆးရုံ လက္ရည္က်လာမယ္” တဲ႔။ Plan B ကေတာ႔ လူနာေတြကို အေရာင္နဲ႔ခြဲလိုက္။ အခုခ်က္ခ်င္းလုပ္ရမွာလား။ နာရီပိုင္းအတြင္း လုပ္ရမွာလား။ ေျခာက္နာရီအတြင္း လုပ္ရမယ္႔လူနာလား။ ၁၂ နာရီအတြင္း လုပ္ရမယ္႔လူနာလား။ ၂၄ နာရီအတြင္း လုပ္ရမယ္႔လူနာလား။ အဲ႔သလိုမ်ဳိး လုပ္တာကို Prioritization လို႔ေခၚသတဲ႔။ ကိုယ္တို႔ေဆးရုံမွာ အေရးေပၚလူနာေတြကို Prioritization လုပ္ဖို႔ Guidelines ဒါမွမဟုတ္ Protocol တစ္ခုခု ရွိသင္႔ေနၿပီတဲ႔။ ေလာေလာဆယ္ ကိုယ္တို႔လက္ရွိလုပ္ေနတဲ႔ပုံစံက သူမ်ားႏိုင္ငံက Guidelines ေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ မေလးရွားနဲ႔ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး နီးစပ္သတဲ႔။ သူတို႔လို အဂၤလန္ အေမရိကန္ Guidelines ေတြနဲ႔ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ကြာသတဲ႔။ Plan C ကေတာ႔ Semi scheduling လုပ္တာ လို႔ ေျပာတယ္။ ေစာေစာက ေျပာသလို Prioritize လုပ္ထားတဲ႔အထဲက တခ်ဳိ႕တေလ သင္႔ေတာ္ရာလူနာေတြကို တမင္သက္သက္ ေန႔ဘက္ခြဲခန္းအားတဲ႔အခ်ိန္ေတြမွာ တန္းစီၿပီး Semi Urgent အေနနဲ႔ အပုံၿဖဳိသလို ၿဖဳိခြဲခိုင္းတာပါ။ ေမရီအန္ထြာနက္နဲ႔ လာေတြ႔ေနပါေပါ႔လား။ ေပါင္မုန္႔မရွိပါဘူးဆို ကိတ္မုန္႔လာစားခိုင္းေန။

စစ္တမ္းႀကီးေကာက္၊ သူမ်ားနိုင္ငံက စံႏႈန္းေပတံႀကီးေတြနဲ႔ ႏႈိင္းခ်ိန္ ေဝဖန္ အၾကံျပဳတာ ေကာင္းပါတယ္။ ေက်းဇူးလည္းတင္တယ္။ ဒါေပသိ ကိုယ္တို႔တေတြလည္း သည္မွာ စမ္းတဝါးဝါး ဆင္ကန္းေတာတိုး လုပ္ေနတာေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔လို ေဒတာ နဲ႔ ေပပါ နဲ႔ ေရေရရာရာ မေျပာနိုင္တာ တစ္ခုပဲ။ ကိုယ္တို႔ဘက္ကေပးတဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင္႔ေရွာက္မႈကို သူမ်ားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ စာရင္ စုတ္ပဲ႔ႏုံခ်ာမေနရေအာင္ ကိုယ္တို႔နည္းကိုယ္တို႔ဟန္နဲ႔ ႀကဳိးစားထားႏွင္႔တာေတြ ရွိတယ္။ အေရးေပၚမွာ အသက္ကယ္ခန္းတစ္ခန္း ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ထားၿပီး အေရးေပၚအထူးကုဆရာဝန္မ်ားနဲ႔ ကနဦးျပဳစုကုသမႈေပးနိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားတယ္။ အေရးႀကီးတဲ႔ ဒဏ္ရာရလူနာေတြကို အခ်ိန္မီလာၾကည့္ ကုသမႈေတြ ကြပ္ကဲေပးနို္င္ဖို႔ Consultant ေတြကိုယ္တိုင္ Trauma Surgeon အေနနဲ႔ တာဝန္ခ်ထားတယ္။ လိုအပ္ရင္ ကိုယ္တိုင္လာခြဲတယ္။ အေရးေပၚက Surgical Team မွာ On Call Consultant ေတြ တာဝန္ယူထားၿပီး သူတို႔လည္း ကိုယ္တိုင္လာခြဲတယ္။ စိတ္မခ်ရတဲ႔ လူနာအတြက္ဆို သမားေတာ္အႀကီးနဲ႔ျပ ေမ႔ေဆး အႀကီးေခၚ Surgeon လည္း အႀကီးကိုယ္တိုင္ သူတို႔ေျပာတဲ႔ ရုံးခ်ိန္အတြင္း မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ၿပီးခြဲတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ႔ Protocol ႀကီးအတိုင္း၊ Guidelines ႀကီးအတိုင္း ရွိမေနေသာ္ျငား Principles ကေတာ႔ အဲသည္ စာအုပ္ႀကီးေတြနဲ႔ လြတ္မေနပါဘူး။ မူအေနနဲ႔ စံနစ္တက် ရွိေနရင္ေတာ႔ ပိုေကာင္းတာ လက္ခံပါတယ္။

အင္မတန္မွကို ပ်င္းစရာေကာင္းေသာ လုပ္ငန္းခြင္အေၾကာင္းအရာေတြကို စာတတန္ေပတဖြဲ႔ ေရးရတဲ႔ အေၾကာင္းကေတာ႔ ကိုယ္တို႔ဆီမွာ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္ေနရတယ္ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းကို သိေစခ်င္ၿပီး ကိုယ္ခ်င္းစာေစခ်င္လို႔ပါ။ ဒါမွ လူနာေတြဘက္ကလည္း နားလည္ၿပီး အထင္အျမင္လြဲမွားတာ၊ အေတြးမွားအျမင္မွား ေျပာမ်ားဆိုမ်ား မရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္လိုေနရာမ်ဳိးမွာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အလုပ္မဆင္းဘူးရင္ ေဆးရုံအုပ္လုပ္ေနတဲ႔ လူႀကီးမင္းမ်ားေတာင္ ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရးေပၚမွာ ၂၄ နာရီ တစ္ဂ်ဴတီကို ဆရာဝန္အေရအတြက္ တစ္ဒါဇင္ထက္မနည္း အလုပ္လုပ္ၾကပါတယ္။ အဲ႔ဒါ ကိုယ္တို႔ ခြဲစိတ္လူနာ ေစာင္႔ၾကည့္ကုသ႒ာန တစ္ခုတည္း ရွိပါေသးတယ္။ အဲသည္ဆရာဝန္ေတြ နားဖို႔ေနဖို႔ ဆယ္ေပပတ္လည္အခန္းေသးေသးေလး တစ္ခန္းပဲေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေယာက္က်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလးေတာင္ အခန္းခြဲမထားႏိုင္။ အဲသည္အတြက္ ကိုယ္က အခန္းတစ္ခန္းေတာင္းတဲ႔အခါ “ဆရာတို႔ အလုပ္လုပ္ဖို႔လာတာေလ။ အိပ္ဖို႔လာတာမွ မဟုတ္တာ။ ဘာအခန္းမွ မလိုပါဘူူး။” အေျပာခံရပါေလေရာ။ အခန္းဆိုတာ အလုပ္မလုပ္ပဲ ဝင္အိပ္ေနဖို႔ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သူတို႔သိရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ။ ကိုယ္တို႔အလုပ္က ၂၄ နာရီ ဆက္တိုက္ ဂ်ဴတီဆင္းရတာပါ။ ဒါေပမယ္႔ ၂၄ ျပည့္လို႔လည္း အိမ္ျပန္ရတဲ႔အစား မဟုတ္ပါဘူး။ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္တိုင္း ၇၂ နာရီ အီစလန္ေဝေနေအာင္ ဂ်ဴတီဆင္းဖူးၾကပါတယ္။ အဲသည္ ၇၂ နာရီဂ်ဴတီဆိုတာ ထိုင္ရာမထ ငုတ္တုတ္မတ္တတ္ တေနကုန္အလုပ္လုပ္ေနရတာခ်ည့္ေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။။ ၾကားထဲမွာ ႀကဳိကားႀကဳိၾကား ေစာင္႔ဆိုင္းခ်ိန္ေတြအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဘာမွမလုပ္ပဲ ေစာင္႔ေနရခ်ိန္မွာ အဲသည္ဆရာဝန္ေလးေတြဟာ ခြဲခန္းထဲက လူနာသယ္တဲ႔ထေရာ္လီေပၚမွာ ေက်ာခင္းလို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေစာင္႔ၾကည့္ခန္းေကာင္တာက စားပြဲေပၚမွာ ေခါင္းကေလးေမွာက္လို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ နားရပါတယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ႔သူက အလ်င္မီေအာင္လုပ္၊ ပင္ပန္းတဲ႔သူက အလွည့္က်နားရတဲ႔အခါ သူတို႔မွာ ေက်ာတခင္းစာေနရာမရတဲ႔အတြက္ ကားထဲသြား တေမွးေမွးတဲ႔သူလည္း ေမွးရတာပဲ။ ဂ်ဴတီဆင္းတဲ႔သူဆိုတာ ဘယ္သူကမွ ကုလားေသကုလားေမာ အိပ္နိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ေစာင္႔ရင္းဆိုင္းရင္း ငါးမိနစ္ ဆယ္မိနစ္ေလာက္ ေမွးကနဲေလး တေရးနားနိုင္ရင္ ေတာ္ေရာေပါ႔။ ကိုယ္တို႔ခြဲတဲ႔စိတ္တဲ႔အခ်ိန္ဟာ ဇာတ္မင္းသားမ်ားလို တစ္ညလုံး မိုးအလင္းဆြဲတယ္ဆိုတာ သိရင္ မနက္ကတည္းက အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔သူေတြ ေျခကုန္လက္ပန္းမက်ေအာင္ သက္ေတာင္႔သက္သာ အလုပ္လုပ္နိုင္ဖို႔ ျဖည့္ဆည္းေပးသင္႔တယ္ ထင္တာပဲ။ ၂၄ နာရီ တစ္ဂ်ဴတီမွာ ဖုန္းကေလးေတြေတာင္ အားျပန္မသြင္းပဲ ဆက္တိုက္အလုပ္လုပ္ေနႏိုင္တာ တစ္လုံးမွ မရွိပါဘူး။ လူကေလးေတြ ခ်ာဂ်င္သြင္းဖို႔လည္း စီစဥ္ေပးၾကပါဦး။

တျပည္သူမေရႊထားႀကီးလုပ္တဲ႔ ဆာေဗးေကာက္တာမ်ဳိးကို ကိုယ္တို႔တေတြ တစ္ခါမွ မလုပ္ဖူး မကုိင္ဖူးတာေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂ်ပန္မသြားခင္တုန္းက သူ႔လိုပဲ ကိုယ္တို႔ေဆးရုံႀကီး အေရးေပၚကခြဲလူနာေတြ အေၾကာင္းကို ဆာေဗးလိုက္ေကာက္ခဲ႔ဖူးပါတယ္။ အဲ႔ဒီအခ်ိန္တုန္းက ၂၀၁၂ တစ္ႏွစ္စာ ေဒတာတခ်ဳိ႕ ကိုယ္႔မွာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္လိုက္ေကာက္ထားတာ ဗိုက္ခြဲရတဲ႔လူနာေတြဆိုေတာ႔ အဲသည္တစ္ခုတည္းနဲ႔ပဲ ႏႈိင္းယွဥ္စရာရွိတာေပါ႔။ ၂၀၁၂ မွာ လူနာ ၁၁၁၆ ေယာက္ ဝမ္းပိုက္ပိုင္း ခြဲစိတ္ကုသခဲ႔ရၿပီး အခု သူ႔စစ္တမ္းမွာေတာ႔ ၂၀၁၅ မွာ ၁၇၉၉ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ လူနာအေရအတြက္ မ်ားလာေပမယ္႔လည္း ခြဲခန္းပိုင္း ဝန္ထမ္းပိုင္း၊ ပစၥည္းကိရိယာပိုင္းက အကုန္အတူတူပါပဲ။ လူနာေစာင္႔ၾကည့္တဲ႔အခန္းေလးက ပိုေတာင္ က်ဥ္းသြားေသးတယ္။ စာရင္းဇယားနဲ႔ မၾကည့္ပဲ မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔မွ ယုံခ်င္တယ္ဆိုလည္း သူ႔စစ္တမ္းထဲမွာ ပါပါတယ္။ လူနာက်ခ်ိန္က ေန႔စဥ္ နံနက္ ၁၁ နာရီဝန္းက်င္နဲ႔ ညေန ၆နာရီဝန္းက်င္မွာ အမ်ားဆုံးပါပဲတဲ႔။ အဲသည္အခ်ိန္ေလာက္မွန္းၿပီး တေခါက္တခါ အေရာက္လာခဲ႔ၾကေလ။ ဂ်ဴတီဆင္းတဲ႔ ခရက္ရွ္ေလးေတြကို ေၾကာင္ခ်င္တာဆိုရင္ေတာ႔ အဲ႔ခ်ိန္ၾကည့္ေရွာင္။ ေဒါသေတြ ကိုယ္႔ေပၚ ေပါက္ကြဲသြားမယ္။ ၿပီးရင္ေတာ႔ မဟုတ္မဟပ္ အၾကံေတြ လာမေပးေလနဲ႔။ လူနာေတြ အရမ္းမ်ားေနလို႔ အလာနည္းသြားေအာင္ စားပြဲခုံကို ေအာက္က ျပန္ေခါက္ပါလား၊ လူနာခန္းအဝမွာ တံမ်က္စည္းကို ေဇာက္ထိုးေထာင္ထားပါလား ဆိုတဲ႔ အၾကံမ်ဳိးေလ။ သည္လိုအၾကံမ်ဳိးက စုၾကည္ကို ကက္ကင္းရိုက္ဖို႔ ၾကက္ဆူစိုက္ရတယ္ ဆိုတဲ႔သူေတြပဲ ကုန္ခ်င္သေလာက္ကုန္ ယုံယုံၾကည္ၾကည္ လိုက္လုပ္တတ္ၾကတာ မဟုတ္လားလို႔စ္။ အဟိ။