Monday, January 21, 2013

ျမန္မာ CSO မ်ား ဘာလဲ? ဘယ္လဲ?

by Than Htaik on Monday, January 21, 2013 at 10:44am ·
 
အစိုးရကေတာ့ (သမၼတႀကီးကေတာ့) အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ႔ အခက္အခဲေတြ ေျပေလ်ာ့သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္လို႔ ကတိေပးလိုက္ၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း (Civil Society Organization) ေတြကေကာ …….
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာ၀န္ယူဆန္းစစ္ခံႏိုင္မႈေတြကို အရင္ထက္ပိုၿပီး တာ၀န္ခံပါ႔မယ္လို႔ေျပာရဲၿပီလား။
လခအေနနဲ႔ ေသာင္းဂဏန္းသာရတဲ႔ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထိန္းရဲတစ္ေယာက္ လၻက္ရည္ဖိုး ၅၀၀ / ၁၀၀၀ ေလာက္ ေတာင္းတာ၊ ဧည့္စာရင္းလာတိုင္တဲ႔သူကို ရပ္ကြက္ရုံးက လခမရတဲ႔ ဆယ္အိမ္မွဴးတစ္ေယာက္က စာရြက္စာတမ္းေၾကးဆိုၿပီး ပိုက္ဆံ တစ္ရာေလာက္ေတာင္းတာမ်ိဳးကို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္ေနပါတယ္ဆိုၿပီး ဒီလိုအျပဳအမူေတြပေပ်ာက္ေအာင္ ေျဖရွင္းပါ႔မယ္ဆိုတဲ႔ ေလလုံးၾကီးေတြနဲ႔ လခကို ျမန္မာေငြသိန္းသန္းခ်ီၿပီးယူသြားတာကိုေတာ့ ရပိုင္ခြင့္ပါလို႔ လိပ္ျပာသန္႔ေနၾကဦးမွာလား။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားႀကီးတစ္ခုလုံးရဲ႔ ေပ်ာ့ကြက္ဟာကြက္ေလးေတြကို ေထာက္ေထာက္ျပၿပီး ခြင္ရွာေနတာမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ရပ္တန္းကရပ္သင့္ၾကပါၿပီ။ (ဧရာ၀တီက နာဂစ္ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ဆိုၿပီး ေရသန္႔ဗူး ေျခာက္ဒါဇင္ေလာက္ကို ရန္ကုန္ကေန အဲယားကြန္းကား စီးလုံးငွားၿပီး သြားေပးတတ္တာမ်ိဳးကို ရည္ညႊန္းပါသည္။) လခအမ်ားႀကီးယူေနၾကတာကို အျပစ္တင္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ လခအမ်ားႀကီးယူၿပီးရင္ တာ၀န္လည္း အမ်ားႀကီး ယူဖို႔သင့္ေနပါၿပီ။
အထက္ကေျပာခဲ႔သလို မျဖစ္စေလာက္လုပ္ငန္းေလးေတြကို အစီရင္ခံစာထဲမွာ လွလွပပေရးထည့္လိုက္ရုံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ထူေထာင္လိုက္ႏိုင္ၿပီတို႔၊ (ဆန္ေလးဆီေလး နည္းနည္းပါးပါး ေပးၿပီးတာနဲ႔) အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိသူ ဘယ္ႏွစ္ေထာင္ ဘယ္ႏွစ္ေသာင္းကို ကယ္တင္လိုက္ႏိုင္ၿပီတို႔၊ ဟိုတယ္ႀကီးေတြေပၚမွာတက္ၿပီး နွစ္ရက္ေလာက္ သင္တန္းေပးလိုက္ရုံနဲ႔ အစိုးရ႒ာနႀကီးတစ္ခုလုံးရဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ျမွင့္တင္လိုက္ႏိုင္ပါၿပီတို႔၊ စတဲ႔စကားမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ မေျပာေစခ်င္ေတာ့ဘူးဗ်ာ။
တစ္ကယ္ေစတနာရွိတယ္၊ တစ္ကယ္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ တစ္ကယ္လုပ္ၾကပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပံ႔ပိုးမယ့္ အလွဴရွင္ေတြရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေတြရွိတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိတယ္။ ဘာကိုမွ ထိန္၀ွက္ထားစရာမလိုပါဘူး။ အစိုးရကိုေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိဘူး၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားေနပါတယ္လုိ႔ တစ္ခ်ိန္လုံးေ၀ဖန္ေနၾကတဲ႔ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းဆိုေသာ အဖြဲ႔မ်ား(အထူးသျဖင့္ အဖြဲ႔ႀကီးမ်ား)မွ ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔လည္း မိမိကိုယ္ကို ျပန္ၿပီးသုံးသပ္သင့္ၾကပါၿပီ။ မေန႔တစ္ေန႔ကမွ လစာေလးတိုးလို႔ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြက အသက္ရႈေလးနည္းနည္းေခ်ာင္လာသလို ခံစားရတယ္။ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းပါ၊ လူထုအက်ိဳးအတြက္ပါလို႔ ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကတဲ႔ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၀န္ထမ္းမ်ားကေတာ့ အခုလုိ အခ်ိန္မ်ိဳးမေျပာနဲ႔၊ လြန္ခဲ႔တဲ႔ သုံးေလးႏွစ္ေလာက္ကေတာင္ လခကို သိန္းဆယ္ဂဏန္းယူေနၾကတဲ႔အျပင္ ေငြလဲႏႈန္းေလး နည္းနည္းက်သြားလိုက္တာနဲ႔ ခ်ဴသံပါေအာင္ညည္းေနတတ္ၾကတာကို ၾကားရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ျမန္မာလူထုကိုယ္စား သူတို႔ကိုပဲ ကရုဏာသက္ရေတာ့မလို၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုပဲ ဒီလိုအခြင့္အေရးမ်ိဳး မရွာခဲ႔ရေကာင္းလားဆိုၿပီး က်ိန္ဆဲရေတာ့မလိုလို ……. ။
အသင္းအဖြဲ႔စည္းမ်ဥ္းဥပေဒအရ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး႒ာနမွာ ဖြဲ႔စည္းခြင့္တင္တဲ႔အခါ အခက္အခဲေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ အဆင့္ဆင့္ေက်ာ္ျဖတ္ရတဲ႔အတြက္ အရမ္းပင္ပန္းရတယ္ဆိုတာ အမွန္ပါ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ အဆီအေငၚမတည့္ေသာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မွတ္ပုံတင္လုပ္ငန္းကို စေတာင္မစႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ထားလိုက္ပါေတာ့ အစိုးရဖက္က ကိစၥေတြကို။ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြဖက္ကေကာ …….. ။
လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈအစီရင္ခံစာေတြကို သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီး႒ာနမွာ လစဥ္ပုံမွန္တင္ေပးပါရဲ႔လား။ သာမန္လုပ္ငန္းတစ္ခုကို ဟန္ျပတင္ထားၿပီး လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ရြာထဲဆင္း၊ တစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ကို ေမးခ်င္တာေမးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုံးရႈံးေနပါၿပီ၊ သုံးမရေလာက္ေအာင္ ဆင္းရဲမြဲေတေနပါၿပီလို႔ ဆရာႀကီးစတိုင္နဲ႔ ခပ္တည္တည္ ဆက္ဖိန္႔ၾကဦးမွာလား။ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈလုပ္ငန္းလုပ္ေနပါတယ္ဆိုၿပီး ၀န္ထမ္းအသီးသီးက အလႊာအလိုက္ စိတ္ႀကိဳက္စည္းစိမ္ ခံစားၾကၿပီးမွ အစိုးရကို ျပန္တင္ျပတဲ႔အခါ ဒီလအသုံးစရိတ္ကေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲလို႔ အစြန္းထြက္ေလာက္ကိုပဲ ျပန္ျပေနၾကဦးမွာလား။ (အလွဴရွင္ထံသုိ႔ ျပန္လည္ေပးပို႔ရေသာ ဘ႑ာေရးအစီရင္ခံစာႏွင့္ အစိုးရကိုတင္ျပေသာ ဘ႑ာေရးအစီရင္ခံစာ တစ္ထပ္တည္းက်ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳး မေတြ႔ဖူးေသးပါ။ ကၽြန္ေတာ္ညံ႔လို႔သာ ျဖစ္ပါမည္။ ထိုအစီရင္ခံစာႏွစ္ခုမွာလည္း ေငြေၾကးပမာဏ အဆရာခ်ီကြာတတ္ပါသည္။)
ကၽြန္ေတာ္တို႔ေလာကရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းတစ္ခုကို ေျပာျပပါဦးမည္။ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ားကို ဆင္းရဲသားမ်ားကိုသာ ေပးရမည္တဲ႔။ အဆိုပါဆင္းရဲသားကို မည္သို႔သတ္မွတ္သနည္းဆိုလွ်င္ ဆင္ေျခဖုံးေနရာအခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး စသည့္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားကို ထည္႔သြင္းတြက္ခ်က္ျခင္း မျပဳၾကပါ။ သို႔ေသာ္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း အမ်ားစုသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ လူကုံထံေနရာမ်ားတြင္ ရုံးစိုက္ထားၾကသည္ကိုပင္။ ေနရာငွားရမ္းခ တစ္ခုတည္းအတြက္ကိုပင္ (၀န္ထမ္းစရိတ္ မပါေသးပါ) လစဥ္ ဆယ္သိန္းမွ သိန္းရာခ်ီေပးရေသာ ေနရာမ်ားျဖစ္ေနသည္။ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္တို႔အား  မည္သို႔မည္ပုံ တြက္ခ်က္ၾကသည္ကိုေတာ့ ကၽြႏု္ပ္လည္း ဉာဏ္မမီေတာ့ေပ။
အစိုးရ၀န္ထမ္းဆုိလွ်င္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္အဆင့္ေလာက္ရွိသူပင္ ခရီးသြားသည့္အခါတြင္ ေစာင့္ထိန္းရေသာ စည္းကမ္းမ်ားစြာရွိေနပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီက အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၀န္ထမ္းမ်ားမွာေတာ့ အဲယားကြန္းကား စင္းလုံးငွား၊ ေလယာဥ္စီး၊ ဟုိတယ္ႀကီးေတြမွာတည္း၊ စားေသာက္ဆိုင္ႀကီးေတြမွာစား။ ႏိုင္ငံေကာင္းမေကာင္းေတာ့မသိဘူးဗ်ာ၊ သူတို႔ကေတာ့ တယ္ေကာင္းဆိုပဲ။ နာဂစ္ကာလတုန္းကဆိုရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚက ဟိုတယ္ႀကီးေတြမွာ ေန႔စဥ္လိုလို အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲ၊ အစည္းအေ၀း၊ ညွိႏႈိင္းအစည္းအေ၀း၊ လုပ္ငန္းျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္း၊ အေတြ႔အႀကံဳဖလွယ္ျခင္း၊ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ျပင္ဆင္ေရးဆြဲျခင္း၊ စသည္စသည္ျဖင့္ ေခါင္းစဥ္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ လုပ္လိုက္ၾကတာမ်ားဗ်ာ။ အခ်ိဳ႕ရက္ေတြဆိုရင္ တစ္ရက္တည္း တစ္ေနရာတည္းမွာေတာင္ ႏွစ္ခုသုံးခုကို ထပ္လို႔။ အခန္းအားေအာင္ မနည္းေစာင့္ခဲ႔ရတယ္။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူထုကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ထိ သတိရွိသလဲေတာ့မသိဘူး။ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ့ အေတာ္႔ကို ႏိုးၾကားၾကပါရဲ႕။ သဘာ၀ေဘးတစ္ခု က်လာလို႔ကေတာ့ အရင္ဦးေအာင္သြားၿပီး စီမံခ်က္နယ္ေျမလို႔ နာမည္တပ္လိုက္ၾကေတာ့တာပါပဲ။
ဥပမာအေနနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္ေသာ ျပည္ပအဖြဲ႔အစည္းေတြအေၾကာင္းကို ေျပာျပပါရေစ။ (ျပည္တြင္းအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ႔အခ်က္အလက္ေတြက စုစည္းလို႔မလြယ္လို႔ပါ။) လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီး႒ာနတစ္ခုနဲ႔ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ (Memory of Understanding, MOU) တစ္ခု လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ႔အခါ စီမံကိန္းပမာဏကို အနည္းဆုံး ေဒၚလာငါးသန္း ($ 5,000,000) သတ္မွတ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္ပအဖြဲ႔အစည္း ၅၃ ခုေလာက္ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာေရးထိုးၿပီးၿပီလို႔ သတင္းစာထဲမွာ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၂၅၀-၃၀၀ ခန္႔ေသာ ေဒၚလာေငြေတြ ဘယ္ကိုစီးဆင္းသြားၾကပါသလဲ။ တာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ကလည္း လုပ္ငန္းပိုင္းမွာသာ စြက္ဖက္မႈေတြရွိခဲ႔ၾကတာပါ၊ ေငြေၾကးအပိုင္းကို ၀င္ေရာက္စစ္ေဆးတာမ်ိဳး မလုပ္ခဲ႔ၾကေသးပါဘူး။
နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ မွတ္ပုံတင္တဲ႔ကိစၥကို ထပ္ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ မွတ္ပုံတင္တဲ႔လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲေတြကို ေျဖေလ်ာ့ေပးသြားမယ္ဆိုတာ မဂၤလာရွိတဲ႔သတင္းပါ။ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစား၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မယ့္ေနရာ၊ စီမံကိန္းကာလ စတာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ႀကိဳတင္ ေဖာ္ျပေပးထားရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား ေပါက္ကရေတြ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ဖို႔ ထမင္းစားလက္မွတ္ ထုတ္ေပးလိုက္တယ္လို႔ မယူဆေစခ်င္ပါဘူး။ မွတ္ပုံတင္မရခင္မွာေတာ့ ႒ာနဆိုင္ရာ၀န္ထမ္းဆိုရင္ အကူစာေရးအဆင့္ကိုေတာင္ ဆရာ၊ ဆရာလို႔ ေခၚတတ္ၾကၿပီး မွတ္ပုံတင္ရၿပီးသြားတာနဲ႔ ညႊန္ခ်ဳပ္အဆင့္ေလာက္ကိုေတာင္ ထီမထင္ မလုပ္ၾကပါနဲ႔လားဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျပာေျပာေနတဲ႔ HAP တို႔၊ Sphere တို႔ စတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြထဲကလို ပါ၀င္ပတ္သက္သူ (stakeholder) တိုင္းကို အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားသင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကယ္တင္ရွင္ႀကီးဆိုၿပီး လက္မ, မေထာင္ၾကပါနဲ႔ဗ်ာ။
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုတာ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းတဲ႔၊ ကုသိုလ္လည္းရ ၀မ္းလည္း၀တဲ႔အလုပ္ပါ။ မွန္မွန္ကန္ကန္သာ လုပ္တတ္မယ္၊ လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ အမိျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ျပန္ၿပီးမထူေထာင္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ နယ္ပယ္အသီးသီးက ကၽြမ္းက်င္သူပညာရွင္ေတြ စုစည္းေနတဲ႔၊ စဥ္းစားတတ္ေသာဦးေဏွာက္မ်ား စုေ၀းေနတဲ႔ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္မႈမွာ အဓိကအခန္းက႑က ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ခဏတာခံစားခြင့္ေတြအတြက္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕အနာဂါတ္ကို အေရာင္မဆိုးၾကပါနဲ႔။ ကုန္ကုန္ေျပာမယ္ဗ်ာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ေရာင္းမစားၾကပါနဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလုံး ညီညြတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္တိုအတြင္း ပန္းတိုင္ေရာက္ၾကမွာပါ။ ေနာက္ဆုံးဗ်ာ၊ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းပါလို႔ အမည္ခံထားၾကတဲ႔ အဲဒီ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာတစ္ခုတည္းအေပၚမွာပဲ ၀င္ေငြခြန္ေလးကို ပီပီျပင္ျပင္ေကာက္လိုက္စမ္းပါ။ ဘယ္သူ႔ဆီကမွ အကူအညီေတာင္းခံေနစရာမလိုဘဲ လွည္းတန္းခုံးေက်ာ္တံတားမ်ိဳး ႏွစ္စင္းေလာက္ ေဆာက္လုို႔ရပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။        ။ အေျပာႏွင့္အလုပ္ မညီညြတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႕ကိုသာ ရည္ညႊန္းပါသည္။ သန္႔ရွင္းေသာေစတနာ၊ ခိုင္မာေသာ ယုံၾကည္ခ်က္၊ ပီျပင္ေသာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈတို႔ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ် မေ၀ဖန္လိုပါ။
၀န္ခံခ်က္။     ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း တစ္ဆိတ္ကို တစ္အိတ္လုပ္ထားသည့္ လုပ္ႀကံဖန္တီးမႈမ်ားျဖင့္ ရန္ပုံေငြေတာင္းခံသည့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ(Proposal)တစ္ေစာင္ကို ေလာေလာဆည္ ေရးသားေနပါေၾကာင္း …….။
ရတနာ (BRAVEHEART Foundation)

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...