ပဋိပကၡလြန္ကာလ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရးရာကိုလွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္ျခင္း (၁)
|
11:03 AM |
No မွတ္ခ်က္ |
ရန္ကုန္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၂
ပဋိပကၡလြန္ကာလ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အစိုးရအေခၚ ဘဂၤါလီ၊ ႏိုင္ငံတကာအေခၚ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကိစၥမွာ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အရပ္သား အစိုးရအတြက္ ေခါင္းခဲစရာကိစၥႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာသလို အစိုးရသစ္၏ အရည္အခ်င္းကို စိန္ေခၚ စမ္းသပ္မည့္ စာေမးပြဲႀကီးတစ္ခုလည္း ျဖစ္လာလိမ့္မည္။
ဇြန္လ ၈ ရက္မွ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူအုပ္စုႏွစ္ခုၾကားက ေသြးေျမက်ပဋိပကၡမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ေျပ လည္မည့္ အေျခအေနမရွိေသးသလို မည္မွ်အထိၾကာရွည္ႏုိင္ဦးမည္ကိုလည္း မသိရွိႏိုင္သည့္အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္။ အစိုးရထုတ္ျပန္ေသာကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ေလာေလာဆယ္အထိ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ၁၆၇ ဦးရွိၿပီး အိုးအိမ္မဲ့အေရအတြက္မွာ တစ္သိန္းေက်ာ္ရွိေနသည္ဟုဆိုပါသည္။
လတ္တေလာကာလတြင္ ပဋိပကၡေနာက္ကြယ္မွ အေၾကာင္းတရားမ်ားအား ေဖာ္ထုတ္ေနေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ဆီမွ မည္သည့္ရလဒ္မ်ိဳး ထြက္ေပၚလာမည္ကို မသိရွိရေသးသလုိ အစိုးရအေနႏွင့္ ဤကိစၥကိုမည္သို႔ ကိုင္တြယ္မည္ဆုိသည္ကိုလည္း သဲသဲကြဲကြဲ မသိရွိရ ေသးေပ။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ (Rakhine Nationalities Development Party -RNDP) ဥကၠဌေဒါက္တာေအးေမာင္က “အစုိးရအဖြဲ႕ ေရွ႕ဆက္ဘာလုပ္မယ္ဆုိတာမသိရဘူး။ ပြင့္လင္း ျမင္သာမူမရွိဘူး”ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆို သည္။
“သူတို႔ (အစိုးရ) အစီအစဥ္ကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဘာမွကုိပြင့္ပြင့္လင္းလင္းမသိရဘူး။ ဘာမွမေျပာဘူး။ အစီအစဥ္ကုိ ျပည္သူကုိ ခ်ျပတာလည္းမရွိဘူး။ သူတုိ႕ဘာေတြလုပ္ေနတယ္၊ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းေနတယ္ ဆုိတာကုိလည္း ထုတ္ျပန္တာမရွိဘူး”
ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရက မည္သို႔ေဆာင္ရြက္မည္ကို ျပည္သူမ်ားထံ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာ ေသးေသာ္လည္း ေဒသခံရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကေတာ့ ၎တို႔ အေနႏွင့္ ယခင္ကကဲ့သုိ႔ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္သြားေရးမွာ မျဖစ္ ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ၎တို႔၏ သေဘာဆႏၵမ်ားကို က်ယ္ေလာင္ စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာေနၾကပါသည္။
ျမန္မာျပည္အေနာက္ဘက္ျခမ္းရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရခိုင္လူအုပ္စုႏွင့္ ဘဂၤါလီတို႔အၾကား ေသြးေျမက် တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ယခင္ကလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ျပည္နယ္လံုး အေနအထားႏွင့္ ေသြးေျမက်ရသည့္ ယခုကဲ့သို႔ေသာပဋိပကၡမ်ိဳးကို ယခင္က လံုး၀ႀကံဳခဲ့ဖူးျခင္းမရွိဟု ဆိုၾကသည္။
အမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာကြဲေသာ ဤလူအုပ္စုႏွစ္ခုသည္ ယခင္က တစ္ရပ္ကြပ္တည္း၊ တစ္ရြာတည္း အတူေနၾကသည္မ်ားလည္းရွိသလို စီးပြားေရးအရ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ကူးလူးဆက္ဆံခဲ့ ၾကျခင္းမ်ားလည္းရွိခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုအႀကိမ္ေသြးေျမက် ပဋိပကၡျဖစ္ပြားအၿပီးမွာေတာ့ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံၾကဖို႔ကိုပင္ ႏွစ္ဖက္အၾကားမွာ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကသည့္သေဘာကိုေတြ႕ရသည္။
စစ္ေတြႏွင့္ အနီးတစ္၀ိုက္တြင္ ေမာ္ကြန္းက သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ၿပီး သိရသေလာက္မွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ အဓိကစိုးရိမ္ၾကသည္က ေနာက္တစ္ႀကိမ္ အလားတူေသြးေျမက်ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးႏွင့္ ထပ္မံႀကံဳေတြ႕ရမည့္ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ထဲတြင္ပါ၀င္ၿပီး အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအင္အားစု (National Democratic Force - NDF) ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ အေျခအေနမ်ား ယခင္အတိုင္း ျပန္လည္ျဖစ္တည္လာဖို႔ ဟူသည္မွာ ခက္ခဲလိမ့္မည္ဟုဆိုသည္။
“ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ အက်ိတ္အခဲေတြ ရွိေနတဲ့ဟာေတြ၊ သံသယေတြေပါ့။ အဲဒီသံသယေတြေျပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ ေခ်ရွိ၊ မရွိ ဆုိတာကိုပဲ စဥ္းစားရမွာပဲ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
“ေနာက္ဆံုးတစ္ေန႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲ ေန ထိုင္ေရးဆုိတာကိုေတာ့ ေရာက္ေအာင္သြားရမွာေပါ့ဗ်ာ ...”
ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး
ႏွစ္ဖက္အုပ္စု ယခင္ကလို ျပန္လည္ေနထုိင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရမည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားကဆိုသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလာေလာဆယ္ တြင္ ႏွစ္ဖက္လူအုပ္စုၾကား ယံုၾကည္မႈျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ျဖစ္ႏုိင္ဦးမည္ မဟုတ္ေသးေၾကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တြင္ပါ၀င္သူမ်ားက ဆိုပါသည္။
ဗဟုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး ေထာက္ျပသည္က ေသြးထြက္သံယုိ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္ဖက္ၾကား၌ ယံု ၾကည္မႈမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး သံသယေတြလည္း ႀကီးထြား လာၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ေကာလာဟလေတြကို ယံုၾကည္လာၾကတယ္။ ႏွစ္ဖက္ ၾကားမွာ ခ်က္ခ်င္း ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေပးဖို႔က မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ လုပ္ယူရမယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ကာလတြင္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဟူေသာ အခ်က္ကို စဥ္းစားေဆြးေႏြး ရန္မွာ ေစာေနေသးသည္ဟုဆိုၾကသည္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေသြးေျမက် ပဋိပကၡမွာ လြယ္လြယ္ႏွင့္ အဆံုးသတ္သြားဖြယ္ မရွိေသးေသာေၾကာင့္ ဟုဆုိပါသည္။
ေလာေလာဆယ္လက္ရွိအေနအထားတြင္ ပဋိပကၡ ေျပလည္သြားေရးမွာ နံပါတ္တစ္အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ၿပီး မေျပလည္ႏိုင္ပါက ေနာက္ေနာင္တြင္လည္း အလားတူပဋိပကၡမ်ိဳး ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ရေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကေထာက္ျပၾကသည္။
လက္ရွိအေျခအေနထိေတာ့ ႏွစ္ဖက္ၾကားတင္းမာမႈမွာ ျမင့္တက္ေနဆဲ အေျခအေနတြင္ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မေရြး တစ္ခုခု ထျဖစ္သြားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အေျခအေနက အကဲ ဆတ္ေနသည့္ အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ေန သည့္ ပညာရွင္မ်ား သံုးသပ္သည္က ႏုငယ္ေသးေသာ အရပ္ သားအစိုးရအတြက္ ဤျပႆနာမွာ အမွန္ပင္ ေျဖရွင္းရခက္ လိမ့္မည္ဟုဆိုၾကသည္။
ရခိုင္အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ျပင္သစ္ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ဂ်ာ့က္ပီလိုက္ဒါ (Jacques P. Leider) က ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ ပြားေနသည့္ ပံုစံမွာဘယ္ေနရာႏွင့္မွ မတူဘဲ တစ္မူထူးျခားသည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။
“အစိုးရအတြက္က ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ခက္ခဲတဲ့ အေျခ အေနတစ္ခုကို ေရာက္ေနတယ္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈရရွိဖို႔ဆို ရင္ အစကနဦးမွာ အုပ္စုႏွစ္ခုကို ခြဲထားလိုက္႐ံုမွတစ္ပါး အျခား ေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘူး” ဟု မစၥတာလိုက္ဒါကဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ လိုအပ္မႈအရ အုပ္စုႏွစ္ခုအား ခြဲထားမႈသည္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ အခိုက္အတန္႔သာ ျဖစ္ သင့္ၿပီး ၾကာရွည္ထားပါက ယင္းသို႔ခြဲထားသည့္အတြက္ အစိုးရ အေပၚ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္မႈမ်ား ေပၚထြက္လာၾကဖြယ္ရာ ရွိေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပပါသည္။
ဗဟုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး ေျပာျပ သည္က သူသိရသေလာက္ အစိုးရအေနျဖင့္ ရခိုင္ႏွင့္မြတ္ ဆလင္မ်ားကိုခြဲထားဖို႔ အစီအစဥ္မရွိဟုဆိုသည္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း (ခြဲထားမယ္ဆိုရင္) ေထာက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး”
အတူေနေရး၊ မေနေရး
အခ်ိဳ႕ကေတာ့ အတူျပန္ေနေရး၊ မေန ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လူအုပ္စုႏွစ္ဖက္ စလံုး၏ သေဘာဆႏၵကိုလည္း နားေထာင္ေပးၾကဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကသည္။
ရခိုင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Arakan League for Democracy - ALD) ရန္ကုန္တိုင္းဥကၠဌ ဦးလွျမင့္ ယံုၾကည္ထားသည္က “အနာဂတ္မွာအတူေနျခင္း၊ မေန ျခင္းက ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဆႏၵနဲ႕ေျပာလုိ႕မရဘူး။ ျပည္သူရဲ႕ဆႏၵ၊ အတူေနၾကမယ့္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႕ပဲ လုပ္လုိ႕ရမယ္”ဟုဆိုသည္။
“အဲဒါကုိ လက္လြတ္စပယ္ ေျပာလုိ႕မရသလုိ ေနပါ့မယ္ ဆုိၿပီးေတာ့လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႕က ေျပာလုိ႕မရဘူး”
အမ်ိဳးသားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (National Democratic Party for Development - NDPD) မွ ႏုိင္ငံေရးရာဌာနမွဴးႏွင့္ သုေတသနဌာနမွဴး ဦးသာေအး (ခ) အဘူတာေဟးကေတာ့ လူမ်ဳိးစုႏွစ္စုသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္လာေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ ပဋိပကၡမ်ားေျပၿငိမ္းသြားသည့္ တစ္ေန႔တြင္ အတူယွဥ္ တြဲေနထိုင္ႏိုင္ၾကလိမ့္မည္ဟု ဆုိသည္။
“ႏွစ္ ရာ၊ ေထာင္ခ်ီၿပီး ေနခဲ့တဲ့သူေတြဟာ ခုမွမေနႏိုင္ဘူး ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မရွိဘူး။ ကမၻာမွာလည္း မတူတဲ့လူေတြ၊ ဘာသာ ကြဲေတြ အတူတူ ေနေနၾကတာပဲ” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ယေန႔ကမၻာတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွာမွ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း မေနၾကဟူသည့္ အခ်က္ကို လက္ခံေသာ္လည္း ဘဂၤါလီတို႔၏လုပ္ရပ္မွာ အိမ္ရွင္ကိုဧည့္သည္က အမနာပ ျပဳမူဆက္ဆံသည့္ အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ၎တို႔အေနႏွင့္ အတူမေနႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း အေရးဆိုေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရခိုင္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကဆိုသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းယူဆသည္ကလည္း “ဧည့္သည္အျဖစ္နဲ႔ လာတဲ့သူက အိမ္ရွင္ကိုကန္ခ်တဲ့ အမူအက်င့္မရွိသင့္ဘူး” ဟုဆိုသည္။
“အိမ္တစ္ေဆာင္မွာ နားခိုတယ္ဆိုရင္ မူလရွိေနတဲ့ အိမ္ရွင္နဲ႔သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ေနမွရမယ္။ ထိုအိမ္ရွင္ကို မႀကိဳက္ရင္ထြက္သြားၿပီး အျခားေနရာမွာေနဖို႔ ေအးေအးေဆးေဆး ႀကိဳးစားရမယ္။ အခုက ေနတာလည္း ၾကာလာၾကေတာ့ အိမ္ရွင္လိုမ်ိဳးလည္း ခံစားလာၾကတယ္။ အိမ္သားေတြကိုလည္း အားမနာေတာ့ဘူး၊ အိမ္ကိုလည္း သူပိုင္ငါပိုင္ ျပဳလာတဲ့ သေဘာ မ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္”
၎တို႔ျပည္နယ္၌ ရခုိင္အျပင္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ ဘာသာစံုကိုးကြယ္သူမ်ားရွိေသာ္လည္း ၎တို႔ႏွင့္ ျပႆနာ ႀကီးႀကီးမားမားမရွိခဲ့ဘဲ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္မွ ျပႆနာအႀကီး အက်ယ္ႀကံဳရသည္ဟု ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက ယခုလို ေျပာ ျပေသးသည္။
“ရခိုင္မွာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဥပမာေျပာရရင္ တ႐ုတ္ရွိတယ္၊ ဗမာရွိတယ္၊ မြန္ရွိတယ္၊ ခ်င္း ရွိတယ္၊ ခမီးရွိတယ္၊ ၿမိဳရွိတယ္၊ ဘူရ၀ါ(ေခၚ) မရမာႀကီး ရွိတယ္။ ဟိႏၵဴဘာသာ ကိုးကြယ္သူေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္သူ ေတြ၊ နတ္ကိုးကြယ္သူေတြ၊ အစၥလာမ္ဘာသာကိုးကြယ္သူ စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးရွိေနၾကတယ္။ ဘယ္လူမ်ဳိးနဲ႔မွ ႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာ မျဖစ္ဘူး။
“ဒီအထဲ အမည္သစ္တစ္မ်ဳိးနဲ႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ကင္ပြန္းတပ္ၿပီး ေခၚေနတဲ့လူေတြနဲ႔မွ ျပႆနာ မၾကာမၾကာျဖစ္တယ္”
ပဋိပကၡ၏ ဇာစ္ျမစ္
႐ႈပ္ေထြးနက္နဲလွသည့္ ဤရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို နား လည္ရန္မွာ ေလာေလာလတ္လတ္ ျပႆနာတစ္ခုတည္းကိုပဲ အေျခတည္ၿပီး စဥ္းစားျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ပြားလာရသည့္ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ပါမွ ျပႆနာ၏ဇာစ္ျမစ္ကို နားလည္ကာ ေနာက္ေနာင္ အလား တူ ေသြးေျမက်ပဋိပကၡ မ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ် ဟန္႔တား ႏိုင္လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။
ေျပာရလွ်င္ ထိုေဒသ၌ လူအုပ္စုႏွစ္စုၾကား ေလာင္စာ ေတြ စုပံုလာေနသည္ကို အစိုးရအဆက္ဆက္က မသိခဲ့၍မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ တစ္ခ်ိန္မွာ အျမတ္ထုတ္ယူဖို႔ ဆက္လက္ထားခဲ့ၾက သည္လား၊ သို႔မဟုတ္ မိမိတို႔လက္ထက္တြင္ အၿပီးသတ္ မေျဖရွင္းဘဲ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခုျဖင့္ ေႏွာင္းလူတို႔လက္သို႔ ယင္းဆိုးေမြကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သည္လားဆိုသည္ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္သူတို႔သာ သိရွိပါလိမ့္မည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားက ေ၀ဖန္ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ႏွစ္ဖက္အၾကားက ပဋိပကၡ ဆက္ထံုး (သို႔) လူမ်ိဳးေရး မုန္းတီးမႈမ်ားကို ေျဖထုတ္ဖို႔ဆိုလွ်င္ ႏွစ္ ဖက္စလံုး၏ စိုးရိမ္ေသာကမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥမ်ား ကိုပါ နားေထာင္ေပးၾကၿပီး ေျဖရွင္းေပးၾကဖို႔ လိုအပ္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားဘက္မွ ခံစားေနၾကရသည္က လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာျခားေသာ ဘဂၤါလီမ်ား၏ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္းက ၎တို႔ ေဒသကို ၿခိမ္းေျခာက္လာေနသည္ဟုဆိုသည္။
နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသိန္း ေဌး၏ အဆိုအရ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဘဂၤါလီ လူဦးေရ ႏွစ္သိန္းခြဲသာရွိၿပီး၂၀၁၂ ခုႏွစ္အေရာက္တြင္ ဆယ္သိန္းထိ ရွိလာခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနေသာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ နယ္တြင္ ဘဂၤါလီဦးေရသည္ ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ရခိုင္လူဦးေရႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားကေတာ့ ေျခာက္ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိသည္ဟုဆိုပါ သည္။
တစ္ႏွစ္ၿပီးတစ္ႏွစ္ သိပ္သည္းမ်ားျပားလာေသာ ဘဂၤါလီ လူဦးေရကို ၾကည့္ကာ အစကတည္းက မိမိတုိ႔ေျမကို လႊမ္းမိုးၾက လိမ့္မည္ဟု အေတြးဓာတ္ခံရွိေသာ ရခုိင္မ်ားအတြက္မူ အခ်ိန္ရွိသမွ် ေသာကပြားစရာေတြခ်ည္း ျဖစ္ေနသည္။
ထိုသို႔ လႊမ္းမိုးခံရမည္ဆိုပါက သူတို႔ပိုင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားရာ နယ္ေျမအား လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးခံရမည္ကို ရခိုင္ လူမ်ဳိးမ်ား စိုးရြံ႕ေနၾကသည္။
၎တို႔ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ေသာ ဗမာ(ျမန္မာ)ဘုရင့္လက္ ေအာက္မွာေနၾကရင္းက ၿဗိတိသွ်တို႔၏ သိမ္းပိုက္မႈကို ခံခဲ့ၾက ရၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ မေပ်ာက္ခဲ့ၾက။
ယေန႔ ၂၁ ရာစု ေခတ္၌ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုထဲတြင္ ေန ထိုင္ၾကရင္း ဘဂၤါလီမ်ားက တိုင္းရင္းသားနာမည္တစ္ခုကို ေမြးျမဴတည္ေဆာက္ကာ သိပ္သည္းထူထပ္လွေသာ ၎တို႔ လူဦးေရျဖင့္ ရခိုင္ေျမအား လႊမ္းၿခံဳသြားမည္ဆိုလွ်င္ သူတို႔တန္ဖိုး ထားသည့္အရာမ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ႀကံဳရမည္ကို ရခိုင္လူမ်ဳိး မ်ားက အင္မတန္ စိုးထိတ္ေနၾကသည္။
သိပ္မေ၀းလွေသးေသာ အတိတ္မွာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ၏ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားကို လက္နက္စြဲကိုင္ေတာင္းဆုိသည့္ ျဖစ္ စဥ္မ်ား လည္းရွိခဲ့ဖူးေသာေၾကာင့္ ရခုိင္မ်ားအဖို႔ စိုးရိမ္စရာေတြ ခ်ည္း ျဖစ္ေနသည္။
ဘဂၤါလီမ်ားဘက္ကလည္း ၎င္းတို႔၏သားစဥ္ေျမးဆက္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး တိုင္းမဲ့၊ ျပည္မဲ့၊ ႏိုင္ငံသားမဲ့ေတြအျဖစ္ ဆင္း ဆင္း ရဲရဲ၊ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း ေနထိုင္သြားၾကရမည့္အေရးကို စိုးထိတ္ေနၾကသည္။
လူရယ္လို႔ျဖစ္လာေသာ္လည္း လူသားတစ္ဦး ရသင့္ရ ထိုက္ေသာ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကိုဆံုး႐ႈံးေနရသည့္ အေျခအေနတြင္ လူခ်င္းအတူတူ တန္းတူဆက္ဆံခံလိုၾကသည္။ အျငင္းပြားဖြယ္ ရာ သမုိင္းအခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ကို ေထာက္ျပကာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုေခတ္ကရရွိခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ျပန္လည္ရယူလိုၾက သည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ျပည္ပရွိ၎တို႔မ်ဳိးတူ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ႏိုင္ငံတကာ၏အားကိုရယူၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားေနၾက ျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ျပင္ ဘဂၤါလီမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ သမိုင္းေၾကာင္း အရ ရခိုင္မ်ားႏွင့္သာမက ၎တို႔ႏွင့္လည္းဆိုင္သည့္ နယ္ေျမ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္းရွိလာခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ မ်ဳိးမတူ၊ ဘာသာျခားမ်ား လႊမ္းမိုးလာမည္ကို စိုးရြံ႕ ေသာ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ၎င္းတို႔၏ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ နည္းေပါင္းစံုျဖင့္ အေရးဆိုေနၿပီး ရခိုင္ျပည္သည္လည္း ၎င္း တို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္သည္ဟု ေျပာဆိုလာေသာ ဘဂၤါလီ လူအုပ္စု ႏွစ္ခုၾကားတြင္တစ္ ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ မေက်နပ္မႈမ်ား၊ အမုန္းတရားမ်ားေပၚေပါက္ျဖစ္ထြန္းလာေတာ့သည္။
ေလ့လာသူမ်ား ယူဆၾကသည္ကေတာ့ ဤရခိုင္ျပည္နယ္ သည္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အုပ္စုိးသူအဆက္ဆက္၏ ႏိုင္ငံေရး ကစားစရာ ကြင္းျပင္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဦးႏုလက္ထက္က ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၎အႏိုင္ရရွိေရး အတြက္ ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ဧရိယာကို အားကိုးခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္။
ထိုစဥ္က ဘဂၤလားဘက္ျခမ္းမွ ဘဂၤါလီအေျမာက္အျမားကို ေလွမ်ားျဖင့္ အသုတ္လုိက္၊ အသုတ္လိုက္ေခၚသြင္း၍ ႏိုင္ငံ သားလက္မွတ္ေပးကာ မဲရယူခဲ့မႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု ေလ့လာသူ အခ်ဳိ႕က ေထာက္ျပၾကသည္။ ဦးႏု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္တာ၀န္ယူခဲ့ စဥ္ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာအသံဆုိသည့္ အစီအစဥ္တစ္ခုကို ေရဒီယိုမွ ထုတ္လႊင့္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
ဦးေန၀င္းအစုိးရ လက္ထက္ေရာက္သည့္အခါ ဦးႏုလက္ ထက္တြင္ အစုလုိက္၊ အၿပံဳလိုက္၀င္ေရာက္လာေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သားျဖစ္ႏွင့္ၿပီးသားဘဂၤါလီမ်ားကို ေမာင္းထုတ္ပစ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးႏုလက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သြားေသာ ဘဂၤါလီ မ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ႐ုပ္သိမ္းပစ္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္မွစကာ ဘဂၤါလီမ်ားမွာ ခ်ဳိ႕တဲ့က်ပ္တည္းေသာ အေျခအေနတြင္ ယေန႔အထိ ေနလာခဲ့ၾကရသည္။ သူတို႔ကို အစိုး ရက လူဟု ပင္ သတ္မွတ္ျခင္းကို မခံစားရဟု ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဘက္မွ ဘဂၤါလီမ်ားက ဖြင့္ဟၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ က်င္းပေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ေတာ့ အေမ့ခံ ဘဂၤါလီမ်ားကို အစိုးရ က ႏိုင္ငံေရးအရ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး လိုအပ္ခ်က္အရ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ရျပန္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္သာမက ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ပါ သတ္မွတ္မခံရသည့္ ဘဂၤါလီမ်ားကို အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးမဲထည့္ခြင့္ ေပးခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔ျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္စပ္ လူ၀င္လူထြက္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ကုိင္ တြယ္ရသည့္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ား၏ အဂတိလုိက္စားမႈမ်ား ကလည္း ယခုျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားစရာ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေနပါသည္။
တစ္ဖက္ကို ၾကည့္ မည္ဆိုလွ်င္ “ေျမမ်ဳိလို႔လူမ်ိဳး မေပ်ာက္၊ လူမ်ဳိမွ လူမ်ိဳးေပ်ာက္မည္” ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားကို အစိုးရ က ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စိုက္ထူထားေပးသည္။ ဤ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားမွာ အစကတည္းက အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ခ်စ္ခင္တြယ္တာ၊ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ေနရာတြင္ နာမည္ႀကီးလွ ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ စိုးရိမ္စိတ္ကို ပိုမိုႀကီးထြားခိုင္မာလာေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးေနသကဲ့ပင္။
ထိုသို႔ျဖင့္ အစိုးရအဆက္ဆက္အတြက္ လိုရင္လိုသလို၊ မလိုရင္ မလိုသလို အသံုးေတာ္ခံေပးခဲ့ရသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ လူအုပ္စုႏွစ္ခုၾကားမွာ မၾကာခဏဆိုသလို တုိက္ခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ ပြားခဲ့ေလ့ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ျပည္နယ္လံုး အတိုင္းအတာ ႏွင့္ေတာ့ မျဖစ္ပြားခဲ့ပါ။
အရပ္သားအစိုးရတက္လာၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ပြား ေသာ ယခုအႀကိမ္ ပဋိပကၡက်မွသာ တစ္ျပည္နယ္လံုးနီးပါး အျပန္အလွန္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ လူေနအိမ္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“အစုိးရအဆက္ဆက္ဟာဒီျပႆနာျဖစ္ရတဲ့ဇာတ္ေၾကာင္း ရဲ႕ အဓိကတရားခံပဲ” ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က သံုးသပ္သည္။
“အခုမွ ျပႆနာေတြ ေဖာင္းပြလာေတာ့မွ အနီးစပ္ဆံုး လူမ်ိဳးႏြယ္စုျပႆနာျဖစ္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ခံေနရ တယ္။ သူတို႔ ဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့အေပါက္ေတြကုိမပိတ္ဘူး။ သူတုိ႔ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာမူမရွိဘူး။ ဥပ ေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံသားေပးခ်င္တဲ့သူကုိ ေပးတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုသည္။
အစိုးရ၏ မူ၀ါဒသည္ ဘယ္လုိမူ၀ါဒမ်ိဳးလဲဟုလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေမးခြန္းထပ္ထုတ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို သံုးခဲ့တာက ၾကက္လည္းေမာေစ၊ ယာလည္း ညက္ေစ။ ကုလားနဲ႔ ရခုိင္ျပႆာနာ ျဖစ္ခ်င္သလုိျဖစ္ဆုိၿပီး ထား လုိက္တာလား။ ရခုိင္ေတြလည္း စီးပြားေရးက်၊ ကုလားေတြ လည္း ဒုကၡျဖစ္။ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသံုးခ်ခံေနရၿပီလား”
ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း အမွတ္(၃)တြင္ ပါရွိေသာ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးကိုျပန္လည္ေဖာ္
ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဉာဏ္လင္း၊ ေက်ာ္ေဇယ်ာထြန္းႏွင့္ ေဇယ်ာလိႈင္ေရးသည္
အပိုင္း(၂) ဆက္ရန္
ပဋိပကၡလြန္ကာလ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အစိုးရအေခၚ ဘဂၤါလီ၊ ႏိုင္ငံတကာအေခၚ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကိစၥမွာ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အရပ္သား အစိုးရအတြက္ ေခါင္းခဲစရာကိစၥႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာသလို အစိုးရသစ္၏ အရည္အခ်င္းကို စိန္ေခၚ စမ္းသပ္မည့္ စာေမးပြဲႀကီးတစ္ခုလည္း ျဖစ္လာလိမ့္မည္။
ဇြန္လ ၈ ရက္မွ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူအုပ္စုႏွစ္ခုၾကားက ေသြးေျမက်ပဋိပကၡမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ေျပ လည္မည့္ အေျခအေနမရွိေသးသလို မည္မွ်အထိၾကာရွည္ႏုိင္ဦးမည္ကိုလည္း မသိရွိႏိုင္သည့္အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္။ အစိုးရထုတ္ျပန္ေသာကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ေလာေလာဆယ္အထိ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ၁၆၇ ဦးရွိၿပီး အိုးအိမ္မဲ့အေရအတြက္မွာ တစ္သိန္းေက်ာ္ရွိေနသည္ဟုဆိုပါသည္။
လတ္တေလာကာလတြင္ ပဋိပကၡေနာက္ကြယ္မွ အေၾကာင္းတရားမ်ားအား ေဖာ္ထုတ္ေနေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ဆီမွ မည္သည့္ရလဒ္မ်ိဳး ထြက္ေပၚလာမည္ကို မသိရွိရေသးသလုိ အစိုးရအေနႏွင့္ ဤကိစၥကိုမည္သို႔ ကိုင္တြယ္မည္ဆုိသည္ကိုလည္း သဲသဲကြဲကြဲ မသိရွိရ ေသးေပ။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ (Rakhine Nationalities Development Party -RNDP) ဥကၠဌေဒါက္တာေအးေမာင္က “အစုိးရအဖြဲ႕ ေရွ႕ဆက္ဘာလုပ္မယ္ဆုိတာမသိရဘူး။ ပြင့္လင္း ျမင္သာမူမရွိဘူး”ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆို သည္။
“သူတို႔ (အစိုးရ) အစီအစဥ္ကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဘာမွကုိပြင့္ပြင့္လင္းလင္းမသိရဘူး။ ဘာမွမေျပာဘူး။ အစီအစဥ္ကုိ ျပည္သူကုိ ခ်ျပတာလည္းမရွိဘူး။ သူတုိ႕ဘာေတြလုပ္ေနတယ္၊ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းေနတယ္ ဆုိတာကုိလည္း ထုတ္ျပန္တာမရွိဘူး”
ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရက မည္သို႔ေဆာင္ရြက္မည္ကို ျပည္သူမ်ားထံ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာ ေသးေသာ္လည္း ေဒသခံရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကေတာ့ ၎တို႔ အေနႏွင့္ ယခင္ကကဲ့သုိ႔ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္သြားေရးမွာ မျဖစ္ ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ၎တို႔၏ သေဘာဆႏၵမ်ားကို က်ယ္ေလာင္ စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာေနၾကပါသည္။
ျမန္မာျပည္အေနာက္ဘက္ျခမ္းရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရခိုင္လူအုပ္စုႏွင့္ ဘဂၤါလီတို႔အၾကား ေသြးေျမက် တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ယခင္ကလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ျပည္နယ္လံုး အေနအထားႏွင့္ ေသြးေျမက်ရသည့္ ယခုကဲ့သို႔ေသာပဋိပကၡမ်ိဳးကို ယခင္က လံုး၀ႀကံဳခဲ့ဖူးျခင္းမရွိဟု ဆိုၾကသည္။
အမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာကြဲေသာ ဤလူအုပ္စုႏွစ္ခုသည္ ယခင္က တစ္ရပ္ကြပ္တည္း၊ တစ္ရြာတည္း အတူေနၾကသည္မ်ားလည္းရွိသလို စီးပြားေရးအရ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ကူးလူးဆက္ဆံခဲ့ ၾကျခင္းမ်ားလည္းရွိခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုအႀကိမ္ေသြးေျမက် ပဋိပကၡျဖစ္ပြားအၿပီးမွာေတာ့ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံၾကဖို႔ကိုပင္ ႏွစ္ဖက္အၾကားမွာ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကသည့္သေဘာကိုေတြ႕ရသည္။
စစ္ေတြႏွင့္ အနီးတစ္၀ိုက္တြင္ ေမာ္ကြန္းက သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ၿပီး သိရသေလာက္မွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ အဓိကစိုးရိမ္ၾကသည္က ေနာက္တစ္ႀကိမ္ အလားတူေသြးေျမက်ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးႏွင့္ ထပ္မံႀကံဳေတြ႕ရမည့္ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ထဲတြင္ပါ၀င္ၿပီး အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအင္အားစု (National Democratic Force - NDF) ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ အေျခအေနမ်ား ယခင္အတိုင္း ျပန္လည္ျဖစ္တည္လာဖို႔ ဟူသည္မွာ ခက္ခဲလိမ့္မည္ဟုဆိုသည္။
“ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ အက်ိတ္အခဲေတြ ရွိေနတဲ့ဟာေတြ၊ သံသယေတြေပါ့။ အဲဒီသံသယေတြေျပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ ေခ်ရွိ၊ မရွိ ဆုိတာကိုပဲ စဥ္းစားရမွာပဲ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
“ေနာက္ဆံုးတစ္ေန႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲ ေန ထိုင္ေရးဆုိတာကိုေတာ့ ေရာက္ေအာင္သြားရမွာေပါ့ဗ်ာ ...”
ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး
ႏွစ္ဖက္အုပ္စု ယခင္ကလို ျပန္လည္ေနထုိင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရမည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားကဆိုသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလာေလာဆယ္ တြင္ ႏွစ္ဖက္လူအုပ္စုၾကား ယံုၾကည္မႈျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ျဖစ္ႏုိင္ဦးမည္ မဟုတ္ေသးေၾကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တြင္ပါ၀င္သူမ်ားက ဆိုပါသည္။
ဗဟုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး ေထာက္ျပသည္က ေသြးထြက္သံယုိ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္ဖက္ၾကား၌ ယံု ၾကည္မႈမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး သံသယေတြလည္း ႀကီးထြား လာၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ေကာလာဟလေတြကို ယံုၾကည္လာၾကတယ္။ ႏွစ္ဖက္ ၾကားမွာ ခ်က္ခ်င္း ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေပးဖို႔က မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ လုပ္ယူရမယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ကာလတြင္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဟူေသာ အခ်က္ကို စဥ္းစားေဆြးေႏြး ရန္မွာ ေစာေနေသးသည္ဟုဆိုၾကသည္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေသြးေျမက် ပဋိပကၡမွာ လြယ္လြယ္ႏွင့္ အဆံုးသတ္သြားဖြယ္ မရွိေသးေသာေၾကာင့္ ဟုဆုိပါသည္။
ေလာေလာဆယ္လက္ရွိအေနအထားတြင္ ပဋိပကၡ ေျပလည္သြားေရးမွာ နံပါတ္တစ္အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ၿပီး မေျပလည္ႏိုင္ပါက ေနာက္ေနာင္တြင္လည္း အလားတူပဋိပကၡမ်ိဳး ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ရေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကေထာက္ျပၾကသည္။
လက္ရွိအေျခအေနထိေတာ့ ႏွစ္ဖက္ၾကားတင္းမာမႈမွာ ျမင့္တက္ေနဆဲ အေျခအေနတြင္ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မေရြး တစ္ခုခု ထျဖစ္သြားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အေျခအေနက အကဲ ဆတ္ေနသည့္ အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ေန သည့္ ပညာရွင္မ်ား သံုးသပ္သည္က ႏုငယ္ေသးေသာ အရပ္ သားအစိုးရအတြက္ ဤျပႆနာမွာ အမွန္ပင္ ေျဖရွင္းရခက္ လိမ့္မည္ဟုဆိုၾကသည္။
ရခိုင္အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ျပင္သစ္ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ဂ်ာ့က္ပီလိုက္ဒါ (Jacques P. Leider) က ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ ပြားေနသည့္ ပံုစံမွာဘယ္ေနရာႏွင့္မွ မတူဘဲ တစ္မူထူးျခားသည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။
“အစိုးရအတြက္က ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ခက္ခဲတဲ့ အေျခ အေနတစ္ခုကို ေရာက္ေနတယ္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈရရွိဖို႔ဆို ရင္ အစကနဦးမွာ အုပ္စုႏွစ္ခုကို ခြဲထားလိုက္႐ံုမွတစ္ပါး အျခား ေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘူး” ဟု မစၥတာလိုက္ဒါကဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ လိုအပ္မႈအရ အုပ္စုႏွစ္ခုအား ခြဲထားမႈသည္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ အခိုက္အတန္႔သာ ျဖစ္ သင့္ၿပီး ၾကာရွည္ထားပါက ယင္းသို႔ခြဲထားသည့္အတြက္ အစိုးရ အေပၚ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္မႈမ်ား ေပၚထြက္လာၾကဖြယ္ရာ ရွိေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပပါသည္။
ဗဟုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး ေျပာျပ သည္က သူသိရသေလာက္ အစိုးရအေနျဖင့္ ရခိုင္ႏွင့္မြတ္ ဆလင္မ်ားကိုခြဲထားဖို႔ အစီအစဥ္မရွိဟုဆိုသည္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း (ခြဲထားမယ္ဆိုရင္) ေထာက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး”
(PHOTO: Khine Thurein) စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္ရွိ အေနာက္စံျပ႐ြာမွ မီးေလာင္ျပင္
အတူေနေရး၊ မေနေရး
အခ်ိဳ႕ကေတာ့ အတူျပန္ေနေရး၊ မေန ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လူအုပ္စုႏွစ္ဖက္ စလံုး၏ သေဘာဆႏၵကိုလည္း နားေထာင္ေပးၾကဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကသည္။
ရခိုင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Arakan League for Democracy - ALD) ရန္ကုန္တိုင္းဥကၠဌ ဦးလွျမင့္ ယံုၾကည္ထားသည္က “အနာဂတ္မွာအတူေနျခင္း၊ မေန ျခင္းက ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဆႏၵနဲ႕ေျပာလုိ႕မရဘူး။ ျပည္သူရဲ႕ဆႏၵ၊ အတူေနၾကမယ့္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႕ပဲ လုပ္လုိ႕ရမယ္”ဟုဆိုသည္။
“အဲဒါကုိ လက္လြတ္စပယ္ ေျပာလုိ႕မရသလုိ ေနပါ့မယ္ ဆုိၿပီးေတာ့လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႕က ေျပာလုိ႕မရဘူး”
အမ်ိဳးသားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (National Democratic Party for Development - NDPD) မွ ႏုိင္ငံေရးရာဌာနမွဴးႏွင့္ သုေတသနဌာနမွဴး ဦးသာေအး (ခ) အဘူတာေဟးကေတာ့ လူမ်ဳိးစုႏွစ္စုသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္လာေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ ပဋိပကၡမ်ားေျပၿငိမ္းသြားသည့္ တစ္ေန႔တြင္ အတူယွဥ္ တြဲေနထိုင္ႏိုင္ၾကလိမ့္မည္ဟု ဆုိသည္။
“ႏွစ္ ရာ၊ ေထာင္ခ်ီၿပီး ေနခဲ့တဲ့သူေတြဟာ ခုမွမေနႏိုင္ဘူး ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မရွိဘူး။ ကမၻာမွာလည္း မတူတဲ့လူေတြ၊ ဘာသာ ကြဲေတြ အတူတူ ေနေနၾကတာပဲ” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ယေန႔ကမၻာတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွာမွ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း မေနၾကဟူသည့္ အခ်က္ကို လက္ခံေသာ္လည္း ဘဂၤါလီတို႔၏လုပ္ရပ္မွာ အိမ္ရွင္ကိုဧည့္သည္က အမနာပ ျပဳမူဆက္ဆံသည့္ အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ၎တို႔အေနႏွင့္ အတူမေနႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း အေရးဆိုေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရခိုင္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကဆိုသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းယူဆသည္ကလည္း “ဧည့္သည္အျဖစ္နဲ႔ လာတဲ့သူက အိမ္ရွင္ကိုကန္ခ်တဲ့ အမူအက်င့္မရွိသင့္ဘူး” ဟုဆိုသည္။
“အိမ္တစ္ေဆာင္မွာ နားခိုတယ္ဆိုရင္ မူလရွိေနတဲ့ အိမ္ရွင္နဲ႔သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ေနမွရမယ္။ ထိုအိမ္ရွင္ကို မႀကိဳက္ရင္ထြက္သြားၿပီး အျခားေနရာမွာေနဖို႔ ေအးေအးေဆးေဆး ႀကိဳးစားရမယ္။ အခုက ေနတာလည္း ၾကာလာၾကေတာ့ အိမ္ရွင္လိုမ်ိဳးလည္း ခံစားလာၾကတယ္။ အိမ္သားေတြကိုလည္း အားမနာေတာ့ဘူး၊ အိမ္ကိုလည္း သူပိုင္ငါပိုင္ ျပဳလာတဲ့ သေဘာ မ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္”
၎တို႔ျပည္နယ္၌ ရခုိင္အျပင္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ ဘာသာစံုကိုးကြယ္သူမ်ားရွိေသာ္လည္း ၎တို႔ႏွင့္ ျပႆနာ ႀကီးႀကီးမားမားမရွိခဲ့ဘဲ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္မွ ျပႆနာအႀကီး အက်ယ္ႀကံဳရသည္ဟု ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက ယခုလို ေျပာ ျပေသးသည္။
“ရခိုင္မွာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဥပမာေျပာရရင္ တ႐ုတ္ရွိတယ္၊ ဗမာရွိတယ္၊ မြန္ရွိတယ္၊ ခ်င္း ရွိတယ္၊ ခမီးရွိတယ္၊ ၿမိဳရွိတယ္၊ ဘူရ၀ါ(ေခၚ) မရမာႀကီး ရွိတယ္။ ဟိႏၵဴဘာသာ ကိုးကြယ္သူေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္သူ ေတြ၊ နတ္ကိုးကြယ္သူေတြ၊ အစၥလာမ္ဘာသာကိုးကြယ္သူ စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးရွိေနၾကတယ္။ ဘယ္လူမ်ဳိးနဲ႔မွ ႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာ မျဖစ္ဘူး။
“ဒီအထဲ အမည္သစ္တစ္မ်ဳိးနဲ႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ကင္ပြန္းတပ္ၿပီး ေခၚေနတဲ့လူေတြနဲ႔မွ ျပႆနာ မၾကာမၾကာျဖစ္တယ္”
ပဋိပကၡ၏ ဇာစ္ျမစ္
႐ႈပ္ေထြးနက္နဲလွသည့္ ဤရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို နား လည္ရန္မွာ ေလာေလာလတ္လတ္ ျပႆနာတစ္ခုတည္းကိုပဲ အေျခတည္ၿပီး စဥ္းစားျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ပြားလာရသည့္ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ပါမွ ျပႆနာ၏ဇာစ္ျမစ္ကို နားလည္ကာ ေနာက္ေနာင္ အလား တူ ေသြးေျမက်ပဋိပကၡ မ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ် ဟန္႔တား ႏိုင္လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။
ေျပာရလွ်င္ ထိုေဒသ၌ လူအုပ္စုႏွစ္စုၾကား ေလာင္စာ ေတြ စုပံုလာေနသည္ကို အစိုးရအဆက္ဆက္က မသိခဲ့၍မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ တစ္ခ်ိန္မွာ အျမတ္ထုတ္ယူဖို႔ ဆက္လက္ထားခဲ့ၾက သည္လား၊ သို႔မဟုတ္ မိမိတို႔လက္ထက္တြင္ အၿပီးသတ္ မေျဖရွင္းဘဲ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခုျဖင့္ ေႏွာင္းလူတို႔လက္သို႔ ယင္းဆိုးေမြကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သည္လားဆိုသည္ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္သူတို႔သာ သိရွိပါလိမ့္မည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားက ေ၀ဖန္ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ႏွစ္ဖက္အၾကားက ပဋိပကၡ ဆက္ထံုး (သို႔) လူမ်ိဳးေရး မုန္းတီးမႈမ်ားကို ေျဖထုတ္ဖို႔ဆိုလွ်င္ ႏွစ္ ဖက္စလံုး၏ စိုးရိမ္ေသာကမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥမ်ား ကိုပါ နားေထာင္ေပးၾကၿပီး ေျဖရွင္းေပးၾကဖို႔ လိုအပ္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားဘက္မွ ခံစားေနၾကရသည္က လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာျခားေသာ ဘဂၤါလီမ်ား၏ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္းက ၎တို႔ ေဒသကို ၿခိမ္းေျခာက္လာေနသည္ဟုဆိုသည္။
(PHOTO: Newscape) စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚရွိဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခု
နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသိန္း ေဌး၏ အဆိုအရ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဘဂၤါလီ လူဦးေရ ႏွစ္သိန္းခြဲသာရွိၿပီး၂၀၁၂ ခုႏွစ္အေရာက္တြင္ ဆယ္သိန္းထိ ရွိလာခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနေသာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ နယ္တြင္ ဘဂၤါလီဦးေရသည္ ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ရခိုင္လူဦးေရႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားကေတာ့ ေျခာက္ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိသည္ဟုဆိုပါ သည္။
တစ္ႏွစ္ၿပီးတစ္ႏွစ္ သိပ္သည္းမ်ားျပားလာေသာ ဘဂၤါလီ လူဦးေရကို ၾကည့္ကာ အစကတည္းက မိမိတုိ႔ေျမကို လႊမ္းမိုးၾက လိမ့္မည္ဟု အေတြးဓာတ္ခံရွိေသာ ရခုိင္မ်ားအတြက္မူ အခ်ိန္ရွိသမွ် ေသာကပြားစရာေတြခ်ည္း ျဖစ္ေနသည္။
ထိုသို႔ လႊမ္းမိုးခံရမည္ဆိုပါက သူတို႔ပိုင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားရာ နယ္ေျမအား လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးခံရမည္ကို ရခိုင္ လူမ်ဳိးမ်ား စိုးရြံ႕ေနၾကသည္။
၎တို႔ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ေသာ ဗမာ(ျမန္မာ)ဘုရင့္လက္ ေအာက္မွာေနၾကရင္းက ၿဗိတိသွ်တို႔၏ သိမ္းပိုက္မႈကို ခံခဲ့ၾက ရၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ မေပ်ာက္ခဲ့ၾက။
ယေန႔ ၂၁ ရာစု ေခတ္၌ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုထဲတြင္ ေန ထိုင္ၾကရင္း ဘဂၤါလီမ်ားက တိုင္းရင္းသားနာမည္တစ္ခုကို ေမြးျမဴတည္ေဆာက္ကာ သိပ္သည္းထူထပ္လွေသာ ၎တို႔ လူဦးေရျဖင့္ ရခိုင္ေျမအား လႊမ္းၿခံဳသြားမည္ဆိုလွ်င္ သူတို႔တန္ဖိုး ထားသည့္အရာမ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ႀကံဳရမည္ကို ရခိုင္လူမ်ဳိး မ်ားက အင္မတန္ စိုးထိတ္ေနၾကသည္။
သိပ္မေ၀းလွေသးေသာ အတိတ္မွာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ၏ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားကို လက္နက္စြဲကိုင္ေတာင္းဆုိသည့္ ျဖစ္ စဥ္မ်ား လည္းရွိခဲ့ဖူးေသာေၾကာင့္ ရခုိင္မ်ားအဖို႔ စိုးရိမ္စရာေတြ ခ်ည္း ျဖစ္ေနသည္။
ဘဂၤါလီမ်ားဘက္ကလည္း ၎င္းတို႔၏သားစဥ္ေျမးဆက္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး တိုင္းမဲ့၊ ျပည္မဲ့၊ ႏိုင္ငံသားမဲ့ေတြအျဖစ္ ဆင္း ဆင္း ရဲရဲ၊ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း ေနထိုင္သြားၾကရမည့္အေရးကို စိုးထိတ္ေနၾကသည္။
လူရယ္လို႔ျဖစ္လာေသာ္လည္း လူသားတစ္ဦး ရသင့္ရ ထိုက္ေသာ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကိုဆံုး႐ႈံးေနရသည့္ အေျခအေနတြင္ လူခ်င္းအတူတူ တန္းတူဆက္ဆံခံလိုၾကသည္။ အျငင္းပြားဖြယ္ ရာ သမုိင္းအခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ကို ေထာက္ျပကာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုေခတ္ကရရွိခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ျပန္လည္ရယူလိုၾက သည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ျပည္ပရွိ၎တို႔မ်ဳိးတူ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ႏိုင္ငံတကာ၏အားကိုရယူၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားေနၾက ျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ျပင္ ဘဂၤါလီမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ သမိုင္းေၾကာင္း အရ ရခိုင္မ်ားႏွင့္သာမက ၎တို႔ႏွင့္လည္းဆိုင္သည့္ နယ္ေျမ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္းရွိလာခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ မ်ဳိးမတူ၊ ဘာသာျခားမ်ား လႊမ္းမိုးလာမည္ကို စိုးရြံ႕ ေသာ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ၎င္းတို႔၏ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ နည္းေပါင္းစံုျဖင့္ အေရးဆိုေနၿပီး ရခိုင္ျပည္သည္လည္း ၎င္း တို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္သည္ဟု ေျပာဆိုလာေသာ ဘဂၤါလီ လူအုပ္စု ႏွစ္ခုၾကားတြင္တစ္ ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ မေက်နပ္မႈမ်ား၊ အမုန္းတရားမ်ားေပၚေပါက္ျဖစ္ထြန္းလာေတာ့သည္။
ေလ့လာသူမ်ား ယူဆၾကသည္ကေတာ့ ဤရခိုင္ျပည္နယ္ သည္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အုပ္စုိးသူအဆက္ဆက္၏ ႏိုင္ငံေရး ကစားစရာ ကြင္းျပင္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဦးႏုလက္ထက္က ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၎အႏိုင္ရရွိေရး အတြက္ ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ဧရိယာကို အားကိုးခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္။
ထိုစဥ္က ဘဂၤလားဘက္ျခမ္းမွ ဘဂၤါလီအေျမာက္အျမားကို ေလွမ်ားျဖင့္ အသုတ္လုိက္၊ အသုတ္လိုက္ေခၚသြင္း၍ ႏိုင္ငံ သားလက္မွတ္ေပးကာ မဲရယူခဲ့မႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု ေလ့လာသူ အခ်ဳိ႕က ေထာက္ျပၾကသည္။ ဦးႏု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္တာ၀န္ယူခဲ့ စဥ္ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာအသံဆုိသည့္ အစီအစဥ္တစ္ခုကို ေရဒီယိုမွ ထုတ္လႊင့္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
ဦးေန၀င္းအစုိးရ လက္ထက္ေရာက္သည့္အခါ ဦးႏုလက္ ထက္တြင္ အစုလုိက္၊ အၿပံဳလိုက္၀င္ေရာက္လာေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သားျဖစ္ႏွင့္ၿပီးသားဘဂၤါလီမ်ားကို ေမာင္းထုတ္ပစ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးႏုလက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သြားေသာ ဘဂၤါလီ မ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ႐ုပ္သိမ္းပစ္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္မွစကာ ဘဂၤါလီမ်ားမွာ ခ်ဳိ႕တဲ့က်ပ္တည္းေသာ အေျခအေနတြင္ ယေန႔အထိ ေနလာခဲ့ၾကရသည္။ သူတို႔ကို အစိုး ရက လူဟု ပင္ သတ္မွတ္ျခင္းကို မခံစားရဟု ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဘက္မွ ဘဂၤါလီမ်ားက ဖြင့္ဟၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ က်င္းပေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ေတာ့ အေမ့ခံ ဘဂၤါလီမ်ားကို အစိုးရ က ႏိုင္ငံေရးအရ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး လိုအပ္ခ်က္အရ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ရျပန္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္သာမက ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ပါ သတ္မွတ္မခံရသည့္ ဘဂၤါလီမ်ားကို အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးမဲထည့္ခြင့္ ေပးခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔ျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္စပ္ လူ၀င္လူထြက္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ကုိင္ တြယ္ရသည့္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ား၏ အဂတိလုိက္စားမႈမ်ား ကလည္း ယခုျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားစရာ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေနပါသည္။
တစ္ဖက္ကို ၾကည့္ မည္ဆိုလွ်င္ “ေျမမ်ဳိလို႔လူမ်ိဳး မေပ်ာက္၊ လူမ်ဳိမွ လူမ်ိဳးေပ်ာက္မည္” ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားကို အစိုးရ က ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စိုက္ထူထားေပးသည္။ ဤ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားမွာ အစကတည္းက အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ခ်စ္ခင္တြယ္တာ၊ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ေနရာတြင္ နာမည္ႀကီးလွ ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ စိုးရိမ္စိတ္ကို ပိုမိုႀကီးထြားခိုင္မာလာေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးေနသကဲ့ပင္။
ထိုသို႔ျဖင့္ အစိုးရအဆက္ဆက္အတြက္ လိုရင္လိုသလို၊ မလိုရင္ မလိုသလို အသံုးေတာ္ခံေပးခဲ့ရသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ လူအုပ္စုႏွစ္ခုၾကားမွာ မၾကာခဏဆိုသလို တုိက္ခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ ပြားခဲ့ေလ့ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ျပည္နယ္လံုး အတိုင္းအတာ ႏွင့္ေတာ့ မျဖစ္ပြားခဲ့ပါ။
အရပ္သားအစိုးရတက္လာၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ပြား ေသာ ယခုအႀကိမ္ ပဋိပကၡက်မွသာ တစ္ျပည္နယ္လံုးနီးပါး အျပန္အလွန္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ လူေနအိမ္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“အစုိးရအဆက္ဆက္ဟာဒီျပႆနာျဖစ္ရတဲ့ဇာတ္ေၾကာင္း ရဲ႕ အဓိကတရားခံပဲ” ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က သံုးသပ္သည္။
“အခုမွ ျပႆနာေတြ ေဖာင္းပြလာေတာ့မွ အနီးစပ္ဆံုး လူမ်ိဳးႏြယ္စုျပႆနာျဖစ္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ခံေနရ တယ္။ သူတို႔ ဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့အေပါက္ေတြကုိမပိတ္ဘူး။ သူတုိ႔ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာမူမရွိဘူး။ ဥပ ေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံသားေပးခ်င္တဲ့သူကုိ ေပးတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုသည္။
အစိုးရ၏ မူ၀ါဒသည္ ဘယ္လုိမူ၀ါဒမ်ိဳးလဲဟုလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေမးခြန္းထပ္ထုတ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို သံုးခဲ့တာက ၾကက္လည္းေမာေစ၊ ယာလည္း ညက္ေစ။ ကုလားနဲ႔ ရခုိင္ျပႆာနာ ျဖစ္ခ်င္သလုိျဖစ္ဆုိၿပီး ထား လုိက္တာလား။ ရခုိင္ေတြလည္း စီးပြားေရးက်၊ ကုလားေတြ လည္း ဒုကၡျဖစ္။ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသံုးခ်ခံေနရၿပီလား”
ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း အမွတ္(၃)တြင္ ပါရွိေသာ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးကိုျပန္လည္ေဖာ္
ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဉာဏ္လင္း၊ ေက်ာ္ေဇယ်ာထြန္းႏွင့္ ေဇယ်ာလိႈင္ေရးသည္
အပိုင္း(၂) ဆက္ရန္
0 comments:
Post a Comment