“အေထြေထြယဥ္ေက်းျခင္း”

ေရးမိေရးရာေလးမ်ား

၁။ လူၾကီးလူေကာင္းမ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ လူစိမ္းမ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း စကားေျပာလွ်င္ ေခါင္းငုံ႕၍မေျပာပါႏွင့္၊ ထိုသူကိုၾကည့္၍ေျပာရာ၏။

၂။ စကားေျပာဆိုရာတြင္ ရွက္္ကန္းကန္းလည္းမျဖစ္ႏွင့္၊ ရဲတင္းလြန္းေသာအမူအရာျဖင့္ မဖြယ္မရာလည္းမျပဳႏွင့္၊ (သူတစ္ပါးသည္ သင့္အားအျပစ္ရွာေနသည္ဟုမထင္ႏွင့္)။

၃။ သူတစ္ပါးစကားေျပာလွ်င္ ၾကားျဖတ္၍မေျပာရ၊ ထုိသူ၏စကားဆုံးေအာင္ ေစာင့္ဆိုင္းရာ၏။ အကယ္၍ စိတ္မပါသ့ည့္တိုင္ေအာင္ စိတ္မပါသည့္ အမူအရာမျပဘဲ စိတ္ပါသကဲ႕သို႕ နားေထာင္ရာ၏။

၄။ ျဖည့္စြက္၍ေျပာရန္ရွိေသာ္လည္း ထိုသူစကားျပီးဆုံးမွ ယဥ္ေက်းေသာအမူအရာႏွင့္ ရိုေသစြာျဖည့္စြက္ရမည္။(မိမိတတ္ကၽြမ္းနားလည္ေၾကာင္း ျပလိုသည့္ သေဘာ၊ ဆရာလုပ္လိုသည့္ သေဘာျဖင့္ ေျပာဆုိျခင္းမျပဳရ)။

၅။ သူူတစ္ပါး၏ အျပစ္ကို ေျပာဘဲ ေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏။ သို႕မဟုတ္ အေကာင္းကိုသာလွ်င္ ေျပာရာ၏။ အေကာင္းခ်ီးမြမ္းရန္မရွိလွ်င္ မေျပာဘဲေနရာ၏။

၆။ ေဒါသထြက္ေနသူတစ္ဦး၏ အတုံ႕ အျပန္ေျပာဆိုျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏၊ တစ္ယူသန္သူႏွင့္လညး္ ယွဥ္ျပဳိင္ေျပာဆိုျခင္းမျပဳအပ္၊ ထုိသူႏွင့္ မလႊဲမေရွာင္သာ၍ ေျပာရလွ်င္ျဖည္းညင္းစြာ၊ ခ်ဳိသာစြာ ေျပာဆုိအပ္၏။

၇။ မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္းပင္လွ်င္ မႏွစ္သက္ဖြယ္ေသာ စကား၊ အက်ဳိးမရွိေသာစကားကို မေျပာရာ၊ ေျပာေလ့ရွိလွ်င္ အက်င့္ပါတတ္၏။
၈။ လူၾကီးလူေကာင္း မိေကာင္းဖခင္ သားသမီးပီသစြာ ရုိင္းပ်ေသာ စကားအသုံးအႏွုဳန္းကိုေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏၊ စိတ္ဆုိးေသာအခါမွာပင္ မသုံးမိေစရန္ သတိထားရာ၏၊ (လွ်ာကုိထိန္းႏုိင္လွ်င္ ကိုယ္ကို ထိန္းႏုိင္လာလိမ့္မည္)။

၉။ မေကာင္းေသာစကားကို မေျပာမိေစရန္၊ မေကာင္းေသာအလုပ္ကို မလုပ္မိေစရန္ သတိၾကီးစြာ ထားရာ၏။ သူတစ္ပါးေျပာဆုိလုပ္ကိုင္ေနပါလွ်င္ေရွာင္၍သြားရာ၏၊ တစ္စုံတစ္ရာအား ေပးျခင္း၊ မျပဳဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ေနရာ၏။ ရြယ္တူခ်င္းျဖစ္ေသာ္ ဆုံးမရာ၏။ ( ဤကား ဝတၱရားျဖစ္ေၾကာင္း မေမ့အပ္)။

၁၀။ မိမိႏွင့္ မဆုိင္ေသာေနရာ အရာဝတၳဳပစၥည္း အလုပ္အကို္င္မ်ားတြင္ မပါမဝင္ ေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏။

၁၁။ မိမိႏွင့္ဆိုင္ေသာ ကိစၥျဖစ္ေစကာမူ မိမိအား သိေစေသာ အခါမွသာလွ်င္ သိရာ၏၊ သိလုိေဇာႏွင့္ ေလာဘတၾကီး စကားမဆုံးမီ ေမးျမန္းျခင္းမျပဳႏွင့္ ၊ အခြင့္ကိုေစာင့္၍ ေမးသင့္မွေမးရာ၏။

၁၂။ အျခားသူမ်ား၏ အာရြက္စားတမ္းမ်ားအား ေစာင္းငဲ႕ ၍ပင္ မၾကည့္ရာ၊ (စည္းကမ္းစနစ္ၾကီးသူျဖစ္ပါေစ)။

၁၃။ မိမိေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ဝတၱရားရွိပါက မညည္းညဴပါႏွင့္၊ ညည္းတြားတတ္သူသည္ မည္သည့္ေနရာမွ် အသုံးမဝင္ေခ်၊ အမ်ား၏ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရုံမွ်မက ၾကားသူတို႕စိတ္တြင္ မႏွစ္ၿမဳိ႕မွဳကိုျဖစ္ေစသည္။

၁၄။ မည္သည့္အခါမဆုိ မ်က္ႏွာကုိေကာင္းစြာထားရာ၏။မေကာင္းေသာေဘးဒုကၡ ေတြ႕သည့္အခါမွာပင္ စိတ္မညစ္ဘဲ မွတ္သားရန္ သင္ခန္းစာရေပသည္ဟု အေကာင္းဘက္က ယူရာ၏။

၁၅။ ျပဳံးရႊင္ေသာမ်က္ႏွာကုိ ထားႏိုင္သမွ်ထားပါ။

၁၆။ စကားေျပာခ်ဳိျခင္းသည္ ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာေသာ အမူအရာျဖစ္၍ မိတ္ေဆြေပါမ်ားေၾကာင္းျဖစ္၏၊

၁၇။ ယဥ္ေက်းေသာ စကားအသုံးအႏွဳန္းတုိ႕ကို အစဥ္အၿမဲ သတိထား၍ သုံးျပီးလွ်င္ စိတ္ခ်မ္းသာစြာ မ်က္ႏွာထားခ်ဳိသာ ရႊင္ျပဳံးႏုိ္င္ပါေစ။