ျမန္မာျပည္မွာ ဆုိက္ကားကုိ လူႀကိဳက္မ်ားေနဆဲပါ
|
11:18 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
- မင္းညီ | ဘာသာျပန္ဆိုသည္ |
ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္ ဘတ္စ္ကားက်ပ္ျခင္း၊ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ျခင္းကုိ ေရွာင္လႊဲႏုိင္ရန္ အခ်ဳိ႔ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူမ်ားသည္ လုိရာခရီးကုိ အခ်ိန္မီေရာက္ႏုိင္ရန္ အငွားယာဥ္မ်ား အသံုးျပဳေနၾကသည္။ သုိ့ေသာ္ ဘတ္စ္ကားေရာ၊ တကၠစီကားပါ ဝင္ေရာက္ ႏုိင္ျခင္းမရွိသည္႕ လမ္းႀကိဳ လမ္းၾကားမ်ားအတြက္မူ ဆုိက္ကားကုိ အသံုးျပဳေနရဆဲျဖစ္သည္။
ထုိ့ေၾကာင္႕ ဆုိက္ကားသမားတုိ့၏ဘဝ၊ ဆုိက္ကားတစ္စီး၏ တန္ဖုိးႏွင္႕ ျမန္မာ႕လူေနထုိင္မႈပံုစံကုိသိႏုိင္ရန္ ေဆာင္းပါးရွင္ Julie Makinen က Los Angeles Times တြင္ ေဝဖန္သံုးသပ္ထားရာ . . .
*******
ဝါးခေမာက္မွာ တြယ္ထားတဲ့ ေမးသုိင္းႀကိဳးစကုိ သူ႔ေမး႐ုိးေအာက္မွာခ်ည္ၿပီး ဆိုက္ကားနင္းလာတဲ့ လင္းႏုိင္ရဲ႕ပံုစံက တကယ့္ေကာင္းဘြိဳင္မင္းသား အတုိင္းပါပဲ။ သူ႔ေဘးတြဲဆိုက္ကားေပၚမွာေတာ့ ခပ္ဝဝ လူႀကီးတစ္ေယာက္ကုိတင္ထားၿပီး အဲဒီလူႀကီး လုိရာခရီးေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးရမွာက သူ႔ရဲ႕ဂုဏ္ယူစရာ တစ္ေန႔တာအလုပ္ေတြထဲက အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုပဲဆုိပါ ေတာ့။
ဆိုက္ကားနင္းေနတဲ့ လင္းႏုိင္ရဲ႕ပုံစံက လံုခ်ည္နက္နဲ႔ အက်ႌျဖဴဝတ္ဆင္ထားၿပီး သူ႔အက်ႌအိတ္ကပ္ထဲမွာေတာ့ လက္ကုိင္ဟန္းဖုန္းထည့္ထားတာကုိ ေတြ႕ရမွာ ပါ။ ေဆးေရာင္မွိန္မွိန္ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိလုိနီေခတ္အေဆာက္ အအံုပ်က္ေတြရွိတဲ့ လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားေလးေတြထဲမွာ သူ႔ဆိုက္ကားေလးက တစ္ဘီးခ်င္းလိမ့္ၿပီး ခရီးသည္ေတြ ကုိ လုိရာပို႔ေဆာင္ေပးေနသလုိ ေလဆာသြားတုိက္ေဆး ေၾကာ္ျငာဆုိင္းဘုတ္၊ မာစီးဒီးကားေၾကာ္ျငာနဲ႔ အင္တာနက္ ကဖီး ေၾကာ္ျငာဆုိင္းဘုတ္ေတြၾကားက လြင့္စဥ္လာတဲ့ ေလကုိ ႐ွဴ႐ိႈက္ရင္းေပါ့။
သူ႔ဆိုက္ကားျဖတ္သန္းသြားတဲ့ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေကာင္းကင္ေပၚကုိ ထီးထီး ႀကီး ထုိးတက္ေနတဲ့ ရွန္ဂရီလာဟုိတယ္ကုိ လွမ္းၿပီးျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ လင္းႏုိင္ ေနထုိင္ေန တဲ့ မဟာရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဟာ အခုဆုိ လူဦးေရ ၇ ဒသမ ၄သန္း ရွိေနပါၿပီ။ ၿမိဳ႕ထဲမွာလည္း အငွားယာဥ္သစ္ေတြကုိ ေတြ႕ႏုိင္သလုိ အုိမင္းေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ဘတ္စ္ကားအုိေတြကုိ လည္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လမ္းမေတြေပၚမွာ ပ်ားပန္းခပ္မွ် လႈပ္ရွားသြားလာ ေနတဲ့ လူေတြကုိလည္း တစ္ေန႔လံုး မျပတ္ျမင္ေတြ႕ရမွာပါ။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕လမ္းမႀကီးေတြဟာ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ထဲမွာလည္း လင္းႏုိင္တို႔လို ဆုိက္ကား သမားေတြနဲ႔ စည္ကားေနဦးမွာပါ။
''ဘတ္စ္ကားေတြက ေစ်းသက္သာတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရမ္းပူတယ္။ တကၠစီကားေတြ က်ျပန္ေတာ့လဲ ေအးေအးလူလူစီးလို႔ရေပမယ့္ ေစ်းႀကီးတယ္''လို႔ အသက္ ၃၆ႏွစ္အရြယ္ ဆုိက္ကားသမားတစ္ဦးက ဆုိတယ္။
''ကြၽန္ေတာ္ ဆုိက္ကားနင္းစားတာ ရွစ္ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ ဒီအလုပ္က သိပ္မဆုိးပါ ဘူး။ အဆင္ေျပပါတယ္။ အခု လမ္းေတြမွာ ကားအရမ္းက်ပ္ေတာ့ လူေတြက သူတို႔လုိ ရာကုိ ျမန္ျမန္ေရာက္ေအာင္ ဆုိက္ကားစီးၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆုိက္ကားက လူႀကိဳက္မ်ား ေနတုန္းပဲ''လို႔ အဆုိပါဆိုက္ကားသမားက ဆက္ရွင္းျပပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဆုိက္ကားနဲ႔ဆုိက္ကားပံုစံတူ( bicycle rickshaws)ကုိ အသံုးျပဳမႈမ်ားစြာရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ေမာ္ ေတာ္ဆုိင္ကယ္နဲ႔ စကူတာေတြကုိ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ဝယ္ယူႏုိင္လို႔ အသံုးျပဳသူေတြမ်ားတယ္ ဆုိေပမယ့္ အဲဒီယာဥ္ေတြဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ဆူညံမႈကုိေတာ့ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ စစ္အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ကာလက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွာ ဆုိင္ကယ္စီးနင္းခြင့္ ပိတ္ ပင္လုိက္လို႔ အခုဆုိရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲမွာ ဆုိင္ကယ္စီးနင္းခြင့္မရတာ ၁ဝစုႏွစ္တစ္ခု ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ။ အဲဒီလုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲမွာ ဆုိင္ကယ္စီးခြင့္အပိတ္ခံရတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒ႑ာရီလုိလုိ ပံုျပင္လုိလုိ ေျပာဆုိေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုရွိပါ တယ္။
အဲဒါက စေကာ္ပီယံဂုိဏ္းသားေတြရဲ႕ ဆုိင္ကယ္အုပ္စုဟာ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြ လုိက္ပါလာတဲ့ ယာဥ္တန္းတစ္ခုကုိ လုိက္ေႏွာင့္ယွက္မိလို႔ ဒီလုိရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဆုိင္ကယ္ စီးခြင့္ ပိတ္ပစ္လုိက္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စစ္အစုိးရကေန အရပ္သားအစုိးရ ေျပာင္းလဲသြားေပမယ့္လည္း ယခင္စစ္အစုိးရလက္ထက္က ခ်မွတ္ ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ဆုိင္ကယ္စီးနင္းခြင့္ကန္႔သတ္ထားတဲ့အမိန္႔ကုိ ျပန္မပယ္ဖ်က္ေပး ေသးပါဘူး။
လင္းႏုိင္လုိပဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ လုိင္စင္ရဆုိက္ကားသမား ၂၆ဝဝဝဝရွိေနၿပီး သူတို႔ဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဆုိက္ကားမေတာ္တဆမႈေတြလည္း ႀကံဳေတြ႕ ရတတ္ပါတယ္။ ဆုိက္ကားေပၚတစ္ခါတက္တုိင္း ပံုမွန္အားျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ဝဆင့္ (ျမန္မာေငြ က်ပ္၂ဝဝ ခန္႔)ကေန အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ဝ ဆင့္ ( ျမန္မာေငြ က်ပ္ ၅ဝဝ)အထိေပးရတဲ့အတြက္ ပုိက္ဆံေခြၽတာသူေတြအတြက္ေတာ့ ဆုိက္ကားဝန္ေဆာင္ မႈဟာ ဆက္ၿပီးပန္းပန္ေနဆဲပါပဲ။
လင္းႏုိင္ဟာ ရပ္ကြက္ထဲကအိမ္ရွင္မေတြကုိ ေစ်းလုိက္ ပုိ႔တာ၊ ကေလးေက်ာင္းအႀကိဳအပုိ႔လုပ္တာ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြကုိ ဘုရားသြားေက်ာင္း တက္လုိက္ပို႔ေပးတာအပါအဝင္ တစ္ရက္ကုိ ဝင္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ဝေဒၚလာ ခန္႔ (ျမန္မာေငြ က်ပ္ ၁ဝဝဝဝ ခန္႔) အထိရလို႔ တစ္ႏွစ္ပ်မ္းမွ် သူ႔ဝင္ေငြဟာ ေဒၚလာ ေထာင္ဂဏန္းေက်ာ္ရွိေနပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဆုိက္ကားတစ္စီးရဲ႕တန္ဖုိးက သိပ္မေသးပါဘူး။ ဆုိက္ကားကုိယ္ထည္အတြက္ ေဒၚလာ ၂ဝဝေက်ာ္၊ လုိင္စင္အတြက္ ေဒၚလာ ၃ဝဝေလာက္ ေပးေနရပါတယ္။ လင္း ႏုိင္လုိပဲ ဆုိက္ကားသမားအမ်ားစုဟာ ဆုိက္ကားအပုိင္မရွိၾကလို႔ တစ္ရက္ကုိ အံုနာခ က်ပ္၂ဝဝဝ၊ ၃ဝဝဝ ေလာက္ေပးၿပီး အငွားနင္းတဲ့သူေတြက အမ်ားစုျဖစ္ေနပါတယ္။
နည္းပညာအရေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဆုိက္ကား(လန္ခ်ား)ေပၚေပါက္လာတာ ၈၅ႏွစ္ ေလာက္ရွိေနပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္မွာအသံုးျပဳေနတဲ့ ဆုိက္ကားေဘးတြဲဟာ လက္လုပ္နည္း ပညာတစ္ခုလို႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီေဘးတြဲကုိ သစ္သားနဲ႔ျပဳလုပ္ထားၿပီး ခရီးသည္ႏွစ္ဦး လုိက္ပါႏုိင္တဲ့ ထုိင္ခံုႏွစ္လံုးပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒီခရီးသည္ေတြဟာ တစ္ေယာက္က ေရွ႕ ကုိမ်က္ႏွာမူၿပီး က်န္တစ္ေယာက္က အေနာက္ကုိမ်က္ႏွာမူကာ ေက်ာခ်င္းကပ္ပံုစံစီးရပါ တယ္။ ဆုိက္ကားဆရာရဲ႕ေနာက္မွာလည္း ခရီးသည္တစ္ေယာက္ လုိက္ပါစီးနင္းႏုိင္ပါ တယ္။
ဆုိက္ကားရဲ႕ သစ္သားကုိယ္ထည္ကုိ သံေပါင္ကြပ္ထားၿပီး တခ်ဳိ႕ေတြက ေဆးအနီ ေရာင္ သုတ္ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ေရွ႕လက္ကုိင္ေပၚမွာေတာ့ မီးသီးနဲ႔ ေခါင္းေလာင္း ကုိ တပ္ဆင္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိက္ကားေတြရဲ႕ ဘားတံေတြအေပၚမွာ စိတ္တုိင္း က် အလွဆင္ထားၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ပံုဆြဲပန္းခ်ီဆရာတစ္ေယာက္အျဖစ္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ ကုိင္ေနတဲ့ ကုိေဇာ္ေဇာ္ကုိကေတာ့ ''ဆုိက္ကားက ေတာ္ေတာ္ေလး အသံုးဝင္ပါတယ္။ လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားေတြမွာ လုိသလုိသြားလို႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ ကားဝင္လို႔မရတဲ့ေနရာေတြ ဆုိရင္ ဆုိက္ကားကုိပဲ သံုးရတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဆုိက္ကားနင္းၿပီး ထမင္းစားလို႔ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဆုိက္ကားက လူေတြၾကားမွာ အၿမဲလုိအပ္ခ်က္ရွိေနလို႔ပဲ''လို႔ ဆို ပါတယ္။
၂ဝ၁၁ခုႏွစ္မွာ ကုိေဇာ္ေဇာ္ကုိဟာ သူ႔ရဲ႕ပံုဆြဲစကၠဴပံုေပၚမွာ ဆုိက္ကားပံုကုိ ပထမ ဆံုး စတင္ဆြဲခဲ့ပါတယ္။ စက္ဘီးေတြနဲ႔ဆုိက္ကားေတြဟာ ျမန္မာျပည္ထဲက အထင္ကရ သမုိင္းဝင္ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ မႏၱေလး၊ ဧရာဝတီျမစ္ဝကြၽန္းေပၚနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ေတြမွာ လည္း အလ်ဥ္မျပတ္ အသံုးျပဳေနဆဲပံုရိပ္ေတြေပါ့။
''တစ္ခါတေလ ဆုိက္ကားသမားေတြရဲ႕လုပ္ငန္းခြင္မွာ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားေနရတဲ့ ဘဝ ပံုရိပ္ေတြကုိ ကြၽန္ေတာ္ ဆြဲခ်င္တယ္။ သူတို႔အမ်ားစုဟာ ပညာေကာင္းေကာင္းမသင္ခဲ့ ရလို႔ ဘဝမွာ ေရြးခ်ယ္စရာ မ်ားမ်ားစားစားသိပ္မရွိပါဘူး''လို႔ ကုိေဇာ္ေဇာ္ကုိက ဆက္ေျပာ ပါတယ္။
ယေန႔အခ်ိန္အထိ သူဟာ ပန္းခ်ီကားေပါင္း ၁ဝဝေက်ာ္ ဆြဲၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ သူ႔ဦးေႏွာက္ က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားက တကယ့္ပံုရိပ္စစ္ေတြကုိ ဖန္တီးခ်င္ေနခဲ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿမိဳ႕တြင္းက ဆူညံသံေတြ၊ အနံ႔အသက္ဆုိးေတြကလည္း သူ႔အေတြးပံုရိပ္မွာ လြမ္းမုိးေနဆဲပါပဲ။
''အဲဒီ တကယ့္လက္ေတြ႕ဘဝအေျခအေနေတြကုိ ရယူႏုိင္ဖုိ႔ ကုိယ့္ဦးေႏွာက္ကုိလဲ ကုိယ္ျပန္အနားေပးရတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေတြးထဲမွာ စုိးရိမ္မိတဲ့စိတ္ေလးက အဲဒီဆုိက္ ကားဆရာေတြဟာ ေနေရာင္ေအာက္မွာ သူတို႔ ပူျပင္းေနၾကလား။ သူတို႔ ပင္ပန္းေနၾက လား။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီစိတ္ကူးေတြနဲ႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္ ဟုိးအေဝးကုိ ထြက္သြားလုိက္ပါတယ္''။
|───────────Yangon Media Group ──────────|
|───────────Yangon Media Group ──────────|
- Photo:Julie Makinen | Los Angeles Times |
0 comments:
Post a Comment