ေရြးေကာက္ပဲြဘတ္ဂ်က္သံသရာ ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ)
|
9:56 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
Khin Maung Nyo
ဘာသာေရးဘက္က လာသည္ဟု ယူဆရသည့္ “သံသရာ”ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အေတာ္ေလး သေဘာက်သည္။ တက္လိုက္ က်လိုက္ျဖစ္တတ္ေသာ သေဘာကိုသံသရာလည္သည္ဟု တင္စားသည္။ တစ္ခါတစ္ေလ ကိုယ္ကအေပၚ၊ သူကေအာက္၊ ေနာက္တစ္ႀကိမ္တြင္ကိုယ္ကေအာက္၊ သူကအေပၚ ေရာက္တတ္သည့္သေဘာကို ဆင္ျခင္လွ်င္၊ ျမင့္၍လည္းဘ၀င္ျမင့္စရာမလို၊ နိမ့္၍လည္း အားငယ္စရာမလို။ ထို႔ေနာက္ “စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာေ၀ါဟာရကို စန္းပြင့္ျခင္း၊ က်ဆင္းျခင္း၊ အရိွန္ျမင့္-အရိွန္က်ျခင္းဟူေသာေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္တဲြ၍ မွတ္သားဘူးပါသည္။ မႀကိဳက္လွေသာ ေ၀ါဟာရမွာ “ဆိုးသြမ္းသံသရာ”ျဖစ္သည္။ လြယ္လြယ္ေျပာရလွ်င္ “မရိွလို႔မလွဴ၊ မလွဴလို႔မရိွ” သည္ ဆိုးသြမ္းသံသရာ တစ္ခုျဖစ္သည္။ သူႏွင့္ေျပာင္းျပန္ “မဂၤလာသံသရာ” ကေတာ့ “ခ်မ္းသာလို႔ ေငြ၀င္၊ ေငြ၀င္လို႔ခ်မ္းသာ” တာမ်ိဳးျဖစ္သည္။
ထိုေ၀ါဟာရေတြအျပင္၊ ယခုတေလာ၌“ႏိုင္ငံေရးစီးပြားေရးသံသရာ”၊ “ဘတ္ဂ်က္စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာေ၀ါဟာရအသစ္အဆန္းေတြကိုလည္း ေလ့လာမွတ္သားရပါသည္။
အာဏာရအစိုးရေတြက ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအေျခအေနေကာင္းမြန္လွ်င္ ျပန္လည္ ေရြးေကာက္ခံရမည့္ အလားအလာမ်ားသည္ဟုသေဘာေပါက္ၾကသည္။ လုပ္ခေတြတိုး၊ အလုပ္ေတြရေနလွ်င္၊ အလုပ္သမားေတြ ေပ်ာ္ၾကမည္။ သို႔ျဖစ္ရာအစိုးရ အေတာ္မ်ားမ်ားက ၎တို႔၏ ကုသိုလ္ကံေကာင္းေစရန္အတြက္ စီးပြားေရးအေျခအေန ျမင့္မားလာေစရန္၊အားထုတ္တတ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သုေတသီေတြကမူ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဘယ္ေလာက္ႀကိဳးစားႀကိဳးစား ထင္တိုင္းမေပါက္ႏိုင္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ေယးလ္တကၠသိုလ္က ထုတ္ေ၀ေသာသုေတသနတစ္ေစာင္၌ “ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာ သေဘာတရားကို ပထမဆုံးေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီ ကာလမ်ားတြင္ အစိုးရ၏ အသံုးစရိတ္ေတြ တိုးလာတတ္သည္။ အလုပ္လက္မဲ့ေတြကိုေပးေသာ ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ တိုးသည္။ အခြန္အေကာက္ေတြ ေလ်ာ့ခ်သည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ေရတိုတြင္ စီးပြားေရးအေျခအေန ပိုေကာင္းလာမည္။ ထိုကုသိုလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္မိမိတို႔လည္း ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ျပန္လည္အႏိုင္ရရိွမည္ဟု တြက္ဆၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးၿပီဆိုလွ်င္ဟိုဘက္တုန္းက သံုးထားသမွ် ျပန္လည္ေခၽြတာၿပီး အရိွန္ျမန္ေနေသာစီးပြားေရးအေဆာက္အအံုကို အရိွန္ေလွ်ာ့ဖို႔၊ ပံုေနေသာ ေၾကြးေတြကို ဆပ္ဖို႔ျပန္လုပ္ၾကသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ (၄၀) ခန္႔အတြင္းထိုသေဘာတရားကို စီးပြားေရးပညာရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေဖာ္ထုတ္၍ သက္ေသျပႏိုင္ရန္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ စတန္းဖို႔ဒ္တကၠသိုလ္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာသုေတသနစာတမ္းတစ္ေစာင္တြင္လည္း ၁၉၆၀-၁၉၉၂ ကာလအတြင္း၊ ၿဗိတိန္၌ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္အသံုးစရိတ္ ဆက္စပ္မႈကို ေတြ႕ခဲ့ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ေရြေကာက္ပဲြနီးလာလွ်င္ကေလးေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ေၾကးပိုေပးကာ၊ အသံုးစရိတ္ေတြ ျမႇင့္ၿပီး မဲဆႏၵရွင္ေတြကို ဆြယ္ေလ့ရိွၾကသည္။
ဟားဗဒ္တကၠသိုလ္၏ ေလ့လာမႈတစ္ရပ္တြင္လည္း၂၀၁၁ ခုႏွစ္က အီတလီတြင္ ျမဴနီစီပါယ္က ေကာက္ခံေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈ အခြန္ႏႈန္းထားကိုအတင္အခ်လုပ္ကစားေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလာလွ်င္ အခြန္ႏႈန္းေတြ ေလ်ာ့ေပးေၾကာင္း၊“ႏိုင္ငံေရးဘတ္ဂ်က္သံသရာ” ကို ေတြ႕ရသည္ဟု ဆိုထားသည္။
အကယ္၍ ၿပိဳင္ဘက္ေတြႏွင့္ အႀကိတ္အနယ္ၿပိဳင္ရေသာ အေျခအေနမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ဘတ္ဂ်က္သံသရာက ပို၍ သိသာသည္။ အာဏာရထားသူေတြက ေရြးေကာက္ပဲြတြင္႐ံႈးနိမ့္မည္ကို စိုးရိမ္ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားလာေစရန္ လက္ဖြာသည့္မူ၀ါဒကိုက်င့္သံုးၾကသည္။ ဤအေျခအေနကို ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပိုၿပီး သိသိသာသာေတြ႕ရိွရသည္။ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈေတြ နိမ့္ၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားကအားေကာင္းသည့္အခါ အက်င့္ပ်က္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက စနစ္ကို မိမိတို႔ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္အသံုးခ်ၾကသည္။ အလွဴ႕လက္ဖက္ႏွင့္ မ်က္ႏွာလုပ္ၾက၊ မတရားသျဖင့္ ရထားေသာ ေငြေတြသံုးကာမဲေတြကို ၀ယ္ၾကသည္။
၀စၥကြန္ဆင္တကၠသိုလ္ႏွင့္ စေတာ့ဟုမ္းတကၠသိုလ္တို႔၏ပူးတဲြေလ့လာမႈတြင္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလွ်င္ဘတ္ဂ်က္ကို (၀.၆)% တိုးလာၿပီး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပ်မ္းမွ် (၁.၄)%တိုးေၾကာင္း ေတြ႕ရိွရသည္ဟု ဆိုသည္။
ျပႆနာမွာ ထိုသို႔ အကုန္အက်ခံသံုးစဲြေသာ္လည္းထိေရာက္မႈမရိွျခင္း ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြမဲဆြယ္ရန္ ဦးတည္ၿပီးသံုးေသာအသံုးစရိတ္ေတြက ထင္သလို စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ရရိွေစရန္ ေဆာင္ရြက္မေပးႏိုင္။ပရင့္စတန္တကၠသိုလ္က ခ်မ္းသာသည့္ႏိုင္ငံ (၁၆) ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆင္းရဲေသာ ႏိုင္ငံ (၅၆)ႏိုင္ငံကို (၁၉၇၅) မွ (၂၀၁၂) အတြင္းေလ့လာရာ၌ ေရြးေကာက္ပဲြအႀကိဳကာလမ်ားတြင္ အစိုးရကဘယ္ေလာက္သံုးသံုး၊ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း ျမင့္မားသည္ကို မေတြ႕ရိွရပါဟုသံုးသပ္ထားသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဤသို႔ ျဖစ္ရသနည္း။
မဲဆႏၵရွင္မ်ားက လတ္တေလာမသံုးစဲြေခၽြတာထားကာ၊ အေရးအေၾကာင္းေပၚလာမည့္၊ အနာဂတ္အတြက္ စုေဆာင္းထားျခင္းေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ အသံုးစရိတ္မတိုးလွ်င္ ထုတ္လုပ္မႈလည္း မတိုးႏိုင္ေတာ့။ တဖန္အစိုးရေတြ၊ စားသံုးသူေတြက သံုးစဲြမႈျပဳၾကသည့္တိုင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံသူေတြကရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈမျပဳပဲ ေနေနၾက၍လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ၿဗိတိန္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွအမႈေဆာင္အရာရိွခ်ဳပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရာတြင္ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ မေသခ်ာသျဖင့္၊စြန္႔စားၿပီး ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ မလုပ္လိုေၾကာင္း ေျဖၾကသည္။ ႏွစ္စပိုင္းေလာက္ကရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈလုပ္လိုသူ ေလးပံုသံုးပံုခန္႔ရိွေသာ္လည္းေရြးေကာက္ပဲြနီးလာေသာအခါ၊ တစ္၀က္ခန္႔သာ က်န္ေတာ့သည္။
၁၉၈၀-၂၀၀၅ ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း (၄၈)ႏိုင္ငံတို႔မွ လုပ္ငန္းေပါင္း (၁)သိန္းတို႔ကို ေလ့လာခဲ့သည္. ၂၀၁၂ ထုတ္ ေနာက္စာတမ္းတစ္ေစာင္တြင္လည္းအလားတူ အေျခအေနကို ေတြ႕ၾကံဳရသည္။
ေရြးေကာက္ပဲြမရိွေသာႏွစ္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ေရြးေကာက္ပဲြရိွေသာ ႏွစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈကို (၄.၈)%ေလ်ာ့ခ်တတ္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ အနာဂတ္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကုိ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္မည့္စရိတ္စခအကုန္အက်ႀကီးမားေသာ ေရရည္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈမ်ိဳးကို လံုး၀မလုပ္ေတာ့ေပ။ထိုလုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြက အစပ်ိဳးလိုက္မိၿပီဆိုလွ်င္ ျပန္ဆုတ္ရန္ ခက္ခဲ၍ ျဖစ္သည္။ဗာဂ်ီးနီးယားတကၠသိုလ္က ဤျဖစ္ရပ္မ်ိဳးကို “ေျပာင္းျပန္ေရြးေကာက္ပဲြစီးပြားေရးသံသရာ”ဟု ကင္ပြန္းတပ္သည္။ အခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြဆိုလွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈကိုအခ်ိန္ကာလေရႊ႕ဆိုင္း႐ံုမွ်သာမက အၿပီးအပိုင္ပင္ ဖ်က္သိမ္းပစ္လိုက္တတ္ၾကသည္။ထိုသို႔ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္စီးပြားေရးတိုးတက္မည့္ အလားအလာကိုထိခိုက္ႏိုင္သည္။
ပုဂၢလိက အတိုင္ပင္ခံလုပ္ငန္းတစ္ခု၏ ေလ့လာခ်က္အရလည္းေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီကာလမ်ားတြင္ ပံုေသရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ တိုးတက္မႈႏႈန္းသည္ ၁%ခန္႔က်ဆင္းသြားတတ္သည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီႏွစ္တြင္ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ ၁၇% ခန္႔ က်ဆင္းသြားသည္။ အကယ္၍ တစ္ဘက္တြင္ အစိုးရကအသံုးစရိတ္တိုးသံုးေသာ္လည္း ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ က်ဆင္းသြားခဲ့လွ်င္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း ေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ေပ။ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ မေလ်ာ့ေအာင္၊လက္ရိွအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ပယ္က မတတ္ႏိုင္၊ တစ္ခုရိွသည္က ေရြးေကာက္ပဲြရလာဒ္ကိုေသခ်ာေပါက္ႀကိဳတြက္ထားႏိုင္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ ေသခ်ာေရရာၿပီး ရင္းႏီွးျမႇပ္ႏွံသူေတြစိုးရိမ္စရာမရိွလွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈလည္း မေလ်ာ့၊ စီးပြားေရးအေျခအေနလည္းေကာင္းေနမည္။
တစ္ဖန္၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားေတြဘက္ကျမင္သာထင္သာရိွလွ်င္ သူတို႔ထင္သလို မသံုးစဲြႏိုင္ေအာင္ အထိန္းအခ်ဳပ္ေတြရိွလွ်င္ေရြးေကာက္ပဲြကာလပင္ျဖစ္ေစကာမူ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ ေလ်ာ့က်စရာအေၾကာင္းသိပ္မရွိ။မဲဆြယ္ရာ၌ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံသည့္နည္းထက္၊ ျမင့္သာထင္သာရိွကာ၊ တာ၀န္ယူကာ၀န္ခံမႈပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေသာနည္းက ပိုမိုထိေရာက္သည္ဟုအီေကာေနာမစ္စာေစာင္ႀကီးက သံုးသပ္ျပထားသည္။
ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ)
ဘာသာေရးဘက္က လာသည္ဟု ယူဆရသည့္ “သံသရာ”ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အေတာ္ေလး သေဘာက်သည္။ တက္လိုက္ က်လိုက္ျဖစ္တတ္ေသာ သေဘာကိုသံသရာလည္သည္ဟု တင္စားသည္။ တစ္ခါတစ္ေလ ကိုယ္ကအေပၚ၊ သူကေအာက္၊ ေနာက္တစ္ႀကိမ္တြင္ကိုယ္ကေအာက္၊ သူကအေပၚ ေရာက္တတ္သည့္သေဘာကို ဆင္ျခင္လွ်င္၊ ျမင့္၍လည္းဘ၀င္ျမင့္စရာမလို၊ နိမ့္၍လည္း အားငယ္စရာမလို။ ထို႔ေနာက္ “စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာေ၀ါဟာရကို စန္းပြင့္ျခင္း၊ က်ဆင္းျခင္း၊ အရိွန္ျမင့္-အရိွန္က်ျခင္းဟူေသာေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္တဲြ၍ မွတ္သားဘူးပါသည္။ မႀကိဳက္လွေသာ ေ၀ါဟာရမွာ “ဆိုးသြမ္းသံသရာ”ျဖစ္သည္။ လြယ္လြယ္ေျပာရလွ်င္ “မရိွလို႔မလွဴ၊ မလွဴလို႔မရိွ” သည္ ဆိုးသြမ္းသံသရာ တစ္ခုျဖစ္သည္။ သူႏွင့္ေျပာင္းျပန္ “မဂၤလာသံသရာ” ကေတာ့ “ခ်မ္းသာလို႔ ေငြ၀င္၊ ေငြ၀င္လို႔ခ်မ္းသာ” တာမ်ိဳးျဖစ္သည္။
ထိုေ၀ါဟာရေတြအျပင္၊ ယခုတေလာ၌“ႏိုင္ငံေရးစီးပြားေရးသံသရာ”၊ “ဘတ္ဂ်က္စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာေ၀ါဟာရအသစ္အဆန္းေတြကိုလည္း ေလ့လာမွတ္သားရပါသည္။
အာဏာရအစိုးရေတြက ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအေျခအေနေကာင္းမြန္လွ်င္ ျပန္လည္ ေရြးေကာက္ခံရမည့္ အလားအလာမ်ားသည္ဟုသေဘာေပါက္ၾကသည္။ လုပ္ခေတြတိုး၊ အလုပ္ေတြရေနလွ်င္၊ အလုပ္သမားေတြ ေပ်ာ္ၾကမည္။ သို႔ျဖစ္ရာအစိုးရ အေတာ္မ်ားမ်ားက ၎တို႔၏ ကုသိုလ္ကံေကာင္းေစရန္အတြက္ စီးပြားေရးအေျခအေန ျမင့္မားလာေစရန္၊အားထုတ္တတ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သုေတသီေတြကမူ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဘယ္ေလာက္ႀကိဳးစားႀကိဳးစား ထင္တိုင္းမေပါက္ႏိုင္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။
၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ေယးလ္တကၠသိုလ္က ထုတ္ေ၀ေသာသုေတသနတစ္ေစာင္၌ “ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးသံသရာ” ဟူေသာ သေဘာတရားကို ပထမဆုံးေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီ ကာလမ်ားတြင္ အစိုးရ၏ အသံုးစရိတ္ေတြ တိုးလာတတ္သည္။ အလုပ္လက္မဲ့ေတြကိုေပးေသာ ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ တိုးသည္။ အခြန္အေကာက္ေတြ ေလ်ာ့ခ်သည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ေရတိုတြင္ စီးပြားေရးအေျခအေန ပိုေကာင္းလာမည္။ ထိုကုသိုလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္မိမိတို႔လည္း ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ျပန္လည္အႏိုင္ရရိွမည္ဟု တြက္ဆၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးၿပီဆိုလွ်င္ဟိုဘက္တုန္းက သံုးထားသမွ် ျပန္လည္ေခၽြတာၿပီး အရိွန္ျမန္ေနေသာစီးပြားေရးအေဆာက္အအံုကို အရိွန္ေလွ်ာ့ဖို႔၊ ပံုေနေသာ ေၾကြးေတြကို ဆပ္ဖို႔ျပန္လုပ္ၾကသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ (၄၀) ခန္႔အတြင္းထိုသေဘာတရားကို စီးပြားေရးပညာရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေဖာ္ထုတ္၍ သက္ေသျပႏိုင္ရန္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ စတန္းဖို႔ဒ္တကၠသိုလ္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာသုေတသနစာတမ္းတစ္ေစာင္တြင္လည္း ၁၉၆၀-၁၉၉၂ ကာလအတြင္း၊ ၿဗိတိန္၌ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္အသံုးစရိတ္ ဆက္စပ္မႈကို ေတြ႕ခဲ့ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ေရြေကာက္ပဲြနီးလာလွ်င္ကေလးေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ေၾကးပိုေပးကာ၊ အသံုးစရိတ္ေတြ ျမႇင့္ၿပီး မဲဆႏၵရွင္ေတြကို ဆြယ္ေလ့ရိွၾကသည္။
ဟားဗဒ္တကၠသိုလ္၏ ေလ့လာမႈတစ္ရပ္တြင္လည္း၂၀၁၁ ခုႏွစ္က အီတလီတြင္ ျမဴနီစီပါယ္က ေကာက္ခံေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈ အခြန္ႏႈန္းထားကိုအတင္အခ်လုပ္ကစားေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလာလွ်င္ အခြန္ႏႈန္းေတြ ေလ်ာ့ေပးေၾကာင္း၊“ႏိုင္ငံေရးဘတ္ဂ်က္သံသရာ” ကို ေတြ႕ရသည္ဟု ဆိုထားသည္။
အကယ္၍ ၿပိဳင္ဘက္ေတြႏွင့္ အႀကိတ္အနယ္ၿပိဳင္ရေသာ အေျခအေနမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ဘတ္ဂ်က္သံသရာက ပို၍ သိသာသည္။ အာဏာရထားသူေတြက ေရြးေကာက္ပဲြတြင္႐ံႈးနိမ့္မည္ကို စိုးရိမ္ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားလာေစရန္ လက္ဖြာသည့္မူ၀ါဒကိုက်င့္သံုးၾကသည္။ ဤအေျခအေနကို ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပိုၿပီး သိသိသာသာေတြ႕ရိွရသည္။ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈေတြ နိမ့္ၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားကအားေကာင္းသည့္အခါ အက်င့္ပ်က္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက စနစ္ကို မိမိတို႔ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္အသံုးခ်ၾကသည္။ အလွဴ႕လက္ဖက္ႏွင့္ မ်က္ႏွာလုပ္ၾက၊ မတရားသျဖင့္ ရထားေသာ ေငြေတြသံုးကာမဲေတြကို ၀ယ္ၾကသည္။
၀စၥကြန္ဆင္တကၠသိုလ္ႏွင့္ စေတာ့ဟုမ္းတကၠသိုလ္တို႔၏ပူးတဲြေလ့လာမႈတြင္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလွ်င္ဘတ္ဂ်က္ကို (၀.၆)% တိုးလာၿပီး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပ်မ္းမွ် (၁.၄)%တိုးေၾကာင္း ေတြ႕ရိွရသည္ဟု ဆိုသည္။
ျပႆနာမွာ ထိုသို႔ အကုန္အက်ခံသံုးစဲြေသာ္လည္းထိေရာက္မႈမရိွျခင္း ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြမဲဆြယ္ရန္ ဦးတည္ၿပီးသံုးေသာအသံုးစရိတ္ေတြက ထင္သလို စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ရရိွေစရန္ ေဆာင္ရြက္မေပးႏိုင္။ပရင့္စတန္တကၠသိုလ္က ခ်မ္းသာသည့္ႏိုင္ငံ (၁၆) ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆင္းရဲေသာ ႏိုင္ငံ (၅၆)ႏိုင္ငံကို (၁၉၇၅) မွ (၂၀၁၂) အတြင္းေလ့လာရာ၌ ေရြးေကာက္ပဲြအႀကိဳကာလမ်ားတြင္ အစိုးရကဘယ္ေလာက္သံုးသံုး၊ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း ျမင့္မားသည္ကို မေတြ႕ရိွရပါဟုသံုးသပ္ထားသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဤသို႔ ျဖစ္ရသနည္း။
မဲဆႏၵရွင္မ်ားက လတ္တေလာမသံုးစဲြေခၽြတာထားကာ၊ အေရးအေၾကာင္းေပၚလာမည့္၊ အနာဂတ္အတြက္ စုေဆာင္းထားျခင္းေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ အသံုးစရိတ္မတိုးလွ်င္ ထုတ္လုပ္မႈလည္း မတိုးႏိုင္ေတာ့။ တဖန္အစိုးရေတြ၊ စားသံုးသူေတြက သံုးစဲြမႈျပဳၾကသည့္တိုင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံသူေတြကရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈမျပဳပဲ ေနေနၾက၍လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ၿဗိတိန္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွအမႈေဆာင္အရာရိွခ်ဳပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရာတြင္ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ မေသခ်ာသျဖင့္၊စြန္႔စားၿပီး ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ မလုပ္လိုေၾကာင္း ေျဖၾကသည္။ ႏွစ္စပိုင္းေလာက္ကရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈလုပ္လိုသူ ေလးပံုသံုးပံုခန္႔ရိွေသာ္လည္းေရြးေကာက္ပဲြနီးလာေသာအခါ၊ တစ္၀က္ခန္႔သာ က်န္ေတာ့သည္။
၁၉၈၀-၂၀၀၅ ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း (၄၈)ႏိုင္ငံတို႔မွ လုပ္ငန္းေပါင္း (၁)သိန္းတို႔ကို ေလ့လာခဲ့သည္. ၂၀၁၂ ထုတ္ ေနာက္စာတမ္းတစ္ေစာင္တြင္လည္းအလားတူ အေျခအေနကို ေတြ႕ၾကံဳရသည္။
ေရြးေကာက္ပဲြမရိွေသာႏွစ္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ေရြးေကာက္ပဲြရိွေသာ ႏွစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈကို (၄.၈)%ေလ်ာ့ခ်တတ္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ အနာဂတ္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကုိ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္မည့္စရိတ္စခအကုန္အက်ႀကီးမားေသာ ေရရည္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈမ်ိဳးကို လံုး၀မလုပ္ေတာ့ေပ။ထိုလုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြက အစပ်ိဳးလိုက္မိၿပီဆိုလွ်င္ ျပန္ဆုတ္ရန္ ခက္ခဲ၍ ျဖစ္သည္။ဗာဂ်ီးနီးယားတကၠသိုလ္က ဤျဖစ္ရပ္မ်ိဳးကို “ေျပာင္းျပန္ေရြးေကာက္ပဲြစီးပြားေရးသံသရာ”ဟု ကင္ပြန္းတပ္သည္။ အခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြဆိုလွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈကိုအခ်ိန္ကာလေရႊ႕ဆိုင္း႐ံုမွ်သာမက အၿပီးအပိုင္ပင္ ဖ်က္သိမ္းပစ္လိုက္တတ္ၾကသည္။ထိုသို႔ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္စီးပြားေရးတိုးတက္မည့္ အလားအလာကိုထိခိုက္ႏိုင္သည္။
ပုဂၢလိက အတိုင္ပင္ခံလုပ္ငန္းတစ္ခု၏ ေလ့လာခ်က္အရလည္းေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီကာလမ်ားတြင္ ပံုေသရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ တိုးတက္မႈႏႈန္းသည္ ၁%ခန္႔က်ဆင္းသြားတတ္သည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီႏွစ္တြင္ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ ၁၇% ခန္႔ က်ဆင္းသြားသည္။ အကယ္၍ တစ္ဘက္တြင္ အစိုးရကအသံုးစရိတ္တိုးသံုးေသာ္လည္း ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ က်ဆင္းသြားခဲ့လွ်င္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း ေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ေပ။ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ မေလ်ာ့ေအာင္၊လက္ရိွအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ပယ္က မတတ္ႏိုင္၊ တစ္ခုရိွသည္က ေရြးေကာက္ပဲြရလာဒ္ကိုေသခ်ာေပါက္ႀကိဳတြက္ထားႏိုင္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ ေသခ်ာေရရာၿပီး ရင္းႏီွးျမႇပ္ႏွံသူေတြစိုးရိမ္စရာမရိွလွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈလည္း မေလ်ာ့၊ စီးပြားေရးအေျခအေနလည္းေကာင္းေနမည္။
တစ္ဖန္၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားေတြဘက္ကျမင္သာထင္သာရိွလွ်င္ သူတို႔ထင္သလို မသံုးစဲြႏိုင္ေအာင္ အထိန္းအခ်ဳပ္ေတြရိွလွ်င္ေရြးေကာက္ပဲြကာလပင္ျဖစ္ေစကာမူ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ ေလ်ာ့က်စရာအေၾကာင္းသိပ္မရွိ။မဲဆြယ္ရာ၌ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံသည့္နည္းထက္၊ ျမင့္သာထင္သာရိွကာ၊ တာ၀န္ယူကာ၀န္ခံမႈပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေသာနည္းက ပိုမိုထိေရာက္သည္ဟုအီေကာေနာမစ္စာေစာင္ႀကီးက သံုးသပ္ျပထားသည္။
ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ)
0 comments:
Post a Comment