အပုိင္း(၁) “အုိဘားမား၊ျမန္မာထိပ္သီးမ်ားႏွင့္၊ တရားမွ်တ၍ လြတ္လပ္ေသာ (၂၀၁၅) ဆီသုိ႔”

Min Din

(၁) ပန္းစပယ္နန္းအလယ္မေပၚခုိက္ဟာမုိ႔ “ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္းစင္တာ(၁)တြင္ လာမည့္ ႏုိဝင္ဘာ (၁၁ )ႏွင့္ (၁၂) ရက္မ်ား၌ က်င္းပမည့္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးတြင္ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမား တက္ေရာက္မည္” ဟူေသာသတင္းအေပၚ၊ျမန္မာလူထု၏ ခံစားခ်က္ကုိ အလကၤာဆင္၍ စကားဆုိရလွ်င္၊ ကမၻာဦးလူတုိ႔ေနလကုိေမွ်ာ္တၾကသည့္အျဖစ္ကုိပင္ သတိရစရာေကာင္းေသးေတာ့၏။

ထူးမျခားနားစစ္ဝါဒီဇာတ္ေမ်ာရွည္ၾကီးျဖင့္ မတိုးသာမဆုတ္သာ၊အီခံေနေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ “အုိဘားမားျမန္မာျပည္လာဦး မည္”ဟူေသာ သတင္းေၾကာင့္ လွဳတ္ခတ္ဆူညံသြားရျပန္ေလျပီ။
(၂၀၁၂)ခုႏွစ္၊ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးတြင္၊ပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္ အေမရိကန္ သမၼတဘားရက္အုိဘားမား၏ခရီးစဥ္သည္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေရွ႕ခရီးအတြက္ မ်ားေျမာင္လွေသာေနာက္ဆက္တြဲရလာဒ္တုိ႔ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့၏။ထုိရလာဒ္တုိ႔သည္ ျမန္မာ့အတုိက္ အခံတို႔ထက္ စစ္ဝါဒီမ်ဳိးဆက္ျမန္မာအစုိးရကုိသာ အက်ဳိးမ်ားေစခဲ့သည္ျဖစ္ရာ၊ အုိဘားမား၏ ဒုတိယမၸိ ခရီးစဥ္ အေပၚ၊စနစ္ဆုိးဒုကၡ ေတာထဲမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေသးသည့္၊ျမန္မာလူထုအဖုိ႔၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီး ရျပန္ေလသည္။
သည္တၾကိမ္တြင္လည္း အုိဘားမားေရာက္မလာမီမွာပင္ စိတ္လွဳပ္ရွားဖြယ္၊ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအလွဳပ္အခတ္ျဖစ္ရပ္တုိ႔တသီတတန္းၾကီး ျဖစ္ေပၚေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရျပန္သည္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးအေရြ႕သည္၊ေက်နပ္အားရစရာမရွိဟု အုိဘားမားက သတိေပးလာသည္။ သမၼတႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တယ္လီဖုန္းျဖင့္တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္၏။မည္သူမည္သုိ႔ေရြးခ်ယ္သည္ဟုေရေရရာရာ မေဖာ္ျပႏိုင္ သည့္၊ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးထိပ္သီး(၁၄)ဦးတုိ႔ ၊ေနျပည္ေတာ္ရွိသမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။ျမန္မာျပည္သုိ႔အုိဘားမား ေရာက္ရွိမည့္ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပင္၊တရုတ္သမၼတဇီက်င္းပင္ႏွင့္ ျမန္မာသမၼတတုိ႔၊တရုပ္ႏိုင္ငံတြင္၊အခ်ိန္ကုိက္ ေတြ႔ဆံုရန္ရွိသည္ ဟုလည္း သတင္းမ်ားက ဆုိသည္။ထုိမွ်မက လာမည့္ဒီဇင္ဘာအတြင္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သည္လည္း တရုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံသုိ႔ အလည္အပတ္ခရီးသြားေရာက္မည္ဟုဆုိျပန္၏။
ထုိမွ်ေလာက္လွဳပ္လွဳပ္ရြရြျဖစ္ရသည့္ မူလဘူတအေၾကာင္းရင္းခံကားအဘယ္အရာေပနည္း။
ကမၻာ့အင္အားအၾကီးဆံုးနံပတ္တစ္ႏိုင္ငံစာရင္းဝင္ေသာအေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ေခါင္းေဆာင္ၾကီး မည္သည့္ႏိုင္ငံသုိ႔မဆုိ ခရီးႏွင္သည္ ျဖစ္ေစ၊ကမၻာႏွင့္အဝွမ္းစိတ္ဝင္စားမွဳရွိၾကသည္ခ်ည္းျဖစ္ေသာ္ျငား၊ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အား ထုိ႔ထက္ပုိ၍အာရံုစုိက္လ်က္ရွိၾကျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကား ျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔အေနျဖင့္၊ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္နီးပါးမွ် အေမရိကန္အား “အေနာက္အုပ္စု အင္အားၾကီးႏိုင္ငံ တစ္ခု”ဟူ၍ ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္အမည္တပ္ကာ အစဥ္မျပတ္ရန္သူစာရင္းသြင္းခဲ့ရာမွ ျမစ္ဖ်ားခံေလ၏။
ထုိမွသည္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔အကူးအေျပာင္းတြင္ အေမရိကန္ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့ျပန္ေသာ္ျငား ဒီမုိကေရစီခရီးသည္ေက်နပ္ ဖြယ္ရာအေရြ႕မျပခဲ့ေခ်။ ဤခရီးစဥ္သည္ အေမရိိကန္ႏိုင္ငံ၏ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမုိကေရစီအေရြ႕အေပၚ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္အားစုိက္မွဳဟု လည္းဆုိႏိုင္သည္။
ျမန္မာ့ေျမနန္းမဟီဝယ္၊ဒီမုိကေရစီစံပယ္ပင္သည္၊၊အဘယ္ေၾကာင့္လြယ္လင့္တကူမရွင္သန္ႏုိင္ရပါသနည္း
ဟူေသာအခ်က္သည္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ေကာင္းလွသည္ျဖစ္ရာ ေနာက္ခံသမုိင္းရာဇဝင္တုိ႔ႏွင့္ ခ်ိန္ထုိးသံုးသပ္လိုသည္။

(၂) အတိတ္သမုိင္းဆီမွလြမ္းစရာ့၊ ျမန္မာတုိ႔ဂုဏ္ေတဇာ
တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးတုိင္းလုိလုိ ကိုယ့္လူမ်ဳိးကုိယ့္သမုိင္းအတြက္ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ဇန္းတင္ၾကသည္ခ်ည္းျဖစ္၏။ခ်ဲ႕ကားသည္လည္းရွိ၏။အ မွန္တကယ္ရွိခဲ့သေလာက္မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သည္လည္းရွိ၏။ပ်ဴေခတ္ကတည္းကပင္ လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံမ်ားကုိ သိမ္းက်ဳံးစုရံုးကာ အင္ပါယာၾကီးအဆင့္အထိ တန္ခိုးၾကီးမားခဲ့ေသာျမန္မာ့သမုိင္းကား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် နိမ့္ပါးေသးသိမ္သည္ဟုမဆုိႏုိင္ေခ်။ ပေဒသရာဇ္ႏိုင္ငံမ်ား အဆင့္၊ျမန္မာဘုရင္တုိ႔၏လက္ထက္တြင္လည္း အာရွတုိက္တလႊားတန္ခိုးရွိန္ေစာ္ၾကီးခဲ့သည္မွာ ကုန္းေဘာင္ဆက္ တုိင္ေအာင္ျဖစ္၏။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္၊ ဘႀကီးေတာ္(စစ္ကိုင္းမင္း)လက္ထက္ ၊ခရစ္ႏွစ္ (၁၈၂၄)ခုႏွစ္တြင္၊ရွင္မျဖဴကၽြန္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ပထမအဂၤလိပ္ ျမန္မာစစ္ပြဲစတင္ျဖစ္ပြားကာ၊ျမန္မာျပည္ေအာက္ပုိင္းကိုဆံုးရွဳံးလက္လြတ္ခဲ့ရသည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ကမၻာၾကီးႏွင့္ အဆက္ အသြယ္ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့ျပီး၊(၁၈၃၀)ခုႏွစ္၊ အဂၤလန္၌ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္၊စက္မွဳေတာ္လွန္ေရးကုိမ်က္ေျချပတ္ကာ၊ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳတြင္ ေနာက္က်က်န္ရစ္ခဲ့ရသည္။
အဂၤလိပ္တုိ႔ႏွင့္ႏွစ္ၾကိမ္တုိင္တုိင္စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး၊တုိင္းျပည္တဝက္ေက်ာ္လက္လႊတ္ထားရသည့္၊မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္(၁၈၅၂-၁၈၇၈)မွာပင္ ကင္းဝန္မင္းၾကီးဦးေဆာင္ေသာျမန္မာ သံအဖြဲ႔သည္ ျပင္သစ္တုိ႔ႏွင့္မဟာမိတ္ဖြဲ႔လ်က္၊ပါရီျမိဳ႕တိုင္ခရီးဆန္႔ကာ စက္မွဳေတာ္ လွန္ေရးကုိ အမွီလုိက္ႏုိင္ရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္ျငား၊ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတုိင္အေရးတြင္ကေနာင္မင္းသားၾကီးကံကုန္
ရသည္မွ လံုးဝအဆက္ျပတ္ ေနာက္က်က်န္ရစ္ေတာ့သည္။ အာရွတုိက္တြင္ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသည္ကား၊မီဂ်ီေခတ္(၁၈၆၈-၁၉၁၂)ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖင့္ စက္မွဳေတာ္လွန္ ေရးကုိမ်က္ေျခမျပတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အာရွတုိက္၏တစ္ခုတည္းေသာ ကမၻာထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ေလသည္။
လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲအဆင့္ဆင့္ကုိေက်ာ္ျဖတ္ျပီး(၁၉၄၈)ခုႏွစ္တြင္၊လြတ္လပ္ေရးရရွိရာ၊အဂၤလိပ္တုိ႔က်င့္သံုးခဲ့ေသာ စီးပြားေရး၊ ေရခံ ေျမခံကုိ အေမြဆက္ခံ၍၊ဒီမုိကေရစီစနစ္ျဖင့္ ေခတ္မီႏုိင္ငံအျဖစ္သုိ႔ဦးတည္ခဲ့ျပန္ေသာ္လည္း စစ္တပ္၏အာဏာသိမ္းမွဳေၾကာင့္ (၁၉၆၂) ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးသည္ေလွေလွာ္ရင္းတက္က်ဳိးခဲ့ရျပန္သည္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္ဆုိရပါမူ ျမန္မာျပည္သည္ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မွဳတြင္ ဓားမေနာက္ပိတ္ေခြးဘဝေရာက္ခဲ့ရျခင္းမွာ စက္မွဳေတာ္လွန္ေရးကုိမ်က္ေျခ ျပတ္က်န္ရစ္ျခင္းႏွင့္ဒီမုိကေရစီစနစ္မဖြံ႕ျဖိဳးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေလရာ ဒီမုိကေရစီဆိတ္သုဥ္းခဲ့ျခင္း၏အဓိကလက္သည္တရားခံမွာ ဆင္ျခင္တံုတရားကင္းမဲ့ေသာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္းသမုိင္းတြင္ျမင္သာလ်က္ရွိသည္။
(၃) ျမန္မာတျပည္လံုးသေရာၾကီးခိုင္းခဲ့ေသာ နဝတ၊နအဖေခတ္
တပ္မေတာ္အစုိးရအဆက္ဆက္သည္ အာဏာ၊လက္နက္တုိ႔ျဖင့္၊တုိင္းျပည္၏အနာဂတ္အပါအဝင္ အရာရာကုိအေကာင္း အတုိင္း ျဖစ္ေစမည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။စစ္ဗုိလ္တုိ႔သည္ တရားဥပေဒ၏အထက္တြင္ အျမိန္႔သားေနရာယူခဲ့ၾကကာ၊ပေဒသရာဇ္ ေခတ္နယ္ပုိင္နယ္စားမ်ားကဲ့သုိ႔၊ရံုးတစ္ရံုးဓားတစ္စင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ရခဲ့ၾကသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေနဝင္းဦးေဆာင္ေသာျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၏ယံုၾကည္ခ်က္မွာ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ျဖင့္ ျဗဟၼစုိရ္တရားထြန္းကားသည့္၊ သာယာဝေျပာေသာလူ႔ေဘာင္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ခ်ီတက္ေရးဟုဆုိ၏။(၁၉၈၈)ခုႏွစ္သို႔တုိင္ေသာ္ တစ္ကမၻာ လံုးတြင္ အမြဲေတဆံုးစာရင္းဝင္လ်က္ လူထုအံုၾကြမွဳၾကီးျဖင့္ မဆလေခတ္ဇာတ္သိမ္းခဲ့ရာ၊ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔အမည္ျဖင့္ ေခတ္မီဖြံ႕ျဖိဳးတုိး တက္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ ခ်ီတက္ၾကျပန္သည္။ထုိမွသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္း သာယာေရးေကာင္စီဟူ၍ အမည္သာေျပာင္း လူမေျပာင္းသည့္ကုိသာဆုိးတုိ႔ေခတ္ဆီသုိ႔ ေရာက္လာေတာ့သည္။
ယင္းအဖြဲ႔တုိ႔သည္ တုိင္းျပည္လူစဥ္မီေရးကုိ လံုးလံုးမစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေသာ္ျငား ကုိယ္က်ဳိးရွာမွဳအရာတြင္ မဆလဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားက အဘျပန္ေခၚ ရေလာက္ေအာင္ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ခဲ့ၾက၏။လူမဆန္စြာဖိႏွိပ္ရာတြင္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ႏွင့္ဖက္ဆစ္ဝါဒီဂ်ပန္တုိ႔ ကပင္ၾသခ် ရေလာက္ေအာင္ လက္သံေျပာင္ခဲ့ၾကသည္။သူတုိ႔ကုိင္စြဲေသာမူမွာ အာဏာလက္မလြတ္ေရးမူျဖစ္၍၊၎တုိ႔အာဏာရေနစဥ္အတြင္း၊ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ နည္းမ်ဳိးစံုသံုး၍ ဖိႏွိပ္ျခင္းျဖင့္ ကုန္ဆံုးခဲ့သည္။
စစ္မွဳထမ္းအဆင့္ဆင့္ တုိ႔သည္၊ အရပ္ဖက္ရံုးဌာနအသီးသီးသုိ႔ မုိးက် ေရႊကိုယ္မ်ားအျဖစ္ေရာက္ရွိလာၾကကာ၊ထင္တုိင္းၾကဲႏိုင္ခဲ့ျပီး ယင္းတုိ႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳသည္ဟုဆုိကာ ယင္းတုိ႔ႏွင့္ ဆန္႔ က်င္ဖက္အျမင္ရွိသူတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္သူမ်ားဟု သတ္မွတ္ ခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔သည္အမွန္တရားကုိရင္ဆုိင္ရန္ ေၾကာက္ရြံ႕၍စစ္ဗုိလ္တုိ႔သည္တုိင္းျပည္ကုိ၊စည္ပင္ဖြ႔ံျဖိဳးေအာင္ထူေထာင္ႏိုင္သည္ ဟူေသာ အယူအဆကို သက္ေသျပႏိုင္ရန္ၾကိဳးစားခဲ့ၾက၏။ စစ္ဗုိလ္သည္အရာအားလံုးအကုန္တတ္၏ဟူေသာ အယူအစြဲျပင္းထန္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းမ်ားအားနီးစပ္ရာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသု႔ိလက္သိပ္ထုိးခြဲေဝေပးကာ၊ ထုိလုပ္ငန္းမ်ား၏အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ေျပာင္ေျပာင္တင္း တင္း ေဝစားမွ်စား လုပ္ခဲ့ၾကရာျမန္မာျပည္တြင္ေခတ္ပ်က္သူေဌး(ခရုိနီ)မ်ားေပၚေပါက္လာေစခဲ့သည္။တခ်ိန္တည္းမွာပင္
 ျပည္သူလူထု အမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္သထက္နက္ခဲ့ၾကသည္။ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားကုိ မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးေခၚေဝၚသည့္ အဘ၊အဘၾကီးဟူေသာ အသံုးအ ႏွဳံးေခတ္စားတြင္က်ယ္ခဲ့ရာ ထိုေခတ္ကို အဘတုိ႔ေခတ္ဟုသမုတ္ႏိုင္၏။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။)

၉၊ႏိုဝင္ဘာ၊၂၀၁၄ေန႔ထုတ္ ၊မက္ဆင္ဂ်ာ၊ဂ်ာနယ္ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးရွည္။ ။
- အုိဘားမားခရီးစဥ္အေပၚ၊ျမန္မာ့သမုိင္းႏွင့္ယွဥ္၍ စာေရးသူျမင္သမွ်၊သံုးသပ္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ အပုိင္းေလးပုိင္းခြဲ၍ တင္ေပးပါမည္။

မင္းဒင္