တရုတ္ႏူိင္ငံ ၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွသုေတသနဖိုရမ္ အေတြ႔အႀကံဳ ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
အရင္တုန္းက တရုတ္ႏိုင္ငံကို ေရာက္တာနဲ႔ မတူဘဲဒီတေခါက္မွာေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ကုန္သြယ္မႈ သေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻစီးပြားေရးႏွင့္ႏိူင္ငံေရးဆိုင္ရာသိပၸံရဲ႕ ေအာက္မွာရွိတဲ့ တရုတ္လူမႈေရးသိပၸံပညာရွင္အဖြဲ႔ကေန ဖိတ္ႀကားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တခါႀကံဳဖူးတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳအရ တရုတ္လို ေဆြးေႏြးတာမ်ားျပီး ကိုယ္ကငုတ္တုတ္ထိုင္ေနရတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးျဖစ္မွာစိုးလို႔ ဘယ္လိုဘာသာစကားနဲ႔ေဆြးေႏြး ႀကမွာလဲ ဆိုတာေသေသခ်ာခ်ာ ေမးျဖစ္ပါတယ္။ ႏူိင္ငံတကာကပညာရွင္ေတြအမ်ားဆုံးတက္ေရာက္ ျပီးေတာ့ တရုတ္ပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ထုံးစံအတိုင္း တရုတ္ဘာသာနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာကိုဘာသာျပန္ေပးတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္တာ ဆိုေတာ့ အခ်ိန္ထူးျပီး မကုန္ေတာ့ပါဘူး။ပီကင္းျမိဳ႕ လည္ေခါင္က ပီကင္းႏိူင္ငံတကာဟိုတယ္နဲ႔ အေဆာက္အဦးတခုဘဲျခားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားရဲ႕အေဆာက္အဦး ေျမညီ ထပ္မွာ ေဆြးေႏြးပြဲကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာ ၁၀ရက္ မနက္ခင္းဟိုတယ္ဧည့္ခန္းမွာလူစုလိုက္ေတာ့ ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား စတဲ့ႏိူင္ငံမ်ားကပညာရွင္မ်ားပါ ပါ၀င္တာ သတိထားမိပါတယ္။ ဟိုတယ္ဧည့္ခန္း မွာကတည္းက ေဆြးေႏြးပြဲေတြက စေနႀကပါျပီ။ေနာက္ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို လာႀကိဳ ျပီးေတာ့ တရုတ္ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။ ထုံးစံအတိုင္းႀကိဳဆိုႏူတ္ဆက္တဲ့ မိန္႔ခြန္းေတြေျပာျပီး အခမ္းနားကိုစတယ္ ဓါတ္ပုံအတူ ရိုက္ႀကတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ မွာ တေယာက္ ၁၀မိနစ္ ၁၅မိနစ္ေလာက္ဘဲ အခ်ိန္ရႀကပါတယ္။ခပ္သုတ္သုတ္ဘဲ ေျပာႀကပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြ ဆိုေတာ့ အားလုံးက ဒီအေႀကာင္းရာေတြကို ကြ်မ္းက်င္ျပီးသားပါအဓိကထားျပီး ေဆြးေႏြးတာကေတာ့ အာဆီယံက အဓိကထားျပီး လုပ္ေနတဲ့ အာဆီယံနဲ႔၆ႏိူင္ငံ ပါ၀င္တဲ့Regional Economics Corporation Partnership ဆိုတဲ့ အတိုေကာက္(RECP) ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အေမရိကန္ဦးေဆာင္ျပီး စီစဥ္ေနတဲ့ Tran Pacific Partnership(TPP) ဆိုတဲ့ပစိဖိတ္ ျဖတ္ေက်ာ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစီစဥ္ ၂ခုဟာ ျပိဳင္ဘက္လား တခုနဲ႔တခု အေထာက္အကူျဖစ္သလား ဆိုတာကိုအဓိကထားျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးႀကတာပါ။
လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီ၂ခုဟာ ျပိဳင္ဘက္လို႔ ေျပာရမွာခက္တယ္ တခုနဲ႔တခုေတာ့ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာေလ့ရွိႀကပါတယ္။ အာဆီယံကလုပ္တဲ့RECP ကေတာ့ အာဆီယံအသင္း၀င္ ႏိူင္ငံတခု ျဖစ္တဲ့့ကြ်န္ေတာ္တို႔ျမန္မာႏိူင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏိူင္ငံက ေဆာင္ရြက္တဲ့ ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ သေဘာတူညီခ်က္ ဆိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏူိင္ငံနဲ႔ မပတ္သက္ဘူးလို႔ဆိုရမွာပါ။သူကလည္း ကုန္သြယ္မႈကိစၥတင္ မဟုတ္ဘဲ ရည္မွန္းခ်က္ေတာ္ေတာ္ႀကီးမားတယ္ အဆင့္တန္းျမင့္တယ္လို႔ေျပာေလ့ေျပာထရွိႀကပါတယ္။ ထူးျခားတာက အဲ့ဒီအစီစဥ္မွာ တရုတ္ႏိူင္ငံလည္း ပါ၀င္ျခင္းမရွိပါဘူးတရုတ္ႏိူင္ငံကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိပါဘူး။ အခုခ်ိန္ထိ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ျမင္သာထင္သာလည္းမရွိပါဘူးဒါလည္းေျပာစရာတခု ျဖစ္ေနပါတယ္
ဒီဘက္ကRCEPက အေမရိကန္မပါတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ဟိုဘက္က TPPက တရုတ္ႏိူင္ငံမပါတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ဆိုေတာ့အေမရိကန္မပါ ဘဲလုပ္လို႔ရသလား တရုတ္မပါဘဲ လုပ္လို႔ရသလား ဆိုတာေျပာစရာျဖစ္တာေပါ့။ ႏိူင္ငံေရးအရေျပာရရင္တရုတ္ႏိူင္ငံကို ၀ိုင္း၀န္းဖို႔ ႀကံစည္တာလား အေမရိကန္ကိုခ်န္ရစ္ဖို႔ ႀကံစည္တာလား စသျဖင့္ေပါ့ေလေဆြးေႏြးႀကပါတယ္။အထူးသျဖင့္ RCEP ဟာ စီးပြားေရးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ပုံရေပမယ့္TPPက ႏိူင္ငံေရးကို အဓိကထားျပီး သြားေနပုံ ရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပေနခ်ိန္ဟာျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ေအပက္လို႔ေခၚတဲ့ အာရွပစိဖိတ္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆိုင္ရာ(APEC)ႏိူင္ငံတကာထိပ္သီး အစည္းအေ၀းနဲ႔သြားေရာက္ တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ ဒီအစည္းအေ၀းနဲ႔ တိုက္ဆိုင္တဲ့အတြက္တရုတ္ပီကင္းျမိဳ ႔ေတာ္မွာ စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြ ပိတ္ထားတယ္။ အဲ့ေတာ့ ပီကင္းျမိဳ ႔ေတာ္ကလူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တျခားေဒသေတြကိုသြားလည္ႀကတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကားေတြဆိုရင္လည္း ကားလမ္းေပၚမွာေလ်ာ့နည္းေအာင္ တခ်ိဳ ႔ကားေတြဆိုရင္ ထြက္ခြင့္မေပးဘဲ အလွည့္က် စီးရတဲ့စနစ္မ်ိဳး ေပါင္းျပီးစီးရတဲ့စနစ္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေနတဲ့ ခါႀကေတာ့ ပီကင္းျမိဳ႕ ေတာ္မွာ ေကာင္းကင္က ျပာျပီး ပတ္၀န္းက်င္ကလည္းညစ္ညမ္းမႈ မရွိသလို ရာသီဥတုကလည္း ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ရွိေနေတာ့ ဒါေအပက္ အျပာေရာင္ေကာင္းကင္(APECBLUE)လို႔ ျပည္သူလူထူက တင္စားႀကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္း ကံအားေလ်ာ္စြာဒီအခြင့္အေရးကို ရယူခြင့္ရပါတယ္။
အေမရိကန္၊ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ ကိုရီးယား ရုရွား တို႔ကေခါင္းေဆာင္ေတြ လုပ္ေနတဲ့ အစည္းအေ၀းဟာ တခုခု ထူးထူးျခားျခားျဖစ္လိမ့္မယ္ လို႔ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တု႔ိဘက္က တြက္ႀကပါတယ္။ဒါေပမဲ့ ဘာျဖစ္မလဲဆိုတာေတာ့မသိႀကပါဘူး။ညေနက်မွ ေနာက္တရက္ သတင္းစာေတြပါမွာဘဲ ဘာလဲဆိုတာ သိႀကတာပါ။ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ႏိူင္ငံေရး႐ႈေထာင့္ကေနျပီးေတာ့ေဆြးေႏြးႀကတာေပါ့ေလ။ ဒီဘက္ကေတာ့ စီးပြားေရး႐ႈေထာင့္ကေန ေဆြးေႏြးႀကတာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ေစ်းကြက္ႀကီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ရွိမယ္ ဆိုရင္အက်ိဴးရွိမယ္ ဒီေစ်းကြက္ႀကီးထဲမွာပါတဲ့သူေတြ အခြန္ေကာက္ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ေတြ ရမယ္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကုန္သြယ္ ႏိုင္မယ္။ ဒီေစ်းကြက္ထဲမွာမပါတဲ့သူေတြက လြတ္ျပီးက်န္ရစ္ခဲ့မယ္ ဆုံး႐ႈံးမႈရွိမယ္ ေပါ့။
ကိုရီးယားတို႔ဂ်ပန္တို႔ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ကိန္းဂဏန္းေတြခ်ျပီး တြက္ႀကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ဘယ္အုပ္စုထဲမွာဘဲပါပါအုပ္စု၂ခုစလုံးထဲမွာပါရင္ ၂မ်ိဳးစလုံးအက်ိဳးရွိမယ္။ ဒီ၂ခုက ဘယ္အုပ္စုထဲမွာပါမယ္ဘယ္အုပ္စုထဲမွာမပါဘူးလို႔ ေရြးျခယ္လို႔ေကာင္းတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ မဟုတ္ဘူးလို႔သုံးသပ္ႀကပါတယ္။ဒီအုပ္စုေတြထဲမွာ မပါရင္က်န္ရစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကုန္သြယ္တဲ့အခြင့္အေရးေတြကိုရရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး ဆုံး႐ႈံးမႈပဲမ်ားမယ္။ ကိုယ့္ေစ်းကြက္က ႀကီးရင္ႀကီးသလို ျပီးရင္ကိုယ္ေကာက္တဲ့အခြန္အေကာက္က ႀကီးရင္ႀကီးသလိုေပါ့ေလ လူအမ်ားအက်ိဳးရွိမယ္ဆိုျပီး တြက္ဆႀကပါတယ္။
ခက္တာက ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဗီယက္နမ္ႏိူင္ငံ ကေစာေစာစီးစီးေဆြးေႏြးတယ္ ဗီယက္နမ္ႏိူင္ငံဆိုတာ အေတာ္ေလးခရီးေရာက္ေနပါျပီ။ ဘဂၤလားဒ့ရွ္ ဆိုတာကလည္းနာမည္ခံ ဖြံျဖိဳးမႈအနည္းဆုံးႏိူင္ငံ ျဖစ္ေနတယ္။ က်န္တဲ့ ကေမၺာဒီးယားႏိူင္ငံနဲ႔ လာအိုႏိူင္ငံတို႔ကလည္းမပါဆိုေတာ့ ဖြံျဖိဳးမႈအနည္းဆုံးႏိူင္ငံအေနနဲ႔က ျမန္မာႏိူင္ငံတႏိူင္ငံတည္းပဲ ပါပါတယ္။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ ၂ခု ဘယ္ကဟာကိုေရြးမလဲဆိိုတာမွာျမန္မာႏူိင္ငံဟာ အာဆီယံအသင္း၀င္ ႏိူင္ငံတခုအေနနဲ႔ RCEP မွာေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာေတာ့ မသြားခင္ေလ့လာခ်က္ေတြမိတ္ေဆြေတြရဲ႕ ၀ိုင္း၀န္းပံပိုးခ်က္ေတြ အရသိေနရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ TPP ဆိုတာကေတာ့ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ကုန္သြယ္မႈသေဘာတူညီခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္နဲ႔ဘာမွ မပတ္သက္ဘဲ ရွိေနတာေပါ့ေလ။
ျမန္မာႏိူင္ငံရဲ႕အလွည့္က်တဲ့ခါေရာက္ေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ အေမရိကန္ရဲ ႔စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ကိုခံေနရတဲ့ ႏူိင္ငံတခုျဖစ္တယ္။ကမာၻစီးပြားေရး ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ေပါင္းစည္းတာ ၃၊၄ႏွစ္ဘဲရွိေသးတယ္။ ျမန္မာႏိူင္ငံမွာ ျပည္တြင္းမွာတည္ျငိမ္မႈရွိေအာင္ ႏူိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တည္ျငိမ္မႈရွိေအာင္လည္းႀကိဳးစားေနရတယ္။ ကုန္သြယ္မႈကေနျပီးေတာ့ကုန္သြယ္မႈေျဖေလ်ာ့မႈ ကေနျပီးေတာ့ အသီးအပြင့္ေတြရမယ္ ခံစားရမယ္ဆိုတဲ့ဟာကို ယုံႀကည္မႈ နည္းပါးေနပါေသးတယ္။အာဆီယံစီးပြားေရး အ၀န္းအ၀ိုင္းအတြက္ေတာင္မွ သိပ္ျပီးေတာ့ သေဘာမေပါက္ႀကေသးတာ နားမလည္ႀကေသးတာအဆင္သင့္မျဖစ္ႀကေသးတာေတြ ရွိေနေသးတဲ့ခါ က်ေတာ့ RCEP အတြက္ ျမန္မာႏိူင္ငံက ႀကိဳးစားပမ္းစားေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အေႀကာင္းေတြ အဓိကထားျပီး ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးခ်က္ကိုလည္းအမ်ားက သေဘာတူပါတယ္။
သူတို႔ကေတာ့ ဒီ၂ခုမွာဘယ္ဟာကို ေရြးမလဲစဥ္းစားတဲ့အခ်ိန္မွာကိုယ္ကေတာ့ တခုဘဲ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ရွိျပီး တခုေတာင္မွ အလ်င္မွီေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနရေသးတယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါ။
စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက ခုခ်ိန္ဟာ အေမရိကန္မွာ အိုဘားမားအစိုးရ အက်ပ္အတည္းေတြ႔ ျပီးေတာ့ ရီပတ္ဘလီကန္အမတ္အမ်ားစုကလြတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ဆိုေတာ့ အိုဘားမားအတြက္ အခက္ေတြ႔ ေနျပီး တရုတ္ႏိူင္ငံကမာၻ႔ စီးပြားေရးမွာ အင္အားေကာင္းလာေတာ့ အေမရိကန္အခက္ တရုတ္အခ်က္ အေနမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဂ်ပန္နဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔က စိုက္ပ်ိဳးေရးပို႔ကုန္ေတြအေပၚမွာ သေဘာတူညီခ်က္မရတဲ့ အတြက္ လိပ္ခဲတန္းလန္းျဖစ္ေနတဲ့ ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္သေဘာတူညီခ်က္အစား အာရွပစိဖိတ္လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ Free Trade Area of AsiaPacific (FTAAP)ကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔၂ႏွစ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူေလ့လာႀကဖို႔ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္တရပ္ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါလည္းတနည္းအားျဖင့္ ေျပရရင္ေတာ့ အိုဘားမားက အေလ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့သေဘာမ်ိဳးလို႔ ေျပာရမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သံခင္း တမန္ခင္း သေဘာအရဆိုေတာ့ AsiaPacific Free Trade Partnershipဆိုျပီး ေဆာင္ရြက္လိုက္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြမလုပ္ရဘူးဆိုတဲ့သေဘာမသက္ေရာက္ပါဘူးဆိုတဲ့ စကားေလးကလည္းပါပါတယ္။ဥပမာ ၃ႏိူင္ငံတခါတည္း ကုန္သြယ္ႀကတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔၂ႏိူင္ငံသေဘာတူညီခ်က္၂ခုလုပ္ရတဲ့ သေဘာေလးပါဘဲ။ သူတို႔ကေတာ့ စပါကတီဆိုတဲ့ အီတလီေခါက္ဆြဲေတြေထြးေရာယွက္တယ္ အလိမ္လိမ္ အ႐ႈတ္႐ႈတ္ျဖစ္ ေနတဲ့ပန္းကန္ Sphagetty Bowl နဲ႔တင္စားျပီးေျပာႀကပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ ကုန္သြယ္မႈေတြေစ်းကြက္ေတြ က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ႀကိဳးစားႀကရမယ္က်ယ္ျပန္႔မွာမိတ္ေဆြေတြ ကုန္သြယ္ဘက္ေတြ ေပါမ်ားေအာင္ တိုးပြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႀကရမယ္။ေစ်းကြက္က်ဥ္းက်ဥ္းေလးေတြကို ေဆာင္ရြက္မေနဘဲ ေစ်းကြက္ႀကီးႀကီးမားမား အေပၚအာရုံစိုက္ျပီးေဆာင္ရြက္ႀကရမယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့လည္း တဖက္မွာ ကြ်န္ေတာ္ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလိုဘဲကုန္သြယ္မႈေျဖေလ်ာ့တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္မွာဘာေတြေရာင္းစရာရွိလဲ ႏိူင္ငံတကာေစ်းကြက္ကို အေရအတြက္အရေရာအရည္အေသြးအရေရာ ေစ်းႏႈန္းအရေရာ ပစၥည္းရဲ ႔ထူးျခားဆန္းသစ္မႈအရေရာ ၀င္ေရာက္ထိုးေဖာက္ႏိုင္တဲ့အစီစဥ္ေတြရွိသလား မဟုတ္ရင္ေတာ့ သူမ်ားကကိုယ့္ေစ်းကြက္၀င္သြားျပီးေတာ့ ကိုယ္ကလူမ်ားရဲ႕ေစ်းကြက္ကို ၀င္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘူးဆိုတာကိုလည္း ေတြ႔ရပါမယ္။
အခုဆိုရင္ကိုျမန္မာႏိူင္ငံက လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္မႈခြင့္ျပဳျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပို႔ကုန္ေတြမ်ားမလာဘဲ သြင္းကုန္ေတြမ်ားလာေတာ့ တခ်ိန္လုံးလိုေငြျပေနတယ္ဆိုတာသတိထားမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ေတာ့ ျမန္မာႏိူင္ငံဟာ ေဒသတြင္း လႈပ္ရွားမႈေတြ ႏိူင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ထိေတြ႔ျပီးေတာ့ အဲ့ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္၀င္ဆံ့ႏိုင္ေအာင္ ႏိူင္ငံတကာေပါင္းစည္းမႈေတြေဒသဆိုင္ ရာေပါင္းစည္းမႈေတြကေနျပီးေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္သြားရမွာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့အေႀကာင္းဒီေဆြးေႏြးပြဲကေနျပီးေတာ့ သေဘာေပါက္ခဲ့ပါတယ္။
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
0 comments:
Post a Comment