၂၀၁၄ ျမန္မာျပည္စစ္တမ္း

 Htun Aung Gyaw

၂၀၁၄ ကေန ၂၀၁၅ မွာ ဘာေတြျဖစ္လာႏုိင္သလဲဆုိတာကုိ ခန္႔မွန္းထားတယ္။ အဓိကေတာ့ ဗမာျပည္သူေတြအတြက္ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္း၊ ဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရးေတြနဲ႔အတူ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ အစုိးရကုိ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ဟာ အရပ္ဝက္စစ္အစုိးရ ခ်ေပးထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း သြားျခင္းနဲ႔ ရႏုိင္မွာ မဟုတ္တာကုိ ထင္ထင္ရွားရွားျမင္ေနရတယ္။

အဲ့ဒီလုိ အခြင့္အေရးေတြ ရႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းနဲ႔ မလံုေလာက္ဘဲ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ၊ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားနဲ႔သာ တုိက္ပြဲဝင္ေတာင္းဆုိႏုိင္မွသာ ရရွိႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ရွားစြာ ျမင္မိပါတယ္။

ႏွစ္သစ္မွာ ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာခ်မ္းသာၿပီး ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရး ဒုတိယတုိက္ပြဲမွာ စြမ္းစြမ္းတမံ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလုိက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံႀကီး စစ္အာဏာရွင္ အေငြ႕အသက္ေအာက္မွ လံုးဝကင္းစင္ လြတ္ေျမာက္ေရးကုိ ေရွ႕႐ႈလ်က္။

အားလံုးကုိေလးစားစြာျဖင့္။

ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ (၇၄ မ်ဳိးဆက္)

၂၀၁၄ ခုႏွစ္သည္ ျမန္မာျပည္ၾကီးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားႏိုင္မည္ေလာဆိုသည့္ေမးခြန္းကို အေျခခံေျဖဆိုျပသည့္ႏွစ္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ မည္ကဲ့သို႔ ေျဖဆိုျပသည္ကုိ ထိုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေရးႏွင့္ စစ္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အေျပာအဆို အမူအရာမ်ား၊ လူထုလူတန္းစားမ်ား၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ စစ္အာဏာရွင္အလိုက် ေရးဆြဲျပဳစုထားေသာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ အေျခခံဥပေဒအျဖစ္ စစ္တပ္မွ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ ေပးလိုက္သည့္ ၾကံခိုင္ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ပါတီႏွင့္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက “အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲေပးမည္လား” ဆိုသည္ႏွင့္ တိုင္းတာခဲ့ရသည္။ ထိုအခါ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျဖစ္ေပၚလာေရးသည္ စစ္အုပ္စုေျပာ ေနသကဲ့သို႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွ ေျပာင္းလဲရမည္ ဆုိသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ေတြ႔ရေပသည္။ ယေန႔အေျခအေနတြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျဖစ္ေပၚလာေရးသည္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား၏ လႊတ္ေတာ္တြင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပအင္အားစု ႏွစ္စုလံုးမွ ဟန္ခ်က္ညီညီ အားေကာင္းေသာ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္သာ ေျပာင္းလဲ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူတို႔ လိုလားသည့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ႏွင့္ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတုိ႔ ေပၚေပါက္လာရန္မွာ အတိုက္အခံ NLD ပါတီတစ္ခုတည္းႏွင့္ လုပ္ေဆာင္၍ မရရွိႏိုင္ဘဲ လူထုၾကီးတရပ္လံုးမွ အင္တုိက္ အားတိုက္ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာအေပၚတြင္ လံုးဝတည္မွီ ေနေပသည္။

၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး

၂၀၀၈ အျခခံဥပေဒကို ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ကိုက္ညီေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတြင္ ပုဒ္မ ၄၃၆ သည္ အဓိက အခန္းက႑မွ ပါဝင္ေနသည္ကို လူတိုင္းအသိျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ျပည္သူကေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္ေသာ အရပ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅% စလံုးက ၄၃၆ ကို ေျပာင္းလဲရန္ သေဘာထားေပးခဲ့ေသာ္၊ တပ္္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားဖက္မွ တစ္မဲထပ္၍ ရဖို႔လိုသည္။ ရခဲ့ပါကလည္း ျပည္လံုးကြ်တ္ ဆႏၵခံယူပြဲကို ျပဳလုပ္ျပီး ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ မဲေပးခြင့္ရွိသူ၏ ၅၀% က ေထာက္ခံေပးရန္ လိုအပ္ေနျပန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို စစ္အာဏာရွင္မ်ားက စစ္တပ္မွ သေဘာမတူပါက ျပဳျပင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ တမင္ေရးဆြဲထားမွန္း သိသာလွသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အစဥ္တစိုက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကသာ ၾကိဳးကိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျပီး အရပ္သားမ်ားဖက္မွ ဒီမိုကေရစီနည္းႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဦးေဆာင္မႈ ရမလာေစရန္ တစ္ဖက္သတ္ ေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အေျခခံဥပေဒတြင္ လိုအပ္သည္မ်ားအားလံုးကို တျပိဳင္နက္တည္း ျပဳျပင္ျခင္းကို လက္မခံဘဲ ပုဒ္မတခုခ်င္းစီကိုသာ ျပဳျပင္ရန္ သေဘာထားခံယူရမည္ ဆိုထားသျဖင့္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမွာ လိုအပ္သည္မ်ားအားလံုးကို တၾကိမ္တည္း စုစည္းျပင္ဆင္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳမထားသည့္အတြက္ တစ္ခုျခင္းကို ေရရွည္ ျပင္ဆင္ရမည့္သေဘာျဖစ္သျဖင့္ ထိုအခ်က္မ်ားကို မျပင္ႏိုင္ပါက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးသည့္အခ်ိန္အထိ ဒီမိုကေရစီနည္းက် အေျခခံဥပေဒေပၚေပါက္ေရး ေဝးေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုသည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ပါးစပ္ျဖင့္ သေဘာတူေနၾကေသာ္လည္း ဖြဲ႔စည္းပံုထဲတြင္ ယခုအခ်ိန္ထိ ထည့္သြင္းေရးဆြဲျခင္း မျပဳနိုင္ေသးသျဖင့္ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ကို ရရွိရန္မွာ ၂၀၁၅ အလြန္တြင္ပင္ ျဖစ္ႏိုင္ပ့ါမလား ေမးရမလို ျဖစ္သည္။

တပ္မေတာ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္၏သေဘာထား

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္ႏွင့္ ဗီအိုေအ ေမးျမန္းခန္းတြင္ “၂၀၀၈ ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒသည္ လူၾကီးမ်ားက အေမွ်ာ္အျမင္ ရွိရွိႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရးဆြဲထားခဲ့သည့္အတြက္ သူ႔အေနႏွင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသည့္သေဘာအေနႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္” ဟု သူက ေျပာခဲ့သည္။  သူ႔အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ “အေျခခံဥပေဒဟာ ခိုင္မာဖို႔လိုတယ္၊ ခဏခဏျပင္တာ မေကာင္းပါဘူး” ဟု ဆုိသည္။ အခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ သူ႔ေခါင္းေဆာင္လူၾကီးမ်ား လုပ္ခဲ့သည္ကို သူက မေျပာင္းဘဲ ထားခ်င္သည္ဟု ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္က ဤသေဘာထားရွိ္ေနသည့္အတြက္ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅% ကလည္း ဤအသံပဲ ထြက္ျခင္းကုိ ေတြ႔ႏုိင္သည္။ တပ္မေတာ္၏ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ မေျပာင္းဘူးဟု ဆိုလိုျခင္းကုိ ထင္ရွားစြာ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ ၄၃၆ ကို ျပင္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ၈၈ ပြင့္လင္းတုိ႔က လက္မွတ္ ၅ သန္းေက်ာ္ ေကာက္ခံယူျခင္းကုိလည္း “ဘယ္ေလာက္ ခိုင္မာမႈ ရွိ မရွိ မေျပာနိုင္ဘူး က်န္ ၄၅ သန္းေက်ာ္ရဲ႕ သေဘာထားကေကာ” ဟု သေရာ္ခဲ့သည္။

စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကလည္း လႊတ္ေတာ္၌ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာၿပီး စစ္တပ္က အာဏာကို လႊဲေျပာင္းယူကာ လႊတ္ေတာ္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္ နည္းဥပေဒမ်ားေရးဆြဲဖို႔ တဆင့္တိုးေတာင္းဆိုလိုက္ျခင္းကလည္း လႊတ္ေတာ္ကို ခ်ိမ္းေျခာက္မႈ တစ္ခုအျဖစ္ ယူဆႏိုင္ပါသည္။ အေျခခံဥပေဒကို မေျပာင္းႏွင့္ ေျပာင္းလွ်င္ အာဏာျပန္သိမ္းမည္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္က “အေျခခံဥပေဒဆိုတာ ခဏခဏျပင္တာ မေကာင္းပါဘူး” ဟု ဆိုလိုက္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရး ဗဟုသုတ ေခါင္းပါးျခင္းလား။ သူ႔ဆရာမ်ားက လုပ္ထားသည္ကို မျပင္ရဲသျဖင့္ ဇြတ္မွိတ္ ေျပာျခင္းလားဆိုသည္ကုိ သူပဲသိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ကို အလည္ေရာက္ေနသည့္ ေနာ္ေဝးဘုရင္ကပင္ “ေနာ္ေဝးႏုိင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒကို အၾကိမ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ျပင္ျပီးျပီ” ဟု ေျပာတာကို နားလည္သေဘာေပါက္လွ်င္ ေကာင္းပါသည္။ အေျခခံဥပေဒဆိုသည္မွာ ခိုင္မာမႈ ရွိဖို႔လိုသည္ဆိုျခင္းကုိ လက္ခံေသာ္လည္း ျပင္တာမေကာင္းဘူးဟု ဆုိျခင္းသည္ မမွန္ပါ။ ေခတ္စနစ္ႏွင့္ မကုိက္ညီလွ်င္ အသစ္ ျပန္လည္ေရးဆြဲသင့္လွ်င္ ဆြဲရမည္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းက ဖ်က္ျပစ္လိုက္သည္။ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒကို ဗိုလ္ခ်ဴပ္သန္းေရႊက ဖ်က္ပစ္လိုက္ျပန္သည္။ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အဆက္ဆက္က ဖ်က္ခဲ့ အသစ္ေရးဆြဲႏိုင္ခဲ့ၾကျပီး ယခုေနာက္ဆံုး ယင္းတုိ႔ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကုိက်ေတာ့ ဖ်က္ရန္ပင္ မေျပာနဲ႔ လိုအပ္သည္မ်ားကုိ ျပင္ဖို႔ေတာင္ မရဘူးဆိုျခင္းသည္ သူတို႔က အရာအားလံုးကို သိနားလည္ျပီး လံုးဝျပင္စရာမလိုေအာင္ ျပီးျပည့္စံုသည့္ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲႏိုင္သည့္ တန္ခိုးရွင္မ်ားလားဟု ေမးစရာရွိလာသည္။

ထို႔ျပင္ ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ အတည္ျပဳလိုက္ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္က ပယ္ခ်လိုက္ျခင္းသည္။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို မလုပ္လိုေၾကာင္း ထင္ရွားေစသည္။ မတူညီမႈမ်ားကို ညွိႏိႈင္းအေျဖရွာျခင္းထက္ မိမိတို႔ ကိုင္စြဲထားေသာ လမ္းေၾကာင္းမွ လံုးဝမေျပာင္းလဲႏိုင္ေၾကာင္း ေဖၚျပခ်က္ တစ္ခုျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ တပ္မေတာ္၏ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရးတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္မႈကို ေလ့လာလွ်င္ နိုင္ငံေရးတြင္ တပ္မေတာ္က ကာလံုျဖင့္ ထိပ္မွစီးထားႏိုင္သည္။ ကာလံုသည္ တိုင္းျပည္၏ ေရွ႕သြားရမည့္လမ္းကို လမ္းေၾကာင္းခ်ေပးသည့္အဖြဲ႕ တနည္းအားျဖင့္ ေပၚလစီခ်သည့္ ထိပ္ဆံုးမွ ထိုင္ေနသည့္ အစုအဖြဲ႔ျဖစ္သည္။ ထိုအစုအဖြဲ႔တြင္ ျပည္သူက ေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္ေသာ သမၼတသည္ တပ္ခ်ဳပ္ေလာက္ အာဏာ မရွိေခ်။ တပ္ခ်ုဳပ္သည္သာ အခရာျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္လည္း ၇၅% က သေဘာတူပါေစ တပ္ခ်ဳပ္က သေဘာမတူလွ်င္ ၄၃၆ အျပင္ မည္သည့္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမွ်မလုပ္ႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္က သူ႔ကိုအသာေပးထားေသာ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို မေျပာင္းခ်င္သည္မွာ မဆန္းဟု သံုးသပ္သည္။ စစ္ေရးအရၾကည့္လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထဲတြင္ ေကအိုင္ေကႏွင့္တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြါးလာျခင္း၊ ေကအင္ယူႏွင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈတိုးတက္လာျခင္းတို႔သည္ တကယ္ တိုးတက္လာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေတာင္မွေျမာက္သို႔ စစ္ေရြ႔လ်ား ေျပာင္းေရြ႕သြားျခင္းသာျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေကအိုင္ေအ စစ္သင္တန္းေက်ာင္းကို အငိုက္အမိ လက္နက္ၾကီးႏွင့္ ထုသည့္အတြက္ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ေယာက္ က်ဆံုးခဲ့ရျခင္းသည္ စစ္ေရးအားသာမႈထက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေရွး႐ႈလုပ္ေဆာင္ေနေသာ သမၼတရံုးဝန္ၾကီး ဦးေအာင္မင္း၏ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းမႈမ်ားအားလံုးကို ေနာက္ဆုတ္သြားေစရန္ ဖန္တီးမႈလားဟု ေတြးထင္စရာျဖစ္သည္။

တိုင္းျပည္ တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးေရးတြင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အဓိက ေသာ့ခ်က္ျဖစ္သည္၊ ထိုျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္ေနမႈကို ပ်က္ပ်ယ္ေစရန္ မလုပ္သင့္ေသာ အခ်ိန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္က တပ္မေတာ္သည္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးကိုသာ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္ဟု ဆိုျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားကို ၾကံခိုင္ျဖိဳးအသင္းမွ ႏိုင္ငံေရးပါတီအသြင္ မေျပာင္းခင္က တိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ စကားကို ငွားေျပာျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ပါတီႏိုင္ငံေရးကို စတင္တိုက္ခိုက္ျပီး မိမိတို႔သည္ သန္႔ရွင္းေသာ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးကိုသာ လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ေသာ ၾကံခိုင္ျဖိဳးအသင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအသြင္ ေျပာင္းျပီး ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီအသြင္ျဖင့္ အာဏာရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပါတီႏိုင္ငံေရးသည္ ကုလားၾကီးႏွင့္ အရာၾကီး အတူတူပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုခ်င္သည္။ ႏိုင္ငံ၏အေရးကိစၥတို႔ကို လုပ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံ့အေရးျဖစ္သည္၊ ႏိုင္ငံ့အေရးသည္ အမ်ိဳးသားေရးကိစၥပင္ မဟုတ္ပါေလာ? ပါတီႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးဟု ခြဲျခားျပီး ကိုယ္ရည္ေသြးေနစရာ အေၾကာင္းမရွိဟုျမင္သည္။

ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ

ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ (ကာလံု) သည္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ႏွင့္ လံုးဝဆန္႔က်င္ေနေသာ ပံုစံျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္၏ကိစၥအဝဝကို ကာလံုမွ ေပၚလစီခ်ျပီး လုပ္သည္ဆိုျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ႏွင့္ လံုးဝဆန္႔က်င္ေနသည္။ ထိုလုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္ အာဏာရွင္စံနစ္က်င့္သံုးသည့္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္တြင္ ပါတီ၏ အထက္မွာရွိေသာ ေပၚလစ္ျဗဴရိုပံုစံကို အတုခိုးထား ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ႏွင့္ လားလားမွ မအပ္စပ္ဟုျမင္သည္။ ကာလံုမွာ တပ္မေတာ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ သမၼတထက္ပိုျပီး အင္အားေကာင္းေအာင္ အာဏာေပးထားသည္။ ကာလံုတြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဒု-ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ႏွစ္ေယာက္လံုး ပါသည့္အျပင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကသာ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ၾကီးတို႔ကို ခန္႔အပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသျဖင့္ သမၼတထက္ မဲအေရအတြက္မ်ားသည္။ သမၼတက ယင္းဝန္ၾကီးဌာနမ်ားကို ခန္႔အပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိျခင္းသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုက အၾကီးအက်ယ္ မွားယြင္းေနေၾကာင္း ေဖၚျပေနခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒက သမၼတကုိ မိမိကက္ဘိနက္ကို မိမိၾကိဳက္ႏွစ္သက္သူမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ ေပးမထားခဲ့ေခ်။

ၾကံခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီ

ၾကံခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီသည္ စထြက္ထြက္ျခင္း ႏိုင္ငံေရးပါတီအေနႏွင့္မဟုတ္ဘဲ လူမႈေရးအသင္းအေနႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျပီး အသင္းဝင္မ်ားကို စစ္အစိုးရမွ အခြင့္ထူးမ်ားေပး၍ စည္းရံုးခဲ့သလို ထိုအသင္းသည္ လူမႈေရးကိုသာ ေဇာင္းေပးလုပ္ေနေသာအသင္းျဖစ္သျဖင့္ “ပါတီႏိုင္ငံေရး” ႏွင့္လားလားမွ် မသက္ဆိုင္ အာဏာရယူေရးကို စိတ္မဝင္စားဘဲ အမ်ိဳးသားေရးတိုးတက္ေရးကိုေရွးရွဳျပီး “အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး” ကိုသာလုပ္ေနေသာအသင္းျဖစ္သည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၾကံခိုင္ျဖိဳးအသင္းက ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမရရွိသည့္ အခြင့္အေရးျဖစ္ေသာ လူထုေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ေပၚေပၚထင္ထင္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ကို ရရွိခဲ့သည္။ ပါတီႏိုင္ငံေရးသည္ မိမိပါတီအာဏာရယူလိုသည့္ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္သည္ဟု ရွံဳခ်ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ တဖက္သတ္ စည္းရံုးလႈံေဆာ္ခြင့္ စုေဝးခြင့္တို႔ႏွင့္အတူ အသင္းဝင္မ်ား အစိုးရအလုပ္မ်ားတြင္ အလုပ္အကိုင္ လြယ္ကူစြာ ရႏိုင္မႈတို႔ျဖင့္ စည္းရံုးခဲ့ျပီး အခြင့္အေရးအရ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ား သန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိလာသည့္ အထဲတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ားကိုပါ ဖိအားေပး၍ အသင္းဝင္ေစခဲ့ျခင္းသည္လည္း ပါဝင္သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာသည့္အခါ မိမိတို႔အသင္းက ရွံဳ႕ခ်ထားေသာ “ပါတီႏိုင္ငံေရး”ကို မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္၍ အသင္းကို ပါတီအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္။   စစ္အစိုးရမွ အစီအစဥ္ရွိရွိ ေမြးျမဴျပဳစုပ်ိဳးေထာင္လာခဲ့သည့္အတြက္ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ေတာင့္တင္းျခင္း၊ စစ္အစိုးရလက္ထက္ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ၾကီးမားခန္႔ျငားေသာ ဧကမ်ားစြာ က်ယ္ဝန္းေသာ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္အျပင္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အရပ္ရပ္တြင္ ျပည္သူပိုင္ အေဆာက္အအံုမ်ားကို ၾကံခိုင္ျဖိဳးအသင္းအား စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ေပးထားျခင္းမွ ပါတီအသြင္ ေျပာင္းလိုက္သည့္အခါ ပါတီပိုင္ ရံုးခန္းမ်ားအျဖစ္ မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးပါတီကမွ မရရွိသည့္ အေမြဆက္ခံပိုင္ခြင့္ အထူးအခြင့္အေရးကို တဖက္သတ္ ရရွိျခင္းေၾကာင့္ စစ္တပ္ေထာက္ခံမႈျဖင့္ အင္အားအရွိဆံုးပါတီအျဖစ္ ရပ္တည္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္အမ်ားဆံုး အႏိုင္ရရွိရန္ နည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖက္မွ အကူအညီယူျပီး အႏိုင္ရရွိလာခဲ့ေသာ္လည္း ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈမွာ ထင္သေလာက္မရွိခဲ့ေခ်။ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေပၚလစီမွားယြင္းစြာ မယွဥ္ျပိဳင္ဘဲ ေနလိုက္ျခင္းေၾကာင့္လည္း မဲအမ်ားဆံုး ရရွိသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီအေနႏွင့္ ပြင့္လင္းလာေသာ ေခတ္အေျခအေနႏွင့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္လာသည့္အခါ မဲအမ်ားဆံုး ရရွိရန္မွာ တနည္းသာရွိသည္၊ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ႏွင့္ပင္း၍ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ မဲလိမ္မဲခိုး ရန္သာျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို အမွန္တကယ္ တရားမွ်တစြာ က်င္းပလွ်င္ ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီ မုခ်ရွံဳးမည္ဟု ျမင္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီၤသည္ စစ္တပ္မွဖြဲ႔စည္း ေပးထားေသာ ပါတီျဖစ္ေၾကာင္း လူတိုင္းသိၾကသည္။ ထို႔ျပင္ လက္ရွိ တပ္မေတာ္မွ မတရားသိမ္းပိုက္ထားေသာ လယ္ယာေျမမ်ား၊ တပ္မေတာ္ပိုင္စီးပြါးေရး ကုမၸဏီဦးပိုင္မွ သူတို႔ အက်ိဳးစီးပြါးအတြက္ လက္ပန္ေတာင္းေတာင္ကို တရုတ္တို႔အား ေရာင္းစားထားမႈမ်ားသည္ ျပည္သူတရပ္လံုးကို ေအာ့ႏွလံုး နာေစခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္ကိုမုန္းလွ်င္ တပ္မေတာ္က တည္ေထာင္ေပးထားေသာ ၾကံခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီကိုလည္း မဲထည့္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေခ်။ တပ္မေတာ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳေနသမွ် ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီအတြက္ ကံမေကာင္းႏိုင္ေခ်။ တပ္မေတာ္ႏွင့္ခြဲခြါျပီး ရပ္တည္ႏိုင္လွွ်င္ ေနာင္တစ္ၾကိမ္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲပိုရေကာင္းရႏိုင္သည္။ ယေန႔အခ်ိ္န္သည္ လူထုက အေျပာင္းအလဲကုိ လုိလားေတာင့္တေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ သည္းမခံႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနၾကျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမင္ေနရသည္။

ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား

ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားအတြင္းတြင္ အမိ္်ဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ အင္အားအၾကီးဆံုး ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈ အရဆံုး ပါတီျဖစ္သည္မွာ မည္သူမွ် ျငင္းခ်က္ထုတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ အတိုက္အခံ ၾကံခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီကို ယွဥ္ျပိဳင္အနိုင္ယူႏိုင္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာပါတီျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကယားျပည္နယ္ခရီးစဥ္တြင္ ျပည္သူေထာင္ေသာင္းတို႔က ၾကိဳဆိုခဲ့ျခင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ပါတီသည္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္လည္း အင္အားရွိေၾကာင္း ေဖၚျပေနခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီအႏိုင္ရေစမူ သူ႔အေနႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းႏွင့္ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမရွိေခ်။ အေၾကာင္းမွာ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကို ျပင္ဖို႔ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္က မလိုလားေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ သမၼတသည္ စစ္ေရးအျမင္ရွိရမည္ဟု ထည့္ထားျပန္သျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားသာ သမၼတလုပ္ရမည္ဟု မေျပာယံုတမည္ရွိသည္။ ပို၍ဆိုးသည့္အခ်က္မွာ သမၼတကို လူထုက တိုက္ရိုက္ေရြးခ်ယ္၍မရဘဲ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္မွ အမည္တင္သြင္းသည့္ သမၼတေလာင္းတစ္ေယာက္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ အမည္တင္သြင္းသည့္ သမၼတေလာင္းတစ္ေယာက္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွ အမည္တင္သြင္းသည့္ သမၼတေလာင္းတစ္ေယာက္ ထိုသံုးေယာက္ထဲမွ ေရြးခ်ယ္ရမည္ဆိုသျဖင့္ ျပည္သူမ်ား၏ မဲအမ်ားဆံုးရသည့္တိုင္ေအာင္ အမ်ားေမွ်ာ္လင့္သလို လက္ရွိအေနအထားအတိုင္းသြားလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မရွိေခ်။ ထို႔ျပင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တြင္ ဖိနွိပ္ခံေနရစဥ္ကာလက ေတာင့္ခံထားခဲ့ေသာ အမာခံမ်ား ပြင့္လင္းလာေသာေခတ္တြင္ ေဘးေရာက္ကုန္ျပီး ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးႏွင့္ ဝင္လာေသာအုပ္စုမ်ားက ေအာက္ေျချမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ စိုးမိုးလာျပီး လူေဟာင္းမ်ား ပါတီဝင္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားမႈကိုပင္ ဝင္ခြင့္မျပဳဘဲပိတ္ထားသည့္ အေနအထား ျဖစ္ေနခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ အမတ္ေလာင္းမ်ား ေရြးခ်ယ္သည့္အခါ အထူးဂရုတစိုက္ ေရြးခ်ယ္မွသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ႏို္င္ေပလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။

ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးစီးသည့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျပီးလွ်င္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ပြင့္လင္းသည္ အင္အားရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ၈၈ ပြင့္လင္းအင္အားစုသည္ ယေန႔ထက္ထိ ပါတီႏိုင္ငံေရးကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဝင္ေရာက္လာျခင္း မရွိေသးဘဲ လုပ္ရွားတက္ၾကြသူတပိုင္း ႏိုင္ငံေရးသမားတပိုင္း အေျခအေနမွ တက္မလာ ေသးေခ်။ ေရြးေကာက္ပြဲနီးလာသည့္အခါ ကိုကိုၾကီး၊ မင္းေဇယ်ာႏွင့္တခ်ိဳ႕ ပံုစံတမ်ိဳးႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္လာမည္ဟု ခန္႔မွန္းမိသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျပီးလွ်င္ အင္အားေကာင္းေသာႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွာ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားကို ယင္းတို႔၏ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ျပည္သူမ်ားက တခဲနက္ေထာက္ခံ အားေပးခဲ့ၾကသည္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ထိုပါတီမ်ားသည္ မိမိျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ျပည္သူတို႔ ေထာက္ခံမႈရွိေသာပါတီမ်ား အျဖစ္ သိရွိႏိုိင္သည္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား ပါတီႏွစ္ခုကိုေပါင္း၍ ပါတီတခုတည္းကို ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ရွမ္းက်ားျဖဴပါတီႏွင့္ က်ားေခါင္းပါတီ ႏွစ္ခုတို႔ေပါင္းစည္းေရးကုိ က်ားေခါင္းပါတီမွ လိုလားေသာ္လည္း က်ားျဖဴပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွ မလိုလားသျဖင့္ အင္အားရွိေသာ တစ္ခုတည္းေသာရွမ္းျပည္ ကိုယ္စားျပဳပါတီ ျဖစ္ေပၚမလာခဲ့ေပ။ ထို႔အတြက္ ေအာက္ေျခပါတီဝင္ အမ်ားအျပား က်ားျဖဴပါတီမွ ႏႈတ္ထြက္၍ က်ားေခါင္းပါတီ သို႔ဝင္ျခင္းသည္ ျပည္သူမ်ားက ညီညြတ္ေရးကို လိုလားသည့္ပါတီကိုသာ ေထာက္ခံလိုေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ားတြင္ ညီညြတ္ေရးသည္ အေရးၾကီးသည္ကို သိျမင္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးေရခ်ိန္ရွိေၾကာင္းကို ေတြ႔ရေပသည္။

ထို႔အတူ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ကရင္အမ်ိဳးသားအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ ေကာ္သူေလတပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းေရးကို ေကအင္ယူမွ ေနာက္လာမည့္ညီလာခံမွ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္မည္ေျပာျခင္းကို မႏွစ္ျမိဳၾကဘဲ အလွ်င္အျမန္ အခ်ိန္မဆြဲဘဲ ဖြဲ႕စည္းေစခ်င္ေၾကာင္း စာေရးသားေတာင္းဆိုခဲ့ၾကျခင္းကိုၾကည့္လွ်င္ လူမ်ိဳးတိုင္း ညီညြတ္ေရးကို ေအာက္ေျခမွယူေစခ်င္ၾကျပီး ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကသာ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးေရး အက်ိဳးအတြက္ညီညြတ္ေရး မလုပ္ခ်င္ၾကေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ရသည္။

ဗမာႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားေလာက္ အင္အားမေကာင္းလွေခ်၊ မဆလတျဖစ္လဲ တစညပါတီပင္ အင္အားမရွိေတာ့ေခ်။ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုဆန္႔က်င္ျပီးပါတီသစ္ အန္ဒီအက္ဖ္ထူေထာင္၍ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ခဲ့ေသာဦးခင္ေမာင္ေဆြႏွင့္ ေဒါက္တာသန္းျငိမ္း (ကြယ္လြန္) တို႔၏ပါတီသည္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အရွိန္ျဖင့္ အမတ္ေနရာတခ်ိဳ႕ကို ရရွိလိုက္ေသာ္လည္း လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္ျဖစ္ရန္ အလြန္ခဲယဥ္းေပးလိမ့္မည္။ ထိုအခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္ ပီအာစနစ္ကို အားေပးသူမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၾကသည္။ ပို၍ဆိုးသည္မွာ ပီအာစနစ္ကို တင္သူမွာ သူတို႔ပါတီဝင္ ေဒၚခင္ဝိုင္းၾကည္ျဖစ္၍ ေနေပသည္။ ထို႔အတြက္ ျပည္သူက အင္ဒီအက္ဖ္ကို အျမင္ေစာင္းလာခဲ့ၾကသည့္အတြက္ အေျခအေနမေကာင္းလွေခ်။ ပီအာစနစ္ႏွင့္သာ သူတို႔အေနႏွင့္ မဲနည္းေသာ္လည္း ကိုယ္စားျပဳမႈျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ဝင္ႏိုင္မည့္ အေျခအေန ရွိသည္။

တျပည္လံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းက ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနလင့္ကစား တပ္မေတာ္မွ အပစ္ရပ္ထားသည့္ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမတို႔တြင္ ထိုးေဖါက္ဝင္ေရာက္လာျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမ်ား ေဖါက္လုပ္ျခင္းတို႔တြင္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ တစံုတရာ ညွိဳႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳသျဖင့္ တဖက္ႏွင့္ တဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြါးေနျခင္းတို႔သည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေဆာင္ေနမႈကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေပၚေစသည္။

အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ဒုကၡအေရာက္ဆံုး ျဖစ္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။ စနစ္ဆိုး၏ဒါဏ္ကို ခါးစည္းအခံရဆံုးေသာ လူတန္းစားမ်ားျဖစ္သည္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္း၊ လယ္ယာ ေျမမ်ားကို စစ္တပ္မွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခရိုနီမ်ားမွေသာ္လည္းေကာင္း မတရားသိမ္းပိုက္ထားမႈမ်ားကုိ အစိုးရမွ ျပတ္ျပတ္ သားသား မေျဖရွင္းေပးႏိုင္သျဖင့္ လယ္သမားမ်ား အတိဒုကၡေရာက္သလို ယေန႔အခ်ိန္အထိ အလုပ္သမားမ်ား၏ အနိမ့္ဆံုးလစာကို အစိုးရမွ သတ္မွတ္ေပးျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား ေခါင္းပံုျဖတ္ခံေနရမႈကို ခါးသည္းစြာ ခံစားေနရစဲျဖစ္သည္။ ထိုလူတန္းစားႏွစ္ရပ္သည္ အနစ္နာဆံုးအကူအညီ အမဲ့ဆံုးေသာသူမ်ား ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုလူတန္းစားႏွစ္ရပ္က စစ္တပ္ကို ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ျပဳထားသည့္ ၾကံခိုင္ျဖိဳးပါတီကို မဲေပးရန္မွာ လြန္စြာ ခဲယဥ္းသည္ဟုျမင္သည္။

ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ား

ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းအားေကာင္းလာျပီး ပညာေရးလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေတာင္းဆိုမႈမွ ေန၍ ျပည္သူမ်ားနစ္နာမႈမ်ားကိုပါ ပါဝင္ေတာင္းဆိုလာခဲ့ၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အစိုးရ လုပ္သမွ်ကို အရာရာကိုဆန္႔က်င္ရမည္ဆိုသည့္ အစြန္းေရာက္လာခဲ့ၾကျပီး တခ်ိဳ႕ကတိုက္ပြဲဝင္ေနၾကစဥ္ ႏိုင္ငံေရး အေရာင္ဆိုးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ေထာက္ခံအားေပးသူမ်ား ေနာက္တြန္႔သြားသည့္ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္ကို ၾကားသိရသည္။ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတိုင္းတြင္ လက္ဝဲလက္ယာ အေရာင္ရွိသူမ်ား ပါဝင္သည္မွာဓမၼတာျဖစ္ေသာ္လည္း လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုလံုးကို အေရာင္ဆိုးျခင္းသည္ လႈပ္ရွားမႈကုိ အေသသတ္ျခင္းႏွင့္ တူျပီး ညီညြတ္ေရးကို ျပိဳကြဲေစသည့္အျပင္ မိမိတို႔လႈပ္ရွားမႈကို အစိုးရမွအေရးယူႏိုင္ရန္ လမ္းေၾကာင္းေပးသည္ႏွင့္ တူသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ဦးတည္ခ်က္တစ္ခုကိုသာ ေဇာင္းေပးရန္လိုအပ္ေနျပီး ထိုဦးတည္ခ်က္သည္လည္း ေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးစနစ္ေအာက္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား လြတ္လပ္စြာ စည္းရံုးဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား ညီလာခံၾကီးကိုေခၚယူျပီး ထိုညီလာခံၾကီးမွ သမဂၢ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ႏိုင္ေရးသည္ လက္ရွိလုပ္သင့္သည့္အလုပ္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခါမွသာ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ စုစည္းက်စ္လစ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ကိုလိုနီေခတ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကဲ့သို႔ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရွိလာျပီး အနာဂါတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကို ဦးေဆာင္ႏိုင္မည့္ အမ်ားေထာက္ခံသည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြန္းလာႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

နိဂံုးအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးအျဖစ္သို႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွ ေျပာင္းလဲသြားရန္ အေၾကာင္းလံုးဝမရွိေခ်။ လိုအပ္ေသာ အေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲေရးကို စစ္တပ္မွ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ျမင္ေနရသည္။ ထို႔ျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ေလးပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးပြဲကို အဆိုျပဳခဲ့ျခင္းကို မည္သို႔မွ် မတံု႔ျပန္ဘဲ ေနခဲ့ျပီးမွ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား လာခါနီးတြင္ ဆိုင္းမဆင့္ဗံုမဆင့္ ၁၄ ပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲကို အခ်ိန္ကပ္ျပီး ေခၚခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ထိုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမွ် ေရေရရာရာ ေျပာႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ ျပီးဆံုးသြားခဲ့ျခင္းသည္ ရိုးသားမႈ ကင္းမဲ့သည့္ စင္ေပၚ တင္ျပသည့္ လုပ္ဇါတ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ေစသည္။ တဖန္လႊတ္ေတာ္မွ ၆ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေရးကို အဆိုျပဳလိုက္ျခင္းကို ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္မွ အမ်ားစုပါဝင္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ လက္မခံဟု ဆိုျခင္းသည္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲျဖင့္ တိုင္းျပည္ျပသနာမ်ားကို က်စ္လစ္ထိေရာက္စြာ အေျဖရွာျခင္းထက္ လူမ်ား၍ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ျဖစ္လ်က္ မည္သည့္အေျဖမွ မထြက္ေစခ်င္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္လ်က္ရွိသည့္အျပင္ သမၼတမွလည္း ထိုကိစၥကို အေျဖမေပးဘဲ ႏွာေစးေနျခင္းတို႔သည္ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးအေျဖရွာေရးထက္ အလုပ္မျဖစ္သည့္ ေတြ႔ဆံုေရးကိုသာ လုပ္၍ အခ်ိန္ကုန္လြန္ေစခ်င္သလားဟု ထင္စရာရွိသည္။

တိုင္းျပည္၏ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂါတ္ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္သည့္ လြတ္လပ္ေသာလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား (Civil Society) အားေကာင္းဖို႔ လိုေသာ္လည္း လက္ရွိအေျခအေနမွာ စတင္ဖြဲ႔စည္းကာစ၊ စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ေနစဲ ကာလအဆင့္သာရွိေနေပေသးသည္။ ပိတ္ပင္တားဆီးထားမႈမ်ား၊ အထက္မွခြင့္ျပဳေသာ္လည္း ေအာက္ေျခမွ ကန္႔ထားမႈမ်ားကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရျပီး ဥပေဒထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း နည္းဥပေဒမ်ားကို အစိုးရမွ မထုတ္ျပန္ ႏိုင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္သင့္သေလာက္ မတိုးတက္ႏိုင္ဘဲ ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ တြင္ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲခ်င္ပါက လႊတ္ေတာ္တြင္း တိုက္ပြဲအျပင္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ လူထုေတာင္းဆိုမႈ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ဗဟိုခ်က္မအျဖစ္ ေနရာယူလာႏိုင္ေၾကာင္း သံုးသပ္မိသည္။

ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ (၇၄ မ်ဳိးဆက္)

၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ရန္ကုန္တုိင္းမ္ဂ်ာနယ္ အမွတ္ ၁၀ ၊အတြဲ ၄၉