ဘာေၾကာင့္ သူတိုု ့ ခ်မ္းသာၾကသလဲ ဘာေၾကာင့္ ငါဒိုု ့ ဆင္းရဲ ၾကသလဲ

Moethee Zun

ကမၻာၾကီးမွာ နိင္ငံေပါင္း ၁၉၆ နိ္္င္ငံရိွတယ္။ ဒီထဲက၂၅ နိင္ငံ က က်ိက်ိတက္ အခ်မ္းသာဆံုုးနိင္ငံေတြ။ ဒီထဲက နိင္ငံ ၂၀ က ဆင္းရဲ နံုခ်ာ လြန္းရွာတဲ့နိင္ငံေတြ။ ဒီဆင္းရဲ ႏံုုခ်ာလြန္းတဲ့ နိင္ငံထဲမွာ ျမန္မာနိင္ငံဟာေရွ ့ဆံုုးက ပါေနတယ္။

အခ်မ္းသာ ဆံုုးနိင္ငံမ်ား
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုု၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေ၀း၊ ဆီြဒင္၊ကေနဒါ၊ဖင္လန္၊ ျပင္သစ္ ၊ ဂ်ာမဏီ၊ ျဗိတိန္၊ ဂ်ပန္၊နယ္သာလန္၊ လူဇင္ဘတ္၊ ေတာင္ကိုုရီးယား ၊ စကၤပူ၊ ေဟာင္ေကာင္ ၊ တိုုင္၀မ္ ၊ၾသ စတီးယား၊ ၾသစေတးလ်ား၊ အိုုင္ယာလန္၊ အိုုက္စလန္၊ စပိန္ ၊ အီတလီ တိုု ့ျဖစ္တယ္။

အဆင္းရဲဆံုုးနိင္ငံမ်ား
အဆင္းရဲ ဆံုုးနိင္ငံ ေတြကေတာ့ ျမန္မာ ၊ ကြန္ကိုု၊ မိဇမ္ ဘစ္၊ခ်ဒ္ ၊ လိုုင္ဘီးယား၊ဆီရီလီယြန္၊ ဂူနီယာ၊ အီတစ္ယား၊ ဗဟိုုအာဖရိက၊ အီသီယိုုးပီယား၊ ဂူနီးယာ ေအ ဘစ္စုု၊ မာလီ ။ အီသီယိုုးပီးယား၊ဇင္ဘာေဘြ၊ အာဖန္ဂန္ နစ္စတန္ ၊ မာလာ ၀ီ၊ ကုုိတီဒီဘိုုးရီးယား၊ ဂန္ ဘီယား ၊ ကန္ေဘာဒီယား ။
( အာရွ က ျမန္မာ နဲ ့ အာဖဂန္ နစ္စတန္၊ ကန္ေဘာဒီယား ေတြက အာရွကျဖစ္တယ္။က်န္ တဲ့နိင္ငံေတြက အာဖရိက ျဖစ္ပါတယ္။ )
ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံက လူတဦဟာ တနစ္ကိုု ပ်မ္းမ်ွ ေဒၚလာ တသိန္း ၀င္ေငြရိွတယ္။
ဆင္းရဲနိင္ ငံက လူေတြက တနစ္ကိုု ေဒၚလာ တ ေထာင္ခန္ ပဲ၀င္ေငြရိွတယ္။ တေန ့ကိုု ၃ ေဒၚလမ်ွသာျဖစ္တယ္။
ႏွစ္စဥ္ နိင္ငံတိုုင္းက ဖြင့္ျဖိုုးေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံေတြရဲ ့ဖြင့္ျဖိုုးမႈက သိပ္ကိုုေႏွးေကြးလြန္းေနတယ္။
ဥပမာ ဇင္ ဘာေဘြနဲ့ ျမန္မာနိင္ငံဟာလဲ ဖြင့္ျဖိုုးမႈမရိွဘူးမဟုုတ္ဘူး။ ရိွပါတယ္။ လက္၇ိွဖြင့္ျဖိုုးမႈနန္း အတိုုင္း သာ သြားမယ္ဆိုုရင္ ၊ စစ္တပ္ေတြကပဲ ဆက္ ျပီး အုုပ္ခ်ဳပ္ေနမယ္ဆိုုရင္၊ ဒီနစ္နိင္ငံ
ကလူေတြဟာ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံက လူေတြလိုုပဲ တနစ္ ကိုုေဒၚလာ ၁ သိန္း ရဖုုိ ့ က
၂၇၂၂ ခုု နစ္ ၾကမွ ျဖစ္လာမယ္လုုိ ့ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြက ဆိုုပါတယ္။
ဒီႏႈန္း နဲ့သြားရင္ ဇင္ဘာေဘြနဲ့ျမန္မာ ဟာ တိုုးတက္ဖုုိ ့ ေနာက္ထပ္ နစ္ေပါင္း ၇၂၂ နစ္ ၾကာမယ္လိုု ့ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြက သံုုးသပ္ၾကတယ္။

အခ်က္ ၾကီး ၃ ခ်က္
နိင္ငံတနိင္ငံဟာ ခ်မ္းသာမလား။ ဆင္းရဲ မလား ဆိုုတာ ပညာရွင္ေတြက အခ်က္ ၾကီး ၃ ခ်က္ နဲ ့ စံထား တိုုင္းထြာၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့
အသင္အပင္း ( Institution ) ဘာသာေရး ( Religions) နဲ ့ပထ၀ီ အေနထား ( Geography ) တိုု ့ျဖစ္တယ္လုုိ ့ ပညာရွင္ေတြက ေဖၚထုုတ္လာၾကတယ္။

၁။ အသင္းအပင္း ( Institution )
ခ်မ္သာတဲ့နိင္ေတြမွာ အင္တီက်ဴးရွင္းေတြကအခိုုင္အမာရိွတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံေတြ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြက မခိုုင္ မာၾကဘူး။ အင္စတီက်ဴးရွင္းဆိုုတာက လြတ္လပ္တဲ့ တကၠသိုုလ္ ေကာလိပ္၊
မီဒီယာ၊ နိင္ငံေရးပါတီ၊ ကုုမဏီ မ်ား၊ လူမႈေရးအသင္း၊ အႏုုပညာအသင္း၊ စာ ေပ အသင္း၊ အားကစားအသင္း၊
သဘ၀ ပတ္၀န္းက်င္အသင္း ၊ ယဥ္ေက်းမႈ အသင္း၊ စတာေတြျဖစ္တယ္။ ဒီအသင္းအပင္းေတြက
အစိုုးရနဲ့မပတ္သက္ရဘူး။ လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ ့စည္း တည္ေထာင္ လႈပ္ရွား ေနတဲ့အသင္းအပင္းေတြကိုု ေခၚ ဆိုုတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆင္းရဲ မႈနဲ ့ ခ်စားမႈကေျပာင္း ျပန္ အခ်ိုုး ၾကေနပါတယ္။ နိင္ငံက ခ်မ္းသာ ေလ ခ်စားမႈ က နည္းလာေလ ျဖစ္တယ္။ နိင္ငံက ဆင္းရဲေလ ခ်စားမႈ က ၾကီးေလ ျဖစ္ပါတယ္။
ခ်မ္းသာတဲ့နိ္င္ငံေတြက ပိုုက္ဆံက သူတိုု ့ နိင္ငံအတြင္းမွာပဲရိွတယ္။ ထူးဆန္းတာကေတာ့ ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံ ပိုုက္ဆံေတြရဲ ့ ၆၀ရာခိုုင္ႏႈန္း အထက္က လိ်လ္၀ွက္ ဘဏ္ အေကာင့္ေတြကိုု နိင္ငံျခားမွာ သြားထားေလ့ရိွၾကတယ္။ ဆင္ရဲတဲ့နိင္ငံေတြက နစ္စဥ္ ၁၀ ဘီလီယံ ကေန ၂၀ ဘီလီယံ ေဒၚလာ အထိ နိင္ငံျခား ဘဏ္ အေကာင့္ေတြ ဆီကိုလိ်လ္၀ွက္သြား အပ္ႏွံေနၾကတယ္ဆိုုတယ္။
ဆင္းရဲ တဲ့နိငံေတြကိုု ၾကည့္ရင္ နိင္ငံက နစ္စဥ္ ရလာ ေတြ ၀င္ေငြေတြကိုု ပညာေရး က်မာေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ၊တရားေရး နဲ့ ရဲ ဌာန ေတြမွာရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံမႈ မရိွၾကဘူး။ စစ္ေရး မွာပဲရင္းႏွီး ျမွပ္ ႏွံ မႈျပဳၾကတယ္။ စစ္ပစၥည္းေတြကိုုအမ်ားဆံုုး ၀ယ္ယူူသူေတြျဖစ္ေနၾကတယ္။
ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံေတြမွာ စစ္တပ္ အင္စတီက်းရွင္း တခုုပဲ အား ေကာင္း ေအာင္ လုုပ္ ထားအသင္းအပင္း ေတြ မရိွသေလာက္ ျပိဳ လဲ က်ေနၾကတယ္။
Clan Base Thinking ( ေဆြမ်ိုုး ဆက္ဆံေရး )
ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံေတြက အုုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္စားကုုိ ၾကည့္ရင္ Clan Base Thinking နဲ ့ နိင္ငံေတာ္လံုုျခံဳးေရး၊ စီးပြားေရး ကိစၥအ၀၀ ကိုုစဥ္းစားေလ့ရိွၾကပါတယ္။
ဥပမာ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြက ကုုမဏီ တခုုဟာ ၀န္းထမ္းေတြကိုု ခန္ ့အပ္ေတာ့မယ္ဆိုုရင္ ပညာအေရအခ်င္း၊ အေတြ ့အၾကံဳ ၊ လုုပ္သက္ ကိုုၾကည့္ ျပီးေရြးျခယ္ ၾကတယ္။ အေကာင္းဆံုုး သူ
(Best Candidate ) ကိုုေရြးျခယ္ၾကတယ္။
ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံက ကုုမဏီေတြဟာ ေဆြမ်ိူး ၊ မိတ္ ေဆြ ဆက္ဆံေရးအေပၚမွာ အေျခခံ စဥ္းစား ၾကတယ္။ ဥပမာ သူတိုု ့ လုုပ္ငန္းတခုုမွာ ၀န္းထမ္းငွားေတာ့မယ္ဆိုုတာနဲ့ လုုပ္ငန္းတခုု လုုပ္ေတာ့မယ္ဆိုုတာနဲ့ သူတိုု ့ ေခါင္းထဲမွာ ဦးေလး၊ အေဒၚ ၊ ညီကိုုေမာင္ႏွမ ၊ တူသားေနာင္မယ္ ေတြက အရင္ ေရာက္လာၾကတယ္။ ဒ ါေၾကာင့္ ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံက လူေတြဟာ လုုပ္ငန္းတခုု ေအာင္ျမင္ိုု ့အတြက္ လူကိုုေရြးျခယ္တဲ့ေနရာမွာ ေတာ္သူ ( Smart ) ျဖစ္သူ၊ တတ္သူ ( Talent ) ရိွသူကိုု အေျခခံစဥ္းစားရမယ္ဆိုုတာ နားကိုုမလည္ဘူး။ လံုုး၀ကိုု ျငင္းပယ္ထားၾက ေလ့ရိွတယ္။

၂။ ဘာသာေရး ( Religion)
ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံက လူေတြ ရဲ့ ေနစဥ္ ဘ၀ ဟာ ဘာသာေရးနဲ ့ အခိုုင္အမာ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။
ခ်မ္းသားတဲ့နိင္ငံက လူေတြ ရဲ ၇၀ ရာခိုုင္ႏႈန္းဟာ သူတိုု ့ဘ၀ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ဘာသာေရးဟာ လံုုး၀ ကိုု အေရးမပါလွေပဘူး။ ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံေတြက လူေတြ အားလံုုးနီးပါး ဟာ
ဘာသာေရး ယံုုၾကည္သက္၀င္ သူေတြျဖစ္ေနၾကတယ္။ လူတိုုင္း ဟာ ဘာသာေရး ကိုု ပထမ ဦးစားေပး စဥ္းစားေလ့ရိွတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံက လူေတြက လူအေရအေသြး ( Capacity ) ကိုု ဦးစားေပးစဥ္းစားေလ ့ရိွတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံေတြက လူေတြဟာ ၀င္ေငြကိုု ဘာသာေရးဖက္မွာ ပိုုသံုုးတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြက ၀င္ေငြကိုု လူအဖြဲ ့စည္းဖြင့္ျဖိုုးေရးလုုပ္ငန္းေတြမွာပိုုသံုုးတယ္။ ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံက မိဘ ေတြဟာ သတိုု ့အားလပ္အခ်ိန္ကိုု ဘာသာေရးေတြမွာပိုု သံုုးတယ္။
ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံက လူေတြက သူတိုု ့အားလပ္ရက္ေတြကိုု မိသားစုု၊ ခရီးသြားျခင္းနဲ့ ေလ့လာေရးေတြ မွာပိုုသံုုးတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံက လူေတြက တမလြန္ ဘ၀ ေတြကိုု ပိုု အေလးထားတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြက လက္ရိွဘ၀ ကိုုပိုုအာရံုုစိုုက္ျပီး သိပၺံနဲ နည္းပညာဖြင့္ျဖိးမႈေတြမွာ
ပိုု အာရံုုစိုုက္လုုပ္ေဆင္ၾကတယ္။

၃။ ရာသီဥတုု ( Geography)
ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြက ကမၻာေျမာက္ပိုုင္း အေအးပိုုင္းနိင္ငံေတြက ျဖစ္ေနတယ္။ အဆင္းရဲ ဆံုုးနိင္ငံက လူေတြ ကမၻာေတာင္ပိုုင္း အပူပိုုင္းဇံုု က နိင္ငံေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္က ပညာရွင္ေတြ အတြက္ သတိျပဳ စရာ ျဖစ္ေနသလိုု အေျခအတင္ျငင္းခုုန္စရာလဲျဖစ္ေနတယ္။
နိင္ငံတနိင္ငံခ်မ္းသာဖုုိ ့အတြက္ ရာသီဥတုုေပၚမွာ မူတည္ေနပါသလား ဆိုုတဲ့အခ်က္ကိုုလက္မခံ
တဲ့ပညာရွင္ေတြရိွေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုုက္ဆိုုင္မႈ လုုိျဖစ္ေနတာကေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြက
အေအးပိုုင္းနိင္ငံေတြ၊ကမၻာေျမာက္ပိုုင္း၊ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံေတြက အပူပိုုင္း ကမၻာေတာင္ပိုုင္း ျဖစ္ေနတာကေတာ့ ျငင္းလိုု ့မရတဲ့အခ်က္ျဖစ္ေနေတာ့တယ္။
ပညာရွင္ေတြေထာက္ျပတဲ့အခ်က္ကေတာ့ အပူပိုုင္းဇံုု မွာ က်ေရာက္ေနတဲ့ဒီနိင္ငံက လူေတြရဲ ဘ၀ ဟာ သိပ္ကိုုၾကမ္းတမ္းလြန္းလွတယ္။ စိုုက္ပ်ိုုးေမြးျမဴေရး ကိုုပဲအေျခခံထားရတဲ့ဒီနိင္ငံေတြမွာ
ရာသီဥတုုေဖါက္ျပန္မႈ၊ ဆိုုးရြားမႈေတြေၾကာင့္ သီႏွံ ေတြမျဖစ္ထြန္းတာပ်က္စီးတာေတြရိွတယ္။
တရိစၱာန္ေတြေသတယ္။
နိင္ငံတိုုင္းရဲ ့ဖြင့္ျဖိဳးလာမႈကိုု သမိုုင္းနဲ့ခ်ီျပီးေလ့လာ ၾကည့္ၾကတဲ့အခါမွာ ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြမွာ
တရိစၦာန္ ေတြကိုု အၾကီးအက်ယ္ေမြး ျမဴ လာ နိင္ခဲ့ၾကတာကိုုေတြ ့ရတယ္။ ဆင္းရဲ တဲ့နိင္ငံေတြမွာေတာ့ ဟိုု း သမိုုငး္ အစဥ္အဆက္မွာကိုုက တရိစၦာန္ေတြကိုု အၾကီးအက်ယ္မေမြးျမဴနိင္ခဲ့ၾကဘူးလုုိ ့ဆိုုတယ္။ ရာသီဥတုု ႏွိပ္စက္တဲ့အတြက ္ေမြးျမဴ ေရးလုုပ္ငန္း မဖြင့္ခဲ့ဘူး ။
ေတာင္နဲ ့ေသာင္းနဲ့ခ်ီတဲ့ ႏြား ျခံေတြ၊ ဆိတ္ျခံေတြ၊ ၾကက္ျခံေတြမရိွခဲ့ၾကဘူး။
စိုုက္ပ်ိုုးေရးမွာ က်ြဲ ႏြားေတြကိုုအလံုုအေလာက္မသံုုးနိင္ၾကဘူး။ တခါတရံမွာ လူအားကိုုသံုုးျပီး
ထြန္ယက္ ရတာေတြေတာင္ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။
ခ်မ္းသာတဲ့နိင္ငံေတြမွာေတာ့ဒါေတြဟာ သမိုုင္းနဲ ့ကိုုခ်ီ ျပီးရိွခဲ့ၾကတယ္ဆိုုတယ္။ လယ္ယာစိုုက္ပ်ိုုးေရးအတြက္ တရိစၱာန္ေတြအားကိုုအလံုုအေလာက္သံုုးနိင္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုုတယ္။
ဆင္းရဲတဲ ့နိင္ငံေတြမွာ အဆိုုးဆံုုးအခ်က္က ယင္ေကာင္ ေတြျဖစ္တယ္။ ပူအိုုက္စြပ္စိုုတဲ့ရာသီဥတုုကယင္ေကာင္ေတြ ေပါက္ပြားဖုုိ ့အခြင့္အလန္းေကာင္းေတြျဖစ္ေနတယ္။
ဒီယင္ေကာင္ေတြက ပိုုးမြားေတြကိုုသယ္ေဆာင္လာျပီး တရိစၥာန္ေတြကိုုေသဆံုုးတယ္။ ပ်က္စီးေစတယ္။ ပိုုးမြားေတြက တရိစၦာန္ေတြတင္မက ဘူး လူေတြကိုု ပါဒုုကၡေပးေတာ့တယ္။
အပူပိုုင္းဇံုုနိင္ငံေတြက ကူးစက္ေရာဂါပိုုးေတြစာရင္းဟာ ရာနဲ ့ခ်ီ ျပီးရိွေနတယ္။ ဒီထဲက အဆိုးဆံုုး
ေတြက ငွက္ဖ်ား၊ ကာလ၀မ္းေရာ ဂါ စတာ ေတြဟာ ရာသီဥ ေပၚမူတည္ေနတယ္။ အေအးပိုုင္းနိင္ငံေတြမွာ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါ မရိွဘူး။ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြ ေၾကာင့္ လူေတြတိရစၦာန္ ေတြ
ပ်က္စီးဆံုုးရံႈးတယ္။ ၀င္ေငြ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုု ဒီေရာဂါဆိုုးေတြကိုုတိုုက္ဖ်က္ေနရတာန ဲ
လူေတြဟာ ဟာေတြမွာ မသံုုးစြဲနိင္ၾကေတာ့ဘူး။
ပထ၀ီ အေနထားအရ ကုုန္းပိတ္နိင္ငံေတြဟာ ဖြင္ျဖုုိးေရးလုုပ္ဖုုိ ့အလြန္ခက္လွတယ္။ အထူးသျဖင့္လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအလြန္ခက္တယ္။ ဥပမာ
အာဖရိက တိုုက္ ၾကီးဆိုုရင္ နိင္းျမစ္ တခုုပဲရိွတယ္။ တိုုက္ၾကီးထဲမွာ ကုုန္းပိတ္ နိင္ငံက ၁၅ နိင္ငံရိွတယ္။ ဒီနိင္ငံေတြရဲ ့ႏွစ္စဥ္ လူတဦးျခင္း ၀င္ေငြက ေဒၚလာ ၆၀၀ ေအာက္မွာပဲရိွတယ္။
ေနာက္တခုုကေတာ့ သဘ၀ သယံဇ တေတြ ။ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံေတြမွာ သဘ၀ သံယံဇတေတြရိွတယ္။ ဒီသဘာ၀ သယံဇတေတြက ခ်မ္းသားတဲ့နိင္ငံေတြ မွာရိွတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြက သယံဇတေတြကိုု အသံုုးခ်ျပီး ပိုု ျပီး ခ်မ္းသာ ေအာင္လုုပ္ နိင္ၾကသေလာက္ ဆင္းရဲတဲ့နိင္ငံက အင္စတီက်ဴးရွင္း ( စစ္တပ္ တခုုပဲ၇ိွတယ္။ )
က ပိုု ျပီးဆင္းရဲေအာင္ လုုပ္ျပစ္ၾကတယ္။ ကြန္ ဂိုု နိင္ငံဆိုုရင္ သဘ၀ သယံဇတ အလြန္ၾကြယ္၀တယ္။ ကူလတန္ ( Coltan ) ဆိုုတဲ့ ရွားပါးသယံဇ ရိွတယ္။ ဒါက မိုုဘိုုင္လ္ဖံုုးေတြမွာ မရိွမျဖစ္လိုုအပ္တဲအရာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီသယံဇ တကိုု ကြန္ဂိုု စစ္တပ္က ပဲ လက္၀ါး ၾကီး အုုပ္
အက်ုုိးျမတ္ေတြခံစားေနတယ္။ လူအဖြဲ ့စည္းနဲ ့မ်ွေ၀ ခံစားတာ မလုုပ္ဘူး။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ
ေဖၚျမဴလာ ျဖစ္တဲ့ စစ္အစိုုးရ၊ သူပုုန္ ၊ ျပည္တြင္းစစ္၊ ခရိုုနီး နဲ ့ ဆင္းရဲ မႈ စတဲ့ရလဒ္ ျဖစ္လာတယ္။ ပညာရွင္ေတြက သယံဇတ က်ိန္ စာ လုုိ ့ ေနာက္ပိုုင္းမွာ တင္စားေခၚဆိုုလာၾကတယ္။
အခ်ုုပ္ေျပာရရင္
နိင္ငံတခုု ခ်မ္းသာဖုုိ ့အတြက္ အေျခခံ လုုိအပ္ခ်က္ၾကီး ၃ ခုုကေတာ့ အသင္အပင္း ( Institution ) ဘာသာေရး ( Religions) နဲ ့ပထ၀ီ အေနထား ( Geography )
ေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္။
ျမန္မာနိင္ငံ အေနနဲ့ၾကည့္ရင္ အသင္းအပင္းနဲ့ ဘာသာေရးဆိုုတဲ့အခ်က္နစ္ခ်က္က ကိုုက္ညီေနတာကိုုေတြ ့ရတယ္။ ပထ၀ီအေနအထားအရ ျမန္မာ ျပည္ဟာ အပူပိုုင္းဇံုု ေရာ အေအးပိုုင္းဇံုုေရာ နစ္ခုုစလံုုးရိွေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖြင့့္ျဖိုုးတိုုးတက္ ဖိုု ့အတြက္ အခြင့္အလန္းေကာင္း တခ်ိုု ့ရိွေနတယ္။ အဓိက စစ္တပ္ လက္၀ါးၾကီး အုုပ္ထားမႈ( Institution ) နဲ ့ ဘာသာေရး ( Religion) အစြန္းေရာက္မႈေတြကိုု ထိမ္းသိမ္းနိင္ရင္ ျမန္မာ ျပည္ဟာ တိုုးတက္လာမဲ့အေနထားမွာရိွေနတယ္။
မိုုးသီးဇြန္
၂၃၊၁၀၊ ၂၀၁၅