"သမိုင္းလိမ္ႏွင့္ သမိုင္းအမွား"

Naing Soe
 
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း
ေမြးသူမ်ား အားလုံးသည္ သမိုင္းမွား၊ သမိုင္း
လိမ္မ်ားႏွင့္ ဖြားဘက္ေတာ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကေလသည္။

သမိုင္း အမွားေတြေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏
အသိမ်ားလည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မွားခဲ့ၾကရပါသည္။

တံလွ်ပ္ကို ေရထင္ေသာ ဘဝမ်ားျဖင့္ ၾကီးျပင္း
ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ အယံုလည္း လြယ္ခဲ့ၾကရေပသည္။
ေႏွာင္းလူမ်ား အျမင္ရွင္းေအာင္ ဒီေနရာမွာ
သမိုင္းအမွား အခ်ိဳ႕ကို ေလ့လာမိသေလာက္
ေဖာ္ျပပါရေစ။
သူေတာ္ေကာင္းတို႕၏ ထိပ္သီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး
ေနဝင္းသည္ ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးအတြက္ အစြမ္း
ကုန္ ေဆာင္ရြက္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္ ပုဂၢိဳလ္ၾကီး ျဖစ္သည္။
စာရိတၱကလည္း ျဖဴစင္ သန္႕ရွင္းသည္။
အိမ္ေထာင္ အဆက္ဆက္ျပဳေသာ္လည္း
တၾကိမ္တြင္ မိန္းမ တေယာက္ကိုသာ
လက္ထပ္သည္။ ေဖာက္ျပန္တတ္သူ
မဟုတ္ဟု စိတ္ေတာ္သိ ေဗာင္းေတာ္ညိတ္
မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ၾကီး ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ
ေမာင္ေမာင္က အမႊမ္းတင္ ခ်ီးက်ဴး ေရးသားပါသည္။
တကယ္က ေဒၚခင္ေမသန္းကို လင္ၾကီး
ရွိပါလ်က္ လင္ၾကီးလက္မွ လုယူသူ
မယားခိုး ျဖစ္သျဖင့္ ရာထူးမွ ျဖဳတ္ခ်ရန္
ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ဆုံးျဖတ္ခဲ့ရသည္ကို
လည္းေကာင္း၊ ေဒၚနီနီျမင့္ႏွင့္ လက္ထပ္
ထားလ်က္ စင္ျပိဳင္ မယားအျဖစ္ ရတနာ
နတ္မယ္ႏွင့္ လက္ထပ္သည္ကိုလည္း
ေကာင္း ဆရာေမာင္ေမာင္ မေဖာ္ျပခဲ့ပါ။
ထိုမွ်မက ဂ်ပန္တြင္ စစ္ပညာ သင္ၾကစဥ္က
ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းက ဂ်ပန္မေလး တဦးကို
စြဲလန္းခဲ့သည္ဟုလည္းေဖာ္ျပကာ ဗိုလ္ေန
ဝင္းကို သိကၡာ တင္ေပးပါသည္။
ဦးေနဝင္းသည္ ရာထူးမက္သူမဟုတ္၊ ၁၉၈၁
ခုႏွစ္တြင္ သမၼတရာထူးမွ ထြက္ေပးကာ ပါတီ
ဥကၠ႒အျဖစ္ ေနခဲ့သည္။ ဦးႏုကသာ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္
ရာထူးကို ဦးဗေဆြအား လႊဲေပးျပီးမွ ျပန္ေတာင္း
ယူသည္ဟု ႏိႈင္းယွဥ္ ေရးသားပါသည္။
ဦးႏုႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕သည္
အာဏာ႐ူးၾကီးမ်ားသာ ျဖစ္ေလဟန္ ႐ိုးစြပ္ထားပါသည္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္က အာဏာသိမ္းရသည္မွာ
ဦးႏုက ထိုးအပ္သျဖင့္ သိမ္းရသည္ဟုေရးကာ
ဗိုလ္ေအာင္ၾကီး၊ ဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ႏွင့္ ဗိုလ္တင္
ေဖတို႕က ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္အိမ္ကို စစ္တပ္ႏွင့္ဝိုင္း၊
သံခ်ပ္ကာကား အေျမႇာက္ႏွင့္ခ်ိန္ကာ အာဏာ
ေတာင္းၾကသည္ကို ဖုံးကြယ္ထားပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းရသည္မွာလည္း
ဦးႏုက လူမ်ိဳးစု ညီလာခံ က်င္းပေပးရာတြင္
ထိန္းသိမ္းျခင္း မျပဳႏိုင္ဘဲ ဖက္ဒရယ္မူကို
တင္ၾကသျဖင့္ သိမ္းရသည္ဟု တရားမွ်တ
ေလဟန္ ေရးသားပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းစဥ္က ဝန္ၾကီးမ်ား
ႏွင့္အတူ လူအနည္းငယ္ကိုသာ ဖမ္းဆီးခဲ့
သည္ဟု ေရးပါသည္။
သို႕ေသာ္ ထိုစဥ္က ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ
ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကုန္သည္မ်ား၊ စာ
နယ္ဇင္း ေလာကသားမ်ားကို ဖမ္းခဲ့ပါသည္။
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ ေယာကၡမၾကီးပါ
အဖမ္းခံရပါလ်က္ ဖုံးကြယ္ထားပါသည္။
၁၉၈၈ ခု၊ နဝတ အစိုးရက အာဏာသိမ္းရာ
တြင္လည္း ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
ဖမ္းဆီးမႈ မျပဳဟု ေရးသားပါေသးသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္ (၇) ရက္ေန႕က တကၠသိုလ္
ေက်ာင္းသား (၃၀၀) ေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္စဥ္က
လူ (၂၀) ခန္႕သာ ေသခဲ့သည္။ ဦးေနဝင္းက
ၾကိဳတင္ မသိရွာဘဲ အိမ္ေတာ္မွ ေသနတ္သံ
ၾကားမွသာ သိရွိရသျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို
ထိုသို႕ သတ္ျဖတ္ျခင္း မျပဳရန္ အမိန္႕ထုတ္ခဲ့
သည္ဟု ေရးပါသည္။
တကသ အေဆာက္အအံုကို ဖ်က္ရန္ အမိန္႕
ေပးသူမွာ ဦးေနဝင္းမဟုတ္၊ တစံုတေယာက္
၏ လက္ခ်က္သာ ျဖစ္ေပသည္ဟု ပေဟဠိ
ဖြင့္ပါသည္။ ထိုညေနက ဦးေနဝင္းက စိတ္
ဆိုး မာန္ဆိုးႏွင့္ " တပ္မေတာ္ကို ထိလွ်င္
ဓားကို ဓားခ်င္း၊ တုတ္ကို တုတ္ခ်င္း တံု႕ျပန္
မည္" ဟု အသံလႊင့္ခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပျခင္း
မျပဳဘဲ ဦးေနဝင္းသည္ ေက်ာင္းသားမ်ား
အေပၚ ေစတနာ ၾကီးမားေၾကာင္း၊ တကသ
အေဆာက္အအံု ပ်က္စီးရသည္ကို ဦးေနဝင္း
က စိတ္ထိခိုက္ေနေၾကာင္း၊ ျပန္လည္ေဆာက္
လုပ္ေပးလိုသည္ဟု မၾကာခဏေျပာေၾကာင္း၊
အလြမ္းဖြဲ႕ထားပါသည္။
၁၉၈၈ ခု၊ အေရးေတာ္ပံုတြင္ စစ္တပ္က လူထု
ကို သတ္ျဖတ္ေၾကာင္း တလုံး တပါဒမွ ေရးသား
ျခင္း မျပဳဘဲ လူထုကသာ စစ္တပ္ကို ရန္ရွာၾက
သည္။ လူထုကို ဗကပ မ်ားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း
စုၾကည္တို႕က ေျမႇာက္ပင့္ေသြးထိုးေပးၾကသျဖင့္
ျဖစ္ေပၚရေၾကာင္းႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္
မ်ား၏ ေသြးထိုးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြါးရသည္ဟု ေရး
သားထားပါသည္။
*(တေန႕က အြန္လိုင္းတြင္ လူအုပ္ၾကီးက ေခါင္း
ျဖတ္ေနေသာ ၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပံုက အျဖစ္
အပ်က္ တခုကို စစ္အုပ္စုမွ ဝါဒျဖန္႕သြားတာ
ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီလို ဗရမ္းဗတာ အေျခအေန
ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းရေၾကာင္း
လည္း ေျပာသြားပါတယ္။
သို႕ေသာ္ ဒီလူေတြကို ဗိုလ္ခင္ညႊန္႕နဲ႕ ဗိုလ္ေနဝင္း
သမီးၾကီး ခင္စႏၵာဝင္းတို႕က လူမွန္းမသိေအာင္
ျဖစ္ေစသည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား တိုက္ေကြၽးျပီး
ျပည္သူအမ်ား၏ ေသာက္သုံးေရကန္မ်ား၊ လမ္း
ေဘး ေသာက္ေရအိုးစင္မ်ား၊ ရပ္ကြက္ထဲ မီးကြင္း
ပစ္ မီး႐ိႈ႕ျခင္းမ်ားကိုေတာ့ ထည့္သြင္း ေျပာၾကား
သြားျခင္း မရွိပါ)။
ဦးေနဝင္း ရာထူးမွ ဆင္းေပးရစဥ္က လူထုၾကီး
အား မ်က္ေမွာင္ၾကဳပ္ကာ "စစ္တပ္ဆိုတာ
ပစ္လွ်င္၊ မွန္ေအာင္ပစ္တတ္တယ္" ဟု ျခိမ္း
ေျခာက္ခဲ့သည္ကို "If the army shoot, it hit
- there is no firing into the air to scare"
ဟု Bertil Lintner ၏ "Outrage: Burmas
Struggle for Democracy" (ေဒါမာန္ဟုန္)
စာအုပ္တြင္ တိက်စြာ ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ေသာ္
လည္း ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က "Soliders
are trained to shoot straight on order,
not over into the air" ဟု ျပန္ဆိုကာ
ဦးေနဝင္း၏ စကားလုံးကို ေျပလည္ေအာင္
ေဖာ့ဆိုထားပါသည္။
ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား (၄၀) ေက်ာ္ကို
ရန္ကုန္ျမိဳ႕လည္တြင္ ဖမ္းဆီးျပီး ကားတစင္း
ထဲ၌ အလံုပိတ္ကာ အင္းစိန္ေထာင္သို႕ သယ္
ယူရာမွ ေသဆုံးၾကသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း
ေသသူမ်ားသည္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ
မ်ား မဟုတ္၊ ဂ်ပိုး သူခိုးမ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု
ေျဗာင္ျငင္းဆိုပါသည္။
သူေတာ္ေကာင္း စစ္တပ္ ျဖစ္ေလဟန္ ဝါဒ
ျဖန္႕ေနသည္မွာလည္း ယခုထက္တိုင္ ျဖစ္
ေလေတာ့သည္။
နိဂုံးခ်ဳပ္ အေနႏွင့္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္
ကြယ္လြန္သည္မွာ အလြန္အမင္း စိတ္မခ်မ္း
မသာ ျဖစ္သျဖင့္ သူ၏ေရာဂါႏွင့္မတည့္ေသာ
သၾကားအမ်ားကို ဆက္တိုက္စားကာ မိမိကိုယ္
ကို မိမိ ေသေၾကာင္းၾကံခဲ့သည္ဟု ထိုအခ်ိန္က
သတင္း ထြက္ေပၚခဲ့ပါသည္။
ထိုစာအုပ္ကို ေသနတ္ႏွင့္ ခ်ိန္ကာ ေရးခိုင္းခဲ့
သျဖင့္ သို႕တည္းမဟုတ္ သူ၏ စာမူကို ျပင္
ဆင္ ေရးသားၾကသျဖင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာ
ျဖစ္ကာ ေသရရွာသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ေရွးျမန္မာစာေပတြင္ အမွားေတာ္ပံုက်မ္း
အမ်ားစု ရွိသကဲ့သို႕ ထိုစာအုပ္သည္လည္း
အမွားေတာ္ပံု က်မ္းတခုသာျဖစ္ေၾကာင္း
ေႏွာင္လူမ်ား အမွန္သိေအာင္ ေဖာ္ျပလိုက္
ရပါေလေတာ့သတည္း။
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေရးခဲ့ေသာ စာအုပ္မွာ
"ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ၁၉၈၈ ခု ထႂကြ
မႈ" (The 1988 uprising in Burma) ဟူ၍
ျဖစ္ပါသည္။
Andrew Soe
၃၁ ဩဂုတ္ ၂၀၁၅။