တင္မုိး ျပည္ေျပးဘ၀ ကဗ်ာေလ႔လာခ်က္ နိဒါန္း

မင္းခက္ရဲ (Min Khet Ye)

နိဒါန္း 

ျပည္ေျပး ( exile ) သြားၿပီး ျပည္ေျပးဘ၀မွာ ကုိယ္ရဲ႕ ျပည္ေျပးဘ၀တည္ေဆာက္မႈေတြကုိ ကဗ်ာေဗဒတစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ ဖုိ႔ ဆုိတာ မလြယ္ဘူးလုိ႔ဆုိရမယ္။ မိခင္နယ္ေျမကေန ေျပးလႊားခဲ႔ၿပီး အဲဒီမိခင္နယ္ေျမအေပၚ လႊမ္းဆြတ္တမ္းတမႈနဲ႔ ကုိယ္ ျဖတ္သန္းခဲ႔ရာနယ္ေျမေတြရဲ႕ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈကုိ ခ်ေရးထားတဲ႔ ကဗ်ာခံစားမႈကုိ ကဗ်ာဖတ္ပရိတ္သတ္ဆီ ခ်ျပ ဖုိ႔ဆုိတာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ကဗ်ာ ဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြအမ်ားစုက ျပည္ေျပးေတြမွ မဟုတ္ဘဲ ၊ ေမြးရပ္ေျမကုိ ဘယ္ ေလာက္အထိ ရင္ထဲ အသည္းထဲ လြမ္းရတယ္ဆုိတာ သူတို႔နဲ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားျခင္းကူးစက္နုိင္ဖုိ႔ဆုိတာကလည္း ေတာ္ရုံ ဖန္တီးမႈ နဲ႔ မျဖစ္နုိင္ေလာက္ဘူး ။ စာဖတ္သူ အမ်ားစုက အဲဒီလုိ အိမ္အလြမ္းေ၀ဒနာ နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ မတူညီမႈ ရဲ႕ အခက္အခဲကုိ ေတာ္ရုံ မယ္လုိ ဒရမ္မာ ေလာက္အျဖစ္သာလ်င္ တန္ဖုိးထားမွာပါ ။ ၿပီးေတာ႔ ျဖတ္ခနဲျဖတ္ခနဲ႔ ေရြ႕လ်ား သြားတဲ႔ နယ္ေျမေတြကုိ အရွိတရားနဲ႔ ကင္းလြတ္ေနတဲ႔ ၊ တစ္ခါတစ္ရံ အဲဒီ ပုံရိပ္ေတြဟာ ရုိးရွင္းၿပီး အတုန္းလုိက္ အထစ္လုိက္ႏုိင္တဲ႔ အတြက္ ဖန္တီးမႈ ခ်ဳိ႕တဲ႔ေနတဲ႔ အရာအျဖစ္ေတာင္မွ ျမင္ၾကဦးမွာ အမွန္ပါပဲ။ ျပည္ေျပးဘ၀ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးရဲ႕ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြဟာ စာဖတ္သူအေနနဲ႔ သာမန္ကဗ်ာေတြထက္ ခံစား ရခက္တာပါ။ အမ်ားအားျဖင္႔ nostalgia အတိတ္လႊမ္းေ၀ဒနာ ေလာက္အျဖစ္သာလ်င္ လြယ္လြယ္သေဘာထားၿပီး အဲဒီ အထဲမွာ ရွိေနတဲ႔နက္ရႈိင္းတဲ႔ ကဗ်ာေဗဒနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အနာတရေတြ ကုိ သာမန္သာလ်င္ သတ္မွတ္လုိက္ ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါဟာ တင္မုိုးတစ္ေယာက္တည္း သာလ်င္ ေတြ႔ႀကဳံရင္ဆုိင္ရမယ္႔ ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး။ ကဗ်ာ ဆရာ တစ္ေယာက္တည္းသာလ်င္ မဟုတ္ပါဘူး ။ ျပည္ေျပးဘ၀အေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈကုိ ကဗ်ာေဗဒအျဖစ္ ပုံသဏၭာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ နာနာက်င္က်င္ ဟစ္ေအာ္တဲ႔သူတုိင္း ၊ သိစိတ္ရွိရွိ ဆင္ျခင္ေတြးေတာခံစားဖုိ႔ရာ ႀကဳိးစားသူတုိင္းေတြ႔ႀကဳံ ခံစားၾကရမယ္႔ အရာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘ၀သစ္အၾကားနဲ႔ဘ၀ေဟာင္းအၾကား တ၀ဲလည္လည္ျဖစ္ေနပုံဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ၀ိညာဥ္ဆန္တဲ႔ အေျခအေနတစ္ရပ္ကုိ ေဖာ္ျပတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ရွင္သန္မႈနဲ႔ ေသဆုံးမႈၾကားထဲက လူေတြလုိ ၊ အရွိတရားနဲ႔ ပုံရိပ္ေယာင္ၾကားထဲက အေျခအေနတစ္ရပ္ မွာ ယွဥ္သန္ေနရသူေတြလုိပါပဲ ။ ဇုံမ်ားေရာယွက္ေနတဲ႔ hybridity အတြင္းမွာ တည္ရွိေနတာကုိ ေတြ႔ရမယ္။ ျပည္ေျပးဘ၀မွာ လူသားတစ္ေယာက္ဟာ အဆမတန္တဲ႔စည္းစိမ္ခ်မ္းသာတစ္ခုကုိ ရခဲ႔ရင္ေတာင္ အဲဒီ လုိ ရခဲ႔တဲ႔ အေတြ႔အႀကဳံဟာ သူ႔ရဲ႕တစ္ခုတည္းေသာ အေတြ႔အႀကဳံတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး ။ ျပည္ေျပးဘ၀မွာ ဗဟုသေဘာ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြ ေပါင္းစပ္ၿပီးမွသာလ်င္ အေျခအေနတစ္ရပ္ကုိ ရခဲ႔တာျဖစ္တယ္။ သူဟာ နယ္ေျမမဲ႔ ျဖစ္ခဲ႔မယ္၊ မိခင္နယ္ေျမကုိလညး္မျပန္ႏုိင္ ၊ ရွိေနတဲ႔ ႏုိင္ငံကလည္း သူ႔အတြက္ မရွိဆုိတဲ႔ အေျခအေနဟာ သူ႔အတြက္ အစျဖစ္ခဲ႔ၿပီး ကပ္ပါးေကာင္ ၊ ဧည္႔ အလုပ္သမား ၊ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံသူ ၊ တရားမ၀င္သူစိမ္း ႏုိင္ငံျခားသား ၊ က်ဘမ္း အလုပ္သမားဆုိတဲ႔ အေျခအေနေတြကုိ ရင္ဆုိင္ခဲ႔ရတယ္။ ျပည္ေျပးဆုိတာ တရားမ၀င္လာေရာက္အလုပ္လုပ္တဲ႔ လူေတြ လုိမဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ေတြဟာ အမိေျမကုိခ်စ္တယ္။ ကုိယ္႔နုိင္ငံကုိေကာင္းစားေစခ်င္တယ္ ။ အသိပညာရွိတယ္။ အဲဒီလုိ လူေတြအတြက္ ရင္ဆုိင္ရတဲ႔ ဘ၀ ဒုကၡဟာ သာမန္အလုပ္လုပ္လာလုပ္လုိ႔ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြထက္ ျပင္းထန္တဲ႔ စိတ္ေ၀ဒနာကုိယ္ ခံစားရတယ္ဆုိရင္ အဲဒီလုိ ခံစားရတဲ႔ အႏုပညာဆုိတာ သာမန္ အိမ္အလႊမ္းေ၀ဒနာကုိ ဟစ္ေၾကြးေနတဲ႔ မယ္လုိဒရမ္မာ ဇာတ္လမ္းေတြထက္ အမ်ားႀကီးနက္ရႈိင္းတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ နဲ႔ အသိပညာဆုိင္ရာ ေဖာ္ထုတ္ေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ဆုိခ်င္တယ္။ ျပည္ေျပးေတြရဲ႕ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေ၀ဒနာဟာ အၿမဲတမ္းႏွစ္ခုတြဲဆန္႔က်င္ဘက္စုံတြဲ ( binary opposition ) ေတြရဲ႕ အလယ္မွာ ရွိေနခဲ႔တယ္။ သူတုိ႔က လြတ္လပ္တဲ႔ ကမၻာႀကီးဆုိတာကုိ ယုံၾကည္ရင္းနဲ႔ တစ္ဖက္မွာ နယ္ေျမ အကန္႔အသတ္ေတြရဲ႕ အတားအဆီးဆုိတာကုိလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ခံခဲ႔ရသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ႔ လြတ္လပ္တဲ႔ ကမၻာႀကီးဆုိတာကုိ သိျမင္ရင္းနဲ႔ အဲဒီရဲ႕ အတားအဆီးေတြကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဆန္႔က်င္ေနခ်င္သူေတြျဖစ္တယ္။ အမိေျမက သူတုိ႔ရဲ႕ အနီးစပ္ဆုံး နွလုံးသားထဲမွာရွိရင္ သူတုိ႔ဟာ အမိေျမနဲ႔ ေ၀းကြာတဲ႔ေနရာထဲမွာေရာက္ေနတဲ႔ ခံစားခ်က္ ကုိ ခံစားရသူေတြလည္း ျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔မွာ ပူးေဆြးေသာကေတြ ၊ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ၊ သီးျခားအမွတ္လကၡဏာ ေပ်ာက္ဆုံးမႈေတြ ( loss of identity ) ေတြရွိေနၿပီ တစ္ဖက္မွာ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ေတြ ၊ ကုိယ္႔ရဲ႕ သီျခားအမွတ္လကၡဏာ ကုိ ဖမ္းဆုပ္ထားမႈေတြ ၊ အၿမဲတမ္းတတ္ၾကြလႈပ္ရွားေနရမႈေတြ ရွိေနသူေတြျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ဘ၀ျဖစ္တည္ပုံကုိက ႏွစ္ခုတြဲဆန္႔က်င္ဘက္ အလြန္ကုိ ေရာက္ေနသူ ၊ အေဆာက္အအုံ လြန္၀ါဒအရ ၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္အရၾကည္႔ၾကည္႔ သူတုိ႔ဟာ တစ္စုံတစ္ရာထဲမွာ အေသစြဲၿမဲေနသူေတြ မဟုတ္ေတာ႔ကာ သူတို႔ ဖန္တီးတဲ႔ ေ၀ဒနာ သူတုိ႔ရဲ႕ အဲဒီလုိ မသိစိတ္အေျခ ခံ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအေျခအေနကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပႏုိင္စြမ္း ရွိမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ အေတာ္ကေလးစိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတဲ႔ တီထြင္ဖန္တီးမႈေတြျဖစ္လာမွာ မလြဲဘူး။ တင္မုိးရဲ႕ ကဗ်ာဖန္တီးမႈေတြဟာ သူ႔ဘ၀ရဲ႕ ျပည္ေျပးဘ၀ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈ ေတြကုိ အေကာင္းဆုံးေဖာ္ျပႏုိင္စြမ္းရွိတယ္ ။ အိမ္လြမ္းစိတ္ဆုိတဲ႔ တစ္ဖက္စြန္းမွာ ရပ္မေနဘဲ ၊ ေရာယွက္ေနတဲ႔ ဇုံအတြင္း မွာ စာဖတ္သူေတြကုိ Hybridity ဆုိတာကုိေပးအပ္တယ္။ အဲဒီလုိ ေပးအပ္ေနတာကကုိဘဲ ျပည္ေျပဘ၀ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈ ဆုိတာနဲ႔ စာဖတ္သူကုိ တုိက္ရုိက္က်က် ထိစပ္ေပးေနတာပဲ လုိ႔ဆုိခ်င္တယ္။